장음표시 사용
731쪽
ontrarium Sub tintia omnis non necessario issi alta stu i imitata estrenuior. Etenim animae humanae substantiae sunt g. 48. Ps h. ratδ, eaedemque finitae f. 264. I'θώ rat. finit me ad ipsem essentiam ejus pertinente I. 263. POL rat. . Elamenta etiam rerum materialium substantiae simplices sunt s. i82. Cosmol. , eaedemque finitar ao 3. Cosmol. . Sunt igitur& animae, & elementa rerum materialium substantiae limibrata: I. IT 3. part I. Theol. nat. . Non igitur substantia
mis necessario infinita seu illimitata est
Equidem Spinos confidenter admodum in Seboim.prop 3. Fart. I Ethic. pronunciat eos, qui substantiae infinitudinem in dubium vocant , nescire, quomodo res Produmntur. Enimvero ex iis, quae de origine rerum omnium ex Deo insectione prima demonstrata sunt, satis superque contrarium apparet. Verum est, si ad causam primam omnia redux ris, entia talia , quorum series est hoc universiam f. ss. Cosmo , non posse concipi sine substantia infinita , quast Deus est, adeoque cognitionem illorum praesupponere cognitionem ,hujus- Pater vero limitatione realitarum , quae Deo insunt, nasci possibilia primitiva secunda f. 9I-J, quotum combinatione essentiae entium limitatorum resultant 3. 94. . Per has vero res limitatae tantummodo intelliguntur possibilo 3. is 3 lol. , nondi vero pater, cur existant s3. Ira. Ontes. . Adminendus tur aliud primcipium est, per quod existentia sive actualitas explicetur. Non jam urgeo, infinitas realitates, quae sunt in Deo, spectari minime posse tanquam compofitum ex omnibus re litatibus limitaris , quemadmodum facit Slinosa. De eo enim mox dicemus disertius s. 7Oδω vitie. ν Spinosa non taemonstrostpraeter neum nugam dura, a
732쪽
eamque infinitam. Etenim hoc demonstraturus supponit, Spinas maduas substantias ejusdem attributi, seu essentiae, dari non demonser posse, & siubstantiam omnem csse infinitam, Deumque ex ra. infinitis constare attributis. Enimvero Spinosa minime d monstravit, non posse dari duas vel plures substantias ejusdem attributi j. 697 . , substantiamque omnem esse inmnitam o a. ς jed contrarium potius ostendi potest . 698 Io 3. . Idemque in definitione sumit s. 6 a.) , nullibi
vero probat attributa infinita inesse Deo. Paret igitur de- nuo, sicuti ante s. 697. 699. ; Spinosam minime demonstrasse, quod praeter Deum nulla detur, neque concipi pose sit substantia, seu quod non detur substantia, nisi una, e que infinita.
Unitas substantiae palmarium laudamentum est Spissi, j. v Id. Unde apparet, quam lubrico fundamento nitatur. ἄβ. Io I.
Quoniam jam ostendimus, in recepto significatu Non contra irepugnare notioni substantia', ut dentur plures ejusdem veritas generis vel species, immo quod actu dentur s. 698. , nec lena. substantiam omnem necessario esse infinitam, seu illimi Metam o 3. ; finisum omnino es, raser Deum nusiam dari, neque concipi posse siusantiam , seu in dari subs=anuam nisianam, eamque infinitam I. S . Ling.9. Quodsi Spinosa ens a se a substantia satis distinxisset.
quod ab ipso factum non esse constar f. 684. , nec modos cum ente ab alio confudisset f. 682. , ac finitudinem ab infinitudine rectius separasset, quam secit g. 677. 68s. In errorem parum communem de unitate substantia: cu demque infinitae non incidisset.
. TO 6. Realitas o is infinita ac in spetie egi aris infinita A- Spuriare tam ηuar ex realitatibus finitis , qua numero insinua sunt. lituis isse
733쪽
nita notis, Intellectus humanus, quem esse realitatem nemo in di
e FUM. Num vocare potest f. s. , limitatus est quoad modum
repraesentandi oblecta, quatenus scilicet non omnia in eodem discernibilia distinguere valet g. et 7 9. Poch. empir. . Atque adco intellectus il limitatus est . qui in quolibet objecto discernibilia: distinguere valet g. 468. σαθ. Enim-Vero quotiescunque sumas intellectum, qui non omnia diastemibilia distinguere valet, non tamen inde prodibit ii tellectus, qui omnia in quocunque objecto.discernibilia actu. distinguit, sed saltem multitudo intellectuum , quorum unusquisque omnia disterni bilia in objecto distingu
te minime valet, consequenter intellectus. finitus infinito prorsus heterogeneus est s. 364. . Onto P. . Patet itaque realitatem omnem: infinitam non componi ex realitatibus' finitis, quae numero infinitae sunt.. Quoniam cogitatio est perceptio cum apperceptione β. 26. Psin. empir.2, perceptio autem actus mentis, quo obsectum quodcunque sibi repraesentat a 4.. PsAE empir. ; de eadem eodem pro ius modo patet, quod cx realitatibus finitis, quae numeroe infinita: siunt cinini . componatur. . Notio haec infiniti nonnisi imaginaria est, a qua sibi nomcavit Spinosa, etsi alios continuo reprehendet, quod im ginationem cum intellectu confundentes, quae imaginamur ab iis, quae concipiuntur, non distinguant.. Etenim resim tales, ut sic dicam, . primarias. non nisi diris nobis cognitas admisit, extensionem scilicet atque cogitationem. . Quamobrem cum extensionis quam perperam, pro realitate habet f. 6 8 9.), notionem nonnisi . confusam haberet s. 688δ; infinitar extensionis. ideam. sibi esse arbitratus , quod data quacunque magnitudine imaginari posset majorem, atque adeo extensionis infinitae ideam prodire sibi visus est. data quacunque extensione finita seu Iimitat infinities replicata: quam notionem quantitatis infinitae nonnisi imaginariam esse
734쪽
alibi dudum ostendimus cf. 8o . Ontia. ). Ad smilitudinem extensionis infinitae sibi quoque imaginatus est cogitationem infinitam, quas ea continuata in infinitum additione cogitationis finitae nascatur. Unde extensio, ita sinta ex rebus extensis numero infinitis dc cogitatio insin ta Ex rebus cogitantibus numero ii nitis componi ipsi vi fairri. contra ea, quae in praesente proposuoire Amonstravimus. .
Quod si vero perpendissut, sinitam rem concipi per limit
eidem necessario inhau entes, notionem infinitar prodire ob servasset limitis omnis remotione. Quamobrem cum limes extensi figura si g. 6a H. Ontol) ; non ante. nobis esse cx tensionis infinitae idem agnovisset, quam ubi demonstratum fuerit, existere posse extensum, figura omni destitutum. Et quia cogitationis, seu actus repraesentationis possibilium in mente, quorum nobis conscii sumus 23. I Deb evrytr. , limites sunt, quod non simul omnia repraesententur distin cte; non ante sibi cogitationis infinitae idem esse intellexis set, quam ubi demonstratum fuerit, . repraesentationem simultaneam omnium possibilium distinctam sve adaequatam possibilem esse , seu existere subjectum,. cui ea convcnias. Unde didicisset cogitationem infinitam nonnis eminenter continere omnes cogitationes finitas seu limitatas concsptu possibiles, quatenus earum Vicem supplet f. 84s. Ontoc .
Res cogitantes finitae non oriunIur mos scatione cogunt si, quae
infinitae, tanquam aurifuti aemini ia nec dici fossint modos altri' stivis es, ni divini, infinita scilicet cogitationis. . Pone cnim si fieri, ista, potest, res cogitantes finitas seu limitataS Oriri modifica- ebrii lium tione cogitationis infinitae, quae tanquat Uattributum di. Miraeu..
vinum spectatura, hoc est, tale quid, quod infinitam csic tiam Dei exprimit, sive constituit si. 6 3. Quoniam: ens oritur, dum cxistere incipit β. 3 4 P. Ontum; cogitans: istit, dum cogitatio infinita modificatur , quae tanquam
735쪽
& res cogitantes infinitar existere debent, quatenus cogutatio ista infinitis modis modificatur. Res igitur cogita tes numero infinitar simul sumtae constituunt cogitationem infinitam, quae Dei incntiam absoluuiu , seu ea ex illis componitur. Quod cum sit absurdum o 6. ; impose sibile est, ut res cogitantes finitae seu limitatae oriantur
modificatione cogitationis infinitar, quae tanquam attrib tum divinum spectatur. ΣΡd erat primum. Quoniam itaque res cogitantes finitae non oriuntur modificatione cogitationis infinitar, quae tanquam attribu-xum Dei spectat per rim strata; per se patct, quod dici nequeant. modus attributi divini, infinitae scilicet cogit,
nonis. δε- rein aurum. Si in notionem limitum, sne qua notio limitati satis diacti sti haberi nequit, & cogitationis infinitae distinctam ii
quisivisset Spinos nec a notione imaginaria extensonis inis initae ad cogitationem infinitam argumentarus suisset; haud dissiculter ammadvertisset, res cogitantes oriri minime poLse limitatione cogitationis infinitar, ita ut Deo actu itant tanquam ad cssentiam ejus pertinentes & sisque eo comeeptu impossibiles omni modo. Idea animae, quatenus Q hi conscia sui eis, animae essentialis , quae eum limitata sit f. 63. ι ολ rat. ), ideam cogitationis limitatae habemus. ut phras Spinos utar, etiamsi nulla de Deo animum subeat cogitatio. Idea autem cogitarionis infinitae oritur, remotis limitationibus, quae eidem insunt f. Io9s. 'ret. L Theonnat. , & ejus realitas demonstratur ex eo , quod realitas
omnis in gradu absolute summo possibilis sis. 1 ad. Quod
vero animae , rei cogitantis finitae , existentia siti actualitas sne Deo concipi nequeat, hoc est, a priori demonstrari non possit, evicta ejus contangenua s3. 3 3I.) demum constare potest 3. 33s. 338. . Et ubi tandem ad primam cam. sam, nempe Deum, redu eris omnia, idear quoque animae
a Deo dependenum iiMelligere datur cf. 97. . Hoc pacto
736쪽
De Paganismo, Manishaismo, Spinosiseno m.
autem animae sunt substantiae finitae, sne quibus equidem Deus existere potest , in quae sine Deo existere nequeunt.
Et creaturae a creatore doctrinae receptae convenienter dr-
stinguuntur, nec ab ea recedi opus est, quemadmodum visum fuit Spisse. Unde denuo patet, lucem in maxime a duis doctrinis exspectari non polle nisi ab Ontologia, quam qui contemnunt, veI negligunt, Vel levi saltem brachio
tractant, ut summo acumine caecutiant, mirum non est.
.r O S.Campora es anima non δεδει in Deo tanquam panes is fora, Errar Spin nec dici possunt preticuis Dei. Ponamus enim si fieri potest,s rena n corpora & animas csse in Deo tanquam partes in toto. tionem caris Quoniam partes omnes simul simiae idem sunt cum toto ram e s. 34 i. OBIA. ; corpora omnia simul sumta & animae aximaram. omnes simul sumtae idem sunt cum Deo, seu fallem cum aliquo, quod Deo necessario cristit, & sine quo Deus es.se ac concipi nequiri Deus adeo corpora omnia anima que omnes actu in se continet tanquam ad cilentiam suam pertinentes. Unde aliter id, quod Deo tanquam infiniatum tribuitur, concipi nequit, quam quod actu in se contineat omnes modificationes, quae non consistunt nisi in limitum variatione I. 83o. told, possibiles, consequenter tam corpora, quam animae oriuntur in ipso Deo pecmodificationem attributi divini. Quoniam itaque nec corpora s. 694- , nec animae oriuntur modificatione a tributi cujusdam divini ro . ; nec illa, nec haec in Deo esse possunt tanquam partes in toto. Isod erra primum. Quoniam corpora & animae in Deo non sunt, tanquam partes in toto per demonstrara; sua sponte hinc porro fluit, nec corpora , nec animas esse particulas Dei
Fuere inter nilosophos veteres , qui animam diaere particaeam mentia divisu. Quod vero corpora non hae
737쪽
Buerint pro particulis Dei , ideo factum esse apparet,
quod materiam , ex qua corpora constant, habuerint pro ente a se , quod Deo coaeternum. Spinosa diserte in Cor. Prop. I . para. a. Ethic. pronunciat, mentem humanam esse partem intellectus divini , R in prop. 3t. G Sehot prop. n. para. r. negat, intellectum actu , sive is finitus si, sue infinitus ad naturam Dei pertinere, reprehendens eos, qui intellectum & voluntatem in attributis divinis numerant. Unde in Cor. prop. M. parit. a. porro ait , cum dicimus mentem humanam hoc vel illud percipere, nihil aliud dici , quam quod Deus , non quatenus infinitus est, sed quatenus humanae mentis essentiam constituit, hanc , vesillam habeat idem , di cum dicimus Deum hanc , vel illam habere ideam , non tantum , quatenus naturam memtis humanae constituit, sed quatenus simul cum mente humana alterius rei etiam habet ideam, tum dici, quod mens humana Tem ex parte ., sue inadaequare percipiat. Quoniam per cor. Prop. V. pari. I. Ethic. res particulares omnes nihil sunt nisi modi , quibus Dei attributa certo & determinato modo exprimuntur , & in Prop. a. para. a. Ethi non minus extensio , quam in prop. I. Fari. citi cogitatio attributum Dei dicitur , seu Deus non minus Pro re πι- tensa , quam cogitante .habetur , & corpora definium def. I. Para. l. Ethic ut Cor. Frop. V. pari. r. Per modum, qui Dei essentiam , quatenus ut res extensa consderatur, certo dc determinato modo exprimit ἔ juxta Di fam corpus quodlibet erit pars Dei , quemadmodum Partem Ἀ-tellectus ipsus facit animam seu mentem humanam. Me que est quod verearis ne mentem Spinose perversa inte pretatione immutemus , propterea quod substantia ad eLientiam hominis non pertineat, prop. m. pa=ι. l. Ethic. sed ea constituarur a certis Dei attributorum modificationibus , Cor. Prost. cit. atque idem eodem modo dicendumst de eorporibus de rebus cogitastibus , veluti animabus , in universium omnibus. Etenim Spinos substamaiam confundit cum ente a se 3. 684. ), adeoque substam Disilired by Cc oste
738쪽
rialitatem dum tollit a corporibus & animabus, nonnis aseia atem removet. Quamobrem si notio substantianorrigatur atque usui loquendi consormetur , citra injuriam dici poterat , Spinosam corpora & animas partes substantiae divinae facere, ita ut substantiale nihil in istis deprehendatur , nisi quod pertineat ad substantiam divinam. Sed ne Spinosistit, eis praeter rationem, conquerendi causam demus, quasi ipsis imputemus a mente ipsorum aliena, a dictione abstinere maluimus, quae in significatu recepto ab iis admitti dubebat.
Spinose futilissa inmersalista es. Etenim iuxta Spino- Furali assam in rerum natura nullum datur contingens, sed omnia uniet malis ex necessitate divinae naturae determinata sunt ad certo Spinosa. modo existendum & operandum per pro . U. para. l. Ethic.& quicquid ex aliquo Dei attributo necessario sequitur, id necessario existit, per prop. Ia. pari. I. Ethic. nec voluntas vocari potest causa libera, scd tantum necessaria perprop. 32. pari. m. adeoque nec Deus operatur, ex libera Voluntate, per Cor. I. prop. est. Ut res nullo alio modo neque alio ordine a Deo produci potuerint, quam productae sunt , perprop. 32. pari. I. Ethic. Nec in mente est libera voluntas , sed ea ad hoc vel illud volendum determi- . natur a causa, quae etiam ab alia determinata est, & haec iterum ab alia, & sic in infinitum,perprop. I. pari. P. Ethic.& homines tantummodo se liberos esse opinantur, qua tenus suarum volitionum sibi sunt constit, & de causis, a quibus disponuntur ad Volendum, ne per somnium quidem cogitant, per suo prop. 36. pari. I. Euis. Patet igitur Spinosiam absolutam rerum omnium in mundo necessitatem defendere, eamque ad ipsas actiones humanas extendere, negata libertate voluntatis humanae. Quamobrem cum Fatalista universalista sit, qui omnem rerum absolutam n cessitatem defendit, eamque ad ipsas actiones humanas
739쪽
Non negant Spinosissa, se esse Fatalitas, nec negant, se
esse Universalistis: Fatalismum enim universalem tanquam veritati consentaneum defendunt. Unde etiam Fatalismus, praesertim universalis , cum Spinosismo confunditur, ita ut Spinos appellentur, quibus fatalis necessitas per consequentiam imputatur. Quamvis vero Fatalismus universalis cum Spinossmo nexu indivulso cohaereat; cum eo tameta
uni malis fravit, nec demonstrare pomis. Etenim Spinosa cani dem'n- pinosa DL straturus prop. Issi pari. I. Et hic. tuetur, ex necessitate divias serras. Me naturae sequi omnia, quae subintellectuin infinitum ca dere possunt & hinc prop- '. infert, quod ex sola Bae n turae necessitate agat, quia praeter eum non existit aliquid, a quo ad agendum determinetur Enimvero omnia ex divinae naturae necessitate scqui probar, quod ex data cur juscunque rei definitione intellectus concludat, quae r vera ex eadem, hoc est, ipsa rei essentia, necessario si quunturia Hinc autem minime sequitur, quod infert. E
. enim si cogitationis infinitar or. & cxtensionis notionem imaginariam non sumsisset, tanquam reaIem 6 8 9.), & utramque Deo attribuisset tanquam attributum, quod infinitam ejus essentiam exprimit f. 673.); minime hinc intulisset, quod omnia necessari inde sequantur. Sed si quae animae insunt realitates limitaim distincte cognovisset easque Deo in gradu absolute summo tribuisset To. , Deo competere intellectum infinitum agnovisset L 7- & ex eo tantummodo necessario sequi es-
statias rerum 94. , seu quicquid possibile perspexisset
740쪽
I. aar. , vidissetque intellectiam & potentiam divinam non esse rationem sincientem , cur ens quoddam finitum existat I. 349. , neque adeo posito intellectu divino &posita potentia divina poni res finitas in actu cf. TI 8. I, 9, sed simul requiri voluntatem Dei I. 3so.), eamque
liberrimam f. a 77.). Patet itaque absolutam rerum omnium necessitatem a Spims non esse demonstratam. Enimvero animas humanas g. 338. totumque mundum libere creavit Deus I. 3 sq. , liber ab omni etiam coactione interna s. 33 s. , ex pluribus possibilibus hunc eligens f. 336. , ac ens finitum Omne I. 3 3 o. , tam an, ma 3 33. , quam mundin ens contingens est I. 3 3 a. , nec quae existunt, nisi contingenter existimi g. 334. ), ipsicque natur e ordo nonnisi contingens est, ab absoluta necessitate liber I. 36 a. Cosmia dc not. I. 76I .part. I. Theo nat. . Quamobrem per se patet, cum Verum esse debeat, quod demonstratur sqq. Log.), absolutam rerum necessitatem a Spinoia demonstrari minime potuisse
'Quae ex notione liberae voluntatis concluduntur, ea quiadem ex eadem necessario sequuntur , quia libertati voluntatis convenire debent, quae eidem tribuuntur. Minime autem hinc sequitur, quod voluntas ipsa libera esse nequeat, aut alia ips competere nequeat libertas nis a coactione externa, qualem solam agnoscit Spinosa, dum Deum solum causam liberam esse tuetur. Videmus adeo Spinose Fatalismum dependere a definitionibus suis , quas in gratiam hypotheseos suae confictas multiplici defectu laborare supra
Spinosi semus falsi ιspothesis est. Etenim luxta Spinos Falsitas ιρ hypothesin non datur nisi unica siubstantia, infinititis attri- uest ιν butis praedita, quorum duo sunt cogitatio di extensio in- a.