장음표시 사용
21쪽
neant Deinde propter nuptiarum curas, Cernimus, illum antiquum ardorem, qui erat in religioris militibus ad dimicandum, esse iam magna ex parte restinctum. Minus enim indit minus alacre uia cum breue aliquod tempus bellicis in rebus insumpserint,citius δc libentius, uno decet inimam plectunturia Deinde tunc cum erat illis matrimonuim interdictum, creaibile est, multos suisse, qui non tam utilitatis N emolii menti cupiditate, quam pietatis studio religionem aliquam militarem sussciperent. Nunc Vero postsuam de relio ione detractum est,quod nimis asperum multis esse videbatur, lulpicari non abique ratione possumus, Omnes, qui, Vt in aliquam emimodi militiam alcnban elaboran cupiditate tantism dc ambitione ad studium militiae illius impelli. Postremo hoc cupiditatis introitu multo latius quam antea patefacto, paulatim eo deuentum est i qtia erant Optime sundata, berentur &ruerent. Cernimus enim fidem datam Cliristo contemni, res lac lanetas violat i, lacra vectigalia ab hominibus audacibus & flagitiosis Occupari: eos qui nunquam hostis vultum aspexerunt,opibus ad sanctos Vsius dcstinatis affluere, illisque ad luxum dc vitae lasciuiam intemperanter abuti. Sed haec, Pue curarerion pollumus lametari desinamus Susicepitdeinde Emmanuel ret,quae tunc in omnium ore versabatur,deliberationem,de qua fuit a multis in consilio ui contrarias partes dis utatum. Veniebat enim in consultationem, Utrum Iudaei , qui fuerant a Castellae Regibus expulsi, & in Portugalia morabantur, essent expellendi continu , ut Herat Ioannis tempore constiturum, an potius Vt in sedibus,m quibus hoc in regno considebant,habitarent,benignitate Regia permittendi. Castellae Re es Emmanuelem per literas admonebant,ne gentem sceleratam, dc Deo Schominibus inuissem,consistere in Portugalia sineret. Emmanuel rem maxima consideratione dignam esse statuit. Fuere qui dicerent in consilio non esse gentem illam eiiciencsam, quam Pontifex Maximus in Romanae Ecclesiae ciuitatibus habitare permitteret. Quo exemplo etiam dicebant .a multis Italiae mutati bus a multis praeterea Christianis Principibus,nb solum in Italia aed in Germania,& in Pannonijs,δc in quibusdam aliis Europae regionibus , esse Iudaeis habi tandi Sc ne otiandi facultatem tributam. Praeterea illis expuliis, non continuo perfidiam ex eorum animis expelli: ubicunque enim impia gens pedem pone 'ret . eadem steteris vestigia relinqui. Non esse autem hominis sapientis, masis scelere uno in loco,quam in alio conflato permoveri. Deinde , si. ludari in Ahicam quod futurum nemo dubitabat, ii fuissent e nostris finibus eiecti )trait Cerent,omnem Ipemritiae de eorum salute haberi potuisset, incidi. Inter Christianos enim, multi ex illis Christianorum familiaritate dc exemplo atque disciplina allecti, sese ad Christi nomen adiungebant: quod inter homines Ma humetana superstitione contaminatos fieri haudquaquam poterat. Non elie
praeterea utile reip.vthec gens pecuniam,qua multi ex illis abundabant,ad inauros asportaret,& artibus quas a nostris acceperat, hostes nostros instrueret, mi '
22쪽
biis possent nostris non mediocre damnum inserre. Alii contra disserebat,non line causa fuisse gentem illam expulsam e Gallia, & e multis Germaniae locis,& ex Aragoniae & Castellia regnis: sed quia suisset a Principibus,qui non pluris
vectigalium amplificationem, quam religionis integritatem iaciebant, explorate cognitum, tentari ab ea simplicium hominum fidem, Christiq; nomen sanctissimum indignissimo conuitio maculari, multorumque animOS ex eo mrum consuetudine pestifcris erroribus contaminari, luemq; ad rusticanorum hominum perniciem serpere. Praeterea non esse sapientis, quidquam illis credere, qui hostes Christiani nominis sunt, nullaque religione impediri queunt, quo minus Omnia arcana,quae inuestigare possent, hostibus nostris indicent, salutemq; nostram pecuniaprodant. Quod si de commodis agendum esset,
multo certe commodius esic, gentem ad fraudem natam, antequam manus
vectigalium viseeribus afferret,cum illis tantum bonis, quae tunc nabebat, ex pelli, quam postquam omnes regni opes in potestatem 1 uam redigeret, tanta praeda locupletatam dimitti.Tunc enim ea senilim asportaturos, quae aliunde conuexerant. At si diutius in regno manerent, fore, ut multos mortales bonis omnibus,fraudibus dc dolis,quibus multum valebant, euerterent. Hanc senistentiam sequutus Emmanuel,statui ut omnes Iudas atque mauri, qui Christi religionem profiteri nollent, e Regni finibus excederent diemque dixit, in
tra quam omnes,qui in illius regno fuissent inuenti ibertatem amitterent.Ini tio sequentis anni, qui fuit a Christo nato.M. CCCC. xcvij. Rex Fernandus&Isabel cum esset inter illos & Carolum Galliae Regem bellum acerrimum,legatos in Portugaliam mittunt,qui scedera cum Ioanne facta,cum Emmanuele confirment,&amice postulent ab illo contra Carolum auxilum. Foedera quidem summa Regis & omnium,qui in consilio aderant, voluntate confirmata
fuerunt. Quod vero ad postulatum adtinebat, respondit Emmanuel, sibi elle cum Carolo pacem,soreq; sibi turpilsimum,cum nullam a Gallis iniuriam acceptilet, scedus linuri violare, maxime cum bellum esset adeo longinquum, nec Hispania Gallorum armis peteretur. Quod si Gallus in Hispaniam signa conuerteret,iunc se pro coniunetione,quae sibi cum illis erat, auxilio futurum, S pro parte sua Gallorum impetum omni contentione repressiarum. Fuit ab illo Castellar Regibus , ut prae se tulerunt, egregie hac responsione satisfactum. Instabat interim dies,quo Iudas, qui Christiani fieri nollent, erant in exilium ituri. Omnes igitur se ad nauigandum siumma ope comparabant, cum Rex Emmanuel indigni sisime seres, tot hominum millia jn sempiternum exitium detrudi,ut saltem filiorum saluti prospiceret, rem excogitat, faeto quidem iniquam & iniustam,animo tamen & proposito fine laudabilem. Iussit enim, ut Iudaeorum filij,qui nondum decimum & quartum annum aetatis eXcederent, a parentibus abstract i,& ab illorum conspectu remoti,in religionis Christianae distiplinam xraderentur.Quod non sine magnis animoru motibus fieri potuit,
23쪽
Erat enim res visu mirabilisa complexu matrum filios auelli patres libe is assi-xos raptari,&sustibus etiam contundi: clamores ingentes ubique tolli , omniaque mulierum plangore &eiulatu compleri. Fuere, qui rei indignitaN perturbati , filios in puteos abi jcerent. M ulti etiam eo progrelsi sunt amenti .e, ut sibi mortem propria manu consciscerent. Accedebat aagrauiorem gentis miserae calamitatem,quod illis, qui tantis iniuriis affecti , in Africam transmittere cupiebant, facultas minime praebebatur. Rex enim adeo flagrabat cupiditate gentis illius ad Christi religionem perducendar,ut partim praemijs alliciendam, partim malo cogendam esse iudicaret. Quanuis igitur nauigandi potestas esset Iudaeis ex pactione facienda,id tamen de die in diem differebat,ut mutandi consilij spatium intercederet. Itaque cum in principio fuit sent illis tres in Por- iugalia portus assignati, unde conscenderent, interdixit, ne quisquam ex illis aliunde quam ex Olyspponens portu lolueret.Quo factum est,ut innumerabilis Iudaeorum multitudo Olylipponem conflueret. Interim vero dies dicta praeterfluxit,ita,ut esset illis necesse,qui nondum emigrare potuerant, libertate spoliari. His tandem malis plerique victi, Christianam relisionem aut ex ani mo profiteri ut saltem callide simulare maluerunt,quam vitam in tanta acerbitate traducere. Cum fidei igitur Christianae consessione, sontibus sacris abluti filios, & libertatem recuperarunt, multisque a Rege praemijs clementer inuitati,in Portugaliae regnis latis commode vitam exegerunt. Fuit quidem hoc nec ex lege,nec ex religione factum. Quid enim Tu rebelles animos, nullaque ad id luscepta religione constrictos adigas ad credendum ea, quae summa contentione aspernantur & resipuun 'Idque tibi assumas,ut libertatem -- luntatis impedias,& vincula mentibus et enatis ini jcias s At id neque fieri potest,neque Christi sanctissimum numen approbat. Voluntarium enim sacrificium, non vi & malo coactium ab hominibus expetit: neque vim mentibus inserti,sed voluntates ad studium verat relisionis allici & inuitati iubet. Porro autem quis sibi id arrogare potest, quod solus diuinus spiritus efficit in corum animis, qui non ad extremum vitae spiritum illius benignitati repugnare contendunt Ille namque selus est,qui mentes illustrat,& 2licit,& inuitat: & eos, fui tantum munus non animo pertinaci de ingrato repudiant,ad Christi consessionem & societatem perducit. Postremo quis non videt, quam indignum si hominibus in religionis studio suspectis tot mysteria, tot rcs sacrosanctas, tantam rerum diuinarum rationem committere Et sceleris occasionem ijs, qui Christi disciplinam ludibrio habent, inconsiderate praebere Et ita religionem per religionis simulationem indignissime violati s Regis tamen animus multis merito laudandus esse videtur, quod id religionis studio , ut ea ratione gentis Hebraeae salus constitui aliquando posset,efficeret, maxime cum Viri relisionis &doctrinae opinione praestantes id licere dicerent, & suisse iam a principibus Christianis olim factitatum. Nuquam enim desuere,nec unquam
24쪽
PRIMUS. Ndeerunt, ut ad principum gratiam aucupanda orationes accomodent.Fructu tamen eximios ex hac Regis actione,quamuis parum iusta, efferri quotidie videmus. Eorum namque Elij, qui, vi s uleicio erat multis iniecta, fidem nefarie simulabant, usu , consuetudine, & disciplina, paternique sceleris obliuio- ne,Christi religionem sancte colunt, Se vitam ad disciplinam illius instituunt. Hac ratione Iudan partim in exilium mistarunt, partim Iudaeorum nomen amiserunt. Mauri vero omnes ,qui noluerunt a Mahumetis pestifera secta di Icedere, in Africam se contulerunt. Neque suit eis aliquod incommodum illatum , quemadmodum Iudaeis: ne Christiani, qui in Astica vel Asia sub Saracenorum ditione vivebant, aliquod ob eam causam malum paterentur. Hoc codem anno Rex de nuptijs , quas appetebat, agere coepit. Cupiebaς enim, ut dictum est, Isabelae, quae fuerat Alsonso Ioannis filio nupta , matrimonio coli iungi, eo quod mores illius atque prudentiam adamaret. Id autem cum Aluam Fernandi Ducis fratre , qui plurimum apud Castellae Reges poterat, communicauit. Qui cum operam suam ellet Emmanueli ad eam rem pollicitus, in Castellam rediit, de inde literas ad Emmanuelem dedit, quibus significauit, Regum voluntatem minime ab eo matrimoni j foedere, quod ipse appetebat, alienam. His literis excitatus Rex, Ioannem Emmanuelem Regio cubiculo praesectum , virum sinsulari prudentia, ad Reges Castellae legauit. Fuit haec legatio Regibus admodum grata, matrimonium que pactionibus rite confirmatum. Ilabella iunior solum summa vi matrimonio resistebat. Partim namque ex dolore , quem ex obitu Alson si perceperat , in ea aegritudine versabatur, ut sanari vix pollet: partim quod bis nubere, parum nonestum iudicabat, adduci non poteta ut in hoc matrimonio parentibus morem pereret. Sed tandem parentum monitis & precibus Vitata, & hominum religiosorum orationibus inducta , qui illam admonebant, eo coniugio pacem & otium totius Hispaniae conhrmari, parentibus oblequuta est. Interim dum ea, quae ad Isabel in Portugaliam aduentum
erant necessaria,parabantu Emmanuel negotium magnitudine clarum,sem
piternaque gloria dignum suscepit. fauod ut rectius explicati pol sit, est totius rei initium altius repetendum. Ioannes hoc nomine primus, Portiagalia: Rex, qui regnum,magna cum gloria,hostium incursione liberauit, de garissima victorias consequutus est, ne in se nerui te quidem quidquam de studio gloriae remisit. Itaque maximam classem instruxi qua Septam urbem,Mauritaniae maximam,de opulentissimam, atque munitissimam,inora maritima Gaditani freti sitam expugnauit. Inde fuit oblata occasio Lusitanis, qui in illius urbis praetidio constituti fuerant, armis latius evagandi. Henricus deinde Ioannis filius, cuius in expugnatione Septae virtus admodum clara suerat, hoc institutum longius persequi voluit. Clastes igitur aedificauit, quibus Africae li- Ora , & eas Mauritaniae regionςs, quae extra fretum ad Auitium pertinent,
25쪽
infestas redderet. Deinde cupiditate incensus terras ignotas explorandi, dedit operam,ut ij,quos classibus praeficiebat, multo lonsius progrederentur. Quo sudio factum est,ut partim hominum sortium industria, partim variae tempestatis euentu, non sistum bona pars Africae , quae ad AEthiopiam pertinebat, verum & insulae permultae in Oceano sub imperium Lusitaniae subiungerentur. Quo autem terrae, ad quas nostrix naues appellebant, erant magis lon-sinquae, maioraque in illis monstra vetita dicebantur, eo magis animus Principis optimi flagrabat studio remotiora pervestigandi. Fuit enim Henricus,vir animi maximi,& religionis sanctitate clarissimi. Neque tantum claborabat,ut nomen suum clarum redderet, quam, ut Christi religionem propagaret: ad quod nihil magis utile fore putabat hac nauigatione, ut pol set Christi nomen apud Barbaras nationes a situ nostro disiunctissimas, ad omnium salutem pro- . di .Vt autem id commodius efficeret, in ea Lusitaniae parte, quam Algarbium appellan in oppido Sagres nomine,quod abest a promontorio sacro passuum
quatuor millia, consedit, ut inde classes mitteret, quae viam in oras ad Solem orientem stas aperirent.Ne autem quo intendebat animus,omnino perueni ret, fuit morte prohibitus. Obist autem anno a Christo nato.M.CCCC .lla. cum esset natus annos septem &sexaginta.Nullum autem filium reliquit.Nec
cnim inorem habuit, imo per omne vitae spatium totius libidinis expers fuit. Illo mortuo,Rex Alsensus Odoardi Regis,qui suerat Henrici frater, filius, non potuit propter bella grauissima, quibus suit exercitus, ultra id , quod fuerat Henrici opera lustratu,classibus explorare. Peruenit tandem regnum ad Ioannem Alsons filium,qui tanto stucito,iantisque sumptibus huic negotio institit, ut nostrae classes illius auspicio maximam partem AEthiopiae perlustrarent, eoquo peruenirent, quo viri doctissimi olim suspicati sunt, fieri non posse, ut quisquam penetraret.Neq; fuit contentus illius regionis cognitione,'ue aequinoctiali circulo subiecta est sic enim appellant Astrologi illum coelestis plagae terminum, qui signiferum orbem in partes aequales diuidit, eo quod ubi sol eana coeli partem attingit, aequinoctium sat sed effecit, ut nostri longius
prouecti,Vltra illam regionem, in qua ab extremo ex Australi parte Solis conuersio fit, incognitas terras latissime perlustrarent Itaque suit illis necesse, cum essenta conspectu Septentrionis remotissimi, ut alia lydera in coelo notarent Septentrioni contraris,ad qua cursum dirigerent. Sic aute cum illud certamensuisset institutum, ut quilibet alium nauigationis longitudine superaret, & Vltra terminum,quem reliqui attigerant,perueniret,sectum est, ut inciderent in promontorium, quo nullum unquam maius in tertis apparuit. A parte namquc , quae spectat ad occatum solis,latus illius incipiens, in Austrum adeo longo tractu procurrit, utvltimus illius terminus ab aequinoctiali plaga gradus circiter triginta quinque distet. Gradum appellant Astrologi latini trecentesimam dc se agesimam quamque partem earum, in quas omnes coeli atque
26쪽
promontorium inchoatur Septentrionem versus, quatuor circiter gradus intersurit. Hi triginta & nouem gradus essiciunt supra duo millia & septingen tam illiaria. Haec est illius terrae, quae promontorium essicit, longitudo. Ab ortu ero latus illius multo longius est. In eo vero flectendo,nostri eiusmodi tempestatibus iactati & afflictati stat, vis penumero omnem spem salutis abijcerent. Quo fictum est, ut Tormentosum illud promontorium appella, rent. Tormenta enim apud nos, est idem quod tempestas aduersa. Flexu promonto ij huius explorato reuerti fiant. Cum autem Ioanni huius promonto- ijsitum de longitudinem demonstrarent, tanta laetitia afteetiis est , ut existimat et esse sibi iam aditum in Indiam patefactum: & quasi felicis euentus augurio commotus,promontorium illud,Bonae spei, nominare iussiit. Homines interim partim Hebraeos, partim Christianos, quos industrios & faoacta esse cognouerat, Alexandriam misit,qui inde in AEthiopiam,quae supra 2Egyptum est,se conferrent,&inde in Indiam nauigarent, ut qua ratione commodius ille cursus, post illum promontorij flexum, in Indiam confici posset, ab homi nibus peritis intelligerent.Clastem praeterea parare iussit, qua posset iter illud,
quod tanto opere explorare cupiebat, haberi. Hos interim tantos Ioannis conatus mors oppressit: qui tamen cum Regni patrimonio , hanc etiam nauigationis explorandae, imperijque propagandi curam Emmanueli quasi hae reditariam reliquit. Multi fuere ex illis, quos Emmanuel in consilium adhibere consueuerat, qui eum ab ea cogitatione conarentur abducere. Dicebant
enim, spem incertam esse, pericula certa & ingentia: nauigationem sore difficillimam, Indiamque esse a nostris sedibus maxima regionum longinquitate distantem: fierique non posse, ut tam immensi laboris fructus damna, quar erant in tam periculoso itinere facienda, compensaret. Cogitaret praeterea, sibi cum AEgypti Imperatore, quem Sullanum appellabant, qui plurimum in Oriente poterat, esse dimicandum. Deinde si res ex animi sententia procederet, esse illi grauem inuidiam apud Christianos principes cum magno discrimine i ubeundam.Si gloriam quaereret,satis magnam gloriam ex Assica'no bello, si in id totis viribus incumbere vellet, paratam esse. Si utilitatem sequeretur,utilitates innumerabiles ex illis AEthiopiae partibus, quas partim imperio sit biectas, partim scedere deuinctas habebat, percipi possc. Haec & alia multa dicebantur a Consiliarijs, quae tamen Regem ab instituto auertere minime potuerunt. Videbat enim eiusmodi costlijs nunquam Henrici aut Ioannis mentem prohiberi potuisse, quo minus iter illud in fluctibus aperirent, ex tam multae Lusitaniae rebus utilitates illatae suerant.Intelligebat praeterea, dii ii dentiam esse comitem animi pusilli de angusti: spem vero maximam peris petu b cum animi ingentis altitudine atque singulari virtute conitinctam.Itaq; maluit fortium Principum exempla, quibus erat coniunctissimus, imitari, ii B A quam
27쪽
quam hominibuὲ nimis cautis, omniaq- pericula metuentibus assentiti. Mouebatur praeterea augurio quodam a Ioannis mente dc consilio ducto, quo illum Vivens admonuerat, ut pro virtutis insigni, quod regijs insignibus adiungere siphaeram, in qua lunt coelestis regionis circuli descripti, gellaret. In quo quidcm portendebat futurum,ut Emmanuelis, quem iam Vinaeredem intuebatur,opera, incognita jdera, Vltimaeque Solis orientis de occidentis regiones ad nostrorum hominum cognitionem cum maximo fructu dc nominis sempiterni gloria peruenirent. Postremo ardens studiu , quo tenebatur Christianae religionis amplificandet, eu hominibus timidis auscultare nullo modo sinebat. Fernandu igitur Laurentium,uirit impisrum,&authoritatensi mediocri pK-dim,accers eiq; ut classem,quam celerrime possit melide omnibus rebus in-s ruat,praescribit.Vas cum praeterea Gamam,homine nobilem,& singulari animi robore praeditu,cui multum fidebat,euocari jubet, eiq; classis imperiri tradi in quid ab illo fieri vellet,demostrat, multisq; verbis illii ad rem strenue atq; pruilenter agenda adhortatur.Suscipit Gama prouinciam, summari , Regi gratias agit,atq; postulat,ut illius stater Paulus Gama, quem propter insi in virtutem unice diligebat, illi socius ascribatur: quod Rex sacillime concessit. Fuit
classis intra breue tempus ornata dc instructa rebus omnibus ad tam longa nauigationem necessarijs. Erat illa quidem exiguo numero hominum, propterea quod magis Orientis explorandi,quam expugnandi gratia tunc adornaretur Quatuor enim naues suevit,e quibus una commeatu intum erat onusta. Naui praetoriae Valcus Gama praefectus erat,alteri vero Paulus Gama,tertie Nicolaus Coelius:quartae vero,quae comeatus supplementu convehebat undissalvum
Nonium praeficiunt. Aberat Olysippone prope litus quatuor passuum millia
templum sane religiosum dc sanctu, ab Henrico in honorem sanctissimae vir ginis aedificatu quod postea alterius amplitudine de magnificentia, quod manuel illi coniunctu in honorem piusdem diuinae virginis a fundamentis ex truxit, nomen amisit. In id Gama pridie illius diei, quo erat nauemcoscensurus, se recepit, ut noctem cu religiosis hominibus,qui in aedibus templo con iunctis habitabant, in precibus dc votis consumeret. Sequenti die cum multi non illius tat uri gratia,sed alioru etiam,qui illi comites erant,couenissensifilii
ab omnibus in scaphas deductus. Neque solum homines religiosi, sed reliqui
Omnes Voce maxima culacrym is a Deo precabantur, ut bene dc prospero illatam periculosa nauigatio omnibus eueniret, dc uniuersi re bene festa incolumes in patria redirent. A multis tamen interim is fletus atq; lametatio fiebat, ut senus efferre viderentur. Sic enim dicebant. En quo miseros mortales pro uexit cupiditas dc ambitios Potuit ne grauius supplicium hominibus istis constitui , si in te scelestu aliquod facinus admisissent Est enim illis immensi maris longitud0 peragranda, fluctus immanes dissicillima nauigatione luperan . di, vitae discrimen in locis infinitis obeundum. Non suit multo tolerabilius,
28쪽
in teria quovis genere.mortis absumi, quam tam procul apatriamarinis flu -ctibus sepeliris Haec&alia multa in hanc sententiam dicebant, clim omnia multo tristiora fingere prie metu cogerentur. Gama tamen quanuis lacrymas suorum desiderio funderet, rei tamen bene gerendae fiducia confirmatus, ala criter in nauem faustis ominibus conscendit. vij.Id. Iulii , anno a Christo nato M.CCCC accvij. Qui in litore consistebant, non prius abscedere voluerunt, quam naues vento secundo plenissimis velis ab omnium conspectu remotae sunt.Dum haec geruntur, asturtur Emmanueli nuncius, omnia quae ad Isabe-lae matrimonium pertinebat, esse iam a Regibus Castellae pro dignitate com Parata .Itaq; Sintra,quod oppidum est ad radices Montis Lunae situm,ubi tunc se continebat, Eboram pro hcisci contendit, eoque multos homira primarios conuenire iubet. Isabela maior cum Ilabela iuniore illius filia Valentiam Al cantarae, quae est prope Porrugaliae confinia, similiter venit. Fernandus Rex adesse no potuit, inualetudine filij Ioannis impeditus, a quo tunc abesse inhi
manum reputabat.Sic enim erant inter virum Scinore olficia dispertita, ut illa filiam deduceret, ille vero cu aegroto filio Salmanticae remaneret.Sic tame erat inter eos constitutum, ut chin primum Ioanni m scule fuisset, Fernandus ad filiam cohonestandam se Valentiam conferret. I D tamen nuptiarum di-
Iatio maior esset, quam Emmanuelis desiderium pati facile posset, scripsit ad Ilabelam Reginam,sie libentissime,si ei comodum videretur, Valentiam profecturum, ut ibi uxorem acciperet. Consuluit Regina virum per literas. Qui respondit, se eo tempore non posse a filio diuelli, eo quod vita illius esset propter morbi grauitatem ad extremum discrimen adducta .Quod si vellet Em manus Valentiam ire, illius voluntati minime repugnaret. Illum tamen admoneret, Ut magnum comitatum vitaret , omniaque maioris.laetitia: fgna in aliud tempus differret. Regina continuo Emmanueli scripsit, ut cum illi videretur, eo contenderet. Is nullam moram interposuit, quin Valentiam peteret. Hic fuit Reginae de morte fisj nuncius allatus, quem illa taciturnitate com pressum tenuit, ne generum moestitiae suae participem efficeret. Id tamen diu Emmanuelem latere non potuit. Itaq; postillauit a socru, ut ante quam ea si,ma ad aures Isabolae uxoris suet perueniret,liceret sibi illam in Portugaliam le- cum ducere. Sic igitur Eboram te contulit: ubi tandem uxori mortem Ioannis indicauit. Quod illa tulit molestissime. Ob huius Principis mortem omnis Hispania in luctu &squalore versata est , Castellae praesertim & Aragoniae populi, eo quod viderent, omnem masculae prolis spem Regibus esse sublatam.
Non enim alium filium marem habebant praeter Ioannem. Is autem Vm-
rem duxerat Margaritam PSilippi filiam, qui superiorem Pannoniam, quam
29쪽
intra paucos dies abortu illius incisa. Sic factum est, ur ius haereditatis, quod
Ioannes habebat, ad I stelam sororem perueniret. Omnes enim illa sorores
aetate antecedebat. Emmanuel interim nullo modo regni vigilanter admini;
strandi studium intermittebat.Operam igitur eo tampore dedit,ut iura posses.sionum, & immunitates populis lub certis conditionibus attributae,& prouin- .ciarum, & urbium, & oppidorum confinia perscriberentur, ut litas dirimi, &ciuitatum iura constitui, & terminorum ratio constare posset. Huius anni fine cum Regina iam grauida esset facta, Reges Olysipponem te contulere: ibi a Castellae Regibus literas accepere, quibus nurus abortionem significabant,&admonebant, ut in Castellam iter haberent, Vt tanquam legitimi regnorum haeredis a populis fidem acciperent. His literis Rex cum videret illud iter sibi necessario suscipiendum,concilium rursus indixi in quo multas leges, que vi .debantur esse salutares, instituit.Anno autem sequciati,quisuit a Chrillo nato M.CCCC.xcviij. kalen. Aprilis Olysippone proficiscuntur, trecentis tantum equitibus comitati. Id enim Reges Callellae ab eis postularant, ne secum maxi mam turbam ducerent, ut vitarentur dissidia, quae inter Castellanos & Portu galensses in huiusmodi Regum esgressibus euissimis de causis excitati plerumque solent.In hoc tamen comitatu erant viri nobilissimi,inter quos suit Geor,gius Ioannis Regis filius,in quem tunc , quavis puer esset, oculos om nes ubiq- conijciebant, do specie filij commoniti, patris nomen grata praedicatione celebrabant. Ibant autem omnes atrati, Ut moestitiam quae animos omnium propter obitum principis Ioannis occuparat, habitu lugubri demonstrarent Regiabus Castellae fines ingressis obuiam prodi jt Meumnae Sidoniae Dux, alia x'ste similiter indutus: qui ubi primum illis appropinquauit, ex equo desiliuit, corumq; manus osculatus est. Idem faciebant reliqui principes, & omnes qui erant vel nobilitate vel dignitate praeclari .In omnibus autem ciuitatibus & op pidis, admirabilis hominum frequentia & celebritas illis occurrebat, de faustis acclamationibus insitam ex eorum aduentu laetitiam significabant, magniq; sumptus ab hominibus,qui opibus dc potentia praestabant, ubiq; eorum gratia
fiebant.Cum Toletu appropinquarent , Fernandus urbe egressus,illis obuiam procesiit, & viriumq; valde amanter, ut tantae necessitudinis ratio postulabat,
amplexus est.Ad portam principes ciuitatis illos expectabant,ut se illosii subdi tos, & verbis de cimita corporis habitu, & reliquis signis in Hispania usitatis
indicarent. Inde cum iam advesperasceret, sub aurea umbella in templum de , ducuntur factaque precatione,discedunt, & in Regiam intendunt, in qua tan talaetitia fuerunt ab Isabela excepti, ut videretur omnem ex animo dolorem, quem ex morte filij acceperat, eorum aduentu depulisse. Deinde cum Rex omnes nostros satis benigne alloqueretur, Georgium tamen multo honori qficentius accepit Non autem passi sunt Castellae Reges,multos dies intermit, ti: operamque dederunt, ut id sine cunctatione fieret, cuius gratia concilium
30쪽
Regni totius indixerant, degenerum atque filiam euocarant. Die dominica quae sequuta est, Emmanuel de Isaiala in templum deducti sunt. Dux Me timnensis, cuius paulo ante mentio facta est, pedibus ad Emmanuelis latus incedens, habenam equi illius manu tenebat: a laeua vero Friensis Dynasta simile officium Isaiahe iuniori praestabat. Hoc etiam mndo magnus equitum Magister a dextera, Dux Albanus a lama Fernandum dc maiorem Ii betam deducebant. Archiepiscopus Toletanus rem diuinam singulari caeremonia atque sanctitate peregit. Religione rite procurata, Fernandus dc uxor assii rgunt, ille generum, illa vero filiam manu apprehendit, de utrunque in
sellis in sublimi positis, dc pulcherrime instratis collocant, ipsique in alijs
sellis ad eorum latera considunt. Ciuitatum procuratores in subsellijs ordine iam a multis aetatibus in Hispania recepto disponuntur.Principes, ut sorte cuique locus obuenerat, ita eum sine offensione cuiusquam occupant. Amice namque Fernandus illos admonuerat, ne inter se de locorum dignita econtenderent. Se enim molestissime laturum, si id quod summa animorum consensione geri cupiebat,intempes tua dissensitone turbatatur. Silentio deinde facto,vir quidam iuris ciuilis eruditione praestans, qui dicendi peritus habebatur, assurgit , orationemque luculentam habuit, qua pacis commoda, Hispaniae totius otium dc tranquillitatem, incrementum imperi , dc reliquas inlitates, ciuae ex ea Regnorum coniunctione 1 equi videbantur, exposuit. Hortatus est deinde principes do ciuitates t Emmanuelein Sc Isabelam, quo Regum suorum haeredes esse videbant, certatim amarent, 3c colerent, summmaque illis fide rebus in omnibus inseruirent,sperarentque,eos,quos iam sciebant esse regijs virtutibus ornatissimos, similes suturos eorum Regum, quibus erant tempore a Deo constituto successivit. Deinde ad Emmanuelem ScIsabellam conuersus, eos admonuit, ut cernerent animo, quod eis munus imponeretur. Eorum namque officium esse, consulere populis, tueri innocentiam , coercere improbitatem, dare lalutem, propuliare pericula, conseruare,iu bonis omni bias amplificare remp. Haec ubi peroravit, quidam sacrorum
Antistes assurrexit, Se librum, qui Euangelia de sacrorum rationem continebat,explicuit, Sc in medio illius Crucem auream imposuit: deinde cum libro ad Principeo redes accessit, eisque dixi ut manibus Crucem tangerent.Cum deinde is vemis praeiret,ipsi se se sanctissimo iureiurando constrinxerunt, fore, ut iura populis administraren libertatem rei p.conseruarent, omniumq; saluti summa contentione prospicerent. Hoc saeto,magnus equitu Magister librum e Patriarchae manibus assiimit,illumq; tenens iurat e Emmanuelem dc liabolam pro veris &legitimis tuoru Regum haeredibus habituru, eorumq; imperio semper obedientem suturu,siummaq; fide pro eorum amplitudine de dignitate pugnatum. Deinde reliquos principes Se ciuitatum legatos eodem iureiurado constrinxit. Tum omnea ordine ad Principes quibus fide dederant, accedunt,