장음표시 사용
591쪽
Urdiar nunc ad ta ab oo, mi Alberiel quod nuper mihi per imprudo tiam contigit. Annulum quem me tibi per Gabrielem misisse acripseram,huno illi imprudens non dedi. Eram enim plurimis occupatua et illo nou. dum literis acceptis Oroningam abierat. Sic ego literas postea ad illum, aedaino annulo transmisi. Dabis itaque veniam, dabit et ille, in quem magis, quam in te peccavi. Nune eum ipsum annulum per Ioannem fratrem Franeo sordiam mitto, ut illino ad te per Rigelium t3pograptium perseratur. Post abitum Gabrielis, novam bio mihi tragaediam Comes Iomnes exeia tare voluit, ab iis hauddubia instigatus, qui meam hic in vitiis suis reprehendendis libertatem aegerrime serunt. Miserat hue Doctorem illum Ennium, ut is cum Principe nostra Reginae ὶ mandato ageret de me hi propellendo, propterea quod apud Reginam periurii et i bulentiae nescio
Ego per Principem vocatus publice illi et omnibus ordinibus meam
innocentiam approbavi, sic ut sibi satisfactum testarentur. Responditque Princeps Comiti Ioanni, se non posse me carere et a me etiam petiit, ne istiusmodi calumniis moverer atque apud se nihilominus manerem. Cui et promisi. Sed certo scio lucos nostros non prius eonquieturos, quam id
essiciant, ut hino propellar. Ego vero facilla id patiar et, at propellar, I eiam quemadmodum ad te proximis literis meis acripsi.
in vetere tuo amico ' non scio an quid reprehendero merito possim, quod praesertim ad illius cunctationem Munet, quo minus ae hacteuus M a oontulerit. Scripsi ι ad me epistolam excusatoriam et tua aequo a que sua.eulpa id factum esse ait, quod varie hemper in eum guper ea roscripsisses, et iam suasisses ut ad vos veniret, iam vero libertatem ei sa-ciendi quod vellet permisisses, nonnunquam suasissea etiam, ut tu suo loco maneret donec evocaretur. Addidit, te pollicitum ut ad eum transmitterra quae ad probandam improbandamve illorum religionem ex Doc. torum colloquiis collecturus eras, ut ea maioribus suis ostenderet: id auexpectasse et nunquam accepi Me. Haec si vera sunt, extra culpam mi
prosecto, quod tam diu loco illo auo haeserit, neque aequum putarem, ut illi nuncium remitteres. Ego orsus sum ecclesiarum visitationem, et in ipso mox initio plurima monstra reperi. Haec quidam conantur delaudere, ut lunctionem impediant, sed ego nihilomitius pergo . Mennonitae prioribus suis erroribus hunc etiam addiderunt iam, ut dicaut legi per nos nostra obedientia satisfieri non solum posse, sed etiam oportere. Sic errores erroribus eumulant et Christi gloriam obscurant. Ante duos menses miseram ad Prussiau Ducum uxoris meae fratrem
idium. Is in reditu, correptus morbo, nescio quo Breuiae documbit, ut nondum.scire potaim, quid. reserat. Scripseram autem ad Duem, me hoc
592쪽
ministerium meum ponere nou posse, nisi propellar. Si vero propolleret quod equidem expectarem potius, quam mihi longam hic inoram pollicerer tum me non detrectaro mini Sterium apud ipsum, si viderem illum itanssectum esse, ut non liabita hominum ullorum ratione verbi se Divini odientiae in gubernauda riclesia subiicere sine exceptione velit, - Praeterea, si mihi potestatem saceret ponendi ministerium, quod apud illum
suscepturus essem, si quando in patriam meam a Rege meo ad legitimum et Christianum Ecclesiae ministerium vocarer. Reliqua omnia me arbitrio suo relinquere. Transmisi etiam ad illum doctrinae iacae Summam, Potis. simum de facramentis, ne quid illum celarem. Ad ea nunc omesa res. ponsum in horas expecto. Scio autem apud illum regnare Capernuitas, et proinde fieri posse puto, ut Deile me illino sim liberaturus: nam illis o assentiri non possum. Cum igitur certo propemodum videam, muhic diu permansurum nun esse, intelligam item, aegre mihi cum Prusias in doetrina oonveniri posse - etiamsi id ut firmaro adhuc nou queam non ita multum abesse puto, quia tecum esse possim, praesertim si duae illae eonditiones Duei Prussiae propositae a nostris recipiantur. Mitto ad te doctrinae mmo epitomen μὶ, ut a Bucero, et aliis istic excutiatur. Ubi stam Busterus legerit, tum voltum, ut ad Bullingerum quoque trans. mitteretur per Gerardum' ) nostrum, domum vero, ut Philippo quoquo exhibeatur. Audio tuum ut Bueori ad Episeopum Coloniensem adventum apud illum expectari. Venirem to ad vos, si scirem certo. Quare si ita est, sae ut solam quaeso, et vel per proprium nuncium mihi indica quo et quando mihi ad vos. Neque plura nunc. Vale. Emhdae ultima August. Anno 15M. Posι seripias literas a repi literas a Duce Prussiae, qui se per proprium nuneium suum ad mea mihi responsurum esse scribit. Alii tamen omnes, qui apud illum sani, scribunt, summ- esso illio barbariem et Luther P pisnilim, ut non magnopere optandum mihi sit illio esse.
Ioannes ille stater Hardenburgii fuisse videtur, quod In nostro Ioeo dubium, satis
Maria, vidua Ludoviei II Hungariae regis, quae tune Beuxellia linperium sub Carolo habebat. ' M. Annain Domitixsam. - Drusillam Sygaingliam iretelligit. Huius visitatiouis annotationum seiania satis alioqui Dorro a luperest. CL RENINGA. p. 788. φὶ Se. Epit. Doctr. Mel. n. Or. 7 .Ger. tam Κamp.
Nunquam putabam lare, Vir Doctissimul ut Iiteras omnino ullas vel darum ad Te unquam dum vivo vel abs G Reciperem. Iam dudum enim Te cum Christo vivere, deposita carnis nostrae sarcina, intellexeram, idque
593쪽
ex Argentiu sibus quibusdam, qui te stule trieunium sero vita hac de. sunctum esse assirmilaut. Neque.prius te superesse cognovi, quain id mihi Doctor Albertus Ilardemburgus, et tibi optuor iam etiam notus. e Spirensi conventu nuper significasset. Postea vero is mihi et tuas et Bullingeri literas pridem transmisit, quas Plane utrasque siue lacrImia
legere non potui, ita mihi de illis gratulabar, nisi quod plurimis euris
distrietus tibi tum respondere non potui, a quo gratias Patri noStroeaelesti, quod te adhuc Ecclesiae suae Servaverit et Servet, quae nunc, si unquam alias fidelibus ministris egere videtur. Milii quoque magnopere sano gratulor, quod Te, veterem amicum i uiuadeoque praeceptorem, in vivis habeam. Nunquam possum fit ne magna animi voluptate meminisse consuetudiuis nostrae Basileusis ), sed nunquam satis rursum dolere pos uin, illam milii tum maiorum meorum auis ritato interruptam luisse. Nunc enim intelligo quantum lauetua pereepturus eram ex Erasmi, Tua et Oecolampadii consuetudino, si illa diutius tui licuisset. Nuno, quae in Hebrai is exite didiceram, omnia petiit exciderunt, et tempus illud totum, quo Erasmus dei noeps vixit, misero mihi totum periit incursitationibus bellicis tumultibus et fastu' aulico, quod studiis alioquin meis impendere multo seli eius potuissem. Sed bonus Deus me mihi rursum restitui ι atque ad veram sui cognitionem e medio Pharisaismo demum mirabiliter evomuit, - illi gloria insaeeulal Amen. Nuno igitur mihi divino Muifieio redditus, Ecclesiae Christi,
qua in in Pharisaismo meo per ignorantiam oderam, Servire pro mea tenui tale conor, ae precor Domini misericordiam, ut minutum meum inter magnifiea aliorum muliera viduae illius Evangelicae exemplo ne aspernetur,
sed illud benigne suseipere dignetur ad Ecclesiae suae aedificationem Scio quid ineme desiderem et proinde a doctis iuvari cupio. Hoe consilio et Bullingeri amicitiam expetivi n, cuius simplicitatem et modestiam, non
poSSuma non amare. Quod si te mihi Superesse inivissem, te hior tissimum apellassem. Nunc vero utrumque vestrum reppello unaque et lam-mrstas vestros omnes, atque a vobis iuvari postulo. Videbis brevi nostra
quaedam apud Bullingerum, quae Doctor Libertus ad illum est transmis.
surus. Horum te quoque aristarchum esse volo.
Do tuo in Ε-muin animo uon dubitavi unquam, neque ullam tuler te et illum, cum una essemus, simultatem deprehendere potui, vibi quod, cum doctrinam Oreolampaditide Caena I omini sibi noudum satis probari posse diceret, non serebat, si quis, se cum incolampadio idem doeere. aiat. inasset. Tametsi tu in doctriuam Oecolampadii iam tum propendurm, ille vero, non tam damnaret illam, quam diceret potius, sibi illam nondum satis probari posse, non ideo tamen amicitiam vestram dissolutum iri putabam, pracsertim eum Erasmus ipse pro sua apud me libertate uou ob scuro testaretur. Se certam habere nou posse etiam doctrinae suae rutiOucm. Falebatur enim, mis quaedam, quae Ee in Sua i Psius doctrina osseuderent,
sed se uon haberem rursum dicebat solidum quidquam, cui inniteretur, hi doctrina sua sibi immutanda'esset, Di prolude se in vetere aculeutia per ἀ
594쪽
mauere malle assirmabat, atque ita ego tum sv J reliqui, atque in eadem cum ipso, ut verum latear, Sententia quoque sui. Nihil tamen dubiis, quin Erasmus hauddubie, at nunc viveret, nequior mulin nobis laturus esset. Sed habet quisque donorum suorum modum. ut non possimus ubique omnia, et multa huo superesse puto, quae nullo etiam ignoramus. Nostrum est, de iis nobis gratulari, quae Deus prout vult iuxta fidei nostrae mensuram conserre in nos dignatur. Ita et de Erasmi donis, quae hane et plurima et maxima fuisse negare nemo potest, gratulari nobis merito Deumque in illis agnoscere debemus. Siqvid autem amplius nos assecuti nobis videmur, id quoque a Domino nobis donatum esse cogitemus i. Quod ad illius epi sint ad me datas attinet, lateor illum libere nonnun- quain multa ad me acripsisSe - tu enim ime testis es, ut me amarit ac tui quoquo non raro meminiose, sed putabat omnino, te auisre id fieri, ut idem cum incolampadio Mutire diceretur. Neque vero id iam grave erat, quam ille grave videri volebat, sed hoc ille rebus suis vehementer noxium esse putabat et nolebat praeterea nomeu suum hac opiuione gravari. Deinde habebat fortassis inaligninres suos, quibus id potiua quam Erasino ipsi imputaudum mae censeo. Apud me nou est, ut te ullis liberes a pieiovibus, quum in nrellas unquam veneris, quin potius tibi persuadens, is eodem promus apud me I O sore, quo et Basileae suisti. b. e. patris loco, posteaquam te mihi Dominus superstitem adhue seris
nel tuo vestrae de tanto doctrinae eonsensu Mut lor. taeremoniarum eandem sormam non maguopere requiro. ue rurbum ad novum aliquem Pharisaismum posteri nostri anxia caeremouiarum Observatioue dolabantur.
Quin potius concordem aliquam illarum varietatem retineri mallem, ut homines intelligant Religionem non caeremouiarum una atque Eadem facie, sed studio pietatis mustare. Ego hic nullas certas caeremouiarum lcgea prae seri , quas equidem pro temporum ratione mulari oportere ae ur puto. Illud tantum ago. ut abolita superstitione, eι impietate Papiatica, puras minimeque operosas caerimonius habeam . Caenam alii staudo. alii ad mensas accumbendo sumant, Hii in agrmo, alii in cibario pane, ut consistana libertati ratio. Sed doctrinae eonsensum modis omuibua urgemus et
de disciplina instituenda cogitamus. Alia nostra ex literia in Bullingorum datis eognosces. Scripsi nuper Dialalam ad micum quendam doctum, de verbis Comae, in qua Summam doctrinae mino aum complexus. Hancis impugnare donabatur ex Patrum et Conciliorum autoritate, Ego vero illam uinoque defendi . . Huius igitur exemplum ad is mitis in testimonium amoris erga Te mei. Vale et mei in precibus tuis memor esse velis. Aemta a Phrisior. ultima Augusti. An. 1544 .
Rospieit d tempus, quo Erasmi eontubernio Basileae utebatur. ηὶ In εμ quae ordino aedoeilua est. p. 56S. De hae Maarnum inter et Pollieanum di mullione et quae ipse Erasin. seribit in Ep. d. non. Martis Ib26 Εκ sui Ep.
595쪽
II. p. 79s . . Videor o Deera a Lalfieri aer tia Pellisanum a nostris eoiariatia quaadam per litterra uti tigni arae, qui pene eoneuaria hic aueram traMediam. araeral remorem, i patim de Eucharistia idem aentire quod vo .... in hune evro modum eum alloeutus sum, ' Qui te audiunι. in Arigunt me te in sentire, quod Meuia Oreolampadius. ' Ex Αrehivis Regiomontanis dedi hane ep. in fine Tomi I. p. 557. Est haee ep. respons. ad eam quam 28 Iunii l 514 dederat ei Pellicanus. GABEEMA. p. 10 . Ad hane iterum Pellicani responsum exstat apud OABagua. P. 105.
N'. 23. foere. a. lf . m. Ad BULLINGERUM. Gratiam et pacem l Vero est nobis laudandus Optimus Maximus Deus, Vir Doctissimel qui nos miseros alioquin prorsusque deploratos homines in unigenito filio suo Christo Iesu, Domino Rege ae Potitifice nostro ad vitam aeternam regenuit, quique Spiritum Sanctum suum tanti huius beneficii testem iuxta copiosam suam misericordiam in nos ita effudi ut non intra nos ipsi modo singillatim per illum clamemus Abba Ρater, sed et omnium ubivis praeterea societatem, quicunque hoe ipsum Dei beneficium vere agnoscunt, ardentissimis etiam votis expetamus, de hac nobis gratulemur mutuo, in hac studia nostra omnia uuanimiter ad ornandam ipsius gloriam conseramus. Ita ego tuam, mi frateri amicitiam expetivideque illa mihi nunc maiorem sane in modum gratulor. Ita et receptum me abs te vicissim in amicitiam tuam certo mihi persuadeo. Oremus igitur Dominum, ut ita demum coniuncti ipsius potissimum gloriae pro
Simplicitatem tuam amavi semper, quod haec sub ea Bectam in nuue ct iudiciorum varietate ad tueudam sanae doctrinae puritatem maxime necessaria esse videatur. Ceterum non minus mihi placuit etiam προι πάθεια tua, dum non solum non offenderis quorundam de vobis i tio iudieiis, ne dicam preoiudiciis, qui vestram simplicitalem agnoscere aut non possunt, auι non volunt, sed honorifice te de illis scutire etiam prasim non ob.
Est sane dolendum, hoo sibi permittere nonnullos, pios alioqui et doetos viros eι qui non immerito secesi nostri lumina voeari possint, ut
propter rea non adeo usque graves et sine quibus constare haud dubie potest nostrae salutis ratio, non dubitent interim scindere Ecclesiaruma ietatem quasi ea non pluris multo constiterit summo Pontifici nostro Christo, quo aperiente nemo claudere potest, quam ut tam lacile a nobis
standi vel debeat vel possit. Sed vincendi suut omino placiditate vestra, et pro fratribus habendi dum Christum docent, etiamsi parum aequos vObis illos habeatis. Nihil tu vobis damnari ab illis video, nisi quod in
elementoruin observatione ab eis diMentiaιis. Id cum levius sit, quam ut
596쪽
violare debeat legem earitatis Christianae, recte facilis, dum vobis a re. gerendis eonviciis abstinendum prorsus esse putatis. Expectanda sunt aequissima illorum iudicta, ubi suam impotentiam viderint vestra modestia infamari. Certe ubi doctrinae suae siuidamenta diligentius paulo iutrosis.cere volent, intelligent se telam hanc suam neque Suo loco neque duo tempore orsos esse et proinde diu prosequi etiam non posse. Libollus tuus adversus Cochlaei naeuias est mihi multo gratissimus, sed vereor ne nihil fructus apud hominem illum faciat. Pluris enim sero sacere genus hoc hominum solet existimationem suam apud iuratos sibi doctrinae suae socios, quam ut illum vera Dei cognitione permutare velit. Mihi sane magno erit usui, ut qui nondum satis restitutas Mele. sias hic habeam, de quarum reformatione non pavea Pommemorasti. Apud abbatem item Aduardiensem n metuo ne nihil egeris. Est sane vir minime malus et longe quam pro mouucho melior, sed vix praestare aliquid poterit, etiamsi maxime velit, hoc potissimum tempore. Et haud se o, an non ti,firmior sit, quam ut sibi periculum aliquod religionis nomine accersere velit. Id potius monendus esset, ut reiecta larva Pharisaim
Christi Ecclesiis sese conseugat. Mibi nihil de tuo eonsilio signifieavit, significaturus hauddubie, si quid homini perSuasisses, praesertim cum mesamiliariter etiam norit. Epitomen doctriuae hic nostrae ad Doetorein Albertum nostrum Ar. gentinum transmisi, ut eam Bucerus videret. Hanc ad te transmissurus est
etiam Albertuἐ ubi illam Bueerus legerit. E quicquid huius est pro
pastoribus hic nostris collegi, nondum tamen exemplum cuiquam dedi, neque date si alui, nisi audito Doc utrum ludicio. Νeque enim uilius dog. malis auctor esse vellem, quod consenSum Eccles'arum quoquomodo per. fumaret. Nam etsi variare in multis scio Ecclesiarum iudicia, tamen Iibenter me admoueri ab omnibus atque adeo reprehcndl etiam patiar, sie. ubi lapsus sim, et quaulum maxime possum dissidia vitabo, meoque mihi officio lauetus videbor, si doctrinam meam Ecclesilis primum excutiendam proponam, quae aliis demum tradenda esset. Ibi videtis etiam nostram urentiam de hominis lapsu et restitutione, quam interim tibi hie paueis
Sentio vim promissionis divinae non minus incarem suisse in nobis, quam suerit effieax Aflae parentis nostri transgressio, cum adhuc in lum. bis ipsius essemns. Iam si Adae transgressis ita ossicax fuit ad nostrum omnium interitum, elium hul non peccavimns in similitudinem transgres.sionis Adae, sanc ut serpentis caput coeptum iam tum eonteri etiam iun6his, in lumbis Adae existentibus, post patefactam proluissione Dei in nos εὐδοκIa v. ut, quemadmodum usttura mortis et irae filii nus imur, quantum in nobis est, quatcnus Adae transgressoris filii sumus, ita vicissim imi otiatione divinae beucvolentiae, Adamo per proni'sMoriem palus tae. pro Mdelibus reputemur, posteaquam illi Adam credidit, quicunque ex fideli Adamo progignimur, tantisper dum Dei beneficium linii eontemnimus. etiamsi sub peccatum eonclusi et ianseamur et vivamus. Statuo enim vim
597쪽
ac meritum mortis et pontificii Christi, ab origino mundi iuxta Patris Dei providentiam passi, essicax iam tum suisse in Ada et universo eius
semino ad conterendum in illo serpentis veuesicae caput, aeque atque Adae transgressio ellicax erat ad propagandum in nobis id, ut natura nostra mortis atque irae filii nascamur, modo ne nos ipsi a tanto Cl risti Domini beneseio voluntaria ingratitudine nostra destinatoque contemtu nostro excludamus. Tum enim tam uiliit ad nos pertinent omnes divinae promissiones, quam nos nihil ad Christum Dominum pertinemus, in quem Dinum alioqui promissiones tutuentur et qui infirmitates quidem nostras portavit et expiavit omues ab ipso usque mundi exordio, sed contemtam voluntarium sui adeo non portavit, ut illius auctori Diabolo et omnibus
qui in eius sit uilitudium ita transierunt, ut illius angeli videri possi ut,
gehenuam poenam EonStitutam eMe t tetur. Ila Rrbitror Dei εὐδοκία, per promissionem Adamo patefactam.ellica in prorsus iam tum suisse iucondonanda Adamo et eius semiui univerea plane illius infirmitate, postea. quam Adamus oblatae promissioui credidisset - contemtum semper excipio - ut fidelis Adam fidele etiam semeu gigueret, non tamen re ipsa, sed imputatione, idque propter Cliristum Sibi aequo atque semiui suo promissum, quemadmodum idem ipse Adam, quat eum transgresSor, mortem atque iram in nos re ipsa Sive natura sua propagavit, ut in uobis quidem irae
et mortis filii, in Christo vero olim promisso, nuuo exhibito, filii Dei et
nascamur ab ipso niundi exordio et vivamus, modo ne, ut dixi, hoe Cliri. sit beneficium cautumnamus.
Hac doctrina simplicissime proponi puto et mali contagium ab Adamota,nos propagatum, et elscaciam Pontificii Christi in Adamo et eius so-mino servando. Nec dubito, quin tota Scriptura huic doctrinae consentiat, si iusta locorum collatio fiat. Certe Christi gloriam aute omnia illustratcι amputat plurimas dissiculi ales et dubitaliones, quas nunc in Ecclesia extare videmus. Et tamen ivvulgari illam nolim, priusquam doetorum sententias Melesiariumque iudicium de illa audiam, ne quid eiusmodi aliis uadam, quod ipse non satis excussissem. Quare te rogo, Vir integerrime lut quid bie,seulias eum uium3stis luis mihi significare velis, potissimum utem ubi quae ad Albertum misi legeris. Neque gravaberis iudicare. si quid doctrinae bule opponi posse putes. Videtur mihi in eandem senis lentiam propendisse et ZWinglius olim, nisi quod obscurius id subindicarumaluit sortassis, quam verbis disertis profiteri. Sed et vestras nunc M. clesias non prorsus a me hic dissentire puto. Malim tameu certo id seiruquam putare. Prolude literas tuas ea de re magno desiderio expectabo. Iutetim nollem ut quisquam praeter Umm Stas vestros haec legat. De rebus meis sio accipe: Fratrem habebam maiorem natu εὶ, hominem sum et mei amautissimum. Is ubi intellexiisset, me vitae meae geuus mu-ι se et deserto Pharisaismo couiugi tun amplexum esse, nolebat dum vi. veret, ut me. cuiquam addicerem, quod speraret me a meis vocatum iri adlivo,nieisque Bervire POSM. Ita factutu est, ut vivo fratre nulli me addixerim. A morte illius deserebam uihilomium meis operam meam. Sed
598쪽
ubi sucum Pharisaeorum nostrorum deprehendissem, de rationibus vitae meae demum cogitare coepi, delata interim Regi meo Poloniae opera mea, si quando me ad Evangelii Ministerium vocare vellet. Ibi mox mihi de sertur a nostra hie Prineipe Vidua, foemina pientissima, Ministerium ista.
Suscepi, sed ea lege, ut mihi ponere illud rursum liceat, si me a Rege
meo vocari contingat, vel si item in illo non videam quaeri ex animo gloriam Dei. Post suseeptum Ministerium rem omnem ad meos in patriam perscripsi. Volui ut Regi exponerent, me posse nihilominus in patriam redire semper, si ab illo vocarer, etiamsi hie publicum ministerium suscepissem. Amici vero mei'iu Patria, putantes sore ut redeam, quocunque tandem modo a Rege voearer, literas a Rege impetrant, quibus revocor in patriam, nou quidem ad ullum ministerium Melesiae, sed ad vetus illud Vitae meae genus, nempe Pharisaicum, si quae semel evoinui, denuo velim lingere. Addunt et spem magni cuiusdam Episcopatus, si redirem. Sed his iam respondi, me nolle esse neque coruutum neque cucullatum Aposto lum, neque esse quod cogitent amplius de meo in patriam reditu, practer. quam si legitimam aliquam mei illic vocationem viderem. Ita illos Absolvi, quos rarius ad me alioqui iam scripturos puto. Hio vero simul atque ea quae mei erant ossicii aggressus essem et quae perturbata reperi resti.
tuere quaeque probare non poteram reprehendere coepissem, subito exorti sunt, qui mea calumniarentur omnia meque in varias suspieiones vocarent. Nox erant Anabaptista, mox Sacramentarius. Adversus hos cum meam innocentiam Princeps ipsa tueretur, aliam rursus Viam repererunt me Pr
seiudendi. Obiecerunt mihi Monachos. His cum silentium Principis aucto. ritate impositum esset, majora sibi nomina appellanda demum esse putarunt. Accusatus sum apud Aulam Brabanticam periurii et nescio cuius turbulentiae. Mox huc ad Prinei pem adseruulur mandata ab Aula Brabantica, ut ne me amplius tamquam turbatorem et periurum hominem in ditione sua serat. Audis fulmina, sed adversus haec quoque me tutata est Divina bonitas. Ostendi meam innodentiam, sic ut et Principi et omnibus patriae huius ordinibus satisfecerim, illique responderi ut so nolle me carere. Nuno quid in me per istos sit moliturus Satan, certum adhuc non habeo, sed scio non tessaturos, donec me hiuc propellant. Si harum lacrimarum caus. in quaeris, alia nulla est, quam quod qui sine legibus ullis licere sibi hactenus putabant quidquid libebat, non patiuntur se a nobis reprehendi cogique tu ordinem: id quod mihi tamen est faciendum si ministerio meo salissae re velim. Disciplinae nomen ne serunt quidem, quam ego tamen nune Principis au loritate instituere conor.IIta hie luctor, mi frateri Abalteia parte impetor a sectariis neque desunt salsi fratres, qui societatem simulent et interim turbent omnia. Sed ego haec omnia pro certissimis urgumentis liabeo, me esse ministrum Christi, quem tot machinis mundus et Satan oppugnet, et ago gratias Patri Deo per Christum Iesum Libe. ratorem meum, quod me ita exerceat, ac precor, ut mihi addat virtut ad illustrandam suam gloriam, sive per vitam, sive per mortem. Qua in
599쪽
re vestris quoque precibus iuvari postulo. Si tamen luctae huius meae nullum hio fruetum videam, de deponendo ministerio hoo meo cogitabo. Expectanda sunt mihi rursus novα fortassis fulmina ab Aula Brabantica, sed potentior est Deus. Huio semel credidi, heso et nune me totum per. mitto. Vale. Deus Optimus Maximus eonfirmet nos Spiritu Mileto suo ut Christi Domini beneficium in eius Eeclesiam unanimiter infractoque animo profiteamur. Aemdae, ultima Lugusti anno 15 4 - . Vere Tuus
Salvere iubeo Srmmystas tuos omnes meque illis in Christiana inritate
omnibus commendo. Cochlaens eoutra eum ediderat opuse. De sancto in inmeiatione adore δBullinyretim. I544. Cf. GRLMR. Lu. Grach. V. p. 759. ὶ I. Reevamp. Se. Ilarden berg. - Ilieronymum L. a. Iarosia , qui Craeoviae obiit a'. I 542. CL REGENvo c. p. sis. Est haee resp. ad Ap. Bull. Cf. GABBEMA. P. 98.
Veni hue die lunae, ut volebam, mi D. Albertet sed neque meum illum ex patria, neque burgum nostrum ' , neque item principem hunc hic
Nuntius ille noster Bonnensis sortassis ad constitulum sibi diem Emdam non pervenit, alioqui ille meus ex patria heri saltem huc venisset. Siburguvero eo ipso lunae die, quo huc veni, ex Iburgo profectus est, Monasterium non ita cito rediturus. Pi inceps vero est quinque non amplius miliaribus a Brunsviga una cum duce Luneburgensi et nonnulli aliorum Principum legatis, ita ut frustra plane hue venerim. Nunc iam pergo δὲ Emdam tu Dei nomine iussique, ut meus ille ex patria, si interim huc veniat, me sequatur. Literas tuas ad Syburgum per buue nuntium transmisi iussique ut illum quaerat Monasterii aut etiam X burgi si eum Monasterii non reperiret, addidique tuis meas literas ad illum, quibus eausam tuam exposui, et iussi, ut formam literarum, quas a Principe Colonieari
600쪽
nostro petit, ad te per huno nuntium transmitteret utque ad lua tibi
Εquns commodato mihi datus eiusmodi erat, ut uno non ampliua die illum equitarim. Reseret tibi nuntius, quantum laboris et molestiae eum illo habuerimus. Hunc redueit iste ipso nuntius ad eum cuius est. Utinam illum nunquam vidissem l Cogor itaque meum retinere. Ubi intelliges Prineipem iter suum adornare velle Vormatiam si , et quo tempore se in viam dare velit, rogo, ut me per conductum in hoo peculiariter nuntium facias certiorem, praesertim si spes sit, de religione illic aliquid tractandum esse, nut etiam si non tractetur, modo ut certum sit, Principes Evangeli eos adlaturos esse. Non possum iam plura. Saluta fratres omnes et vale.
i eum Flederim IVetur ), ut quidquid illi Hadrianus noster Franeo- sordiensis dederit, ad me cum rebus suis perserri curet, et ad Hadrianum
seripsi ut ita faciat. Iterum vale. Propter Dactos aggeres ex inundatione non possum illac quae vovimus in Frisiam redire, sed cogor circumire oldenburgam usque, ac inde demum Auricam et ita demum Emdam, et eam ob causam puto meum illum ex patria non potuisse ad tempus constitutum ad me huc venire. Iterum
atque iterum et tertium vale. Raptim IIosnabrugae die Mercurii post
Iohannes Sibur eus a. Sibergius, satellanus Epige. monasteriensis. Cl. IIAM NE .u AN, 9p. st . Hu. Maia . p. 1295. ηὶ Erat ille Franeisens k Wiadeeh, Epiae. Osnabri gensis. Ha MuxLMAN, o. l. p. II 34. Iboreh. eastrum dioe. Osnabr. ad duo milliaria parva situm ab urbe osnabr. HAuuΕLM. p. 687. - Perso dieit, nam venerat Colonia. Cf. Ep. 26. Archiep. Colon .. apud quem IIardenti. tune erat. vormatiae Comitia indicta erant, ubi de religione ageretur. Conticio pro metiar, meatium legendum esse. Fredericus Westius, Paderborneusis, I. V. B., primo Areh. Colon. sigilliser, post Epist. Monast. eoueiliarius, ope Christophori Oldenburgiet eomitis in Phrisia orientali ab Anna reeeptus, Caucalarii apud eam munere functus est. CL HAMM KLM. o. l. 229, 13al 5.
Viri fratres in Christo Domino dileelissimit idque paucis, nam tempus multa non permittit. Literas vestras sorte sortuna dum liue proseiseerer in itinere aecepi, mihi inulto gratissimas, in quibus suspicari mihi vide. mini, mo de deserendis Phrisiae Ecclesiis aliquid cogitare. Ego vero nihil huius cogito, sed aliis quoque operam meam ad tempus aliquod denegare pon possum, idque permi uente id mihi mea Leclesia. Disiligod by Cooste