장음표시 사용
681쪽
vem multo magis promovendae religionis causa. Plura non permittit vale. Ludo. Commendo me tuae humanitati ossiet sissime. Lonis tui. 24 Au.
Rusii l 552. Tu ad humani lati addietissimus
DChristitiuo Iaeestiri Mitiori hoe Catechismo hoc non agimus ut o matii. hus uestris maiorem illum deponalis. qui in Ecclesia nostra quovis die Do. aniti icti sorte solet explicari. sed iuvetituti potius breviorem Catechismi sor. mam osserimus. quam sucilius ediscere queant. priusquam ad Comiavi Do. mini ad mi is autur. Intelligaut igitur parentes, sibi iuxta suum erga Deum debitum in eum bore ossietum. diligenter eum liberos suos doeere, qua in re
vel sto tamen eos sui quoque memores esse oportebit. Neque eui in idcirco meroram caleelimus appellatur. quasi eos tantummodo spectaret, sed quoniam fas esset. provectiores aetas e ad unum omnes eum memoria tenere, ad eius normam vitae cursum instituere suosque. quos dederit ipsis Dominus,
erudire. Qui igitur inter adultos imbecilliores sitis etiamnum. nolite. vos obtestor, in ignomi uiae parto habere una cum parvulis Christi Christum
gnos stere, ne ob destinatam praefractamqne nescitiam reiiciamini in aeter.
682쪽
flvim uia. la v. g. s. l. 1lr1νε. o. OL x JAd CGILIUM. Rursiam laeriuriantur quidam e nostra e lesia tam in maiore. quam in minore Sud.er h. vir clarissimel et eareeres illis intentantur, nisi ad suas par eius veniant. Faciunt autem id non pastores ipsi. sed aediles qui praesecti ecclesiarum vocantur, qua de re eum domino reverendissimo ean. cellario heri egi. Et ille iussit. ut eum tua humanitate agerem. ut ipso
praeseu te in senatu hodie a prandio res per luam humanitalem proponeretur. pollicitusque est. se uobis adiumento esse laturum in aeuutu, ut mandatum in scripto ad omnes paro os et Melesiarum praesectos in Sudueriet sancta Catharina obtineamus, ne nostri ah illis deinceps hae in parte molestetitur ' . Sed eiusmodi mandatum obtineri oporteret, quod per nos illia offerri. qui uoslrcis molestant. et demum per nos etiam adservari possit. ne deluceps novis rursum mandatis impetrandis. si sorte ita ineidat. molesti semper et senatui ipsi regio et luae humanitati esse cogamur. venturus eram ipse ad tuam humanitatem. sed per gravissimum capitis dolorem profecto non licuit. Mitto tamen ad tuam humanitatem hune fratrem nostrum, qui est unus e seniori hus nostrae ecclesiae ν . Oroque ut
illum lienigne audiat et absolvat. Commendo nie diligentissime humx. nil uti liine. ΓNovemb. 1558. JTuae praestantiae addictimimus,lo. u LASCO m. pr. 3 Peregrini saepius ab ossicialibus ecclesiae Anglieanae, quornm paroctiam inhabitabant, ad Melesiam iuvitabantur: ni adessent, xollieitarentur ad eareeres. Praesertim sub initio m. Νov. 1552 Germ. Ecel. membra, qui tu Muth arh sedem fixerant, gravissimis ametebantur molestiis, quas praevertere eonatus est λ Laseo.
Ν'. 89. si ira. tata. audio Mi g. g. a'. 2l m. l. G.JAd REGEM POLONIAE. Saera Maiestas Regia et Domine. Domine Clementissimel Perpetuam fidei et observantiae meae commondationem iEtsi seio meam commendationem plus sorte invidiae istie. quam gratiamhnhituram esse sub hae temporum nostrorum iniquitate. Sprenissime Rex latque ipsemet potius aliorum istie commendatioue egeam . quam ut alioseommendaudi paries mihi quoquomodo sumam, qui pra sertim tot iam annos istinc at,suerim et vix sim nolus tuae Maiestati, praeterquam in puerilia ipsius, tamen inhumauum esse putavi. nolle agnoscere a pnd tuam Maiestatem
683쪽
eollata hie in me hominem ignotum ae peregrinum benesieta. atque eorum commemoratione illorum quoque benevolentiam atque ossicia praedicare. qui me hio hae mea peregriuatioue pro sua virtute atque humanitate adiuverunt. Equidem gratitudinis ossicia vel hostibus ipsis probari solent. nodum ut ego ingratum id lare putem tuae Maiestati Regiae. si et eollata hio in me benescia et eorum qui me adiuverunt ossicia apud illam Nn acam ae praedicem. ad eoutestandam gratitudinem meam quam alioqui in me desiderari nollem. Quodquo ad henelleia ipsa in me hie collata attinet, ea notiora sunt iam quam ut longa oratione egeant, siquidem ego. alibi eoutemptus atque iuvisus. hie vero homo. ut dixi. ignotus ac peregrinus. ita tuterim sum acceptus per gratiam Dei. ut Regis pientissimi bene fidentia et gentis adeo totius humanitate adiutus. uon solum non egeam ipse, sed et aliis utcunque etiam prodesse possim l. Qui vero suis me hae in parte ossiciis adiuverunt, etsi plures suerunt. quam ut hie numerari uune eommodo possin L. tame u luter illos non postremus omnino suit is, cui haseo meas litteras ad tuam Maiestatem perserendas transmisi s , qui cum Germaniam totam iutra hoc biennium peragrasset. istuc quoque se iam iter suum insuluere velle. per liιteras mihi iudicavit. ut nostram quoque Poloniain viodeat et tuam Maiestat m Regiam salutet. Est autem vir praeter non vulgarem eruditiovem ac summam pietatem ea prudentia et dexteritate ingenii praeditus. ut quantum in recessu habeat. non facile ex verbis auι fronte ipsius. quod dieituti deprcheudi possit: quanto magis verborum parcus est.
tanto plus habet iudieii et gravitatis. ει ost co alioqui hio loeo. ut et Gn. filiis Regiis intersit et thesauris etiam Regiis magna ex parte praeest. Cum igitur illum ego proficisci istuo velle intellexissem. hae mihi ralioue meam erga illum gratitudinem ei utcunque approbaudam esse putavi, ut ipsius
tu me ossicia apud tuam Maiestatem Vnoscerem et praedicarem. qui equi dem tanta erga me humauitate hie semper ροι usus atque etiamuuin absens per suos utitur, quantum non semper fratres a fratribus experiri solent.
Quare si id ullo modo tuae quoque Maiestati gratum est. quod ego. illius alioqui subditus. ita bie exeeptus sim. quodque is optimus atque integerrimus vir inuta me sua heuevolentia sit complexus, tuam etiam Maiestatem Regiam, Dominum meum elementissimussi. summa cum observantia Oro, ut
qualecunque laudem eius ipsius gratitudinis iuditium illi pro Regia sua
virtute ao elementia sacere dignetur. et quidem non mea tantum unius causa. sed et aliorum qui hue sorte aliquando istinc su ut venturi, ut intelligat, ossieta subditis tuae Maiestatis hio praestita tuae etiam Maiestati. Domino nostro elementissimo. grata esse. Quod superest. ego me ipsum etiam. quantumvis sere reiectilium, tuae interim Maiestati omni meo studio fide atque observantia diligeutissime commendo, et Deum oro. tuam Maiestatem servet et gubernet, mihique hoc tribuat. ut meum erga illam studium fidem atque observantiam declarare aliquo modo possim. Londini
16 meembris anno l552. Tuae Maiestati saerae Regiae addictissimus servitor et subditus
684쪽
3ὶ Sie, ut de aliis taeeam. Nieolaum Foretium potenter iuvit CL STET E. M . of C. anm. I. 343 et Melanchthoni quidem pro ui se videtur. qui ab extra epiat. suxe ted. Gyd. Bal. 1647. p. 32IJ eum patronaem -- eolendum intitulavit. νὶ Im
diei a paueiora auat, quam ut nomen ipsius expiscemur
N'. M. Livi. ia m. Dcl. Iemii MAELI Ad Prineip. NIc. RAMI v . Huius litterae autograph. recensetur in o Calato e cune murelio. de Diam autogr. de permaavea ilustro deputa is XV aiein edi Osant se eab . ι δε uri se Dori. n. Didi Meet de Bologae,' divend. Lutetiae-Paris. abibliop. Cliaravaio m. Aprilis 1863. Mala sortuna autem is mi litteram illam emtionis iure mihi proeurandam mandaveram, levius obtulit pretium, quam istiusmodi pretiosum documentum iure sibi vindicare poterat, adeoque in alias manus ep. transiit. Plus semel quidem Parisianum Bibliopolam Char vatum, ut apographon saltem mihi procuraret, ossiciosissime precatus sum: at quoties scripsi toties repulsam tuli, nescio illius ne an vero beati possessoris culpa. Nihil igitur restat quam latine hic apponere, quae gallice de Ep. summa in catalogo indicabantur.
. Ν'. 632. L sco Ioan RG a) Ep. autogr. sigillo ornata ad Principem. Nicolaum Radiavit, data Lond. 16 Dec. 1552. I sol. Summi pretii epist.. qua respondet ad invitationem sibi oblatam revertendi in Poloniam, ut
Euang. in patria sua praedicaret . o Nemo neuic' inquit, o fiabere me et, semper habuisse ivrea patriae in ε 3erviendi desiderium. Hare Celaiaudiri, nae isdieare nolui, quod audio rumorem Farri, noue me aeripere meationem, a quam rvia materiaa deferre mifii dignaretur. JN'. 91. I sit pr. ia Scr. Ii p. r. ser d. s. a. II . liι. c. r. a. v. iv l. D JAd BULLINGERUM.
Dabitis mihi veniam omnes istic, in primis vero tu, Vir sanctissime lquod tanto iam tempore nihil ad quenquam vestrum scripserim. Nihil sane
decessit de mea erga vos et vestram Ecclesiam observantia et per omnia vobiseum in Domino idem sentimus nosque mutua vobiscum consensioue maiorem in modum consolamur, sed causine mei tanti silentii fuerunt graves quaedam meae perturbationes et curae, quas mihi Dominus pro bona
sua Divina voluntate immisit, meque nonnihil, illi sit gloria, exereuit.
Deinde etiam turbae quaedam, quas Satan inversus me et nostras hie elesias concitavit et etiamnum concitare non cessat.
quodque ad perturbationes meas attinet, scio te non latere, Dominum
685쪽
mihi ante annum sere ademisse priorem vitae meae sociam, uxorem ratam inquam, cuius memoria apud me intermori nunquam potest, cum propter
pietatem sto probitatem illius, tum propter susceptas ex illa proles, quae ob oculos meos assidue versantur. Quam mihi grave igitur saerit vulnus hoc iuxta carnem adeoque et nunc sit, tecum ipse facile cogitare potes, ut de cura rei domesticae iaceam, quae in illam reiecta tota suerat, et in me unum, illi alioqui alienum, a morte ipsius recubuerat. De valetudine nihil dico, quae ita iam alioqui est attrita, ut, eum optime mihi valere videor, nunquam tamen recto valeam, et agendis rebus seriis nonnisi matutinas sero horas sine valetudinis incommodis impendere possim. Quae
res mihi eti m in caussa fuit, ut, eum sustinendae curae domesticae P rem me esse non posse viderem, ad secundas nuptias animum adiecerim. Nunquam enim et curae domesticae et meo ministerio in mea illa valetudine sufficere potuissem. Quin et nune aegre sussicere possum novis subinde turbis exorientibus, adversus quas perpetuo est decertandum. Sed quemadmodum me Deus morte prioris meae uxoris probare voluit, ita rursum animi mei dolorem data mihi altera uxore pro sua Divina benignitate levavit. Dedit enim rursum et piam et fidelem, quod spero, vitae sociam, in qua nihil ossiciorum hactenus desiderare possum ηὶ, sic ut mihi iam melius multo liceat invigilare meo ministerio per gratiam Dei, si modo valetudo ipsa non obstet. Do turbis hio nostris longum esset omitia recensere, sed nihil non tentat in nos Sattian propter restitutum utcunque in nostris Ecclesiis disciplinae usum: vimirum hinc sentit locum praeripi lirpocrisi suae inter nos, quae observato disciplinae usu ipsamet sese prodit neque diu consistere omnino potest. Volunt enim sancti videri hypocritae omnes, et laudari quam redargui malunt, cumque usus disciplinae aliud in se nihil habeat quam reprehensiones, per quas simulata illa ipsorum sanctitas oppugnatur
corruptelaque naturae nostrae omnium accusatur, fieri inne non potest,
quin hypocritae simulatam sanctitatem illam suam oppugnari, cuius nomine alioqui in pretio haberi volunt, gravissime serant, sursumque ae deorsum misceant omnia, si quo modo usum disciplinae invisum reddere omitibus hypocrisimque suam adversus illum tueri possint. Atque hie non dormit sathan, sed artes omnes suas expedit ad impediendum disciplinae usum
Mira est autem hin hypocritarum nostrorum vafrities. Nolunt videri contra usum diaeiplinae quidquam agere, sed, dum se per usum disciplinae
pudefactos vident. severius secum, quam cum aliis agi clamant, cupiuntque Secum omnes eodem earbone notari, ut aiunt, et in hoc toti sunt, ut tu quam plurimos novas semper accusationes comminiscantur. Quodsi illis non obsequimur, protinus clamoribus implent omnia et nos personarum acceptores esse vociferantur, etiamsi accusationes quas proserunt comprobare non possunt. Ita hie quidam nobis molestus est, qui e publico verbi ministerio propter stagitium quoddam Magistratus mandato submotus ain, conquiescere non potest, donee socium pudefactionis suast aliquem sibi inveniat. Q.
686쪽
M quia in vita ao eonversatione omnium utriusque nostrae Melesiae ministrorum nihil quod merito tradueat reperire, gratia Deoi potest, rimas quaerit serendi dissidia in doctrina et multa adfingit, quo magia invisum reddat nostrum ministerium. Sumit autem oecasionem tradurendi nostrum ministerium a praedestinationis controversia, quam mire exaggerat. Et ut paucis rem totam tibi perstringam, docui ego, eos non recte de praedestinatione disserere, qui per illius doctrinam meritum ae dignitatem mortis ac sacerdotii Christi extenuare elevareque conantur, idque ideo potissimum fieri, quod vis M pondemnatio peccati nostri in Ada non satis diligenter a plerisque explicatur, et proinde, nos non assentiri iis, qui loca quaedam scripturae de praedestinatione ita urgent, ut negent omnino Christum pro omnibus mortuum esse. Ηine bonus ille vir oematones omnes quaerit committendi nos eum D. Calvino, qui plerisque nimium dure de praedestinatione scripsisse videtur, et nos accusat passim, quasi nomenae doctrinam Calvini damnaremus. Quia vero ex me nihil unquam audivit, neque ipse, neque alius quisquam, quod ad traducendum Calvini nomen, quem ego alioqui ut virum Dei veneror atque amo, detorqueri possit, alium reperit, unum e nostris collegis, quem multis nominibus accusare cepit, si quo modo efficere queat, ut quemadmodum ipse propter suum flagitium et ministerio suo submotus et ad publicam paenitentiam agendam adactus erat, ita hunc eodem adigere etiam possit. Solatium est sei- licet socios habere poenarum. Protulit autem tria accusatiouis capita. Primum, quod collega noster quidam dixisset, peccatum Adae non esse sumiens ad generis humani condemnationem. Alterum, quod aliquis servari possit, etiam sine ulla Christi Domini cognitione. Tertium, quod in doctrina praedestinationis diversum a Calvino docuisset et nomen Calvini traduxisset. Haec tamen accusationis capita nullis testimoniis approbare potuit, sed ad suam duntaxat aecusationem collegam nostrum adigi per nos cupit ad publicam poenitentiam ac ministerio suo submoveri. Movero, etsi in eo ipso collega nostro quaedam desidero, quorum est iam semel atque iterum admonitus in coetu seniorum omnium, culpam tamen eorum, quorum nomine ac Satur, agnoscere in illo non Possum. Nam
priora duo capita accusationis nullo modo agnoscit, et accusator illa nullis testimoniis probare potest. Tertium vero ita agnoscit, ut se a Calvino dissentire lateatur, sed tamen non ideo aut nomen aut scripta Calvini ullo modo traducat. Habes unius controversiae exemplum, Vir doctissime lpaucis adumbratum, cuius alioqui nondum finem habemus εὶ.Sed est et aliud multo adhuc gravius, si circumstantias spectemus. Unus e verbi ministris in nostra Germanorum Ecclesia ', non tamen Martinus noster Hieronius, de tribus nobis capitibus tragoediam in Ecclesia movit, idque non modo inconsultis nobis omnibus, sed studio etiam hae in parte vitatis, eo quod suspicaretur, nos sibi reclamaturos esse. Primum, testes Baptismi puerorum in Ecclesia non esse admittendos docuit, quos vulgutuMeptores vocamus. Deinde omnes Melesias, quae eonsessu publico in Menae usu non uterentur, idololatriae et violationis Dominicae institutio-
687쪽
nis palam in conciona damnavit, et quicunque genusterionem in coelia quocunque tandem modo serendam esse dicerent, omnes chirurgos Antichristi esse pronuntiavit. Postremo, articulum in symbolo . de descensu Christi ad inferos' plantationem a Domino non plantatam et proinde er dicaadam esse docuit. Admouitus horum omnium per nos et seniores utriusque Ecelesiae omnes, post longam tergiversationem culpam tandem suam in coetu seniorem agnovit, non tantum quod nova ista dogmata apud populum sparsisset, quae Verbo Dei infundari alioqui non possent, sed quod
etiam concepta de nobis omnibus mala suspicione nobiscum de his prius noluerit communicare. At vero illum iam unitae culpae huius suae poenitet, et quaeritur, se in agnoscenda culpa sua humanis rationibus potius, quam Verbi Divini autoritate persuasum suisse, cum tamen manu ipse sua testatus ait, se nostrae doctrinae Msensum esse in Christo, iuxta verbum Dei et ex animo. Hisce enim verbis doctrinae nostrae omnium manu sua subscripsit, atque ore ipsemet suo Deo Patri nostro per Christum Iesum in eoetu seniorum omnium gratias egit non ita multo post, quod ei errorem suum in hae sua nobiseum controversia per Spiritum Sanctum suum revelasset. Et tamen nihil nunc sunt apud illum haec omnia, et quae se prius tu Christo iuxta verbum Dei et Spiritu Sancto autore egisse ipsemet satebatur, nune se rursum Spiritu Sancto autore improbare dicit, nosque ea auspicione Omnes gravat, quasi nos praeter Verbum Dei ει ipsi doceamus haec omnia in hominum gratiam sit alios nobiscum eadem docere nostra
Habes et aliam turbam nostram, frater in Domino observatidissime lper quam parum absuit, quin utraque nostra Ecclesia, nisi Deus mirabiliter succurrisset, tu extremum hic plane discrimen veniret. Neque prorsus adhuc extra periculum sumus, ut sunt hie multorum ingenia, sed Domino confidimus, in cuius donspectu, quod ad eam rem attinet, bene conscii sumus. Ad quintum ab hine diem exspectamus, ut nobis vitiis mam mentem suam collega ille expouat. Faxit Dominus ut bonum exitum huius causae videre possimust Iam et inter has turbas seni per oboriunturalia etiam, quae me plane obruunt, sed non ita tamen graviter assiciunt, Ut de aulicis negotiis taceam, a quibus me totum explicare non possum yὶ.Sed quorsum tam querela, inquies 3 Primum, ut in vestris precibus nostri Ecclesiarumque nostrarum meminisse velitis: deinde, ut intelligatis, non semper mihi licere ad vos scribere, eum volo. Habeo nune prae manibus ceremonias nostrae Ecclesiae omnemque illius in nostro ministerio gubernationem. Prodibit spero sub Demen. Scribo autem non sine Theseo, nostro inquam Hieronio, quem nostrae hic Ecclesiae valde gratulor. Rex meus Poloniae dicitur adornare novas nuptias '. Putant plerique, illum nonnihil cogitare de restituenda apud suos religione lareque ut et ego
ab illo vocer. Sed ego nihil mihi certi adhuc de meis polliceri possum. Rex noster Angliae Serenissimus iam pridem languit, sed rursus iam sit Domino Deo nostro gratia revalescit. Libenter scirem, quid ad Hoperum de praedestinatione scripseris. Mihi propter hominis absentiam videre non
688쪽
lieuit, tametsi pluries promiserit, se literas tuas ad me transmissurum esse. Vale, vir lutegerrimet et me collegis tuis omnibus, inprimis vero D. Pelli-eano Patri, Bibliandro, Gualtero, Gesnero, diligentissime quaein commenda.
Baptim Londini 7 Iunii l 553. Non lieuit relegere. Paroes igitur sicubi male quid est scriptum.
Tuua vere et ex animo quantus est IOANNES a LASCO m. pr.
I . Calvino, si quando tibi commodum suerit, nos commenda, et nostras illi hio tragaedias exponas, oresque illum verbis meis, ne quid temere de nobis credat, at quid apud illum de nobis spargatur, doneo a me Causam
omnem cognOScat. ὶ Obierat m. August. 1552. Secundas nuptias eum Catharina iniiι 29 Ian. 1553. CL M. Mio. ad Bialiv. v. PARRER Soe. o. l. II. 581. ' So. Mich. A gelo Florio. CL STETPR o. I. Ι. 347, v. eius litteras cui p. eonfit. ib. app. II. 3M.' CL de his eontroversiis CALvINI ad Peregrin. Mes. ep. BONNET, Gurea de intrin. I. 35 l. Gualterus Deloenus. Gerd r impugnari. Resbicit secretam missiouem, quam in gratiam laederat. geriti. privo. sustinebat. ' Cum Catha in filia Reg. Perdin. , vidua Fr. α Mantua.
N'. 02. Dii ,r 4. cr. Leg. Ad DucEM PREMIAE. Accepi litteras cessitudinis tuae misins per virum clarissimum D. Joan- item a Werden, Regiae Maiestatis Poloniae Domini mei et tuae paritor Celsitudinis hic oratorem, pro quibus iugentes gratias ago summa cum obsurvantia Celsitudiui tuae. Attulerunt enim mihi tu tristissimis hisce hic temporibus incredibilem consolationem, praesertim quod tam clementi in
me animo mei meminisse tua Celsitudo dignetur, id quod ego quidem, elatuva Sum promeritus unquam, Doruiuum Deum meum tamen supplex orabo,
ut eam tuau celsitudinis in me propensionem Divina sua gratia illi pensare velit. Nou alti uet autem multis nostram hic calaruitutem deplorare, quam Meum mors immatura Regis istius hio nostri attulit de qua tuam celsitudinem nou dubito iampridem audisse, sed puto, Deum voluisse nos
mouere, ne in ullo omnino homine spem nostram sduciamque collocaremus. Erant sane tantae in Rege illo dotes, ut nemo non maxima quaequo de eo sibi in causa potissimum religionis polliceri posset, et magna hominum pars in ipso spem sere omnem conserva ae verae religionis ita r ponebat, ut plua aequo securior esse quodammodo videretur. Eam vero talem securitatem retundere voluit Dominus Deus et corda hominum ad se Solum revocare. Ita ego sane mortem Sanctissimi Regia interpretoret, posthabita omni in hominibus fiducia, a Domino Deo solo et Divina
eius potentia conservationem Ecclesiae 3uae et verae religionis expecto.
Quod porro ad me attinet, Princeps Illustrissimel nou video ullum hie Dissili eo by Corale
689쪽
mei usum soro et tortasse plerique optabunt me hino abesse sub ea rerum permutatione. Mihi tamen constitutum est, non prius de abitu cogitare, quam abire iubear, una cum aliis, quos hue Maiestas Regia vocarat. Atque id brevi laturum esse putant plerique. Et, si id fiat tuaque Celsitudo meam sibi operam alicui usui fore putet, hanc tuae Celsitudini prae aliis summa eum observantia desero, ut meam gratitudinem pro ol mentibus in me ipsius ossiciis pro eo ac possum tester, qua de re fium pluribus colloquutus cum Domino Ioanne a Nerden, quem non dubito ea quoque de re ad tuam Celsitudinem scripturum esse. De causa D. Osiandrisoripsi semel atque iterum ad Celsitudinem tuam, et doleo hia temporibus has tragoedias exoriri. Eruditionem D. Osiandri semper ut debui vene. ratus sum, et lateor, me per scripta ipsius non leviter adiutum esse, sed in eius iudiolo quaedam desiderare cogebar, quom modum in doctissimis et sanctissimis quibusque viris cogimur desiderare, et ab omni humauitato alienum esse puto, si quis in se aliquid desiderari aegre serat. Neque miror sane virum illum osseusum fuisse illis vocibus, quae passim sine iudicio do iustificatione per fidem iactantur, quod videlicet servemur, si modo nobis peccata nostra statuamus, cum plurimi stagitiossimi alioqui homines
itidem perpetuo in ore habeant deque fide istiusmodi sua praeter modum ac finem ullum glorientur, et fidei huius si diis placet) praetextu omnia et in se et in aliis stagitia alant. Sed non ideo interim, quod fidei et imputationis vocibus plerique abutuntur, dootrina vera de fidei iustitia et imis
putatione ullo modo reiicienda est, ne dicam traducenda. Gratuita atque aeterna nostri in gratiam Patris Dei acceptatio propter Christum causa est nostrae salutis omnium. Medium vero illius est nostra in Christo iustitia, non autem in nobis, hoe est delata nobis gratuito etiam per Christum Dominum absolutae modia omnibus suae innocentiae ac plenisussicientiae, aut item salutaris meriti in morte ipsius communio, qua fit, ut in Christi Domini sacrosancto corpore conclusi esse censeamur, et prolude aeque iusti atque sancti atque ipse, contecti videlicet veluti veste nuptiali iustitia ac merito ipsius per delatam nobis horum omnium comm iuionem. Detulit autem nobis Christus Dominus communionem hanc salutarem iustitiae et meriti sui, nou ut ea abuteremur, multo minus ut eius praetextu frena vitiis nostris laxaremus, sed requirit in nobis gratitudinem pro tanto suo beneflcio, nempe ut illud amplectamur nostramque erga se gratitudinem pro nostra virili contestemur. Iam quin tantum hoc benefietum ampleoli non possumus, nisi fide sola, receptum est, ut Christi heneficia fide nobis applieari dicantur, non quod fides effetat, ut ad nos pertineant pediti nent enim ad nos priusquam erodamus tamque et ante tempora aeterna
quemadmodum Paulus docet sed quod ea non alia re ulla, quam fide sola, amplecti possimus: sola enim fide fit, ut delatum nobis Christi beness. eium ad nos ipsos pertinere seutiamus. Cum igitur gratitudinem in nobis requiri dicimus, simul quoque fidem complectimur, qua fit, ut delata beneficia amplectamur, et ea ad nos pertinere in corde ipsi nostro statuamus. Porro quemadmodum non b7pocriticam gratitudinem Dominus in nobis ro.
690쪽
quirit, ita neque fides Mmeritim beneficia eius vere amplecti potest. la. ter alia autem verae et hypocriticae fidei discrimina illud non postremum
est, quod non o nostrae rationis iudicio colligi, sed autore spiritu saneto eordibus nostris adstari debeat. Alioqui nisi fidei nostrae in nobis autor sit spiritus saucius, fides nostra nihil est neque fides voeari vero potest. Et si spiritum sanctum autorem habeat, sane qui otiosus non est in exciblandis ad fidem nostris cordibus, idem quoque in nobis indiea magis ae magis innovandis otiosus esse non potest, sed edit proculdubio suos lauditus in nobis, qui nos interim non sane faciunt iustos, sed Christi bene. Mia fide amplexos esse et prolude iustos iam beatosque esse testatitur propter Christum et in Christo. Iustitia igitur nostra non in nobis, sed in Christo Domino quaerenda est, nempe in innocentia plenisufficientia et merito ipsius, et nos iusti sumus per delatam nobis gratuito horum omnium communionem, siquidem nos tantum Dei beneficium fidei nostrae non hypocriticae testimonio amplexos esse et retinere spiritu sancto a tore sentiamus. Haec est mea de nostra iustitia et iustificatione sententia, Prinreps Illustrissime l paucis et raptim nuno ut licuit explicata: post. hae per otium plura dabo, si Dominus volet, Celsitudini tuae. lam inmispus cogit finem scribendi facere. Commendo me gratiae v trae Celsitudinis Illustrissimae, et Deum oro, ut tuam Celsitudinem suae Ecclesiis diu servet incolumem, illique gratias ago, quod tuam Celsitudinem aureis rit nova prole, nempe filio, quod quidem nunc primum accepi, et precor patrem suum iu studio verae religionis suo olim tempore referre possit.
Raptim Londini I9 Augusti. Anno 1553. Tuao Celsitudini Illustrissimae addictissimus,
Serenissime Princeps, inclite Rex. Domine clementissimi Causae potitionisque nostrae omnis summa haec est: Dederat nobis gratiam Dominus in oculis sanctissimi pridem Augliae Regis Eduardi sexti, quo mundus hic plane dignus non erat, ut peculiares peregrinis omnibus Melesias in Regno ipsius obtineremus, quicunque publicum Verbi et Sacramentorum mi uist rium una cum legitimo Melesiasticae disciplinae usu iuxta doctrinam atque observationem Apostolicam habere inter sese observareque volebant. Constituerat nimirum Rex ille Ecclesiarum nostrarum ministros, qui lingua Germaniae inferioris, Gallica item atque Italica riclesiastico ministerio publice iungerentur. Templum nobis etiam initio unum sumptibus auia
non eontemnendis appuatum omnique plane superautione repurgatum donaverat, ac mox demum illorum numerum auxerat, posteaquam nod