Statuta capitularia Ecclesiae Cathedralis Cracov - iensis: Mandato et ...

141쪽

Civitatii us lorantur, exercere solent, nec ne Quae quidem omnia circa receptionem Praelatorum et Canonicorum huius oesesiae, uti legibus et institutis Regni consentanea Reverendi omni se in posterum ad amussim observaturos vigore latius generalis Capituli san-oiverunt

Reliquiae Sanetorum non euivis, at quomodo exhibendae. Decretum Anno ibas. Die Lunae a solabris.

Reliquiae Sanctorum tam et alia insignia lenodia et apparatus huius eclesiae insignis antedralis raceviensis, ut non uisis, quemadmodum per Vicecustodes fieri saepius consuevit, exilibeantur et commonstrentur, Reverendi Domini Capitulum, vocatis ad suam praesentiam Venerabilibus damo a garnooin et Vinoenu a leago Vioecustodibus modernis, eisdem serio mandaverunt et inhibuerunt: ut neque sine scientia alicuius raelati seu rocuratoris Venerabilia Capituli, id in posterum facere praesumant, et quoue id contigeriit ad pedi nem alicuius personae inaunioris, praegente aliquo melais seu Canonico aut Procuratore generali Capituli, cum debita reverentia, accensoque cereo, induto superpissitio et pluviali seu cappa imposita, id faciant.

conditiones anno quolibet ad triennii decursum assignandae et expiandae Amora580. Die Lunae 3 ensis elabris.

Animadvertentes Reverendi Domini Capitulum saepius id evenire posse, prout et nuper post mortem olim Reverendi omnia Κο-narshi illae praestimonialis legatio Regenus evenit, quod aliquia Dominorum non expleti tam in illa praestimoniali, quam etiam Do-mo canonicali, conditionibus eis impositis, ex. hac vita decedit, atque ita illam praestimonialem et Domum in peioribus conditionibus reliquit, poena autem nulla in eiusmodi constituta est, neque potest in mortuum constitui ad obviandum in posterum talibus exorbitantita decreverunt unanimibus voti et sententita ut iam exiiuno quouea alicui ossessori illa praesumonialia aut Domu dabitur, conditio-

142쪽

Des eius impositae anno quolibet ad triennii decursum omnino X-PIendae assignentur et praescribantur, quod Xnuno iam obsereandum firmiter concluserunt.

CXXXVI

De gravia conferendis statuti daelaratio Anno Domini l580. Die Lunae a setobris.

Statutum antiquum de gratiis concedendi atque ea munificentiano liberalitate, quae per Reverendissimos Dominos piscopo in Fratres de gremio huius Capituli interdum fieri consueverunt, quandoquidem eae gratiae modum excedere Videantur, Reverendi Domini Capitulares in hoo generali Capitulo S. Michaelis congregati, prae

ustodiente ne per id ens episcopalis nimium extenuetur, dispendiumque gravius in suis proventibus patiatur, ita limitandum, ο- dumque certum ac terminum gratiis eiusmodi in posterum per Reverendissimo Dominos piscopos, iis tamen untaxat, qui ex hoc Capitulo ad id capaces et iam otu resbyteri constituti fuerint,

conferendis, imponendum atque circumscribendum unanimibus votis ac sententiis decreverunt et concluserunt ut videlicet gratia huiuκ- modi alioui ex Fratribus couferenda, computatis illiu omnibus et Aingulis proventibus, redditibus, crescentiis, censibus a quibusvis generaliter Aventionibus et emolumentia ad eam gratiam quovismodo spectantibus et provenientibus, non ad maiorem summam, praeterquam ad quadringentos florenos pecuniae monetae et numeri polonicalis, in quemlibet florenum grossos triginta computando, sese extendat et elevet alioquin gratia ipga nullatenus admittatur, neque si facta an concessa fuerit, per Successorem piscopum teneatur, consentiente vero in gratiam huiusmodi iuxta antiquorum Statutorum dispositionem exclusione a Capitulo puniantur.

143쪽

ordo extraordinarii turn in daeantandis pro Dominis absentibus quinque issis Anno 580. Die a setobris.

Turnum extraordinarium ad explendas et decantandas quinque Μissas ad Altare maius qualibet hebdomada per praesentes Dominos raelatos et Canonicos pro Dominis raelatis et Canonicis absentibus laudatum, ordinatum et constitutum, atque a Reverendisaimo Domin Loci ordinario approbatum, eo modo et ordine obseri andum, tenendum et absolvendum esse decreverunt, declararunt et concluserunt Reverendi Domini Capitulares ut videlicet Domini raelati et Canonici dextri Chori praesentes, incipiendo a Reverendo Domino Decano, pro Dominia Fratribus absentibus eiusdem Chori dextri ad ultimum anonicum usque dicti Chori, toties quoties ordo postula- Verit, expleant uritum hunc extraordinarium, absolvant, absolutoque turno extraordinario pro ultimo Canonico absente chori dextri, per eum cui ex ordine venerit, idem turnus extraordinarius ad Dominos Praelatos et Canonidos sinistri Chori praesentes devolvetur et deveniet, qui similiter incipientes a Reverendo Domino Archidiacono, per ordinem pro absentibus Fratribus Chori sinistri ad ultimum itidem Canonicum eiusdem Chori vigore huius extraordinarii turni, toties quoties ordo requiret, iAsas decantabunt iuxta declarationis Statuti desuper lacti diapositionem.

Anno quolibet unus ex capitulo ad bona abianie deputandus. Anno Domini 58l. Die Veneris i iunii.

Decreverunt Reverendi Domini Capitulum, unanimibusque sententiis concluserunt, certis ad id permoti causis et rationibus, ut ab hoc tempore singulis in laturum annis, excepto duntaxat anno quo Visitatio generalis abianice pro consuetudine antiqua peragetur, unus ex gremio Capituli deputetur et tempore opportuno, praesertim Vero in initio autumni, mittatur ad circumspicienda et revidenda inprimis horrea et oeconomiam omnem in praediis abianice, tum ad veri-

144쪽

fioanda rationum abianio Regestra tam perceptorum, quis eXpositorum, nec non restarum tam pecuniae, quam frumentorum ad quorumcunque debitorum retentorum, quae in ratione per exactorem poni et demonstrari solent, et ut hoc Decretum Suorum Reverendorum Dominorum suum sortiatur debitum effectum, ad executionemque deduentur, anno praesenti pro est S. athaei Apostoli et Evangelistae in autumno proxime futuro, ad praemissa omnia facienda Reverendum Dominnm avium embahi Canonicum racoriensem deputaVerunt, eidemque articulos ad inquirendo super eisdem conscribendos et inscriptis sub capitulari sigillo dandos mandaverunt.

XXXIX.

nare eapitularis in negotio sapituli Deputatis danda. Anno Domini 582. Dia Lunae 5 abruarii.

Posteaquam de arca, quam vocant capitularis, quae uti et aliae distributiones supererogatoriae ex antiqua consuetudine, tum ex Decreto capitulari Anno 156 die 11 obruarii lato illis tantummodo Dominis, qui in generali Capitulo locum, consessumque capitularem ingredi, consiliaque sua super emergentibus Ecclesiae negotiis in commune conferre solent, dari, distribuique solita erat, contentio quaedam inter nonnullo Dominos, disceptatioque orta fuisset, expostulantibus quibusdam ex Dominis Capitularibus parum aequum Videri, Dominos, qui pleriamque sub Capitulis generalibus in gravibus ac praemantibus Ecclesiae et Capituli negotiis deputari et ablegari solent, et in itineribus ultra varias alias molestias, maiores sumptu et impensas, frigus etiam aut aestum solis a inediam, ut saepe contigit, perferre et sustinere coguntur, ab eiusmodi Marca excludi, seu eadem propter talem absentiam a Capitulo aliquo modo eosdem pri-Vari, alias protestantibus se de caeter ad subeundas huiusmodi deputationes difficiliores futuros itaque Reverendi Domini in hoc generali Capitulo congregati, auditis eiuAmodi Dominorum Constatrum expostulationibus, rationibusque iis permoti volentes in posterum Confratres suos ad obeunda emergentia negotia Ecclesiae et Capituli, deputationesque acceptandas, reddere promptiores et alacriores, ad eum modum Decretum suum superius nominatum, quoad arcam capitu- 16

145쪽

larem untaxat ampliendam et declarandam putaverunt ut videlicet illi tantummodo Domini Confratres, qui ex loco capitulari et recidentia sub generali Capitulo ad aliqua remotiora loca in negovia Ecelesiae et Capituli deputantur, arcae huius capitularis debeant

esse, suntque integre et totaliter participes, eamque non secus no praesentes et Capitulis interessentes percipiant quoad alia vero membra et reliquas supererogatorias distributiones Decretum memoratum in suo robore et tenore conservandum putaVerunt et conservaverunt.

Da tempore ingrediandi capitulum. Anno Domini 582. Dia Lunae Fabruarii.

De tempore ingrediendi ad locum capitularem pro ordinarita Capitulis celebrandis, iis praesertim diebus, quibu Missae Anniversariorum decantantur, dum esset per Dominum rocuratorem capitularem propositum, utrum videlicet finita totaliter issa, vel post elevationem peractam Domini intrare debeant, quia quidem inconvenien et scandalosum videtur reliquam, eamque praecipuam issae partem negligere et omittere Reverendi Domini unanimiter decreverent in futurum semper observandum ut quoties diebus capitularibu ordinariis issae anniversales decantantur, nullaque intervenerunt ad tractandum negotia ardua, ad locum capitularem non nisi finita issa, quod si vero per Dominum rocuratorem aut Vice-pmeuratorem visati fuerint Domini de aliquibus negotiis tractandis, post elevationem statim, non expectato fine issae, intrandum Rae; similiter etiam aliis diebus capitularibus quando issae Anniversariorum non decantantur, post elevationem inmissa matura, quae Vi-oariorum dicitur, Domini iuxta oonsuetudinem ingredi et intrare ad locum apitularem debebunt sub poenis in Statuto descriptis.

146쪽

Deciaratio aereti de area eapitulari absentibus danda. Anne Domini l582. Die 8 nati.

Declarationem Decreti de et super arca capitulari Dominia a Capitulo generali absentibus et in negotiis colesiae seu Capituli ubicunque deputatis, danda, in generali Capitulo pro Festo urifica-uonis Virginis artae anno praesenti celebrato factam, planiorem faciendo seu relaxando clausulam in memorata declaratione Decreti contentam, quodammodo perplexe scriptam, cuius iste sensus est: quod videlicet illi duntaxat Domini, qui ex loco oapitulari et residentia sub Capitulo generali ad aliqua loca remotiora in Eoolesiae et Capituli negotiis deputantur, arcae huiusmodi capitularis totaliter et integre,

nos praesentes essent, debent esse participes Reverendi Domini C pitulares clausulam eandem planius interpretantes, ad tollendam in futurum omnem ambiguitatem et dubitationem, unanimiter concordibus suis sententiis concluserunt, decernentes et statuentes in posterum tenendum et observandum ut quotiescunque contigerit liquem ex gremio Capituli Confratrem in negotio quocunque Ecclesiae et Capituli ex loco capitulari seu regidentia, ante Capitulum aliquod generale mediate aut immediate deputari, si ad generale Capitulum negotiis eiusmodi occupatus et detentus venire non poterit seu neglexerit, ratione eiusmodi deputationis aream capitularem integre, non secu quam Si praesens esset, habebit et percipiet.

De ratione ex relaetionibus a ieeprocuratore facienda et suscipienda. Anno Domini 582. Die 25 aii.

Deoreis apitulari Anno 1658 dio 10 ait in generali Capitulo

lato, tum et consuetudini antiquitus observatae inhaerendo, Reverendi Domini Capitulares animadvertentes id ad praesens quodammodo negligi et forsan cum iactura ensae capitularis intermitti, admonuerunt aerio Vioeprocuratorem suum capitularem Honorabilem Jacobum a SicolatoW, eidemque sub poenia arbitrio Capituli imponendis, om-

147쪽

nino mandaverunt, quatenus inguli diebus Sabbativis, a die orastina incipiendo rationem et calculum tam de quotidianarum refect-tionum per eundem Vioeprocuratorem, quam etiam siliginis et tritioitu panes distributione et dispensatione per bullarum pistricem fieri solita, coram Reverendo Domino raelato aut Canonico, ad quem ordo concernit, hic in loco capitulari aut in domo ipsius residentia faciat, regestrumque suum ad subscribendum offerat, quam rationem et huiusmodi alculum ut quilibet Dominorum diligenter ab eodem Viceprocuratore capitulari auscultet et accipiat, salva sua ab huiusmodi labore olita contentatione, sub poena privationis resectionum et panum unius diei per negligentem Dominum in audienda tali ratione suocumbenda et irremigibiliter tuenda, unanimibus auia votia ac sententiis decreverunt a firmiter observandum concluserunt

Da emibus eanoniealibus iuxta senium conferendis. Anno 582. Dis Veneris i octobris.

Quoniam veteri quadam et minus rationabili consuetudine in hoo Venerabili Collegio introductum et hactenus observatum fuit, quod Domus canonicales ad proprietatem et provisionem Venerabilia

Capituli pertinentes, quoties earum vacatio courrebat, Dominis Cou- fratribus provisionem earum optantibus, non e senio neque iuxta Vocationem cuiuslibet ipgorum, sed ex arbitrio et favoribus quorundam de Collegio Fratrum, et quandoque ad intercessionem agnatum, Dominis Novitiis et nihil adhuc de colesia ipsa et Venerabili ho COI-

legio meritis, imo quandoque etiam minus qualificatis, dari, conferri et provideri solebant cum non mediocri seniorum Fratrum qualificatorum et de colesia bene meritorum iniuria, gravamine et praeiudicio; unde Reverendi Domitii in hoc Capitulo generali congregati, matura deliberatione praehabita, concordibus suffragiis, volentes huio malo occurrere, odiisque et invidiae Fratrum seniorum erga iuniorea viam praecludere, statuendum et decernendum putaverunt ita ut praesenti Decreto cassando inprimis et annihilando omnes et singulanquasvis promissiones suas capitulares de conferenda et providenda aliquacunque Domo canonicali, Vacatione quavis occurrenda, alicui ex

148쪽

Confratribus ante a forean factis, et si quae essent, quas omnino nullius momenti et valoris esse volunt, statuerunt et decreverunt,

idque inhaerendo Statuto capitulari de illis praestimonialibus, quae

ex senio et iuxta ooationem uiuslibet Dominorum a Venerabili Capitulo conferuntur et providentur, edito ut amodo et deinceps futuri temporibus perpetuis Domus eiusmodi capitulares quocunque modo acantes, non iam passim quibusque Dominis Novitiis et dehao colesia nihil bene meritis, sed iuxta ordinem primogeniturae et Vocationem cuiuslibet ipsorum inata per omnia illarum praestimonialium conferantur et provideantur, salvis tamen per omnia Do- morem earundem conditionibus melioribus, ut qui videlieet meliores prioris Domus conditiones non expleverit, ad posterioris seu alterius provisionem et assecutionem non debeat eas admittendus, alias quemadmodum iura, Statuta, moreta et laudabiles oclesiae consuetudines de illis praestimonialibus, earumque conditionibus editae et usu approbatae disponunt, ita etiam et de Domibus capitularibus omnia tenenda et observanda esse, iidem Reverendi Domini cenauerunt, decreverunt et concluserunt.

De auleis ex thesauro celasia nemini commodandis. Anno Domini l583. Dia Veneris undecima Februarii.

Auleas maiores seu tapetia colesiae huius agnifio Domino Valentino emblenari Castellano Oraeoviensi, ad ipsius petitionem capitularem die hodierna suum per internuntium factam, ad actum solennem matrimonii sacri filiae ipsius peragendum et absolvendum, Reverendi Domini Capitulares penitius id secum mutuo perpenden-χει, minusque sibi licitum esse iudicantes, rem aliquam semel in laudem et gloriam Dei dicatam et donatam, in usus aliquos profanos

et saeculares concedere, nolentes tamen per eam occasionem R-gnificum Castellanum racoriensem praefatum Virum magnae auth0ritatis et avitae religionis praecipuum gelatorem sibi offensum reddere, in favorem illius commodandum esse censuerunt, ita tamen ut integre et sine aliqua pollutione, absoluto hoc actu solenni, ad thesaurum colesiae reddantur quamprimum et restituantur. Deinceps Vero et in futurum ne eaedem auleae et tapetia ex thesauro Ecclesiae

149쪽

alioni miliaris dignitatis, authoritatis et praeeminentiae personae in

usus seu actus quosvis profano saeculares, quantumVis selebre --oedantur, unanimibus sui votis et sententiis decreverunt et mnoluserunt, Dominisque Vioecustodibus Ecclesiae huius per Dominum rocuratorem suum generalem capitularem serio interdixerunt a inhibuerunt.

Tempus vaeationis praestimoniorum a die mortis Praelati eamputandum. Anno Domini l583. Dia vanaris i iunii.

Postquam in hodierno Capitulo sit ordinario a Dominis rocuratoribus auia apitularibu intellexissent Reverendi Domini Capitulares de et super termino ad faciendam distributionem et optionem Villae praestimonialia Violage, ne non Domus anonicalis et horti capitularis, morte olim Reverendi bigno Ziolhowski Canonio Cra- ωViensis, praestimonii Domus a horti praedicti nitimi a immediati possessoris, iam per unum integrum mensem a die mortis ipsius computando, vacantium, citatione generali in vim ridae praemissa et publicata, praefixo et assignato, informationemque accepissent, terminum hunc non ad diem hodiernam, ut fieri debuit, verum ad proxime futuram diem capitularem, alias feriam sextam, quae erit diea 23 huius ensis, incidere, idque factum esse quodam errore contindispositionem Statuti super faciendi optionibus praestimoniorum Vacatione quovis modo occurrentium, editi, quod disponit, vacationem praestimonii aut domus, tum et spatium mensis a die mortis Domini Haelati seu Canonici computare debere, propter quam longiorem protractionem huiusmodi termini cura eoonomica in praestimonio huiuAmodi negligitur et labore sub hoc tempus pernedessarii per diuturniorem vacationem intermittuntur Reverendi Domini CapituIares itaque re eiusmodi bene et mature considerata, deliberationeque inter se longiori super hoc praehabita, computationeque dierum Vnoationis praedioli praestimonii Domus ac horti a die mortis olim memorati Reverendi Zbignei ZiolhoWini facta, compererunt terminum ΟΡ-tionis ad diem hodiernam legitime incidisse, sed minus cauta undam consideratione et temporis supputatione longiua ad futuram foriam sextam protractum esse. rovidentes in futura tempora, ne um

150쪽

Moonomica in praestimoniis, Vacatione ocurrente, propter diuturniorem, longioremque termini protractionem et Regentis absentiam, et praesertim tempore, quo maiorem et diligentiorem res familiaris curam et peram exposcit et indiget, in damnum et iacturam futuri Domini Regentis negligatur et intermittatur, unanimibus Votis et sententiis suis temporibus perpetuis tenendum et firmiter observandum decreverunt et statuerunt ut deinceps futuris perpetuis temporibus vacatione praestimonii seu Domus quocunque modo occurrente, terminus seu spatium vacationis unius mensis in literis Citationis neralis alias Chidae desuper praemittendis, a die mortis Domini aetati aut Canonici computetur et censeatur. Volentesque praesens auum Decretum maius robur habere, suumque debitum sortiri effectum, illud debitae exeontioni demandantes, de unanimi suo consensu terminum optioni Villae praedictae praestimonialis Victage et m-mus canonicalis in platea Canonicali, nec non horti capitularia sub oe racovienHi prope domum Bularnia siti, modo praemisso Va- eantium, die hodierna tenendum, habendum et faciendum concluserunt, terminum in literis Citationis generalis praefixum aliticipando et ad diem hodiernam praeveniendo. Nihilominus tamen ne per eius termini ad optionem illae, Domus atque horti praedicti in literis Cridae praefixi, ac in futuram sextam feriam incidentis, praeventionem et anticipationem Dominis hodierno Capitulo non interensentibus et de praesenti Decreto ullam notitiam habentibus, pineiudicium aliquod imminere aut inferri videatur eisdem omnibus et singulis Dominis Praelatis et Canonicis pronuno a Capitul absentibus et in futuro Capitulo Ordinario, tanquam in termino ad optionem praefixo et assignato, amaturis, liberam, plenam et omnimodam optandi illam,

Domum et hortum praedictorum ad praesens acantium, Unicuique ipsorum iuxta suum genium et vocationem reservaverunt cultatem et potestatem, non minus neque aliter, quam si in hodierno termino praevent et anticipato fecissent optionem valituram. Quosaoto constituto atque etiam proviso, ibidem in continenti Reveren-dna Dominnsinoasiodoshi Praepositus Gneanensis, Canonicus Cra-ooriensis, ex loco sui seni Villam praestimonialem Violage sibi conferri et provideri petiit. Tandem etiam Reverendi Domini Erasmus Choienahi, Albertus Brodginshi Custos, Stanislaus rasinini Archidiaconus, Joannes Esi asinsia Cantor, Christopherus Ροdoski, --