Iacobi Peletarii Cenom. In Euclidis Elementa geometrica demonstrationum libri sex. Ad Carolum Lotharingum, principem, cardinalemque amplissimum

발행: 1610년

분량: 336페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

321쪽

tulisse e praesertim quum . ut prae te ferebin, H non tuo judicis

ex aliena opinione proponeres Mineιiam te meam causam suscepisse. O iniquos de me sermones depulisse inteLigebam: quod ipsum mι- hi pro no ra amicitia grati imam fuit. Fateor, Scaeua, me artψcia

in beneuolentia cosigenda ex usιὸ non obseruare. Probitate enim amicitio mihi comparandas o conseruatucra semper eos imauipo trus, quamg tDP commendatione, aut asse ala Llgentia quo, quam, quum opus fuit, mihi non defuerunt adminicula fouenuorum hominum. Sciunt ' qui me norunt, quanta fuerit temporum me

rum varietas: quam non tam facile fustinuisseminis mihi es ι alia qua non male subducta ad viuendum ratio. Scio ego quam facise imcideresseam ιnIermones hominum dimmo aιο. , quam facile mea fortuna invidos o obtrectatores inueniat. Eid dic ortunam fatum dicere debui. que enim felicitate mutatam mihi concitavi an virtute,nescio I certe ia operam dedi, ne meo merito.Measic femper fuit vitae ratio: Eli mihi res suas bonafri commiserunt, a me nunquam decepti sunt: qui de mea voluntate non obscure du bit runt, quam alioqui persectam non haberent, dis non admodum succenset: sed ut de me quamoptime sentirent seduo curaui. diui vero meam fidem tentare, cu implicisatem 1ntercipere conatifunt, eorum con a aut arte, aut patientia, aus distraritione elusi tali

simulatqae sibi erepsum senserunt quod a mea facilitate μι promiserant, ibi repentesimustates gerere carperunt, a me certe non ortas,

sed ab ipsrum artificys. Nihiὶ en grauius detenor, ruam actutias: quad ne meo quiaem commodo ferre possum. Eas aurcm explorareor olfacere meo periculo didica ,saepe ab amicis d se tus , non fm letiam prodituε. De quo aperti.s essem conques ου. nisi me ad lenitatem finxisset natura , ad aequabititatem Philosophia. qur ne tramicis quidem restiti laces itus, nisi νs quos alvu meu rebu/ missos fac re non potui. Aemo unquam ad conlatrendas amrcitias prveusior, nemo eorum quis cum vixι, studiosior fuit . ruam ego ante horremus fuerim. Id quia nimis accurati feci, multι omnia a mea lonitate Abi deberi Arbitrati sunt: neque jam integrum misi esse putant a meo more discedere. Sigaid de in salutationum consuetudine praeserν , s inuisendi os tum inte misi ,si adeunia eviam non seca , si coloquendi facultatem non dedi, me morosum, me gu-iarem esse que uriur. In eam vero partem tibZralitatis deinceps ,si In ero, moleccabo: ne a me sit Mys peccanis occasio. Megam Iem

322쪽

pus admonet, ut eam quam 'si me docuerunt, eautionem mihi ad- hibeam : o meam familiaritatem abuti desinam eum sequi familiaritate vii nesciunt: Si modo hoc consilium mihi ratum esseρο-

uris e vix certe erit. Novi enim me, quam mo bo obnoxius. t tenim temporiseruiendum. quasi vero quicquam intersit, utrum tempori cedas, anseruias. Ego quum multorum a bitrio misere non possim, meo modo a uando mihi vivendum esse tui. Totam eam amicorum rurbam, qui omnia temporis eaussa faciunt, non o cy, a me excutiam :paucos mihi aptos retinebo, si malios non liceat: quos ego tanti faciam , τι quum ab iis me amari sensero, caeteros, quι me non amabunt, neque amicitia vim tenere , neque virtutis amantes esse putabo. Aly, iam versor insolitudine, dum intra eos quos miti Philosophia circumdedit canceltis, me contineo: si mostiter curent re me luet. -υου res aduersas, quibus isti

me oppressum esse putanti cibus fortas feram, quam i suas, in

quib- volutantur, dei GM.. Duerea,siquidpratrestem acciderit, aut in melius interpretabor, aut arte eorrigam: siquid boni, tam luere deputabo Jcut me cimicus Leuis. Si in ea mita fabula mihi fellertatispersenn non obtigerit, virtutis ανιλ non deerit. Gaadebo minuου, at minus dotibo.Id verὸ pro mea parte enitar, ut M omnem

mita flatum subsidia mihi pararepossim. Praeter hae, non tam laborabo quibus char. sim, quam quibus charin esse debeam.De multis hactenuo ct priuatim se publice bene merui. Misi in officio aliquando erunt, eorum volansati, quoad potero , non deero : ct 'meam operam bene eoEocatam esse latabor: si minuου , meorum meritorum se laboram conscientia me consolabori Sed quam vel-um , ut ν qui meam ab officio, ut ipsi exposuium,elationem accusant, de meis laboribus cogno fere se judicium ferre dissicissent:

- , vr optuor, me de rota ea accusatione absoluipaterentur. Sed in hac re non dubito quin aquis rerum acti roribus caussam meam sim probatarm. Eos qui. aut praesumpto quodam studio, aut simulatione omnia metiuntur, nihil morabor. En Eucti ex mea in Rempub. perpetua volumatis nouum obfidem sero. In quo utinam aliquando te occupatum videremus, Scaua. . Tum de mam intestigeres, quantasmantur votaptate f, qui se a multitudine ad tempus remosunt : quanqaamia te aliquando expotuis

esse, res ipsa ostendit. Singulare en sterimen esolitudine edidi . . sed. en, quam I in re coouimus, ingendi solo a m in quippiam '

323쪽

re requirebat'. Te Geometriam remia Hur. 4expectare debea--, m te positum es. Si animum induxeris, gusiles quia in t athematica perceptione nonsis esse ruri . Te quidemataν assecta, te minus firma eorporis conriitutio a lumbus auo- eant.Scis te valetudini operam dare oportere. Aι uta anthi credo, sudiorum Maeritas , ex summa animi deis trone. eovus ubi eonfirmabu. Homini tam diu ε rebus dedito non vacat agrotare .

Non valet qui sine os vivit. Mimmmo Otium abrique lueris mors est, ct vivi hominisse uisura. Id vero etiam mea causa magnopere expecto. Nam quum te ad solitudinem reductum videriney, quibuν sermonem daresseo ossu&ιὸ aequures ex tuasecesseone sum habiturin. . Rale . LV ni. . . N

A enumero mihi cogitanti de rerum tanditisne' lucra, id unum in vita difficieimum videra solet editation m cum Usa actione con ungere ridest, meniu funcctiones ad vμου exIernos traducere.non quod virumque munus ad hominis ingenium nonsis valiae accommodatumstd quiassecutandi dele cratione anιmu uapte natura praecipue. capsatur e aqua quum ad agendum abifrahitur,mmmo sic si esse cogitur,ckm ex ιnsolentia, tum quod ad res obeundas alieno auxilio indiage π. uo fit ut pauci sint, qui ad animi studia se ad rerum tra

Erationem aequabiliter sint idonei. Te vero, Freneti, non possum non laudare, qui utrumque ea felicitate perficis , ut m otio cum actione: ct m negotio cur meriratione etersari videaris. enim in t athematuis, qua m Phu ophia , qua in re medicaram diligenterscripsem, mihi in animum sebistium , quam rari sint mura arate qai cum sericis seris ι. - ver ure risu de extimatione inedicinamfacias , res is ursitur : Cuio Regis valetudinis primaria prouincia incumbit : se publica timuimis sectata fides. Sed hac commemorario ad epimia argui mentum

324쪽

mentu minm pertinet : vis quodpatulationis Oetam libentis insipertiri suo ijs, quibiu aut amicitia, aut dignitatu nomine id a me deberi puto. Venio ad eam occasionem quae mihi ad reseribendi

praecipua est: nimirum ut apud te mea caussae defensior fraοα pem , or anie litem mihi judicem parem: eorum videli cet more, qu depratiosasticantes, hoBis aduentum anteueraunt. ExiΗimo non defuturos qui Commentationum notarum in Euclidem , editionem non aquo animo ferant. Ac primum omnium objciem, quod aliorum Demonstrationes nobis sumamin, ct utamur pro noum. Deinde, opinor , festinationem nostram improbabunt, qu d ne d idian. quidem operis proferamsu. Sed prior ista reprehensio, ut confido, non magnum ponduι inuidia est habitura , apud eos qui aequiori judiciorem expenderint. diui enim nos accusetunt, non Iam Campanum,

sed Theonem Vsum accusent oporael: quorum iste alter nihilsere ha-Let, quod a Threne nons mutuatus: hie vera ipsie aliorum probariones pest manus traditas eongessit. vidia enim ' an exinimamus Propositiones Geomeiri ου ab Euclide in ordinem Esse redactas, qua non amὸ fis assertionibus confirmata essent f an vero Theorema de la teram vigoni Rectanguli potenti,s tam celebre da Pythagora Samio relictum fuisse palamin, ni ua demonstraraone munitum' id ante eum , Nautem es quid post eum, Platonem, Hippocrate, Chium, Orchisam Tarentinum, ac Iotam Geometrarum nationem fecisse putamus ' an denique Eaetidem Problema istias ab Oraeuupropositum de Cubo duplicando , pratermissurum seisse en demus , si constitisset demonstratio ' Immὸ adeo , idem ipse auctor quid aliud flere ad Geometriam attulit de suo, quam ordinem es De

nique q.id est in omni scriptorum genere, quod 3Misquam sibi vendia

care aur proprie suum dicerepsit, prater eOlficationem j I Obis vero ear inuidebitur, si ea nostra nomine emi in , quaeso excoluimus, ut aliena diei non pο ι quam interim musta protulerimus, qua non modὸ non tralatisi sun sed noxa omnino er hactenus non eo, tria. ' aba a Theone o Campano accepimus, meliora esseciamur, aut concinnitatu serie, aut compense dignitate. Demonstra- tunes enim, noma sentenria, breues ct cordatas esse oportet. M Fus rebus quum ad eas meditationes pulcherrimas incenderimus nimos disrum, inuidiam si qua in nos ora fuerit,publica a robatione remouebimu3. 'Myod ad asteram 'sensionispantem istinet tui nos de properatione arguent,sic habebunte nos,quum aUribe d m

325쪽

dam auedimin, eo re non sume, quam magnum opus,sed quam vitis in daturi. Planorum argumentum a Sotivirum materia seresum exhibuimuri quid tum si , quos pecutiarem haber tracta rionem in aratim tradidimus f Cujus editionis retardationem commodiusprofect ustinuissem , quam Geometriasudis. Neque enim mihi homini Philosopho tanta honoris se laiais, quanta hominibus ingenuis frientia se doctrina cupidisin esse debet. Hos fiabros veluι -rhabonem quendam exhibemus, dum Fuu integrum extruere persem , neque laborem intermittimuου. - ιames hi libri priores, totius aedifiwθeciem ostendunt, o ichnomphiam continent: velim tamen a nobis se nihil accepisse Resublica existimet, donee opus absoluerimuου, Deo viimo Guax. qui nos ad hoe munus destinauit, approbante vero, Ferneli, actum no-srumprobaueris, magnum nos laborum nostrorum fluctum pere pisse eximmab--. Sin erit in quo i nobis dissentius, id etiam inutilitatem emendationis conuenemm. Scis enm in no ascribem

di prest me quia nobis fit exoptandum: scilicet octos homines nobis ex animo, non, ut in cateruscriptorum generibu eri solet, P riae caussas retari. Vale . Lugduni

IACOBUS PELETARIVS

HIERONYMO CARDANO S

Ram neque viti terrarum esses saris compertum faberem, neque esset cui commode hanc ad ιe epistolam darem in hac rerum is temporumpnιWbatione, eam pullice ad te mittere constitui: praesertim quum argumentum ipsium peiae esses publicum. Iliadenim officium litterarum , quod' a-rim in amicos conferri ut,non putabώ re a me requirererro ereis quod i a Philoseph commendatis optima animorum eonertiatrix, ad ranseruandam beneuolentia aris perst habet momenti. Tunx

pullisa ira scribendinosesiis efficit, ut eos, qui singo intersia facti sum, praesentes per habeamus, σ cum Vsis, immo cum

momu familiari re nove cossoquam r. tque in meo dolore Pod doctissimorum hominum , qui paulo te vixerunt, consura vine aut nothia non lotisuiauessa consolatisne utor. Copernari P memen

326쪽

memoriamsanctissimὸ eolo. t numentum enim nobis reliquis μnominis se ingeni, sempiternum. Gemmae Fris, mortem , qua proxia

me ad nos anta est, pro eo ac debui, moleste tuli: ad quem etiam scribere institueram, est me breui eum viserumsterabam. Iam tum antea E semus Remolus, Copernici doctis imus interpres o imitator, decesserat. Schonerum, Stisebum: Fracastorium, Gauricum, multoque nostra Matheseos puncipes , quos Gemania, o Italia item vectra aluit , nunquam vιdi: ea quidem caussa, quod neque atate aqualis, neque temporis ratione satis in tructus essem ad proficiscendum. Morum omnium desiderium,benigna recordatione se neo,ct eoru scriptis legedis leuius fero. Te vero,Cardane, Lugduni,υnde nunc ad te scribo familiarem diebus multis habui. qtium in Scoiiam tibi iter esset. Ma notitia mihi cha is ima st 1acundis mafuit. Erat tibi tum int/ r manus, Librorum tuorum quos de SubtilitatescriZferas,recognitio. tque, ut ad innuutι meι ratιonem exisplicandam ingrediar,memini te mihi locum aliam ostendere, de dua-hu, lineis , quae quum coιtionem assectare videantur, nunquam tamen coMurrunt. Ex quo tempore non destin mecum dissicere, qu nam ratione id in Geometria constaret. Nam quu*mfirmosraju-dieio mihi proposuissem, Geometriam ejusmodi esse, quae ab omni repugnantia re Parabomo remota esse deberet . eam tandem comperi suis quidem miraculis non carere, ρdprobationis subsidium numquam desiderari. Demonum ionem igitur a nobisperuestigatam, tertio Commentationum nostrarum libro adscrimimus. ueramitem de angulo contamu Paralo mum iste propositum dissoluimuri In quo τι etiam intelligerent studiosi, nos rationibus muris nihil deesse voluisse , tuum Iudicium nobis adhibendum esse duximus ct alteram confirmationem huic loco etiam pleniorem subscri mus. Atque ivramis hoc nobis es praemittendum,

In Circulis, anguli qui fiunt a Diametro & Periphe-

ria, sunt aequales.

Sint eni ver centro A, duo cireuli BCDB FEFGE, quorum Diametri a Dct EC .Et secet E G ambos Circulos an punctis E, B, D, O G. Aio duos angulos o BD ct FEDesse aequalis. Ramnit FEt major Use C B D ne ue enim contra, C B D m or vlgo pacto eris ipso FED '. ac deserabantur plures circuis super eodem Cemro A,

327쪽

quorum unus hoe Leo satis fuerit HILLHrsset tandem ex continuo augmento, angulus a Diametro o Peripheria, verbi paria, angulus ΚΗ major recto: μου est contra i ι- Euclidissententiam, qui eos omnes angulos ponit recto minores. Sunt igitur anguli int riores,qui ad BoE,inter se aequales: citro uis octendendum.Idemo de exterioribus judicium. Neque in hae demon bandi ratione viabis est Paralgi ius. Licet enim nutasse

comparatio angulorum, quos vocant,conI ctus , ad angulos Remlineos: attamen eris

angulorum qui fiunt exsectisne recta linea se Peripheriae, aliqua costario ad sos rectia lineos. Quinodi enim anguli , sui si xii

dicuntur , manifeste mallores r minores fiunt Iris ad hunc modum demons iis, aio Contactum Circolorum interiorem, non esse quantitatem. Super Centro M, in eadem lineati L posito, deserabatur Circulus B F N B, tanto interuasio, quanto es Circulus E F C E : positastilicet M B Semidiametro, aequali ipsi A Eequi circulus tangar B C D B circulum inpuncto B. Et manissum est, angulum F B D, aequalem esse angulo F E D, truter aquatitatem Peripheriarum se Diametrorum e diu propter idem ipse F B Derit angulo C B D aquais. Igitur C B F contactus , nihil addit ad ipsum c B D angulum. Ruare C B F quantitas non est: diuodsit probandum. is hine procedis demon alio eorum, quae istac a duximus , Theorematum: qua hoc loco repetere nihil attinet. Tu

vero pro tuo otio omnia exammabis. De quibuου quidsentias,s mihi aut priuatim aut public gnificaueris tergratum mihisceris.Vale.

, PEΤRO NONIO Sion dubitabam, Petre Noni, quum nostra in Euclidem

commentationes ad te peruenirent luis me erga re bene sectam, vel Vso doctrina nomine , esses μιstimaturus. Hac enim no a Mathematisarum artium dia 6-

328쪽

modiflunt, ut eos qui kse amplectantur, malam armore deuineiam talis enim veritaιe, quam nos tractamus, eandidius es qua major ad conciliandos animos vis esse potest, quam ejue, qua animorum perpetuitatem maxime testatur,ficientia finemini ego quum M thematicis initiarer quod quum tarde fecissem, magna etiam m- termissione. ob temporum meorum varietatem, Uin sum ar stadi m uersione tua scripta euoluerem , me magnasse o alacri te

fuisse incensem, vi aliquando pari facultate or judicis frigere

liceret. Librum de Crepusculis abs te dbligenti me scriptum auias smὸ legebam: ct alterum item irim, quo in minum Orontium mnimaduerru. πιι utinam tamplaasibilemnast ferret titulum, quam es LMathem tiro, Hest, vero argumento conscriptus. sed tamen veritate Vse apudunceros animos non res potior debet esse . De me vero quum dico,animum quidem meum tibi testatum facere cupio : sed interim mihi polliceor futurum, ut mihi in amore resondeas ,simulam tibi innotuero: filicet, ubi primum hae nostra D

mon attones ιibi in manus venerint. Non enim puto te ante

hoe tempus de me audiuisse, qui patris permone b.cuses sese fri

ram: e usmodi ct sera nautica abs te edita in tuorum manibur

versatur: or lebram etiam abs rescriptam audio. Sed has i asDemonstrationes sine majori mea erga te beneuolentia remmumo exire nolui. se vetim 1ntelligas, me nihil magis optare, quam to meorum Ariptorum censerem mihi dari. Eu, Patra maturo qu-- sum posum neque properWionem Uecto tamen in taborum meoram publicationem, ne is mihi pereat auu, qawm ex vestro omnium junio, aut etiam caulatione, capere tofum. omnino erim aliter sum assectu. , quam ca era. Non me pudet doctorum hominum judiacium quocunque meo distendri experiri: mousi id tandem in meum commodam reponere sterem. Mos 3n me quisque anmaduerterit, id in maximo existimatronis lucro deputabo. Cf--hυπι- est temporariam jacturam secere, q-- perpetuam. At emm, i quies , quid est quod temporis bene*1ο non uteris es eur teipsum inconstitim non adhibes,mora patientias Recte. Sed omnibus hominia bin, mι Nonterocliue es in peccent, etiam ιn veritatis luce, in qua ipsa offendere, alienum inpramis ct inhonestum esse videtur.Emema aiio non tam conflat ιempore, qua m consilio. Consilium vero ipsimas amico praestatur, se inutumr temporti vice est. In re mina tamhncei esse non possumus. bistianeprouidensia illa praeserabit, υἱ

329쪽

mutuar epe σπου-. sedeP-di essior. Ad me reuertis. Num erit, mi Mni, metu tantum amica nomme quod titi ingenua amoris praescribitὶ sed etiam verisatu con bulone 3uὸ republica utiliis inritaιν -- saevisationes, quato vacabis, examina re.In quo longe felicio uissem ,sterum per Leorum intema assum, eommunicare lusisset. Sed quia locorum inremasiam mihi prasendo es Immo vero, fato quodam meo neque praeceptorem in husia,s, neque socium unquam habui: ne in Gassia quidem nonra. editatisne omnia sum secutuου. - occasiones bolum istud ex Periandro mitifum , μελε in το πων. mavero assequipotui, ea obenter impertis. Idem verὸ abs te etiam expecto,mihi gratissmum erit, si aliquando inusiexero tibi amicitiam meam eura fui diuod tum demum intiatam, si me de dis qua ad existimati nem meam ct publicam vulsem tertinebunt, monueris. Vale . Lugduni.

IACOBUS PELETARIUS

1 Dabuntur, opinor, nonnusii, quod in hae Demonstrati c nam editione nimia de me gne ius Mere via re dum eorum ad quos frabo tam θῶοιὸ fidem obtestor, se opem imploro. Verum eo eonsilio id facis, ut pol m ' temrquam longe absim ab eorum hominum conpiant , qviamluuia res suas ouemasnt,opatra impudentia aliorum omem siti tribuunt. Δ anta cura, quanta meditatune scri eram , miis consim sum: quidpraestiteram, aliorum Iudicio relinquo. Eqmdem in meis luc ἶrationibus aliys, non fungex esse soleo. Sed in hoc Gemetria o ctaculo, nobis modest per a imposita est, non ostentationi Multorum hominum dr seculorum adjumenta hue eonferenda seunt. Tu imero, Paschasi, id muneris pra eateris meumbit, ut tuam in hac re, quo acis, operam prastes. Eam facultatem tua doctrina, quam n - 'diosingularem comparam, tiri concedis: oportunitatem

QDisra etiam amicitra a te postulat. b.Lugduni. E. D. I. V ID

330쪽

Alva ad hos sex libros Elementorun

Nou As Demonstrationes passim ad Euclidem adjecimuri quas ex firmissimis probationum fundamentis,Recto &2ED

li, maxime ex Circulo, totius operis Geometrici archetypo, deprompsimus. Demonstrationes nonnullas Theonis & Campani, quunt non satis probabiliter, aut non satis apposite confirmarent, c- mendauimus: caeteras concinniores clarioresq, reddidimus. Improprias Demonstrationes a Geometria exclusimus, illas scilicet, quae Figurarum, quas vocant, superpositionibus nil

bantur.

Demonstrauimus addecimam extam Tertii, quam nos decimamquintam fecimus, neque lineae ruct* cum Circulo', ne . que Circulorum inter se contactum , quantitatem esse : Idq;

praeter Euclidis sententiam. Et paralogismos inde ortos a Geometria depulimus. Ibidem explicauimus quanam ratione duae lineae In eodem plano, non paralleli, concurrere non possint: tum ex quo genere essht altera illarum ostendimus. Dubitatio scilicet, jam tot seculis inter Geometras indissoluta. Nouas Propositiones a nobis demonstratas suis locis apposuimus: nullas tamen in ordinem redegimus. Seriem enim Elementorum ab Euclide collocatam suae integritati reliquumus: nisi siquando Campanum secuti sumus,quum in varietate nonnihil compendij deprehenderemus. numerum tamen Theonis ubique subscripsimus. Illas autem potissimum de nostris addidimus Propositiones,quae ad effectionem Geometriae pertinebant: ut ad urientiam usum adiungeremus.' Principia Geometriae nouis meditationibus illustrauimus, Punctum, Lineam, Superficiem, Circulum ipsum. Sed & Αnguli naturam, consormationem, constitutionemq, hact&us non animaduersam explicauimus ad duodecimam Desiniti

nem Ptimi, tum ad decimamquintam Propositionem Terti,

SEARCH

MENU NAVIGATION