장음표시 사용
31쪽
LXIX. Ex iis, quae hactenus dicta scint , rectissime colligimus, Deum neminem ex absoluto odio actione essi caci indurare , quem sensum tamen adversarii verbis Apostolia iungunt; sed ipsum homines contumaces rebelles, qui bonitateri patientia ipsius neqviter abutuntur, justissime deserere gratia sua, eosq; sibimetipsis relinquere , ut sua sponte instinctu, atq; impulsu Diaboli, in scelera magis magisq; ruant. Tales autem fuisse plerosque Iudaeos, tempore Apostoli Pauli, inprimis ipsos Doctores, ex Act Apostolicis abunde constat. Vide
cap. V.I.2.3.I8. cap. I. V. 33. AEO. cap.7. V.Fq. cap. ΙΑ. V. IV.&c. Atq; sic concludimus cum D. Paulo, apud Deum non esse injustiam, quando, quorum vult, miseretur,&quos vult obdurat. LXX. Sed ex data responsione nova objectio nascitur , quam Paulus ante occupat, ,.I'. his verbis exprimit: Dicis igitur
mihi, pidadhuc peritur, volunmti enim ejus pis resistit Sententia objectionis est Si Deus,quem vult, indurat, sivero nemo voluntati ejus resistere potest, non habet justam causam conquerendi de illis, qui indurantur. Fiunt enim, quae vult nemo autem juste accusat ea, quae ipse vult facit. Cui Objectioni dupliciter respondet Apostolus, primo per objurgationem, quam illustrat similitudine, sumpta a figulo & luto, quod est in manu figuli Deinde monstratis veris causis tum asiumptionis,tum rejectionis. LXXI. Objurgatio ponitur v. 2o O homo tu quis es, qui restondeas Deo Numquiddici gmentum ei, quis xit illud, cur me
sic fecisti in si dicat Spiritus Dei , tu qui pulvis cinis es,
quomodo audes disceptare cum divina Majestate , ut non Uerearis actiones ejus qVasi ad tribunal humani judicii. citareis. Non tenetur Deus reddere cuiqvam rationes factorum suo rum .Quaecunq; agit,ea,ut liberrime, ita justissime agit, vanitavis causae actionum illius non semper nobis pateant. Ratio additur, cur debeat homo abstinere a disceptatione eum Deo;
32쪽
quoniam figmentum ejus est: Non autem expostulat figmentum cum creatore,cur ad huncin non alium modum illud finxerit LXXII. Similitudo, qua increpatio confirmatur,&illustraturiis, subjungitur, at his verbis : An non habet potestatem Agulus luti, ex eadem massa facere aliud quidem vas in honorem, aliud in ignominiam 8 Simile hoc distin iste,& cum accurato discrimine accommodari debet ad praeteritionem.Ismaeliso Esavi in bonis temporalibus, atq; ad rejectionem Pharaonis taliorum infidelium aeternum pereuntium 1.
LXXIII. inod attinet Ismaelem Is avum, quos Deus postposuit Isaacori Iacobo in donatione terraAbrahamo femini ejus promissae, atq; in privilegio ortus Messiae, similitudinis ratio haec est Deus est instar figuli; Homines omnes, adeoq; etiam Ismael&Esavus, Isaacus& Iacobus sunt instar luti in manu ejus. Quemadmodum ergo figulus , qui ex eodem luto facit
unum vas ad honestos usus , aliud ad minus honestos cita enim vocabulum ignominiae hic accipiendum est a nemine
propterea merito reprehendi potest Ita neq; Deus juste a cusatur , quod ex eodem semine Abrahae voluerit Isa cum &Iacobum illustriori loco in Ecclesia esse, Ismaelem is avum minus illustri, quodq; illos ipsorum posteros praerogativa
terrae Canaan, custodiae Legumin promissionum divinarum,
ortus deniq; Messiae dignatus sit, Ismaeleo Esavo, eorumque posteris praeteritis. LXXIV. Hinc peti debet judicium de diversis ordinibus Hatibus inhumana societate, quorum origo conservatio ad ipsum Deum referenda est; timq; de variis casibus vicissitudinibus, quibus obnoxia est vita hominum,quas scriptura affrmat ex arbitriori voluntate Dei pendere. Vide Dan. q. v. Iq. 22. Prov.22.v.2. Eccl. .v.I . In hisce Omnibus quocunq; loco sumus, qualiacunq; nobis eveniunt,nunquam excidet
animis nostris illa cogitatio, quod simus lutum in manu Dei,
33쪽
quodq; ipse habeat potestatem de nobis statuendi pro liberri
ma sua voluntate; neq; dubitemus, quin ipsi sint justissimae causae talis suae administrationis, utut illae nostris o lis intellectui non pateant. Tribuamus igitur ipsi justitiae laudem, , dicentes cum Davide ex Ps. IIq. v. 137. Justus es Domine, &jectissent udicia tua ; atq; petamus,ut velit facere nos vasa mi sericordiae, in quae effundat divitias bonorum spiritualium, ad suam gloriamin nostram salutem . LXXV. Quando autem similitudo accommodatur ad illustrandum negotium Praedestinationis Rejectionis, jam ejus explicatio petenda est ex verbis proxime sequentibus V.22. 23. in quibus monstrantur propria causa tum assumptionis eo rum, qui salvantur, tum reprobationis eorum, qui pereunt , quae est secunda responsio ad motam objectionem .mods, inquit Apostolus,Di tu volens ostendere ira, aenommfacere potentiam siua ustinuit,in must Mentiat, vasa irae aptata ad interitum. Ut ostenderet divitiasgior suae,in vasa misericordiae,qPaepraepanim Titiniuriam. Ex his verbis patet,alienis imam esse mentem Pauli ab illorum Pntentia, qui ex simili de figulo Iuto probare conantur, Deum, voluntate essicaci, eaq; absoluta, qVODdam homines destinasse: condidissse ad ignomini amo inte
Etenim reprobi dicuntur vasa praeparata ad interitumis, non vero additi , Deum eos praeparas e, ut interirent. Qui autem scire volet, a quo homo sit transformatus, a vase gratiq& salutis, ad vas ignominiae: perditionis, audiat scripturam, quae claris i me hoc edisserit. Sap.r.18. 4 . Deus creaVit ho minem in integritate, ad imagineti suam ereavit illum invidia autem Diaboli mors intravit in mundum Rom. F. V. I 2. Per unum hominem peccatum intravit in mundum, ieci peccatum mors mors autem pertransiit in omnes, in quo omnes peccaverunt OfΙJ.y. Perditio ex te Israel, eme vero
salus tua. Invidia igitur Diaboli prava hominis voluntate,
34쪽
nctus est homo vas interitus; atq; sic Deus talem non fecit , sed invenit. Quod primo loco doctrinae absolvitae reprobatio. nis hic opponimus. LXXVII. Deinde dicitur Deus, multa patientia tolerare Vasa praeparata ad interitum , quae locutio secundum praebet argu
mentum commento Stoico opponendum. Etenim quod aliquis ipse facit 'placet ipsi eoq; delectatur: quod vero quis cum patientia 'videm magna tolerat, illud ipsi dis lice
proinde ad ipsum, tanquam autorem, referri non potest Quando igitur Apostolus docet, Deum non sine magna animi patientia ferre vasa praeparata ad interitum, clarissime innuite ui 1on essective parasse talia vasa, sed magis dolere ipsunta. quod ea aIiunde ad intexitum parata sint.
Praeterea in textu additur, quod vasse praeparata ad interitum sint vasa irae, scilicet divinae, vel quibus Deus irascitur. Ex his verbis porro efficitur , Deum non es. auctorem vasorum irae, quatenus vasa irae sunt, nihil enim odit eorum, quae
ipse fecit Sap.1Ι. 23. Neq; sane ab injustitia liberari posset Deus, si irasceretur operibus manuum suarum, quatenus sunt opera
LXXIX. Docet igitur Apostolus, quod Deus inveniat homines a satana dc prava ipsorum voluntate ad interitum praeparatos, quos magna patientia tolerat, dum non statim de ipsis supplicium aeternum sumit, quod justissime facere poterat .sed multato magis invitat eos ad resipiscentiam , media conversionis&salutis sufficienter illi sir bet, atq; magna cum animi longanimitate poenitentiam eorum exspectat ipsos vero, per contemptum divitiarum bonitatis, tolerantiae &lcnitatis di Vinae, qua ad poenitentiam invitantur, juxta duritiem suam ,&cor poenitere nescium, accumulare sibi iram, in die irae&
35쪽
LXXX. Atq; tales sunt illi, in qui biis Deus ostendit iram suan ta,& notam facit potentiam suam. Deus finaliter impoenitentes non tantum excludit e numero filioru suorum, atq; e regno gloria sus verum si pius eosdem etiam atrocibus suppliciis in hac vita punit; primo,ut ostendat iram suam adversus peccata, quo innotescat Omnibus, displicere ipsi impietatem: con. tumaciam hominum deinde, ut notam faciat potentiam suam, quod nimirum major sit omnibus impiis' refractariis, quodque eos facile in ordinem redigere duro res eorum evertere possit deniq; etiam ut vasa misericordiar, intuitu suppliciorum ejusmodi, discant diligentius ad animum sumere,& reverenti iis habere inaestimabilem thesaurum gratiae ist- sericordiae, cui unice debent, quod cx vasis irae&interitus, qualia natura merunt, vasa misericordiaein gloriae facta sint.
LXXXI. Ex praemissis non dissicile est colligere,veras causas, propter quas Deus quorundam miseretur ad salutem, alios autem
Invenit omnes homines aequales reos nempe peccatorum, irae Dei damnationis aeternae inod tales sint, valde ipsi displicet, interim tolerat eos multa longanimitate no istens aliquos perire, sed omnes ad poenitentiam reverti, Z.Pet.ti
V. V. EZech.3J.V. II cap. I 8. V. 32. Monstrat illis salutem, Ioh. II. v. 3. IJOh. S. V.II. I 2. media salutis, Act.2,38. I IOh. J, IJ Ioh. 3, 36. Rom. Io.V. 8.&IJ. Dat illis spatium poenitentiae, Rom. 2,q. 2. Pet. 3,q. hortatur ut resipiscant, Hebr. 2.V.7.4 IJ EZech.Ι8, 32. 33. v. II. Et haec Omnia tanta cura Tolicitudine agit, ut protest e tur, se nihil reliquum fecisse, quod ad salutem hominum procurandam reqViri posi et Ita enim loqvitur Es S. V. 3.& .
Habitatores Ierusalem vixi Iuda, judicate inter me ii neam meam in id est, quod debui ultra facere vineae meae & non feci ei Confer parabolam de nuptiis Matt.2r, . Hac
36쪽
Hac ratione omnes dii, qui salutem consequuntur, praeparantur ab ipso Deo, ut ex vasis irae: interitus, quales sun natura sua, fiant, per fidem, ex Sacramentorum usuri verbi auditu conceptam, vasa gratiae: gloriae, idq; ex mera ipsius gratia & misericordia 'vae sunt verae causae assumptionis eorum, quos Deus vita atq; salute aeterna digna tu , . LXXXIV.
Et sane seria est voluntas Dei, ut omnes homines eodem modo, dc per eadem media,fiant vasa misericordiaeri salventur,I. Tim.2,q. 2. Pet.J,' Verum multo maxima hominu pars non audit vocem ejus, Ps 8i, Ir .atribulat in Via non bona,juxta cogitationes suas, Esse. 6s, v. a. despicit consilium Dei , increpationes ejus negligit Prov. i, 23. Spiritu sancto resistit, Act. 7, I idcirco dimittit eos Deus in pertinacia cordium suorum, Ps. 8I,i3. deserit eos gratia sua,Es . v. q. Iori unde ex se mali, ωjam gratia Spiritus sancti destituti, seducuntur magis magisq; a propriis cupiditatibus, Rom.I,2 . Eph. ε,19. atq; ab insidiis tentationibus Diabolicis;2. Cor. q,q. 2. Thess. . V.9.IO II. Ia. Tandemq; justissime punit eos, interdum suppliciis in oculos omnium in hac vita incurrentibus, ut Pharaonem, Exo.
9. V.16. Herodem, Act. I 2, 23. Matth. 22. V.7, c. nonnunqVam , privatione verbi sui, Amosa. II. IZ. Mat. a I. V. 3. Apoc. 2.V.F.
semper aeterno exitio a.dhess. I. v. 8. . nisi resipiscant. Unde evidenter patet causas reprobationis intexitus non in Deo, sed in ipsis hominibus residere . LXXXV. Ex his, quae modo dicta sunt, talem elicimus applicationem similitudinis, v. et i ab Apostolo adductae. Quemadmodum lutum est in manu figuli; ita homines peccatores sunt in
manu Dei. Veluti figulus eodem modo tractat lutum, antequam vasa ex eo fingat; sic Deus, per idem verbii, eandem gratiam Omnibus peccatoribus offert, volens Omnes salvari. Figulus absq; injustitiae suspicione ex eadem massaluti, sibi obsequente, facit unum vas ad honorem, alterum ad dedecus;
37쪽
Deus peccatores, obsequentes Vocationi, admittentes obhis tam gratiam, facit vasa misericordiae ad gloriam; lice versa, negligentes invitationem gratuitam salutaria monita , atq; despicientes consilium Dei, quod in verbo ipsis annunciatur, justissime deserit, indurari ex coecari cinterire permittit, referens interea talium exitium ad fines bonos, nempe ad ostensionem irae suae, potentiae suae manifestationem.
Hinc sequitur,quod in quaestione erat, Deum juste conqueri de illis,quos obdurat, quoniam ipse, per se, non est indurationis causa, sed prava hominum voluntas respuentium media gratiae Talutis. Ipse enim, ex ossicio justi judicis,quos invenit malos titio suo contumaces, gratia sua deserit ,
desertos obdurari, atq; in exitium ruere permittit. LXXXVII.
Mentioni factae vasorum a Deo ad gloriam praeparatorum subjungit Apostolus doctrinam devocatione gentium, simul l redit ad propositionem, quae fuit in prima capitis parte, quod plurimi Iudaeorum reprobentur. Utrumq; membrum
probat testimoniis propheticis,& causam expresse ponit, tum rejectionis Iudaeorum, tum adoptionis gentilium, fidem scilicetin incredulitatem.
Conjungitur autem V 2 . cum prioribus quasi per occupationem quandam , dum ita loquitur Paulus, inose vocavit, minim nos, non Um ex Judaeis, sed etiam exgentibiυ. nimadverto, vult Apostolus diceres, quod, audita mentione vasorum gloriae, intra animos vestros dicatis mos Iudaei sumus illa vasa gloriar, non igitur verum est, quod plurimino strum pereant. Verum scire vos velim,o dilectissimi Sympatricitat. quod Deus etiam ex gentibus praeparet sibi vasa misericordiae αἰγloriae. Notandum autem relativum hic discrepare in genere ab antecedente substantivo. Respicit enim Paulus non verba, sed sensum,qVOd scilicet homines sint vasa illa, de quibus loquutus est.
38쪽
Imprimis etiam observa tu dignum est , quomodo Deus praeparet homines, ut fiant vasa misericordiae ad gloriam, nempe per vocationem inando igitur Deus vocat, nostrum est sedulo&devote auscultare ita per Euangelii praedicationem, donabit nos vera ac salvifica fides, ut fiamus vasa gratiae, atq; per eandemEuangelii praedicationem, in ista fide nos confirmabit, usq; dum reddimur participes gloriae, ad quam nos
inoniam autem Iudaei non erant habituri fidem nudis Pauli verbis, firmat assertionem suam de vocatione gentilium testimonio prophetico duplici v. 23. 46. Sicut in Osea dicit, vocabo nonplebem meam plebem meam non dile tam,dilerita. Et erit in loco, ubi dictum eri u , Nonpopulus meus vos, ibi vocabuntur*j Dei vivi. XCI.
Desumptum est prius testimonium ex V 23. cap. 2.HOseae,
cujus Prophetat tempore soli Iudaei hoc titulo gaudebant, ut dicerentur populus Dei praedicit autem fore, ut illi, qui tum non habebantur pro Dei populo, aliquando vocarentur gens illi dilectissima; quiest clarissima prophetia de vocatione gen
tium ad Ecdlesiae communionem. XCII. Alterum testimonium exstat cap. I. V. Io ejusdem Prophetae,&eundem habet sensium cum priore. Neminem autem offendet, quod Hostas loco citato, de filiis Israelis loqvatur, quorum numerum dicit fore instar arenae maris, quae neque mensurari, neq; numerari potest, addita ratione, quod in loco, ubi dicebatur illis, non populus meus vos, dicetur eis, filii Dei viventis. Etenim locutio est prophetae de spiritualibus Israelitis, quos Apostolinoster, v. 8 hujus capitis, Vocavit filios promissionis quo pertinent omnes credentes, non tantum illi, qui sunt ex circumcisione sed etiam ii, qui in praeputio imitantur vestigia fidei Abrahami, sup r. c.ε,12.
39쪽
XCIII. Iucunda debet si nobis meditatio horum vaticiniorum, quorum complementum in nobis ipsis experimur. Atq; ut ad gratitudinem erga eum misericordissimum ex ei temur juxta se ponemus saepius miserrimam parentum nostrorum' conditionem,' I in gentilissimo fuerunt sine Christo, alienatia Republica Istaelis, hospites promissionis testamentorum, spem non habentes, .ct sine Deo in hoc mundo, Eph. . ver 1 ωbeat illimum nostrum statum , quos Deus eripuit de potestate tenebra una, Miranstulit in Regnum filii sui dilecti, atq; dignos fecit participatione sortis sanctorum in lumin
XCIV. Vocationem Gentium illustrat Apostolus ab opposita Iudaeorum rejectione, quam probat quondam aspiritu Dei per Prophetam Esaiam praedictam esse Citat enim ex Esaia bina testimonia, quorum prius desumpsi te V. 22. 23. cap. Io posterius exi ' cap. I. XCV. Priorem locum quod attinet, adducitur ille .a . 48. his verbis: Dia sautem clamarsuper Ismael; Moerit numerius horum I uel tanqpam arena maris, reliqr amoent Verbum enim con m in abbrevians in aeqvitate qpta verbum abbreviatu acie Domini uper terram . XCVI. Sententia vaticinii est , quod ex numerosisima Iudaeorum multitudine pauci tantum salvandi esssent, quoniam Deus decrevit, ex justo suo judicio, sumere poenas de impiis Iudaeis, ob scelera eorum impaenitentiam : quae est probatio ejus, quod in prima βpitis parte dixerat Apostolus, nempe maximam partem Judaeorum a Deo reprobari,& aeternum perire XCVII.
Posterior pars testimonii prophetici paulo obscurio est , quae tamen obscuritas Videtur commode tolli post e hoe
modo;Dominus loquutus est Verbum, qVOd velit consummare
40쪽
dc perdere populum, in justa ira sua, eumq; ad paucitatem redigere; is hoc verbum, redigens Iudaeos ad paucitatem, perficiet Deus in omni terra o juriam JXCVIII gratiae, Alii ab hac interpretatione nonnihil variant,juxta' vos labori in hic est verborum sensus. Dominus concepit judicialem sen det PaWὶ tentiam contra incredulos Iudaeo , quam suo tempore exe adsigx aqVetur,abjiciendori perdendo illos: interim tamen judicium igitur di hoc abbreviabit, propter electorum reliquias, quas veluti ex prehendincendio ereptas salvabit. Sed utram expositionem retinue autems ris salva res est, propheticu dictu proposito Apostoli servit. XCIX. Alter locus ex cap. I. Esaiae desumptus ita habet vers 1ς. non se Usicu riin dixitGaias Nisi Dominu Zebaoth reliquisset nobisse cona tumen sicut Sodomafacti essimis , s Gomorrhae similes fuissemus fulti 'lIn hoc testimonio attendenta est , extrema Iudaeorum corru ptio,&a Deo defecito,descripta Propheta v. a. 3. . F. Vae Iipsorum malitia in causa fuit, quod terra eorum sit vastata . licet ab hostibus,&civitates pleraeq; consumptae igne , ut cerne suaderentur saltim hinc inde aliquae miserar lacerat reliquiae Re quisit gni Iudi, quos Deus ex misericordia conservavit quod nisi ratio
fecisset, omnes in universum deleti fuissent , quemadmodum magx Sodoma&Gomorrha 'inditus evcrsae fuerunt od vati pIetiscinium etiam ad paucitatem salvandorum ex Iudaeis rectissi suasis me hic accommodatu . deni C. tiosa
Ex allegatis vaticiniis de gentium adoptionei Iudaeo stylurum rejectione manifestum evadit, non omnes, qui secundum tiata carnem ortum suum ad Israelem referre possunt , escte Veros ex o
Israelitas, sed promiscue omnes, qui promisSionibus credunr, censeri filios Abraham i,absq; respectu ullo carnalis Originis, id qVod contra Iudaeos probare constituit Apostolus vae doa
autem sint causae,cur Israelitarum multi bonis promisius exci nerderint,&gentes in ipsorum locum a Deo assumptae sint, in se prequentibus ciarisam exponitur .