장음표시 사용
51쪽
quod de lege ceremoniali,quae variis typis Christum referebat,& de lege forensii intelligendum. 3. Qua Christus largitu ,
credentibus novas vires, unde evadunt valde studiosi bonorum operum, Tit. 2.V.Iq. Ad qVae creati redempti sumus, ut in iis ambulemus,Eph. 2. v. IO. Luc.Ι.V. 78. Quorum bonorum operum tegula Lex Dei est Deut. .V. 2. Matth.IJ.V.y.
XIII. Observetur ex verbis Pauli, quae sit materia justificationis nostrae, nempe legis impletio, non a nobis, sed nostri loco a Christo praestita ut simul notetur quod justitia a Christo per impletionem Legis parta,nostra fiat per fidem. Confer quod est supra cap. S,V I9. cap. 4.V.6. Atq; hoc modo factus est Chr.stus nobis a Deo justitia,quemadmodum Apostolus noster loqui
Haec doctrina de justitia fidei gratuita non sapit illis, qui sunt ebrii propria justitia; verum pauperibus & contritis spiritu, trementibus sermones Dei, Esa 66. v. 2, jucundissima est. Huc pertinet apologia Christi adversus Pharisaeos criminantes ipsum, quod manducaret cum publicanis jeccatoribus a ,
nis,inquit,non opus est Medico, sed illis, qui male habent. Non veni vocare justos, sed peccatores ad resipiscentiam , Matth. q. Versu II.I2.Ι3. XV.Coeterum ut apertius constet, extra Christum ejus' persectam oboedientiam Legi praestitam , nullam justitiam ex spe istari possse, instituit Paulus collationem Legalis avangelicae Iustitiae, cujus utriusq; descriptionem adducit, non suis, sed exscriptura depromptis verbis. Et primum quidem sic loquitur v. 3. Moses enim describitjustitiam qnae en ex Lege, quodqri feceritea homo, vivet ineμ. inae descriptio Legis seu Operum extat is Levit. 18. v. . Ubi Deum his verbis populum suum alloquutum legimus Custodite leges meas judicia mea, quae facienslio.
Certum est, in hac&similibus promissionibus Legalibus,
52쪽
vitam aeternam promitti , sub conditione oboedientia praece
Sed talis, quae omnibus suis numeris absolutissima est,Gal.3.v. Io. Iac. a. v.IO. qualis oboedientia erga legem divinam invia in nullum hominem in hac vita cadere potest. Rom. 8. V 3. Jac. . v. a. Rom.3. v. IO.II, I 2, &I', sponte seqVitur, neminci per legem jussificari posse Rom.3. v.2o Gal.3. AO, dc 2I.
XVILFrustra igitur sunt, qui ex hujusmodi praecepti sin promis
sionibus colligere volunt, hominem praecepta Legis adimplere hoste. Existimant illi mandata ista frustranea esse, si ab homi ita epraestari non postinc,&frustra sub tali conditione , tam splendida promisnones datas, si non esset in nostra potestate , conditionem adjunctam implere sed vanus est iste metus, quoniam alii sunt usus,propter quos Deus, in verbo suo, talia mandata dedit, atq; talia promisi proposuit , XIIX.
Etenim primo commonefacima nos integritatis homini Concreatae, in qua parentes nostri, sibi iobis , .acceperant vires implendi Legem Dei, quae tum mentibus ipsorum inscripta , fuit. Deinde admonent nos corruptionis naturae, quae lapsum
Adami sequuta est, in quo lapsu vires implendi Legem amisimus,
ut agnita Legis persectione& virium nostrarum imbecillitate, extra Legem' opera ejus vitam lenedictionem V aeramus, Rom.3.V.2O, cap.7.V.Ι3. Gal. 3. v. I', nempe in Christi merito&beneficiis, at .s. v.2 . Roma. V.3. Esa. JJ.V, J.6. Rom.J,vdy-XIX. Atq; huc tendit collatio Iustitiae Legis Evangelii, operum atq; Fidei , hoc loco instituta, ut constet, propter illius im possibilitatem,hanc omnibus salvari volentibus necessariam ecse Sententia vero collationis adhibita talis est. Nulla promissio rata est,qus habet adjunctam conditionem impossibilem. Promissiones Legales habent adjunctam conditionem perfectis simae impletionis mandatorum, quae a nullo hominum praestari potest; Idcirco promissiones Legales ratae ecta aces non sunt, nisi
53쪽
nisi complementum annexsconditionis aliunde accersitum D rit. A quo autem sit impleta conditio Legi apposita, in Eva gelio revelatum est. XX. Hujus Evangelii brevem summam, per om simul cnν, in proxime seqVentibus Apostolus Paulus tradit. Ita enim sermonem suum continuat v. 6.&7. inde autem ex fide eis justa iis,sic dicit Ne dixeris in corde tuo ; is ascendet in coelum rideE, Christum deducere aut qpis descendet in abyssum Z hoc eis,
XXI. Continetur his verbis prior pars descriptionis Iustitiae Fidei , per negationem contrariae .dubitationis. Per prosopopoeiam autem introducitur fidei Iustitia, prohibens dubitari de salute per Christum parta , quae salus duobus hic membris ci
oeimscribitur; quod in coelis habeamus Deum nobis per Christum reconciliatum,& patrem benignissimum quodque mors&infernus per Christi mortem devieti, atq; nos ex illorum potestate redemptissimus. Vicissim autem Paulus mutuatur verba, quibus Iustitiam fidei versibus citatis Tequentia. describit,
Sed quaeri hic potest, an non locus Mosaicus, qui videturi de Iustitia Legali agere,impertinenter ad justitiam fidei accommodetur. Vertim illa dissicultas facile expedita est , quum attendimus Mosen loqui de tota doctrina, quae,una cum lege, et jam promissiones Evangelicas de gratuita misericordia D EI complectitur; quae utraq; doctrinae coelestis pars, ad excitan dam in homine veram resipiscentiam, requiritur. Et manifestum est, Spiritum Sanctum , non tantum mandata operum in Scriptis Mosaicis inculcare, sed etiam conciones Evangelicas passim proponere, quo referimus, tum apertas promissiones de
adventuri ossicio Messiae, tum sacrificia ritus varios in Lege ceremoniali praeceptos, qVi fuerunt typi' umbra futurorum bonorum, quod Apostolus noster dicit ad Hebr.1o.v.i. Rectis B sim e
54쪽
sime eitur verba Mosis allegat explicat Paulus neque certius constare potest, ubi vel Moses vel Prophetae Evangelistas agant, quam ex Christi apostolorζm interpretatione . Sed operae pretium est, diligenter hic ad animum sumeret . , . avsibus cogitationibus se torqueant, quotquot fide promistiorum Evangelicarum destituuntur. Nequeunt tales certi esse , veta obtinenda aeterna salute, vel de evitando damnationis
D riculo sed prae conscientia peccatorum, Hac inferni metu torquentur, illinc coeli perexigua spe fulciuntur. Adeoq; se edeprehendunturin ejusmodi voces erumpere; Quis ascen- in coelum, ut doceat nos, quid Deus statuat de nobis quo animo sit erga nos, an sit parata nobis mansio cum ipso' angeli, Au, Vieeuersa, quis descendet in infernum, certiore S DOS redditurus, an mors exarmata sit, an portae inferorum factae, an imperium Diabolo ademptum; atq; an nos morti s ratiam Diaboli tyrannidem cruciatζ:ἴferni evadere possimus. Hae dubia & fluctuantes cogitationes ex incredulitate pro spiscuntur, quando homines non credunt infernum Christi
te, resu rectione devictum esse, te, per Christum D EO
reconciliatos,in ipso vitam aeternam haberes quod qui non credunt, Deum me dacem faciunt, Iia non admittunt testimonium, quod Deus testificatus est de filio suo,I. Ioh. 3. V. Io.
Huic dubitationi opponendum est verbum Evangelii denuo Paulus ita loquitur . . Sed cui scilicet iustitia fidei; si nuod praedicamus. in asi dicerer Apostolus Fides acquie- Lesbo euelato, firmiterq; statuit illud a Deo profectum,
reta neenuae confessionis, in corde vero eorundem est, re
diuntur promissiones gratuitae remission ' Ῥςς ς' 0rum M ternae propter Christum, quas homo dςli mxuζtur, sibiqVs: applicat .
55쪽
XXVI. Docemur, juod ex verbo Dei revelato peti debeant omni quae ad salutem consequendam necessaria sunt. Et simul monemur, ut acquiescamus in hoc verbo, neq; extra illud, speculationibus, quas aut propria ratio suggerit nobis aut fanatici homines excogitarunt, indulgeamus. Praeterea etiam commendatur
nobis serium verbi divini studium juge exercitium , ut illud assidue meditemur , de eo frequenter loquamur, ita fiet , ut quod in se est verbum fidei , id est , medium essica adan generandam fidem in animis hominum, nobis etiam tale evadat , ut per verbum credamus in Christum,in credentes vitam aeternam in ipsius nomine consequamur. JOh. 2O. 3I.
Huc pertinent splendida encomta verbi Dei, quae passim .
in scripturis sacris occurrunt, qualia inveniuntur Rom. I. V. 6. Ioh. 6. v.68. Ioh.II. V. ZO. Iaca.V.M. Psal.I'. V. 8. seq. Psal. II . per
totum. Hinc etiam beati praedicantur, quorum delectatio est in verbo Dei,4 in illius meditatione jugiter occupantur, Psalai
XXIIX. Ne vero nescii simus , quid doceamur in verbo isto fidei, quod Moses &Paulus tantopere nobis commendant, ne cuiqvam occasio relinquatur conquerendi, de prolixitate monumentorum sacrorum , quasi illa angustum ingenii humani captum, rudiorum imprimis, a studio verbi divini absterrere possit, in compendium redigit Apostolus doctrinam Evangelicam, quod compendium v. q. his verbis proponitur mio confitearis ore tuo DominumJEsum, re in corde tuo credideris , poZDra eum a mortuissuscitavit, alvus eris. XXIX. Describitur hic primo objectum fidei justificantis, nempe Dominus Iesus verus Deus, Ioli. s. v. ao a patre ab aeterno genitus, Psal.2.v. 7.&Verus homo, LTi 2. V. F. in plenitudine temporis natus ex Maria virgine, Gal. .V.4 Luc.2. V. . qui mortuus
est propter peccata nostri, resurrexit propter justitiam no
56쪽
XXX. inando autem fit mentio solius resurrectionis Christi, non excluduntur reliqua ipsitus beneficia, ad negotium justi fiueationis pertinentia, sed per synechdochen includuntur. Est enim resurrectio publicum testimonium destructae mortis , devicti ejus, qui mortis habebat imperium, id est, Diaboli,Heb.
et .v. I . Et quemadmodum mors antecessit resurrectionem ,
ita eandem sequuta est gloriosa in coelos ascenso sessio ad
dexteram patris. Haec omnia homo fidelis intuetur, certissime persuasus sibi, licet peccatori maximo , propter hunc Christum, ter haec illius beneficia, obtingere gratuitam remissionem peccatorum, adoptionem filialem , atq; acceptionem ad vitam aeternam,Act. IO.V.40 Ioli I.V. I 2. cap. S. v.2q,
XXXI. Secundo docet Apostolus,quod promissio salutis an negam
habeat conditionem fidei, ut propterea , licet Christus revera factus siti propitiatio, pro zotius mundi peccatis,Ι. Ioli. 2. v. a. per seipsum omnia Deo reconciliaverit, 2 Cor. , I9 non tamen
reddamur participes beneficiorum meriti ipsius , nisi perfidem,juxta illud Joh. 3.V.36. Qui credit in filium, ille habet uitatam aeternam qui vero non credit in filium, ira Dei manet super
illum inod vero fides justificans, non tantum sit notitia ines, mente , sed etiam fiducia in corde, innuit Spiritus Dei hac lo- .vendi forma, si credideris in corde tuo ..
XXXII. Terti,fideicordis adjungitur confessio ortu,non tanquam eon causa justitiae&salii is sed tanquam fidei necessarium dc
proprium effectum, juxta illud Psal. Id. V.IO. Credidi,propterea loquutus sum; tanquam signum e ternum, per quod fidem nostram, coram hominibus, publice declaramus. XXXIII.. Cogitari autem potest, Apostolum priore loco nominar confessionem oris , posteriore fiduciam cordis, ut innuat arborem ex fructu suo dijudicandum esse. Et sane si respicimus conditionem ecclesiae istorum temporum,quum haec scripsit Paulus,
57쪽
maximis periculis exposta fiait Christiani nominis professio, ut propterea tanto rectius pro certissimo vera fidei indicio haberi
XXXIV. Meminerimus apertam ingenuam fidei confessionem a nobis requiri. Ita praecipiti. Petrus I. Epist. 3. cap.vd . Estote, inquit, semper parati, ad respondendum cuilibet , petenti a vobis rationem ejus spei, quae est in vobis. Huc pertinent verba Christi Matth.Io.V. 02. inime confitetur coram hominibus, eum confitebor coram patre meo coelesti qui autem nega Verit meta, coram natione hac prava adultera,hunc etiam negabo coram patre meo tangelis ipsius .. XXXV. Praeterea hic observandum est , quod Justitia Talus nostras de tribuatur. Non igitur recte docent, qui initium quidem justitia fidei assignant, ejusdem vero consummationem,id est, salutem: vitam aeternam operibus ascribunt. Vide 1. Pet. I. V. 9 IOh.2O. v. JLEph. 2.V. 8. Oh. l. v. d. quibus locis salus& vita aeterna, finis: effectus fidei nostrae statuitur . XXXVI. Quod vero subjungit Apostolus v. IO. Corde enim credim a istitiam ore verosit confessio ad alutem, non eum habet sensum, quasi confessio oris neces arta sit, ad impetrandamin consequendam salutem: sola namq; fide&justificamur&salvamur. Rom. J.V. 28. Eph. 2. V. 8 Act.IJ.V.I S. Verum hoc vult docere spiritus Dei , confestionem es e vere fidei necessarium essectum individuum comitem, eaq; opus este, ad publice coram hominibus declarandum , quod per fidem aeternae salutis candidati si
XXXVII. Porro autem doetrina haec quod per fidem justitia salus
hominibus obtingat, confirmatur testimonio Esaiae ex capite ipsiusir 8. v. i5 quod testimonium Paulu V. II. ita enuntiat Diei emmscriptum. OmnisqPι erit in eum, non confundetur Describit loco citato Propheta Esaias lapidem angularem a Domi
58쪽
mo in Zion erectum, qui lapis est Christus Iesus, interpretibus Paulo hoc loco,& Petro I.Epist. .v. 6, cui lapidi,quicunq; per Ldem innititur, non pudefiet, spe sua frustratus, sed in conspectu& judicio Dei consistet Talvabitu . XXXVIII.
Docemur eandem fuisse rationem consequendae salutis in Veteri Testamento,quae est in Novo, atq; adeo Iustitiam fidei universalem esse, ut sine ea nemo unquam 1alvatus sit, nemo unqqvam salvabitur. Haec autem Justitia offertur promiscue omnibus,qui in Christum credere non recusant quod argumentum Paulus hic adhibet, ut,contra Iudaeos, probet vocationem gentilium, qui a promissionibus universalibus excludi non possvn , modo vera cordis fiducia in salutis petramChristum recumbant. XXXIX. Ita vaticinium Esaia ad suum institutum accommodat . Ir his verbis: Non est enim distinctio Iudaei es Graeci inoniam
enim Iudaei, invitissimo animo audiebant mentionem adoptionis gentium Act. 22.v. 2I seq. cap. IJ. V. 46.q7. Jo imo ipsis Apostolis res absurda diu visa est, quod gentes deberent as clari Ecclesiae Actor.II.v. 2.&3 Igitur magna diligentia hoc argu mentum tractat Apostolus, ut Iudaeis opinionem illam eximat,&ostendat Prophetas ipsos extendisse promissiones salutis de
Christo datas, ad omnes credentes, sine discrimine gentium , ex quibus oriundi essent. Non, inquit,est disti nectio Iudaei,&Grae- ei, scilicet in negotio salutis quod mita νον evidenti ratione deducitur ex universali enuntiato v. II posito. XL.
Multis quidem&magnis privilegiis gaudebant Iudaei, prae gentibus, quemadmodu illa recensentur capite praecedenti q. v. q. s. Verum omnia ista privilegia sine fide nihil Iudaeis ad salutem
profuerunt, ut, vice versa, nihil obfuit gentibus, qVOtqVot promissiones deChristo vera fide sibi applicuerunt, quod non admitterentur in participatum istorum privilegiorum. Docent haece empla Naami Syri .Reg. .v. 7. Eunuchi siti optinet. 8. v.
ar. 37 Non igitur Deus recipit Iudaeum, qVia Iudaeus est , ex sanctis
59쪽
sanctis Patriarchis oriundus, neq; rejicit gentilem, quia non potest ad Israelem reliquos Patriarchas originem suam referre sed absq; omni personarum respectu, quibuscunque,e quocunq; populo ortum trahant, modo in Christum credant, justitiam Talutem gratis conferta, XLI. inod vero Deus sit aeqvalis erga omnes credentes, sive illi Judaei sint, sive Graeci, confirmat etiam Apostolus duabus rationibus, altera ducta a creationis opere, altera ab inexhausto fonte bonitatis divinae desumta,idq; v. eodem n ubi sic pergit demenim Dominus omnium, HVeim omnes,qPι invocantium .
Capite s. hujus Epistolae v. q. dixerat Paulus An Iudaeorum Deus tantum Z An non etiam gentium imo etiam genti u. Eodem sensu hic dicit, non est distinctio Iudaei Graeci, quia lDeus est Dominus omnium. Est autem haec verborum sentenatia Deus creaVit reliquas gentes aeqVe ac Iudaeos, tam igitur illarum, quam horum est Dominus;adeoq, non minus gentium,
quam Judaeorum salus ipsi curae est . Hoc est quod Paulus docet
Act .i7.v. 26. Deus fecit omne genus hominum ex uno sanguine, kdistribuit singulis gentibus statuta tempora, habitationis terminos, ut Deum quaererent, c. Huc referimus illud Psal
1 3.,q. Bonus Iehova universis,& misericordia ejus stipe omnia opera ejus. Et illud Sap II, 23. Diligis omnia, quae sunt,& nihil odisti eorum, quae fecisti odisset vero Deus gentiles, si ex se denegasi et illis gratiam&conversionem ad vitam, quod Judaei
Altera ratio , desumpta ab amplitudine bonitatis divinae, ita habet. Dei en dives in omnes qpi invocant eum in asi diceret Paulus Beneficentia Dei , non tam angustis circumscri benda est limitibus, ut ad solos Iudaeos pertinere existimetuita: sed tam immensa atq; exuberans est divina bonitas ut susscia omnibus gentibus, cie Vera communicetur omnibus&singulis, cujuscunq; nationis illi sint 'Vi sincera fiducia misericor diam ipsius implorant. Ra-
60쪽
XLIV. Rationibus hisce aliud scripturae oraculum subjungitur
ex 23. v.cap. 2. Ioel is,his verbis expressum .10. Nam omnes, qui imvocaverit nomen Domini alvus erit. Vis argumenti , quod hic urget Apostoliis, sita est in universalitate particulae. Si enim omnis, absq; discrimine nationis personarum , Ut nomen Domini invocat, salvatur necessario sequitur etiam gentiles,
qui in fide Christi ad miseri ordiam Dei confugiunt , salvari,
quod erat probandumia. XLV. Est autem invocatio nominis divini, vera nota filiorum is
Dei, qui noverunt Deum, sicuti se in verbo suo patefecit, quique juxta mandatum ejus fiducia meriti promissionum Christi, bona temporalia&aeterna a Deo petunt. Tales adoratores certissimi esse possunto debent, de benignissima exaudition , juxta hoc Ioelis testimonium, promissiones Christi, Mati T.
V.7.8 IOh. I .V. IS.&Iq. XLVI. Interim tamen semper meminerimus, Deum multo rectius
novisse, quid nobis in bonis temporalibus utile&Tahitare sit ,, quam nos ipsi novimus; saluamus eum magis de nobis esse sollicitum, quam optimus parens deliberis suis esse poterit ac
proinde a Gramus, in precibus, animum acquiescentem insapientia &benignitate Dei, patris nostri coelestis, certissimi, eum daturum nobis ea, quae maxime expediunt, quaeq; ad animarum nostrarum salutem&vitam aeternam faciunt. Et hoc potissimum intendit Ioel, atq; cum illo Paulus, quando uterq; dicitia; Qui vis invocaverit nomen Domini, salvus erit. XLVII Dixerat Apostolus v. n. non esse distinctionem Iudaei Graeci, sed Deum esse divitem in omnes, qui ipsum invocant :hinc occasionem arripiunt adversarii novae objectionis, quae ita concipi potest: quandoquidem apud Deum nulla est distinctio Iudaeorumue Graecorum, cur illi pereunt hi vero illuminantur, quod tu Paule dicis. Ut