Roberti Boyle, ... Opera varia, quorum posthac exstat catalogus. Cum indicibus necessariis, multisque figuris aeneis Exercitationes de atmosphaeris corporum consistentium; ... Ab honoratissimo Roberto Boyle ..

발행: 1680년

분량: 102페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

31쪽

at De MIRA SUBTILITATE

Exinde verb tria nobis consideranda se praebent; Primum est, Substantiam in gramine vel solo relictam a transcursu Perdicis. Leporis,alteridi ve Animalis, hac illac duntaxat i tantis,probabiliter quaedam tantummodo ex Effluviis,e pedibus ipsius emissis, gramini solove communicare; quae cuin satis sint exilia,ut visus aciem effugiant, forte non unum pondere P granum , quin imb ne decimam quidem illius partem conficiunt. Deinde,partes corporum fluidorum, qui talium,in perpetuo esse motu, inque eodem esse invisibiles in ipsis natantes particulas, ut liquet ex Salis Saccharive in aqua dii lutione,vaporumque aqueorum per Adrem,eriam clam oculis no itris, volitatione. Tertio , quanquam Atmosphaera unius ex earvis istis materiae illius expirantis, de qua loquimur, portiunculis valde ampla saepius esse Possit, ii Cum corpore emittente eam conferas,uti ex ea conjicere est distantia, ad quam Canes quidam insidiantes vel sagaces odorem Perdicis vel Damae alicujus percipiunt; in locis tamen libero aere ventove expositis perquam verisimile esse, hos halitus assidue a lante suo avehi ad dictam Atm sphaeram per sex. Octo, vel plures etiam horas alendam; hoc est, quamdiu haerere solo obtervatus fuit odor. continuas halituum sibi invicem succedentium suppetias requiri: Adhaec, ira. tantilla materiae portio, qualem nos dicebamus horum vatorum somitem posse haberi, ad sensum impraegnare Alino sphaeram incomparabiliter semetipsa in Iorem debeat, eique continuas sere suppetias elargiri, non possumus non arguere. halicus, quos emittit, extremae aded parvitatis elle debere, ut vix concipi a nobis

queant.

Porro & hoc pensitandum occurrit, substantias,vapores hosce emittentes,comitiae sint quae nuper erant Animalium, quaeque magni sui parte per pedum eorum poros transpirabitat, verisimiliter esse debere longe magis evaporabilia & dissipabilia corporum genera, quam sunt Mineralia vel adusta Vegetabilia , ex qualibus Pulvis pyrius conficitur: Adeb ut, si Pulveris pytii grana Effluvia emittunt, quae ab Animalibus nonnullis odoratu suo ad distantiam aliquam percipi queant, Pr babiliter supponi possit, parva hujus pulveris grana longe diutius durare polle ad odorabiles halitus Atin sphaerae suppeditandum, quam corpuscula a transcurrentibus Animalibus in solo relicta. Iam licet passim constet, perpaucas Volucres tam acri pollere odoratu, ac Canes Insidiantes de Sagaces; Pulveris tamen tormentarii odorem, intensorem imprimis redditum a Capitis mortui Pulveris, ante in eodem Tormento accensi,vaporibus,posse a Voluctibus ad insignem distantiam olfieri, vento imprimis a me ad ipsos converse , saepi is mihi vitus sum , maxime de Corvis, quando aucupatum ibam,observasse; inque ea opinione tum a Traditione recepta, tum ab ingeniosis viris, in necandis Avi Sus seris perquam exercitatis, confirmabas. Non mihi hic praetereunda Expertissimi Iulii Palmarii observatio , quae do- , Animalia posse in Vegetabilibus a se tactis relinquere ejusmodi corpuscula, quae licet ab Animalibus aliis non observata, possint tamen,ab iis comesta,tales in ipsis morbos producere , qualibus insecta Animalia laboraverant. Scribit enim hic Author , in utili illo .Tractatu de Morbis Contagio sis , Obser-33sse se, Equos, boves, & Oves & alia animalia, in rabiem acta Mille postquam

32쪽

d e stramine,cui rabiosi quidam porci incubuerant, comedissem. Atque ut priorem nostrum sermonem nunc consectemur , notare te velim, E via, quae olfacta suisse ab Animalibus commemoravimus, esse, invisibilia licet , sat magna tamen quae sensus obiecta constituant. Vnde improbabile non fuerit, inter vapores,quos nullus sensiis percipere immediate valet,dari quosdam his longe subtiliores , proindeque aptos natos qui Atm sphaeram suppeditent

multo diuturniorem , nec tamen materiam emittentem , quae eos largiebatur, exhauriant.

Foresim utilis Authonexemplum recitat contagii pestilentialis, diu in Ar

nearum tela conservati.

Alexander Benediἱλιι etiam scribit, Venetiis culcitram quandam infeliciter ad b malum pestiferum retinuiste , ut deinceps exculta , mox adstantes peste infecerit. Et doctissimus Sennerem 1 ipse narrat,Anno ira a. Vrat sacra,ubi deinde Medicinam faciebat, Peste enectos, se sere mensium spatio , propemodum sex li minum millia, atque ex eo tempore Contagium petii serum in plicato quodam lint camine per annos circiter quatuordecim haesile , eoque sub temporis illius finem in alia urbe explicato,Pcstem inibi exortam,quae de oppida vicina aliaque loca graviter corripuerit. Trincaveta S alterius contagii multb adhuc tenacioris mentionem facit.

Stragem illud edebat decem millium hominum , latueratque in quibusdam sunt-bm , quibus mediantibus illi,qui Iustinopoli Peste perierant, insepulchra sua suerant demissi. rVerum enimverb, etiamsi harum Historiarum nullae Criticis quibusdam vix credibiles viderentur , obiici potest, omnia haec,in quibus haerebat haec Contagio, altervata fuis Ie conclusa, vel saltem Aeri libero non exposita. Quare , postquam tantummodb innui, Exceptionem hanc,quam rationi dissonam non puto, verissima lices fuerit, de Relationum equidem mirabilitate nonnihil subducturam, nequaquam tamen eas instituto nostro ineptas reddituram; adiiciam, quai quam docti quidam Medici sentiant, materiam contagium hospitantem non posse ultra viginti pauculosve plures dies durare, si corpus , cui adhaerescit, Aerilibero ventoque exponatur a S licet pronus Ego non sim ut negem sententiam ipsorum in casibus communibus obtinete,non tamen inficias iverim,Contagium aliquod posse quandoque multo esse tenacius. Cuius rei nonnisi unicum nunc, tantum non recens, Exemplum aifcram, a Doctissimo D merbroo io in suo ipsius Pharmacopola notatum. Hic quippe cum ab una Arboreti in holto suo parte ad aliam , nonnihil straminis,sub grabato, cui ante octo sere menses lectus in quo Pharmacopolae illius famulus, superstes, peste laborans decubuerat, i centis, nonnis pede suo removisset , contagiosi vapores mox inferiorem pedis ipsus partem corripuere , doloremque pungentem dc pustulam cievere, quae in carbunculum abiit pestilentialem, qui vix quatuordecim dierum spatio sanari poterat , quanquam nullam toto illo tempore febrim homo sensitet, nec ulla 'Lib. ε Obser.11. t Lib. -- I b. Confi7. 'Lib. M P M.

33쪽

alia ratione male se haberet. Memorabilis haec instantia, aliis quibusdam similibus in eadem civitate Novio magensi) ab Authore nostro observatis , iociata,

eliciebat ab ipsemet, ne dicam, extorquebat , hanc consessionem , quam hic subiicio ciun notabiles quasdam,necdum memoratas recitati casus circumstantias contineat. Hoc exemplo,inquit, Medicorum doctrina de Contagio in fomite latenis satis consirmatur. Mirum tamen est,hoc Contagium tanto tempore in praedio Osrami

ne potivisse Fubsistere,utpote quod tota hyeme Centis cir pluviis alibi addit,nicibus oestigori, expositim fuisset.

Atque jam Caput hoc claudam Exemplo , quod quibusdam forte non minus mirum videbitur quam ex praegressis ullum.Est verb hoc; qubd,quanquam Chii thecarum suffumigandarum periti sat mediocri odoriferae materiae quantitate lo-leant eas imbuere,penes me tamen par Chirothecarum Hi panicatum asservem, quas exsormosae modestaeque sororis tuae F. dono acceperam, quae perite adeo sussiimigatae fuerant,ut partim penes ipsam,partim penes illos, qui eas teli ceu Iem rariorem dederant,partim penes me,qui eas per aliquot annos tervavi, uni tum & odorem suum per viginti novem,si non triginta, annorum spatium retinuerint,eumque adeb bene etiamnum retineant,ut nil obstare videam quin permultos adhuc annos fragrantem illum odorem retinere porrb valeant. Quod Exemplum si expendere tecu in placeat,& considerare,non potuisse Chirothccas

illas ab uno loco in alium removeri vel laltem aperto Aeri quod saepius factuin oportuit exponi,quin Dagrantem de se Atmo-lphaeram dissunderent;non poterimus non inferre,odores illos halitus suille supra imaginationem subtiles, qui per tantum temporis spatium tot agminibus potuerint ex pusilla matella suilita, in Chirothecis stabulante,emanare,& tamen eas ejusdem materiae particulis adhuc locupletatas relinquere, licet ob quasdam inprimis migrationes, in quibus Chirothecas illas mecum non sumebam, obliviscerer ex quo eas habui tempore pias vel in capsula ulla conclusas asservare.

34쪽

EXERCITATIO

NATVRA DETERMINATA

EFFLUVIO RUM.

F F L v v I A corporum, Drophile, cum sint maximam partem imvisibilia, in leves adeo rationes venerunt apud vulgares Philos phos, ut,illis vix dignantibus ad Existentiam eorum animum advertere,mirum non sit,sollicitos eos non fuisse in distinctis eorum naturis differentiisque detegendis. Aristoteli . solummodo,atque, ex eius authoritate, Ses1olu, visum fuit censete duas Globi nostri massas maiores interdum emittere duo genera Exhalationum parte Terrea istas elargiente , quae sunt Calidae & Siccae,quas Fumas appellant,& saepissime, Exh lationes , simpliciter; Aquea verb suppeditante alias, non quidem,ut complures ex discipulis eius per errorem putant ipsum docuissio, Frigidas & Humidas, sed γCalidas & Humidas , quas passim Vapores nuncupant, ut eas a Fumis sive Exhalationibus discriminent;quanquam communi loquendi modo Appellationes illae crebro confundantur. Vetum enimverb, quamvis adeb perfunctorie hoc argumentum tractaverint Aristotelici, haudquaquam deceret Philosophos Corpuscularios , qui particulis Materiae Insensibilibus tantum tribuunt, levi adeo & jeiunae de corporum Em nationibus doctrinae acquiescere. Cumque iam ante Oltenderimus, praeter grandiores simplicioresque TerrestrM & Aquea materiae Mallas, modo commemor tu , quamplurima dari corpora mixta, quae Eissaria emittant , Atm sphaerulis nonnulla eorum circumdantia; Doctrinae S. Instituto nostro consonum suetit, e loco subiungere , praeter leviusculta illas obviasque differentias, ab Aristote- te notatas, polle corporum Exhalationes cile fere tam varias ac ipsa sunt , quae eas emittunt , corpora; proindeque non esse eas nude spectandas sub generali &E confusa

35쪽

11 De NATURA DETERMINATA

confusa Fumi & Vapirium notione , sed concipi eas probabiliter tales polle , qu aenatura suas distinctas & determinatas habeant,saepe licet non1en per corporum ,

unde oriuntur,naturae consentaneas.

Et sane indicata modb Scholarum distinctio levem adeb ration em nobis reddit de Corporum Emanationibus , ut gemma mihi videatur illi, qua quis Animalia dispesceret in Cornum & Bipedia. Etenim , praeterquam quod Distinctio liaec petitur a Diffcrentia , quae non est ex praecipuis animalia complura dantur inutita scilicet Quadrupedia Piscesque θ quae sub ea non comprehenduntur ; singulumque Divisionis membrum, nescio quot distinctas Animalium familias complectitur , quarum a se invicem disserentiae multb sunt insigniores, quam quae suprema illa duo Genera constituunt ; unum quippe continct Tauros & Hii cos , &Rhinocerotes , de Damas , & Alces,& Monstra marina quorum cornua ipse vidi; alterum vert, genus , varictatem etiam maiorem complectitur , puta, magnam partem Quadrupedum,&,praeter Homines, Volucria omnia c quantum quidem nobis constat, sive Terrestria sive Aquea. Et quemadmodum non nisi levem valde informationem de Alcis vel Rhinocerotis natura nobis praeberet, si quis nos doceret modo, esse ea Animalia Cιrnum; vel de natura Hominis , Aquilae, Lusciniae, si quis traderet,clle ea Animalia Cornibin cκrentia; ita certe levis adaeo- dum foret de Halituum M/rcurii Bilete natura cognitio, scire nempe , Vapores eos ei se Calidos vel potius Frigi uos Humidosque ; vel de natura Succini, Cantharidum , Cinnamomi, Tabacesve , si quis doceret, eos cile Calidos Si cosque. Etenim,praetcrquim qubd dari possint Estluvia,quae,etiam per qualit tes suas Elementares, e duorum litorum Generum summorum centu non sunt, pollunt enim esse Frigida & Sicca, vel Frigida & Humida , longe abest ut qualitates hae sint ex nobilioribus , proindcque tales ut potissimam in huius illiuive corporis Effluviis considerationem mercantur , prout iam iam ostendendi dabitur occasio.

A Tque hic ineptum non silexit , Experimentum quoddam recitare, quod, ut memini, pluribus retrb annis adhibui ad praesentis Dissertationis argu

mentum elucidandum.

Expendebam itaque , Corpora Fluida inaequali admodsim densitate & gravitate praedita esse posse, testantibus id Argento vivo, Aqua, di Spiritu vini purificato ; quae, nequicquam obstante insigni ipsorum quoad specinc in gravitatem differentia, congruere tamen possunt in conditionibus ad corpora Fluida requi- fitis. Ratus igitur, posse me per ea, quae os cndere Valerem in uno , ad oculum illust tare quae analogice fiunt in altero, capiebam uncias aliquot Aluminis petrosi, totidemque uncias Nitri. Aliquoι,inquam, incias sumebam univi iusque, quia , si nimis exigua tuerit Ingredientium quantitas, S ipsa concoapulata grana nimis parva erunt, succesiumque adc. Minuo conspicuuin reddcnt. His in aqua

limpida

36쪽

Iimpida limul dissolutis, solutio fit trata seponebatur in vitro patulo evaporanda. tumque ea in loco frigidiusculo ad crystallizandum relicta, Vitri parietibus alitiaque partibus crystalluli haerebant, quaedam Octoedricae , qu e est figura Alumini petroso congener; aliae Prismaticae, Nitri puri figurae convenientes, praeter alias quasdam concretiones salinas, quae cum distinctes harum duarum figurarum neutri co venirent,eas elle utriusque salis con coagulationes arguebam.Atque hoc ipsum ericiebamus, ejusmodi celeritatem in evaporatione liquoris adhibendo, quae tali producendo effectui conveniebat. Etenim , alium adhibendo gradum , quo scilicet utendum est.quando elicere quis cupit Salia distinctius manifestiusque,res ut experiundo didici in ita geri potest, ut Sal Alumino in maxima sui parte, pri-mb seorsim coaguletur, deinde veri, ex liquoris residuo, crystalli Nitri curiose formatae magna copia obtineantur. Gemina huic Experimenta etiam cum aliis Salibus peregimus , speciatim verbcum sale marino , cumque Αlumine & Vitriolo;quorum Phaenomena suis tibi locis occurrent. Experimentum quippe enarratum lotum poterit juvandae imagin tioni sufficere , ut scilicet concipias , Qui possint corporum particulae in Fluido qualis est Aer, 3 hac illac vagari, de licet exiles satis fuerint ut sint invisibiles,plurimas tamen earum distinctas suas determinatasque retinere naturas, cohaerendiaque, occasione data, aptitudinem ; alias ver, polle,variis sitis occursibus coaliti nibuique In varia uniri corpusculi exiliora, vel corpora grandiora, a particulis simplicioribus,ea componentibus,differentia, neque tamen indeterminatis, licet compositis, figuris praedita.

CAPUT III.

Hisce ita praemissis, iam progredi fas fuerit ad particulares Determinatae Essit

viorum naturae Instantias, quas non incommode ad tres Clastes reducemus, quartam singulis singula assignabimus Capita. Primam quidem hoc Capite tertio expedire conabimur , de reliquis in duobus Capitibus subsequentibus fusilis acturi. Primo igitur, Complurium corporum Eslluvia determinatam retinere naturam, saepe in invisibili exilitate , saepius verb in ejusmodi quantitate , qua fatis redduntur exiguae ut in Aere volitent, ex hoc constabit ; Quod scilicet haec uvia, condensatione aliove modo reunita, ejusdem elle naturae apparent cum corpore unde manaverant. Sic tempestate humida, Vapores aquae, invisibiliter per Aerem vagantes, dum marmoreis occursant parietibus vel pavimentis,aliisve corporibus , sua frigiditate aliisve qualitatibus ad ea condensanda Sc retinenda aptis, rursus in aquearum guttarum forma conspiciuntur; iidemque Vapores informam Aquae visibilem revertuntur , quaado Roris de Pluviarum specie ex aere decidunt.

Ipsum Argentum vivum,si sersdinpellatur in distillatione,commodi Ignis gradus adminiculo, sere omne repetietur iterum in Recipiente , fluentis Mercurii in Ea forma

37쪽

rma. Et mirum hoc penetransque Fluidum in quibusdam casibus adeo aptum

natum est ad larvas suas exuendas, atque ad sermam pristinam resumendam,com-phires Artifices, inprimis vero Deauratores , in sui noxam deprehenderint, non esse necesse, sumos ejus, uti fit in distillatione,obturatis vasis includi,ut hac rati ne ad indolem pristinam revertantur; cum crebrblinventus ille Mercurius suerit in hominum illorum capitibus, qui lapsu temporis enecti ab eo suerunt, cumque interdum detegere se coactus fuerit, etiam illis, qui cum frequenter versaverant, superstitibus; qua de re alibi Exempla in medium attuli. Impraesentiarum duntaxat notabo , pr in esse tum apud inauratores,tum Chymicos nonnullos receptam,ut quis ido res seri Amalgama aliquod conficere , Meriuriumve ab Amalgamate, Ignis ope, separare, Aurum in ore teneant, quod a Mercurialibus sumis,pex Aerem vagantibus, subinde, quando exemptum est ex ore,tantum non album est

factiim,haud aliter ac si Argento esset super- inductilin. Sulphuris purificati massa sublimata , fumi sursum vecti in eam condensabuntur substantiam, quam Chymici Flores Sulphuris appellant, qui sunt verum Sulphur,ejusdem cum eo indolis.quod ante laerat Sublimationi expositum, moxqtie potest fusione in similem ejusmodi massam reduci. Adhaec, si Exemplum cupis e siccorum corporum classe,expertus sum,bonae notae Caphuram in conclusis vasis sublimando , eam omnem quoad sensum in vas superius,vel sublimantis vasis partem,in Capitiuae siccae,qualis ante sucrat, sorina evectam fuit se. Quin imb, etiam si non natura sed arte compositiim fuerit corpus aliquod ex corporibus aded differentibus, ac sunt Metallum aliudque quoddam Minerale,&duo vel tria Salia ; attamen, si facta cramatis hujus L partibus crassioribus puriis catione, partes residuae subtilioresque satis minutae fuerint commodeque figuratae,omnis liquor ascendet, & tamen in Recipiente pristinam omnino transparcntis Fluidi, ex disserentibus partibus Salinis ac Mineralibus compositi, formam recuperabit. Manifestum id est in illius Substantiae distillatione , quam Chymici Diu rum oleumve hAntimonii, probὰ rectificati,vocant. Hic quippe liquor in Excipulum transit diaphanus fluidusque , etiams , praeter particulas Sublimati quod ipsum est compositum corpus tactilium, Antiinonialibus abundet co pusculis , a corrodentibus salibus transvectis inque invisibili statu servatis, quicquid demum Angeias Sala , aliique ejus sequaces Chymici in contrarium affirmaverint; uti sacili negotio id polici hoc loco, si huic rei commodus esset,

probari. Sciscitatas vitain quendain ingeniosum, cui res erat in Ddina Stannea, deprehendi, non errasse me dum conjectabar, Stannum ipsam,utut metallum sit cujus minera disticulter admodam funditur, quamque perse diu in catino servavi citra avolationem a me repertam, metallinam tamen naturam suam in sumorum fi iamve forma retinuisse. Hic quippe vir peritus mihi respondebat, operarios identidem magnam Sublimati albentis copi m ex superiori fornacum vel caminorum parte, ubi mineram illam suam ad fusionem reducebant, vel ulterius circa

eam operabantur, colligere i hocque Subbaiatum, quanquam ad mediocris viristituo

38쪽

EFFLUVIORVM. et

altitudinem elevatum , ima vice , quando landebatur, complures probi stanni libras suppeditare. Qua occasione adiiciam,memetipsum pluries hocce Metallum in alborum corpusculorum forma subvexille, additamenti cujusdam, via dimiadium ipsius pondo obtinentis,adminiculo.

SEcundiu modus,quo determinata Emuviorum natura cognosci potest,ab illo petitur discrimine, quod quandoque in Sciatibilibus ipsorum qualitatibus ob servatur. Haec enim Effluvia, quae iis praedita sunt, ab eadem corporum familia proficiscunur,& tamen, com illa, quae praebentur ab una corporum clat se in naul ris casibus manifeste differant ab iis quae emanant ab alia, evidens haec in exhalationibus eorum dissiparitas: naturas ea retinere distinctas arguit, pro diversorum illorum corporum indole,unde oriuntur. Non jam examinabo, Ut tum in Vaporibus, qui visibiliter e Globo Terrestri evehuntur ab insignibus illis Agentibus, Sole puta & Aeris agitatione, manifeste dignoscere Ocalus queat Colorum diversitatam , Verum in quibusdam Artis Productionibus disserentes istiusmodi Colores dignosci in exhalationibus pos-iunt, etiam citra externi, qui caS stibvehat, caloris applicationem.Etenim,quando Spiritus Nitri, exempli gratia, probe fuerat rcctificatus, saepe observavi,etiamin frigido volitaste fumos in phialarum obturatarum , ubi altervabatur , parte non impleta , ibique colore subrubente apparuisse ; adhaec, si vasa illa apcriccntur, eosdem fumos copiose in Aerem subvolassie, sumi sibrutantis aurantiove colore praediri forma. Spiritus etiam seu Oleum Salis , probe dephlegmatum, licet in frigido vix ascendat visibiliter in vacua phialae parte , dum exacte obturata manet; attamen . si Aeri libero accelliis concedatur, mox, latis rectificatus si fuerit, in forma se albentis iami subvolabit. At hoc leve est, si cum eo conferas , quod in volatili tinctura Sulphuris , quam alibi parare cum Calce vivate docui, accidit. Non splum enim ex levi occasone pars phialae vacua nimis alb repletur,vitro licet probE obturato; sed & apeita phiala hi tumi copiose e vitri collo proruunt, inque Aerem specie sumi, albentioris quam sorte unquam videris, subvehuntur. Atque tum hic Spiritus, tum Spiritus Nitri, operatione sutaeque ac odore seipsos produnt; posteriore Nitrosam, ut in consei cst,) pi i re Sulphuream indolem obtinente : Adeb ut incarcerante me, curio litatis explendae ergb,'in vitro commode figurato, justam ascendentiunt se crum albidorum quantitatem , coiisse eos in transparentia S Geometrice figurata corpora deprehenderim , in quibus proclive erat ex sensibilibus eorum qualitatibus cognoscere, multas particulas Sulphureas esse Salinis commixtas. Vegetabilium in Balneo vel aqua distillatorum liquores non solere quicquam retinere coloris corporum, quae eos largiuntur , res est obitrvatu facilis in Distili.itioniblis, abstitie Retorta ignisve vi peractis. At operae fuerit precium experiti , Dum

oleum Essentiale oblinthii subvehatur tabulum colore plantae , unde priuS

L 3 fuit

39쪽

suit elicitum cum aqua in Alembico, vel in balneo rechnicatuin. Non enim id observ.ibran, quando, notatis quibusdain in Planta illa particulatibus,curiositas me mea inducebat ut animadverterem, non modbin prima distillatione, in Alembico aeneo, e inno inllis obducto,sacta, oleum prodiille viride,sed & rectificatione, studio in vase vitreo peracta , liquorem purificatum colore illo haud spoliatum fuisse. Oleorum horum Eslentialium, ut Chymici appellare ea amant quae in Alem bicis eliciuntur , mentio , facit ut adiiciam , Quod , licet hi liquores nonnisi uvia sint vegetabilium , unde distillantur, rursum in liquores condentata in Recipientibus; attamen, utcunque subtilia fuerint, complura eorum genuinum corporum, unde ea calor subvexit, saporem retinent; ut facile senties, si paucas gustaveris guttas, e v. .raia, Essentialis olei Cinnamomi, vel Absynthii, Sacchati vel Spiritus Vini adminiculo , in commoda aquae, vini, vel cerevisiae quantitate dissolutorum ; hac enim ratione hujus aromatis plantaeve saporem obtinebis. Estque ob Inthium planta ejusmodi, cujus EF via adeb retineat corporis ea largientis indolem , ut non possim non allegare hoc loco observationem quandam ineam, quae tibi ostendat, fieri posse s licet id sit infrequens, J ut etiam citra

iguis opem expirationes corporis saporem ejus communicent. Etenim inter alia , quae res ferebat observare circa abs nihil congesti quantitatem, meminime alio que ad virtilla , nos ingredientes conclave, ubi illud asservabatur, non solam valde olfecille corpuscula per aerem vagantia , sed & exinde amarum

ejusdem saporem gustii Ie. vix operae precium forte putabis , si huic instantiae

subjunxero,ine comperilse, expirationes Succini, in puro vini Spiritu servati, linguam affecille,Succini ipsius, dentibus meis masticati, in morem. Sed Instantiam hanc afferre libuit, quoniam ea conjugabit haec inodb commemorata cum aliis, quae ad institutum praesens multum faciunt.Expirationes enim, quas e Succino O tinui, tum pari Spiritus vini, tum penetrantioris Mensibui beneficio , in utroque hoc liquore peculiarem odorem manifeste retinebant, quo ipsum aificere nares sensi, quando, experiundi gratia , vim Succini Electricam fricando excitabam. Et q ioad odores, constat equidem, Olea ellentialia Chymicorum, rite elicita, com- . plura saltem , peculiarem & genuinum retinere odorem Aromatum Herbarumque, quae ea suppeditaverant. Atque odores hosce rever ex certis corpusculis in- visibilibus , quae ex corporibus visibilibus quibus tales odores ineste dicuntur, avolant,constare,aut in ipsis residere,alibi fuse probavi; atisque ex eo liquet, quod compluribus eorum, quibus occursant,corporum adhaerescunt, inque diutina adhaesione persistunt.

Adserri alia Exempla possunt de stata Effluviorum differentia, humanis sensuum organis, utut hebetibus, perceptibili. Hanc vero organorum nostrorum hebetudinem commemoro , quia vix dubito , siquidem Sens otia nostra vi poli rent lassicienti ipsa, in quantitate,figura, motu , quin & colore forsan, Lilluvi rum quorundam, nunc visum nostrum fugientium, differentias aded dignoscibiles elle perceptura, ac oculi nostri in statu suo praesenti diversas Volucrum familias,puta Accipitreo,& Perdices, α Passeres,dc Hirundines, ex ipsarum sorinis

volatu

40쪽

EFFLUVIO RUM. 27

3 olatu dignoseunt. Vt hoc probabile reddam , urgere no io , me in exili Aren aplbenti, cuius granula non solent, ab inermi oculo,l nsibili ulla qualitate distingui, sepius observasse , insgnis Microscopii adminiculo , notabilem quantitatis, figurae , & ipsius quandoque coloris,dispalitatem; neque illud posse nos in Acarisca c quos oculus nullus vix potis est dignoscere, nedum ut ullam inter eos differentiam deprehendat, P planὰ videre uti praegressa Exercitatione traditum praeter obviam differentiam magnitudinis eorum , partes complures, quarum respectu,Mobilium istorum Pune lorum fabrica discriminare eos ab invicem valet; nec illud denique , me vidiste subinde evidentem admodum,etiam quoad figuram , inter ipsa riventium harum Atomorum ut Poeta forsan eos vocaret ova disparitatem: His,inquam,piobationibus non immorabor, progress rus potius ad coniecturam meam ab Utiliorum prorite sic dictorum, in Animalia esse , confirmandam. Et primo quidem , licet Tactus habeatur unus ex quinque sensuum hebctioribus , inque Hominibus longe quam incoli pluribus aliis Animalibus censeatur Hupidior; crasIa tamen eius organa poliunt, in Hominibus ipsis , etiam ex accidenti, eo modo disponi, ut Emuviorum in pressionibus alliciantur. Hac de re in alio Scripto Exempla quaedam trado. Nec scio annon complura tempestatis 'praes apia , in Animalibus quibusdam observabilia, doloresque illi, qui in hominiabus infirmis & sauciis praecurrere magnas aeris mutationes solent crebro non, ex parte saltem , ab invisibilibus, attamen incommodis , Oriantur Emuviis, quae vel ex partibus subterraneis, vel ex corporibus nonnullis supra Terram locatis, Aerem copiose impraegnant. Qua occasione praeter rem non

fuerit hoc loco commemorare , quod peritus quidam Medicus, Doctis limus, inquam ni fallor Dira merbroohim, de se ipso tradit, cui cum ellet peste correptusa aegro quodam suo, periculose ea laborante, quanquam Dei beneficio quod diserte agnoscit ex levis , sed opportune adhibiti, remedii usu, brevi convaluis

Let, idque sine tumoris ullius ruptura; eam tamen mutationem in quibusdam corporis siti partibus post se reliquit, ut memorabilem hunc locum subiungere: Abi o periculo,inquiens , ad contagiosos mihi appropinquanti in emunctcriu fuccellis dolor,etix DPax Isis indicium. Duas tresve observationes alias, eiusdem commatis, in alio quodam Scripto inco invenies. Hic vero subiungam , notam mihi elle ingeniosam sceminam, celebris cuiusdam Medici uxorem , ) tenera admodum α delicara tempe ite praeditam , quae sepius mihi alteruλ , facile se cognoscere , num invitentes eam tempore hyberno, veniant ex locta ubi copiosae sint nives ; atque hoc ipsum se scire, non ex sensu stigoris inusitati si enim solum sit conglaciatum, inon veto nive obductum , rem non sortiri effectum est,) sed ex impressione quad. in peculiari , quam capere se organorum odoratus adminiculo arbitratur. Adiicere i ou sem , me nolle etiam quod sorte iam ante Tibi commemoravi ) ingcnio v lentem Medicum, qui mira quadam Febre correptus, adeb exquisitum' acutumque inde nactus cst Auditus sensum , ut lubmissos per bene audiret Iuturros , qui

SEARCH

MENU NAVIGATION