장음표시 사용
221쪽
matum. Equae eadem ex causeti in Reatis no agro laceratum prorigam invenimus
Namque & cognationum intellectus in iis est: atque in grege prioris anni sorore libentitis etiam, quam matre, equa ComitR-tur. Docilitas tanta est, ut universus Sybaritani exercitus equitatus ad symphoniae cantum saltatione quadam moveri solitus
inveniatur. Ιidem praesagiunt pugnam, &amissos lugent dominos, lacrimasque inter dum desiderio fundunt. Interfecto Nicomede rege equus ejus inedia vitam finivit. Phylarchus refert Centaretum e Galatis, in proelio occiso Antiocho, potitum equo ejus conscendisse ovantem. At illum imdignatione accensum domitis frenis , ne regi posset, praecipitem in abrupta isse, exanimatumque una. Philistus a Dionusto relictum in coeno haerentem, ut sese evellisset, secutum vestigia domini, examine apum jubae inhaerente: eoque ostento tyrannidem a Dionysio occupatam. LXV. Ingenia eorum inenarrabilia: ia. culantes obsequia experiuntur, dissiciles co. natus corpore ipso nisuque invitantium. Iam
tela humi collecta equiti porrigunt. Nam in Circo ad currus juncti, non dubih intellectum adhortationis & gloriae fatentur. Claudii Caesaris saecularium ludorum Cimcensibus , excusso in carceribus auriga Albato Corace, occupavere prima: tum Ob-
222쪽
tinuere, opponentes, effundentes, omnia que contra aemulos, quae debuissent peristissimo auriga insistente, facientes : cum puderet hominum artem ab equis vinci, peracto legitimo cursit ad cretam stetere.
Majus augurium apud priscos, plebeiis Ci
censibus excusso auriga, ita ut si staret, in Capitolium cucurrisse equos, aedemque ter lustrasse: maximum Verb eodem pervenisse ab Veiis cum palma & corona , effuso Ratumena, qui ibi vicerat: unde postea nomen portae est. Sarmatae longinqua itinera acturi, inedia pridie praeparant eos, potum exiguum impertientes: atque ita per centena millia& quinquaginta continuo cursu euntibus in sident. Vivunt annis quidam quinquagenis, feminae minore spatio: eaedem quinquennio
finem crescendi capiunt, mares anno addito. Forma equorum , quales maximὲ legi oporteat, pulcherrimδ quidem Virgilio vate absoluta est. Sed & nos diximus in libro de jaculatione equestri condito : &fere inter omnes constare Video. Diversa autem Circo ratio quaeritur. Itaque climhimi in alio subigantur imperio, non ante quinquennes ibi certamen accipit. LXVI. Partum in eo genere undenis mensibus serunt, duodecimo gignunt. Coitus Verno aequinoctio, bimo utrimque, Vulgaris et sed a trimatu firmior partus. Ge
223쪽
nerat mas ad annos triginta tres, ut potecum a Circo post vicesimum annum mitis tantur ad sobolem. Opunte & ad quadraginta durasse tradunt, adjutum modo in attollenda priore parte corporis. Sed ad generandum paucis animalium minor sertilitas : qua de causa per intervalla admissurae dantur: nec tamen quindecim initus ejusdem anni valet tolerare. Equarum libido extinguitur juba tonsa. Gignunt annis omnibus ad quadragesimum. Vixisse equum septuaginta quinque annos proditur. In hoc genere gravida 1tans parit, praeterque ceteras fetum diligit. Et sane equis amoris innasci veneficium , hippomanes appellatum, in fronte, caricae magnitudine, colore nigro : quod statim edito partu devorat feta, aut partum ad ubera non admittit. Si quis praereptum habeat, olfacta in rabiem id genus agitur. Amissa parente in grege armenti, reliquae setae educant orbum. Terram attingere Ore triduo proximo , quam sit genitus, negant posse. Quo quis acrior, in hibendo profundius nares mergit. Scythae per bella seminis uti
malunt, quoniam urinam cursu non impedito reddant.
LXVII. Constat in Lusitania circa Olisi-
ponem oppidum & Tagum amnem equas Favonio flante obversas animalem conci
pere spiritum, idque partum fieri, &ψ-
224쪽
gni pernicissimum ita; sed triennium vitae non excedere. In eadem Hispania Gallaica gens est, & Asturica: equini generis, his uni quos thieldones vocamus, minori se
ma appellatos asturcones) gignunt, quibus non Vulgaris in cursu gradus, sed mollis
alterno crurum explicatu glomeratio: unde equis tolutim carpere incursus traditur arte. WEquo fere, qui homini morbi, praeterque, Vesicae conversio , sicut omnibus in genere Veterino.
LXVIII. 43. Asinum CCCC. millibus numinmum emptum Q. Axio senatori, auctor est M. Varro, haud scio an omnium pretio animalium victo. Opera sine dubio generi mirifica, arando quoque, sed mularum maximi progeneratione. Patria etiam spectatur in his, Arcadicis in Achaia, in Italia Reatinis. Ipsum animal frigoris maximh impatiens: ideo non generatur in Ponto : nec aequinoctio verno, ut cetera Pecua,
admittitur, sed solstitio. Mares in remissione operis deteriores. Partus a tricesimo mense ocissimus, sed a trimatu legitimus: totidem, quot equae, & eisdem mensibus,& simili modo: sed incontinens uterus urinam genitalem reddit, ni cogatur in cur sum verberibus a coitu. Raro geminos pamrit: paritura lucem iugit, & tenebras quaerit , ne conspiciatur ab homine. Gignit tota vita, quae est ei ad tricesimum annum.
225쪽
Partus caritas summa, sed aquarum taedium majus. Per ignes ad fetus tendunt: eaedem, si rivus minimus intersit, horrent ita, ut Pedes omnino caveant tingere. Nec nisi assuetos potant fontes, quae sunt in pecuariis, atque ita ut sicco tramite ad potum Eant: nec pontes transeunt, per raritatem eorum transsucentibus fluviis. Mirumque dictu , sitiunt: & si immutentur aquae, ut hibant cogendae exorandaeve sunt. Nec nisi spatiosa incubitant laxitate: Varia namque somno Visa concipiunt, ictu pedum crebro: qui nisi per inane emicuerit, repulsu durioris materiae clauditatem illico asserti Quaestus ex iis opima praedia exsuperant. Notum est, in celtiberia singulas quadringentena millia nummorum enixas. Ad mularum maxime partus, aurium Te
ferre in his & palpebrarum pilos aiunt.
Quamvis enim unicolor reliquo co ore, totidem tamen colores, quot ibi fuere, reddit. Pullos earum epulari Maecenas instituit, multum eo tempore praelatOS Onagris : post eum interiit auctoritas saporis. Asino moriente viso, celerrime id genus deficit. LXIX. 44. Ex asino & equai mula gignitur mense tertiodecimo, animal viribus in labores eximium. Ad tales partus equas neque quadrimis minores, neque decennibus majores legunt: arcerique utrumque genus
226쪽
genus ab altero narrant, nisi in infanti 1 elus generis , quod ineat, lacte hausto.Quapropter subreptos pullos in tenebris
equarum uberi, asinarumve equuleos ad movent. Gignitur autem mula ex equo &as1na, sed effrenis, & tarditatis indomitae : lenta omnia eis, ut Vetulis. Conceptum ex equo, secutus asini Coitus, abor tu perimit: non item ex asino equi. Fem,
nas a partu optime septimo die impleri. observatum est : mares fatigatos melius amplere. Quae non prius , quam dentes , uuos pullinos appellant, iaciat, conceperit,sserit1s intelligitur, & quae non primo ini- tu generare coeperit. Equo & asina genitos mares, hinnulos antiqui Vocabant: co traque mulos, quos asini, & equae generarent. Observatum, e duobus diversis generibus nata, tertii generis fieri, & neutri parentum esse similia : eaque ipsa, quae sunt ita nata, non gignere, in omni anim lium genere: idcirco mulas non parere. Est in annalibus nostris, peperisse saepe : verum prodigii loco habitum. Theophrastus vulgo parere in Cappadocia tradit: sed esse id animal ibi sui generis. Mulae calcitratus inhibetur Vini crebriore potu. In plurium Graecorum est monumentis, cum equa muli coitu natum , quem Vocaverint
ginnum, id est, parvum mulum. Gene- Lantur ex equa & onagris mansuefactis m
227쪽
Iae veloces in cursia, duritia eximia pedum, verum strigoso corpore , indomito animo. Sed generator, onagro & asina gemitus , omnes antecellit. Onagri in Phrygia & Lycaonia praecipui. Pullis eorum, ceu praestantibus sapore, Africa gloriatur, quos talisiones appellant. Mulum LXXX. annis vixisse , Atheniensium monumentis apparet. Et gaVisi namque, cum templum in arce facerent, quod derelictus senecta,
scandentia jumenta comitatu , nisuque e hortaretur, decretum fecere, ta ne frumen-m tarii negotiatores ab incerniculis eum
LXX. 43. Bubus Indicis camelorum alis titudo traditur, cornua in latitudinem quaternorum pedum. In nostro orbe Epiroticis laus maxima, a Pyrrhi ut ferunt
iam inde regis cura. Id consecutus est, non ante quadrimatum ad partus Voca do. Praegrandes itaque fuere, & hodieque reliquiae stirpium durant. At nunc annicin Iae fecunditatem poscuntur, tolerantilis tamen himae: tauri generationem , quadrimi. Implent singuli denas eodem anno. Tradunt autem, si post coitum ad de tram partem abeant tauri generatos m res esse : si in laevam, feminas. Concepistio uno initu peragitur: quae Siforte pererravit , vigesimum post diem marem femina repetit. Pariunt mense decimo: quid-
228쪽
quid antὲ genitum, inutile est. Sunt auctores, ipso complente decimum mensem die parere. Gignunt raro geminos. Coitus a Delphini exortu a. d. pridie Nonas Ianuarias, diebus triginta : aliquibus & autumno : gentibus quidem, quae lacte via Vunt , ita dispensatus , ut omni tempore anni supersit id alimentum. Tauri non saepius, quam bis die, . ineunt. Boves an malium soli, & retro ambulantes pastu tur: apud Garamantas quidem haud aliter. Vita feminis , quindenis annis longissima: maribus, vicenis. Robur in quinquenn tu. Lavatione calidae aquae traduntur pi guescere, & si quis incisa cute spiritum arundine in viscera adigat. Non degeneres existimandi etiam minus laudato aia pectu. Plurimum lactis Alpinis , quibus minimum corporis, plurimiam laboris, capite , non cervice , iunctis. Syriacis non
iunt palearia, sed gibber in dorso. Carici quoque in parte Asiae foedi visu, tubere
super armos a cervicibus eminente, lux tis cornibus, excellentes in opere narra tur: cetero nigri coloris candidive, ad laborem damnantur. Tauris minora, quam bubus cornua, tenuioraque.Domitura boum in trimatu: postea sera, anth praematura.
Optime cum domito iuvencus imbuitur. Socium enim laboris agrique culturae hahemus hoc animal , tantae apud priores ciD
229쪽
rae, ut sit inter exempla damnatus a populo Romano, die dicta, qui concubino
procaci rure omasum edisse se negante, occiderat bovem , actusque in exsilium, tamquam colono suo interempto. Tauris in asyectu generositas, torea Domte , auribus setosis, cornibus in procinctu dimicationem poscentibus. Sed tota comminatio prioribus in pedibus. Stat ira gliu Cente alternos replicans, spargensque in alVum arenam, & solus animalium eo stumulo ardescens. Vidimus ex imperio dim, cantes, & ideo monstratos rotari, corniabus cadentes excipi, iterumque resurgere, modo jacentes ex humo tolli, bigarumque tiam curru citato, velut aurigas, insistere. Thessalorum gentis inventum est, equ juxta quadrupedante cornu intorta cervice tauros necare: primus id spectaculum dedit Romae Caesar dictator. Hinc victimae opimae , & lautissima deorum placatio. Huic tantum animali omnium, quibus princerior cauda, non statim nato consummaintae , ut ceteris, mensurae : crescit uni, do- mec ad vestigia ima perveniat. Quamobrem victimarum probatio in Vitulo, ut articulum suffraginis contingat: breviore non lutant. Hoc quoque notatum, Vitulos ad aras humeris hominis allatos non fere li- tare, Sicut nec claudicante, nec aliena hostia deos placari, nec trahente se ab aris.
230쪽
Est frequens in prodigiis priscorum, bovem locutum : quo nuntiato , senatum sub dio haberi solitum. LXXI. 46. Bos in AEgypto etiam numinis vice colitur, Apim vocant. Insigne ei, in dextro latere candicans macula, Co nibus Lunae crescere incipientis. Nodus sub lingua , quem cantharum appellant. Non est fas eum certos vitae excedere annos , mersumque in sacerdotum sonte ene-Cant, quaesituri luctu alium, quem substituant: & donec invenerint, maerent, derasis etiam capitibus: nec tamen umquamdiu quaeritur. Inventus deducitur Memphim a sacerdotibus. Delubra et gemina , uae Vocant thalamos, auguria populorum. aterum intrasse laetum est . in altero dira portendit. Responsa privis dat, e m nu consulentium cibum capiendo. Germanici Caesaris manum avertitus est, haud multo postea extincti. Cetero secretus, cum se proripuit in coetus , incedit submotu siliorum, grexque puerorum comitatur , carmen honori ejus canentium: i
telligere videtur, & adorari velle. Hi greges repenth lymphati sutura praecinunt. Femina bos semel ei anno ostenditur , suis& ipsa insignibus , quamquam aliis: semperque eodem die & inveniri eam, & extingui tradunt. Memphi est locus in Nilo. quem a figura vocant Phialam: omnibus