Caii Plinii secundi Historiae naturalis libri 37. Quos recensuit & notis illustravit Gabriel Brotier. Tomus 1.6 2

발행: 1779년

분량: 525페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

261쪽

211 C. PLINII NA TUR.

hus spinisve intersitis, carne praedulesia In Gange Indiae platanistas vocant, rostio delphini & cauda, magnitudine autem M. cubitorum. In eodem esse Statius Sebo

sus haud modico miraculo asseri, Vermes Nanchiis binis, sexaginta cubitorum, Ca ruleos, qui nomen a facie traxeruntiatas tantas esse vires, ut elephantos ad potum Venientes, mordicus comprehensa manu eorum abstrahant.

XVIII. Thynni mares sub Ventre non

habent pinnam. Intrant e magno mari Pomtum verno tempore gregatim nec alibi fe-xificant. Cordyla appellantur partus, qui fetas redeuntes in mare autumno com tantur : Limosae vero, aut e luto pelambias incipiunt vocari: & cum annuum ex

cessere tempus, thynni. Hi membratim cae si , cervice & abdomine commendantur, atque clidio, recenti dumtaxat, & tum quoque gravi ructu: cetera parte plenis pubpamentis sale adservantur. Μelandrya voin Cantur , caesis quercus assulis simillima Vialissima ex his, quae caudae proxima, quia pingui carent: probatissima, quae saucibus: at in alio pisce circa caudam exercitatissisma. Pelamides in apolectos particulatim que consectae, in genera cybiorum dispar

tiuntur.

XIX. Piscium genus omne praecipua Celeritate adolescit, maximh in Ponto. Ca

262쪽

ΗIsro R. Lib. IX.

sa, multitudo amnium dulaes inserentium aquas. Amiam Vocant, cujus incrementum singulis diebus intelligitur. Cum thynnis haec & pelamides in Pontum ad dulciora pabula intrant gregatim cum suis quaeque ducibus, & primi omnium scombri, quibus est in aqua sulphureus color, extra qui ceteris. Hispaniae cetarias hi replent, thynnis non commeantibus-XX. Sed in pontum nulla intrat bestia piscibus malefica, praeter vitulos & pa vos delphinos. Thynni dextra ripa intrant, exeunt laeva. Id accidere existimatur, quia dextro oculo plus cernant, utroque natura hebete . Est in euripo Thracii Bospori, quo Propontis Euxino jungitur, in ipsis Europam Asiamque separantis freti anguinstiis, saxum miri candoris, a vado ad summa perlucens, juxta Calchedonem in i tere Asiae. Hujus aspectu repenth territi, semper adversum Byzantii promontorium . ex ea causa appellatum Aurei cornus, praecipiti petunt agmine. Itaque omnis c plura Byzantii est , magna Calchedonis penuria mille passibus medii interfluentis e ripi. Opperiuntur autem Aquilonis flatum . in secundo fluctu exeant e Ponto, nec nisi intrantes Portum Byzantium captu

tur. Bruma non vagantur: ubicumque d

Irehensi , usque ad aequinoctium, ibi h emant. Iidem saepe navigia velis eunti

263쪽

dis PLINII NATUR.

Comitantes, mira quadam dulcedine per aliquot horarum spatia & passuum millia a gubernaculis spectantur, ne tridente quidem in eos saepius jacto territi. Quidam eos, qui hoc e thynnis faciant, pomphialos vocant. Multi in Propontide aestivant: Pontum non intrant. Item soleae , cum rhombi intrent: nec sepia est, cum loligo reperiatur. Saxatilium, turdus & merula desunt: sicut conchylia, cum ostreae abu dent. Omnia autem hibernant in AEgeo. Intrantium Pontum soli non remeant tria chiae. Graecis enim in plerisque nominibus uti par erit, quando aliis atque aliis eoiadem diversi appellavere tractus. Sed hi soli Istrum amnem subeunt: ex eo subterraneis ejus venis in Adriaticum mare defluunt: itaque illic descendentes, nec umquam subeuntes e mari visuntur. Thynnorum captura est a Vergiliarum exortu ad Arcturi occasum : reliquo tempore hiberno latent in gurgitibus imis, nisi tepore aliquo evocati, aut pleniluniis. Pingu scunt & in tantum, ut dehiscant. Vita longissima his hiennio. XXI. Animal est parvum , scorpionis emgie, aranei magnitudine. Hoc 1e, &thynno, & ei qui gladius Vocatur, cre-hro delphini magnitudinem excedenti, sub pinna adfigit aculeo: tantoque infestat dolore, ut in naves saepenumero exsiliant.

264쪽

HIs ro R. Lib. IX. 21 s

Quod & alias faciunt aliorum Vim timentes , mugiles maxime, tam praecipuae Velocitatis , ut transversa navigia interim suis

periactent. XXII. 16. Sunt & in hac parte nat rae auguria, sunt & piscibus praescita. Siculo bello ambulante in litore Augusto, piscis e mari ad pedes ejus exsiliit: quo

argumento Vates respondere , Neptunum patrem adoptante tum sibi Sex. Pompeio, tanta erat navalis rei gloria: u sub pe-n dibus Caesaris futuros, qui maria tem-n pore illo tenerent D. XXIII. Piscium feminae majores quam mares. In quodam genere omnino non sunt mares , sicut in erythinis & chanis. Omnes enim ovis gravidae capiuntur. V re cujusque generis Ru ante Solis ortum: tum fallitur visus. Noctibus , quies: & illustribus aequh, quam die, cernunt. Aiunt & si teratur gurges, interesse capturae: itaque plures secundo tractu capi quam primo. Gustu olei maximh. deinmodicis imbribus gaudent , alanturque. Quippe & arundines , quamvis in palude

prognatae, non tamen sine imbre adolescunt: & alias ubicumque pisces in eadem aqua assidui, si non adfluat , eXans

mantur.

XXIV. Praegelidam hiemem omnes senis

gantur gregatim mosi. Capiuntur maxime piscium

265쪽

diues C. PLINII NATUR.

iunt, sed maximh qui lapidem in capIte

habere existimantur , ut lupi, Chromes, stigenae , pagri. Cum asperae hiemes fuere , multi caeci capiuntur. Itaque his mensibus iacent speluncis conditi, sicut in terre strium genere retulimus. Maxime hipp rus & coracinus hieme non capti, praeterquam statis diebus paucis, & iisdem semper: muraena & orphus, conger, percae, & saxatiles omnes. Terra quidem, hoc est, Vado maris excavato condi per hiemes torpedinem, psellam, soleamque

tradunt.

XXV. Quidam rursus aestus impatientia , mediis servoribus sexagenis diebus latent , ut glaucus, aselli, auratae. Fluvi tilium silurus Caniculae exortu sideratur ,

& alias semper fulgure sopitur. Hoc &in mari accidere cyprino putant. Et ali rui totum mare sentit exortum ejus S eris: quod maximh in Bosporo apparet. Alga enim & pisces superferuntur, omni que ab imo versa. XXVI. 17- Mugilum natura ridetur, in metu capite abscondito, totos se occultari credentium. Iisdem tamen tanta salacitas, ut in Phoenice , & Narbonensi provincia , coitus tempore e vivariis marem l nea longinqua per os ad branchias reli gata emissum in mare, eademque linea r tractum, feminae sequantur ad litus, Tu

266쪽

HI s To R. Lib. IX. 23

susque feminam mares partus tempore.

XXVII. Apud antiquos piscium nobilissimus habitus acipenser, unus omnium squamis ad os Versis, contra quam inna do meant, nullo nunc in honore est : quod quidem miror, cum sit rarus inventu. Qui

dam eum elopem Vocant.

XXVIII. Postea paecipuam auctoritatem fuisse lupo, & asellis, Cornelius Nepos,

& Laberius poeta mimorum , tradidere. Luporum laudatissimi, qui appellantur I nati , a candore mollitiaque carnis. Asellorum duo genera : ealtariae, minores: &bacchi, qui non nisi in alto capiuntur, ideo praelati prioribus. At in lupis, in amne capti praeferuntur. XXIX. Nunc scaro datur principatus, qui solus piscium dicitur ruminare , herbisque vesci, non aliis piscibus, mari Case pathio' maxime frequens. Promontorium Troadis Lecton sponte numquam tranSit.

Inde advectos Tiberio Claudio prineipe, optatus Eli pertius praefectus classis, inter Ostiensem & Campaniae oram sparsos dis seminavit, Quinquennio sere cura est a hibita, ut capti redderentur mari. Postea frequentes inveniuntur Italiae in litore, non antea ibi. capti. Admovitque sibi gula s pores piscibus satis, & novum incolam mmri dedit, ne quis peregrinas aves Roma

parere miretur.

267쪽

238 C. PLINII NATUR.

Proxima est mensa jecori dumtaxat m, stelarum, quas mirum dictu inter Allies quoque lacus Raetiae Brigantinus gemmas marinis generat.

XXX. Ex reliqua nobilitate, & gratia

maxima est & copia mullis, sicut magnitudo modica : binasque libras ponderis r rb admodum exsuperant, nec in Vivariis piscinisque crescunt. Septemtrionalis ta tum hos, & proxima occidentis parte gignit oceanus. Ceterb eorum genera plura. Nam & alga vescuntur, & ostreis, & Emo , & aliorum piscium carne: harba gemina insigniuntur inferiori labro. Lutarium ex iis vilissimi generis appellant. Hunc sem. Per comitatur sargus nomine alius piscis , &coenum fodiente eo, excitatum devorat pa-hulum. Nec litoralibus gratia. Laudatissimi conchylium sapiunt. Nomen his Fenestella a colore mulleorum calciamento rum datum putat. Pariunt ter anno. His certi toties fetura apparet. Mullum exspirantem versicolori quadam & numer sa varietate spectari, proceres gulae nar rant , rubentium squamarum multiplici mintatione pallescentem , utique si vitro spectetur inclusus. M. Apicius ad omne luxus ingenium mirus, in sociorum garo nam ea quoque res cognomen invenit necari eos praecellens putavit, atque e iec Te eorum alecem excogitare provocavit: id

268쪽

HIs To R. Lib. IX. 23

enim est facilius dixisse , quam quis vi

cerit.

XXXI. Asinius Celer e consularibus . hoc pisce prodigus , Cato principe unum

mercatus octo millibus nummum: quae reputatio aufert transversum animum ad conis templationem eorum , qui in conquestione

luxus coquos emi singulos pluris quam equos, quiritabant. At nunc coci triumphorum pretiis parantur, & coquorum pisces. Nullusque proph iam mortalis aestimatur pluris, quam qui peritissimh censum domini mergit. 8. Mullum LXXX. librarum in mari Rubro captum Licinius Mucianus prodidit. Quanti mercatura eum luxuria, subis urbanis litoribus inventum . XXXII. Est & haec natura, ut alii alibi pisces principatum obtineant: coracinus in AEgypto: zeus, idem faber appellatus, Gadibus: circa Ebusum salpa, omcenus alibi ,& qui nusquam percoqui possit, nisi serula verberatus: in Aquitania salmo fi viatilis marinis omnibus praefertur.

XXXIII. Piscium alii branchias multipliaees habent, alii simplices, alii duplices.

His aquam emittunt acceptam ore. Sen

ctutis indicium squamarum duritia, quM non sunt omnibus similes. Duo lacus Italiae in radicibus Alpium , Larius & Ve banus appellantur , in quibus pisces omni-

269쪽

,so C. PLINII NATUR.

hus annisVergiliarum ortu exsistunt, Rumimis conspicui crebris atque praeacuti S, cla-Vorum caligarium essigie: nec amplius, quam circa eum mensem, Visuntur. XXXIV. I9. Miratur & Arcadia suum eXOccetum, appellatum ab eo, quod in siccum somni causa exeat. Circa Clitorium

vocalis hic traditur, & sine branchiis: idem aliquibus adonis dictus. XXXV. Exeunt in terram: & qui marini mures vocantur, & polypi, & m Taenae. Quin & in Indiae fluminibus ce tum genus piscium, ac deinde resilit: nam in stagna & amnes transeundi plerisque

evidens ratio est, ut tutos fetus edant, quia non sint ibi qui devorent partus, nuctusque miniis saeviant. Has intelligi ab iis causas, servarique temporum ViceS, magis miretur, si quis reputet quoto cubque hominum nosci, uberrimam esse capturam Sole transeunte Piscium signum. XXXVI. sto. Marinorum alii sunt plani, ut rhombi, soleae, ac passeres, qui a rhom- his situ tantum corporum disserunt. Dexter resupinatus est illis, passeri laevus. Alii Iongi, ut muraena, conger.

XXXVII. Ideo pinnarum quoque fiunt discrimina. quae pedum vice sunt datae piscibus: nullis supra quaternas e quibusdam hinae, aliquibus nullae. In Fucino tam tbm lacu piscis est, qui octonis pinnis na-

270쪽

tat. Binae omnino, longis & lubricis, ut anguillis & congris. Nullae , ut muraenis , quibus nec branchiae. Haec omnia flexuo-b corporum impulsu ita mari utuntur, ut serpentes terra. In Sicco quoque repunt, ideo etiam vivaciora talia. Et e planis aliqua non habent 'pinnas , ut pastinacae ripsa enim latitudine natant. Et quae mo Ita appellantur, ut polypi, quoniam Pe des illis pinnarum Vicem praestant. XXXVIII. et r. Anguillae octonis Vivunt annis. Durant & sine aqua senis diebus Aquilone spirante e austro, paucioribus. At hiemem eaedem in exigua aqua non tolerant, nec in turbida: ideo circa Vergilias maxime capiuntur, fluminibus tum praecipue turbidis. Pascuntur noctibus. E animes piscium solae non fluitant. 22. Lacus est Italiae Benacus in Veronensi agro Mincium amnem transmittens, ad cujus emersus annuo tempore .ΟctΟ-hri fere mense, autumnali sidere , ut palam est, hiemato lacu, fluctibus glome- Tatae Volontur, in tantum mirabili muli tudine , ut in excipulis ejus fluminis, ob hoc ipsum fabricatis, singulorum millium globi reperiantur. XXXIX, 23. Muraena quocumque men se parit, cum ceteri pisces stato pariant. ova ejus citissimh crescunt. In sicco litore lapsas vulgus coitu serpentium im-

SEARCH

MENU NAVIGATION