장음표시 사용
101쪽
' Illud est mirutii, quod vinum fulmine gelatum, cum ad priorem habitum redit, potum aut exanimat aut dementes facit. Quare id accidat, quaerensi mihi illud occurrit. Inest linini vis pestifera. Ex hoc aliquem remanere spiritum in eo humore, quem coegit gelavitque, verisimile est. Nec enim
alligari potuint, nisi aliquod illi additum esset vin
modad temperamentunni ' Vinum est ealidum& humidum: ' calorem auget pro cujusque natura& incendit. F uoniam itaque 'vino natura est accendendi colore viscera: hine Τ aqua eum misceri inventum. Et vinum idcirco aqua miscendum esse venusis epigrammate docet Me,ager,
Μωγῆ, πυρ ἔπι Ignivomo Bacchus saliens e fulmine, 'mphis Abluitur liquidis pulverulentus aquis. Propterea iunctis Nymphis ect gratus Iacchus, His sine, adhue ardens, quod bibis, ignis erit.' Quapropter Graeci, cum temetum inter cC nandum affertur mensae, elato clamore bonum Deum invocant, illum venerantes, qui repperit. Cum vero post coenam, primum aqua temperatum poculum ministratur, Iovem servatorem exultantes acclamant, pluviae largitorem & moderatorem existimantes, jucundaeque temperationis ac commixtionis authorem.
102쪽
DIAE TETICE. IO' ι' Quidam tribus aquae partibus tres vini adde. Iiat M.Li bant: nonnulli aequales partes: alii aliter e sed ma
' Tres misicebis aqua partes, sit quarta L i. ' flut ad 'vini etiam vitium transit in remedia.Aceto siun-- l . . ma vis est in refrigerando, non tamen minor in dis cutiendo. Cibos quidem &succos non alius magis . siccus commendat aut excitat: in quo usu initigatur tosto pane aut vino.
ό 'Meribus ipse juvat morsu faudarus aceti. ' Martial. . aeuinis Poeninius Niger imperator aliquando Splar. 24. jussit vinum in expeditione neminem bibere, sed Spartiam
aceto universos esse contentos. -
i 'Dionysius eos, quorum regio a vinearum usu si Disdor. Ari, aliena esset, potum hordeaceum conficere docuit, paulo deteriorem vini suavitate; qualem Ceraunsiam nostram experimunC A P. V.
Quod ' comestum est,concoquitur,digeriturin 7 Epictet. corpus, inde nervi, carnes, sanguis, ossa Mnerantur,bonus color efflorescit, spiritus sustentan ur. , Et ' cibus in membra ars artus sit diditur omnis, 3 Disseriti atque aliam naturam suscit ex se. . . Alimenta enim quae accepimus, quamdiu in sita 'Senori Sp. Mytate perdurant, & solida innatant stomacho,
onera sunt: at cum exeo,quod eraox. mutata sunt,
tum demum in vires & in sanguin m transeunt. Ipsa enim cum humore permixtio commi- Plutarch.ς, nitens cibos, de auxilio utens calido innato, atque spiritu, subtilius quam ullum i rumentum, secando dividendoque nutrimentum attenuat, ut omnis ejus pars omni parti corporisconyemens a commodataque redigatur. Itaque
103쪽
Alimenti . t qualitas. Mnec. ad
Itaque ' esse oportet ut vivas, non vivere ut cdas; siquidem ad optimam Socratis sententian. te accommodare volueris, qui bonam hominum partem vivere dixit ut edant, se autem edere ut
'Duplex autem exuperantia cibi est; aut enim quantitate, aut qualitate, id est, modo&genere: quippe cum cibus non aeque concoctu iacilis quioque sit. .
hic igitur consideranda alimenti qualitas greantitas Spreterea consuetudo, tempus , ordo su
dad qualitatem; ' Corporis exigua desideria sunt: frigus submoveri vult, alimentis famem extinguere: quicquid extra concupiscitur, vitiis, non usibus laboratur. Non est necesse omne perscrutari profundum inec strage animalium ventrem onerare, nec con
chylia ultimi maris ex ignoto litore eruere. Ultra Phasin capi volupt, quod ambitiosam popinam in
- , uili, phia laeis petita Colchis,
Atque Afra molucresplacent palato. ' 'i tequid aritur, optimum videtur. ' Hanc autem peragrantis gulae & in succos in-s tos inquirentis industriam, atque has undique tarsim indagines cupediarum maiore detestationea nascensebimus,m versus Euripidis recordemur, quibus utebatu saepe Chrysippus philosophus, tan- uam eden)i irritationes quasdam repertas esse, non fer usum vitae necessarium, sed per luxum animi patria atque facilia fastidientis per improbam titietatis lasciviam. Versus Euripidis adscribendos putini. - b. 3 s. ' -- πι- rolia
104쪽
' Homini quide I nece sepraterquam duo . Cerealegeratim ', atque limpharum.&fex, i Quaesuntparatasemper , vita satis'
Luxu ciborum inventa sectamur nova Σ.--' Julianus imp. imitatus egregiumillud CIEIev rumiai. teris dictum: qui turn delatus adhespitem interio Igaretur ab eo, quid ad conviviuili parari juberet. Panem responderat selum: Sperare aenim ajebat
Satis ea populis fluviusque Ceresque. Luco.A. Namque Ceres retar' ges, Li i que liq*oris 'Liseri P - Vitigeni laricem mortalibus instraui P I. - . Cum tamen hisposset rebus sine vita manem . - Vtfamae taliquas etiamnunc visera gente .i i Ex frugalitate hac manavit olim matrimomita eundi ritus I de quo Currius inquis, medio' I , --. - a. cupiditatis ardore iussit afferta patrio more panem . i
hoc erat apud Mapedonas sanctassimum: eoeun tium pignus)quein divisum gladio uterque libabat g ,
Credo eos, qui gentis mores condiderunt, parco de . e A t. . s. parabili victu ostendere voluisse ungentibus opes, quantulo contenti esse deberent. U. . - ' Disce igitur parvo esse contentus; &illam vom si Ephuriapud cem magnus atque animosus exclania: Habeamus aquam, habeantus polentam, Jovi ipsi destalicitate . controversiam faciamus. Et ipsa profecto p natura parvo contenta. Socra- Τ ΔtEm, qui voluptatem nullo loco numerat,audio di- :centem: cibi condimentum esse famem, potionis
Regina Caria: Ada cibos & bellaria curiosissimo apparata a cupediariis & coquis artifiςio subin-t de ad
105쪽
de ad Alexandrum M. studio quodam ostentandi mittente di Meliores sibi esse dixit conuos , iter nocturnum, quo prandium,& parcitatem prandii, qua coenam sibi suavem redderer.' C. Caesar Magno illi Alexandro, sed Bbri' neq; iracundo simillimus, qui semper & cibo & somno invitam, non in voluptatem uteretur. .
' Darius in fuga cum Muam turbidam , dc cadaveribus inquinatam bibisset, negavit unquam se bibisse jucundius, nunquam videlicet stiens biberat. Nec esuriens Ptolomaeus ederat:cui cum peragranti AEgyptum, acomitibus non consecutis, cibarius in casa panis datus esset, nihil visum est illo pane jucundius.' Cert8 cibus ut remedium faiyis sumitur, & e rare seipsos dicuntur,qui victus ratione utuntur certa: quod non voluptatem, aut jucunditatem alia quam consectentur, sed naturae necessitati obsequantur.
Hine. Socrates hortabatur, ut caveremus a cibis, qui non eserientes ad edendum invitant, & potu, qui non sitientes ad bibendum pellicit. Namque homines illecebris ciborum, quae vel nolentes invitant, immoderate abutuntur. LQuare etiam ciborum varietas in eadem mensavit da. ct recte ' colligebat Sextius, bonae valetudini contraria esse alimenta varia, &nostris aliena corporibus. Et sensti fastidientis stomachi est, multa deg stare: quae ubi varia fiunt & diverse, inquinant, non alunt: ita ut ' multos morbos multa fercula faciant.' Turbulenta.enim, nec aequalis concoctio eorum
agitur. ηItaque ' ' singula fercula degustando, neqfe in praesentia ullam veram voluptatem e cibis capiunt: neque in posterum utile ex eorum digestione alia
106쪽
DIAE TETICE. II aentumserunt: sed omnia potius contraria expe
' Homini autem cibus utilissimus simplex.Acervatio saporum pestifera, ct condimenta perniciosiora. Dissiculter autem perficiuntur omnia in es- bis , acria , nimia , & avide hausta , & aestate quam hyeme dissicilius, &in senecta quam in juventa.' Accipe nunc, victus tenuis qua quantam secum '
Merat, inprimu valeas bene: nam variae res Plutareh. Vi noceant homini credaue, memor issim esca, .Samp. i. Omasimplex olim tibi sederit. at, simul assis eo Macro,. Miscueris elixa: simul conchstlia turdu: Dulcia se in bilem vertent. stomachos tumultum Lenta feret pituita. vides ut palliam omnis Coena desurgat dubia r quin corpus onustum Hesternis vitiis animum quoque degravat una: Atque Uigit humo divina particulam aura.
'Timotheus ex magnificis & imperatoriis coenis, a Platone ad convivium in Academia, simplici quiadem apparatu, sed velut musica concinnitate eleganti, acceptus, professus est , qui coenarent apud Platonem, illos etiam postridie bene habituros. Itaque Sit ' vi iussacita, sine arte mensa. ' Martiat. modad quantitatem r*Esculenta, de poculenta copiosiora& parciora valetudinem laedunt ac perdunt.At vero moderata essiciunt,augent,&tuentur. FCiseri 2. δε
Quinetiam cibo quo utare, interesse aliquid ad nat.Deor. mentis aciem putant. Ceria ' copia ciborum subtilitas animi impeditur. δ' Tantum igitur cibi & potionis adhibendum, ut ' cicer. I. Freficiantur vires, non Opprimantur. Est enim immoderata ciborum congestio le- 8Ῥhἰώδε inisera naturaliter & venefica, utpote concoctio- mundi et c.
nem prae multitudine non admittentibus quae in-
107쪽
gesta sunt, quando adduntur alia seper alia prius. quam priora digesta sunt. Sed hie di tinguendum esse docet cibi qualitas,
tempus anni, hominis alas is exercitium.
Cum igitur contendere adversus ventrem auribus, ut Cato dicebat, carentem dissicile sit: danda est opera, ut ciborum qualitate copiam minus molestam reddamus. Itaque eos cibos, qui solidi sunt, multumque habent nutrimenti, carnes puta, caseos, ficus aridas, ova assa, & qui horum sent simi- leu quando semper aversari vix possumus: tenues& leves arripiamus interim, cujus generis olera sunt pleraque,& aves,& pisces non pingues. Licet enim his velcentem & gratificari appetitui,& corpus non affigere. Maxime autem cruditates metuendae sentabesu carnium: nam hae dc initio statim valde praegravant, & reliquias post se malas relinquunt.' Tempus quoque anni considerare oportet.' Parcus cibus, & potio liberalis convenit aestate; hoc quidem omnino, illud autem magis. Potioni quidem per aestatem ob siccitatem omnino est indulgendum. parcimonia vero cibi semper, sed ma-Fis aestate convenit. incalescimus enim ob tempus a cibis. At ' hyeme minus, sed meracius bibere: plus verὸ esse convenit. JNam β animalium corpora
per hyemem sint calidiora, quod calorem a foris circumstante frigore compulsum intus cohibent, ideoque melius coquunt, o plus digerunt. ν' Aristoteles unumquemque seipso edaciorem
esse circa extremum autumnum asserit: cujus rei
varii varias caussas asserunt. Ille, quod alvum seb-
ducens vacuando corpore novos sirbinde crearet
appetitus. Hic, quod maturi plerique fructus acrimonia quadam & vi vellicandi praediti, stomachiana quovis obsonio atque condimento magis ad cibi appetitionem provocarem. quando etiam, qui ine
108쪽
Dei AE T E T I C E. IIS dia Iaborant, pomo aliquo gustato concupiscentiam cibi recuperant. Alius dixit , innatum nobis calorem, quo alimur, per aestatem dispersum imbecilliorem esse & rarum. eum autem sub autumni exitum colligi, ac viribus augeri, intus occultatum ob frigus circumdatum & densatibnem corporis. Quidam,AEstate nos magis siticuloses esse, plusque humoris sumere ob aestum. hoc autemetempore naturam in mutatione more suo contrarium quaerentem , nos magis semelicos essicere, alimentumque siccum temperiei corporis reddere. Sed & cibos non plane caussa hujus rei vacare. nam quae e novis& recentibus fiunt fiuctibus, non mazae modo, legumina, panes, triticum, sed & carnes animalium ipso hoc anno natorum quae eduntur, succis a veteribus differre, magisque allicere vescentes solent.' QDd ad .ssitates vero pertinet, inediam facibli me sustinent mediae aetates, minus juvenes, mini-mὰ pueri, & senectute consecti. Quo minus fert f cile quisque, eo si ius debet cibum assumere, maximeque eo eget, qui increscit. me valet , Exercitium, ' quandoquidem laboriosis certaminibus qui exercentur, assuestunt &multa comedere,unde Athletae voraces sunt.' Ani- 3 Ciser. 1.
laesaepe inediam biduum, aut triduum ferunt: sebduc cibum unum diem Athletae, Iovem Olympium eum ipsum, cui se exercebit,implorabit: ferre non posse clamabit. Consuetudinis quoque magna' Corpora quidem cum primis cibis aliquibus & ' 7. potibus laboribusque utuntur, turbantur quodammodo, deinde ex diuturno harum rerum usu concrescunt pinguiaque redduntur, atque hujusmodi victu utpote jam consueto, familiari & amico delectantur admodum, & optim8 valent: at si ex probabili aliqua caussa ad aliam ςogantur transire di*-
109쪽
tam, in morbos initio conturbata incidunt , antequam novo victui consuescant. Ita ' Clemens VII. Pontifex diuturno stomachi vitio sublatus, cum jam senex victus rationem se fore Medico Curtio mutasset. Hine' periclitatur & qui semel de qui bis die cibum inconvenienter, contra consuetudine assiimit modia Te iu; 'Falsa multorum animos occupavit opinio , v teres semel tantum die cibum sumsisse, quam , ut puto conceperunt e verbis Platonis, qui in illa no
bili epistola ait, displicuisse sibi, quod in Sicilia bis
saturi fierent. Sed aliud est , capere cibum , aliud ' Fides adhibenda est iis, qui vitae rationem , qua prisci usi sunt, memoriae prodiderunt. Hi docent illos, cum & laboribus dediti Sc temperantes essent, mane panem edisse mero intinctum, aliud nihil. Itaque hoc dictum fuit ἁκώπισκν, cum Δικγῆν sit merum. autem dicebatur coena,quod ad eam id est,sero,negociis jam desuncti se conferrent. Τ Philemon tradit antiquis cibi sumendi tempora fuisse jentaculum, prandium,
merendam, coenam sive vesperianam.Jentaculum etiam appellarunt,ut& prandium & coenam Harum dictionum ordo apud Eschylum extat,quo in loco Palamedes ait: οτον γ Mn- λωνι που,
- is quando cibum capiant praefinivi,
Ientaculum,coenatrandium sumant ut tertium. Quarti cibi meminit Homer. Od. II. his verbis: λελι ίας. ρο i merendam ipse venito.
c cibatum quidem nominant, interpositum
110쪽
tum prandio dc coenae. Jentaculum sumitur aurorae exortu: prandium ad meridiem, cinna vesperi. , Xerxes semel quotidie cibum assumere consuerat. ' bis die potius, quam semel ci- tbum capere,& semper quamplurimum, dummodo hunc concoquat. Semper enim ad sanitatem pro- i Senee. clivius est, quod potest detractione curari. illi succurri non potest, qui deficit. Herique autem' prandere large, coenare parce praecipiunt. ProbL32.
Bonum a pastu stomachum cydonio, vel simili
Postprandium simul a Dalas ego i posui, deque Punicis instavimin. i. . . Hactenus de Cibo. Re t Potus, in quo ransidera. Potus. birius quantitatem, ct qua alateis tempore biberaminum liceat. Irineipio legem sanciemus, ut pueri usque ad ε piato t. d. ἡuodevigesimum annum vini usium prorsus igno- Leg.
rent.Nempe eos monebimus non oportere ignem non igni in corpus atque animam suggerere,antequam .
viii essem sebire labores incipiant. Furiosem namque habitum juventutis cavere oportet. Deinde vino moderate utantur usque ad annum aetatis trigesimum. Ab ebrietate vero & vini repletione Iu- venes omnino abstineant. Sed cum ad quadrages anum pervenerint, tum in conviviis liberius discumbentes, cum alios Deo , tum Dionysium ad sacra senum, & ludos invocent, qui hominibus vinum 'quasi remedium adversus senectutis duritiam est largitus, ut rejuvenescere videamur, &moestitiae innum sent.
nos oblivio capiat: ipsaque affectio animi, sicuti bus mile. ferrum in igne, ex duritie in molliuem deducta flexibilior fiat. . N