Idea medicinae veterum. Ioh. Beverovicius concinnavit

발행: 1637년

분량: 403페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

121쪽

perfusum invitavit liquor fluminis, ut calidum adhuc corpus ablueret. Itaque veste deposita, &c. de- . scendit in flumen, vixque ingressi, iubito horrore artus rigere coeperunt: pallor deinde sustusus est, &totum propemodum corpus vitalis calor reliquit., Noxius etiam iis frigida potiu. Calida fomenta is lavacra laudat infesso ct nati frago in se Homerm his verbis:

Arpostquam calefacta est aqua instonido leniri In balneum est me locaotuavit in tripode magno, Placide essundent in capiteque humeris, bris. Vi mihi lastudinem perniciosam eximeret a

Plutarckeis. Usse, balnei calidi multo plus veniae meretur. Non enim tantum roboris vigorisque aufert,quantum ad sanitatem conducit, eo quod exordia concoctioni praebet, eaque lenia: ac iis,quae concocti nem effugiunt, nisi plane sint cruda & in summo sibi spensa maneant, diffusiones dolorem nullum afferentes comparat, occultasque membrorum defatia gationes demitigat. Verumtamen ubi natura praebet mediocriter satisque .cpmmode affecti corporis sensionem,omisso balneo ad ignem inungi prae, stat, si tepore corpus indigeat. Sic enim conservatur magis insitus ac dispensatur calor. Sole neque magis, neque minus utendum est, quam temperies aeris ab eo prosecta permittat.

Quietis necessitas.

122쪽

' Luod caret alterina requie, durabile non est, sesa Epist. Hac reparat vires,sessaque membra levat. ' Otin corpus alunt, an tu quoque scitur illis, Immodicus contra carpit utrumque labori s 'in Legum conditores festos instituerunt dies, ut Τῖηςς-: ad hilaritatem homines publicὰ cogerentur: tanquam hecessarium laboribus interponentes temperamentum. Et magni viri quidam sibi menstruas certis diebus ferias dabant: quidam nullum non diem, inter &otium&curas dividebant, qualem Pollionem Asinium, oratorem magnum, memini- amus: quem nulla res ultra decimam detinuit. ne . ς epistolas quidem post eas horas legebat, ne quid inovae curae nasceretur: sed totius diei lassitudinem duabus illis horis ponebat. Quidam medio die in- :terjunxerunt, & in postmeridianas horas aliquid le- . ivioris operae distulerunt. Majores quoque nostriga vam relationem, post horam decimam, in Senatu fieri vetabant. Miles vigilias dividit, & nox est immunis ab expeditione redeuntium. Indulgendum est animo; dandumque subinde otium, quod alimenti ac virium loco sit:&in ambulationibus apertis vagandum, ut coelo libero & multo spiritu augeat attollatque se animus. Aliquando vectatio, iterque, & mutata regio, vigorem dabunt: convictusque&liberalior potio: nonnunquam& usque ad ebrietatem veniendum, non ut mergat nos 3 sod eommoda. ut deprimat. Eluit enim curas, & ab imo animum movet: & ut morbis quibusdam, ita tristitiae medetur. I

123쪽

DE SOMNO ET VI.GILIA.

C A P. singulare. 1 1

Somni necessitas, tempus,modus. quomodo fiat. '

somnus

3 id. ΥΤ Is ut miribus, ita ordine connexi ct a rasuna. x ASomnus Vigilia. ' Estque Somnus nihil aliud,

quam animi in medium sese recessus. 3 ostiati. ' animi, quem cura fugit, qui corpora duris Met. . Fessa ministeriumutiet, reparatque labori. Insomnς S uamvu autεlegamus nonnullos diu insomnes sp ih.zo' xisse. iit C. Mec nati triennio nullo horae momen-Α Phiti. . d. to contigit somnus. Et ' scopelianusSophista maxime insomnis hominum factus, Nox, ajebat,iuduntaxat plurimum divinae particeps es sapientiae Eana enim suaru lucubrationum cooperatricem effecerat.Nam a vespere ad diluculum studiis in tetus erat. AD, ς πως εον ἄυ-ους ἔμψραs άιὶν κν,ωπος. Imposbile tamen est hominessemper insomnes esse.' Somnum siquidem nobis nisi requietem corporibus.& medicinam quandam laboris afferret,contra naturam putaremus datum. aufert enim sensius; ' actionemque tollit omnem. Itaque si aut requi , . tem natura non quaereret, aut eam posset alia qua- . . dam ratione consequi, facile pateremur, qui etiamnunc agendi aliquid discendique caussa prope con- somni mo tranaturam vigilias suscipere soleamus. dus. ' Somnus quidem resectioni necessarius est: ' non ' de oportet tamen eum plenam esse corporis solutio I eL-' ι, tantum remissionem. Et assumendus est, 1. Pad. s. otium & socordiam , sed ad negotiorum &actionum quietem. 'Ovid. Σ. - Et certe ' quid est somnus, gelidae nisi mortis

moris. imagor

Plin. Io. uti. vit. Soph. Somni necessitas. Homeri Od.

124쪽

. 'DI A PT E T I C E. a I' hunc si per diem , noctemque continues, Senu. eis. . a mors erit. Multum inest remittas aliquid an

'Aristoteles somnum corpori cum anima facit communem. esse enim evaporationem humidi e Gpectore incaput, & restigerationem caloris in corde ab elemento subjecto: morte esse absolutam restigerationem:ita ut non nisigradu 9t ora distent. Sit igitur moderatus. Τ Somnus enim multus, nec Τ 7. ocorporibus, nec animis, neque rebus gerendis natura conducit. Nemo quidem dum dormit, alicujus est pretii, non magis quam si non viveret. Quare quicunque vivere & sapere cupit maxime, quam Iongissimo tempore vigilet, sola sanitatis commoditate servata. Ad hanc vero non multo opus est 2- . l. mno, si bene assuevctis. . Sufficiunt septe hora. Et ' Augustus non amplius, Sueton.. quum plurimum, quam septem horas dormiebat. Somnus

ρ Somnus fit, ubi en distracta per artus xψm0μ ,

i Vis anima, partimqueser φ Qecta recessis; s Liter. E partim contrusumam co*cessit in altum. - rasisuntur ensmium demum mn suun B. Hinc apud Ciceronem, ' fessum de via, & qui ad ρ Gmη Gi multam noctem vigilasset, arctior, quam solebat, somnus complexus est.-y Medicorum nonnulli amnum oboriri Munt, ' 'latare&d quando alimenti vapor veluti serpens leniter ci cum intestina,& ea contrectans titillationem in cit, plerique quando incaput sublatus cerebrum irrigat . - imne facili ' cibum sequitur somnus i quia quae LM

secit aer, I Hac eadem cibus, in venas dum diditur omnis.

Enicis,inmulto sopor issegravissimus extat, Oemsatur, aut lassus capias: quia plurima laseCorpora conturbant magno concuse labore.

125쪽

pus.

Saruri tamen non dormiamus, ' ne cibi nos gravent , sed allevent , ut quam niaxime fieri poterit. somno minime laedamur, ut gravantur natantes, quibus appenduntur onera.' Somno concoquere corpulentiae, quam firmitati, utilius. Ideo athletas malunt cibos ambulatione perficere. Pervigilio quidem praecipue vincuntur cibi 3 Ptiat. MUL Luare non bonus somnus est de prandio: portet iis b

fugere meridianum somnum. Ni ne senes: in quibus Gag. laudat Homeria eum hoe de Nestore.

Vt lamis,sumpsitque cibum, dar membra soporis Namque hac justa seni.

g Ii irriguo mavult turgescere somno,

caput vaporibus implet ,-coctionem turbat. Nec obstat, quod Augustus post cibum meridianum,ita ut vestitus calceatusque erat, retectis pedibus pavLlisper conquiescebat, opposita ad Oculos manu i' Tlutareh. in ' Nos autem Medicis pareamus,qui monent sem uir . per inter coenam & somnum ficiendam aliquam intercapedinem: ne congestis in corpus cibis & oppresso spiritu, confestim crudo ac fervido alimento aggravemus vim concoctricem, sed respirationem& relaxationem concedamus.' platareh. δε quoque, non die dormim m. ' Non vides oeculte υλεο- ut nocte appetente, & corpora gravis quesdam lan. G, guor invadit, & animas torpor inessicax,& cotracta in sopsam ratio, tanquam obscurus ignis, ob ignaviam & languorem leviter divulsis agitatur visis,

hoc ullum indicani yiyςῖς adhuc hominemὶ 'Verum

126쪽

D I AE T E T I C E. I33 Verum ubi sol oriens velocia somnia abegit,

& tanquam in unum commiscens convertit, & ex- citavit una cum luce omnium cogitationes 3 tunc ut ait Democritus) nova inita die homines mu- tuis conatibus tanquam condimento quodam re- secti, alius aliunde ad res agendas sese conferunt.

' Turpis, qui alto sole semisomnis jacet,cujus viagilia medio die incipit. : Sanius ' ut vivas igitur vigila: ct a pueris. Nam

' pueros impuberes compertum est, si plurimo cibo nimioque somno uterentur, hebetiores fieri:advertimusque hinc elici tarditatem, corporaque est rum improcera fieri, minusque adolescere. Modin tamen servandus. Nam alias' Auernuant juvenum vigilata compora noctes.

LIB. V.

s C A P. I. l uiuum retentio noxia. Um ipsa per se excrementa multorum sint caussa morborum, tum aliis caussis materiam viresque suppeditent: tempestivὸ macuari debentis Unde Stoici crepitus clunt aeque liberos acs ructus esse oportere. Atque licet ' veteres per mensas, munditiarum 4 caussa.deflare vetabant: tamen ' Claudius Caesar, dicitur meditatus edictum, quo veniam daret enlatum crepitumque ventris in convivio emittendi: cum periclitantem quendam prae pudore ex conti- nentia reperisset. TViυὸ Nearchus:

127쪽

vita.

. Et servat, balbum quando dat issesonum. Ergo si crepitus pariter servatque necatque, ρ Regibus hunc magnis quis neget esse parem CAP. II.

Coitus moderatio.

SEmen ' excrementum est alimenti utilis atque ultimi. Multum etiam atque inutile excrementum per scetur, ut vel morbi nonnullis contrahantur, cum non bene expurgatur, & alii evadanti alii obeant mortem. Ita Michael Verinus, seposiveret, maluit ille mori.' Athletae torpentes restituuntuTyenere, V revocatur, cum e candida declinat in fuscam. Medeinde lumborum dolori, oculorum hebetationi, mente captis ac melancholicis. Sed his voto Euripidis locus: Adsis mihi, sed mediocris, neque me destituas.= Catteris animalibus stati per tempora anni co cubitus, homini omnibus horis dierum noctiumque. Messalina Claudii Caesaris conjunx,hoc regalem existimans palmam, elegit in id certamen nobilissimam e prostitutis ancillam mercenariam; qua tamen ' adhuc ardens rigida tentigine vulva, Et L sata viris, nondum satiata recessis. . Ex meliori sexu, hae legitur Proeuli epistola ' Proculus letiano affini. s. D.Centum ex Sarmatia virgidines coepi. Ex his una nocte deceminivi: omnes tamen, quod in me erat, mulieres intra dies quinde- capi reddidi, ζ

128쪽

DIAE TETICE. I; FS- ροme par, si qua est ea gloria, nequitia ma-:μγ, qui ita de se gori rri .u is' At nuper bis sava Chie, ter candida Pitho, 3.

Ter Libaso scio continuata meo e r. Erigere a nobis angustis nocte Corinnam, . .

Sed ' qui ita salaces sunt, & semine redundant, ocissime senescunt. nam semen, excrementum est: Arist. d. Dura& insuper cum prodit, assiccat. Ob idque multis Obrev.υ .equo & asino, ex quibus procreatus est, plus tempO- .ris vivit, & sceminae maribus, si mares salaces sint. Quocirca & in passerum genere, mares breviorem, quantisminae vitam obtinent. Eine i Pythagoras rogatus, quando esset con- L-rt. 8. cumbendum, Tunc, inquit, quum teipso infirmior fieri vis. 'Venerem damnavit Democritus, ut in ' Tlin.28.6. qua homo alius exiliret ex homine. Est hercle raritas ejus utilior. . hypl

Zenohiae ea castitas fuisse dicitur, ut ne virum suum quidem sciret, nisi tentatis conceptionibus. Nam cum semel cocubuisset, expectatis menstruis continebat se, si praegnans esset: sin minus, iterum potestatem quaerendis liberis dabat. De Xenoerate scribunt: 'Phrynen nobile scor- si Lain. . tum, illum aliquando tentasse, quum videlicet a quibusdam dedita opera insectaretur, ab eo intra aediculam admissam humanitatis caussa. Quumque solus illic & unicus lectulus esset, oranti lectuli ipsius partem concessisse: demum, quum multa nequicquam orasset, insecto opere prosectam esse, ac di . xisse percontantibus, se non a viro, sed a statua exi- re. Quidam vero discipulos Laidem illi injecisse in lectulum tradunt,illumque adeo Disse continentem,

ut quum se ad libidinem incitari praesensisset, &secare & urere verenda saepe pateretur.

129쪽

tas.

Coeundi

pud Sept. in frist. Probi.

Nonnulli dum rebus Venereis indulgentiamui amore stupent, non urbes solum, ac domos evertunt,sed etiam vitae jacturam cum dedecore se

cerunt.

Consideranda hic aras, tempus, modus. Quoda latatem; ' Adolescentium aetas maximε a libidinibus arcenda est. Τ Libidinosa enim intemperansque adolescentia , essistum corpus tradit s nectuti. quamvis ' Masinissam regem,post Lxxxv.annum generasse filium, clarum est: Catonem Censorium octogesimo exacto, e filia Salonii clientis sui: tamen plerumque Venus senes aversatur.' Turpesenex miles, turpe senilis amor. Luod ad ten in anni iZ Sic ait Pythagoras, Venerea hyeme,non aestatefacienda, in autumno, ac vere levius. Omni autem tempore esse gravia, & ad sanitate minime idonea.

od ad tempus diei;

' Quando quies corp0K acesdit, ac matrimenti per corpus penetrantis digestio finem habet, tum re

Venerea utendum.

' Luarenti Eslia quanam hora salubrior esset

Ad Venerem, medicus sic ait Hermogenes: Mane salubre magis Veneris decerpere fructus, Iudice me fuerit ; vessere dulce magis. hHic illa arridens, foranoseo, ait, ore, VoluptasMi eura fuerit vespere, mane salus.' ' Viros Veneris avidiores hyeme,sceminas assi te Hesiodus prodidit: at ἄρη Μαχλοταθ θ γονάικες, αφοωρο-,ι παιδνθις

emineo Cypris tunc es magis esse sexu, Mitior illa viris, o sepe accita relanguet. Ra -

130쪽

Ratio est, ' quoniam naturae calidae prae nimio Hst. calore aestivi temporis aestuant collabunturque: Bi- TobLχQgidae vero refoventur & vigent. Est autem vir cali. dus & siccus, mulier frigida humidaque: esso vir

rum tunc vires infirmautur, mulierum Vero corro- . . i.

borantur & vigent per compensationem qualitatis

contrariae.

' Et quibus ipsa modis tractetur blanda voluptas, ' Lumi. . Id quoque permagni refert. Modum exprimit poeta ad eam rem unicus: ' Mille modi Venerv. simplex minimique laberis Cum iacet in dextrum semisupina latus. Nec abludit Myricus: Hac ubi supposuit dextro corpus mihi lavum, Ilia Egeria ea, do nomen quodlibet illi. Vbi ut cum Ovidio congruat, Lambinus legendum putat, dextrum corpus mihi lavo. Ipsi Veneri Martis proelium ita gratulatur naturaia poeta: ε Hunc tu Diva tuo recubantem corpore sancto

Circumfusa super.

DE ANIMI AFFECTIBUS.

Assectuum necesi itas, natura, modus.

Ture 'prudentissimus Deus animis nostris indidit si in ii. 'Αffectus, ut sint quasi adminicula ad praeclaras a- Orat. I. ctiones. Quod enim ventus navigio, id nobis Affe- Assectuum eius: in quorum temperie animi nostri tranquilli- necessitas. tas, ct corporissanitas conssistit.' Verum satius sit modicos habere affectus, an cistri sic.

J s nullos,

SEARCH

MENU NAVIGATION