Dodekachordon : Plagij---Authentae

131쪽

Liber i l.

Ioris oloria iudicare uiuos 8c mortuos. Cui, regni no erit finis. Et in spincu Ssinctu dnm,5 uiuificat Qui ex patre filio* Ocedit,Qui cu patre & filio simul adorat, Et coglorificat, Qui locuts est 2 Proph. Et una sancita ca tholicam,5 apostolica Ecclesiam. Cofiteor unu Baptisma in remissione

peccatoru,Et expecto resurrectione mortuoru, Et uita suturi seculi. A men.

HIc non possum satis ammirari publicam in huius cantus Riae halluci,

nationem,quae ultimam notam in mi torsit,contra & naturam Moisdi,qui in re deponit cantuum finem, & aurium iudicium,qus sol quidem in clausulis finalibus ut uocant audiunt, mi uero nunquam, sed re, est lius ius diapente, at adeb Modi finis. Sequitur nunc Angelica salutatio, tos n. inferne ut est mos principum ad diapente adiecto , his notulis.

Ve Mari a gratia plena, Ons tecu. Benedietatu inmu lieria hus,& benedicts fructue uetris tui. Hactenus

132쪽

Do decachordi

Υ TActenus huius Modi exempla posuimusquXdi p sen nono plui 1 Sed diapete duntaxat adi edio superne semitonio minore,in seriae utiro in aliquibus tono. Nuc exemplum ponemu quod tota diapason pes. currat, ut natura Modi exposcit. Est aute EuangelηMatthaei initium op. didb electanter ad huius Modi formulam exararum Quod uel in A re u i in D sonte sed non abs p sa in b claui, utante diximus, uel in alamire in s. pcre poterimus, manente nihilominuS immutata Systematis natura . Vtirum quia nunc tres huius Modi canius in Are cepimuS,eX qua sede alantire etiam facile intelligitur cum de octauis idem sit iudici u. N unc in D s.f. redegustationem eiusdem dabimus, ut tedioris industria exacuatur ad h. ius et eoantissimi Modi naturam diligentius intuendam.

Ominus vo bi scum. Et cum spiritu tu o. Initia

li i se cundum Matthae um. um lan cit Euan geGlo ri a ti bi do mine. Liber generario nis Iesu Christi fili. David, fi li i Abra ham, Abraham ge; nu it I saac, Isaac au tem genuit Ia cob, Iacob autem pinu it Iudam. Scsra tres e ius Non uisum est operae precium ea longius prosequi, quasso quae bl pq sita sunt, satis luculenter ostendunt huius naturam Modi, ita ad alia psgrediamur. ID quoq; explicandum est, qualem in psalmos huic Modo tam ueni Ddederint intonationem prisci illi Ecclesiastici. Eam rem mihi cogitatist Pius, nec facile quid ueri esstet comminiscent tandem in mentem ueni p 'grini denominatio Modi, quem cur ita uocatum putem, non hercul 3beo quoa

133쪽

Liber i l.

s 6 quod dicam, sed ea appellatione huius esse Modi&a uulgo usurpata tibii dubito,quippe qui hunc ignoraret Modu,cuius uestigiu tamen uideret nondum prorsuSobliteratum. Porro cum Frachini nostri de Antiphoui,: Nos qui uiuimus benedicimus dominum, tam prolixa praeter ipsiug

eonsuetudine uerba, in negocio no admodu arduO,legere, nunc Ambro sanos, nunc GregorianOScHmemorantis, nec tame cantus natura exacte

eesplicantis, uideo planius quod priore libro diximus, illi non, ut decuit, Modorum naturam perspectam fuisse. Antiphona enim illa non Mixolydii sunt Modi, ut ipse existimauit, sed i Eoli , non suo quidem terminata loco sed in quarta supra finalem clauem, ut omnes ferme clausulae in Symbolb Niceno. Nisi quis putet his caudam decurtatam,quod in plastrisin cautilenis huius Modi accidisse supra testati sumus. Certe ipsa intonatiosust Psalmum centesimum decimum textium diebus pascatis ad Baptisterium cantari solita, de qua ad finem praecedentis libri diximus, huius est Modi, noli adebabsimilis differentiae ultimae Dor', quam eodem loco libri prio ris posuimus. Dorium uoco,quem uulguS primum nominat. Ut sint antiphona Holi' ad hanc formulam.

natio

Os qui uiuimus benedicimus Dona. In exi tu Israhel de

Rgipto.dona' Iacob de pop.barbaro. depopulo barbaro. In Psalmis autem maioribuAut uocant, intonatio est non multum a Doario differens, quam etiamnum in quibusdam coenobius Hercyniae sylvae decantant,ut ipsi saepe audiuimus,eas hic subnectere placuit,quando aliourum Modorum sermulas superiore libro exhibuimus, de caeteris, quos suprὸ negleximus ide suo loco faeturi. Magniῆcata nima mea Dominu.anima mea dominum.

a d edictus Ons Deus Ista ei. quia uisitaui S secit redetione plebis suae Responsoriorum Gloria Patri,patebit postea in Resposorio.Te sanctu Dominum. In introitibus non succurrit Luda D Orio- Κ De secunda

134쪽

Do decachordi De secunda diapassen si CC C, atq;

ab ad b. unicus est proprie modus, i pii di Pata tornini

Hupophrygius, diuistis Arithmeticosi E Vulgo nuc Quam

ea Phrue uinunc tertius uocat, sub urali Sest, Appe cum quo mune habet d ape emi mi, Neandemdia sum Ris ni riae qua Phuius superite. Hic modus tristem quanda babet querim ia, Rc suppliceri metatione aptissimus sacris cantilenis, ad queat, ni Hieremiaea libri loci; Grem in ac Gallia suauissim anunx sedλdalia quo ad bilia Finalis esus clauis est E, quae es Principis ipsius est Phrygq. Caeterii huic

Modo hoc familiare ac peculiare est, ut cantus eiu S raro contingat in rachordam b. nam sere in C manent, uitantes illud semitoni urninus ex Cin

h. Cotra uero superne ad 'ci ut semiton tu ex b in c. Ita ut mira C ac cynane ant, perinde alcy Ionici catus, quana ab Ionicis in imi nesum distcrut phrasi ac claui finali, ut in exem plis utrius p modi claru evadit. C u aut hic Mo,dus satis sit uulpo notus, de eo plura dicere supersedemus. V n u du ntaxat exemptu ponere placuit, nempe Diuoru Ambrosii ac Augustini elegatit simam illam, Sc a tota decantatam ecclesia oden .a e Deu laudamus, in qua huius natura Modi oppido eleganter expressa est Scio autem eam a diuensis ecclesiis mire uariatam, nos simplicissimam formam secuti sumus,Lci stores, quod cui* uisum fuerit,sequatur. Nam omniti ecclcsiarum formas prosequi, ne* possumus,ne I aut necesse aut utile uisum est.

Diuorum Ambrosis ac Augustini o de ad Hy pophry pium

decantata modum. EDeu laudam',Te iam cofitemur. TesternuPatre Ois terra uγη η πη nera tur. Tibi oes angeli,Tibi coeli,&uniuerse potesta tes. Tibici, rubin

135쪽

Liber i l.

II T

eubi, S Seraphi incessabili uoce Ulamat, Sactus,Sanctus, San M, Diis Deus Sabaoth. Pleni sutcsRetterra maiestatis gloris tus. Te gloriosus apostoloru chorus.T phetam laudabilis numer'. Te Martyrucadidat'laudat exercit'. Teporbe terrarus acta cofitet Eccle si a. Patre imme*potestatis. Veneradu tuu veru et unicu Filiu. Sactu

et Paracletu Spiritu.Tu rex gloris Christe.Tu Patris sepitrenses Filis. Tuad liberadu susceptur, h5ie, no horruisti uirginis uterv. Tu deuicto mortis aculeo apuisti credetib, regna coeloru. Tu ad dextera Dei sedes in gloria Patris. Iudex crederis esse utiur'.Te ergo quesu' tuis faulis subueni,

q pcioso sANG vi NE redemisti. Aeterna fac cu sactis tuis gloria munera, Κ a ri. Sala

136쪽

I Ia

ti Saluu fac populutuli Diacet benedic hereditati tuae. Et rege eos & Ytolle illos us p in sternu. Per singulos dies benedicimste. Et laudam,nomΤ

si insecutu et in seculii seculi. Dignare Diae die isto sine peccato noscu

De Hyperecolio reiectoo Modo.

AI ter huius diapason Modus esse potest hsdem quidem extremis lis

mitibus, quibus continetur Hypophrygius, Hyperaeolium nomi nant, quod proxime superifolium sedem habeat, necpenim aliud inue nit nomen sed mediatio obstitit quo minus in usum uenerit. Nam auth tarum lege inferne diapente, superne diatessaro habere debebat, quod hic fieri nequit, ex 4 enim in F semidiapente est, ex F autem in mi, quod est inb claue tritonus est,sed de hoc in superioribus saepe dictum est. Quod si argutulus aliquis dicat,tritono adimendam esse Apotomen ac semidiapen te adinciendam, ut apta fieri queat mediatio, Dicimus tum non fieri nouuModum, sed hunc recidere, uel in Phrygium, uel in Lydium, uel in alium quempiam modorum, quare hoc ineptum est. Non imus tamen inficias, si supernae chords semitonium infimae tonum,ut in aliis modissere fit, 33nci concedamus posse aliqua ratione, praesertim ab ingenio exercitato, δε tum aliquem ad eam Armam institui, sed quem omnes docti merito coηρtemnant,cum satis sit alioqui Modoru.E tsi haec nostra aetas, quasi o Wig

137쪽

j Liber ii

taedio assedia,&noua quacunspratione quSrens, huiusmodi cantus,cum plures uoces instituuntur, nobiS nonnunquam effingit, ingeniosum exis stimans inuenisse aliquid, quod ueteres latuerit, cum uetustas haec, non ut

incognita sed ut indigna doctis auribus contempserit. Nemo tame quod quidem sciam, incatu simplici hoc tetauit, sed plurium vocum diJntaxat ut dixi compositores, sic enim nunc uocantur. Exemplum sit huius modi.Ηrpe ol l reiecti exemplum, tono inseriae,Semitonio superne adiecto. SEd in hunc cantum 8c simileis merito exclamauerit quispia illud Hoerath: Amphora coepit.

Institui, currente rota,cur urceus exitet

Reperias nihilominus tamen apud Symphonetas huiusmodi cantus,qui immodica Lingsiti ad taleis ineptias delabuntur. Cuius erroris causam puto,quod ueteribus contemptis, sola noua placent,at ita nunc gloria qusa rimus, non eo hercle modo quo debemus. In Poetica pulchrum est eximiis os sequi uates, ita Virgilius Theocritum Hesiodum ac Homerum sequi non dubitauit. In musicis uero Drj boni quam hoc quibusdam turpe uia detur si quis uel Iodocum Prates em in hoc negocio prope: Virgilium,uel Ioannem Ochenheim eruditissimu uirum, uel Petrum Platensem suauissmum modulatorem sequi conetur. Cum illi tamen cantus naturam inges nio ac arte imitati,egregiam laudem iure meruerint. Nostra uero tepestate sint, qui nullam cantilenam, nisi iam reces ab authore, uel cit incude adhuc servescente proueniat, probent,ueteres omnelscdtemnant. CB serum cum

turpe putent ullum, quantumuis doctum imitari, ueteribus Modis occvis p tis omnibus ad noua confingenda necessario uertuntur,sed inepta at insulsa,cum ueterum sint docta atin feliciter nata, natu N praeterea,quod in pusicis maximum est,cosormia. Ego sane eius sum opinionis, ut carmenoetae doctum semper placet, ita cantum doctum non debere unquam diplicere,aim ideo immerito contemni. Secundum illud frequens apud Pla

tonem, Veterum cantus nunc uoco, quatra ante an nOS

ςptu ginta plus minus finxerui Musici, neq; enim ante annos cetum hae Jmpositiones quatuor vocum suere, ut mea sert opinio, Sed de his in polIcrioribus plura

K 3 De Tertia

138쪽

Do decachordi De tertia Diapason specie &

p si Hybolydiu; mi in b claui habet ut Lydius,non is, mutas caenim Alis Ionicus siue Iastius, diuisus h 'naeum Lydio coniunione, de quo paulo post Hypolydius sane de Ilizestandem ess, ni aut inferne, quam Lydius habet sue

Sextus uetustus dici potest, at ita nobis superiuSIOminaruS. Mediocris inundiuitis estino Mnihil eximiae elapiat in habens propter mediati onem sub tritono factam. Ideo, ueteres Ecclassastici in grauibus catilenis eo usi uidentur: Quae hodie tamen, ut iam saepe admonuimus in Hypo. ionicumplaetaeq; mutatae conspiciuntur,delceto e supremo, quem in Hy.polydio obtinebat,ioco semitonio minore, in secundu locum. Et laute Hypolydius ex C graui ad caculum. Finalis clauis est F, quae & principis est Lyd .Eius simplex exemptu est hoc, ad qd facile alia intelligi possunt.

Omine sis habitabit in tabernaculo tuo autas resiescet in mon

te sancto tu o Qui redit sine macula,etopatur ius

ci am.

Huiu

139쪽

Liber i l.

HViu; item Modi sunt Introitus: Esto mihi. Ei. Os iusti quan odiades ubicli uariant. Alii enim notulaS quaec paruum in his attingunt, sh b torquent, ut id qui S uidere Poterit,,qui codices inspicere uolet. In graὰ dualibus uero, ut uocant, id longe apertius uidere licet, in quibus reperias , Lydio non factum Ionicum, saltem ubi torquere licebat, Est autem tibi non liceat: Nempe ubi cantus ade paruum conscendit,&inbuno relabi, ius saltu,obstat enim Tritonus. Caeterum in ea sum opinione, conspirasse duosdam, ut ex omnibuSUydηs Hypolydi j s. facerent Ionicos Hypotonie6,., at id parum feliciter processisse. Ideocy nunc tam tortos esse canuiu, precipue in gradualibus. Dod Lector simul atm diligetius introspees fit uerum esse ficile iudicabit, quare ut id latius eXplicaremus, in on est uisum operςpreciis. Huius aut Modi Intonationes ab Hypotonico discre, iis no memini me uspia aut inuenisse aut reperisse. Et nouas cofingere, quado ueteres hoc Omiserui, non est necessariis,satis enim superj es Moὰ db ru. Idem iudico de Resipdsorioru ac Introitu uiici sibus. Ssi quispiaam uspiam inuenerit. utatur per nos licebit. Iam ad secundu huius speciei Modum progrediamur.

De lonico siue lastio Modo

Caput XX.

. I ter tertiae Diapason Modus Ionicus dicit, diuisus harmonicos, A Ideo in hac classe princeps,omnium Modoria usitatissimus. Sed tri liostra aetate sede propria exulans per diatessardin Lydii finalicia

ui hoc est F no tamen absq; si in b claui catus finit. rλαφυρόρ, a Luaciano in harmonide diei us,hoc est, iucudus ab Apuleio ucro uarius, qui non Ionicum sed Iastium Graecis sane appellat, ut supra diximus. Porro hic Modus saltationibus aptissimus est, quem plari ecpEuropae regiones, quas nos uidimus, adhuc in frequenti habet usu. Apud ueteres Ecclesiasti QS per raro ad hunc Modum cantilena reperias. At a proximis quadrinis gentis,ut opinor annis etiam apud Ecclesiae catores ita adamatus, ut muti xλ Lydii Modicantiones ut iam saepe diximus in hunc mutarint, suauiat te ipsius ac lenocinio illecti. InTrochaicis magnam habet gratiam,& in IRmbicis Catale si icis ut apud Horatium ode I 8. lib. 2. Carminum patet. I Rici etiam pedes huic Modo facilinae aptatur,qd Horatius semel dunta*ὸx exhibuit ode ra. lib. 3. Car. Quidam huic Modo lasciuam petulantiam x buunt uidelicet ad quem in saltationibus petulates fiant motus,atq; in; de b eode Poeta in corruptos sui seculi mores hoc scripto a)ditum: Moam doceri gaudet Ionicos Matura uirgo. Nota est apud Onancis histori *lonu leuitas etiam prouerbiis celebrata. Non me latet quae apud AtheΚ naeum

140쪽

iic Do decachordi

naeum lib. I dehoc Modo produntur, mihi neqxi3u probabilia uisa qumotus 5c maiorum authorum scriptis,&ipsa re, qu*cui P deo increui lscriptoribus scribuntur, cum hic tum alibi toto hoc opere lubens aes s.

ens praetereo. Satis erat Athenaeo dicere, hoc ille scribit dum authores qui lquaerimus saepe nominent tantum,non eXplicent, utpote eo tempore n6.tissima. Sed id nobis qui artem docemus, non satis est uisum. Hac temh state omne Ut adhuc conserunt Modum Cantores, quemadmodum O.

mne Re ad Dorium,S mi ad Phrygium, nullum Ut quam huius Modicognoscentes,qd superius quo Iadmonuimus. Nativa clauis finali, liv. ius est C. sed nunc perraro ullam cantilena in ea positam reperias, adeo ut est Tetrachordi Synemmenon affecitatus usus. Porio huius item Modici emplum habitum est libro priore, ubi de clauium transpositione disici bimus positum. a nobis suit in Fiaut . Nunc uero aliud ponamus in pro pria sede, ut ueteres pernotasse uerisimile est. Cum autem in alns principubus sere inseriae tonus apponatur,in hoc semisonium, non sonu S eueniet. Quod quidam adeo non euitarunt, ut illud astectasse uideantur. Ego heticules non ponerem. Nam mire huius natura Modi in auribus deformai At nihilominus si suo in loco ponatur minus offendit.Hic Modus Quintus uulgo nominatur,qui & in nostro ordine Quintus est. Sed nuc exem,plarius ponamus,&primo simplex illud de Reata uirgine canticum, Sala,ctus. quod nostra demu aetate Antonius Rrumel etiam quatuor vocibus elegantissime instituit, a Leone Pontifice Max. eius nominis decimo ap. probatum. Sed Tenor sic habet.

stus Samstus.San eius Doninus De us Sa baoth. Plenis utcsti et terra glori a tu a Osannat excelsis. Benedicitu Ma ri ae si ii iis, Quive nit in nomine Do

mi ni.