Ad Petri Carpentarii causidici virulentam epistolam,

31쪽

quam etiam tibi ut oves lupo commendatae, Regis ipsius toties frustra repetita vox, ut edictum suum sanctissime custodiretur, an non satis superque tuam istam ementitam pacem redarguunta Quid ampliustaudiamus tuum ipsius contra te telli montu. Papista, inquis,vulgo Rege ut nobis nimium beneuolum accusabant: concionatores iliorum clamitabant nostros esse cor Regis fratos.

2Vos pacifici 2 mites, Theodosii iunioris o

Alexit vitio laborare Regem confitebamur, nimia videlicet clementia, propter quam Reges oum Dem de regno deturbasset publice stpriuatim a Papistis proscindebamur, qui nos haereticos, seditiosos, perduelies esse dictitabant. Principes vero in cosilio priuatos ius di inculcabant iliam Diocletiani sintentiam, Regnum adpristinum statum reduci nonposse nisi dis itudine Religionu sublata,Omnes

ad Papinicam religionem cogerentur: Monachi, Sorbomina, ct alii elim generis tumultus homines,s pios eum acerata ut tu loqueris)oratione in nos infammare voluerunt.

Satin' igitur sanus est ubi tanta pax 3ubi aurea secula, quibus nulla neque ab apertis Religionis hostibus, quos tu ipse Papistas, Sorbon illas, tumultuosos homines appellas nempe ut hoc obtentu, quasi pro illis non facias,proditiones tuae lateant neque a vobis domesticis inimicis quibus istaRe-

32쪽

Jogis fides & clemetia in primis displicebar, quies vlla miseris Ecclesiis data estὶ Cedo vero qua lyaec non clam mussitabant, qui nullis Principis minis impediri potuerunt

quominu S Innocentes modis omnibus opprimerent, qui 'uod tu a Tentator retices

e concionibus seditiosissimis,&editis l. bris furiosislsimis,populum ad arma palam

delissime obtruncarunt nihil dico quod non Parisiis,&Rhotomagi illo bien0io patratum e ste constet) non sunt illi laecae Ma-

qui ruerunt tui similes, quid isti vestra crudelitati pr texetis'O pacificos & mites honMnes, quibus non malorum audacia, non furor & rabies eorum quos tu Papistas vo caS, In crimen vocabatur, sed una Regis clementia displicebat; & amplids quaeretur quorum delationibus tantopere in pios inflammatus fuerit Regis animus'quinam isti incendio faces subiecerint' quibus de nique'ut horibus tu Gallia, Gallia florentisii inuolim orbis terraru regnu,omnium regi OTu miserrima euasieris Haec illa itur no aurea profecto, sed funestissima secula ru Crunt, de quibus pene vaticinatus suis e mihi videtur his versibus Critias,

33쪽

Καὶ dite εω Hς, ιχυος Θ ' ς, ουδὸν ἀεθλον ουτε τοῖς εολοῖαν Igου τ' αἶκουσμα Ιως κοῶς εγίνετ . Cinnam mihi Popeij nepotem comemoras, queAugustus sibi insidiante non modo non punierit, sed etia muneribus affectum sibi obnoxium reddiderit. Quorsum hoc

vero'Quem tu Cinna innuas, non obscuruest:sed an mentiaris, tempus saltem osten

det. Demus tamen ita fui Te, Augustu fortassis alterum habere potuit Gallia, ii quis hanc salte Senecae vocem Regi occinutilet, parcendu improbadis etia ciuibus non alia ter quam mebris laguentibus:& siquando mj sso sanguine opus est, sustinenda esse nzvltra si necesse sit, incidatur. Haec igitur ille quam tui dissimilis qui te mite Sc pacifi-eu vocasὶ Sed Sc istud cuiusmodi est P ceps,iniuis,intedigebat populum imbutis mala opinione de Religione sui Principis,inuituet parem,s ab eopserunque abaliena t. Bene est sane,Carpentari, quod tandem sine simulatione loqueris. Hoc nimirum illud est Diocletiani axioma, quod Regum auribus occinere vos cosueuistis, quibus Religio nihil aliud si politicu quidda cesctur. Sic Principem suum instituit ille Floretinus Machiauellus, impiissimus homo, quare tamen quid absurdius dici potest, nisi

34쪽

3Lquum de vera Religione agiturὶNam quid alioquin iniquius est quam aberrantem

ducem sequi 3 Tua vero rursum quae stultitia est,quum Papistas ipsemet dixeris contra Rcgis edicta debacchari non destitisse, nunc illos ut Regi obsequentes laudare,diuersam sequentςs Religionem,in quorum numero tutemet haberi vis, inuitos paruisse dc a Rege abalienatos fingere Mentionem quoque, sed profecto inauspicatam, facis Commodi , cuius tepora cum nostris comparas,quod nobis licuerit Synodos frequentissimas habere. At cur non potius Constantinum illum idolorum euersorem delegistiὶ Obtinuerunt igitur Gallicae Ecclesiae ex Regis benignitate, cum alia non

pauca, tum vero etiam ut Synodos, sed ascitis Regiis magistratibus, cogere ipsis liceret. Quis hoc negatὶ quis ea de re Deum ipsum non collaudauiti quis Regi gratias

no egit Hinc,ut facere vos causidici quae-uis iura confuse, ut coquus ille Plautius, permiscendo consueuistis, ad rem prorsus aliam delaberis. Rex,inquis,m nostra Rel

gione perscreerant ibin, pol ius quam issis qui Nariassenindere con keuerat. Recte id quidem . & utinam semper in hoc propolito

perseueret. Quinam enim arbitrabimur

Regi fidum futurum, qui datam Deo fide fefellericiVerum si hoc valeat, quid te mi-

35쪽

sero fiet, licet ampla dignitatem aliqua ex ista pioru insectatione sperante ξ Sed facio

tibi sane iniuriam, qui te in istoru numero recenseam.Nec enim mutare Religionem potuit qui nulla habuit.Ista veroMaximini & Maurieti nomina quae comm Cmorari quam inauspicata sunt ξ & illud Zenonis quam plane ominosum est' Historiam e- nam illius & Verinae socrus ipsius, turpissimumqt,utriusique exitu non ignor)s, adeo ut infausta illa nomina ex omni vetustate plane de industria delegule videaris, quo-xu exempla utina Deus Opt. Max.a Gallis auertat. Audiamus aliam criminationem. Ne fas est, inquis, subditos quis rem negoti cam exteris traditare luco illo inscio' te se oPrincipe. peccarui ergo scilicet qui per Angliae reginam & ill uitrissimos Germaniae Principes, siuae conscientiς libertatem Regiluo commendari petierunt. Et quae tadem leges, quae cosuetudines id fieri prohibuerunt ZHoccine appellare potes quicquam neSotii cum extraneis ageresneque Regis sociis aut amicis uti unquam liceolii Aarhaec barbaries fuerit' ius tyrannis'Adfers bina exempla,Vtrumque sane rursus in au spicatum. Ob talem seu hic one, inquis, nescio quis Arabiae Rex Theodoru Antiochiae episcopum iussit exulare. Sapores Perse m Rex Simeone episcopii, Romano Imperator min s

36쪽

gratu expulit. Et quorsum haec, ineptissime homo' num ut suspiciosum id est omnium Principum miserrimum esse illum doceas cui assetarisi Quid enim eo Rege miserius esse potest qui sibi a suis metuatZ Itaq; obeam potissimum causam Augustum ipsum quantiis clemetissimum dc sapientissimum Principem, de reddenda Repub.no semel cogitasse ferunt tam miserum est eos quibus imperes reformidare nec eum ex amicis quida alio magis quam eiusdem suspicionis argumento quominus id faceret d terruit, ne tot hosties videlicet dimisso im- pzrio experiretur, quot olim hominibus est et dominatus. O miseros isti usimodicosi liariis stipatos principes, qui tadem neque quibus fidat, neque quos metuant norunt. Sin ex istiusmodi exemplis volebas imit

tione dignu quippia spectandu Regi proponere, non alia tibi auspicatiora suppetebantὶ quanqua istud fortasse de Theodoro Antiocheno no prorsus inepte, si modo in eo q, Arabs iste iniuste fecit, Rex uti suo iure volet. Sed φ de Simeone in exiliu pulso comemoras, falsum esse dico. Quod siquis ex tilis Papistis,vel Sorbonistis quos tumultuosos vocas, alio c5filio te delegisse dicat crudelissimi in Valerianu Caesar tyranni Saporis exaptu, tibi cogitadum est stultitia malis deprecari,an illud ipsu crimen cuius

alios

37쪽

ue S

alios arguis confiteri. Sed illud tame stultitiae vitiu in te potius cadere vel ex eo quod subiicis exemplo liquet. Comprobaras noobscure illorii quibus nunc seruis, vel Di cletiani potius,digni sane cui subscribasauctoris, sentetiam, Non posse stare regnum in quo feratur religionum dissimilitudo:& libens tibi concedo nihil magis esse Principi curandum, quam ut sicut unus Verus Deus est, ita etiam veram unica Religionem quam purissime & seuerissime obseruandam curet.At tu nunc tui oblitus, Rotharim Longobardorum Regem pro fers, cuius edicto citra publicς pacis violationem,quandiu Rex voluerit , in singulis Italiae urbibus bini fuerint episcopi, Vnus orthodoxus, alter Arrianus. Ergo, Carpentari, ut Arrianis etiam coparemur,

posset pax in Gallia duabus stantibus religionibus seruari , nisi forte obsequentiores Insubres Longobardis, quam suis Regibus Gallos probaueris. Neque, inquis,per Regem stetit. An ego vero misellus ad ista quibus oleum suffundis incendia, aliud quam lachrymarum copiam adferens de accusando Rege cogitavi'Quo igitur consilio ista apud me commemoraS Cogit me tamen impudentia tua, nonnihil etiam istorum quibus criminatio tua

38쪽

nititur expendere. Profers nobis Iudaeorum contumaciam , & seditiosa consilia quae Claudium , Traianum, Adrianum, illum quidem stultum, istum nimis credulum, ut ex Plinii de Christianis epistola fatis liquet, tertium crudelem, ad persequendos etiam Christianos concitarim. Atqui nihil hoc ad Causarios , nisi eos quidem Iudaeorum non dissimiles probaueris: Regem autem, quem quum maxime laudare vis, summe vituperas, illorum similem esse stituas, quos abiit ut millis quidem iniquissime factis imitetur. Quis enim sapiens & moderatus Princeps,

nocentum culpam velit innocences luere' Sed agὶ, quid isti tandem Causarii parrarunt' Eortam, inquis , pemlantia ,Proter

ima,con stratio nos libertate, Patria, straunis prinatui. Audi, homo stultissime. Vel tu plane mentiris, vel Regem Tyrannum facis, quantus nullus unquam ne ex illis quidem fuit quos a te inauspicato nominatos dixi: vel Galliae populoS, quorum humanitas& comitas praedicatur, omnium Orbis gentium seditiosissimos esse statuis, qui tantam in vos mites & pacificos homines crudelitatem exercuerint: vel Gabliae Magistratus ut incredibiliter negli gentes , aut ut eorundem scelerum socios criminaris,qui tot postea mensibus ne leuissi-

39쪽

leuissimam quidem in tam improbos Scsceleratos quaestionem Ullam decreuerint, En quibus te criminibus inuoluas, dum ex temeraria accusatione, nescio quid praemioli captas. Sed dic tandem, homo assii actissime, quid isti Causarii peccarunt Nos

inquis ocietatem inire cRm tis nolebamus, ex

ct Papistas censebams honestis osciis conciliandos. At iliti, urora dandas habenas praedicabant , Seba buccruam perpetuo in ore habebant, miram inter nos 2 Papissas pacem pie coire posse praedicabant , habebant di flositos miniistros in ludo neq*itia eductos, ingenta 'leta sius concionibus a senumente arturbabant. Imo ver λαλε ,si Mu iis unquam sacrificasti, nunquam tamen litasti.Magna tamen haec simi,fateor, grauia, horrenda scelera : sed qua ratione, quo testimonio,quibus saltem coniecturis probatas' Audita n Q a quoquam unquam fuit ullam inter nostrarum partium homines vel leuissimum de istiusmodi rebus verbum factum&Vbi, quado, a quibus ministris vel unum verbii de capiendis armis factum probaueris '& cur id facerent etiam qui maxime seditiosi fuissent, quum plus illis unius Regis beneuolentia pro desset , quam quicquid armis consequi potuissent f Num ita uuenquam insaniroc iij.

40쪽

potuisse Aemonstraueris, ut de honestis simae pacis beneficio tanto sumptu comparatae , tantis laboribus partae, tanto fanguine emptae , belli descriminibus sine

caua exponendo potius quam retinendo cogitarent ὶ quis eorum quos tute Papiastas vocas de his rebus unquam apud Regem , apud prouinciae rectores, apud Par- lamenta,apud inferiores magistratus vllam istiusmodi querelam detulit Z dc cui tale quicquam persuasisssent Ministri annobilitati Z atqui ne optare quidem quicquam multo maius poterat, eo quod sibi per edictum concedebatur.num ciuitatum

plebi, sumptibus, aerumnis, cladibus infinitis exhaustae, &, ut maxime vellet, quae nihil tamen posset eruere , nobilitatis praesidio destituta γ Ministros denique Ecclesiarum cui Religionis nostrae perito persuaseris bellum in media pace promulgare voluisse ,. quin a suo collegio, a plebe, a prouinciarum SynodiS coargue-TCntur , aut etiam ex disciplina in Galliis

constituta exaut horarentur : aut potuisse, quin suae ipsorum doctrinae, &solennium precum λrmulae palam contradicerent ' Itaque falsa haec saltem esse, a que adeo ineptissime simul Sc malitiosis-ume conficta , quae de ministris commemoras,quis non videli Adfers tame aliquos istorum