장음표시 사용
61쪽
s8 I. O ANNIS ME URSI Iem is ni qui injuria conqueratur. cosm omnino vinciarum motum componeret . ac quietem LxIx. Eam ese, cur in Belgio regni sui mercatores, deinceps certam consitueret. hac de causa simul aut eorum facultates, attinerenturi se quidem id remp. attigisset,in auctores turbarum inquistos pecuniae fecisse, quam Hsanicae naves advexo animadvenisse. ac maturius is,d fiuctum volserunt,inμos portus a piralis Gasiis actae. eam au- isse, ut regi seo stisfaceret, or gratiam meris rem Gemens bus, ad quos pertinere crederetios conciliarer, quorum illi simplicitatem circumvo. aliquot mensis cum Urea redditurum. nam ut is nissent. praeclarum hoc consilium homines μusiam regis pecuniam manus injiceret AE anquam ditisses perturbasse, quorum arma ut propul in mentem venisse ; legato quoque jud , ut ret, maximam anni partem sub pellibus egisse. aequum erat,declarasse. adeo tamen humanitatis, quando vero consideraret, plurimum istos inveteri que amicitiae , oblitum Albanum, ut An- mutara religione momentipsisse, quam glossos adeo proterve invaderet. quod s iis rumque ingens populi in entia, ct contemptus hanc pecuniam exhiberi omnino vellit quamvis magistratuum, sequeretur: ideoque contra leges, Genuensium propriam, tamen illico facturam; per quas antea res. tranquilla, nefaria consiliadum Aos modo in Sestio su ectos,bonis omnibuη agitasse ; nihil ipsem prius habuisse, quam ut restitutis, Albanus dimittat fi cst amicitiam , ex mandato regis reddita quamprimum anti- integris utrinque commerciis, rectius deinceps qua religione, leges quoque, aes tuta, resilue- colui. interea Albanus, erroris poenitens , ret. idque etiam praestitisse, ab episeopu, ct cricum , translatis Hamburgum commer- terissacrorumpraesulibus in mum egregie. quam ctis, nihil Anglis, plurimum Belgis noceri in rem cum rex, impense nulli parcus, aerarium
videret ; ad reginam Christophorum Asse graviter attrivisci, deinceps i providerent, sonuitium mittit. quem illa, sine mandato ne deessent paci publicae, ac pub dia necessaria.
regis, admittere nolens , neque ut lega- demnarent. multa cohortibus ordinistis,o res tum habens, contemptim ad Senatum re- quo militi, pendia r Iare. locorum communi-jecit. cumque indignum id is censeret, ir- tiones, militarem annonam, o tormenta tisi ritus legationis, domum rediit. ea re irri-.ca, magnam pecuniae vim exigere. plurimum
latior Albanus, pridie Kal. Apriles edicit, eo, quod mercatoribus deberetur. nihil in cane guis, donec aliter cautum , usia cum Anglis sem praeso esse. perpendisse diligenter, quibus commercia habeati naves quoque, nis armatae, sub diis usa quondam res. fuisset; nec conmenia Oceano antinerent. delinquentibus poenam entius quicquam, iusi is, deprehendisse,quam addit, publicationem bonorum. &, ut ra- quod Ao in provincias has udventu rex OMin tum edictum foret, delatores etiam sta- bus proposivisset. id quia haud interi tam mimstuit ι quis e bonis publicatis pars dimidia processet, nunc operam dedisse, ne quis, veluti
proemium soret. verum munus odiosum, ambiguum nimis, aut oborum, detrectare praeter exules quosdam Anglos,nemo fe merito posset. quamobrem acere, ut rerum m re adire voluit.iuter hos erat Ioannes Sto- bilia , quotiscunque venum irent, decimam
rius, jureconsultus, sub Maria inquisitoris quae mi essent, vicesimam penderent: utraque ossicio functus; homo egenus, &,mutata autem indisincte Arentesimam exhiberent. religione, odio in suos praeceps. datusque se, quo singula commodeflerent, modum rivicarius, Gulielmus Parherus ; qui mox, scri t. Ea petitio Ordinibus permolesta certa gratiae spe, dominum prodidit. accidit, & grave alii , divitias sis , alii
quippe in navem introductum, mercibus probrosum putare, paupertatem profiteri. Anglicanis onustam. dum eXplorat, nulla universis invisa exactio. tamen centosi fraudis alicujus metu,magisternavis,COr- mam a plerisque metus expressit; quamnelius Elchenus, egregio pro patria fa- mox Geta, Frisiique, redemerunt. in docinore, expansis velis in Angliam aVe- Cima vero, & vicesima, cur non item a istum reginae sistit; ubi, fracta laqueo gu- quiescerent, causas, libello comprehemia, tanquam patriae suae hostis, pro spera- sas, repraesentarunt. ac communis fereto ingenti praemio poenam invenit. Albam Omnium querela fuit, commercia interverti,nus ad diem x Io Kal. Majas convocatos potis imum re . nervum seorsim etiam Br Brugellas Ordines hac oratione compel- banti,Hollandi, Zelandique,sbi gravis D lat.neficium nussi, ideo se a rege missum,uipro- mam decimam questi, cum ob halecum res
62쪽
G U L. A V R. quamque sicium capturam; tum pro re dem, vinum, pannique texturam ; o merces, ML thico mari advehi se litas. quin tributum pol us annuum posularet, quamvis stra vel rem modum, pro de in regem, o obsequio, libentius solvendum quod vicesimam auisseres , eam planeferri non pose. quippe usu sepe
murum, uti ob eundem agrum, domumve, intra annum verrentem fixi, centesima seis retur. Harum rationum Albanus,animi obstinatus, nullam admittens, decimam,&vicesimam, urgere non destitit. non certum
sibi nemp. pessundare, si felicitatem esus
mam, stabilemque , reddere. ea de causa indulgere, ut onera Fra per libesios restarentur, beniagne deinde arbitranda. inpraesens vero velli r gem , uti postulata concedant; si recusem, aut cunctentur, aliud quicquam tent Murum. nihil esse , cur ita grave exis marent. in V ania
usitatum , ubi una sua Alba onis ingulis
quinquaginta aureorum misita redderet. Provincialium causam prudenti moderatione V lius praeses ita tuebatur,uti nec Ο nixe sese viro propositi rigido opponeret; conssiderandum diversium regionum svium
Hspaniam , Lite diffusam, agri cultu, se feracitate seli, aestimari: in limite nullis vicinos; montibus tantum, o mari, terminari. MLgium contra angulum esse, pannificioque, ac commerciis, censtri: deinde pluribus popul, circumfundi; ad quos ea, s tribuis onerem tu commigrarent. id prodenter Phil pum Eumgundum, Belgi selicuatis auctorem, praevia disse. eoque diligenter cavisse, ut porroria , ac inbuta, levia e fient,vilisque annona. se exumnis mercatoribus hac de causa privilegia inisAssse. nunc ,s contra ipse nitatur, arceri per grinos , expelli indigenas, ac commercia Intem verri. ex uere arces vellat, aerarii rationem haberet: neque adeo nece sarium, novas eri; quam , pG oum in limite fui seni, reparari. nunquam tributa provinciales continua se; tantum rogas, quas anesiam, conces isse: quales vel requirerent principes, velfacultates femrent. quis in pace, nimia exactione, nusia in af
quem belli casium si fidia relinqui, nusio modo
expediresdvemum agricosis vesici,ne pro emea mereriores oppresum iret. porro de rediissis Albae, ut longe maximis , ita pluZimum gratulini. ita ordines, amplius deliberaturi, inprovincias quisque suas retrocedunt. interim,datis ad praesides literis,instare propo-L I B. v. systo singulos jubet. si quidem ea moderatione uiserum, qua in obiectis isticultatibus aequum esset. id influa manusitum. Gr vel omnia omittere posse, si commerciorum ratio flagitaret. nonnullis quoque interminari, nise com
denent , vim adhibiturum. atque regi sic videri. moribus nuperis obnoxios esse, hocque culpam prompto nunc obsequio luendam. Hannonios, Atrebates, ac Namurcenses, ejus noxae immunes, ut exemplum ipsi caeteris darent, blanditiis, & promissis ingentibus,impellere clam tentavit. reliquis praesidiorum metum injecit, idcirco territi nonnulli , ut evaderent iram ejus, &tot militum imminentem insolentiam, quibus animus per stipendia debita ferox, & Occasio tantum praedae quaerebatur, ea lege tributum promittunt, si provinciae quoq;
caeterae id exhibeant. orant praeterea, ut expensis querelae momentis , clementerstatuat,
quod Dblice utile sis futurum. Hollandiae
nobilitas, & primaria urbs, Dordracum, prima assenserat; cui mox reliquae civitates accesserunt. tantum initio recusare
Amstelodamiam. & seorsim causas suas allegare: subscripturum nihilominus, si ab aliis acquiesceretur. major vero iussicultas apud Vltrajectinos fuit. ii Albano responsum mittunt; sterio omnia perisionis suae membra expendis, neque modum invenire potuisse, quo satisfacerent. exiguam admodum provinciam esse; e qua, ubi quam lati ima,
duabus horis exire liceat mediam partem ingenio locis erilem valde, ais eram vix cum magna impensa fructum ferre. proxims x L a is, quibus in camose abistipotesatem transiisset, prater alia quoque tributa , aes alienum centum flore norum millia contraxisse; cujus usiura etiamnum premerenturi in perpromtis tum bis valde a Micios in tutelam cogere mihi debuis, cum stipendio exhausum aeraraum. inde desinam civibus urbem, o commercia imminuta , ne in pace quidem frequentia. agrum etiam Abyectum, in transitum copiarum aporrum, amis que pariter o hombus e positum, fortunis pluramos evertisse. huc a cedere maximaagriculturae incommoda ; exesa pa im a muribus sata, aut agger Ibus mi tis mersa: ac mortalitatem pecoris. nunc piribulum intolerabile porro flagitet, publicam to perrat fore. olim regem Philipptim, forentissima Mihuc frovincia, cum centesimam rebus
63쪽
6o I O A N N I sfili, mercibus autem quinquage am indixissit, inusiecta territorii anguisia, ct tributi omaenarii gravitate, tantum xxv florenorum On in omnisum aestributa, imperust ac storare, indulgentium tam laudatam sibi hoc tempore in exemplum propositurum. quia tamen, assem in Belgium, quietem ejus, ac religionem avitam, maximis omnino impensis constem set, ni agnostere benesicium viderentur, 'Iuaginta duo mistia florenorum infixennium proximum ferre; ita tamen, ut duodecim , Iam expensa, eis .e deduceremur; ct interea trianti caeteri immunes forent. deinde etiam, si tempesin alibi aggeres disi aret, tum illius anni ponis insequentem Hsferretur. non contento his Albano , iterum oratum ablegant. magno turbas proximas petisse ; ct eo pensa cflorenorum cro, ut obsequis dumque
in regem tueri liceret: quam ut porro resaremtur, concedere paratos, quantum nulli princiapum Forum unquam fecisset. ea propter , printer x i ii a cio quae se visent, alia adhuc c offerre, sexennio proximopersolvenda. sed cum vir propositi rigidus, ne sic quidem placatus, nisi parerent, datam a rege potesZatem, o arma, non Obscure minaretur,tertium deprecatores miti t. eam bistemfuisse, ut honestam orationem obtinerent, praesertim tam
ingenti pecunia quam, obsequii in regem proni,
nunquam antea concessam, insemma aeraris neces itate , decrevissent. supra istam nihiI posse. seorsim etiam quinque collegiorum praesules repraesentabant, forum bona, sne summi ponti cis constensu, sub commercio laicorum nasio modo comprehend. o in busti de caena domini, eos qui tributa permittunt, non m
nus quam ipses exactores, Uscrorum probi
sera. item proximo cum Carolo V tractatu, quando jus in lagum rerum temporalium transferretur , a tributis gravioribus expressopacto immunes halitos. nequaquam ignaros , datum
egi a pontifice, ut dimidiam bonorum parum ditionum farum ecclesiis imperaret. qu.e res quando gravius ipsos, quam sicularium quenquam premeret, enixe injuriam manifesam d precari. AEgerrime hanc exceptionem Albanus tulit, & bullae ejus allegationem ;quam de opprestoribus loqui inquiebat, non do veris ecclesiae patronis, inter quos locum sibi minime postremum deberi.inde, accito Antver a typographo , cum, Senatu Permittente, exculam intellige-M E v R S I I
ret, graviter illi succensere, moXque cer- CT, Utior, faetiam negligentia Torraei; prius Llii deum aliquamdiu in publicum prodire votat, deinde in annum munere semo t. Ut autem Vltrajectinos cogeret, quorum exemplo alii quoque jam recusabant, logionem Longobardicam illuc mittit ; inqua x Hispanorum signa erant: quis promiscue, nullo ordinis ullius respectit, hospitia sua cives darent. neque eXcusaretur qui squam, praeter episcopum, templi Martiniani Decanum , & Wychersiotium, ad Mariam Canonicum; cujus frater regi a cubiculo erat. Eorum effrenis insolentia eo gravior civibus incubuit, quia , si non mandatum Albani, certe destina-
tio fuerat ; idque illis minime ambiguum impunitas flagitiorum magis prodidit. sed immite consilium constanti patientia
fregerunt ; & extremo Novembri, cum praesidii angustiam ipse miles quereretur, signa duo Amerssortiam sunt translata. quia vero gravem omnibus decimam , &vicesimam , videret ut invisa nomina mutaret, diserae propositum vesse ostendit ; si pro iis universim in annos petuos sex sequentes vicies centena CII promisterent, initio fucto a die x Kalend. Septembris, quo vicesimam , decimamque concessissent. λβι-per, cum tanti a pecunia Amptibus vix Affectura videretur, poII sexennium, altera centesima aerario subvenirent. huic rei deliserberandae mensem dedit. & initio aequior quibusdam visa fuit sed expediendi ratio, gravi pridem aere alieno, perdifficilis censebatur. alii Opinari, temere consenseum dici, quamdiu Vltrajectini deIrectarent ;cum non aluerpromisissent, quam si omnes a quiescerent. erant etiam, qui vicesimam, decimamque , leviorem existimarent,
per tot profugos, o di idium Anglicanum,
detritas vehementer commerciis. nonnulli privatim amplius raro abs se exigi quereba tur. quippe olim insitutum, ut pecuniae, a
principibus rogarae, Alandria trientem solveret, Brabamia quadrantem Holgandia nandrici tributi quadrantem Artesia, Hannonia, ac caeterae provinciae, xtante inguia penderent. quibus temporibus iasium contra Galliam g sum, placuisse, ut limitaneae tributim ueshalerentur: nunc pacatis, vatie iniquum, ut Elandriae trientis nec itas, Brulantiae qua drantis
64쪽
in is aramis maneat. rectius tributum omnibus legi- duceret. qui, dum mare passim infe- eis timum iustinctum iri. contra Artesii, Han- stat, tempestate in Flevum actus, naves L iI nonii, Insulani, Duaceni, Orchienses, ac prius sexaginta , quae e Dalaia, Sueciaque,
Namurcenses contendebant, a majorum adveniebant; mox alias x L aggressus, existi uto nil omnino recedendum. His dissidiis pugnavit: mercibusque direptis, terrore dissicilior rerum status, ac provinciarum ingenti commercia concussit. eadem aliis diversa studia novas postea turbas dede- quoque mandata. insuper ipse, nullius ivrunt. quin augente Albani odio, plurimi boris parcus, passim omnes, quos cauta mutationem exoptabant ; etiam illi, qui suae favere crederet, Orat, atq; obsecrat; majorum religionem sequebantur. pu- oppressam graviter libertatem provinciarum ne blica passim querela erat, & perpetuae desinerent. per literas quoque ubivis loco- servitutis ingens metus. ac plerique ita rum profugos hortatur ; tam Uregiam vo- sibi persuadere ; post decennium bonis omni- luntatem ut pecunia ad uvarent, sine quast bus evolutos , nondum tamen a tributo iniquis fra quicquam tentario re patriam liberun osse. simo liberos fore. angebat magis, quod, su- In hoc proposito praeclaram illi operam specta cujusque conscientia,curas animo dabant Didericus Sonotus, Albertus Uch-
occultare, nusquam profiteri ausi, coge- tenbroucquius , Adrianus SKetanus , Iabantur. quippe empti delatores, qui col- cobus Nesenbecius, Ioannes Basius, Rei- loquiis sese hominum inserentes, innoxia nerus Cantius, aliique. quin ut tuto com sepe verba proderent.In tam justa populi mutare literas possent, inventae arcanoquerela, aut occulta indignatione,deptin rum notae s quae neque interceptae consi- ratas Belgii res ad Auriacum defert Pau- lia proderent. Eli Zabetha, Angliae regina, . ius Busius, tunc Leidensis urbis syndicus, Henricus Philippi dicebatur. Daniae rex, 'post Hollandiae advocatus ; qui aliis ab trus Petri. Navarrae, Amonius Iacobi. Fer-Hollandiar Ordinibus Brugellas legatis dinandus Albanus, Paulus Asilassus. Guli-
collega datus, cum redirent domum Cin elmus Auriacus, GMartinus Guhel . Meteri,simulato Antverpiae negotio, dc qui- gensis , Hultur. Didoricus Sonotus, Daniel husdam aliis locis , clam Dillemburgum Santemis; aut, Nuthamel Calcariensis. Alber diu noctuq; iter festinat , ibique Auriacum tus Uchtenbroucquius, Adolphus Sonnius. allocutus, iniquam Albani pertinaciam,& Drunaeus, Gerardus Trajectinus. Dein urbi- Belgarum communem offensam, multis bus quoque,ac provinciis,novata nomina; exponit. inde biduo quam venerat disce- & appellata Hollandia, Aes. Enchusa, Tr dens , suosq; quantocius subsecutus, non ton. Horna, Posio. Medemiacum, Castor multo tardius in Hollandiam redit. atq; ex Alcmaria,Pluto. Amstelodamum, tum eo tempore crebra illi cum Sinetano, ac Etamum, Hercules. Monachodamum, RADCalflagio , consilia; & occulta nonnun- damanthus. Brta ulcanus. Ager Vornensis, quam in Albinianis, ubi aedes Calflagius Aeacus. Delphi, solis. Haga, fuit en Mida, habebat, colloquia fuerunt. exorientis Mercurius. Noerda, Gyrus. Dordracum, dissidii fama ingens profugis spes affulsit, Ianus Gouti,Mars. Roterodamum, luchrevi fore, ut, mutatis rebus, patriae, ac Delss-havia, Achelous. Muda, Phoebus. Fle- fortunis, redderentur. Auriacus vero,no- vus, Titan. Texela, Boreas. Vltrajectum, vade Belgio liberando consilia agitans, 's' ina. Durostadium,Thetis. Gelria, Ch Οmuia rerum momenta expendit, prioris θ M. Transiselania, Mannum. Bommelia, propositi sortunam correcturus. &, ut Ida. Daventria, Venus. Ariadne certior successus esset, cunctandum ali- Campi, Iuno. Z olla, Pasias. Arnhemium, quantisper ratus, interim Lancelotum D. Noviomagum, Ino. Groninga, Astraea Brederodium, Vecnhusium, Albertum Embda, Brunsvicum. Hamburgum, HodeLEgmundum Meresteinium, Adrianum burgum. Dillemburgum, Dantiscum. Ues Menningum, Bartholemaeum Entesium, lia, myria. Ac haec x D Zodiaci signa to-Embisium, Ruichaverium, aliosque , na- tidem anni menses erant; 'gradus nun-ves bellicas parare jubet ; clallemque cupabantur. Albanus interea,graviter Vl- universam Adrianus Bergestus ollianus trajectinis succensens, quorum pertina
65쪽
6a I O A N N I Sciam provinciis aliis exemplo esse aegerrime serebat , cum insolenti valde praeis dio assensum extorquere frustra sperasset, medio Decembri ad causam dicendam coram Senatu adesse jubet. id cum constanter aliquoties fecissent , multorum precibus, qui gratia in aula, &auctoritate valebant, offensam mitigare conantur. insuper ad centena millia, quae obtulerant, alia quinquaginta addunt. sed ille, neque sic placatus, sine eXceptione parere jussos,etiam ante actorum veniam supplices postatare voluit, se arbitrium exb ctare. aliter nec ius remisurum, nec praesidia deducturum. quod ubi ipsis intellectum, etsi judicum haud occulta iniquitate, patientiae obstinati, jure porro experiri; neque, im gra conscientia, infamiam tantam in se, seseque, a tuere statuunt. In caeteris provinciis id effecerat, ut e vicies centeniS CII,
in biennium proximum dandis, singulae
partem ratam promitterent. paucis aliquot,quae Philippi dominatum pridem ac- Ceperat, permissa redemptio,ac Gelai quidem, quingenta quinquaginta ci I; Frisii,
cxxv I I I; Translatani &Tubantes,XCIv; Grouingenses, Lx ; distincta in certos annos penderent. Linganis decem cII da-Ierorum imperata. per haec annus exspiravit. Iudies vero crescente in Albanum odio, vix ultra obscurus adfectus erat; &clam agitari plurima, palam per occasionem mox tentanda. sed Auriacus, explorato , pridem per aerarii inopiam se consilii frustra fuisse ; quosdam etiam parum fidei constantes: qui, simul in Belgium
cum exercitu advenisset, urbes se aliquot tradituros,aut auxilio adfuturos,promisissent; iterum incerta casuum experiri haud
Consultum arbitratus, symbolam prius ubiq; rogare; mensibus singulis, & septimanis, colligendam: etiam in ipsis Albani provinciis, ubi terrore cuncta oppleta. A Sonoio jussi hanc operam concionatores quidam praestare, qui ignoti per Hollandiam, & Vltrajectinum agrum, Versabantur; & occultis domiciliis apud religionis sitae socios usi, vim pecuniae satis magnam corradebant. quippe in communi negotio, vindicandis conscientiis, patriaeq; libertati, instituto, nulli magis ossi-Caces : cum homines forte haud indiserti,M E/U R S I Isi non eloquentia sua, at pietate,facile ani
ctu in Auriacum, patriamque , se quoque ipsos, sanguineinq; suum, offerrent. Idem mandatum Leidae acceperat Petrus Adria anus Wervius, & cum eo Georgius Epo; qui cum illic , tum Dordraci, Roterodami, Delphis, Hagae , alibique, symbolam
non contemnendam impetrarunt. H Frisiae selecta nobilitate, Petrus & Asnga Ripperdae, ac Pompejus Vinensius,ad diem Kal. Febr. Sonoto nuntiant, nulliste antea sederi obnoxios; neque quemquam, uti essit uiisse: tamen bonis doliatos,ceu communes noxae forent.itaque patriae siuae ergo, r libemtatis, deinceps, ad vim propulsandam, Auria auxilia ferre certos. quae tametsi nusia ipsis tunc in promptu, in proximam tamen Pentecosen silvos trecentos parare velli. Interiin ad rempub. ordinandam Albanus fertur. ac Dor-draci monetae prςsectum,aliumque, adulterandae administrum, in carcerem conjicit. & illi quidem, poena capitalis indicta;
huic, ob imprudentiam aetatis, multorum interventu,gratia facta. utque porro fraudem prohiberet, Id. Martiis edicto ca-Vet , ne moneta quis argentea qu.dicunque urseretur,nisi quae Philippo auciore cusa, aut signfra esstra. Res utilimma publice visa, magis privatim ipsi quaestuosa. Inde ad religionem animum advertens, Ebris veritis plane
abstinere jubet; & Theologis Academiae
Lovaniensis dat negotium. ut, noIatis auctorum locis, qua myorum pietatem laederent, indicem facerent ; editum postea, hac cautione, ne in eo, nepraefecti, aut senatus, auctoritate , qui suam aliquid mutaret. Additur curae isti Arias Montanus, vir egregia literarum fama ; qui, mandata a Philippo Bibliorum editione, recens ex Hispania advenerat. Tum typographis quoque, dcludi literarii magistris, leges praescribit Cameraci, & Machliniae, synodos habet; in quibus episcopi multa decrevere , secundum concilii Tridentini statuta: a quibus discedere quenquam, fas non esset. item de judiciis criminalibus multa constituit,in speciem non iniqua ; quae nullo
privilegiorum, legum, immunitatum, aut consuetudinum, respectu, tantisper obse varentur,donec de iis,scripto repraesentatis,plenius cognovisset.formulam quoque
66쪽
G v L. A v R. L I B. v. 63 sacramenti proponit, iis sequendam, qui ordinum munere defungi, vetat; Franciscum cio taad judicum ossicium, aut aliud aliquod Bothium, aerarii quaestorem, rationes pu-L K munus publicum, promoverentur. Per blicas Bruxellas transmittere, pecunias hoc tempus, cum comitia Spirae Neme- vero fisci quaestori tradere jubet. Hujustum Maximilianus haberet, profugi Beb quoque rei certiorem regem faciunt, &gae, communicato cum Auriaco consilio, quoscunque faventes sibi in aula ejus cx- de vi, & oppressione, Albani conqueren- istimabant. interim , quia intolerandates, Caesarem, atque Imperii principes, Hispanici praesidii ferocia vexabantur, supplices orant, ut siuo nomine apud Philip- omnino satisfacere Albano,& placare ir pum in recederent. idem Culemburgensis, tum, 1tudenti sed illi rei Florentius Thina Bergensis, Hornana,& Batemburgicus,se- nius ter ablegatus , re infecta domum recerunt; debitum Imperii clientibus patro- diit. & obtulerant, si comitia antiqua d cinium implorantes. ac faventes e princi- ret, ac praesidium evocaret, florenorumpibus multos sane habuerunt; qui & cau- centum octoginta millia. Rex Philippus, 1am adjutare, & orare etiam Caesarem ; pontificis consensu, & consilio Albani, ac quando pars imperii Belium esset, mi sinus senatus, Madriti anno superiore diploma
aerumnamum, pacem religionis, qua Germania dederat x v I Kal. Decembres, quo tur-
frueretur, ibis quoque procuraret. jamsemel barum veniam Belgis promittebat: sed apud Philippum egisse, nec propositum tam tam lata exceptione, ut paucorum bene Lodabile desilueret. pergeret pacis isud dia ficium videretur. illud, hactenus dilatum,umpnes erre; a uaderetporro regi, ne vim nunc Antverpiae Promulgat, xvI Kal. Sexu am conscientiis in negotio Mei faceret: tileis. In foro maximo, ante curiam, thea-
neve vita, ac formias, subditos supplices evere trum ligneum erectum erat, aliquanto teret. Et inclinabat in rem aequam Moi- sublimius, panno oppansum. in summo, milianus; cum legati ab Albano, & Ca- solium magnifice instratum; regis locum tholicae religionis reliqui principes, opti- repraesentans. in hoc consedit, fastu nullimum Caesarem in contraria omnia age- legatorum in id tempus usitato. ad utrum-rent; licere regi, in rebellis pro arbitrio ani- que latus, depressiore paulo sedili, foem, madvertere: neque hanc curam ad Imperium nae duae Antverpianae , praestanti forma; pertinere. Tunc sententia in Vltrajectinos quod indicium populo erat, jam placatum lata; qua suffragium in comitiis clero jux- regis animum, ac clementer ipsum deinceps esseta, ac nobilitati ereptum. magistratui ur- halendum. prodeuntem ad gradus usque hano, aliisque civitatibus tertii ordinis, et- stipatores deducebant; forum miles Ob- iam privilegia omnia. qui, hoc quasi sul- sidebat. ita cum magno armorum terroremine percum,ad regem provocant, idque pacem pronunciat, gratiamque delicto- Albani iram accendit. Igitur deprecatum rum, minus acceptam, quia paucis adeo mittunt in Hispaniam Gulielmum Vcuse- utilem , omnibus dubiam. quamobrem lium, ad D. Petri Decanum,antiqua pieta- rari confidere ausi domum redierunt, ho- te, & praestanti eruditione, virum; quam- mines nullius fere loci, quos tenuitas sor- vis periculosa legatio crederetur, recenti tunae, numeriq; infrequentia, tutos prae- exitio cum Montinii, tum Bergensis, alio- stitit. Mense Augusto Anna Austriaca, rumque. isque cordate factam ab Albano Philippi matrimonio destinata, in Belgi- injuriam regi supplex repraesentat,sed Al- um venit. proficiscentem fratrum minimibanus,spreta provocatione,per literas Vl- Albertus & encellaus, & selecta nobi- trajectinis nuntiat; etsi pons sententiam lu- litas, comitabantur. Deducendam Caesartam, omnium in provincia munerum penes re- dederat Ioanni Hoto, Monasteriensi epi- .gem potesas esset; tame ingusis magi uiuum scopo, & Borussici ordinis praefecto. Sub
prorogare, donec aliter facto opus isderetur. -- adventum profugi Belgae Emerica exacti; terim provideremsiduo, ne quid in jure dicem ubi tunc Arsicotanus, ac Noircarmius, do, aut civibus regenris, res'. detrimenti cape- erant, honoris ergo, obviam missi. Cum rei. tum provinciae quoque praesidem, ac regina Noviomagum appulisset, sole senatum, comisia deinceps D a habere, aut ni ritu in Albani manum traditur. illic
67쪽
Transissetaniae, Groningae, Ommelandiae, ac Tubantum, obvios legatos habet; matrimonium noVae nuptae gratulantes, tum egregia quoque munera Offerentes. inde,
Albano deducente, Antverpiam abiit; ubi regio plane apparatu excepta , a cae teris Belgii sui provinciis, ultra Mosam, & Scaldim, positis, vota itidem, ac munera, accepit. Hinc profecta in Zelandiam, classem Flistingte conscendit; ducente Maximiliano Botavio,maris praefecto. In Hispaniam abeunti comites ab Albano dati, Ferdinandus Toletanus filius, Rodericus Toletanus, & Christophorus Mondragonius, cum legione sua eam ob causam Daventriam evocatus. Ipse Albanus, cum & antea successorem dari sibi a Philippo postulasset,id potissimum nunc agebat , ut novam dominam ad regem mari tum deducere liceret. sed obtinere commeatum non potuit. Dum haec fiunt, sedulo Auriacus de restituendo Belgio agitare. pridem naves plurimς, us jussu,mare commerciis infestum reddebant. nunc de urbibus quoque capiendis cura erat. itaq; clanculum per Sonotum Enchusam sollicitat: isque pene rem perfecerat, occupatis civium plurimorum animis; cum obortum tamen aliquod improviso impedimentum, summo , quod mirandum valde, consilii secreto, in sesquiannum differre coegit. Interim symbola: in Hollandia
boreali, duorum maxime concionatorum
opera, per pagos plurimos institutae; & conventicula item crebra, nullo Albani metu, habita. Illi ad populum commeare frequentissime, & periculum alternare:
γ literas ferre, ac referre; quae interceptae, ne arcana consiliorum revelarent, de frumento, aut commercio aliquo simili,agere visae.id vero commercium urbes erant, Horna, Enchula, aut Medemlacum. pariter in australi Hollandia de Dordraco occupando, Brita,Roterodamo,Delphis, agitatum. in Transiselania, de Daventria, Campis, Z olla. Sed consilia haec, impedita,aut non tentata,irrito in hunc annum Conatu fuere. Quia autem naves bellicae insolentius piraticam exercebant, ut infamiam belli sui emendaret, dato illis praesecto Lumbresio, edictis pluribus licentia M E v R S I 1
adstringit. inter caetera, laudabili virtutis cro II iexemplo, procul ambitione omni, se maritia, L - . boni tumum publici curam habere babet; neque militem, is famae integrum legere: crimim
ant lictori, non obnoxium. tum concionato
rem singulis item navibus imponit; qui
pietatem,& sacras preceS, Xerceret.Non multo post,diversis temporibu S,naves circiter quinquaginta, varie onustas, invatarunt. Ductores dati, Lancelotus Bredem-dius, Adrianus Menningus,aliique. Valentinianis tria Germanorum millia in praesidio agere; & stipendium,diu debitum,per tumultum flagitantes, Lodronio, ac d ctorum nonnullis, vincula injicere. idque
Albanus indignatus, stipendii parte per I
gatum, & venia, data,in auctores clam i
quirit. mox Antverpiam, in spem reliqui, evocatos, cum haud longe ab urbe abes.sent, immissis Hispanis, separata tumultus capita ante arcem gladii, aut laquei poena
assicit; caeteros exauctoratoS, sine stipentdio ac commeatu,Belgio eXcederejubet.
hoc Septembri meuse gestum.Novembri proximo, cum gravistima tempestate rupti aggeres,plurimum passim per Belgium
aquarum exundavit; multiplici hominum, ac pecoris, strage. mersa passim templa, domusque, & ager pene universae Frisiae; vix urbibus salvis, quae aquis undique circumsessae. tristis rerum facies erat; pluribusque interceptis,nonnullos aedium quarundam tecta, aliaque fastigia, aut trahes innatantes , servarunt. In tam magna
calamitate egregium pietatis specimen Caspar Roblesus Billius dedit, provinciae praesectus, qui Groningae tunc agebat. quippe praeclaro in miseros affectu,passim nutantibuS, aut eXcelsa quaeq; complexis, navigia submisit, quibus u morte praese tissima tristissimas fluctuum reliquias r
duceret. insuper, reip. misertuS,quae agge ribus, aut cataractis, reparandis justo gravius premeretur, anni sequentis tributum remisit. &, homo Lusitanus, antea odio
gentis invisus, tam insigni beneficio, an, mos omnium sibi obstrinxit. Vix testimari
clades possit; & periere in sola Frisia hominum fere xx cII. nec immunis Flandria
fuit. Grevelinga, Dunkerka, Neopo tum, Ostenda, Waterviletum, aliique pMgi, experti. concussae vehementer Brugae. eversa
68쪽
G V L. A v R. L I B. v. eversa cataracta Gandensis,quae Sassa vo- tu intensum suit. & Lancelotus Bredero- cin IIcatur; & Gandavum ipsum usque,ad Cae- dius, qui, negotio in se recepto,cum qui- L 'faris portam, aqua excurrit. Minus peri- busdam navibus praecesserat,Texclam inculi Brabantia habuit, si Antverpiam e. sulam occupaturus , ejecta ex imo maricipias, & pagos aliquot,Scaldi vicinos. In glacie, irritus profectionis, aegre rediit. Zelandia,prςter reliquam pecorum,agge- Entesius,Mentheda,& Ruichaverius,quorumque, cladem, hominum CID CII cII evasissent,aliquamdiu ignoratum.ac Rui- absumpta. Gravissime vero Hollandia chaveritis,in Flevum delatus,naves quinq; quoque laboravit. Roterodami, ac D - obvias invadens, redemptionem vector, draci, aliisque in urbibus, ad tertium pe- bus imperavit. Hinc Embdanus, ceu ill dem aqua plateas supergressa est. ad Pa- to ditioni suae damno, offensam praeten-pendrechthim; & in insula Crimpensi, se- dens, naves X et detinuit, ac cum iis nobi
piem locis disjectus agger, incredibile les Frisios, Mepsium, &Iensemam, abba-
quantum hominum .pecorumque, abripu- temque Hevmelium , quem e Frisiaca- erit. Pagos, mari alacentes, eadem pro- ptu abduxerant. insuper Theodoro Br cella invasit; ac potissimu Scevclingam, mano vincula injicit, & arctam navibus ubi eversae aedes cx x v I r. naves, in littore custodiam apponit. Hoc rei eventu ut im- stabulantes, statione sua ejectς per plate- pensae minuerentur, retentis naVibus, mi-as , ceu Oceano , serebantur. & ingresta litem dimittere placuit ι sed non spem templum aqua, supra tertium pedem al- Occupandae Enchuste,quae in occasionemra, in ipso sacrario gravem e serro cistam dilata. Adhuc clam consilia erant, neque subvertit. Immane damnum Amstelo- quicquam ad Albanum emanaverat; eoq; damuna etiam accepit; & qui Mudam enixius occultata, ne ille, aliqua suspitio- ducit agger,tredecies perforatus. Partem ne, interea praesidium imponeret, ac succladis provincia Vltrajectina sensit, & cessias spem criperet Em mi factum So-Hollandia Borealis, instilaeq; adjacentes. notus Auriaco per literas exponit ; inte-Zypar e civ aedibus vix relictum quic- rimq; ex Haio & Vnico Manningis fratri- quam suit. Caninam silvam, miraculum bus, uno Embdae, altero Nordae praese- loci , rupto exteriore aggere periclitan- ctis, rem a Caesare mandatam intelligit, otem, interior moles,tam immanis,ViX sem Embdanum aetaturum eriam fuisse, nis cenovavit. Certe Belgio luctuosius iste casus; per Monasteriensem episeopum comperi et, eas& qui, praeter caeteram jacturam, homi- Albanum invaserum; aut, gelu impeditas, erinum supra centum cIo intercepit. Hispa- uisurum ideoque, quum primum salva exis ni justic sanctorum irae rem ascribere; matione posse videresse, praevertendum exist quorum imagines temere Belgae violas- masse. maxime, si conmentuproximo cirrus lant. sed simplicius ipsi Belgae judicare, rum rata Auriaci mandara haberemur. gravi- nec vindictae eos cupidos arbitrari nulli ter conquesum Albanum, quod piratas a ut tamen dubium erat, irati ob peccata Dei sit. o Ebesios si rem tradisos , Psi deberet re- . indicium esse. Multum haec res consilia sondere. insuper, non observaram usiquequaque Auriaci perturbavit. nam de Enchus a ca- militiae disciplinam; se, nusta ductorum reve-pienda, aliisque Hollandiae urbibus, cogi- remia, in amicos, pariter atque inimicos, incumtabat; jamq; in Amasia flumine naves,co- satum. ac potis imum Basii culpa id evenisse : ue, paratae; & in Anglia item Lum- qui pro siue, in paucas saepe septimanas, auus classem instruere. sed quia tempe- mrussit homines per egestate agitiosis, qu
stagaliquot naves valde Mixerat,&egres- que arma inpraedam verrerent: cumque sacri
si ripas aquae incertum nautis alVeum fe- perii Fuditi, de ligato sibi damno conquerentes, cerant, dilatum necessario propositum. redi bona postularent, his ferociter res se mox objectum aliud quoque impedimen- disset; alios, ne resonderet, eluisset. Mensetum. Ioannes Bassius, qui literas ad sena- Decembri Hermanus Ruterus, pridem tum,& mandata,allaturus exspectabatur, institor boarius, vir audacia insigni, solis
vix iv Non. Decembris Embdam venit. tribus comitatus, Lovcstentum, arcem
quo tempore, Euro flante, obortum ge- prope Gorcomium sitam,in Bommetiensi insulas
69쪽
66 IOANNIS ME URSII insula, ad Mosae & Vahalis confluentes, ingratae eloquentiae incondito strepitu ex CIo Iosub vesperam habitu Franciscano ingreL plosissent, idque amne contumeliae vide- sus capit ; ac, praesecto caeso, aliquamdiu retur, angi animis Academiae professores. tenuit ; dum speratum a Bergenti auxili- utque ostensam declinarent , Elbertumum adesset,quod gelu impeditum. interim Leoninum, & Ioannem Wamesium , pricum xxiv commilitonibus locum munit. mi loci nominisque jureconsultos, Bru- Ad rei nuntium mimis a Roderico Tole- Xellas deprecatum mittunt. hi cum fatano Silva Ducis Laurentius Perea cum istum multis verbis eXcusare niterentur,sclopetariis c L, &hastatis x. isque ubi ad edito ab astantibus strepitu vicissim tu arcem advenisset, deditione postulata, bati, ab Albano dimissi fuerunt. neque is
cum negaret Ruterus, adductis tormen- ulla ultra ira contumeliam vindicavit. tis, vim tentare. Suorum Virtutem egre- Anno sequente, explorato quid Sonotus, Cia Iagia oratione Ruterus accenderat; certum- & Haestrechtius, molirentur; apud dia V
que Omnibus, extrema pati: ct honesiam cem Cliviensem, ac senatum, per literas potius in armis mortem, quam infamem Muris queritur, homines noxios, ct turbarum contra manum experiri. Primo adventu , cum pro regem irritamenta, in se apas m disione tolera- muro nullae excubiae agerentur, petitis e ri. Megensiis quoque,Getriae praeses, sena- loco vicino scalis, duplice, quae interja- tui nuntiat ; captivos aliquot pridem perto cet, fossa clanculum superata, praesidiari- menias istos, Vsae expugnationem, ct Herenos intra arcem Hispani compulerant.inde, bergae, Somium, ac Drunium, ad Mase ; isium impetu facto, cominus utrinque pugna- vero, etiam pecunias, bella contra regem gere tum est. tandem per appositas scalas ex do, corrogare. ideo petere, uti poena crimen in altera parte irrupere, obvium quemque cerenti aut, s negligant, se, quo acto opus obtruncantes. Ruterus se in conclave re- esset, curaturum. Inde veritus Cliviensis, necipere, sparso in aditu pulvere tormenta- consilium invadendae Emericae, ubi agerio , ac , romphaea acriter pugnans, irru- bat SOnotus, Albanus caperet; Stephanumentes sustinere t ita ut viri fortitudinem Stenium, urbis praetorem, capere Sonoi- ipse hostis miraretur. ad extremum, edita um, ac Drunium, jubet. isque noctu p
ingenti strage, vulneribus obrutus, injecto stridie Eid. Febr. quinque lictoribus co-
in pulverem igne, ambustis oppugnatori- mitantibus rem aggressus, neutrum in bus,gloriosa morte occumbit. mortui ca- aedibus comprehendit. Sonotus, urbe sor-put, Silvam allatum,patibulo assilium fuit. te absens, a Maria Malsena uxore moni- capti e sociis decem Sc septem, atq; Ant- tus, ut periculum evitaret, aliquantispervcrpiam abducti ; moxque ex his suspensi emansit: graviter apud Cancellarium, quindecim,duo in rota excarnificati. Con- Gulielmum Letum, aulae praesectum, &silium Rutero crat Gorcomium etiam; ac Ioannem Laurimannum , questus; si in NWor comium, fluviosque occupare. &e genam, o equestri dignitate, nusia principis civibus nonnulli conjurarant; qui valde sui ossenserinter, 'essique opprimi permit-
angi, ne proderentur. verum id, Ruteri tendum omnino sesse, ut anni i ficulo iaci morte,apud quem chartarum indicia nul- beneficio iuxta alios frueretur. hanc vero tamia omnino deprehensa, occultatum. Ad- iustam querelam adorianem equesnem comitiis j uverat negotium inter primos Hadrianus proximis deferre iussi. Intercedere etiam Hovellus, vir consularis, tunc in Cliviam Hermannus Nuenarius; litterasque ad s profugus,&Vchtenbroucquio, esenbe- natum universum, ac Cancellarium, &cio, Sonoto, Cantio, aliisque, arcanorum nonnullos senatorum seorsim, scribere; particeps. Circa id tempus res ridicula quis effectum, ne quid sequius in Sonoi- plane accidit, in qua animi moderati sig- um,in praesens quidem,tentaretur. Mensentim ab Albano datum. Lovanti declam, Martio naves grandiores X X X , quarum torquidam ejus laudes, ceu ob Belgas, v a commeatum a Ludovico Nasibrio Germanos, Italos, Gallos, atque Mauros accepetant, piratae invadunt. In Fsandria debellatos, putide satis, & ad auditorum Miegenus , & Blominarius, per Petrum nauseam, memorabat. qui cum hominem Rychium clam ossicia sua deferunt.
70쪽
copiii in agro Aldenardensi comparandis utq; semel tandem liberentur, supplicant clara auctoramentum postulantes. in promptu sed ab eo ad Albanum rejecti, frustra se V
magnam praedam, tanta opulenti manum ab- esse animadvertunt. jam xx totos menses LIIarum aut monasteriorum, per agros cir- quidvis passi nec spes ulla miseris reliqua; cumectis frequentia. Ronsae S. Hermetis capu- cum tanquam e machina Deus subito casu
cum c florenorum cII aestimari. in propinquo oppressos liberat. Augeri indies naves bel- ingens nemus, ubi occultari copiaepossent, tum licae Auriaci, & ingentem same praedam Esec parari faciles, tum Schosae, Marca,Meldae, mari abducere. eam ob causam metuens Edishmii, 'uarmontis, o Sulsicae, quibus lo- Albanus, ne in littore locum aliquem occis contiones clandesinae habebantur. his accessse cuparent; cohortes aliquot desinenteros quoque alios, qui Gandavi, ornaci, se Aia mense Martio Leidam inde , & Alcmari . , clam patrM Gmatem agitarent. am, ire jubet. moxque reliquas, postridie sed hic conatus, etsi dato ab Auriaco Non. M i evocatas, Delphis imponit. &, auctoramento, sitne successu postea eva- quia navibus bellum incoeptari, ipse suas nitit. Petrus Arterius itidem secreto, jussu item instruit. Ex his unam, egregie arma- Auriaci, de Camporum, Daventriae,S ON iam, Sigebertus Franciscus Medem lace- e, Zu hamae, aliarumque urbium, de- nus, & Eligius Rudanus,Auriaco tradunt. ditione cum civibus earum agere; quae qui explorato, augeri quotidie Belgarum non ita dissicilis foret,ipso mox cum mav in Albanum odia, iterum cum illo experino exercitu adventuro. atque ut is consi- ri statuit; & auxilium ab amicis per Impelia eo dirigere posset multo certiore evem rium totum petit, varieque classem parat. tu, pecuniam , aut obsides darent. Souoi- qua instructa , magni aliquid praestitisset us, & Vchtenbroucquius , VltrajectinO- si, quod enixe operam dabat,imperia eius rum animos tentant, hortanturque; com valuissent. sed homines , odio & licentia
sideramem gravis minarumna μου; quς iugo juxta seri, leges , & ductores , spernere;
excusso, cum tibertate commutarent. idpraesta- veteremque disciplinam conculcare.eoq; re, quam tam durae servituti obnoxios siste, ac effectum, ut militiae tam corruptae praefe-
poseritatem , habere. ab Albano nil aliud agi cturam nemo in se, dignior paullo,admittam immuni tributorum indictione, quam ut, tere vellet. Sperans autem,si quem alibi a omnibus in extremam egestitem dejectis, resem quoquam principe, restaurandis navibus genia postia potesatem adimeret. in procinctu suis, portum impetrare posset, tum se me- Auriacum esse, qui Vssanis urbem, arcemque, lius rem navalem correcturum; connive eripere melit; ct rationem pridem ostenderit, re, & poenam differre, coactus fuit. Etiam
libenter ipse obsequuturus ,si quid rectius, aur a principibus quibusdam per legatos as cibus excogitassent. Rusdem mandato versus vim Albani auxilia petiit. in Gallia
Nicolaus Camertinus,in HOllandiam pro' fiatre, Ludovico Nassovio, usus est. infectus, Iacobum Duvenuordium War- Daniam, & Sueciam, Didericum Sonotimondanum, Othonem Egmundum ' um, Hermannum Merium, & Ioannemncnburgium, Benthusium, aliosque e no- Clusium misit; vetitos tamen, Daniae re-hilitate pariter ac cives,rogat,in sua idem gem quicquam rogare: nisi id legato Gal. provincia dicerent, ubi cum exercitu Au- lico, Carolo Danraeo, videretur. hiqueriacus adesset. Haec Consilia, non sine in- cum Hainiam viii Kal. Iunias appulissent, genti periculo agitata, ita tamen clam ut jussi erant, Damaeum consuluntiisque Albanum fuerunt, ut egregio post even- edocet, nihila Dano exsectandum, qui P tu imprudentem plane oppresserint. sed tro Oec bis ab arcanis uteretur. nec em esse, Ultra)ectinis, arce munitissima, &pra qui Iam intra regnum agenti extraneo milus
sidio valido, insessis, audacia defuit. Οm- commeatum denegaret, eum ahunde adienta nia extrema patiebantur, concussiones, enti concessurum; maxime cum pridem etiam,
contumelias, stupra, latrocinia. quodvis Ismandae vereri amicitiae , ab VJ no legatus flagitium impune erat. sepius apud Al- ad FI. insuper armin narites e Missus banum questi, cum nil agerent, tum ad Arar quosvo mane suum, cuius sines quam regem eccleuastici querelam deferunt; Lissime ipse extenderet, tutarenturi quamobrem