Sermo academicus de numero Septenario. J. van der Waeyen

131쪽

Dt in externi operibus quaererent, impiis h. eticorum dogmatibus autem commodantes , iij inania hominum sigmenta pro legitimo Dei cultu amplectentes Tum Quinta angelus Ufndit phialam suam, iramque simul is ultionem dioinam in thronum antichrisi Satelliter o minifro Hur Et factumes regnum ejus tenebrosum , omnis lucis ac ditinae veritatis expers erroribus is abominationibus plenum , excaecati impiis sua per idia o ignorantia ne verum lumen iderent. Et muniebant in uas sui. quibus in Deum is servos illius infandas fuderunt blasphemtici, r.e illatisbi et ulneris dolore, o prae invidia, identes nullis se minis , nullis a lictionibus EIector side obse ad tere. Et convitiis eum caeli affecerunt prie doloribus iis ulceribus stiis , nec ab operibus suis pratis respuerunt, tantum abes , ut ad percutientem se reverterentur, ne darent id gloriam , ut se peccatores agno cerent, Deum derojusum, qui merita irrogat poenas , o titilia pro sua lenirnitate mitigaret, precarentor, ut maioribus conviciis blathphemiis, quam antea Deum ipsum a licerent stu' maris enim arguuntur e reprehenduntur, e veDementius errores itio defendunt. In his per eo ant, i indies eos a ris atque magis a ent Tum Sextus An eius phialam suam essedit, iram dirimam in fumen illud ma num, nempe Euphratem, qui Ba Anemorieter fluit, o in principes Antichristi Satelliter

e.eterosque hujus seculi divites, si potentes , ipse radentes, confuse Babilonis, hoe es, huius mundi negotiis se implicanter. Et secata es aqua eius , effusa in ipsum iri divin. phiala. Nam principibus Antichris, at litibus vindicta Dei correptis, persequutiones e sarunt. 9 illae medio sublata sunt, quicunque obstacula se poterant, quo minus univers orbis Electi ad

meritatis cognitionem pertenirent, ut ab ortusolis initiae Chri-jsi i regum pararetur, qui is in eorum cordibus oriatur,a ipsum nunquam accedent. Finitas autem persecutionibus,

is persecutoribus extinciis, libera erit regibus il gentibus ad Deum es chrisum accedendi facultas Nullum amplius emit obsaculum, quod longe di sitor ardeat ab auditu Catholicae Euan elisae Doctrinae. Sed longe lateque re enum Chris pro paetabitur e tenebrosum Antichris regnum minuetur, ex D cet, abolebitur Tum Septis nus Angelus e dis hialam

divinae indipnationis in aeris demones a spiritus malienos,

132쪽

tium fuit, D ab omni ae ernitate desinitum.

Audiendus etiam est C. xl Koni us notat vero nomine vocatum suisse Francise cum Georgium, ordinis Sancti tuli primi Ei mi Mo'nachus, liber imprustus est Venetiis anno mori

auelidum Georgium qui mota a

fuerit Venetus, de ediderit problemata in Sacram crip An idem sit qui, in lii Pana anu non ine, in Am ivpsin scripterit, in illi quidem non conlat. Edi' u est Commentarius cum Privilegi SumIm Unt,d s. De septem Eccleliis mentem explicui ea ratione, ut de consensui plius, cum reliquis, hac quidem in pati non

dubitare possit. De septem sillis aec ab 'Ol. O . Edit. Veneta MDXLVII. Septem isti a septem

fora si unt, ii is variis ac tris mod exercetur Eccl)ra

tu mi judice intrepide illum, terentur, damnarint errores

133쪽

D Nu M. SEPTENARIO IOs

eudo Apostolos palam confutarent, eorumque introductamendacia traducerent. Fol io, verbo Equus usu pum tenet eorum, qui Sancto chris contei res, pos apostolorum tempora a in occidebant, qui toti madebant sanguine usorum, o toti in san eum erant Equus albo retui aposolos, erus que temporis discipulos Chrisi Fol io . verso. . . Hi, quos excitavit Satan ad em modi hae resti frendas, sunt equus niger. Quemadmotam enim apo stoli, is universea inceri orbi Dei misi equo albo si urantur ita imposores, o errorum

Uertores nigro Sol iob Simul V ab ho tempore caepit Ecclesia vexari Muha-

metanis ossibus i internis 3pocritis hbereticis ex quibus illi orti prodiere. Folio O9. R gnato u us quinti fu illi irpus est revelationis Uerii, quinti temporis, quod immediate sequi debuit os quartum tempus cum quo is continuatiar Fol Iia....... pertio, et ri huius sexti extam colesae aetatem quae erit sub maena antichris indicat quando univer1a terra,

is totus orbi inooebitur Fol 128 re o. pertio, septimis id indicat seriti, quod futurum es septimo tempore Eccles Chrisi revelationem quando totus fere mundus con-τertetur a Christum D cantabitur ab omnibus in exultatione cordis acreta ab Primum, qui liberati Iunt bestia illa coccinea plena blasphemia nominibus , de quo infra habettir Secundo, qui ad veritatis agnitionem libere admissi sunt, Iudaei Graecι, Scythae, Thraces, Turcae, Arabes, Tartariis alii, o

quam beatus, qui id tempti felici imum iderit. Fol: 19. ver o Nota septem an ei sunt ministi verbi Dei omnium temporum, sit ut primus sit)pus eorum . quisu apertione prsevi fetilli orbum Dei sanctum docuerunt , ii sunt Aposoli Christi, misi in omnem terram, discipulique alii, quibus creditum erat verbum Dei. Quia enim gillorum apertio 'seriorum revelatio es, quod secundum praesinitionem Dei sit medio praedicatorum idcirco neu e tubae , linguli apertionibus4 illorum, conveniunt ut patebit Fol et q. Septem piae. eangelorum, hoc es , donec septem tempora volυerentur a pallio

ne , is resurrectione domini usque in sinem, in quibus septem tempora evolvi neces es in his septem mala in 'ma nocitura solis reprobis, intercurrent. In quem sextum adducituri

lud Psal. a. Si dicebam narrabo sic ec e nationem ' n s tuorum

134쪽

tuorum reprobaιi Existimabam ut cunucerem, hoe labor est ante me doneo inirem in sanctuarium Dei, o intelligam in Loommis eorum. Sensus verbi es. Dicit propheta: propone-ham aliquando narraretrospera populi huIus Iudaici Sed dicit niihi Spiritus, non dubium quin sanctus, Ecce nationem, id

est, multitudinem filiorum tuorum reseci, Quare Propter eorum ignorationem quia videlioe ad apertam de lucem octilo nolunt perare. Denique sequitur consectatio prophetae in per luna populi laetitici, arbitrabar , inquit, ut ego noticiam Dei a sequerer, Ied in hac te di ficultas mihi permaxima in tibtiit: is non prius id a Jequar nil dum intravero in ecclesam catho- eam credendo Euando hoe e In notiissimis illis temporibus tune enim intelligam de moleria, quae in septem tem poribus implebuntur. . . Fol. 24 . verso. Primus angelus, M',nus ordo es in rorum verbi Dei, primi temporis , quous 1

mendicant putii Cisi i , i Evangelisae ur, qui primum usu christi phialam suam sudere in terram, quae Iudaeos pro

prie exprimit, dicente scriptura ob 29. Terra , de qua oriebatur panis, lene con umpta es, id esὶ, Iudaei, a quibus procedebant eloquia Dei, igne invidia conjumpti sunt ad quod

ructum es in eis vulnus saevum ac pessimum in omnes.... Fos. a 8 verso. Fiunt, o quiescripturartim sangurs quando carnali sensu corrumpuntur : hoc ei in alubres , is quae bibi non pot-simi. Ouod maxime sub j ione phialae tertiae fuit, I tubae tertiae, ut praenotatum es abunde ce ante namque persecutione gladii sub Constantino Magno, Satan aliud genus pugnae

nullo nocentius gladio in haereticis excitaῬit, ur in verbo et irae contra Ecclesam caeperunt depugnares author primum Irrio lexandrino sacerdote , circa tertii temporis exordium. M. 2e . verso. Adveniente septimo tempore electi plurimi, qui priris Iu Antichristo va a irae erant, post illius exterminilim convo cabuntur ad Christum reconciliati per paenitentiam ut essem deiu'ceps vasa gratiae electioni que. Ouin ipso Foxo, sententiae ceteroquin nostrae adversario, si credas, in Apoc. Fol. 9. Thomas caeteri puteum Theolaeti, secundum fgillum spinare ad periti rhat:onena Ec elefiis, sub Romani Caesaribus, ad Constantini tempora rim C de reliquis quid senserint lati seriem successivam agnoverint nec ne Lecto judicet.

135쪽

D NUM SEPTENARIO IOIScrm: pag. a. v. 8. Serabattisset c. Nominis hujus originem apud barbaros quaesivit non infeliciter Bochartus notat enim quod Sara Hebraeis rebellare significat. Ne AEgyptii fuit inota vox. Nam in A Jpto Sarabattar inde vocabant Monachos quosdam , qui , omni ne excusso , suo arbitratu vivebant, quas Renuitas dixi sient de Anim L. v. Cap. xiv. Pag. 3 3 O. Addit loca ex Cassiano, Isidoro, non Cordubenit , sed Juniore, ut&Odone Cluniacensi. Debet haec Hospiniano de Monachis L. iri Cap. i. qui ex Hieronymo, genus Monachorum memorat quod Remboth dicebatur: qui prorsus idem csse videmur quos Cassianus appellat Sarabattas, quibus non abii miles fuerint inroo i disti. Id addit Bochartus quod Eχcchiel nomen 'an Sarabim eodem sensu usurper, pro iis , oi renuentes iugo Dei se submittere o propriis affectibus in ul- gentes, extra praescriptum eris iter in trans ersum abripi se sinebam Quando autem adverto animum ad eorum dem mores, qui tempore oli xx O. Serabattae dicti fuere dubium mihi oritur, an non forte inde a tempore Cassani fuerint, qui Coenobiorum jam Basilii tetrapore ita inquinatorum, impuritatem aversantes, se Abbatibus subdu1erint, eamque solum ob causam male audierint Caenobiorum patronis, quorum non infimae tum dignitatis fuit tum auctoritatis Cassianus, cujus libri a Gelasio in concilio Lxx. Episcoporum damnati sunt, recte ait Joh Gethardi rip-s enim Cassianu contra Pro perum. Serm Pag versu 3. Tacobum de Paradiso. c. Allegatur in Catalogo te sitium veritatis Pag. 9Os Iacobus de Irtii trode Carisiens storuit circa annum Domini I O. Scrifit inter caetera etiam de Septem patibus Ecclesiae in Apocal si descriptio, e de autboritate Ecclesiis, ejusque B. reformatione, In quo scripto multum accusat praelatos, curiam Romanam Papam. Hactenus Flaccius Ili ricus Hottingerus Hist. EccI. Serv xv. Sect I. p. Is i. nonnulla ex ipso profert a Flaccio in Catalogo iam notata. Flaccius saltem in ea quam penes me habeo editione non habet Crui rode Sed Gruitro . Pi-

nominem fuisse jam in ipso Sermone Academico ex loli Lydio vidit Lector Ut ut sit, per me licet, fuerit alii q

136쪽

& quidem Ersordiensis Doctor, In margine ipsius Tractatus, ex ditione Basileensi haec reperio, Vixit hic Iaeobus ante ducentos anno Er ordiae, 9 scripsit multa alia, in qui- fur mediocriter momordit Papam ejusque;pirituales. Gruitrodius autem diem suum obiit rid. Idus Febr.c cccc LIXI testibus Valerio Andrei S certio , adiantium tDCCCCLX video Langium in Chron. Citietensiiuriusque tanquam divelli mentionem iacere. Haec Verba ex plius tractatu excerpenda putavi. Eadem in Appendice ad Fascic Rerum Expetend. c. Eduardus

Et apertio sigillorum non est aliud , nisi statuum,, Ecclesiae mantici latio, usque in finem seculi. , Aperto primo sigillo, visus est a Johanne equus al- , , bus, id est, latus Eccletiae tempore Apostolorum purissimus, In portione secundi sigilli , vidit Johannes equum

rusum, in quo lignatur ieculi dias latus Ecclesiae, qui est status sanctorum martyrum tempol tyrannorum, oscilicet principum .imperatorum genti tum, tempo' sere Neronis usque ad tempus Constantini, , , In apertione tertii sigilli, id est, in tertio statu Eccle- risiae, vidit Johannes equum nigrum, qui si scelus haere' reticorum, ecclesiam persequentium, niger invitiis, in ,, quo nulla claritas lucet veritatis nec albedo aequitatis.

, Et hoc tempus erat tempus Arrii, Maliorum, ut in b, Ecclesiastica narratur historia: In apertione quarti sigilli, visus est equus panidus id ,, est, in quarto gradu viguerunt hypocritae, falsa religio- ,' ne palliati. Et qui sedebat super illum , nomen illi mors , id est aeterna damnatio illis debetur. Unde , in femus , sequebatur eum In quoliati, ut arbitrari possum N B.'O- die laboramus. Qui status quintus, i edendus est pariatim competere antinabus i uictis, jam exutis corporibus:

137쪽

,, partim etiam sanctis adhuc in hac vita degentibus, etiam tempore pacis Ecclesiae qui licet materiali gladio non trucidantur , tamen seipsos mortificatione desidetiorum G carnalium quotidie mactant , quas videntes se ubique hypocritis di fictis hominibus sive religiosis sive secula, ribus circumseptos, taedio affecti, longitudine tempo, rum, Macerbitate hypocritarum ubique praevalentium,

orant dii tui, Messse cum Christo. In apertione sexti sigilli, quod nihil aliud est quam

se manifestatio sexti status in Ecclesia, vidit beatus Johan-ones magnum terrae motum fieri , solem denigrari, , , sicut cilicinum saccum, lunam sanguineam, stellasse cadere super terram, coelum recedere sicut librum in- , , volutum, e vide Apocal. 6. circa finem. In quo de-,, signatur tempus Antichristi, , , Deinde circa finem septimi capitis, ponit Iohannes,, septimum' ultimum statum Ecclesiae , cessante persc- sequutione Antichristi, Meo occiso, in visione apertionis, septimi sigilli, ejus qualitatem exprimit dicens. Verum uti mirari satis non possum , jam ineunt se'

culo decimo quinto, ita, absque omni haesitatione, de instante Ecclesiae Re formatione, aque futura apertosirit Sexto, locutum fuisse ita gratum Lectori erit nonnulla legisse, quae idem Jacobus de illa Resormatione pluribus dii seruit , , Etsi quandoque conatus Deum timentium , ad re formandum operam dare intendat, tamen in hoc mundo se celebriores potentes viros, plus Ecclesiasticos quam se ,, Culares, videmus se fortiter opponere, adhaesionem sibi attrahentes principum iotentiam secularium, quorum multitudo aut potentia scintillam inchoatam extinguit., , Alia ascendit de terra, id est, quae deberet stabilis mini se mobilis persistere per quam secundum Glostam in

telligitur malicia clericorum cupiditas praelatorum, Ecclesiam impugnantium. GReformationem autem generalem ecclesiae, extremuri necessariam fore nostiis temporibus, mores corrupti to

138쪽

11o NOTANDA AD SER M. CAD. ,

, t jus orbis pronunciant. Item, quia palpabiliter cernitur, ipsam c)us curiam a ima indigere reformatione, sicutis omnia clamaverunt ultimo celebrata generalia Concilia is Quam suam curiam , si non potest aut non velit retor- mare, quam iub aliis suis contegit quomodo creden- dum est, quod tam late diffusam reformare possit ecclesiam De fontifice Romano loquitur iterum de Curia Romana Res armanda . Quod tamen quam dissicile sit, cursus temporum praesentium manifestat cum nulla gens,, aut natio fidelium tantam relis in iam facit reformationi ullius ccclesiae , sicut natio Italica, mali eis applau-,, dentes, spe promotionis aut lucri, aut temporalis com- , , modi, aut timore amissionis dignitatum ligati Contre-,, miscunt enim sol auditu congrcgationis generalis con- , , cilii Et quid mirum , si univcriblis ecclesia congregata ,, argueret Papam, ac tia in puniret, si in colligibilis estiet' cum etiam asina prophetam legitur arguisie, voce homi- , , ni, loquens, Anti log Papae pag. 76.477.4 2.489.69s scrin pag. s.versusit elucidatur obi caritas V. T. Huc adde quae habet dena nus Ecclcliae pag. II versa. D Nam sapientia aedificavit sibi Domum, Me cidit columnas sep--tem. Et septem lunt Oculi Domini qui discurrunt in , , universam terram. Si quidem septenarii veteris tella, menti coaptantur septenariis Apocalypsis septem , slatibus Ecclesiae innumera mysteria clarescent. Ex emp. gr Jacob servivit pro Rachel septem annis, quem O-,, si ea suus socer Labali criecutus est septem diebus. Ha- bebat quoque Madian iacerdos scptem filias, quae vene- ,rant ad hauriendum aquam Aaron imposuit septem lu- cernas super candclabium , . tali praeceperat Dominus.

Item Saminis Caesarias illincta fuit in septem crines. Arca insuper Domini sui in regione Phil illinorum sep - , , tem mensibus ac septem annis in Hebron regnavit Da vid qui fuit Isai filius. Et filii Israel contra Syros sep- tem diebus dirigebant acies, septima autem die commiss, sum cli bellum Similiter tres reges Israel Guda

, , Edom contra Moab circumierunt per viam septem die. Ium, ne erat aqua exercitui jumentis. Item Job nati

sunt septem silii, Qui pos testio Qus septem milia o-

139쪽

D NUM SEPTENARI P. sevium. Cujus amici sederunt cum eo in terra septem die-sibus mseptem noctibus. Item septem graduum erat as, , census domus, quam vidit Eetechiel. Et tempore Ma- , , chabae mater cum siliis septem fuit comprehensa non- , , ii ulla legisse, quae idem.

Sermonis pag. 7. Jersu is rarisensi Acadranta Myste- serium jam operatur iniquitatiS. GlOT Jam apparet An- tichristi impietas, sed mystica id est, pietatis nomineis palliata, ut velint haberi ministri Christi, cum ipsi sint opseudochristi. Sic ergo patet pro parte, quod ante fina-olem Ecclesiam, Metiam ant multa tempora, pericula

,, imminebunt Ecclesiae universi. Quia in ultima aetate se culi sumus. Post enim istam se iam aetatem , quae est, pugnantium cum qua currit septima aetas, quae est quies , , centium non est ventura aetas alia nisi octava, quae estri resurgentium. Ergo nos sumus in ultima aetate hujus mundi, cilla aetas non minus durabit quam aliae , quae,, currunt per millenaria annQrum Antilog. Papae p. s. Serm p. 38 versus . Ioachim abbatem perperamae sari. Vide supra pag. 4 Serm p. 38 versu as Iacobus ruitrodius, Vide de coin praecedentibus pag. O7. Serm p. . versu et s. Johannesi sus Vir inculpatae tu elique in ignis Hottingero Hist Eccl. N. T. Se v. XI v. p. 9O7. Is haec habet. Postquam beatus Johannes deseripsisset impugnationem Ecclesiae per inordinatamin apertam potentiam subi mine equi rum. i. coetu malorum Principum, qui rube-- bant per sitim mortificationis sanctorum martyrum

,, singuine se rubricaverant. Ille coetus exiverat tempore

Herodis in Ierusalem, qui primum pro fide occidit in fantes. Et inter gentes exivit tempore Neronis, se ravit usque ad Constantinum ubi equus niger incarpit, manifeste orere sub cujus nomine secundo descripsit

140쪽

haereticorum bellum contra Ecclesiam. Nigredo enim 'malitiam valde occultam ignificat Nigredo enim color' est tenebrosus Mobscurus In lignum quod errores h a 'reticorum tectim profundi sunt, non faciliter cognose, cendi Haeretici enim temerari plura volentes scire quam oportet, iidem prosternentes, rationi innitentes, divina 'permillione Magistri erroris extiterunt, plures secumi, in errore traxerunt.

Hic jam describit tertio bellum contra Ecclesiam h

opocritarum, sub non juc equi pallidi, qui, quamvis oris ore, elles habitu sancti apparebunt, non minia Stamen desidetus carnis suae aguntur, cum his qui palam Cama , lia cxcicere non verentur. Hypocritae enim videntes sanctos ex contemptu mundi esione carnis diligiti,, esse acceptos , similia opera induebant in charitate, quaerentes inde propria Horum sunt tres turmae conisa

eledio Dei militantes quorum prima est levior ad vincendum quam qui non vincit, in aliis duobus omnino succumbet. Sicut qui adversarium nudum non vincet, omnino armatum non superabit. Advertis enim impugnari, est nudari aperta nequitia carnem aggredi. Sed dum, , astute ratione haereticorum adduntur, an hostis arma', tus est A nedum carnem, sedis spiritum tuum aggres , ius cst. Hinc primis letum est. Spiritus quidem promp- , tus est, caro autem infirma Sed posterioribus subnigro equo vigentibus, potuit dici Caro fortis est, inpiritus , infirmus, quia i roribus eorum spiritus crat fide debilitatus, licet caro parata sit quarcunque adversa iusterre.' Sed illa turma hypocritatum tertia ad vincendum cst gra, vissima, quia qui nec per aperta tribulatione S, Cc per apertas tereses aliquando vincebantur , imo utrobique, proficiebant, tam contrantia, quam scripturis I qui litis, contra tyrannidem potentium, ierfidiam naereticorum, luperabantur per pugnam hypocritarum gravissimam: , . qui sub habitu religionis obtinebant naturam russi equi&,, nigri eo dissicilius agnoscebantur, & superabantur, , quo lupi laterent sub ovili pelle. Et propterea in praxe-

, , dentibus duobus equis, sciir qui homo describitur sed invius qui se sibi diabolus est. EX