장음표시 사용
61쪽
di te reparationes, decretiones, dummodo U. g. rincipio aestus, usque ad summum eius laxe tur pau- ζim, ea, qua oportet, ratione, singulae fibrae, a
proinde eadem vi ac methodo confricentur,incia rescant contexturae minimorum componentium lumenim, si haec ita fiant, apte pervia evadunt oscilla emtis, membranae protendantur, adaugentur sine sensu transpirationes, quibus corpora non solum, verum etiam laxitati aeris, languidaeque illius pressioni assuescunt, simulque secretioni indebitae sarcinae, qua sorsan nimis antea gravabantur. E contra a tem , si librae universim repente nimis dissolvantur rarescant citissime pelluntur inuti Ita multa, vi lucis quacumque penetrantis, atque agentis, in auras abeunt utiles etiam quam plurimae particulae, ideoque organa privantur opportuna vi recta symmetria, atque idonea humorum copia, ex quo fit, ut fibrae rugosae, siccae evadant,& magis, vel minas violenister, quatenus magis, vel minus laAitate corripiunt r.
Pernotatu autem dignum existimavit Hyp μά-tate esse imbribus salabriores verumtamen ratio inegperientia ostendunt, siccitates interdum quibusdam corporibus esse noxias, praesertim tempore summi aestus, cum vividissimae tunc particulae ignis penetrent moleculas solidas, fluidas, tacent, exagitent percutiant, L quasi limae morsu corpus universum abra dant imbiam saepe intrant ostiola cutis, via mihi li, Wasperae arteriae, tamque expedite e Xeunt, ut si solidum, & fluidam non urant, saltem non parum dissocient,&perturbent connexionem solidorum,
Euidorum indeque in magnam virium jacturam dicta
62쪽
corpora onstituant. Neque hoc tribuendum esse reor nimiae aeris di lutioni, ut erestunt multi, ea igni potius, plus aequo agenti, nimisque abunde vaga ti per aerem, cujus tunc involucra, ac spiret deductiles, quemadmodum, nec a flamma, nec fumo, neque in aqua scinduntur, ita nec possunt ea tantum laxitate moesea resistentiae fluidorum, solidorum. Si ergo illa relatio, quae debet esse inter aerem, humores, ac partes, v I tur, vel pereat, aut aequo minas respondeant vicissim pres sones,in resistentiae , violetus quoque intolu mi as, quandoque etiam pereat necesse est.
63쪽
Ais frigidas Sisinati minus, quam auris affinibus eongruere videtur. HIC operae pretium esse arbitror decidere, quot sensuum testimonio evincitur, aetatem nempe sinnio consectam aratissima, qua prius minimarum machinularum uni ne earumque concinna symmetria haud pollere eum universe constructio, a vitae primcipio usque ad finem , in perpetuos versetur motuε, quodammodo elimetur ab innumeris quaquaver sum contractionibus, distractionibus, pressionibus, atque confricationibus solidorum , quae forsa in nonnullis senibus, prae nimia agendi, & cogitandi consuetudine, aded consumpta, erosa, & tabida ev dunt, ut etiam ante debitum tempus languida laxa, ac prorsus nativo scedere , humorumque suppetiis destituta videantur in de re Iubet hic contemplari pannum villatum a textrinis recenter desumptum, indeque longo ejus usu retextum ae dissutum, cujus stamina, tiliae, ac villiadebattenuantur,in exolvum tur, ut crassitiem, unionem, resistentiamque priorem non servent, quia pilis interjectis,in flocci promu
64쪽
nentibus, ae idcirco nexu, debita fimitudine privantur. Lubet etiam obiter examinare cribrum consumptum nimis,in longo usu, funemve eompactum ex variis funiculis, implieatis diversis filamentis contextis innumeris liliis ini, cannabis,ine Atridet i super memorari telas , glomeres , fila, sive in rectum pro tensa, sive in orbem convoluta quae omnia ex quo primum coagmentata sunt, seeundum legem aristit, ea, qua par est, resistentia, vi ac robore praestant in omni opere mechanico , post ungum vero usum atque diuturni temporis lapsum, vetusta ac flaccida fiunt, atque interdum earie ac blattis eroduntur, pristinaque propterea res stentia destituuntur. Hoc id em, ut ita dixerim, occurrit corporibus senio consectis, quorum membranae, musculi, glandulae, nervi, fibrae villi, caeteraeque partes , quae referunt similitudinem cribri, telae, funiculi glomeris iliae &e. ita extenuantur, laxantur,4 flaccestu ut ut nequeant amplius gaudere debita spirituum illusti tione, aliorumque liquidorum comitarii ideoque contrahenti, distrahenti vi seu quod idem est,
consueto agendi munere privantae. Quare exurgat oportet totius corporis laxitas, sive facilitas in cone identiam membranarum, vel canaliculorum occlusionem, quae quidem progignitur ab imminuta virtute, qua singuli villi ad mutuam eontaini sistunt, ab ipso facile dilabuntur, cum occlusione oscillorum, meatuum, atque interjectorum spatio lorum inter villos;& villos, imo etiam inter singulas machinulas, totam fabricam hominis astruentes. Si itaque partes humanae fabricae sint nimis laxae, quasi diruis, lan
65쪽
guescant, corruant necesse est facultates, vires,in resistentiae simulque etiam interturbetur, ac violetur tota liquidotum massia, quae proinde apte nequit ult rius instaurare corpus, nec spirituum jacturam reparare, nec adeo agere intra solida, ut quae ab istisd fluunt supervacanea, ab utilibus separentur, atque e X pellantur Quapropter magis, magisque in dies, si res ita procedat, exsiccantur mole eulae solidae , atque
adeli arescunt, unaque fluidae tam debiliter in illis
agunt, ut cum ea tremam senectutem attigerint corpora, non modo eorum offa fiant arida, humoris e pertia, verum caro etiam sere nervosa,in villi, ac filamenta singula adeo dura, ut eo, quo prius robore, contrahi, distrahi, premi,in simul confricari amplius non possim t. ini ergo sensim aetatem progreditur,
sensim quoque exarescit,in quantum in vitae X P mum declinat, tantum quoque s citate contabescit, multas propterea mutationes subeunt omnia eius o gana, cam non modb impuro sanguine affundantur,
verum quandoque nimia humorum coacervationei
farciantur, ut hic in erustulas, illic in tartareas parti culas facessant. Nec res crescit mendacio, nam mixtionihil aliud est, ut reor, nisi diversarum particularum in unum, atque idem apta concretio, potius in senibus plerisque inepta quaedam earumdem collocatio dici debet, exiguarum molecularum inconcinna compositio, quemadmodum observare est in spongiadem. quodammodo confunduntur, at nulla Tamen spongiae pars praedicto humore conspersa non appareat ideoque naturali, ac vera mixtione vacant. Me
66쪽
Me nihilominet g non fugit, floridam senectutem eon
servare interdum utem a subjecta carne minime divulsam, omnesque villos pristina fere vi unione figura, Meohaerentia praeditos, eamdemque propomodum naturam, qua Iuvenes Duebantur.
Verum enim vel si hominum universitas spectetur, perspicuum erit discrimen, quod inter o pora diversae aetatis solet intercederes Nam aetas jam inclinans, represt vitae fervore, utplurimum implicatur negotiis, solicitudinibus variis, contemplatio nibus cujusvis generis , literarum studiis ac propem dum tristi quadam vivendi conditione, modicam, scilicet, curis ut plurimum interponit animi hilarit
tem modicamque requiem corporis, cuius proinde constructio sensim dissolvitur , tabescit, in dies magis conficitur macie, qua spirituum vis, liquid
rum mixtio, ac villorum omnium robur languescunt, de omnia, quasi torpore sopita laxantur,in e Xolvvn tur. Quapropter si in hujus rei contemplationem sedulo quis incumbat, dilacide intelliget erem gelidum dive mode premere,in gravare corpora diversae aetatis, texturae,&temperiei suis nimirum invola cris, ac spiris, magis, vel minus densis,4 contractis, quae constare videntur, extenuissimis particulis aquae, terrae sursum elevatis ac vicissim varie implicatis, ut pluries Vir meritissimus Alexander Marchetti, toto orbe celeberrimus,4 in omni disciplinarum genere peritim muς me docuit. Hae autem minimae pariculae, igniculis fere vacuae, proprio contactu, glutine pondere, atque tensione, qua scatent non possunt non irritare, ac tendere fibras cunctas ealque
67쪽
magis vel minus laedere, quatenus magis, vel minus habent res stentia: Corpora propterea senum clegentia sub hoc aere jam vetustate tabida ad instar a borum, dum arescere incipiunt, si cito non marce-
stant saltem intestino, atque incolumi liquiuorum motu simulque naturali pabulo destituuntur uolsatis evincitur, in corporibus, curis summi ponderas, ac non intermisso labore consumptis, quae adeo rige scunt, concutiuntur, malgent, ac veluti quodam horrore contremiscunt , ut nequeant pta nimia frigiat aeris tensione, gravitate gaudere proportionali motu, ac debito naturae sensu . Nam molecula cuiuseunque filamenti, vectis figuram referentes, cum
humorum suppetiis apte non reficiantur, vacua fiunt earum interstitia, vacui meatus, iom atque talanguidae,in latiae evadunt earum substantiae, ut nequeant vicissim cieri , ac mutuli impelli pro resistemiae molimine exercendo, vel quia mone, contactu, atque agendi vi carent vel quia ob liquidorum, atque spirituum iacturam adeo delabuntur, corrugantur cedunt, ut nequeant succi nervos irra
diatione eontrahi, distrahi juxta legem motus,&sensus . Quare si sistunt sub frigido elo, plusquam
patitur villorum, ac fibrarum resistentia, tune solida
I fluidis non abluuntur, ae vicissim fluida λ solidis
proportionali motu non Urgentur, ideoque solida dura tensa, atque interdum sideratione veluti qua.dam Metuntur; fiuida pariter omnibus sere ignicae tum particulis destituta videntur congelari, pro- uterea functiones omnes interpellantur. opima autem senum corpora, quae supervacui
68쪽
numoribus satile onerantur, ac veluti quadam sarcinarremuntur, ea non pollent vi contractionum,indi
ractionum, qua possint vitiosam humorum copiam percutis spiracula,qu prope Ieri quandoquidem sub frigido caelo insaretii quodam totius fabriea villistringuntur, &deprimuntur exillima vasa, eorumque
meatus,&quamvis non tam facile, quam tabida corpora, algeant, tentantur,&contremiscant, quia adipis ubertas quacunque illapsa,&profusa in similitudinem straguli arcte contexti, aut villosi panni, aerem retardat, atque impedit, ne plus aequo premat, permeel fibras, ac villos, hilominus sub tanta aeris gravitate fibrae, villi, filamenta, tiliae, atque earum mole lae, iam pinguedine saturae,in distent vim
patiuntur innova tensone, ideoque nec moventur, nec conantur ea vi qua necesse est ut inutilium o geries, in vasculis content , atque inanitatibus interia cepta, sibi viam per cutem patefaciat Quare inter dum accidit, ut acris illa,&corrupta materies coale scat, vel inusitatam sibi viam violenter paret,in mor bum excitet. Nequam autem obscuritatem pariat distertatio,
videndum modo, num fibrarum darities senum δε filamentorum densitas cujuscunque indolis resistat ae-xis gravitati eo pacto, quo restant alterius aetatis villi,4 fibrae ina in re notatu dignum est, resistemtiam corporum oriri ab inculpata unione solidorum , , debita mixtione fluidorum seu verius ab amie hili eorundem vicissitudine, alterna moderatione, temperie, atque ab illustratione incolumi suco ner vorum. His praehabitis, mirum non est, senum fila-
69쪽
menta tantum resistentiae exercere non posse , quantum fibrae caeterarum intum Nam solidae partes inveterascentium eor potum priorem mole latum nexum,in motum haud servant, nec meam pervios fiuidis respondentes , nec loculos interjectos, neque
figuram, temperiem , firmitudinem , densitatem, mollitiem,& raritatem, quibus olim scatebant. Huiud pariter congrua elaboratione, debitoque impetu carent, atque idcirco illa mixtione persecta, qua reia
pondere deberent sibi ipss, fibris cuncti x; hinc re
genitus nervorum succus contaminetur oportet, simulque perturbetur, cim minuatur proportionalis motus, ac resistentia fibratam. Densitas ergo durities harum fibrarum nullius fere sunt resistentia aeris
gravitati, tum quia spiritus interpellant, tum quia summopere imbecillae evadunt partes, in quas longa consuetudine hamores abundantius confluunt, quam patitur verae nutritio, iraesertim si humoram inertes molectata inhaeresestnt a modum glutinis, vel pigmenti partibus lateritiis vasorum, atque in eorum rugis , vel inanitatibus intestinis concrescant, tunc porro senum corpora rigent, solita dexteritate pri
vantur. curva fiunt, di idonea spirituum illustraetione, quae respondere deberet omnibus necessariis motibus non fruuntur; propterea ab illis non expellitur, quod infestum est, ac idcirco eius copia, vitio corpora ipsa infirmantur, nisi in mitiorem aerem opportune proficiscantur, ibique diu commorentur. Naturalis itaque fibrarum durities, & densitas, quae multum resistentia corporibus impertit, progignitura primis inchoamentis arditam compactis, quae
70쪽
quae permixtione, di contactu congrediuntur, mutuaque actione sese obtundunt, suasque vires remittunt, atque ad ebalterne nectuntur, ut neutrum omnino in alterius naturam, sed in villos, fibras, vervo S, Ossa, glandulas c. sacelsat ritum cum haec ego
dia constent ex diversiae naturae particulis, subtiliori bus, vel crassioribus, majori, vel minori copia igniaculorum implicatis , diversaque figura , impetu, agendi vi, res stentia praeditis, diversas quoque
essicient habitudines fibrarum, varias combinationes, retexturas, raras, videliuet.& densas, tenues, Meraiasas, molles, ve duras, atque hinc vario cum discrimine educuntur vires, resistentiae. Quo magis ergo distant corpora senum a natu tali firmitudine primi nexus fibrarum, eo magis recedunta consueta vi,in resistentia, quo plus extenuantur, atque acturam faciunt liquidorum, eo minus resistunt,4 h converso. Non est pore silentio praetereundam, quam cunque fibrarum imbecillitatem suo modo poste resi- flere gelidi aeris pressioni, dummodo molecularum, Muillorum laxitates huic assuescant, vel aliqua proin portione respondeant gravitati aeris per gradus frige- tacti, si autem aer, per saltus gelidus fiat, tune languida,in exesa senum filamenta, nullum sere respeciam
tenent cum memorata pressione gravantur enim numis, atque ita laeduntur, ut omne eorum agendi munus depravetur, imminuatur, ac per eorum substantiam effusi humores haud rite discutiantur Consuetudinem autem in re hae summi prosecto momenti esse perhibent testimonium ampIissimum senes, regiones Septentrionis accolantes , quorum