장음표시 사용
221쪽
27. XXIV. l. 20. Per aversa castra a castris Hannibalia. Postrema a castris Hannibalis delenda censet Gronovius, assentiente Crevier; et sane glossam sapiunt. 23. XXV. I. 11. Quorum neutra hoc tempore provincia maetore meat. Aut quarum pro quorum Scribendum, aut, quod suspicatus est Crevier, vox praetore tollenda Videtur; nam egere alicujus rei aeque recte ac egere aliqua re dicitur: nisi, quod nunc Succurrit, quum pro quorum legendum sit. V DOERING. Nobis quum vera lectio videtur. Compendium scribendi, quo, i. e. quom, Vel etiam ipSum quom, videtur male redditum fuisse quorum. 29. Ibid. l. 27. In actione minime popularis. Gronovius malebaei minime populari. Νam, si Fabius in concionem prodisset, adversari debuisset Metilio aliisque Μinucio faventibus: ea autem actio minime popularis fuisset. Hinc concionibus se abstinuit. V DRAΚΕNB. Crevier vulgat. retinet, et in actions interpretatur- in agendo, quum oratio illi habenda esset apud populum. 30. XXVI. prope finem. Literisque senatusconsulti: Post legem Horatiam, sive Hortensiam, plebiscitorum Patres fiebant auctores, et, ut pIebis eluderent auctoritatem, eadem senatusconsultis confirmabant. Sed haec ipsa locutio, literae senatusconsulti, me offendit, et propterea malim, si liceat: aceeptisque in ipso itinere literis senatusque consulto, ut ante scitiquo plebis. GRONOV. Sic, literas inde consulis AC senatusconsultum recitavit. L. XXIV. 14. Vid. Gronov. ad XL. 41.3l. XXVII. l. 20. Parte, qua posset, rerum consilio serendarum. Crevier supplet qua posset non cedere. ΝObis Supplendum Videbatur . qua posset reS consilio gerere. Νam sequitur uis consiliis, quoniam
omnia non liceret, quae poSSet, Serυaturum.
32. XXVIII. l. 2 l. Ao sibi quisque deposcere, &c. Moguntiniηdistinguitur ante duae, et recte; modo legas-ac sibi quisque deposcere pellendos inde hostes, ac locum capiendum. Dux ipse inter &c. Sic
plane cap. 42. Clamor inde ortus, ducerent ad persequendOS hoStes, ac Protinus castra diripienda. Et consul alter velut unus turbae militaris erat. Idem factum XXVIII. 22. V JAC. PERIZONIUS.
33. Ibid. l. 24. Principio levem armaturam dimittit. Ita codd.omnes. Scribe emittit; aut potius totum illud verbum pro alieno dele. V
34. Ibi d. l. 33. Neota dici videtur puyna, ubi nihil obliqui, nulla
fraus, nullae insidiae. 35. XXX. l. 6. ordo est: tofumque agmen consalutasset circumfusos militum ejus PATRONOS.
36. XXXI. I. II. Ad mille hominum, cum his Sempronio Blaeso quaestore, amissum. Optimi Gronovii codices amissum; sed omnes Drahenborchii amisso. Vel retinenda vulgata lectio amisso, Vel delendum his : quod, invitis omnibus II Stis, fieri nolumus. 37. XXXII. l. 7. Adeoque inopia coactus est Hannibal, ut
Galliam repetiturus fuerit. Gronovio haec oratio vix Latina videbatur, qui tentabat ad id inopiae redactus est Hannibal, asSentiente Crevier. Drahenb. conj. ad idque inopiae est redactus Hannibal. Nobis lectio librorum et sana et Venusta videtur. Cogere adeo idem omnino eSt, ac s09ers ad id, ut redire adeo est redire ad id. In utraque locutione 6 id, Sive eo, explicatur Oratione, quae sequitur, a Pronomine ut incipiente. K
222쪽
MdEons rem rediisse, UT perioulum etiam fame mihi sit, Syre 9 Ter. Heaut. V. ii. 27. Ita saepissime loquitur Terentius; et ita, ut videtur, Livius hoc loco adgo inopia coactus est Hannibal, UT Galliam repetiturus fuerit. 38. XXXII. l. 14. Et quum jumta. Gronovius malebat id quum. Drahenb. conj. quod quum, quia in uno eX codd. que quum repererat. 39. XXXVI. 1. I 3. Et multo cruore signa in Sabinis caediS, aquas
s fonte calidas manasse. Locus corruptus, quem editores, alii aliter, emendare tentarunt. VOX caedis, quae procul dubio vitiosa est, vissetur mutanda in Caerites, quod nomen reseratur ad aquas. Sed, quum aquae Caerites calidae essent, non potest haberi pro prodigio eas calidas manasse. Itaque alia adhuc mutatione opus est, et sortasse legendum: et multo cruore Sisina in Sabinis, Caeriles aquas e fonte cruentaS manaSSU.
Hoc firmari videtur ex eo quod subjicitur : id quidem etiam, quod saepiuSacciderat, mastis terrebat. Supra enim c. l. memoratur inter prodigia.Caerites aquas sansiuino mistas fulisse. '' CREVIER. Caerites OronOVio, cruentas Crevierio debetur. 40. XXXVII. l. 16. Levium armatorum. lege armorum.
41. XXXVIII. l. 2. Milites tuno, quod nunquam antea factum erat, jurejurando ab tribunis militum adacti, &c. Hunc Livii locum minus
recte accepisse videntur editores doctissimi, et propterea emendando corruperunt. Etiam Crevier, qui fuse de eo egit, nihil expedivit. Νοbis luce clarius videtur, ipso Livio facem praeferente, nostrum hic non discrimen facere voluisse inter jusjurandum et sacramentum, Sive inter ea quibus jurejurando, et ea quibus sacramento, milites Se Obstringebant, quemadmodum viri docti perperam statuerunt; sed inter voluntarium jusjurandum, Sive sacramentum, et Iesitimam juris iurandi, Sive Sacramenti, adactionem. Hoc manifestum videtur ex verbis ipsius: id ea VOLUNTARIO inter ipsos milites FOEDERE, ubi viZ. SUA VOLUNTATE IPSI INTER SE, equites decuriati, centuriati pedites, CONJURABANT,
sese fusae, &c.) a tribunis ad LEGITIMAM Drisjurandi ADAC1IONEM translatum, ubi milites jurejurando ab tribunis militum adacti sunt. 42. Ibid. l. 5. Ubi ad decuriatum aut centuriatum convenissent;
i. e. ut decuriarentur, aut centuriarentur. Dukerus credit delendum esse ad, quod tamen conStanter omnes codices tuentur, quodque nobiSomnino neceSSarium Videtur.
43. Ibid. l. 13. Denunciantis legendum censet GrOnoxius, quomodo legit Lipsius Iv. Epist. Quaest. 24. Gronovius distinguit: denun- nantis, bellum) arcessitum in Italiam ab nobilibus, mansurumque in visceribus reipublicae, si plures Fabios imperatores haberet) se, quo die
hostem vidisset, perfecturum-quod fortaSSe melius. 44. Ibid. l. 20. Iam nunc locatus in urbe. Quis dubitet quin togatus legendum Sit, praesertim ubi opponitur armato g45. XXXIX. l. 24. Nec gloriandi tempus adversus unum eSI; electo, contemnensi pstius, quam appetensi, floriam, modum exceSSerim.Dedimus et pro vulg. ut, ad mentem Drahenb. etsi in ipsius editione ut exaratum Sit, Operarum opinor incuria. ADUERSUS unum videtur esse apud unum, ut insta, Sed ris ADVERSUS is quidem mo floriabor. Fabius nempe duabus rationibus gloriandi Suspicionem a Se amoVere vult. Et intempestivum esset gloriari, dum apud unum loquor; et amoribus meis alienum, qui gloriam Semper contemti potiuS, quam appe-
223쪽
NOTULAE IN LIBRUM XXII. 2l9tivi. Sed tamen, quod sine arrogantia dictum velim, ita res SE habet,&c. Se enim habent libri plures et potiores. 40. XXXIX. l. 42. Quamdiu pro Geronii, castelli Apulias inopis,
tanquam pro Karthaginis moenibus-9 Elegans videtur esse πησις. Fabius nempe reprimit se, ne arroganter loqui videatur. Varie suppleri potest. Quamdiu . IN STATIVIS TENUI3 ut c. 23. Sup. Vel, Quamdiu SEDENDO ET CUNCTANDO BELLUΜGERERE COEGI 3 ut c. 24. Vel, Quamdiu LUDIFICAT UssUM 3 quomodo ipse Fabius infra. De Atilio et Servilio vid. sui'.
c. 32.47. XLI. in fine. In locis. Cum Jac. Gronovio, iis locis legendum
43. XLII. l. 21. Paullus quum ei, sua sponte cunctanti, pulli quoque auspicio non addiaeissoni, obnunciari, jam e ferenti porta signa, collegae jussit. OBNUNCIARE est nunciare auspicia infausta esse eoque efficere, ne aliquid fiat. Augures et magistratus, quibus jus erat de coelo servare, si aliquid mali Ominis obvenisset, obnunciabant. Ob- nunciationis autem verba solennia erant ALIO DIE : quibus significabatur illum diem rei gerendae idoneum non eSSe, atque ita res impediebatur. Confecto negotio, bonus augur ALIO DIE inquit. O impudentiamsinsularem I Quid Dideras ' Quid senseras ' Quid audieras ' neo
enim te coelo servasse dixisti, neque hodie dicis. Id Uitur obuenit vitium, quod tu Kalendis Ianuar. futurum esse praevideras, et tanto ante praediaeera8. Ergo, Hersuis, muria, ut Usrs, tuα potius, quam reipublicae, calamitato ementitus es auspiciar obstrinxisti populum Romanum relisione: augur ausuri, conmi consuli, OBNUNCIAVISTI. Cic. Philis. II. Sect. 33. J. F. GRO NOVIUS. 49. Ibid. in fine. Apud eos i. e. apud milites, qui, reserri Signa in castra jubenti, consuli non paruerunt. 50. XLV. l. 16. Atque, ita instructa acie. An legendum, atque ita
instructa ACIES 3 Ceterum tota haec aciei Cannensis descriptio, ut vulgo editur, confusa et Obscura est, et expeditu difficillima; quae tamen si distinguatur ut in contextu, Omnia aperta, Omnia perSpicua reperientur: Equitibus nempe Romanis in dextro, Sociorum in Sinistro cornu, collo catis, pedites Romanorum, juncti equitibus Romanis, tenuerunt dimidiam partem mediae aciei, dimidiam alteram occupantibus peditibus sociorum. Pro Ex celeris, dedimuS sum, SiVe ce ceteris, ut per compendium scribitur. Illae enim Voculae, ut bene ObServat Drahenborchius, ob ductuum in scriptura Longobardica affinitatem, facillime commutari
5 I. XLVI. l. 5. Media acie poditibus Frmata. Legendum videtur media acies, ut habet vetus liber Sigonii, cum Sex aliis. 52. Ibid. l. 12. Ante ceteros habitus harum psntium. LIic locus
foede corruptus est in libris scriptis. Cod. Puteanaeus, omnium Optimus, habet anto tutius hannibatus sentium harum p Flor. a manu 2. anis talius habitus e unde Gronovius eruit sane et alius habitus harum gentium. Lectio vulgata, ante ceteros habitus, in nullo extat codice. 53. XLV ΙΙ. juxta finem. Etiam adversus Afros integram pud nam ineunt. Integram nesciunt optimi codices; et pro etiam habent ocCrevier jam adversus Afros legendum SuSpicatur.54. XLVI II. initio. Iam et in sinistro cornu Romano. Optimi
224쪽
NOTULAE IN LIBRUΜ XXII. neSciunt praepositionem, habent autem Romani. Scribe Iam et sinistro cornu Romanis. ' GRONOV. Romanis habent libri pauci, et ita edidit
55. XLVIII. juxta finem. Hasdrubal, q'ιi ea parte praeerat. Haec, et quae sequuntur, Omnino corrupta Sunt, et pro deploratis habenda. Primo enim1 Hasdrubal non hac parte, Sed laeVa praeerat. Deinde, quonam modo subduci possunt ex media acie Numidae, qui indeXtro cornu locati fuerant 3 Postremo, quid necesse est adjungi Afris in media acie Gallos Hispanosque pedites, qui in ea semper fuere 3 Rem clare ex Polybio discimus. Hasdrubal, qui in laevo cornu Hispanis Gallisque equitibus praeerat, quum occidione occidiSSet Romanum equitatum, transiit in dextrum cornu, et, conjunctus Numidis, sociorum equites in fugam vertit. Eos deinde persequendos caedendosque permittit Numidis. Ipse cum suis Gallis Hispanisque equitibus Romanos pedites, cum Ahis tum maxime pugnantes, a tergo invadit. Hoc procul dubio voluerat Livius. Sed ad hunc sensum ejus Verba refingere sine librorum ope frustra tentaverimus. V CREVIER. Desiderabatur tale quid : Hasdrubal, qua parte praeerat, Victor, laeVum quoque Romanorum cornu adortus pari fortuna, Numida' quia SHyni3 eorum cumGdNeraiS pugna erat, ad persequendos passim fugientes mittit: Hispanos et Gallos equites jam Afris prope DSSiδ, caede massis quam pugna, adjungit. V GRONOV. 56. XLIX. l. 7. Quam mallem, vinctos mihi traderet. De hujus loci sanitate dubitamus. Si per libros scriptos liceret, libenter legeremus,
alio ordine: Mallem, quam vinctos mihi traderet. Tου - 1βου- λομην. η εἰ δεδεμένους παρέλαβον. PLUTARCH. in Fabio, I 83. Aptior videtur, quam habet Plutarchus Sententiam.
57. Ibid. l. 35. Nulli fustentium infestus agmini. Pro infeδtus,
quod vitiosum videtur, Gronovius cori. immissus, Ant. Perisonius infereus, Coetierius invectus, Burmannus ingestuS. 58. Ibist. l. 37. Et TANTA propo ciuit , sociorumque pars. Ita libri, tum Scripti, tum editi. i. e. aequa prope civium Sociorumque P S. Utriusque locutionis quidem eadem est ratio: neque de prioris Latinitate dubitare debebant editores doctissimi. Sed de his alibi egimus. Vid. t. 5. in Lib. I. 59. L. l. 5. Alterius morientis prope totus eaeercitus fuit. Almost the Whole army Was of the dying Consurs party. Ita scilicet orationem variare Livius voluit. Sic L. XXIII. 39. Nolae, sicut priors anno, aenatus Romanorum, plebs Hannibalis erat. Consulis morientis esse est consuli morienti adhaerere, vel, ut ceL Lipsius, consuli morienti
60. Ibi d. in fine. Haeo magis impetu animorum, QUOD . Ita eXIibris quibusdam dedit Gronuvius ; et explicat quod nempe eae illis consiliis ; quod nobis durissimum videtur. Dedimus quem, ut Crevier eX codice Victorino restituit, et sensus ratio POStulat. 61. LI. L 2. M DIEI QUOD reliquum esset, noctiSque insequenti3, quietem sumeret. Quod dicti resolvendum EIUS DIEI, QUOD DIEIrsliquum esse of that sportion) of the day, Whicli might stili remain, and of the fosso ing night. Vid. Not. 17. supra. Minus bene Crevieret Doering.
225쪽
NOTULAE IN LIBRUM XXII. 22l62. LI. l. 15. Jacobant tot Romanorum millia. Ruddim. habet jacebant ENIM ; enim de suo, et contra libros omnes. 63. Ibi d. in fine. Substratus Numida mortuo superincubanti vivus. Perperam omnino hunc locum accepisse videtur F. G. Doering.Νon vivus, '' inquit, ut Drahenborchius et alii putant, inventus est Numida, cum statim Subjungatur-quum easpirasset: Sed, ni Si, quod mihi videtur, ab aliena manu σο vivus illatum est, explicandum erit :Substratus Numida superincubanti Romano quum adhuc vivus eSSet. Nec ego naso auribusque laceratis ad Numidam, sed ad Romanum, traho, quem Νumida dentibus laniavit, adeoque ejus nasum aureSque laceravit. ' Sed longe alia videtur esse Livii sententia: Numida vivus substratus mortuo Romano Superincubanti, Numida vig. naso auribu8que laceratis, quum Romanus, manibus ad capiendum telum inutilibus, laniando dentibus Numidam expirasset. Vid. Usi Max. III. c. 2. Secl. II. 64. Ibid. in fine. In rabiem ira vorsus. Cod. Putean. NerSαS; unde Gronori conj. versE, quomodo Drahenb. in duobus ex suis codd.scriptum invenit. 65. LIV. l. s. a fine. Comparem. Ita editiones omnes. At libri optimi vel comparesset i. e. compares et) vel compares. Sen8uS Patet. An comparare velis cum Cannensi clade p66. I.V. l. 9. Qui obvios percunctando aliquos profectoS eae fusa, passim dissipatos, forte referant, quae fortuna consulum atque Gercituum sit. Hic aliquid est redundans et inconcinnum, nec satis Livi ana elegantia dignum. Vera procul dubio est Jac. Gronovit emendatio rQui obvios percunctando saliquos profecto eae fuga dissipatos fore)τeferant, quas fortuna, &c.U CREUIER. 67. Ibid. l. II. Et si quid dii immortales. Hic locus in editionibus Drahet . et Ruddim. prave distinctus est, quasi percunctandum et referendum esset, si an quid dii immortales reliquum nomini Romano fecerint; quum sententia est: et, si quid dii immortales reliquum nomim Romano fecerint, reserant, ubi eas copias reliquiae) sint. 68. LVII. initio. M. Claudium, qui classi ad ostiam stanti pras-
esset, Canusium ad exercitum mittendum. Locus, inquit Gronovius, fractus et depositus. Omnino desideratur verbum aliquod, quale censuerunt, quod quidem in uno aut altero codice sequioris notae reperitur. Νοbis verbum praeesset etiam Vitiosum videtur. Ulcus latere certum e8t, inquit Drahenb. cujus curationem peritioribus mediciS relinquo.69. Ibid. l. 9. L. Cantilius, scriba pontiscis, qu0S nuns minoresponti oes appellant. Doctissimi Dulieri brevem de ponti cibus minoribus disputationem subjungere visum est. Quae de ponti cibus minoribus scripserunt Panvinius, Gutherius, et Rupertus, ac deinde recoxit Ditiscus, erudite refellit Νοrisius Dissert. I. ad Cenot. PiS. cap. 5. EX iis, quae ibi disputat, manifestum est, aetate Ciceronis ac Livii, praeter collegium illud pontificum, in quo post legem Ogulniam et annum urbis CCCCLII. uSque ad Sullam octo, post Sullam quindecim pontifices erant, etiam aliud collegium pontificum fuisse, qui ponti ces minores appellarentur. Hi quando, quo numero, et quam ob causam, inStituti fuerint, non Scio usquam traditum. Sed, quia Livius dicit scriba pontiscis, non pontiscum, ut festinatione, credo, lapsus NoriSiuS) quos nunem tuores ponti ceo appellant veriSimile est, hoc tempore tantum unulu
226쪽
NOTULAE IN LIBRUΜ XXV. fuisse, ac, deinde aucto numero, Omnes pontifces minores appellatos. Et jam ante tantum unum fuisse significat his verbis Macrobius 1. Saturn. I 5. Priscis temporibus antequam Fasti a Cn. Fabio scriba invitis Patribus in omnium notitiam proderentur, id e8t ante ann. urbis
CCCCXLIX) pontinoi minori haec provincia delegabatur, ut novae lunae
primum observaret aspectum, visamque resti sacri culo nunciaret. Quo tempore auctus fuerit eorum numerus, itidem incertum est. Cicero de AruSP. resp. c. s. tres nominat: unde consequens est, id eo intervallo, quod inter annum, cujus res hic exsequitur Livius, et inter orationem
illam habitam, fuit, quod ferme CLX. annorum eSt, factum. In loco Capitol. in Opil. Macrino cap. 7. Quum scriba ponti sum e88st, quos hodie ponti ces minores vocant, mihi suspectum est hodie, ut ex verbis Livii, in margine adscriptis, deinde in contextum inculcatum. Nam Capitolinus de appellatione, dudum ante id tempus recepta, non ita loqui potuit, ut Livius; cujus aetate ea multo recentior erat, quam Capitolini. V DURERus ad hunc Livii locum. 70. LVII. l. 15. Quibus SUPPLICIIS. By What atonements--ita enim haec vox Saepissime accipienda est, et revera designare videtur id omne, quo deos hominesVe placare, et nobis propitios reddere, conamur, Sive preces sint, Sive victimas et sacriscia, sive ἱκετηριαι supplicum Velamenta) sive posna, &c. vid. COrt. ad Sali. Cat. c. b. et alibi. Pro suppliciis, Doering malebat sacrifolis, vel propius ad literas piaculis. At lectio vulgata, quam Omnes ferme libri Scripti tuentur, omnino
I. Cap. IX. l. 26. Aliquantum intra moenia includuntur. Locus corruptus. Polybius narrat, esse intra Tarenti moenia Sepulcra quaedam, ad quae Νico cum sociis venerunt, unde ignem excitarunt. Verba aliquantum intra moenia-referri non ad portam quae orientem Spectabat, sed ad haec sepulcra, existimant Editores doctissimi. Unde legendum conjiciunt: Ea mediterransa regione orisntem Spestat, AD BUSTA, quae aliquantum intra moenia includuntur. 2. XVI. I. 5. Atque intentius saeta reserata servarentur. Ex libris scriptis quidam habent saeta reserata ; alii Gla reservata ; unuS reSecata, tres eaeta reservarentur. Legendum Videtur Vel eaeta resecta Verbum Sesenne est prosecta) servarentur; Vel saetares viz. ollas Sorvarentur. Ollas extares in quibus exta coquebantur.3. Ibid. l. 19. Deducit Poenum, tu locum pacis Gracchum adducturus. Legendum Videtur ex uno Gronovii MS. Deducit Poenum inissum, quo erat cum paucis Gracchum adducturus.
229쪽
OLI VER AND BOYD, ED IN BURGII;