Relectio de censuris Bullae Coenae, Sacrae Deiparae de Rosario dicata autore fr. Antonio de Sousa Vlyssiponensi, ex Praedicatorum familia, sacrae theologiae praesentato, eiusdemque in vniuersitate Sancti Dominici Vlyssiponensis primario professore

발행: 1615년

분량: 442페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

CAP. V. D IS P. XXXVI. 1 I

Iib. . decisc. I 8. num. co. Vt uald. m Caiadcl. in explant. Bullae Coenae I1u. 5: Sarr. lib. I. dc ccn . 8.num. 8. 6c 9. Et pt Obatnir prima pars : d. empe itaς, quae cogit proiici mercesila mare, veluti naufragium reputatur, est enim nauis,la ominum, merciumq; periclitatio , sed qui surripit

eiecta ex nauibus quomodociam i, naufragium passis, excomunicatur, Ut CK-

presse habetur in Bulla; cr .go si ea quae surripiuntur, pro derelictis non habeantur, excommunicatio in- Curritur. Secunda pars ex

eo est manifesta , quia cahabentur pro derelictis,

quae dominus ea mentCoabiscit, ut ea in numero rerum suarum esse nolit, atq; adeo emciuntur primi occupantis, ut habetur Inst.

de rer. diuis . Hoc a θῖs. Secunda conclusio: Quis surripit res statim perizu- . ocis ras, quas dominus alia viaso. erat comparaturus,eXCommunicatur hoc loco N ille etiam qiii eas surripitiquas dominus L compassia usus

non erat. Hanc concluso. nem tenent Doctorcs citati, quanta is lectandam par zcm non absoluto defcndant, sed in casu, in quo sine Vita periculo res illae enaufragio liberantur. Mihi tamen quoad eX comum Cationem incurrendam nulla videtur distinctio facienda. Probatur Co Iaclusio quoad utramque parte: Res illae, quandui non pC-rcunt, ad verum dominum

fragio illarum amisit dominium; ergo qui illas suci ripit , verum dominum. naufragium passum spo

liat, atque adeo ex communicatur , dummodo res

illae pro derelictis non habeantur. Quod autem res cum vitae periculo, aut sine illo liberentur , seltim facit ut verus dominus plus teneatur soluere pro labore in illis liberandis impenso, non vero dat tu stum titulu eas retinendi. Maior dissicultas in hac A. materia est in explicandoquς res habeatur pro derelictis, ut unusquisque eas, Ι 1 - etiam

142쪽

i31 C A P. V.

etiam ex naufragio tuta eo scientia possit accipere. Pro cuius explicatione supponendum est illud, quod notat Glosi . in Inst. citata nimirum dupliciter con tingere aliquem a se abij- Cereres suas,ut desinat esse illarum dominus, seu duplici ex principio dignosci

Polle res haberi pro derelictis ; primo ex voluntate

exprelsa propris domini;

secudb ex interpretatione legis. Quado datur exprescci voluntas, manifestu est: quado vero id ex interpretatione legis iudicandu sit, valde dubium: quodc6iecturis explicari solet. Prima est, si quis iactet res suas in mare absq; necesiitate.

Secula, si postqua res silas

a se proh cit, eas, cu possit, nullo modo quaerit. Τertia, si eas taliter proiiciat, ut conseruarino ponsnt, sicut si quis libru aperta in mare proh ciat. Quarta, si res proiectar illico sine Periturae,ut si oleum proh Ciatur in mare,cuius statim fit iactura,aut plumbu, Vei

quid simile,quod uo silet D IS P. XXXVI.

natatidumodo non coacte proh ciantur . De qua re videri possunt l.nses. ff. de

Contra uecunda conclusionern sic arguitur; Qtiae statim sunt peritura, habetur pro derelictis; ergo qui

ea accipit ex naufragio, n5 excommunicatur; sed quae dominus no est co paraturus, ita se habent respectu illius, cu illi omnino pereant: ergo εἱα' Respocietur statim peritura tu chab: spro derelictis,cu a domiti, volutarie proh ciuntur, rictvero si coacte hoc fiat, ut quando in tempestate ad

exonerandam navim pro-hciuntur , vel ex nauis fractione ad rivis peruen lucii Quae aliquis,annauxM ci accipietes merces,quq forte in medio mari hinc inde fluctibus feratur, sicut aliquado coligisse nouimus,cesura hup canonis inuolaatur Respodeturno posse

143쪽

CAP. V. . gulam, sed attendendu esse ad circunstautias,' nimiruad locum , ad mercium qualitatem, dc alia , cum huiusmodi merces et se possint non ex nati tragio , quandis probabilius sit ex illoeta, quod etiam fidelium , vel infidelium esse potuit. Si igitur ex qualitate mercium, & alijs circunstantus constet ex nau fragio si delium esse , ceratum est sine huius canonistrasgressione accipi non .Poste; sicut etiam si infidelium sint, accipientes eas non excommunicarit si autem res sit dubia,petenda est ab se lutio ad cautCIa, si ab aliquo accipiatur. DIS P. XXXVII.

Vt vim accipientes bona ex naui, quae Uetu-

ut igne periit,

hi I canonis innodentur .

test: Summus Ponti sex in hoc canone loquitur de bonis ex naufragio, quando nauis tempestate, seu in transuersirin iactatur ;sed quando nauis vetusta- . te, aut igne perhi, non Videtur, iuxta mentem Pontificis praedictis verbis eX-plicatam , passa nausea. gium ; ergo surripientes

non excommunicantur .

Quanuis igitur Summus Pontifex addat, EF δε- cumque naufragium pasi is , debet hoc regulari Per . praecedentia verba , ita ut nanfragium ex tempestate praeintelligatur. Pro resolutione sciendum est naufragium s veex l. Deprecatio. dc per totum E. ad legem Rodi .deiact. & C. de naufrag. l. 2.colligit Syl. verb. aus R.

esse quasi natus fragium, HefracturA. dicitur naui fracti, iris , periclitata, rerum, corporum ιbmersio Ex qua naufragia descriptione pa tet iro requiri ad illud, nisi quod nauis cum ijs, quς in ea sunt,in totum,vel in pactem pereat. Vnde quando

I 3 nauis

144쪽

i3 CAP. V. D IS P. XXXVII.

nauis tempestate, incedio, Vetustate, aut quavis alia de critia perit. vel ad saxa, seu arcnam alliditur, dicitur naufragiu passa. Quod ctiam a Vir rarandum est , quando nauis semifrael ex bello submergitur, vel ad littus iactatur. Nec opus est, ut nauis dicatur pati naufragium, quod haec illi in nauigando,ti discurren do contingant, cum sum-ciat haec et euenire, dum est in portu sub anchora. Σ. - Hoc posito sit conclu'oncis. Qui accipit aliqvjd exo. naui, quae igne, vetustate, vel alio modorum praedictorum perijt, hanc censuram incurrit. Hanc conclusionem tenet Vluald. in Candel. in explanat Bullae Coenae. nu. 28. &ex dictis est manifesta , omnibus enim illis modis nauis naufragium patitur. Nauis nomine omne genus nauigh, triremis,vel cymbae intelligitur. Quaeret aliquis, utrum

haec clausula intelligenda sit, quando cymba in flumine perit.Ratio dUbitandi est, quia Summus Pontifex vali defendere bona

miserorum naufragantiu :

quod sition fluminis , sed

' maris tantum mentionem

fecit,id suit, quia naufragiuin mari frequentius contingit,&dei)s,quq freque. ter eueniunt, loquitur lex, non excludens casus partiaculares. Res ondetur tamen negative cum Ugol hoc loco I. 3. vers sedeciamb. quia Summus Pontifex solum loquitur de naufragio, quod fit in mari ne ideo de fluuiali mentione non fecit quia minus est , sed quia de eo legem sancire noluit,nec illa, cum sit poenalis , extendenda est. Si tamen ex naufragio ma- ritimo aliquid accessu maris ingrediatur flumen, &in ripa illius inueniatur , idem de eo erit iudicium, ac de alijs rebus in littore ex naufragio maris inuentis. Ad rationem dubitandi patet solutio ex dictis. Videda sunt quae diximus supra c. praecedenti disp.

Ad argumentum initio .

sistum

145쪽

P. V. DIS P. XXXVIlI fictum dicedum est loqui

Summum Ponti facem de omni naufragio. Nec opus es. restringi hanc clausulam ad solum naufragium eX tempestate, ut constateX Verbo , Et modocums& ex ' particula, Vec quae verbum illud praecedit: ex qua diuersus sensus mani- teste colligitur.

DIS P. XXXVIII.

sirid de bonis naufragantium sectedum sit, in an leges, de ipsis disponunt, iustae censeri debeant.

CIrca dispositionem bo

norum naufra 'antiu 'o

nihil aliud in iure ciuili,aut canonico deverminatum inuenio, nisi quod bona illa propriis dominis reddantur , neque aliquis ea sibi, vel fisco acquirat. In

Authent.tamen denausea. gijs. l. 2. dicitur , quod si do m i n us ill brum ita tia an num ea n*Nlte cire oram iudice, non a triliatur pos. tea in iudicio. In Oidina. tion .huius regni Lusitani qlib. 2. tit. 32. sanciriim est, ut quando bona nausi agatium alicubi inueniuntur, si dominus intra sex men. ses non appareat, tradantur ei, qui captiti OrUm Causas,& libertatem Ex ossi clo procurat qui a nostris dicitur, Gasympo lai; o Eos cit-tiuos ) ut praedictit bona in redemptionem captiuoruexpendat; ca tamen lege, ut quandocumquc Verus dominus apparuerit, CI sua bona reddantur , Q luto tamen prcato inuent ari pro suo. labore,& rei inue

tione.

Vtrum autem sit licita a lex, attin de luiiusmodi botan is d i sipo n i t, a c ea si ico, v et causae piae applicat, controuertitur. Pro parica flarmati uastat Autlaeni. citara, quae post annum actio nem in iudicio contra praedicta bona accipicntemno admittit. Deinde: Rex, vel respublica de rebus in

146쪽

136 C A P. V.

bonis suis pritiat: victi amcotingit in piae scriptione ;eigo similiter de huiusmodi bonis potest disponere, α ea alicui applicare.Tandem de bonis , quorum domini ignorantur, fit iusta compositio 1 ergo de bonis naufragantium PO-test similiter heri

ma conclusio; Lex, quae statueret ut naufragan tium bona fisco , vel alicui Causae, etiam piae illico applicarentur , iniusta esset.

Et ratio est illa, quae tangitur in C. communicarioni. de rapi.quia aflicto non .est danda amictio; secundum enim regulam charit vatis proximos, sicut nos ipsos, diligere tenemur, Vtibi notat GloT. Deinde;

Nemo debet priuata siue DIS P. XXXVIII.

culpa, vel sine causa bonis suis ; sed nulla datur iusta

causa, ut miserorum naufragantium bona alicui statim applicenter et nec circa naufragium praesumitur culpa, Cum cassi contingat, di praeter spem accidat ; ergo leX, quae praedicta bona glico applica, ret,esset iniusta. Secunda conclusio Si 4 facta tota diligentia morali ut deprehendatur quis se.

sit talium bonorum verus dominus, ipse non appareat, licitum erit ea ad aliquos usus applicare; dam modo vero domino comparenti , quidquid de illis

extaret, redderetur, 'el

illud', in quo factus est ditior,qui illa expendit. Hac . . Conclusione non adhibita ea moderatione,quam nos posirimus, Unent SuareS,

de Sari. Et probatur secundo, & tertio argumento fastis pro parte affirmativa, quae hoc saltem Concludunt. Ex tertio osten ditur limitatio, quia qua documque de Donis inis

certis ψompositiosit, sei

147쪽

CAP. V. DIS P. XXXVIII. I 37 . per intelligitur facta cum

obligatione ea reddendi domino comparenti; alias esset illicita, di iniusta. Et Confirmatur,quoniam lex sic facta non est contra intentionem veri domini, qui rationabilitervelle praesumitur, ut bona sita phs causis applicentur,quadiu ipse non apparet. Argumenta initio ficta, quatenus videntur esse contra primam Conclusonem , soluenda sunt. Ad. primum dicendum estΑuthent. illam esse intellige-dam post factam diligentem inquisidonem mora- Iem : qua etiam secta, non

applicat bona illa in foro animae, sed solum ad sedandas lites,quae oriripossunt, negat actionem in iudicio

Ad secundum respondetur diuersam esse rationem de illis, ac de istis bonis, quia circa illa praesu mitur negligentia,non veris circa ista,imo impotenutia ad inquirendum, cum rationabiliter praesematur

verum dominum ex naufragio redditum esse pa

perem.

Ad tertium dicendum

est probare secundam nΟ- stram conclusionem, nec iacere contra primam. Nabona,de quibus fit compositio, semper cum obligatione reddedi illa vero domino,si apparea applicantur.

148쪽

De imponentibus noua peogia, '

sislti Tem excommunicamus, dc anathemati.

dis zamus omnes, qui in Terris suis noua

Pedagia, seu Gabellas praeterqua in casibus sibi a iure,seu speciali Sedis Apostolicae licentia permissis,imponunt, vel augent, seu imponi, 'el augeri prohibita exigunt.

ationes cirrai textum.

Summ. verb. Excommunis.

lissertas humana ab oppressione illicita- .rum gabellarum. Actiones prohibitae sunt tres. Prima est, imponere in terris suis noua pedagia seu gabellas. Secunda, pedagia, seu ga Aeetia huius aesurae, D I S P. XXXIX. . .

Ut no L Caietan. in

et trima imponentes quodcumque tributum per hanc , clausulam

Ias exigere.

P R O parte negativa

bellas augere. Tertia, hu-l arguitur: Summus Po

ti sex non loquitur de tributis ingenere,&.ibsolute,

149쪽

CAP. VI. DIS P. XXXIX. 139

sed de duabus tantu tribu torum speciebus,pedaghs, scilicet, & gabellis: ergo qui aliud ab his tributum

imponit, non eXCommu.

nicatur per hanc Clausula. Consequen. videtur bona, cum materia sit poenalis. Antecedens ex eo probatur, quia, ut docet Tabien. Verb. Pedagia, in principio,

soluitur a transeuntibus pro habilitate viarum, pro fabrica, & conseruatione pontium, ac cymbaru vel inauium, quae adtras feren- ldum deputatur . Gabella luero soluitur pro rebus mutatis. Huius opinionis lvidetur esse Caietan. loco sepra citato, quatenuS aD firmat non incurrere hanc censuram imponentes no .uas collectas, seu taxas . Quem sequitur Sayr. lib. .

Pro resolutione scienduest,quanuis nomina, Pedagium, & Gabella , habeant peculiares significationes, bellam ampla quadam , S: generali significatione accipi pro quacumq; exactione publica. Ita docet Syl.Verb. bella. in princi pio. d etia de verbo,

Peduc m , dicendum est , ut notat Graii. lib. q. deciS. cap. I 8. num. 6 F. haec enim vocabula accipiuntur vulgari,&vsitata significatione pro quacunque exactione non libera, sed quae exobi igatione, legali ordi natione ex priuato in publicu, siue in perpetuum, siue ad tempus tribuitur. Hoc posito, sit conclusio: Quicumque in terris

Iuis quodcumque genu ntributi, quocumque nomine appelletur, imponunt,

praeterqua in casibus sibi a iure, seu speciali Sedis Apostolicae licentia permissis,

per hanc clausialam exco- municantur. Hanc conclusionem tenent Nauar. in

Graff. loco citat. Viuald. in Candel.in explanat Bullae Coenae, num. 37.Tolet. in Sum m. lib. I.C. 2I. Ugol. hic. g. 3. vers Secundo , &Suar. de cens disp. 2I .sea. 2. num. 6 I. Et probatur,

tum quia nomina ab luta

posita

150쪽

DIS P. XL. r o CAP. VI. posita in lege explieantur

1ecundum Communem, Nusitatam acceptionem, relicta propria, & germana

significatione ; tum etiam ex identitate rationi&,quOniam haec censura imponitur , ne populus nouis

exactionibus gravetur; sed eadem est ratio de uno at de alio tributo, quoad huc effectum; ergo de om nibus haec censura intelligitur. Et confirmatur, quonam, ut docet Abb. in Cap. Extenore. qui filij sint legit.

num. S. & s. quem sequitur GraElocci cit. lex poetialis qualis est excomunicatio, cxteditur quado per talem exiesione euitatur periculum animaru , N homines a contractibus illicitis re trahuntur , quae sententia probabilis est; ergo quanuis verba illa in rigo rosa significatione non accipiatur pro omni tributo, Mexactione, ad illam extendenda sunt. Ad argumentum inco-erarium patet solutio ex

DIS P. XL.

Vimm omnes haben . tes potestatem adimponendum tributam ab hac cessura ex atur.

R Axio dubitandi in hac

materia ea est, quod antiquae Bullae excommunica dant omnes potestate non habentes, qui in terris suis noua imponenbant pedagia, ut videre est apud Nauata in Man. cap. 27. nasi. hgc tamen loco, & in alijs Bollis recentioru Po-tificum non ita excommunicatio fertur, sed in eos sancitur , qui huiusmodi pedagia impon ut praete quam in caubus sibi a iure seu ex speciali Sedis Apo. stolicae licentia permiisis- Ex quo insertur, cum in

iure no inueniatur expres.sum posse supremos Principes in casibus determinatis tributa inmanere,

frustra positasuisse huius

modi

SEARCH

MENU NAVIGATION