장음표시 사용
271쪽
171 CAP. XVI.& aequalis iniuria libertati Ecclesiasticae in fertur. a Dicet aliquis; Cosuetudo ut legis vim obtineat, requiritur, quod sit rationabilis,ut communis Doctorum sententia declarat; sed consuetudo contra libertatem Ecclesiasticam introducta rationabilis noest, ergo non habet rationem legis,atque adeo,qui illa utitur, non eXcommunicatur. Respondetur tamen ad incurrendam hac censuram non opus esse
uti vera lege, idest iusta: nam contra libertatem Ecclesiasticam iusta lex nosancitur. Cum igitur sufficiat uti lege iniqua, quae etiam in rigore vera lex non dicitur, sufficiet quoque uti iniqua consuetudine. - Ad argumentum Suar. respondetur sub illis ver . his , Smutas, ordinationes, constitutiones, comprehendi consuetudinem, sicut etiam sub illis comprehen . ditur lex.
Utrumscribentes tuta, Ut publicentur
contra libertatem E clesiacticam hoc cano one excommunicentur.
O N excommunicari T. scribentes statuta ab alijs contra libertatem Ecclesiasticam edita, licet ea ut publicentur scribant, hac unica ratione probari potest. In hac clausula noloquitur Summus Pontifex de legerivet statuta cointra Ecclesiasticam libertatem scribentibus; ergo ΠΟ-luit illos excommunicare. Probatur cosequetia,quo
niam quando Summus Potifex huiusmodi scribentes
excommunicare voluit, eorum mentionem fecit, ut habetur in cap. oumtis de sentent. excommuni ubi excomunicantur scribentes huiusmodi statuta; ergo cum hoc loco de illis
mentionem no faciat, eos non intendit excommunicarp. . Et confirmatur .
quia publicare leges , dc D statuta
272쪽
statuta contra libertatem E cclesiasticam dicit autho. ri ate publicatis; ac proinde, ut censura haec incurratur, requiritur quod acrio per cam prohibita authoritatiue fiat, quod scribentes minime faciunt. Σ. Sit tamen conclusio ;Conclu- Scribetes leges, &statuta, ut Contra libertatem Ecclesiasticam publicentur, CXCommunicatione huius Canonis innodantur. Hasi tenet Suar. de cens disp.
batur; omnes illi dicuntur publicare statuta contra libertatemEcclesiasticam, qui ad talem publicatione Concurrunt; sed praedictas leges, vel statuta scriben tes ad eorum publicatione
Concurrunt; ergo eXcΟmmunieantur. Probatur minor,quoniam ille ad publicationem statuti cocurri qui necessaria ad illius publicationem faciti neces sarium autem omnino est, ut staturiam publicetur quod prius scribatur. Et , confirmatur primo; quia,
Vt diximus sup. disput. II. DIS P. LXXXI. 272COncl. 2. scribentes libros haereticorum, Ut imprima. tu per particulam, Imm
ergo scribentes statuta cointra libertatem Ecclesiasticam, ut publicentur , perparticulam, Publicauerint,
firmatur secundo; quonia Summus Pontifex.excorrim unicat omnes qui statuta contra libertatem Ecclesiasticam quomodolibet publicauerint, ut patet ex particula, diu'odobbet,
quae cum verbis, Fecerint, ordinauerint,sputacauerint, coniungitur; certum auto
est scribentes huiusmodi statuta illa modo aliquo publicare: est enim scriptura publicuminstrumentum,quo lex,&statuta publicantur. Omnia tam de condente statutu,qηλ
de scribente intelliguntur, quando tale statutum promulgatur, alias censura noincurritur, cum nulla lex ante promulgatione obliget. Sic riolin. hic ad illa
273쪽
3. Ad argumentum pro parte negativa respondetur, quan uis Suimus Pontis de scribentibus ex pref sam mentionem no faciat, per velabum , Scribentes , COS tamen comprehendisse sub verbo , Publicauerint, adiuncta particula,
Cap. ivbuerit. illorum cxpressam mentionem fecit, ex eo est,quia non addebatur articula aliqua, quae scrientes Comprehenderet, qualis hoc loco inuenitur. Ad confirmationem dic dum est, scribentes statuta, ut publicentur, authoritate condentis illa, seu legi solatoris id facere, iuxta ea, quae in superioribus dicta sunt cap. Io. disp. y8.cocl.
Utrum in aliquo casu personasEcclesiamicas ad tribunal saecutire trahi liceat.
Icitu esse in aliquibus I. casib' trahere personas Ecclis asticas ad tribunal. saeculare ex hac causula manifeste colligitur: nam Summus Pontis CXCominmunicans trahetes Ecclesiasticos ad tribunal fecu
lare, addit,' aeter Iuris caeno in
nisi dispositionem , unde se- cudum dispositi Anem Iuris Canonici non negat praedictas personas ad tribunal seculare trahi posse,& no excommunicari trahentes,ut notat Nauar. in Manu. cap. 27. num. TI . . Tertia. quem omnes sequutur. Inquibus autem casibus hoc possit fieri, explicandum est. Primus casus, in quo iudex secularis porcst Ecclesiasticam personam iudi . care, est quando illa bra chio seculari per iudicem Ecclesiasticum traditur ;Ita habetur in cap. cim non ab homine. de iudic tu cenim potest illam iudicare, id condemnare. Quod in tribus casibus secodum
274쪽
abolendam. cap. Excommu- haereti c. SCCUΠ-
do, in Crimine falli. cap. fulseriorum . de crim . fall. Tertio, cum propter Cal i-niam , vel contum Cliam, quam contulit suo Episco po,aliquis depositus est, S p ostea adhuc contumax perseuerat, cap. Si quis δε-
Glosis in dict. cap. Adabolendam. verb3. Relinquatur. ScPegna in 1. pari. Direct. Inquisit. in explicatione dicti capitis Ad abolendam. Illudiamen notandum est, si Clericus, vel et talaicus in crj ne heresis brachio iaculari tradatur, aio posse iudicem s*cularem iterum
procelsum,& Causiam Xa minare, Ut tenet Comunis
Canonis Iaru sentetia,qua tradit Pegna in s. pari. Di-rect. Inquisit. quaeido. co. 8s. In alijε etiam casibus ex
Ecclesiasticus tradi bra , chio seculari, & ab Eccle. -siastico iudice .puniri: ut contingit in crimine So doimiaeivi constat ex Bieui Ph V.anno Domin. Is 68.3. Kalend. Scptcb. Ponti fi
catus sui anno 3. ubi ab o-ι te determinat Clericostam sarcularcs, quam regulares, propter hoc crimen
brachio iaculari tradedos esse. Idem habetur in alijs duobus Breuibus cocosiis Henrico Cardita .ili Infanti Portusalliae, qui luis sanctae Inquisitionis ministri in
Pij IIII. anno Domi. 2O. Februar. Pontificatus sui anno 3. altero Gregor. XIII. ann pDomin. ISTA.I3. Augusti, Potificatus siti anno 3. Relaxatur etiam Ecclesiasticus in hoc reseno braehio seculari, Ut referuntiquando non Sacerdos Mistam celebrat, aut non confessarius confecsiones audit. Secundus casus est ita 3 causa reconuentionis,cap. Accusatores.3. quaes8. &Gl. . in cap. I. vers Supersivis. domu t. petit. & in cap. Ais Clerici. vers tenet. daeiudic. N in cap. Multi vers Saecutiri. 2. cI 'aes. I. Baeriti. In Authen. Et consioenter.
275쪽
Colum. fin. C. de sentent. &interlocuto. omni. iudi c.
Iudex. I. numer.q. Tolet. in Sum m. lib.I. cap. 27. I. Tertius esEM r. lib. s. decens Cap. 19. num. F.&alij. Quae sententia procedit in locis, ubi extat consuetudo. Ita limitant And. Sicul. in dict. Cap. At si Clerici. & ibidem Abbas,& Dec. num. I 6 F. in fin. & sequent. & idem Abbas in cap. I. de mut. petit. & Martha de iuris d.
q. qui numero s. dicit non habere locum hanc sententiam,nisi ante litis contestationem, cum postea xeconuentioni non sit vlterius locus. Glossin Clemet. Saepe. β . Verum. invers ordio. de verb. fignific. Si tamen laicus iniuriam faceret Clerico, tunc ipse Conuentus a Clerico Coram iudice saeculari, non potest Clericum coram eodem iudice recouenire, quia interuenit fi aus, quae
laico prodesse non d ML caputeisum. s. ad hoc.
de iur. patron.& ibi Gloss. Verb. Coram faecidari iudice.
iudic. Abbas. in C. Dilectus. column. 3. ad fin. de arbitris. Non procedit etiam reconuentio in eausa spirituali, vel spirituali anne. Xa, quia haec ad iudicem Ecclesiasticum remitten da est, cap. Tuam. de ord. cognit. Cap. Lator. qui filii sint legit. Abbas cap. κι i Clerici supra citato num. 2 o. & Martha ubi supra n. Io. Nec procedit quando agitur de Crimine contra Clericum, etiam si ciuiliter agatur ad poenam pe- Cuniariam, Cap. unico do Cleric . conivg. in
Abbas ubi proxime. Nec etiam procedit quando manus iudicis iacullaris in
Clericorum personas apponenda esset. Archidiac incta. p. unico de Cle hic. Coniug. Marthanumstr. 13. In quibus casibus cum index iacularis contra Ecclesiasticos pr cedere non possit, Cen suram huius canonis incurret,si Procedat.
276쪽
4. Tertius casus est in cau saiaudi, ut habetur cap. Ex transmissatae foro comperi& colligitur ex eap. Caeter L. de iud. Gloss. Summaria, quae ponitur. II. quaest. I. erb. Clericus. Inno-
I.de foro e Dei. Felinus ' indict. capti terum. num.
munem Opinionem. Clarus in s. Diau. qu st. 9. Vers.
tamen non intelligitur, si agatur Cotra Clericum ad amissionem teudi criminaliter, vel ciuiliter propter
crimen tunc enim remittenda est causa ad Praelatushum. ut tenent Ioan . And.& Abb. in dict. cap. Verum. N: Martha loco Citat. q. p.
Sylvester verb. Iudex . I. num. q. quem sequiturTolet. ubi stipra g. Secundus. ponit alium casum, in quin iudex faequiaris potest Cle ricum iudicare,interuenie
xe scolicet proprij Episco- DIS P. LXXXII. 27s
pi aut horitate,ad quod citant cap. 2. delud. sed certe in eo cap. id non habetur,
imo ibi disponit Eugenius Pap. ut laici Ecclesiastica
nec Episcopi de eisdem negoths laico ruin disponant iudicio. Glossa tamen ibi
in verb. Non praesismat. tenet
laicis causam pecuniariam Clericorum. Quam sentet tiam sint qui alterant verae esse, quando Ecclesiastici
idonei non inueniuntur. Dicendum tamen exictimo neq; de Cosensu pro
Ecclesiasticum iudicare . Probatur ex C. Significa inde foro compet. ubi determinatur non poss) Clericum in iudicem no suum consentire, Ni orte sit per
verb: Clerici. Sc habetur cap. Si diligenti. eod. ii tui. Bald. in l. I. circa fin. C. de indita viduit. Stephanus Aufred. in repet. Clemen.
277쪽
I. numer. 86. de officio Ordin. Barth. in l. Siquis pro eo.
T. Quartus casus, quando pro defensione innocentis necessarium est Clericum . apprehendere, licitum id erit iudici saeculari, illum tamen iudicare non poterit,sed Praelato suo tradere tenetur. Et ratio est, quia defensio innocentis est de iure naturae, nec est alia via, qua defendi possit, ut supponimus. Viades non est aditus ad Praelatum, vel' est periculum in mora, sine timore censurae comprehendi potest . Hanc
sententiam tenet Salgedo in pract. Criminat. canon.
habeturque manifeste in cap Vt sme. &-.Si vero. de sentent. excomm . . Vtrum autem in flagrati delicto possit comprehendi, Controuersum est. Pars negativa videtur Verior, & becurior: quia non est textus in Iure canoni
co,qui declarui posse lai-D IS P. LXXXII.
Cum iudicem in hoc casii Clericum comprehedere, etiam ut ad Praelatum suu ducat,nisi de ipsius Praelarti licentia; & in cotrarium sunt iura absolute prohi- . bentia, ne Clericus a laico etiam iudice comprehendatur; quod & in clausula . huius Bullae in causis capitalibus Summus Ponti prohibet. Quam sententiam cum multis Iurisperitis defendit Mattha de
conclusionem arguat op ponendo sententiam fere Communem esse in contrarium t reserui Marthacit.loco,&Sal Zedo ubi sup- dicendum est illam vel esse intelligendam in defensone priuatae personae, vel admittendam non esse , quia fundatur in loge ciuili contra lib. talem EC clesiasticam. Quia tamen in nonnullis locis in praxi seruatur , non aude rem condemnare iudicem laicum , qui Cleri cum in fragranti delicto comprehenderet ducen
278쪽
C A P. XVI. DI S P. LXXXIII. 2 8do ad suum iudicem , ubi
talis consiue trudo seruatur. Nec etiam condemna rem Comprehendentem Ecclesiasticum noctu cum
armis prohibitis , & praesertim mutato habitu ; eo quod iudex in tali casu utilitati, ac tranquillitati Reipublic. consulit. Plus enim potest Respublica , quam quaelibet particularis persisna ; cum ergo particularis persena possit in flagranti delicto defendere innocentem, poterit illud idem &Respublica, etiam praeuidendo,N anticipando tumultus, No aliones, quibus ipsa perturbari potest. Huius opinionis est Magister Ba
nes. 2. 2. quaes. 67, artic. I. dub. 2. conclus. s. Quae
sententia intelligi debet, dummodo iudex laecularis
ad iudicem Ecclesias ricum Clericum sic incedentem do
Utrum doles cons tam a condendas
Ecclesiacticam,' o munitas illas faciens
ON excommunicari dantes consilium ad condendas leges contra libertatem Ecclesiasticam. suaderi potest ratione illa saepius inculcata, nimirum quia de dantibus conssiliu Sum. Pont. non loquitur, solum enim facietes, Ordi nates, & publicates huiusmodi leges expressit. Ex communicari Cominmunitates, &Respublicas predictas leges condentes, probatur; Siqua esset ratio,
ob qua Respublicae,5 CO- munit tes publicantes, S
co detes leges cotra libertae te Ecclesiastica non eXCO. municarentur, illa esset, quod secundum Ius Comin: nauessas excommunicari non
279쪽
contra libertatem Ecclesiasticam, non excommunicatur per hanc clausula: si vero sit consilium deci
suum,incurrit eXcommv. nicationem. Primam huius conclusionis partem probat primum argumen.
Nam censura huius cauo nis tum fertur in facien-' tes,ordinantes publica res leges contra Ecclesiasticam libertatem, quae de nudo consiliarior non veriscantur. Secunda pars eX eo patet, quia quando costium eth decisivum vere,
ordinatur, vel promulgatur , & dantes consilium decisiuum , authoritatiue leges Condunt.. Secunda Conclusio; Ce-Σ. Cocm x consiliarsi, quibus Rex committit legem fa-Cere, aut approbare, si illa in detrimentum libertatis
Ecclesiasticae Ordinent , censura huius canonis innodatur. Probatur: In hac clausula excommunicantur,qui quomodolibet te
ae faciunt, cS qua libertas I S P. LXXXIII. 28o
Ecclesiastica in aliquo laeditur; sed qui ex commicsione legem huiusmodi
costituunt,quomodolibet illam faciunt; ergo eXcOm
Contra hanc conclusionem sic aliquis insurget Vota huiusmodi cesserum,& consiliariorum non simi 'decisiua , sed consultitia, cum illa approbare, veI reprobare ad Rege spectet; ergo iuxta doctrinam primae conclusioni, non excommunicantur , atqu
adeo prima,& secunda coclusio inter se repugnant. Respodetur tamen VC-rum quidem esse solum Regem authoritate propria posse legem constituere, nihilominus censores , S: pr sertim consiliari) Re gum, e CSmmissione suo modo decidunt, & legem ordinant, ac promulgant,ta quia quomodolibet legem facientcs, contra libertatemhEcclesiasticam
excommunicatur, dicendum est praedictos in censuram huius canonis incidere.
280쪽
. 6 Tcrtia conchisio; Quala illam quomodolibet facit. Coctu do lex contra libertatem Ad primum argumen- Ecclesiasticam ab aliqua i tum initio factum conce- Communitate sancitur , Mi omnes per suffragium, aut jalio quouis modo, ad illam faciendam , vel publicandam concurrentes per hac clausulans excommunica- tur. Hanc tenet Suares decens disput. χΙ. seci . 2. nu.
8 8 Et ratio est, quia hi omnes quomodolibet legem faciunt, Δί publicant. Quarta conclusio; Sil cxa Communitate contra libertatem Ecclesiasticam constituatur , non solum
qui ad illam constituenda suffragantur , sed etiam
quantumcunque ad eam condendam suffragium ne gauerint,in censuram huc ius canonis prolabuntur.
Prima pars huius conclusionis ex dictis est mani. festa. Secunda ostenditur: Lex fit, D constituitur no
mine se illi subscribentis , ut in simili docet Grais
dimiis nudos consiliarios non CXcommunicari , Vzrecte probat . non tamen de habentibus votum d C- .cisuum , aut quasi decisi-uum quidquam suadet. Ad secundum dicendum est, quod esto admittamus Communitatem ,
Pontifice excommunicarDposse , nunquam tamen Concedemus excommuni
cari sine expressa declara. tione, quae hoc loco nulla datur, sed tantum absolute fertur censura; nam comunis Doctorum sentenistia est Universitatem,Collegium, Capitulum,& Couentum collective non CXCommunicari.Ita Sanct. Thom .in addit . ad 3. parp.
quaest. 22. art. S. Alens. q. par. quaest.2 2. memb.I. artis q. g. i. in fin. S. Boauent. in .