장음표시 사용
111쪽
ne actuali vel saltem virtuali in Christum sunt dirigendae, ergo infideles, qui Christi notitia penitus destituti hanc intentionem kVere nequeunt, in omni opere necessario peccant. Huic dissicultati facili ratione responderi potest, si tantummodo animadvertatur, neminem ad ignotum teneri, ideoque insideles, qui Christi cognitione carent, hoc Apostoli praecepto nequaquam includi. Non inconsulto addidit Paulus εν ονοματι κυρίου 'Iη του in nomino Domini Iesu, ut Dimirum adversus illos insurgeret, qui Angelos pro Christo servatores ac mediatoreS statuere Satagebant. Gratias agentES Deo ct Patri Per ipsum. Gratias Deo agere debemus per Christum, quia per Christi meritum omnia spiritualia hona in nos proveniunt. Dicit autem, gratias agentes D O, quatenus nempe auctor noster est per crea tionem: addit deinde est Patris quia ad nos misit J. Christum, per quem redempti ac regenerati sumus; proindeque Doo gratias reserimus pro bonis naturae, Patri pro gratiae bonis.
. - Mulieres, subditae estote viris, sicut oportet,
Postquam superius generalia attulisset praecepta, quae omnes indiscriminatim Christianos respiciunt, nunc ea proponit, quae ad peculiares quasdam personas et conditiones spectant; et primo quidem mutua conjugum officia in m
112쪽
m Iiores, stibditae estote piris. Nonnulla exemplaria Graeca legunt τοδε ι' δι 'οις ανδράσιν ρω-yrias Miris, nec temere, per illum enim adjectivum Apostolus mulierum cogitationes ab alienis viris avocare studet. Verba ἐν κυρι η in Domino nonnulli cum proximo verbo ἀνῆκεν oportet Conjungunt, et Sensus est: Sicut Christi postulat doctrina, vel sicut christianas mulieres decet. Alii tamen et reis otius ad υποτασσεM'. subditae estote reserunt, ut sensus oriatur: Uxores, maritis subditae estote
juxta Christi legem et doctrinam, prouti Christus praecipit, non vero in iis, quae ejusdem legi ac voluntati adversantur. Quam exponendi rationem confirmant ea, quae ad Ephes. c. VI. v. l. leguntur: u Filii, obedite parentibus vestris in Do
u viri, diligite uxores, et non amari sitis ad
illas. DViri, diligites uxores. Nonnulli codices addunt θμῶν Mestras. Uxorum dilectionem his verbis Paulus maritis inculcat: Viri, uxores Vestras. Summo, casto, constanti, sincero, aequo amore diligite. 'Et non amari sitis ad illas, ne sitis ama-rulenti, dissiciles, austeri erga illas, sed faciles, mites, benigni; virilis potestatis onus per charia latis dulcedinem temperetur, ac levius reddatur.
113쪽
ii Filii, obedite parentibus seeundum omnia. hoc enim placitum est in Domino. i3 Filii, obedits Parentibus secundiam omnia uehoc est in omnibus, quae nou sunt contra Deum. Hoc cnim placitum est in Domino. Nonnulli eodiees Graeci legunt τουτο γαρ εο αρεοτόν ἐστιν τήΚυρι ω hoc enim est bens lacitum Domino; Ambrosianus hoc nim Placet Deo; pleraque tamen Graecorum, et Romana exemplaria legunt ἐν Κυ- ρι'ω in Domino, id est apud Dominum, vel coram Domino, ut vertit Syrus interpres.
Vulgata. ii Patres, nolite ad indignationem pr vocare filios vestros, ut non pusillo animo fiant. DGraccus textus ad li,eram. a Patres, non pro vocato ad indignationem filios vestros, ne animo despondeant. BPatres, non Pro cate ad indignationem
Ilios pestros. Verbum ἰ Θ γ sibi vuIt genera lim myocare merito tamen addendum est illud ad indignationem, in parallelo enim Ioeo ad Ephes. VI. v. 4. , ubi eadem sententia occurrit, usurpatur verbum παροργιζω a παρα et οργε, quod indicat proprie irritare, ad iram provocare. Prohibet igitur Paulus ini hoc loco nimiam parentum in filios severitatem, quae filios exasperat et ad iram provocat. Ne animo despondeant, dum parentes in
114쪽
sa duros ac litigiosos experiuntur; atque ita in officio languescunt, ac demum quodcumque sius parentum sive Christi ipsius jugum excutiunt.
Vulgata. a Servi, ohedile per omnia domi uis carinnalibus, non ad oculum servientes; quasi homini. hvs placentes, sed in simplicitate cordis, timen-
Graecus textus ad literam. a Servi, obedite per omnia iis, qui secundum carnem sunt domini, non ad oculum obsequiis exhibitis, sicut qui hominibus placere student, seu in simplicitate cordis, timentas Dominum. v Sarpi, obedies Per omnia, subintelligitur, perinde ac V. 20., quae non sunt contra Deum. Iis, qui aeci adum carnom sunt domini,
illis vi licet, qui sunt vestri domini quoad coirilpus, non quoad spiritum; hac enim ratioue et vos et illi unum eumdemque dominum habetis J. Christum. Noh ad oculum obsequiis saehibitis. Obsequia ad oculum exhibere dicuntur, qui dominis inserviunt vel ex solo timore, vel ut eorum sa-VOrem aucupentur. Hoc vetat Paulus in hoc loco, et obsequia dominis praestanda praecipit - in simplicuato cordis, id est recto, iugenuo,
sincero cord absque sitnulatione. Timentos Dciam. Hacc licet ad Superiora reserantur, seorsim tamen accipienda sunt, quasi
dicat: Haec facite timentes Deum, qui cculta
115쪽
tenebrarum cognoscit, et cordium cousilia scrutatur.
p. 23. - Εt omne quodcumque facitis, ex animo operamini, sicut Domino, et non hominibus, is Sensus est: Et quodcumque ministerium et obsequium dominia vestris impenditis, non ad Oculum aut coacte, sed libenter promptoque animo facite, aeque ac si non hominibus, sed ipsi Deo ministraretis. p. 24. Vulgata. - Scientes, quod a Domino accipietis retributionem haereditatis: Domino Christo
Graecus textus ad literam. - Scientes, quod a Domino accipietis retributionem haereditatis. Nam Domino Christo servitis. RMicntos, qti Od a Domino accUictis rctributioncm ha creditatis. Si id feceritis, certi estote,'vos maximam a Domino mercedem recepturos fore, siliorum videlicet haereditatem. Vox άνταποδοσις sibi vult proprie mereodem Seu compensationem illius, quod datum est. Ex hujusce vocabuli significatione possumus huma. Horum operum merita deducere adversus Neotericos, qui id negare non erubuerunt animadvertentes, actum justitiae, utpote e sola divina gratia prosectum, uni Deo tribuendum e Sse, uouautem homini, qui merum est instrumentum,
116쪽
ideoque nihil mereri potest. Verum cum filiorum haereditas, qua Deus bona hominum opera in coelia coronat, ανταπόδοσις hic a Paulo vocetur, Iuculentissimo patet, actum justitiae non e sola divina gratia, sed etiam ex humana voluntate pendere: hino non soli gratiae, sed humanae quoque voluntati tribuendus est; proindeque cum
Deus nostra opera bona remuneratur, quatenus haec opera divinae gratiae Sunt fructus, gua CO-ronat dona; quatenus vero nostrae voluntatis Sunt laetus, nostra merita remuneratur. Vide
Concilium Trid. Sess. VI. cap. XVI. et Can. 32. Nam Domino Christo serottis. Jure dixi, Vos,'cum ex animo serviatis hominibus, in ei Cedem a Christo recepturos esse; Christi enim V Iunias est, ut hilari promptoque animo heris v stris ministretis: si igitur ita servitis, Christi voluntatem adimpletis, qui obsequium ac ministerium vestrum in sutura coelesti haereditate abundantissime compensabit. Vulgata, ut vidimus, hunc locum ita vertit: Domino Christo scroti , ct sensus est: Cum honae servitutis mercedem a Christo sitis recepturi, servite igitur heris v Stris carnalibus, tamquam Christo Domino. Prior lectio planior est, quam Graeca omnia exemplaria, Syriaca, et Ambrosianus textus, nec non 8. Thomas tu commentario Sequuntur.
117쪽
Vulgata. u Qui enim iniuriam facit, recipiet id, quod inique gessit; et non est personarum
acceptio apud Deram. HTextus graecus ad literam. - dui autem injuste facit, recipiet id, quod injuste fecit, et non
est personarum acceptio. MQui autem injusta facit, recipist id, quod injusto fecit. Quicumque autem, ut ut magnus et potens, alium injuria allicerit, injustitiae suae poenam lueti Graeci locum hunc ad servos reserunt, qui dominis suis injurias inserunt. Latini vero sere omues, inter quos Anselmus, ε. ThOmas, et cajerauns, de heris intelligunt, qui dure et injuste cum famulis suis agunt. Quae posterior expositio anteferenda est, tum quia conte. xiiii magis congruit, tum quia ad Ephes. c. VI. v. s. eadem sere sententia dominis propouitur. Et non Est personarum accutio. Addit Vulgata aμud Deum ; quod sane iti Graeco i xtu subintelligendum est. Ostendit hia verbia Apostolus, Deum non respicere pergouas, sed solummodo hominum merita, ut contra heros concludat, Deum judicem eisdem non parcitu-lrum esse, si quid injuste egerint adverεus servos. in vos e Goc iv amiua ni Mucio l
118쪽
μ Domini, justnm et aequalitatem servis praestate, scientes, quod et vos Dominum habetis in
coelis. MCum ea, quae hic dominis praecipiuntur, eum novissimo praecedentis capitis versu arcte cohaereant, nonnulli d. Thomae vestigia sequentes hune versiculum anteriori capiti subnectendum putant, a versu secundo: τη. προσεσχῆ προσκαρτερει τε etc. in orationes Persere te etc. initium hujus capitis facientes. Domini, iustum se aequalitat m Serris PraE- state. Monet his verbis dominos, ut servis praebeant imprimis, quod eis jure debetur, justom, deinde vero ut aequos et humanos se eisdem exhibeant, Et aequalitatem. Cur autem domini juste ac clementer in servos se gerere debent Scientes, quod et Mos Dominum habetis in coelis, memores, vos aeque ac famulos vestros uni eidemque Domino subjectos esse, qui utro que sui sanguinis pretio redemit, et qui sine personarum acceptione servos aeque ae dominos
extrema judicii die iudicabit.
- In oratione perseverale, vigilantes in ipsa, in gratiarum actione, MVulgata reddit orationi instate; melius ta-
119쪽
men in oratione Perseperato, quemadmodum rus quoque vertit: haec enim est vera verbi προσκαρτερεω significatio. In oratione Perseverate, Migilantes in Φsa. Orationis conatantiam et a8siduitatem nee non attentionem atque servorem, qui eamdem ConC
mitati debent, his verhis commendat Apostolus. coronidis loco addit gratiarum actionem, Pro omnibus nimirum beneficiis, quae a Deo C piosissime accepistis.
Morantes simul et pro nobis, ut Deus aperiat nobis ostium sermonis loqui mysterium Christi, propter quod et vinctus sum, Ut Dctus aperiat nobis ostium sermonis i qui sterium Christi. Nonnulli interpretes intelligunt, Paulum colossensium preces hio e petere, ut Deus omnia sermonis impedimenta submoveat, ac suggerat opportunitatem mysterium christi manifestaudi. Et sane phrasis Θυρανα ιγειν ostium aρerire in hoc sensu occurrit I. ad Cor. c. XVI. v. f., ubi Paulus ait, Deum sibi magnum ostium aperuisse Evangelium in A- Sta annunciaturo, et Act. c. XIV. v. 26 , ubi idem Apostolus enarrat, quomodo, ubi primum Anti chiam venit, Dominus Evangelii ostium Gentilibus aperuisseL Anselmus tamen, Theophylactus et Salmeron per Θυραν τομογου OStium Fam nis intelligunt loquendi facilitatem, audaciam, Ii-ihertatem, non 8ecus ac si dicat: Deum orate, ut
120쪽
12ι os mihi aperiat, et illud concedat eloquium, quo
hominum mentes suadere, et ad fidem adducere poSSim. Loqui 'sterium Christi, ad annunciandum scilicet humanae salutis peri Christum procuratae mJsterium. Pro ter quod et Minctus sum, propter hoc mysterium, ejusdemque mysterii praedicationem vinculis detineor. Ex hoc Ioco liquido constat, epistolam hanc e carcere fuisse Conscriptam. M. 4.- Ut manifestem illud, sicut oportet me loqui. DSensus est: Deus mihi ostium sermonis aperiat, ut Christi mysterium non quomodocumque eloquar, sed sicut oportet mo loqui, apte scilicet et convenienter ad persuadendum. Merito autem utilux verbo φανερόcia manifesto, agitur enim de re occulta hominibus prodenda.
- In sapientia ambulate ad eos, qui laris sunt,
tempus redimentes. RIn sapientia ambulate ad sos, qui foris Sunt. Per eos qui foris sunt Iudaeos et insideles ititelligit. Erga illos prudenter operamini, ut sanam hauriant doctrinam, et ad Evangelii cognitionem adducantur. Cavete, ne eorum animos irritetis, aut minimam illis scandali occasionem praebeatis. Te us redimentes. Tempus redimitur, cum