장음표시 사용
211쪽
impetrant , 'ut habeant speciale nuntisma. Rursus: numisma proprru cedit in commodum Principi&, ut
dictum est stipra ; quia per ip sum
men suran tur tributa, & qu cunque' exactiones, quae fiunt in populo; ut in lege piandabam diuina circa. oblationes videlicet,& redemptiones' quascuaque. facrificij loco. Amplius autem : ipsius factura propter auctoritatem Principis causi .
tur c6 modum Regi ; quia nulli alij licet sub eadem figura, & superscriptione cudere,ut iura gentium m
dat: In qua quidem, & si liceat suu
ius exigere in cudendo numisma, moderatus tamen tabet est e Princeps quicunque, vel Rex siue in mutando .uei siue indi ininuedo pondus, vel metallum; quia hoc cedit in de trimentum populi; cum sit rerum mensura, sicut stipra dictum est Vnde ini est mutare monetam, siue numisima; utum statera, siue quodcunque pondus: Hoc autem quomodo 2 ι H ij Deo
212쪽
Deo displiceat in Prouerb. 2o. cap. scribitur: Podus, inquit,& pondus statera, statera, Vtrunq; abomina
bile est apud Deu: De quo & graui ,
ter Rex Aragonu reprehenditur Innocetio Papa;quia numisma minio tauerat diminuendo in populi d trimetum: Propter quod & filium, obligantem se per iuramentum diuctam seruare monetam,a dicto a soluit iuramento; eidem mandans, ut ipsam ad pristinum statum reformaret. Iura etiam in numismatibus fauent mutuis, & pactionibus quia scunque: Mandant enim solui mutua ; & pacta seruari iuxta illius temporis numisma in omni me sura qualitatis, & quantitatiS.Co eluditur ergo , qualiter unicuique regi numisma pxoprium est necessa rium. Sed etiam ex parte populi adhuc numisma Regis Pprium est necessarium, ut etiam ex iam dictis apparet: Primo,quia expeditior est in commutationibus mensura. Rur
213쪽
LIB. IL CAP. XIII. grsus : quia certior inter populares est: Multi enim sunt,qui alias monetas ignorant, & sic de facili posisunt simplices praeueniri fraude, est contra formam regalis regiminis: Circa quod Romani Principes prouiderunt: Vnde tradunt hiltoriae, quod tempore domini nostri Iesu Christi in signum subiecti
nis Romanorum Vnum erat numis. ma in toto orbe terrarum, in quo
erat Caesaris iiii ago, quam statim cognouerunt Pharitat sciscitati domino Iesu Christo, ad distoop riendum eorum fraudem. Et istud numisma dece usuales valebat denarios: Quod soluebat quilibet Τelonarijs praedictorum Principum 3 siue eorum gerentibus vice in pro uinciis,vel ciuitatibus, seu castris. Rursus: Sprium numisma fructuosus est: Cum enim extraneae trioanetae communicantur in permut tionibus, oportet recurrere ad artε campsoriam, cum talia numismata
214쪽
monetantum valeant in x iis in
extranti S, quantum in propriis : Et hoc sinc damno esse non potest Et prςcipue accidit in partibiis Teuaoniae, & regionibus circunstaini-hus , propter quod coguntur; cum de loco ad locum traseunt, massam auri, vel argenti secum deferre ; Mquantum in commutationibus rerum: venalium indigent, tantum ivendund: Unde Philosophus in Ib:..politicorum species pecunia tum dist :n guens si ue artis pecunia riae; siue numismaticam: siue campsoriam ,obolostaticam, & cathos: primam Ala dicit esse naturalemi quia ad commutationem rerum natunalium ordinatura quod facit proprium numism a , ω no n aliud, ut ex iam dictis apparet.υν Propfer hoc ipsam solam commendat alijs
supradictis spretis & de: quibus
.infra dicetur. Concludendum est igitur in omni regimine pro Cona
215쪽
LIB. ΙΙ. CAP. XIII. 88 regalis 3 necessarium esse numisma proprium ' siue ex parte populi; siue ex parte regis, vel regiminis cuius
Quod ad bonum regimen regni,& eu tu scunque politiae pondera, &mensurae sunt necessariae: exemplis,& rationibus persuadetur. CAPUT DECIMVΜαVARTVM.
Os T liscautem agendii est de ponderibus, &mensuris, quae necessa ria sunt ad dominij ci iuscunque regimen conservadum, sicut & mimisma quia cum eis soluuuntur tributa: seu etiam quia per ipsa. lites diminuuntur; & in emptionibus,& venditionib' fidelitas seruatur: vel quia, sicut & numismata,vitae sunt huinanς instrumenta; immo plus imitantur naturalem actionem, quam numisma quia scriptum est in lib. sapientiar. II. cap.
216쪽
DE RE G. PRIN. qad omnia disposuit Deus in ni
mero,pondere,& mensura. Si esgo omneS creaturae his tribus limitibus terminantur, magis videtur quod pondus, & mensura a natura trahant originem,quam numisma; 8c ideo magis necessaria in repub. siue in regno. Amplius autem : pondus, & mensura,in quantum talia, semper ordinantur ad menserata,
& ponderata: Aliter per sie nihil
sunt:sed numisma,quauis sit me sura & instrumentum in permut tionibus; tamen per se aliquid esse potest: puta si confletur, erit alia quid, videlicet aurum, Vel argentum: ergo semper non ordinabitur ad permutationes. Et hoc etiam habet veritatem in alijs speciebus pocuniarum; immo amplius, ut in campsoria,quae non proprie ordinatur, ut sit mesura rerum venalium; sedanagis ad permutatione numismatis : Item in obolostatica, quae ,
sistit circa ponderis excessum in
217쪽
permutationibus: quibus inuentis supra pondus,in metalla resoluuntur; ut sunt ponderatores in trabit Getis, & alijs ponderibus: Item nec Cathos,idest,ars surnaria que magis ordinatur ad numisima. sicut ad nnem, alijs permutationib' e clusis. De quibus speciebus in .no Iiticorum agit philosophus: & infra dicetur;& stupra est taetrum. Rurtius:illi actus fiunt maxime necessi m repub. siue in regno, qui ex iure naturς procedunt;quia leges imittituae per principes, inde habent anitium; alias iustς leges no essent. Sed talia sunt de iure naturae: quia adaequant naturalem iustitiam. Stecrgo ad naturam regni, siue poliritim enserae, & pondera sunt necessaria:Ηinc est quod primus divitilrae trici populi,videlicet Movsesivi describit Isidorus,tradendo I ges diuinas, quae primae fuerunt, simul coem illis pondera, Si men siuras constituit sue pro cibis, & p H v tibus,
218쪽
tibus 1 ut Ephi, &.Gomor, & Modius, is Sextarius: siue in terris, &pannis, quae cubitales habent mensuras : sue in auro,& argento, &-numismatibus,quae simi statera, &alia pondera : Vnde cum dictus Moyses in in Leuitico exhortaretur populum ad iustitiam faciendam, statim subiungit regulas naturalis iustitiae, ut Origenes ibidem rapo- nit: No facietis Inquit,iniquum aliquid in podere, & mensurae Stat ra iusta;& aequa sint podera: iustus Μodius, aequusque Sextarius. R fert iterum Isidorus, si Sidon AGFus graecis mesuras dedit; ubi tune
florebat Argivorum regnum circa tempora praefati ducis Moysi. Na rant etiam historiae Cererem men- iitras agriculturae, & frumenti maecis satione tradidisse: Vnde & dea frumentaria ,& demetra est vo taeEx his ergo apparet,quod naturaliter oportet regem, vel quenculaque dominum ad bbnum ipsorum
219쪽
LIB. II. CAP. XV. soxegimen mensuras,& pondera populo sibi stabiecto tradere, propter causas iam dictas et & exemplo dictorum Principum, de quibus n4c est actum. Qudd oportet regem, & quen libet
dominum ad conseruationem sui status adhibere sollicitudinem, ut de aerario publico prouideatur pauperibus : & hoc exemplis, & rationibus probat.
S T autem & aliud, quod est ad bonum regimen pertines regni, siue prouincia vel ciuitatis; vel cuiuscunque principatus, ut videlicet de communi aerario provide tur per principem, qui praesit indigenti; s pauperum, pupillorum, &, viduarum; ac aduenis, & peregrinis assistat: Si enim natura quScun que non deficit in necessarijs , ut
220쪽
Philosophus dicit in.3 . de coelo, &
mundo ; multo minus & ars, quae imitatur naturam : Inter omneS autem artes, ars vivendi, & regendi superior, & amplior est, ut tradit Tullius in Tusculanis quaestion, bus.Ergo reges,& principes in necessarijs deficere non debent indi' gentibus; immo potius subuenire. Praeterea: reges, & principes vices Dei gerunt in terris, per quos Deus mundum gubernat; sicut per ca fas secundas: Vnde & Samuel propheta spretus in dominio, cum querelam proponeret coram Deo, r i
sponsum habuit , quod non ipsum Israeliticus populus spreuerat, sed
Deum cuius videlicet vices ger bat. Et in prouerb.dicitur: Per me reges regnant; & legum conditores iusta decernunt. Sed Deo sp cialiter est cura pauperum ad nat
τε ipsorum desectum supplendum: Propter quod, sic agit diuina pi ouidentia circa indigentem, sicut pa