장음표시 사용
371쪽
LIB. III. CAP. XXI. I 66-men dignitatis deseris ens Impera- toribus,&Regib' est Marchio, qui . comitatui aequipollet: Sed hoc nomen sortitur a severitate iustitiae: Dicitur enim Marchio a Marcha, quod est sim gulare diuitum podus ;per quod significatur recta, & rigida iustitia. Hoc autem satis congrue
apparet in dictis principibus; quia,
ut communiter reperitur in regio nib' nobis notis, omnes tales prin cipes, qui isto nomine nuncupantur, sunt in prouincijs asperis: Propter quod & confinia regionum,quq sunt loca montuosa, & rigida, apud aliquos appellantur Marchiq; vel in prouincijs lasciuis, quorum IVtrunque genus rigore iustitiae conseruatur. Est & aliud nomen, quod . . Baro dicitur, a labore dictum; siue quia in laboribus fortes , ut Isidorus tradit in commemorato libro: Barra enim Graece, Latine grauis, siue fortis vocatum. Hoc autem prOPrium est principum, ut in contianuis
372쪽
nuis sint gymnasijs; sicut in partib
Galliae, & Germaniae est solitum; fiaue in venationibus,vel aucupijs siue in torneam etis,ut mos fuit ipsorum antiquus a ut Amonius historiarum scriptor egregius scribit:Cuius ratio ponitur a Vegetio de re
militari ; quia oportet ipsos esse primos ad bellandum pro subditis;& assuetudine essiciuntur audaceS: unde ipse subdit ibidem, lattentare dubitat, quod se bene didicisse confidit: Et quia ad omnex principes laboris exercitium pertinet, ideo istud nomen omnibus est commune siue ad principes, siue ad comites; & sic de alijs siub regali d minio existen
373쪽
LIB. III. CAP. XXII. Is De quibuslam nominibus dignitatum singularibus in quibusdam regionibus: & quale sit omnium illogum regimen. CAPUT VIGESIMUM SECUNDUM.
VNT autem & alia nomana consequentia regale, vel imperiale dominium in quibusdam regionibus, siue prouincijs , quae alia quid imponant, ut nomen satrapn& optimatis apud Persas, & Phili- quorum primum significat promptitudinem seruiendi; unde satrape dicuntur quasi satis parati :quod est ossicium principis ,Ρpter fidelitatem, quam iurat suo sup riori: Vel satis rapietes;quod videt
importare ipsum nomen, cum sit fastosuin, ut ex ipsa sacra scriptura est manifestum.Optimatum autem nomen significare videtur supremum gradum stib principe ab optimo dictum. Magistratus a praeemi
374쪽
DE RE G. PRIMnentia consilij, & doctrinae dicti
sunt in regimine: quo modo & maiores curiae Regis Franciae sic vocantur, quasi maiores statu: Steron Grqce, Latine statio dicitur. Iudices v ro,quasi ius dantes populo, qui P- ..prie assessores dicuntur ; qui etiam Praetores, quasi prae alijs locum t nenteS in curia. Sed praeses nomen est facrs scriptuiq; sic dictus,Vt tr dit Isidorus, quia alicuius loci tui iam praesidialiter tenet. Sunt & alia duo nomina ad dignitatem pertianentia in curia Regis, de quibus fit
mentio inter ossiciales curiae Salomonis in tertio Regum, Vt a commentarijs, & scriba; qui in ossicijs distinguebantur; quia Vnus p rεerat legionibus scribendis per principe institutis; quod idem videtur, quis dmagistratus: alius autem praepositus erat responsiuis Regum, quem& nos Cangellarium appellamuS. . Praeter haec autem sunt & alia duo nomina usitata quidem in partibus
375쪽
LIB. III. CAP. XXII. I 68 Galliae, sorde ex Sprio idiomate alicuius gentis; in quibus nos ab ipsis talem possumus Ethimologiam sortiri,ut est Mariscallus, & Senescal- llus , qui proprie rectores expositi
sunt ad uniuersalia negocia regi nis: Quod utrunque nomen impor . ltat, Vt Mariscallus, idest, dominus laborum maris enim Siriace domina, vel dominus latine: callus autε
laborem importat. Senescallus at tem a sene propter maturitatem regiminis;& callus calli: In tali enim officio non debent exponi, nisi homineS magnae experientiar,& laboris assidui. Apud Hispanos autem Ihomines sub Rege principes diuiates homines appellantur, & prici pue in castella: cuius est ratio, quia Rex prouidet in pecunijs singulis
Baronibus secundum merita sua rvel secundum complacentiam hos deprimit, hos exaltat: ut in pluriabus enim munitiones, & iurisdictiones non habent, nisi ex Volun-
376쪽
DE RE G. PRIMtate Regis: Et inde vocantur dies' tes homines; quia cum in maiori summa prouidetur per Regem, ille maior est princeps; quia pluribus potest militibus prouidere : quem
militiae eo , quod sub stipendijs via uunt. Sunt ibi &alij,qui vocantur infantes, alij infansiones. Quorum primi sui de genere regio, qui filij, vel nepotes, sic dicti ab innocentia populi;quia nullum debent ledere, sed conseruare, ac in iusti tia fou re,& Regi, sicut infanteS,in omniabus obedire: quod hodie male obseruatur ibidem. Secundi vero sic stat dicti; quia primos debent s
qui sicut maiores : sunt enim nobiles, qui plus virtutis habent, quam miles simplex; R aliquorum castrorum,& villarum domini, qui & alicubi castellani dicuntur: Dicti autesunt infansiones ; quia minus posisunt inter alios principes laedere propter impotentiam suam, sicut
377쪽
LIB. III. CAP. XXIL Isspueri ab infantia recedentes: Si. enim laedant subditos suos, rebellant maioribus Principibus adhaerentes; & sic perdunt dominium . Item: nec potentiam habent maiorum Principum , sicut nec puer respectu viri. Haec igitur de Principibus subiectis,& subalternatis r
gibus dicta sussiciant; & quid signi-
fident, vel quid importent. De ca teris vero dignitatibus supra pra missis; quia, ut in pluribus, pertinent ad politiam, licet aliqua sint
communia, infra in sequenti op re declarabitur : Nunc enim videndum est , quale est dictorum Principum regimen ; circa quod est respondendum secundum sen-ttentiam sacrae scripturae : dicitur enim in Ecclesiastico : Secundum Iiudicem populi, sic & eius ministri sunt: & qualis est rector ciuitatis, tales & habitantes in ea: Tales enim Principes modum habent communiter regere regaliter, vel P im-
378쪽
, DE RE G: PRIMimperialiter; nisi forte in aliquiabus locis propter consuetudinem urpatam Vel ex tyrannide , Vel propter malitiam gentis; quia ali- rex domari non possitnt, yt dictum est supra, nisi tyrannico regimine , n accidit in Insula Sardiniae , MCorsicae. Item: in quibusdam insulis Graeciae. Item rin Cypro,in quibus dominantur nobiles principatu despotico, vel tyrannico : Vnde&de ipsula Siciliae tradunt historiae, qudd semper fuit nutrix tyrannorum in partibus etiam It ilis. Comites, & alij Principes , nisi forte per violentiam tyrannia etent, oportet subditos suos regere more politico , & ciuili. I
ueniuntur etiam apud eos . qua dam nomina dignitatum ex i
re inpexij dependentium, & si pra simplicem militiam transcendentium t, ut sunt Valuas alii , MCathani , qui & proceres appellantur iurisdictionem super sub ditos
379쪽
LIB. III. C A P. XXII. et oditos habentes; qtiam uisi hodie per: . ciuitatum potentiam sit . dii nu-lta, vel subtracta totaliter . Val-uas alli autem vocantur a Valuis ;quia deputati erant ad custodiendum portas palatij regalis , siue imperialis , quos nos ostiarios appellamus : Cathani ab uniue salitate operum in curia Principum ; & strenuitate super alios
simplices milites sint dicti : qui& proceresi, quasi ante alios pro- cegentes, dicuntur: Catha enim uniuersale Graeco nomine significamus. Multa etiam sunt alia nomina secundum diuersas regiones,& linguas ad beneplacitum Principum instituta. Sed haec ad praesens sufficiant reliqua reseruando ad regimen politiae , de quo specialis debet esse tractatus propter diffusionem materiae; ubi de nominibus dignitatum agetur, prout patietur natura regiminis secundum diuersos prouinciarum mores, Ut