장음표시 사용
31쪽
XXVIII PRAEFATIO IN MARTIANUM CAPELLAM dixi legendum esse aequalibus, illud sscit. equalibusὶ in hoc codice legitur. Reginensis 1452 membran. saec. XV Astrologia martiani in suit Alexandri Petauit senioris. Cantabrigiensis 2 in Collegio S. Τrinitatis Catal MSS. Angliae, I. 3. 395. 6j M. C. de Astrologia. Burs coughianus stibri mss. reuerendi domini, Burscough. Cat. MSS. Αngi. II, 1. 9169. 8) M. C. Astro
. M. C. de Astronomia. Ρ ut eaneus C. Boetsch disput. circul. de Solino
Altdors. 1693 p. 23ὶ M. C. lib. de sphaera. Vindobonensis CCCXXXXIIII Endlicheri) usque ad p. 297 Grol. flexio aequi natialem paene directum
Nonum librum Bain hergensis n. 393, uid. p. XV I. Verbo tangam impudentissimam Casparis Barthii fraudem, qua uel C. F. Hermanno praef. ed. Ε Oppianae p. VI sq. imposuit. quos enim thesauro sibi ' chariores codices uel cascae antiquitatis' laudare solet, eis tam mirabilis similitudo cum ipsius Barthii contortam uerborum stribliginem adamantis emendationibus intercedit, ut hodie uix inueniri putem qui illi credat in diruto aliquo monasterio - si modo recte memini - istos inuentos esse thesauroS.
Primus Capellam enarrauit Ioannes Scotus Erigena, cuius expositionem memorat Lubeus bibl. nou-
32쪽
DE GLOSSATORIBVS XXVIIII m. s. p. 45 laudatus a Fabricio III p. 216. inuenisse sibi uisus est Abrincaluis hunc commentarium nauaissonus cuius uerba transscripsi p. XXIII, eiusque particulam nuper B. Haureau edidit notices et eaetratu cit. uol. XX p. IIJ ex M. S. Germanensi de Pratis, qui quamquam ad cognoscendam philosophiam scholasticam utilis uide-tiir, ad Martianuni nihil commodi asseret, quippe in quo
plane eaedem corruptelae inueniantur atque in nostris codicibus. Deinde Remigius Anti si odorensis Ioannis Scottaequalis commentarium scripsit, cuius permulta exempla supersunt ueluti Lugduni Batauorum R. A. commentarii in M. C. MSS. iii 4' adseruantur. eidem uidentur quos Iac. Perigonius bibliothecae Leidensi Iegasse dicitura Fabricio III p. 21 T.
Vindobonae Endlicheri CCCXXX, Mart. Saec.. XVI, cum alia continens tum n. IV s. 76-206 R. A. Glossae in Marc. Cap. de N. Ph. et M. initium: tu quem Psallentem . . Introducitur hoc loco quaedam Marciani amica hos uersus in honore hi menei cecinisse qui sertur
deus esse nupciarum uel naturalium concepcionum. . . finis: decet igitur sermonem racionem uxorem habere.
sic selix falsus innuit salsa Capella,
corpore qui meruit miseram nunc ducere uitam.
Marciani Minei Felicis Capelle Glossole in Musicam composite a Domino Remigio explichini.
Romae Reginensis n. 1970. sol. membr. saec. XI incipit commentum in geometriam Martiani.
. Abrincatuis: nauaissonus l. l. p. 115J in eodem codice in quo primo loco Martianus legitur septimo legi haec refert: incipit commentum Remigii in libro Marciani Minei Felicis Capellae. Titulus iste quatuor nomina dat
33쪽
olose est medite et me e les manuscriis en Sont rares.
lui α'At ranches est incomplet '. . usque ad finem libri sexti). Becci in uetere catalogo Abrincatuano apud Bavaissonum p. 589 et 515. sed num hodie exstet nescio. Τurici aut esse aut suisse uidetur hic commentarius cs. histoire litistratre de la France' tome VI p. 120 Amnoui Wiou temotone que de son temps on les vomit austiis Zurich.
Guel se rhyti Gudianus 335 excerptum paucarum paginarum de quo postea dicam. Lipsiae qui adseruatur liber n. LX Nauma uni saeculi XII soli. 55 Remigii esse admodum ueri simile est. Naumannus de illo codice haec habet scat. IIS. Grimmae 4. 1838ὶ Glossae in M. C. Desunt titulus initium finis.
Incip. Sapientia et ineloquentia prodest Semper nunquam obest' quae ad uerbum congruunt cum eis quae in
Gudiano 335 leguntur qui Remigii est Explic. Grauat
sata succidentis Osiris. In primo libri solio a manu recentiore leguntur: Monast. S. Vdatrici Augustae. Cottis. Chr. Coeletius in prograna m. quo bibliothec. Senat. Liras. bonae menti dedicandam atque aperiendum fore indicit
Lips. 1711.ὶ p. 28 haec de illo codice scripsit: 'I necdo
torum cateruam augent glossae latinae in Marc. Capellam membranaceae, in principio tamen uno solio truncatae quae num eaedem censeri debeant cum eis quas Labheus . .
citat uel sub nomine expositionis Scoti Erigenae laudat tuto hariolari non licet. Id liquido satis constat, Scholiasten ibi nobis sisti et Mythologia antiqua et Philosophorum ueterum placitis haud proletarie imbutum. risum mouent
34쪽
DE AUCTORIBVS XXXI hae laudes in Remigium collatae . nam cum ex ineptissimis illis glossis, quas interdum Koppius sueluti p. 150 et 211 in altulit apparet nihil plane ex his commentariis disci
potuisse, tum ipse cod. Gud. 335 saeculi XI olim tractaui, ut in orbe terrarum numquam quidquam insanius Scriptum esse satis confidenter spondere possim. Restat Alexander Necham, cuius codicem unum commemoraui p. XXI. memorat hunc commentarium Lelandus de scriptoribus Britannicis p. 214 laudatus a Fahricio III 216. de eo accuratiorem notitiam nullam accepi. Interpretationem Germanicam a Gramio editam Bero
lini 1837 glossatoribus de quibus dixi nihil praestare
ridiculae explicationes permultae docent. noui uix quidquam ad Martianum emendandum ex ea discetur.
Martianus qua ratione auctores suos exscripserit apertissimo documento sunt libri quintus sextus nonus.
quinti enim posteriorem partem Aquilae Romano debuit, noni maiorem partem Aristidi 0uintiliano, sextum conflauit paucis exceptis ex Plinio et Solino, ut antea putabatur. nunc enim postquam Solinum Momm senus praes. p. XXI sq.) demonstrauit chorographiam aliquam Plinianam in epitomen redegisse, uix credideris Martianum ita modo Solinum modo Plinium exscripsisse, ut mea annotatio exhibet . sed potius illam Plinii epitomen ubique adhibuisSe. neque omnino, nisi ubi uni alicui totum se ni ancipauit uelut Aquilae et Aristidi, ueri simile duco ex uariis auctoribus sua hausisse sed potius ex simili aliquo opere encyclopa edico. sed de his ariolari tantum licet cum nihil , quantum sciam ite tali opere traditum sit, ego satis habebo
35쪽
XXXII PRAEFATIO IN MARTIANUM CAPELLAM demonstrasse probae et antiquae doctrinae illud opus quod exscribebat uestigia retinuisse. hoc enim ante omnia cauendum est, nequis credat Martianum ubi Varronem laudat eum ipsum ante oculos habuisse: Iaudauit ut hoc exemplo defungar in sexto libro ne semel quidem Soli num et Plinium quos exscripsit, compluries autem Varronem Plinio scilicet ipsi laudatum . itaque M. Terenti ο arrone iam Ritschelius quaest. Varron. Bonnae 1845,
p. 10) et grati nerus de Varronis philosophia. Noui Brandenburgii 1846. p. 24ὶ suspicati sunt post C. F. IIer inannum praef. ed. Κopp. p. XXJ Martianum Capella in
aliqua tenus usum esse . quorum argumentis unum placet addere, quo in uniuersum quantum Varroni se addixerit patebit. Varro enim Stoicorum hylοZoismurn, quo totum mundum deo animari deumque esse sibi persuaserant sc
in primis Laert. Diog. VII 70 137ὶ pinguius paullo ita
vosv cv αἰθέpi arbitrantium s Plut . de plac. phil. I 17ὶ his fere uerbis seruatis ab Augustino de civ. dei VII 6. cf. Lipsius physiol. Sisic. II diss. XI et Franckenus,
fragm. Varronis apud August. de civ. dei seruata Lugd. Bat. 1836 p. 62 sq.) expresserit ab summo autem circuitu caeli ad circulum lunae aetherias animas esse astra ac Stellas, eos caelestes deos non modo intellegi esse sed etiam uideri ' haec Martianus ita imitatus est ut deos, quos non modo sermocinari sed etiam nuptias lacero ad sui aeui exemplum iussit, tamen simul astra esse uoluerit. nam Astronomia haec enim' inquit p. 301, 13 sq.) ue recundae arbitror probitatis motus cursusque proprios ipsis edisserere qui mouentur docereque deos uelle quod sa ei unt.' cs. in primis quae leguntur p. 27,5 cum Κ0ppii nota.
36쪽
Omitto priorem primi libri partem sabulae ipsius
eiusque non tam facete fictae ut quem Martianus imitatus sit quaerendum uideatur exordium continentem. deinde uero quidquid de reconditiore deorum natura Martianus obscure plerumque innuit Varronianae doctrinae uestigia prae se serunt ueluti p. 15, 27 sq. de his Martiani uerbis haec cum Iuno adflaea, ut adhaerebat elatiori plurimum Iovi, adclinatis eius auribus intimaret de quodam pur- statioris vibratiorisque luminis loco, adlapsa sensim Pa las corusca descendit atque ita ut videbatur uertici Iouiasti inhaerere superuolans tandem coristitit sublimiore quodam adnixa fusistratu KOppius p 83ὶ adnotate Diodoro haec hausisse uidetur, mihi potius tota res a Varrone petita uidetur, id quod patet ex loco Varronis apud Augustinum libri de civ. dei VII, 16. totum enim
hoc capitulum Varronianae doctrinae plenum esse rectiS-sime iudicauit Franckenus fragm. Varronis apud Augustinum de civ. dei Lugd. B. 1836 p. 87): sequitur autem cum ex toto rerum habitu tum ex capitulo 17 in.: ibi cum Varronem laudet apertis uerbis facile colligitur quae
paullo antea generatim de paganorum opinionibus exposuerat ad eundem spectare Varronem ipsum. ubi cum legatur Mineruam etiam quia eam humanis artibus praeposuerunt nec inuenerunt uel stellam ubi eam ponerent eandem uel summum aethera uel etiam lunam esse diserunt, patet Martianum Mineruam summum aesherem Significare uoluisse quippe quam sublimiore quodam adnisam suystratu depingeret. Iuppiter deinde secundum ueterem explicationem apud Martianum inserior aetheris pars est, Iuno aer. praeterea huc lacit August. de civ. dei IIII, 10 cur illi etiam Iuno uxor adiunstitur, quae dicitur so1'oret coniunae. quia Iouem, inquiunt, in aethere accipimus
37쪽
XXXIIII PRAEFATIO IN MARTIANUM CAPELLAM in aere Iunonem et haec duo elementa coniuncta sunt, alterum Su erit ulterum inferius. quis igitur non uidet illud inquiunt quamquam generatim de paganis dictum in Varronis solius auctoritate adquiesceret neque dubito quin hoc etiam quod paullo post legitur ex Varrone petitum sit 'aut si aetheris partem superiorem Mineruam
Sequitur ut dicam de eo loco ubi p. 17, 2 sq.ὶ de
regionibus caeli et de deis in eis habitantibus exponitur. quam uniuersam disciplinam Etruscorum esse, nihil est quod post 0. Muellerum svol. II p. 129 sq.) demonstrem. hoc enim non solum apparet ex Plinio Etruscos caelum in sedecim regiones diuisisse narrante cs. quos praeterea
laudat Κοppius p. 91 ad sin. sed Martianus ipse quos bissenos collestas Iouis appellauerat deos p. 17, 8ὶ eos alio loco sp. 342, 18) Etruscorum esse dicit
bis sena quamuis uos Etrusci numina ritus frequentent atque opiment uictimis.
cs. M uellerus II p. 81. itaque Κrahnerus de hoc loco sic iudicat de Varronis philosophia p. 24ὶ nec repugnabo
siquis admodum probabili coniectura quae Marcianus ex Etruscorum disciplina augurali tradit 145 sqq. lecta suisse contendat in Varronis antiquiti. rer. diu. lib. III. ' sed quae ex Varronis libro illo III seruata sunt Merkelius p. LXV sq.ὶ in eis nihil inuenies, quo adducaris ut Varronem reconditam hanc et abstrusam Etruscorum disciplinam exponere quam intra populi Romani instituta et
opiniones de rebus sacris et de deis se continere maluisse censeas. deinde quamquam Varronem minime negauerim Etruscorum religionem tetigisse, nusquam quantum comperi dictum est eum data opera de Etrusca disciplina exposuisse. quid quod ne Plinius quidem in indice auctorum
38쪽
libri H Varronis meminit ubi haec habet: Caecina qui de Etrusca disciplina, Τarquitio qui item, Iulio Aquila qui item . sc de his Muellerus II p. 34sq.) Ρlinium autem quem aliis in rebus Varrone usum esse saepissime suid. indices auctorum ad li. II - VIII. X XIIII. XVI XXIII. XXVI. XXIIII XXXI. XXXIII XXXVIIJ constat cur hac in re
uirum doctissimum Romanorum' sequi noluerit, si modo disciplinam Etruscam in antiquitatum rerum diuinarum libris exposuisset, nulla caussa excogitari potest. ceterumne id quidem quod Censorinus de die natali cap. 14. p. 34, 14-16 ed. Ιalin. ex Varrone assert Etruscis quoque libris satalibus aetatem hominis duodecim hebdomadibus describi Varro conmemorat' aliud probat quam Varronem Etruscorum disciplinas non plane praetermi
Verum quo minus Varronem eo de quo agimus loco Martiani auctorem fuisse credamus obstat etiam quod de mirabili illa doctrina, qua Iuppiter ipse p. 17, 2 Penates habere dieitur, Varro quantum quidem ex doctrinae eius reliquiis conici licet nihil plane praecepisse uidetur. contra haec doctrina, cuius ni salior praeter nostrum Λrnobius unus meminit, resertur potius ad Nigidium Figulum
p. 123. lib. III, 40ὶ Myidius Penates deos Neptunum esse atque Apollinem prodidit qui quondam muris Ilium
mortalium condicione adiuncta cinaeerunt. idem rursus in libro sexto eaeposuit et decimo disciplinas Etruscas sequens steriera esse Penatium quattuor et esse Iouis eae his alios, alios Neptuni, inferorum tertios, mortalium hominum quartos, inexplicabile nescio quid dicens. et
exposuisse quidem Nigidium de aliis Penatibus XVIIII dqdeis libro docet Macrobius Sat. III 4 Moidius enim de dis libro nono decimo requirit num di penates sint Troia-
39쪽
XXXVI PRAEFATIO IN MARTIANUM CAPELLAM norum Apollo et Neptunus qui muros eis fecisse dicuntur et num eos in Italiam aduexerit. praeterea eum de Etruscorum disciplina scripsisse ex Arnobii l. l. aliisque
quos attulit Hertrius de N. F. Berotini 1845 p. 32. cll. Muellerus II p. 34ὶ constat, ut admodum ueri simile
uideatur Martianum uel potius Martiani ignotum aliquem auctorem totam hanc doctrinam de sedecim caeli regionibus a Nigidio mutuatum esse. quamquam minime infitias eo Martianum cum eis quae a Nigidio desumpserat alia etiam miscuisse ut iam Muellerus uidetur iudicasse cum diceret, Uahrscheinlita Di das sanae ein Frament ausden Etruskischen Milouramuchren, es ist volt von Ghtetruskischer Lehre, ciboleich auch dem Bestreben der ruspices stemλs allerici fremde Gotteriore a ste- nommen una in die secteton Restionen vertheiu ist. vol. II p. 131. quae autem Muellerus ad haruspices tanquam confusionis auctores transtulit ea uerius puto ad Martianum ipsum reseremus. unum addam ex quo totam hanc caeli partitionem non a Martiano excogitatam sed ab alio quodam auctore desumptam esse pateat certissimum argumeqtum . nimirum in uniuersa fabula contexenda primarias partes inter deos agunt Apollo Mercurius Venus: his igitur in caeli istis regionibus si sua somnia exornasset nemo dubitabit quin aliquem locum
assignasset: sed ne uerbo quidem tanguntur. Sed iam singula examinanda Sunt. et p. quidem 17, 2 quod dicit: . . praecipueque senatores deorum qui viales serebantur Tonantis i sius, quorumque nomina quoniam publicari secretum caeleste non pertulit, eae eo quod omnia pariter repromittunt, nomen eis ConS
Sione perfecit' quae de Penatibus dixit ea Nigidii videri iam demonstrauimus: sed si ad hunc Arnobii locum ad-
40쪽
tenderis III 40 p. 123) Varro qui sunt introrsus atque in
intimis penetralibus caeli deos esse censet quos loquimur nec eorum numerum nec nomina sciri cs. Mueli. Etrusci
ΙΙ 82bὶ hos Consentes et Complices Etrusci aiunt et nominant quod una oriantur et occidant una, sex mares et totidem seminas. nominibus ignotis miserationis parcissimae sed eos summi Iouis consiliarios principes debebat enim Oehlerus ac quod ante principes nullo sensu legitur delere existimari. nec desuerunt qui scriberent Iouem Ιunonem ac Mineruam deos Penates existere sine quibus uiuere ac sapere nequeamus, Sed qui penitus nos regant ratione calore ac spiritu, - hoc inquam loco comparato et Varronianae a Nigidiana doctrina discrimen et Martiani quam nostro loco conmisit neclegentia adparet. Varro enim cuius omnia sunt, quae modo ex Arnobio trans Scripsi - neminem enim quod Arnobius hoc loco nec defuerunt scripsit, eo adducet ut haec ipsa quoque ex Varrone bonum patrem rescripsisse neget accurate distinxit inter Consentes et Penates nam parum accurate hac de re statuisse uidetur Κlausenus, 'Aeneas und die
Penaten u. II p. 659 ad sin ., ceteroquin egregie disputans) et a Nigidio eo dissentit, quod ille quos Penates Romanos publicos esse uidit eos aliqua ratione explicare uoluit cum diceret Neptunum et Apollinem Penates Romanorum esse scilicet quia muros urbis μητpOπο- λε c Romae exstruxissent, contra Varro in interiorem rerum conexum altius quodam modo descendens duobus Penatibus non contentus - duos autem primitus Romae fuisse persuadet Κlausenus p. 658 in. - quos primarios deos esse putabat eos urbis suae Penates eSSe uolebat.
deinde quae de Etruscis Penatibus ex Nigidio Arnobius refert plane ex alio genere sunt neque ullo modo cum