Martianus Capella. Franciscus Eyssenhardt recensuit. Accedunt scholia in Caesaris Germanici aratea

발행: 1866년

분량: 565페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

411쪽

MARTIANI CΑΡELLAE post hos honoratior fontigenarum uirginum chorus Pegaseae uocis nectare diffluebat, qui Phrygii cuiusdam pubedae ciculis geminatis interstinctus omnes praecedentium 909 suauitatum dulcedines anteibat. tandem inter Phoebum Pallademque media Harmonia sublimis ingreditur. cuius ssonorum caput auri coruscantis bratteis comebatur caeso etiam tenuatoque metallo rigens uestis et omnibus ad motum gressumque rata congru- entia temperatum

blandis leniter crepitaculis tinniebat. cuius incessum mater Paphia ut eam contigue sequebatur licet pulchris 10 rosea numeris ac libratis passibus moueretur uix tamen poterat imitari. dextra autem quoddam gyris multiplicibus circulatum et miris ductibus intertextum uelut clypeum gestitabat, quod quidem suis in uicem conplexionibus modulatuiti ex illis fidibus circulatis omnium modo-15rum concinentiam personabat. laeua autem uirginis quam plures ex auro adsimilatae paruaeque estigies thea-910 tralium uoluptatum religatae dependebant. uertim ille orbis non chelys nec barbiton nec tetrachordon apparebat sed ignota rotunditas omnium melodias transcenderat morganorum. denique uix ingressa atque eiusdem orbis sonuere concentus: cuncta illa quae dissona suauitas commendarat uelut mutescentia tacuerunt, ipseque tunc Iuppiter caelestesque diui superioris melodiae agnita granditate quae in honorem cuiusdam ignis arcani ac flammae 25 insopi bilis sundebatur, reueriti intimum patriumque carmen paululum in uenerationem extramundanae omnes in-I uirginem RII ll pegasaeae I 2 defluebat B dinuo

ras. B blatteis D es Lachmannua ad Lustretii IIII 727 l

BR li paruoque B R ll 18 religatas dependebant acripsi religataeque pendebant BR 19 obelis N il tetracordon lBR li 2I uix scripsi mox BR l 26 patriumque scripsi patri-

412쪽

LIBER VIIII

tellegentiae surrexerunt. tunc egersimon inessabile uirgo concludens ad Iouem reuersa aliis modulis nitinerisque uoce etiam adsociata sic coepit te nunc astrigono carmine Iuppitero quo gemmata poli uoluere sidera sueuit lege rata sacra recursio praefandum ueneror, quippe potissimus nectis sceptrifero sub diademate omnigenum genitor regna mouens deum 10 mundum perpetuo dum rotat ambitumens, quam sidereo sumicis inpete. te nam flammigeri semina tomitis Spargentem reserunt astra micantia: te Phoebea sacro munere lumina 15 terris purpureum dum renouant iubar testata ambrosium splendificant diem: Cynthia noctis honos lampade menstrua auratis rubuit praedita cornibus:

sub te plaustrilucis luminat ignibus

m anguis Parrhasias disiciens seras. sic solidi tenerum corporis ambitum

tellus non prohibens axibus inditur alternisque regit et regitur polis; sic Nerea laeti noscere limitem 25 sicque ignem superum lambere pabula, ut nullis scateant dissona litibus atque ita perpes ament dissita uinculum,

413쪽

tu rector superum tu pater optimus conplexuque pio Sidera colligans, natos perpetuo corpore uiuidans, salue, nostra cui perficitur chelys, bis plenum omnisona cui recinunt mela. 5s13 Iam uos uerenda quaeso caeli germina, quae multiforme scit ciere barbiton, adflata nostris serte corda cantibus,

miscilla sacrae dum geruntur curiae, mulcere uestrum quae uelim consortium. 10

iam uos uicissim proque lege numinum posthac sonabo disgregato plasmate suisque cunctos adlubescentes tonis deducit urget atque delenit iocis stimulosque rursum lene permulcet melos. 15s14 Nunc igitur alma quae senatum lumina

deum uerendo culminatis uertice,

bis Sena quamuis uos Etrusci numina ritus frequentent atque opiment uictimis, tamen gemellis quae resulgent cursibus 2031o ct natura honoro protulit fastigio

Phoebeum utrumque praeserens uocabulum: Phoebus coruscus ac decens Latoia: lunare qsippe haec uenit consortium, Phaethontos ardens scandet axem Delius. 25 nunc uos pudici nostra fratres culmina precabor ipsa, ne uerendos contrahant uultus iugandis quae seram dis carmina Hymenque nostrum inuehat fastidium: 3 uiuidas Bri corr. n. li 8 attata r il 9 geruntur scripsi feruntur BR li 10 ualent b ueloni B uolloni R il 14 deducet Bri corr. Vulc. ll adque R il delenit iocis seripsi debebit debit Bi) locis BR li 20 refulgent seripsi rosulgens BR refulget b il22 Phoebeum seripsi foebea BR li utrum quo sci ipsi utero BRcithero b uero p il praeseres Bri corr. p praeferre b liuocabulo R il 23 Phoebus coruscus scripsi Pallas coruS RA

Grotius serendus RB ferent diis r ferendo b il

414쪽

LIBER VIIII

psallente plectro concinentur nuptiaesidibusque iuncta sescennina prodient. Iam nunc blanda melos carpe Dione, 915 durus quippe rigor cedit amori. 5 Nouit nam tenerum probare carmen ipsum spumigenae salum Cytheres, Nerinaque chelys mouet Camenam, dum conchis Galatea personantes nantes 1luctigenas chorumque Phorciis flagrans cura trahit niualibusque in restinctus aquis triumphat ardor. Iam nunc blanda melos carpe Dione, si6 durus quippe rigor cedit amori. Carmen Maenaliae tulere pinuS, 15 percussaque modis sonat Lycaeis sollers Arcadiae nemus cicuta: pernix semiseri puella Panos nam uersa in calamos sonat loquaceS, quam dum sorte deus premit labellis, is suspirat uelut osculis canorem. Iam nunc blanda melos carpe Dione, s17 durus quippe rigor cedit amori. Puer ipse uersiformis fidibus studet Cupido, is arcusque dulcinerues roseo ligans ramali seriato liquit arcu calamos parante MuS3. in carminis leporem

415쪽

Μ-ΤΙΑNI CAPELLAE curam negat sagittis tenerumque arundinetum nostrum in melos reliquit. nunc ergo corda mulcent 3IIs amor et canor iugati: οplacet ac decet, uicissim

cantemus atque amemus.

918 Iam nunc blanda melos carpe Dione, durus quippe rigor cedit amori. Prudens puella pulchrae Iomater fuit Lacaenae, inlecta sed canore nescit dolum cauere. nam candidus nivosis olor inuolutus alis, argenteis minorem

plumis uidens decorem nec posse purpuratis nimium placere ocellis,

teneros ciere cantus 20

Phaethontiasque Musas coepit repente ficta

fraudem parans senecta: sic admouetur orir0Seumque circumactae 25

rapit osculum puellae, gremioque conplicatus pretium tulit pudoris. 919 Iam nunc blanda melos carpe Dione, durus quippe rigor cedit amori. SoCarmen Latmiadeum lucis diua secundae sacris praetulit astris. antrum quippe secuta linquens culmina caeli is 5 amor scripsi uapor BR it 6 cecet r 11 laesinae RN26 saetontiasqus B laetontiasquo R it 31 Iadmiadsum BR

416쪽

LIBER VIIII

pastoralibus ardens palmam dedit cicutis pulso et luminis auro pandit saepta balantum 5 sordentique adoperta pratis gaudet amictu: hoc tunc comite noctu pascit monte capellas: Spectans sidera mundi f10 mage percrepat flagello

nec curare deorumpensa aut serre Susurros 3129

illex carminis ampli

aegram cura coegit.

15 temnit noctis honorem, praesert antra subulci rupe et dura quiescit, et post regna Τonantis stramen dulcius herba est. 20 talibus Harmoniae carminibus oblectati omnes permulsi- 920que diui nec minor quippe ex fidibus suauitas quam uocis modulamine resultabat. denique qua industria conparatum quibusve adsequendum ediscendumque opibus uigil cura re- promittat, ut in tam dulcem eblanditamque mol-25 litiem intima mentium liquescat assectio, Ioue admirante disquiritur. ac tunc uirgo cum artis praecepta a Se expeti examinandae eruditionis intentione conSpiceret, paululum melicis temperans exhortante quoque Delio Palla- deque sic coepit 30 uam pridem quidem exosa terrigenas et fastidiosa 921 mortalium caeli orbes stellantes inspicio' in quibus artis

4 septa BR li 7 hoc so ipsi ac Bri it comito seripsi conscia B constantia ri constia r il 10 fagello B ll 14 curam B R il 15 tempnit b honorom b horem ΛΒ horrorem r20 armonias BD il oblectatis Bi 23 assequendum D27 paulum b li 28 exortante R il 30 quippe b quidem BR 31 inspicio aeripsi ineutio BR li

417쪽

M-ΤIANI CAPELLAE praecepta edissertare prohibitum, cum melodiam omnisonis conuenientem pulsibus modulorum machinae obeuntis ipsa rapiditas et concinat et agnoscat. sed quoniam emersa terris uirgo nuptura uanescentia intercapedinatae prolixitatis obliuia iam supero debet uigore discutere, biussa percurram, Si prius ingratae mortalitatis commodas22 repudiata recenseam. dum me quippe germanam gemellamque caelo illa incogitabilis estigientiae genuisset

inmensitas, sidereae reuolutionis excursus atque ipsa totius molis uolumina comitata superos incitosque fulgores λοmodis adsocians numeros non reliqui. sed cum illa monas intellectualisque lucis prima formatio animas sontibus emanantes in terrarum habitacula rigaret, moderatrix earum iussa sum demeare. denique numeros cogitabilium motionum totiusque uoluntatis inpulsus ipsa rerum dispen-15923 sans congruentiam temperabam. quam rem dedere mortalibus uniuersis Τheophrastus laborauit. Pythagorei etiam a13 s docuerunt serociam animi tibiis aut fidibus mollientes cum corporibus adhaerere nexum foedus animarum. membris s24 quoque latentes interserere numeros non contempsi. hoc metiam Aristoxenus Pythagorasque testantur. denique benignitate largissima sensim ipsam notionem meae oblectationis aperui. nam sides apud Delphos per Deliacam citharam demonstraui: tibiae per Τritonidam nostri comitem Marsyamque Lydium sonuerunt; calamos Mariandyni 25 et Aones in laudes instauere caelestium: panduram Aegyptios adtemptare permisi ipsisque me pastoralibus fistulis

uel cantus auium uel arborum crepitus uel susurros stuminum imitantibus non negaui. psaltas cordacistas Sam-1 edissertare deleta i R il omnisgonis r li 7 repedita Brepediata R repudiata b it 8 offitientias r il 11 mones ri li13 Amanantes RBh ll 14 numerus Λ li 15 uolumiatis R uoluptatis r il 16 dedero seripsi debere BR li 17 thoosrastus

418쪽

LIBER VIIII

bucos hydraulas per totum orbem ad commodum humanae utilitatis inueni. per me quippe uestrum homines 925

inlexere succursum irasque inseras per naenias sedauere.

quid quod bella uictoriaeque undique meis cantibus con-5 quisitae' nam Cretes ad citharam dimicabant, Lacedaemonii ad tibias, nec ante adgrediebantur sata proeliorum priusquam illis contigerat litare Musis. quid Amagones

nonne ad calamos arma tractabant' quarum una quae concipiendi studio uenerat, cum Alexandrum salutaretio donata tibicine ut magno munere gratulata discessit. Lacedaemonios in Graecia, in Italia Sybaritas tibicines ad

proelia praeire quis nesciati tubas non solum sonipedes atque bella sed agonas acuere certamenque membrorum nunc quoque conpertum. quid pacis munia cnonne 92615 nostris cantibus celebrata' Graecarum quippe urbium multae ad lyram leges decretaque publica recitabant. perturbationibus animorum corporeisque morbis medicabile crebrius carmen insonui. nam phreneticos symphonia resanaui. quod Ascle- piades quoque medicus imitatus 20 cum consulentibus urbium patribus plebis inconditae uulgus infremeret seditiones accensas crebriore cantu inhibuit. ebrios iuuenes perindeque inprobius petulantes Da mon unus e sectatoribus meis modulorum grauitate perdomuit. quippe tibicini spondeum canere iubens temu- 314 G25 lentae dementiam perturbationis infregit. quid adflictationibus corporeis nonne adsidua medicatione succurri' febrem curabant uulneraque ueteres cantione. Asclepiades item tuba surdissimis medebatur. ad assectiones animi tibias Τheophrastus adhibebat. ischiadas quis nesciat ex-1 ydraulas B draulas It 5 eritarum It cytharam B lidemicabant R it 6 proliorum B li 10 tubicino b li 11 sibaritas bH subaritos B li 12 praelia B li 16 liram D li 18 insonuit D li fronoti eos BD il symsonia D sylonia B li 20 consolentibus Nin il 21 sedleione B li crebrior cantus En corr. Mon. 3 il inbuit BR inibuit b li 22 ebrios om. R il 21 temulentiae B H li 25 adstietationis RB adflictionibus b li 26 moditatione r il 27 asotipiades B R I 28 turba meditabatur B emetiones RN afflictiones b li 29 theo rastus

419쪽

MARTIANI CAPELLAE pelli aulica suauitater Xenocrates organicis modulis lymphaticos liberabat. Τhaletem Cretensem citharae suauitate conpertum morbos ac pestilentiam fugauisse. Herophilus aegrorum uenas rhJthmorum conlatione pensabat. 927 animalium uero sensus meis cantibus incunctanter adduci Ssaltem Thracius citharista perdocuit. in quo non fabula sed ueritas gloriam procreauit. unde enim cerui sistulis capiuntur, pisces in stagno Alexandriae crepitu detinentur, cycnos Hyperboreos citharae cantus adducit' elephantos Indicos organica permulsos detineri uoce conpertum, 10 fistulis aues allici conprobatum, insantibus crepitacula uagitus abrupere, fides delphinis amicitiam hominum per-928 suaserunt. quid canticis adlici disrumpique serpentes, glandem serunt messesque transiret manes cieri lunamque laborare nonne ipsius uetustatis persuasione conper- 15 tum' in Ludia Nympharum insulas dici, quas etiam recentior adserentiun Varro se uidisse testatur, quae tu medium stagnum a continenti procedentes cantu tibiarum primo in circulum motae. dehinc ad littora reuertuntur. 929 in Actiaco litore mare citharam sonat. Megaris saxum 20 ad ictum pulsus cuiuscumque fidicinat. possem innumera

mortalibus a me conlata percurrere, ut non me terras sugiendi studio reliquisse sed ingratae humanitatis ignauiam uiderer iure damnasse. sed iam ad artis praecepta desiliam , ut nupturae uirgini promissum munus inpendam. 25930 et quoniam ossicium meum est bene modulandi sollertia quae rhythmicis et melicis astructionibus continetur prius 315 melicis dissertabo. dico quicquid rite sonuerit aut tonum esse aut hemitonium aut quartam toni quae diesis 1 senocrates BR il lynsaticos li 2 taletem BR ll ehitarao B li 3 erofilus AH li 4 ridmorum H rytmorum B li6 traeius B tratius R il chitarista B li s cienos R il ype boreos B ll dytharo BR ll elefantos BR si 12 abrupere scripsi adrumpere B abrumpero bri it delfinis BR ll 13 eantibus b ilallidi b ll 14 ferrunt R il 16 lidia nimsarum RN lj 17 asserentium ι li disso B R li ante testatur adcl. eas r il 19 li-tόra H li 21 fidieinnat R il 24 dampnasso b j 25 uirgine

420쪽

MBER VIIII

appellatur. uerum tonus est spatium cum legitima quantitate, qui ex duobus sonis diuersis inter se in uicem continetur. hemitonium dicitur quod toni medium tenet. diesis uero distantiae tres sunt. nam prima breuior, quaes tetartemoria nominatur ex eo quod quartam partem loni recipiat. enarmonios quoque dicitur propterea quod enarmonion modulandi genus per hanc maxime demetimur. secunda ab illa maior est: nam tritemoria nominatur quoniam habet partem tertiam toni itemque chromatice appellatur, quod 10 chromaticum modulandi genus per ipsam sunditur clertia uero habet toni quartam partem ac dimidiam quartae et uocatur hemiolia ex harmoniae diuisione quoniam hemiolium modum conplet. tonus igitur idem plerumque ap- Pellatur et sonus. uerum Soni sunt per Singulos quosque s31 15 ac per omnes tropos numero XVIII. quorum primus dicitur apud Graecos arpocλαμβαvolaevoc, apud Romanos uero idem dicitur adquisitus; secundus υrravi urraT V hoc est principalis principalium, qua eadem uoce nos uti summus Iuppiter statuit: tertius παpυrro Da Urrotrutv id est sub -

20 principalis principalium, quartus υrrtirviv bitiTovoc id est

ditur seripsi finditur BR il tertiam et deinde tertia o BR corr.mibomius il 12 emioliae onarinoniae diuiAionis B hemiolia et harmoniae diuisio D ex harmoniae diuisione Dannes Grotius ab harmoniae diuisione Meibomius il hemiolium mi-bomius emiolii B homiolii II ll 14 soni uero in ras. b uerum

ingerenda uocabula qua eadem uoce uti summus Iuppiter sta

tuit quae ita: quia eadem uoee nos uti summus Iuppiter statuit erissent BRὶ post apud Romanos uero in codd. posita intel

tius il

SEARCH

MENU NAVIGATION