장음표시 사용
331쪽
aliquisperculserit hunccthunc hominem , ct non homines percussisse dicatur. Rufus, cum interrogamus, Sint ne haec bona an non' demostratis tam bonis quam malis , utrumvis r ponderit aliquis, redargutionem
haudquaquam effugiet, Obsislsi uidelices concessionem. Uuandoque autem assumptis, hoc est, admissis quibusdam, redargutio non minus sire, ut si quis concedat iliter Ur unum ct plura dici, ut exempli causa, a sa,vel nuda, uel caeca. Nam si cacum est, quod uisim
non habes, natum tamen habere: ct caeca erunt, quanisium non habent, nata tamen habere. Igitur cum hoe
quidem uisim habet,illud autem non habes: si tum interroga qui iam, seu ut ne haec uidentia, an non uidentiat utrumlibes respondens dederit, erunt proeuldubio ambo uel uidentia, uel non uident;a. Q od quidem uti
que fissum esse statim deprehenditur ex hypothesi '-
m . Haec ita ex Aristotelepene ad uerbum, ut catera magna ex parte, qua in hoc tra latu continentur , omiss multorum ambagibus in re non magni momenti .vstat ultimis. J In hanc impingimus captionem, quando duae plures ue nobis proponuntur interrogationes,ad quas unam damus responsionem. similis captio est apud Gellium, libro decimosexto,capite secundo.postulo ut respondeas, desieris ne facere adulterium,an non Ziitcunque. dialectica lege respondeas, haerebis in captione sive aias siue neges: tam si te dicas adulterum quam si neges.Vt utrum. J Exemplum in quo plura praedicata interrogantur de uno subiecto. In aliquibus uero.J Exemplum in quo u-. num praedicatum de pluribus subiectis dicitur. Sint ne . d. Distinctione hic cauillus est submouenduς, haec sunt bona,haec uero mala. it r.JExemplum quando plura proe dicata dicuntur de pluribus subiectis, adhibenda est etia .
332쪽
Quemadmodum ad ignorantiam Elenchi omnes praedicti loci reduci possint, & . 'qudd dupliciter Elenchus
accipiatur. - ΙN c V I R E N D v M deinceps quo pactopradimloci omn&,siue elenchisophistici ad redargutionis inscitia reuocari possint, idque ex Aristotelis praesertim instiruto,ut qui de omnibus his ita pronuntiat : Aut distinguendisiunt,inquit, apparentes filogismi omnes , atque redargutiones,aut ad ignorantiam elenchi reducendi I uel ab lys praecipue,Di hane omnium dictorum modorsi principium Dciunt: quatenus elenchus i e generatim ccipiatur, uti omnes intra sua definitionis ambitum positas particulo amplectatur. Dico autemgenoratim, quari alioqui ex dictis modissiue locis unus Oipse habeatur,nempe ad quatuor ultimas particulas Dcta definitionis relatus. Itaquestietam,quodomno paralogi i,quicunque iuxta praescriptos modosunt, pepcant,uel quia θοοgifimi non sint, tametsi uidentur: uel quia contradictio in his non recte sese habeat: uel quia non eadem ubique tam rei quam nominis ratio obseruetur: id quod nunc persingulos locos discurrendo breui- . ter ostendere Uer riumserit. Ergo quicunque futper aquivocationem, per amphibologiam,2 per figura /dictionis, omnes ad elenchum reducuntur, eo quodin his duplex tum nomen, tum oratio Amitum, ob rei uia delica significata diuersitatem . Similiter autem es qui per compositionem, or diuisionem, ct accentum 'nt,obistin tum orationis , tum nominis uariatione.
333쪽
-T RACT A Tvs x. IIo Hoc est transgreditur praescriptas leges. Vt unum deno.J Vna propositio est in qua unum , hoc est uni vocum de uni uoco dicatur,ut iustitia est uirtus.uidendus est Aristoteles septimo capite primi libri de interpretatione.
Ex quibus causis sophisticae prodeant
quos quibus ex causis huiuscemodi impostara alg δε-ceptiones proueniant. Itaque dicamus ex Aristotele, quod deceptis omnis prouenit in his quidem,quaeper ἀ- quivocationem ct amphibologiamsunt,sophisematis:eo
quod non potest quistiam distinguere id quod multiplex
en tae multipliciter dicitur,ab eo quod uno modo dic tur duntaxat. At in his, qua per compositionem, est diuisionem : eo quod nihil interesse putatur inter orationem compositam, st diuisam.Similiter autem est in his qua per accentum stant propterea quod nonnullis idem significare uiderur eadem uox intensa ct remissa, hosese , acuto ue raui accentu prolata. Et in his item ,
qua per figuram iunt ob aestionis similitudinem: quod dissicilesii djudicare, qua similiter atque aliter pro eratur. Fere enim quisquis hoc facere poterit,is in pro-- cindiu est,ut quod uerum est uideat: Ur per hoc propterit uel concedere, quod concedendum en, uel negare, quod est negania. Rursus aute in his,qua per accidens: eὸ quod quis nescit dijudicare, idem ne sit an diuers2m quod simitur,tum an unu, an multa. Similiter autem,n his, qua per consequens seniper hoc quod arbitramur, ut consequens ab antecedente non separatur un:
Da est mim ipsum antecedentis pari quada it' nec
334쪽
a consequente antecedens separatum iri. Porro in qua fiunt propter omissionem orationis,hoc ect,alicuius particularum, quae in elenchi rationeposita sunt, ct iu
his qua μηit propter id , quod aliquo modo ct simpliciter dicitur: ct in his item, qua quod in principis est, μmunt: tum in his quae per non causam ut causam accidunt: Ur quacunque plures interrogationis aut unum
jaciunt : propterea quod in his on bivi non exacte di-Jcernimus, neque sumptas propositioues, neque ipsius Logismi uerum terminum,hoc est,rationem definitionem1 : per hoc quod parum nobis di ferre uideantur .a, qua iam diffisiunt, ut non causa ct causa, quoa simpliciter quoquo modo, Ur interrogationci plures, O, interro alio uua. consentaneum. J Epilogo quodam ex sexto capite primi libri elenchorum fontem, & origii'm omnium deceptionum indicat. Similiter autem. J Consequens non separatur ab a ntecedente,posito antecedente, ut si homo est, animal est: consequens tamen potest animo & mente separari ab antecedente, ut Porphyrius in communitatibus docet.
De recta solutione paralogismorum. - I A uero non minor ars e Doluere nodos, quam eosdem implicare atque conaringere, quod quidem ita es, argumento nobis es poten, Gordy Phrygia regismo ου in Iouis templo si pensus,quem Alexander Ma
gnus m est apud Διὶ num historicum idcirco quod
1 emo soluer e nequiuisses, gladio usus uiolenter absci-ἀt, ob hanc nimirum causam, quiasophistarum a gutias captionesi , quodAncategorematum nexibus, ceu nobis quibus a m implicita atque inuolutasint, ut
335쪽
reuere friassis non'cile,ita procul issoluere longe est di ilimum Aristoreis tandem is,cum quemadmodum struantur ista certis locis prasinpiis id iam monstrasse eadem quo pacto etiam dissoluerentur,pari cura atque diligentia docere instituit. ν de ct ab eodem recisi solutis desinitur,fis 1lligi i mani alio. Porrofusuollogismus duobus dicitur modis. e gutenim quia ex saps cosiectussit,aut quia syllogisimus non est,tametsi uideatur. Ergo cum duobus modis ' sum esse fagimum contingat , duobus quoque modis
ipsium dissoluendum docet, nempe autper interemptionem, aut per distinctionem. Per interemptionem quidem, Ut quoties ex hisis collectus est. Per diuinctionem uero,cum apparet sigimus,ct non est.Veri men--
uerὰ, ut id quod quaerimus breuiori uia, quam quae ab ristotele iradita est, sequi possimus, ex Iacobo Fabro Stapulensitres regulas in animum induxi hic sub ciendas. uuarum prima hac est:in omnibus parato-gimis,quisiunt per aequivocationem, a hibologiam, compositionem,diuisionem,ct accentum , si quod sumptum est multiple distinguendum est. Alioqui consi onem Paris,qua tollitur interim,cum ψsum distinguitur. Insuper ct in eisdem consequAia ratio dissutienda examinandas uenit. Secunda, In omuibm paralogi is, quisiunt per figuram dictionis,per accides, per id quod es secundum qui ct simpliciter per ignorantiam eun-chi ,per conseque,s , per non cauisem Vt causam, per u quod es plures interrogationas facere ut unam, consequentia neganda ess, is mox cur negata sit, ratio F Lungenda. Tertia, In omnibus paralogi is, qui
336쪽
Iuni per id quod es petere id quod est in principio,
sum antecedens aut negandum plane est,aut certe ad-- . dubitandum.
uero. J Ex tertio capite secundi libri Elenchoris irationem diluendorum sophismatum docet.omnis syllo- igismus aut uertis,aut falsus est. uerus admittendus est , falsus di luendus. quemadmodum syllogismus est falsus duobus modis, alid enim uitiosus ess secudum materiam, aut secundima sermanar se etiam duobus modis dissolui- itur:si uitiosus est secundum materiam, negandum id quod falsum assumitur:si uitiosus secundum formam, negandumeth consequens, & stati in ratio subijcienda, cur male colli gat. multum profuerit ad hanc rem stulosὸ legere Ro-dulphum Agricolam libro secundo, de recta argumento rum solutione. Vi est aρud Iumnum. J Locus est apud Iu- sinum libro undecimo. habes, studiose lector, in totum
Caesaritim scholiola, quae tenebrosum Aristotelem euo- luere uolentibus uice uallorum & uerbosorum commen- 'tariorum este poterunt . Etenim Caesarius unus ex omnibus qui post Aristotelem dialectica scripserunt absit inuidia uerbo θ proxime Arithotelis mentem, non solum adumbrasse, sed etiam ad u inum expressisse uidetur. Vale. Lugduni, ad confluehtes ex diuae Trinitatis celeberrimo forentissimoq; Gymnasio, Anno domini M.' D. LVI. 'pridie Calendar lata uaria..
A.8 s s studio se lector ne a vilescens lae adul- ta atatis iuuenis, dialecticam tibi paratam, non aliam
Ituri s liberalibus addiscendum tibisserit, cistra cra
sam illam edi saeuam barbaricm, facine id iam sequi uideri possis ine quod hac sola uisasit has tenus de- cst ad ternarium illum studiorum numerum, qua tri- '
337쪽
PER ORATIO I Iomultum conquestii unt aliquot annis, tala utique pra-
aα hoc contendunt , et iacilem iuves utem rite instia ruant,a barbaris auocentibonab arare doceam. Itaque
338쪽
A R R v L E nostrum tentri lapidare libellum, In lucempueris ede Sophim tuum . . . E Non decu in rudium coetu traducere doctos ,
. Vana loqui turpe est,soriolami sequi. Ecquid apud calathos,inter muliebria pensa Reddere te clarum lana caprina potest 'IUndo nihilρrater uerbosa sophismata nosti, Barbariesrdens,Grammaticat rudis. Ecquid habes sephia,quod te in penetralia ducat 'Ecquid Ara utelem Porph3rivmi tenes 'Haud ope pretium est mihi crede9re ellere nugaου , Dira legiscribens experiere uirum. x Mucius er possumgenuinum infigere dentem:
Des meo erudum uulnere uulnus erit.
Ingeniis hominum nudeo prodesse iuuandis, Ut mihi uer)gloria nulla prior.
339쪽
quanam ratione uoces eaS,qua in categori s locum habent,discernere quem aν iis,qua apraedicamentis alienasunt, ct ut certos quosciam tibi tradam canones, quibus facile discas, in quo unaquaque uox categorica 8 dicamento reponatur. Ariaa pro UZὸ γα est, s suis caninascundia morsibus exposita,iutam uaria o multiffuga opinionum diuersitate,dialecticorum aliis alia sentientibM,breui ea libello perstringere,quae pluribus long simi operis uolseminibus uissetis macile potuerint uel a ristissimo Philosepho explicari .cium tamen mecum cogite quatum utilitatis tibi audiosis liberabam artium iuuenibus ex hoc quodpetis,prouenturumst,utcumque pro temporis, quos petit otium, breuitate morem gerere non. possem . Accipe igitur lucubratiunculam hanc no stram, ut habeas ώσαγογἐν quandam in Aristotelis decem praedicamenta: ct ingenium tuum ne Grammatica obum,si ructuosis etiam dialectica φῶνs ericolito,ut uera di noscens a falsis, ctfiniendi,diuidendi, argumentandi , rationem tenens,rectam uiam habueris, ct iter expeditum ad optimam quanque disciplinam.VHGerpra Florem tuum dilige. Alcmaria Phrisioru oppido studi's liberalibus sane quam accomodato, Anno a partu Virginis M. D. x III. Idibus Septebris.
340쪽
IOANNIS MUR MELLI ID. . thuremundensis Isagogae.
S A G o G E M hane in decem Aristotelis Peripateticorum principiis κατεγορίας tribus di ero capitibus, quorum primo quidem Θgam de uocibus a praedicamentorum serie reiectis,& alienis: secundo autem super ijs, quibus in ordine categorico locus est: tertio uero dictiones aliquot tradam, quae uel diuersa praedicamenta, uel ad unius eiusdemq; Altinctas species reseruntur. Porro ut haec facilius memoriae commendari possit, & te macius inhaerere, singula capita in suos titulos sunt di
De uocibiis a praedicamentorum serie reiectis, & alienis Isagoges in Aristotelis Praedicamen- ta, Caput primum.
Decem esse praedicamenta . titu .i. De praedicamentorum quaesitivis titu.ii. Nouem regulis cognosci uoces a praedicamentis alio
secunda regula Tertia regula Quarta regula Quin ra regula dexta regula Septima regula O 2 v Υ