장음표시 사용
71쪽
CisTTRCit N sis, Dis TINCTro IL Osat tibi sicut petisti, eadem hora & eodem in loco viribus corporis coepit re- pente destitui: e die tertia, hoc est sabbato sancto Pasulae, ob lotinivit in Domino: vultu illo, quem tantis si spirijsoc votis quaesierat, aeternalit exsatiandus,in quem desiderant angeli prospicere. Beatus vir, qui se implevit . desiderium situ: selix oratio, quae tam celerem suae petitionis consequi in ruit effectum. Porro praedictus Domnus Pontius tunc ejusdem monaste rij monachus, qui eum unice diligebat,&infirmati ac morienti sedulum mi 'nisterium deuotus impendebat, percunctat' est eum, Utrum corporali mo icitia grauiter premeretur . ille vero respondit, se placidum ac tranquillum existere, nihilque sentire molestiae: nisi tantum in gutture, ubi digitum arposuerat; ibi se aliquantisper dolere dicebat. Cumque idem Domnus pontius mira deuotione circa tam feliciter morientem alliceretur, accςssit ad eue . . .
α cum magna contritione cordis,intimis precibus rogauit, vi s per diuinam concessionem fieri posset, post mortem ad se reverteretur, dedebis quae circa se gereremur, eum certificaret. annuente post paucos dies dormibtionis suet ad stat rem pr dictum revertitur, cum magna claritate rei uagens,&quasi christallus aut vitium purissimum tbto corpore translucens: dixit - hM ὰ f.- 'que ad eum. Notum tibi facio carissime quia miserante Domino susceptus sim in magna beatitudine. Corpus verὀislud, inquo me conspicis,collatum eli mihi 'sque ad diemgeneralis resurrectionis: in quo proprium cor-p', quod modo vermibus scatet, & in puluerE redigitur, recuperabo, inco- parabili gloria praestantius atque praeclarius isto. in hoc auteminterim suavis sine requiesco: quod per omnia mihi accum modum& ita translucidum aest vi de singulis membris,ac de cuncti spartibus ejus, quas de oculis clarissi- me cernam :& totum corpus ita mihi sit undique, ac si esset oculus unus. CO Mterum in pede uno eiusdem purissmi 5: trinilucidi coiporis apparebat bbs curita cujusdam maculae id e qua trilli aliquantulum vultu lac locutus est. Macula illa quam cernis, contracta est a me per negligentiam meam: eo vi- I aeutiis delicet quod ad laborem quotidianum aliquando segniter incedere soleba, nec comκntum fratrum ad opus manuum exeuntem, eo seruore quo debebam, sequebar. H c&alia multa, multumque miranda, praedicto m nacho anima illa sancta innotuit: tandemque ab eo recedens magnificὀadiuscatu consolatumque dimisit. Attendant, quaeso, istud, qui non solum ad laborem segniter incedere, veruetiam pro frivola quavis occasione a comi ni labore solent remanere . cum certumst, omnem ordinis institutionem
sanctam& Deo psacente esse, nec sne graui periculo animaru negligi pose
Defrure moriente, qui ori sibi prae lenon Domno Pontio gutinauit. Fo mulus Domini Pontius, qui predictam visonem ad consolationem nositam, qui in ordine Cisterciens pondus diei & astus portamus,
videre meruit, cum succedenti tempore proscientibus meritis, ad regimen eiusdem Ecclesiae assumptus fuisset: locum dignitatis coisdignis adornabat moribus, pastoralem quide curam debita auctoritate exercens: sed ovis ma- suetudinem & innocentiam non amittens. Factum est autem,utin diebus prelationis ejus Dominus 'cculta dispensatione tremendorum iudiciorum is, cpiamo suo tum in eadem domu immitteret mortalitate vcsementer grassante: ita ut infigduqs menses quadraginta circiter & quinq; Dalrςsdesnedio toller 'r. Qui re omnes cutanto pietatis desiderio dormitatione accipiebant :
72쪽
titudinis ternae vitae participes futuros. Eimul liquidem ex eis c teste graiatiam sibi conferendam praeuiderunt, & praevisam accipere meruerunt. Venue verbis fidem faciamus : cxempli gratia pauca de pluribus referem'. Erat ibidem monachus quida probatissimae conversationis, qui in pt fata mortalitate defunctus est: hie itaque cum jam ad horam ultima deuenisset, pulsata est tabula post completorium: d conuenerunt fratres ad ejus exitu in niendum. Cantantibus autem monachis circa illum Letaniam de Psalmos, dcipso confortatus a Diio, voce qua poteriaticii malijs psallebat. Explicita
vel psalmodia, Domnus Abbas Pontius signo facto prccepit Conventum
abire: eoquJd infirmu psallentem aspiceret, dc putaret eum adhuc aliquandiu spiritum trahere. Q od cum frater ille videret protensa manu significauit Abbati , ut faceret eos ibidem adhuc subsistere paululum: quia sciebar, se ad punctu in modico migraturum. Cernens itaq; Abbas ferventissimum virum , quia propter regularis disciplin censuram, post Copte tortu, etiam in mortis articulo,silentium stangere nollet, prae gaudio se continere non potuit: sed rupto ipse silentio, ti praemio, Benedicite, ait. Obsecro dilectissime frater, quia video Dominu esse tecum, vi indices nobis, si tibi reuelatum est aliquid de illa beata spe, quam expectas: ut de nos valeam' in D iiij no respirare, de tibi paritet congaudere. Tunc idem infirmus respondit. Vt ad ea qui poscitis, domine pater, respondea breviter: kiatis, me vidisse, quae loqui non licet. Verumtamen hoc unum dicere possum, quia si omnium hominu metita solus ego transcenderem: necdum utique dignus existe rem adipisci aetern ς beatitudini; gloriam, quae prsparata dc pr mostrata est mi , jamjamque habituro. Et cum hoc dixisset, obdormiuit in Domino.
De hi trepisi ou ui, rum Donus Abb is Pontius musse ad premin animauit. FRater quidam magni religionis in eodem tunc cienobio degebat, nomine Betnardus. Hic in primordio conuersionis sitae, dum peccatorusubrum enormitatem, districtique judicis aequitatem attentius intueretur,
tanta formidine motus est: vi in desperationem propemodum laberetur. coperto venerabilis Abbas ipsius Pontius, exemplis de monitis multis ei persuadere conabatur, quia confessus de poenites quilibet, quantumlibet reus, nuquam indulgentia priuaretur. Et cidua necdum ei hoc modo satisfacere posset, adjecit de ait. Ego salutis tuae fidejussorem me constituo, Manima mea pro tua requiratur: dumodo obediens perseueres in Ordine isto Hac ergo promissione frater ille magnifice roboratus, spiritum dissidentiae
quo expugnabatur, penitus expugnauit: dc exultans in Domino cum tremore, miselicordiam de iudiciu deinceps cantare consueuit. Qui comesset
nobilis genere, nullam tamen generositatem arbitrabatur, nisi pro Chistopauperent fieri, di seruire pauperibus. Erat enim infirmarius pauperum in nospitio deputatus. Quibus ossiciosissime saperintendes, non sicut extraneis de mendicantibus seruiebat: sed tamquam dominis suis, de tamquamniebris filii Dei. Si quem inter eos morbidui, siquem ulcerosum, de vermib' scaturientem, aspiceret: huic omnem pietatis operam impendens , abluedo, tergendo, atq, refocillando, quasi mater aegrotanti filio jugiter assistebat. Dum hete de bis similia Dei semulus agere non cessaret, coligit eum in praedicta mortalitate migrate aJ Dominu. Com enim' videret locios suos P i
73쪽
Cis Yfficiali sis, Disti herib II. ii die subtrahi, & ipse desiderabat desiderio magno dissolvi, & essecu Chri
sto. Et pius vero Dominus, qui semper praesto est corde contritis & spiritu contribui servis suis, decreuit adimplere desiderium ejus. Oborta vero febri parva clim tenuiter aegrotare coepisset, lecto decubuit. Cuq; Domnus Abbas introijsset ad visitandum illum , mirabatur, quod homo Ierventissimus tam leui occasione lecto detineretur. Vnde &subridens ajebat. Ne ti- meas, frater mi Rernarde: quia non mod0 morieris, sed adhuc comessurus es nobiscunt de fabis di oleribus nostris. I pse vero respondit. Non timeo,
pater, non timeo: sed confido in Domino, quia minime jam fraudabor a . desiderio meo. Qi id multas Post quatuor aut quinque dies scintillula cis vit in incendium magnii: & facta est peremptoria febris, quq rphemera pin
tabatur. Tunc proprium judicium Abbas reprehendit :&fratiis sententia, a . quam de seipso protulerat, pr valere cognouit. Appropinquante aute hora migrationis, inunctus est frater oleo sacrameutali. Expleta vero unctione facius est statim in spiritu: dc raptus in contemplationem, permultum te- potis spatium iacuit sine sensu & sine motu, ita ut pene mortuo similis vide. retur. interim ergo aperti sint ei e li: & revelata secie meruit inspicere glo-tiam Dri, adeo ut dicere posset. Utili Dominu acie a V tem Zanima mea. Ciique pet multam horam velut exanimis iacens, secreta caeli, iΡ
non praesumptione, sed gratia duce, rimaretur: tandem ad se revelsus, ipsa hilalitate vultus ubinam fuisset, satis indicauit. Ad quem pius pater accedininterrogauit, quomodo se haberet. Qui respbdens , bene mini, inquit, eludomine pater, per indulgentiam Dei. Et nune, carissime pater , absoluo te a debito sposionis tuae: multas gratias agens solicitudini tuae circa me peccatorem. lute enim promissor absolvitur,quado promissionis exhibitio jam tenetur. Abbas autem pristinς illius obligationis se , qua se pro anima eiuς .dem stat is responsalem fecerat, oblitus, mirabatur,vude loqueretur. Tucsrater exple suscbmonefecit illum, & ait. Ergone excidit tibi, queadmodum olim salutis meae responsalem te constituisti Ab illa ergo fideiussone i securii te facio: quia jam de saluatione mea per misericordia Diti nostri Iesu '
Christi s curus ex isto.Tum vero Abbas solicita inquistione coepit ab eo in- .dagare, quona modo id potuisset agnoscere. Quod cum modis omnib' d, . . cere recusaret, cernens Abbas nil se precibus proficere: in nomine Domini per virtutem obedientiae praecepit, quatenus ea quς vidisset, ad aedificati nem & consolatione multorum exponeret. Quo audito frater ille infirmuxita essatus est. Quoniam virtus obedientiae veritate me silere prohibet: rem
di iurii sum vobis, cui fortasse fidem dubia adhibebitis. sed ut testimonium hoc credibile saciam: scitote, quia cum fine dicti etia finem vit accipia. Nouerit ergo d lectio vestra, me, licet miserum & indignu, Dino & Salua-. V -- toti nostro Iesu Christo fuisse pr sentatum, vidisse illum facie ad facie: non taloe in sua diuinitate, sed tantum in illa beatissima humilitatis forma, qua dignatus est pro nobis assumere: cujus benignissina indulgentia remissi nem peccatorii accepi, & spem felicitatis aeternet per gratiam ipsius in sinu . me reposita habeo Ex ipsius etia sacratissimo ore audiui, quia omnes, qui. obedientes in isto ordine usque ad mortem perseuerabunt, salutem aeterna nabapso consecuturi sunt. Fratres autem nostros, qui de saeculo migraueis in magna beatitudine pausantes aspexi: & meu ip 'locum, quem inter eos '
74쪽
cs Erco lini v M MAONvu Ost Dr Nisobticuit i statim φ felicem animam reddidit. Accingamur ad poenitentiam
si attes, de cum hoc poenitente praeueniamus facie Dei in confessione & com. dis contritione: quatenus postmodum cum ipso increamur facioni Dei vi- dere in cordis jubilo, & spiritus exultatione. Vere secundunt Dei testimo-Mo λ ii. niu, Regnum caelo ruvim patitur:& violenti diripiunt illud. Ecce magnus iste peccator, qui in initio conversionis suae numerositatem & enormitatu
criminum suoru distincte , sicut oportebat, considerans, pene in desperatibonem lapsus fuerat , diuina gratia illustratus erexit se contra se, studens in i i crymis& tu poenitentiet, infirmantibusq; sedulas eruitii exhibitione, s crificium cordis contriti & spiritus humiliati Deo quotidie immolare: idemque faciem, quam nimium tremebat iratam, quaque modis omnibus sibis placare satagebat, ad consolationem omni u vete poenitentiu ,adhuc in hoc fiagili mortalitatis corpore positus non solum placata videre: veru metiam benignissima lenitate peccata sibi indulgente, seque ad aeternet beatitudinis, ni gloriam inuitantem, conleplari promeruit. Non enim dormientibus & n gligentibus,& peccata sua dissimulantibus, seu denumerositate annorum, quos in sancta conversatione fecerint, praesumentibus, provenit regnu ca lorum: sed vigilantibus ,& in observantia mandatorii Dei voluntaria exercitatione die noctuq: laruarantibus. Igitur sanctae recordationis Don' Pom. tius Grandissilvae Abbas, cuius sanctitatem & religione in tam persectis &religiosis discipulis, de quibus locuti sumus, aestimare licet, ut sicut scriptu esst , sanctus san ctificaretutadhue, & qui in modico fidelis inuent' est, supra multa bona domini sui constitueretur: diuina pariter di humana electione Clat vallensis Ecclesiae, totius quoq; Clar vallensis generationis pater αpastor constitutus est. Vbi dum vigilanti solicitudine gregi Dsico superine tenderet, & in praelatione Domini lucra, non sua quaereret: ne lucerna per Spiritus sancti benignitate accensa sub modio lateret, vocate Domino, t
riu': Cleri de Populi electione annitente, in Episcopu Clarimoniis assus sa pinu. -- est. Pontificatus verbhonore sublimatus, monachi humilitatem non rellia' , gemitiani hanc gratiam mirabiliter in se copulatam ostendens: ita uel his, sumi sacerdoti j dignitas monasticet humilitatis puritatem comendabiliorem redderet: & rursum religionis vigor Pontifici authoritatem tribueret: sicquverbo & exemplo popustu, cui Episcop' datus fuerat, pascens&instruens, inter Antistites nil temporis spectabilis apparuit : demitq; cursu vitς suae la dabiliter peracto, laboris sui praemium amo recepturus requieuit in pace. Caput. De beato Gerundo D CIi villii Abbate. . A ssumpto ad Pontificatus apicem Dono Pontio, qui quintus a sancto' Be nardo Claraevallis Abbas extiterat: beat' Getardus Fossit nouae A bbas. vir puritate conversationis&morum integritate percuncta laudabilis, senarii numeri perfectionem, tam in vita, quam in morte sua, adimple- ω . turus : sexto loco eidem Ecclesiae Abbas substitutus cst. Hic venerabilis pa- , ter acceptus Deo, & bominibus catus, tanta gratia decoratus erat,vi uni vetastas fraternitatis ipsum tamquam paradisi vernantissimum storem aspiciens, . a , miro veneraretur assestu. Que enim perfuderatDeus gratia, necesse erat, ut ab omnibu amaretur. Auctor nepe de dator omnium virtutum Christus, in ' quo omnes thesauri non solum sapienti S cientiae, verum etiam pietatis
. . gr tiae sivis abscynditi, ita unc se lum suum spiritualium chai limatum
75쪽
CisTER clausis, Dis et i Nerio ll. 6snemre repleuit: ut non tantum in ipsum credere, ipsique feliciter struite, sed α dura horrendamque mortem pro eo pati non timuerit. Nam si qualis cujusq: sit fides, tribulatio probat, de si constat persecta habere charitatri illum qui in ipsa perseuerauerit: liquet hunc beatum viru in vitaque fuisse perfectum: qui tamqua servus bonus & fidelis curaestin tribulatione fidem seruare non fictam, charitatem de corde puro & onscientia bona profert ita ut etiam inimicum sanguinem sau crudeliter stientem diligeret: plutis
αstimans animae vitam, quam corporis: minus horrescens carnis mortem,
tuam iidei detrimentum: malens projustitia agonizare, quam mericulosollentio ordinis inhonestate.&periculuanimaru dissimulare. Itaque qua, liter post laudabilem,& in omni religione perspicuam vitam, ad palmama oris pervenerit , succincta, quantu possum', relatione pandamus. Mon cnus quidam nobilis quide genere, sed degener motibns, contra formam& honestate ordinis ubique vagabatur, frequentans cultas Principum, &licularibus negoti jsseipsum impudenter ingerens: in omni conuersationes magis se gyro vagu, qutun monacha claustralem ostendersi. Hunc Donus Getardus Abbas Clar vallesis, etelo jullitiae.& Oidinis cmulatione suc-
in teneri jussit:&ablatis ei tam equis, quam o nibus quae habebat, vene- . u.
iabili viro Dono Petro Abbati Igniaci ipsum comist: quatenus in domo ejus tegulati districtione coercitus, omni denique vagationis licentia decisa,p nitentia ageret vel invitus. Et licet pastor bonus laudabili intentione ad correctione uaterni erroris hoc feceiit, malign' tame ille sinistra suspicione praeuentus, mimis sana intentione hoc factum ei se murmurabat: ideoque unde meliorari debuerat, deterior effectus est. Nempe diabolicii spiritu tota mente concipiens, horrendum virus immanitatis & saeuitiae spitabat: de laquam crudelissima bestia pij patris cruoremstiebat. Accidit interea, ut Donus Gerardus Clarqvallis Abbas partes Germania ruingrederetur, gratia visitandi Coenobia, quae in partibui illis habet Clara vallis. Inter eunduvetb contigit eu Treverim deuenire, Belgicet primς Metropolim: quς olim nobilissima & secunda Roma vocata, nunc vastitate ruinarum suaru quid olim fuerit, demonstrat. In hujus saburbio ciuitatis extat famosum Coeno- c., s bium, quod s. Mathiae nomine vocatur, eoquὀd corpus ejusde sanctissimi Mistria λApostoli integrum illic requiescat: quod Helena Augusta Constatini magni mater a lud a translatum ibi de honorisce recondidit. Accedit autem ad auctoritatem conferenda loco, quod discipulorum beati Petri Apostoli, seb, licet Eucharii, Valeri j, atq; Materni, corpora iii crypta ejusdem Ecclesi do center locata, magna fideliu deuotione coluntur: qui beati a praefato Apostolo directi, primi Germaniae populis verbum salutis, & trophaeum crucis praedicauerunt quiq; diebus suis tres nobilissimas Germani ciuitates , Troverim, Tungrim, & Coloniam, Pontificat' honore insigniter illustrarunt. Adpr satam itaque Treverorum ciuitate Donus Abbas Gerardus veniens,
gratia hospitandi Caenobium s. Mathiae petiit: atq; ab Abbate & fratribus ejusdem loci ossiciosissime susceptus est. Sed is qui non tam corporalis commodi, qu im spiritualis emolumenti gratia illo diuerterat, intepesic noctis
silentio surgens oratorium petit; crypta ingreditur, ante memorias praedictorii Conseitarum Christi corpore pariter & mente isternitur, asscctuosis
precibus sibi sitisq; diuinum auxilium per eoru sagragia postuatur'. Ast ubirior data oratio gratiam deuotionis promeruit, infula deuotio mente dii
76쪽
Crs et Est illusis, ni sui Horio I l. 'sentit, sic eram ego in visceribus terrae jacens, di somno mortis in corpore dormiens, Deo tamen in anima vivens: in cujus omnipotenri praesentia jam tunc eram, quod postea resuscitatus in oculis hominum futurus eram, Hac ergo gemina visione & allocutione sanctoru Donus Cerardus Clarae
vallis Abbas confortatus, studebat de die in diem proficiens, Christo sedulum exhibere famulatum: tanto certior de imminente sibi termino vitae;
quanto minus falli posse, vel fallere velle, sciebat nuntiu c testem, qui hae
in proximo esse praedixerat. Caput X X v I r. Domnus Gerundus visitans Igniacense Carnobium crudeliter occiditur. ΙGitur eodem anno, quo hanc beatam visione viderat, imminente tempore , quo sanae Abbas hostia Christi essici mereretur ,& agni immaculati pedissequus sanguinemyro justitia, sicut ille pro uniuersali Ecclesia ia-deret, visitationem domoru suarum secundum ordinis instituta facere pro-Iosuit: & inter caeteras etia Isniacum adire decrevit. Fratres autem, quia elluinam pseudo-monachi ullus rabiem, quem supra a Domno Abbate Correptum, de in eade domo sub poenitentia eonstrictum retulimus, suspectam habebant, monebant Donum Abbatem,ut cautius se haberet: ne forthquod vehementer abhorrebant, lucerna in istaei extingueretur. ille verbio eiu mortis intrepidus, & totu se diuinae voluntati comendans: nec propter mortem, si immineret, ea quae ossicij sui essent se intermittere posse dic bat. Cumque in procinctu itineris positus iam pararet exire, frater quidam spiritualis accedens, ut secretius sibi loqui dignaretur, orabat. Quo impetrato, lacu mosis suspirijs coepit rogare, ne iter quod proposuerat exequeretur: dicens s bi per revelatione ostensum, quia si tunc Igniacum veni cer, crudeli morte esset perimendus. Cui vir D ni respondit. Care frater gratias asto solicitudini tu pro me: sed scire te volo, quia non facio animam mea, id est temporalem hanc vita, pretiosiorem quam me: nec omnino expedit
mihi, ut quod ex debito ossici j, quo indignus fungor , facere incumbit
naeticulosa mortis imaginatione rerritus intermittam. Quis enim scit, latentat me Dominus meus 3 Quis item nesciat, omnipotenrem esse Deum: qui si voluerit, mortem qua tu imminere dicis, de quam ego secura conscientia me non meruisse confido, facillime auertere poterit s Quod si noluerit: nos laquam servi inutiles ipsi' per omnia voluntati obsecudare necesse
habem'. ipsius ergo voluntas de nobis & vobis fiat. Sic dixit,& fratres ones diuinc pratiae comendans, in spiritu follitudinis iter quod proposuerat aggressus Igniacum pervenit. Vbi ab Abbate ejusdem loci beatae memoriae Domno Petro cunctisque se tribus cum multa, sicut dignum erat, reue-ientia susceptus, jucundia se& affabilem exhibebat universis. Cumque sin-stulis publice & privatim de salute animarum, & de ordinis observatione loqueretur: etia illum, de quo supra diximus, non monachum, sed detestabilem parricidam mox Aturum,ad se vocari prccepit. Qui cum venisse Pater sanctiis hostia Christi post paululum futurus dulcissimi seu verbis ad-
orsus monere coepit : ut quod causa salutis animae ipsus fictum fuerat, patienter serret: se nullo modo quidqua rancoris adversus eum habere, imo
vero sicut filium suum carissimum amplecti paratu, si correctione ejus sinctae humilitatis & patientiae indici js deprehendere potuisset. At ille, qui cudiabolo ab initio homicida existente virus jam spirii' effectus suerat, ne ste horredi parricidii, ijamdudu mente conceperat aliquo si odoέpalaretur,
77쪽
Ο - ExoRDivu MAcuvM ORDi Nis& sic effectu maliti et suae priuaretur: tam qua callidissimus serpens capite domita simulabat se ea quae dicebantur humiliter audire: verbum cita mansuetudinis&pacis proferebat ore, quam non habebat in pectore. Exhilaram tur fratres, & superducto falsς humilitatis habitu, quo se pestifer ille, node. prehenderetur, induerat, dignos poenitenti et fructus sperabam milq: mi es
fieri posse putaLnt, quam quod in tam brevi tam horrendi sacinoris perpe
tratione scipiam aetcrnς mortis & danationis laqueo innecteret. Postcro die fratribus ad nocturnae synaxeos ossiciu per luendum congregatis, dum ex more de via venientiu Dono Abbati oblatum fuisset, quaten' de matutinis exiens lassitudinem ex itinere contractam nocturna quiete repelleret ,scuterat fervens spiritu, perstitit:&toto viailiarii spatio diuinis laudibus vigia lanter intendens, quasi jam praesago spiritu quae super eum ventura erant praenosceret, futuro se agoni praeparabat. Quid plura es Finitis laudibus dum
secundum consuetudine ordinis Prima continuatim subjungetetur. Domnus Abbas de Choro exijt, dormitori u ascendit inde ad abluendas manus descensurus, quatenus finita hora, ad celebranda sacra mysteria expeditior occurreret. Quod execrabilis ille non monachus, sed parricida, nequiter deprehendens, nequius insecutus est eum: & in loco dormitorij, que tanto facinori perpetrando conginum praeuiderat, tamquam ico paratus ad praeda, in insidijs se occultabat. Vir itaque Domini rediens, de per Dormi- tortu versus gradus quibus in Claustium descenditur incedens, ad insidiarum locu peruenit. Et ecce filius ille perditionis subitὀ exiliens, impetum fecit in eum :& cultrum acuminatu longum di latu visceribus ejus immergens, crudeliter scindendo, secando, fodiendo, usque ad spina doisi pervenit. sed sicut verus Agnus Dei Domi es noster Iesus Christus, non quidem coram tondete, sed coram sacras manus ac pedes fodiente, obmutuit, de non aperuit os siti : sic&iste vetus imitator & hostia Christi coram terribili laniatore &sotare viseerum suoru non modo clamorem, scd vix alia quam voce doloris emisit. Tum vero Deo odibilis, & hominibus invisus ille homicida, cum cratem costam obseere sentiret, ne sacru corpus sicut volebat transfodere posset : grauibus tormentis grauiora superaddens, d testabilem sitam intra viscera versando atque reuersando, omnibus modis satagebat, ne pater sanetiis vivus de manibus ejus euaderet. Mitis vero pastor execrabilem ipsus instantiam perhorrescens, leni voce dixit ad eum. Quaeso frater, parce, cesset jam manus tua: quia nullomodb de caetero viuere potero. Ad quam voce malignus ille pernici cursu aufugit: de daem nu praeda factus, ultricem tanti sceleris conscientiam secu ferebat. Vener bilis autem Abbas recollectis viribus i per gradus quibus in Ecclesia descenditur, tam horrendo vulnere confossus descendit: sed cum extremos gradus venisset, pret nimia sanguinis effusone sentiens defectu corruit, Metamqnam exanimis jacebat. Nutu vero Dei sacrista pet Ecclesiam incedens jacentem offendit: sed quis esset, aut quare illic jacet et, in tenebris disce
nere non poterat. Territus itaque vehementer, concitus candelam accendit : de admoto lumine Patrem Sanctiam recognouit. Protinus ergo lamentabiliter exclamans, & heu, heu, congeminans, Pratres Viuersos ad tam miserabile spectaculum concurrere fecit. Ipse etiam Domnus
Abbas Petrus adnitio: videns MARTYREM CHRISTI in sanguine suo volu ri: isthumosis suspitiis internum cordis prodebat dolorem.
78쪽
CisTtRCIEN sis, Drs TINCTIO II. 61 Itaque manibus fratrum lugentium in infirmitorium est delatus. Vbi ue G . io paululum conquieuit, recollecto spiritu immensas ompotenti Deo gratias agere coepit : quod cum in praesenti iam dura morte puniri permitteret: ne pro peccatis & negligenti js sui post mortem in purgatoriis locis graui-otes poenas exsolveret. Triduum, si bene memini, post ea superui ait: in
quo matio sacramentis Ecclesiasticis munitus, deuotis precibus & p ijs saniati desideri j votis ad beatitudinem suturae vitae suspira t. occisori suo ex 'eorde indulsit: & omnes qui aderant attentius precabatur, ut si sorte comprehenderetur, nil mali a quoquam pateretur. speciales filios suos Clarae- vallenses ex intimo cordis affectu diuinae gratiae commendauit: scq sancta 'i illa anima carne soluta, tanto liberior, ut credimus, aethereia penetrauit caeli quanto durius hic camino tribulationis&horredae mortis extremitate pur- nati meruerat. sacrum corpus ejus basternae impostum, diuinis psalmis de hymnis per totam viam resonantibus, Domno quoque Petro Abbate sues '. ciam magna reuerentia presequmte: Claram-valem honorifice delatu est. Vbi quam sublimi de manifesta reuelatione, de gloria martyri j ejus, idem ' Abbas certificari meruit, ad commendandam potieris tanti martyrismemo-
GH Domitiis abbas Petrus de orificatione Christi martyris Gerardi prer elationem certificari meruit.
CV M a conventu Clar vallis pro commendatione beatae animae missa solemniter. sicut moris est, celebraretur, pr fatus Domnus Abbas Pe- trus sacro altari astabat: solita sua deuotione salutarem hostiam immolat rus. Qui licet hilaritatem vultus intuentibus se praetenderet, erat tamen' tristis&moerens valde super tam indigna morte pii patris: marinae qubdin domo sua, scilicet igni aco, Dominus tam immane scelus fieri permisisset. Cumque diuersis cogitationibus aestuaret, reputans ne forte propter peccata sua hoeaccidiiset: vidit repente visibili specie beatissimum sicinardum a C. Bo M. dextris altaris stantem; eu quoq; de cujus morte lugebat, Domnum Gera dum a sinistris: utrosque inaestimabili claritatis gloria refulgentes. Quo- .rum visone obstupefactus dum attonitus haereret: dixit ad eum beatus Ber- γ nardus. Cur, quaeso, tamquam mortuum luges eum, cujus transitoria a mors in perennitatem beatae vitae commutata,pretios, est in conspectu Do mini Et pro tensa manu ad maturem Christi Gerardum, qui in sinistia parte altaris stabat, en inquit, iste est frater meus, cujus funeri debitas per- soluitis exequias qui quanto crudeliorem & indigniorem mortem in ocu- lis hominum pertulisse visus est, tanto majori gloria a Domino sublimatus,
inter victrices&purpuratas martyrum cateruas sortem suae vocationis acci-
pere meruit. His dictis, tam iocunda visio ab oculis intuentis sublata est. . Tanta vero laetitia de securitas de glorificatione dilecti amicis ut, incoide ejus qui haec videre&audire meruerat, successit: ut non jam quasi mortuuplangendum putaret: sed propuliato omni moeroris de dubietatis nubilo, tamquam iidelissimum intercessorem apud omnipotente Dei misericordia habenducenseret. Hanc reuelatione a piae memoriae Dono Gerardo quoda priore Clatc-vallis, postea Euerbaceoli Abbate audivini': qui quantae ve- ritati puritatis, de innocentiae vir fueri norunt ij qui cu eo conuersati sunt:
79쪽
leue . quam dici & esse filius Belial, id est absq; jugo: plus appetes pro Chri
sto Diso humiliati cu mitibus, quam diuidere spolia cum superbis, ac per . . hoc in sorte illius cadere, qui est rex super omnes filios superbi . Porro dies adolescentiae suae tanta puritate & innocentia pertransiit, sicque canos sapienti in annis tenerioribus induerat, ut dum vix adhuc limen virilis aetatis attigisset, merito magis religionis & prudentiae, quam aetatis, sequester in ter Deu & homines constitueretur: & vicarius Filii Dei factus, nomen pariter & ossicium patris & pastoris adipisci mereretur. Quam tamen praerogatiuam honoris, vel potius pondus solicitudinis, semel susceptum, tanta I dei&deuotionis alacritate administrauit: ut internus ille iudex, discretor cogitationu α intentionum cordis, qui in manu omnium signat, ut noue- .rint singuli opera sua: fidelem in minoridispensatione probans, maiori eucharismatum gratia sublimare decerneret. Nempe maturiori jam aetate, vim
cutibusque in habitum versis, Abbas Clar vallensis factus, rigore disciplinet per quem alios ad tramitem justiti et cogebat, in seipso minime neglexit: sed quantu dignitas officii sui patiebatur, ad comunis vitς socialitatem se constringens: ipsi etiam labori manuu aliquoties pro tempore cum caeteris se tribus insudabat. Caeterum, quam sanum consiliu dederit Sapies omnibus in sublimitate constitutis dicens, manu ma ses, humilia te in omnibus, qu que acceptum sit Deo, si praelatus propicr timorem ipsus duris etiade viliabus laboribus carnem suam castigare non dedignetur, pius Dominus huie famulo suo demonstrare dignatus est: qui eum pro quada negligentia sua, quam, dum labori manuit ardentius insisteret, contraxerat, nec tam grave fuit se putabat: mirabiliter simul&misericorditer corripere voluit. Accidit enim quadam vice, ut idem venerabilis Abbas tempore secationis colligendo foeno instans, in pratis gran piae, quae transfumen Albam sita, proxima est monasterio Clar vallis, curratri Dus suis impigre laboraret. Et ecce S eram n dum ferventius operi insisteret, frater quida festies aduenit: nuntians, nude Conversis infirmis, ςgritudine prqvalescete morti apixi mare. & pro' terea gratiam inunctionis desiderare. Abbas autem sciens, caeteros sua praesentia roborari, & ad laborandii ferventius incitari, aegre nimis tulit, se ab opere divelli: ideoq; unum de senioribus vicarium pro se misit, qui eidem . infirmo solemne inunctionis ossicium impenderet. Quod ubi factum est, νfrater ille sacramentis ecclesiasticis contra aereas potestates rite munitus in Dace vitam finivit. Post haec die quadam dicto Copletorio dum clara adhuc
luce fratres se inlcistulis suis collocassent, ipse etiam Donus Abbas vigilans μή re
in lecto suo jacebat. Cui sic jacenti monachus quidam, qui paulo ante prς- dicti fratrem vita decesserat, visibiliter apparuit, sic : ad eunt locutus est. Scias domine pater, quoniam stater ille, qui proxime defunctus est, mox t ut carnis induvias exuit, ante thronum gloriae D ini nostri Iesu Christia , sanctis Angelis praesentatus est. Ubi cum subtilissima examinatione vita elua discutitur: tandem ad ea, cruae circa eum in extremis agente gesta sunt , dis . cussionis scrutinium processit. Cumque benignus Iudexqu rerer, si omnia . quae circa mψrientes uatres fieri solent, rite circa eu adimpleta suissent, bes ponsum est , quia rite ' excepto eo solo, quod Abbas dum labori serventius instaret, eum in propria persona inungere negleai set: sed pro se vicarium misis t. Quaproprex Domin' me vocans, cujus um caeteris tremendet αν
80쪽
Exo,ntvri MAGNvM ORDi Nisjest ali astabam, dixit mihi. Vade, es ex parte mea dic Abbati, quatenus pro hac negligentia sua, cuncto tempore vitae sue singulis diebus septe psalmos
poenirentiales persolvat. His dieiis, nuntius caelcius, dum ea quae intus audierat soris nuntiasset , ad Dominu mittentem redi jt: a quo, licet foris appa-
. . rens, intus minime recesserat. Abbas Vero tremore&admiratione invita
quae audierat mente pertractans, diuinς pietati ex intimo corde gratias retu- lit: proprio expeti nato probans, irrefragabili veri rate subnixam esse sententiam, quam de Domino testatur Apostolus dicens, quoniam Ipsi cura est lei sesias imbis. Humillima itaque obedientia poenitentiam sibi a summo omniuA batum Abbate injunctam suscipiens, tanta curavit solicitudine observare:
ut etiam postea factus Albanensis Episcopus Cardinalis solitus esset famili tibias suis dicere, quia s hoc articulo premetetur, ut unum e duobus modis omnibus fieri oporteret, scilicet in die sancto Paschae, seu Natalis Domini,
aut missam aut psalmosillos obmittere, potius missam intermitteret. Benedictus igitur Deus in donis suis,&sanae in omnibus misericordijs suis, qui in his nouissimis diebus tam perspicuis & evidentibus revelationibus consolatur humiles servulos suos: ut per hoc a visibilibus at stracti, invisibilibu οpedem fidei fortius imprimamus : certissime scientes, quonia visibilium de
invisibilium ipse unus de solus est Dominus: qui in coprehensibili majestate sua soli polique patriam, unam ficit esse Rempublicam.
i De comitis, qui per ratiam Dii, se orationem menerabilis Abbatis
Hem ici, damnationis sententiam euasit.
F Rater quidam laicus in Claravalle quidem aliquandiu conuersat', sed
sub castissima Clar vallensium disciplina nequaquam fuerat nutritus, a verum de alia domo illuc transinissus, crimina grauis ina, qu in priori domo sua commiserat, usque ad ipsum mortis articulum, horrenda cordis d rhia, sine consessione M poenitentia abyssi, pessimae celabat conscientiae.
Hunc Deus omnipotens, in cujus ditione&voluntate uniuersa sunt posita, tam liberaliterquam misericorditer ab aeternae damnationis voragine, jaianaque super caput ipsius imminentis, eripere dignatus es . Pressus enim grauissima n firmitate, cdmiam mortem vicinam adesse sentiret, diuina gratia, quae quandoque miseris& indignis peccatoribus miseretur, illustiatus: accito confestare peccata sua confiteri voluit. Liuida vero malignorum spi- viai . rituum caterua, quae quantum in ipsa est, semper gratiae Dci aduersatur, timens, ne per salutare confessionis antidotu peccatorem perderet, quem diu ' laqueis suis irretitum in continenti se rapere posse praesumebat, tanta vi malitiae suae super eum irruit: ut perdito staminis os scio diutius permanens, mutus jam ultimum trahere statum videretur. Pius vero Dominus, qui si- cui nouit parcere supplicantibus, ita novit etiam dcbellare superbor; .sicut quondam typicum illumPharaonis exercitu mediae noctis silentio per co- 3 Mu tot luinnam ignis & nubis respiciens contii uit: ita& nunc medit noctis silen- tio per intercessionem, sicut credimus, beati Bernardi, sanctorumque, qui in Clara-valle requiescunt, tyrannicam daemonum superbiam increpans &fugans, reum suum absoluit: redditoque linguae ossicio, ad consessonis sa-o amentum animauit. Denique cum fratres infirmarii sollicite circa euob- ieruarent, βρ iam nullus es,ud, nisi morte ' illius praei laretur: ecce repente mediet noctis hoc astante aperuit ocul's: absolute loque' , se