장음표시 사용
61쪽
pnu ter pondet Sansitas Haeretico, de collo equi ipsius eum minanti. V odam tempore clim Legatus Domni papae, alisq; Episcopi, proco- istanda haeresi Manichcorum, ad partes T olosanas sanctum D ni Be
narduiti secu traherent: parauerunt ei fratres equitaturam solito meliorem,
quae tam longo itineri sussicere posset. Quicdm ad illas partes comitantibus Episcopis deuenisset. Henricus quidam quonda monachus niger, tunc aut E eha sua apostata vilis, de eorumdem haereticorum princeps, cognito aduetu famuli Dei veritus est a secie ejus: sciens, quia non posset resistere sapientiae & spi 'ritui, ut in eo loquebatur. Proinde maturata fuga delituit: de minime potuit usquam eo tempore reperiri. ibi quoque glorificavit Dominus seruum suu in conspectu totius populi&principum teriae, faciens quotidie per manus illius signa&prodigia magna in plebe. Nec facile credi potest, quanta turbatum infinitas A postolicum virutota die prosequebatur, dum alij eruditionem, alij curationem, uniuersi benedictione ab eo pollularent Quada igitur die prs sente innumerabili hominu multitudine, cum eos copiosius P re de cde catholica conseruanda,& de immunda haereticorum socictate vitada comonuisset, contigit adesse quendam de haereticis illis, qui potentior caeteris, atq; prudelior videbatur. inii cum amaro oculo cerneret venerationem,
quam D ei famulo popul' impendebat, moliebatur aliquid agere, unde claritate opinionis eius aliquatenus obnubilaret,&daret macula in gloria illius. tamque expletis omnibus, quae ad praesens necessaria videbantur, vir Dei equa suum ascenderat, ut abiret. Et ecce praedictus h reticus,quasi colubet tortuosus ςrecto capite venit ante hominem Dei, & clamans cora omnibus
ait. Iasie Abbas, sciatis, quia caballus magistri nostri, qui tam malus vobis apparet, non ita ceruicosus de pinguis est, sicut iste sonipes yester. Quo audito vir Mitis & patiens, respondit ei mox tranquillo vultu & animo, dices. Non dissiteor, amice, quod astruis. Verumtamen scire te conuenit, quia jumentum istud, de quo mihi inscitas, brutum est animat: unum utique ex
illis, quae natura ina atq; obedientia vetti finxit. Quod si pro libitu suo comedit atque pinguescit, nihil inde justitia i ditur: quia junitum quod suum
est facit. Proinde non erimus arguendi in judicio Dei, ego& magister tuus, decervicibus jumentorum: sed unusquisque de collo suo judicabitur. Nue igitur, si placet, respice collum meum, & vide:&s grossius est collo magistri tui. iride iise forsitan iuste reprehendes. Hoc itaque dicto caputium somiti exuit, & capite denudato usque ad humeros, apparuit ipsi' collum, ut erat, productum de gracile: quod quamvis esset carnibus exesu& tenue, erat ta- ' πmen ex lono caelesti pulchrum & candidu nimis, sicut collum oloris. Quod com viderent uniuersi qui aderant, laetati sunt laetitiamagna: benedicentes Dominum, qui dedit in ore famuli sui tam paratum diconueniens respontsum, unde confunderetur, &obstrueretur os loquentium iniqua.
Caecus illaesinatur: viae Catholici confirmantur, Haeretici coqunduntur. Humilitas quoque San ii Patris commendatur. DUM adlatae in eadem regione reverendis sinu pater moraretur, & ia quam ex Apostolis unus circuiret per castella & ciuitates, euangelizando, de curando omnes languores, haercticorum quoque turpissima de-
lirai uenta rc larguendo, convincendo, cosutando . accidit, ut caecur quid
62쪽
mi in vicinia eadem, comperta fama virtutum atque signorum, qui per manus
lioni inis Dei multiplicabantur per dies, spe recuperandae sanitatis animat eundem Dei famulum adire decreuit: si sorte beneficio cari estis gratiae, quae
per ipsum miseris mortalibus copiose tribuebatur, sibi quoque cςcitatis caligine detersa lumen dulce restitueretur. Accelerans itaque,& v bina sanctu Dei repetire posset, solicitus inquirens ; audiuit eum in quodam celebri c5- ventu in medio magia multitudinis consistere, verbuque vitae disseminare., cum pedibus offendes, & anhelus currens, peruenisset; tristi rumore percellitur . quoniam vir Domini jam inde recesserat,& ad alia loca transnmigrauerat. Quid tamen agereti siquidem desiderium recipi eu et sanitatis cum eum ulterius currere compelleret; densis limς tenebret, quae oculos ipsi' obsederant, pigrum & minus expeditum reddebat. Cumque irvdesectione mentis constitutus multa tristitia contabesceret, subit ὀ diuina gret tia inspiratus, & de meritis beatis limi viri spem toto corde concipiens, circumstantibus ait. Rogo per misericordiam Dei, ducite me ad locum illum, in quo i, i is hominem Dei stetisse, vel sedisse, certissime scitis. Quodcdm benevoletia
eorum qui aderant, continuo consecutusruisset, veniens ad locu , toto co
. pore in terram prosternitur: miraque deuotione puluerem ipsam, in quo lacra viri Dei vestigialleterant , deosculando, Domini quoque misericordia per merita servi sui enixius implorando. Quod dum faceret, & de ipso puluere, fide plenus, oculos suos confricaret: repente miserante Domino, qui sanistitatem famuli sui, licet absentis, etiam in hac gratia declarare dignatus est, tum 'n oculorum recepit. Quod factum non solum Catholicis Orib doxae fidei firmamentum contulit: verum etia maliglorijs haereticis consu- sonis de opprobrii nota adauxit. Cetterum quis digne referre sussciat, qua fundatus in humilitate, submissus in timore, pauidus circuspectione, fuerit hic vir beatus, in omni floria & honore, quo colebatur a populis, stibubus, α linguis: quociaque eu negotiorum Ecclesiasticorum causa deuenire conti,gisset ' Vt enim de caeterarum restonui rationibus taceam, qui Catholicet fidei puritate illustrabantur certe ii ips Gasconiae populi, quos de faucibus putidissutiae hqreseos pater sanctus vel bo praedicationis, signis etia&prodi
giis ad intrandis, taquam de ventre inferi reuocabat, ipsum lato feruore douotionis venerabantur, ut cedens aliquando importunitati eorum, & in cathedra residens, Ripsu voluntati eorum exponeret. Tantaq; fuit multitudo irruentium populorum benedictionem poscentium, ac sacrasman' deoscu- pHii me' tantiu ut tenerrima,prsusque attenuata carne ipsus compressione& impias erebro deosculantium serre non valente, manus & brachia sacra in m
dum pugnora intumescerent: & unde alii benedictionem sibi per virtutem qui de illo exibat, procurabant, inde ipse )ebilitatus, de penitus coquassat graues corporis molestias sustineret. Per omnia benedictus Deus, qui in his nouissimis diebus in Cisterciensi ordineta perseeὶς religionis & consumat justitiae hominem suscitare dignatus est: per quem monasticus ordo in antiquus acrae religionis vigorem rectoresceret: & Ecclesia Dei per Apostolicam gratiam ipsi collatam diuinc misericoidiae beneficia plurima consequeretur.
. Caput x IX. De mortuo, quem beatus B ardussu citauit. Erram Ierosolymorum tempore quodam occupantibus saracenis,
α beat' Bernardus, cujus anima Christiant desolationis gladi acerbitate
63쪽
CisTtR iENs Is, Drs TINCTIO II. 11singillari persederat, circumquaq: discurrens, ad ulciscendam Saluatoris
injuriam, &ad expugnationem gentis incredulς, turbas fidelium non ve bis tantum, sed signis & virtutibus hortabatur. Accidit autem, eum in Al inaniam deuenire,&egredientem die quada de Friburc, oppido memor bili in partibus Bris audiae constituto, a quodam Henrico viro nobili,&adhuc juvenculo ad quandam mansonem ipsius ubi erat, in vespera per noctandum deduci, copiosa multitudine eum sequente. Cum autem idem Henricus accepto jam crucis signaculo, non equitare, sed pedes proposuisset incedere, donec expensaru apparatu collecto propoetae peregrinationis iter arripera. 'Asceso igitur equo secutus es eum protinus abeunte. 'Videns hoc&inuidens quidam vir bellat, serviens ejusdem Henrici, homo totius pravitatis amator,&boni totius incredulus in servum Dei est. Ite modo,& diabolu illum sequimini, &ipse vos diabolus apprehendat. Alatere ver0 duae mulierculς venientis, inter se deportabant tertiam, pedum&quorundam membrotii destituta ossicio, & contractam: virumq; Dei rogare volebant, ut calamitatem infirmae, & baiulatu angustias, curationis op- catς remedio releuaret. Porro Henricus hanc intuens&misertus, aegra,inquit, super collum equi mei mihi porrigite :& vos ad servum Domini properantes subsidium implorate. Pr fatus ergo serviens ad hoc pietatis opus domini sui indignans & impatiens usquequaq; , ipsum invectione arguit
acriore: quas ad incantatorem & maleficum, & mentium eversorem, esset
miseram delaturus. Cui Henricus, non, inquit, sed defero, ut ad benedi- ctionem viri Dei recuperet sospitate: & ex certi Tma salutis eius fiducia tibi polliceor, quod si eam non sanaverit, equumi insideo tibi dabo. Verbum ' igitur hoc ille graxulanter & gratanter accipiens, tota dissidentia Deiendae virtutis risit pariter oc irrisit, tam de curatione dissidens, quam dei adeptione equi praegaudens. Illa vero dum ad sanctum Dhi delata isisset, & . . Melideratam sibi benedictionem illius adepta, illicosutrexit incolumis, alie- aio jam sicut hactenus ministerio non gestanda. Viso hoc serviens s petaus in impetu spiritus maligni quem gerebat in pectore, festinauit, & conve sis in faciem viri Dei, quicquid nequius vel turpius, aspirante Satana, concepisset interitis, in ipsum, toto conamine maledicens & convitians, jactitabat. Verum, ultione Domini protinus occurrente, ipse retro corruit re
supinus, & ceruice collisa spiritum exlialauit. Vnde subitb lamentandae mortis eius dolore percussus Henricus, casum hunc lugubrem occasum nuntiauit Abbati: supplicans, com paululum processisset, ut ad tam triste spectaculum remearet. Dicente quoque eodem Henrico, hoc ei propter vos accidit, quoniam in vos blasphemus esse, & contumeliosus,
non timuit: heu, inquit, Dominus, ut propter me quispiam moriatur. .,
trogressus igitur ad orationem, in qua sola in omni dissicultate fidebat, se contulit: de ad longitudinem unius PATER NOSTER su
per cum silenter orauit: & mox praecepit astantibus illum erigere; qui erectus, utpote jam defunctus, caput carens ceruicia staragio quaqua- vertum agebat, miserabili circumflexu. Rursisque. ait: tenete, tenetes miter ei caput. Demum appropians, ae saliva sua, cujus medicinali uncti ne persaepius utebatur, loca laesurae deliniens, ta consignans: IN NO
64쪽
mirantibus prς gaudio,& in caelum voces ac laudes attollentibus uniuersis qui aderant, & viderant, tam manifeste quam miraculose mortuu revixisse.
Interrogas denique ab eodem sancto Dei, quomodo victurus, quid acturus esset in reliquum: domine, ait, modo quo jussiris, Vivam, faciamque quidquid praecipies, quidquid voles. Ab astantibus etiam requisitus, utrum
esset jam mortuus; mortuus, inquit, eram, de sentcntiansdamnationis acceperam ac nisi Abbas sanistus Altinasset accurrere, irrevocabiliter era ad inferna ducendus. Ad exhortationem quoque quorundam astantium crucis accepit signaculum,& cum caeteris Ierosolymam est profectus. Henricus iste in eodem itinere Deo & beato Bernat lo se reddidit, , & in Clatavalle postmodum monachus ejus suit. Hoc ipse miraculum cum fidelibus oculis Misis intuitus, crederetq, scriptoribus vitae sancti patris esse notissimum, do imm . se prehenso tandem fuisse silenter omissum, indoluit: & ad gloria Dei & sam, juxta quod praesentaneefuerat contemplatus, narrauit: ut in quanta
Sahmania gloria sit habendus, quem ita glorificauit altissimus, audiat & intelligat . omnis generatio in L lum saeculi sequutura.
De obitu beati simi 'Berna, di Abbatis. DILECrus a Deo & hominibus venerabilis pater Bernardus, dum in Clitavalle sua feliciter consumasset dies suos, plenus dierum, sed plenior virtutum, requievit in pace. Ad tusus exitum Episcopi S: Abbatcs,alidique religiosi viri inulti convenere. Cumq; per biduum exequiae celebra rentur tanta hominum multitudo con unit: ut pene nulla Episcopis, nulla fratribus re aerentia. haberetur. Nam gratia sanitatum quae adfuerat vivo, nequaquam recessi a defuncto. Cum enim sanctum corpus sacerdotaliae r si flari indumentis decenter ornatum, revelata facie, manibus quoque discooper- tis in medio posita esset: frater quidam diuturno&gravi morbo epilepsae p detritus, reverenter & humiliter accedens, patrem sanctu tamquam adhuc viventem lacrymosis piecibus, ut sui misereretur, orare coepit: nec poterat
pius pater adhuc in medio filioru positus tam graue si ij sui calamitate dis stamulare, sed laquam diceret, fili, ego dormio, S: cor meum vigilat, cotinuo
uod petebatur, per gratiam Dei concellit. Nam ex illa Eoia frater idepe
ecte convaluit, α Aobatem sane tum vivere post molle felici expellcntia vdidicit. pridie etiam quam reconderetur pretiosissimu4 ille thesaurus, puer qui da de proximo viculo aduenit, pr siccitate nervorum aridu habens br ,- -- chidna &mὸ dum contracta. Cuius ςtati de debilitati qui praesentes aderatis - compatis, tanto hunc fiducialius ad sacri corporis tactum invitavere possman me horam orationis nona. quanto id minus innocens aetas per se prς sumere au-
'μ' Ubi vessi brachium aridu brachio sancto, & manus contracta manui benedictae applicata est: repente vigore naturae redeunte brachium conualuit, Je manus libere extendens Arellectens digitos, sub oculis totius multitia dinis, quae factum funus quaquavcrsu circumdederat, perinciae sanitati restituta est. lnculi curatione tantus illicὰ factus est clamor omnium qui aderant, vociferantium in laude Dei, ut vix eum potuerit Fratrudi sciolina reprimere. superueniente vero nocte allatus est alius toto corpore debilis, procubuit loculo, de coram psallentibus erectus est,& deductus ad altare.
Enimveto Domnus Cistercientis, qui cum aliis pluribus Abbatibus sui Oc-
65쪽
CisTERCIENfrs, DIs TINCTIO II. s7dinis ad exequias viri Dei venerat, considerans tantam importunitate tu. multuantis populi, & ex pr sentibus futura conij ciens: vehementer timere coepit, ne si crebrescentibus signis tam intolerabilis illuc populorum turba concurreret, earum improbitate disciplina perii et Ordini g,& sanct Relisionis fervor in eodem loco tepesceret. Quapropter habita supei hoc delis ratione, reuerenter accedens, per virtutem obedientiae, ne signa ulterius
faceret, inhibuit. Sed cum dicat Aposto de Domino nostro Iesu Chris o, quia factus est obediens Patri usque ad mortem, & ipsius exemplo Legislator noster sanctus Benedictus obedientiam nobis usque ad morte in Regula jpponat: sancta& vere humilis anima patris nostri mortali homini, ei iapoli mortem carnis, obediens fuit. Nam signa quet tunc jam radiare coeperant, ita cessavere, ut ex illa die & deinceps nu quam publica miracula facere visus st: licet quibusq; fidelibus, praecipue sui ordinis fiatribus, pro varijs in comoditatibus ad se clamantibus, usque hodie deeste non possit. Naque sola illa signa, quae disciplinam ordinis per turbas concurrentium populo
rum minuerent, domnum Cisterciensem fieri noluisse, manifestu est. Euolutis dehinc post transitum beati viri pluribus annis, erat in partibus italiae matrona quςdam, quam correpta spiritus malignus atrociter vexare c copit. Quo tam lamentabili casu propinqui & amici ejus vehemeter consternati, siquid remedii foret, sedula meditatione pensare coeperunt. Erat autem in vicitii a Coenobium quodda Ordinis Cislerciens s.. Et sicut mentibus in an- suffla constituti, spes unde uo; concepta solet parere fiduciam, ad eandem domum daemoniacam illa causa curationis ducere comuni consilio deci eue runt. Quod&factu est . Sistitur misera ad portam:&aliqui ex simul comi tantibus, qui tantum malum Abbati & fratribus nuntiarent, opeque flagitarent, mittuntur. Abbas vero quosdam de senioribus, quos magis nou rat spirituales, assumens, cum cruce Dominica de Sanctorum reliquijs egreditur ad patientem. Cuq; malignus ille spiritusper D sit crucem & per sacrae Sanctorii pignora conjuratus nil moueretur, recordatus eiu Abbas, habere
se venerandas reliquias de capillis de barba S. Bemardi: quas eodsi, ni fallor, anno ad Capitullina vadens in Claravalle pro benedictione acceperat, & ad tutelam sui continue secum ferebar. Et nil dicens, manus sub cuculla siletet misit quaten' extractis his reliqui js daemone per has urgeret. Quod pestifer ille lynceis oculis deprehendens, coepit continuo scasellum pedibus terere, sputa iacere . totius quoq; corporis indecenti motu, quid intus pat retur, prodebat invitus. Et erupens in vocem , eja, inquit, Abbatule, quidvis facere ' Quid modo mali contra me sub illa veste tua machinaris 3 Frustra niteris, incassum laboras: serua Bernardulum tuu , nec enim proficies quidquam. Dicente verbAbbate, per Domini gratiam,&huj'sanctissimi viri merita, modo egredieris, respodit. Quid Z An excidit tibi, quod ibi bitum est ei signa facere ' Hoe e reo sciens, secur' in hoc meo domicilio requic sco. A udiens autem Abbas & fratres qui cum ipso erant liqc vel ba, valde mirati sunt: quὀd scilicet spiritus nequa interdictum illud in scutulat defensionis tam celeriter invenerit. Haec nos de virtutibus B. Bemardi Abbatis brevitet perstrinximus, Dhi misericordiam postulantes, quatenus dulcissimi patris
nostri meritis & prees, nos ab omni malo custodiat: & post tanti patroni sacra vestigia diuinς gratis spicas legetes, ternivit participiono Naudari
66쪽
De Domno Robertos Mo Claraetallis Abbate. Successit beatissit no patri Bernardo in regimine Clar vallensis Coenb-bi; Domnus Robertus Abbas de Dunis: cujus prς lationem sex vel sep tem annis antequam ipsa promotio fieret, Dominus revelare dignatus ei Cioni enim ante tanti temporis spatium duo de fratribus Clar vallis de felicibus actibus dilecti Abbatis sui Bernardi colloqueretur, scit ne, ait unus ad alterum, quantum temporis iste pater noster adhuc victurus sits Altero vero se nescire respondente, ego scio, inquit, quὀd sex vel septem annos victurus est: &quia Domnus Robertus, qui hodie est Abbas de Dunis, inuis ara, hujus monasteri j regimine succedere debet. Quod ubi Deo donante factsi δε- m is est, idem religiosus Abbas pastoralem curam tanto humilius exercuit, qu si ' inferiorem metitis et decestari suo judicauit. Quanto enim eminentiores pensabat virtutes illius qui prccesserat: tanto in se magis despiciebat, quidquid boni facere poterat. Sicque factum est, ut cum magnς religionis speciem daret; comparatione tamen melioris, in oculis suis propria sibi vita vilesceret. Hujus venerabilis Abbatis temporibus erat in monasterio Clar vallis religiosus quidam monachus, qui vidit gloriosam quanda visionem. quam ad conti lationem humilis suae Clar vallensis familiae Diis ostendete dignatus est. Veriam, frater ille qui eandem visonem videre meruit, utrum dormitans, an plene vigilans eam viderit, incertu habet: magis autem vigilans & in ex ta lin aptus vidisse se credit. Igitur secunda fetia paschae, cum esset ad vigilias in choro Clarς- vallens facta est super eum ibi manus Domini. Et ecce sursum iii aere contra medium chori apparuit ei dextera resilugens atq; gloriosa: quae pr sente familiam, in psalmis do hymnis & canticis Diritualibus sancto nomini suo confitentem, benedixit, & vivificae crucisugnaculum semel ac secundo longo tractu super eam impressit. Spirit' aute reuela's mysteria loquebatur in corde videntis b c , atque dicebat. Istud esti brachium dominantis . haec est dextera omnipotentis. Eadem itaq; die cM. ve sus est ibi. Hi nobilissimus Andreas Virdunensis Archidiaconus, qui camsa orationis illuc adueAerat: nec tamen aliquod ad praesens conversionis c.' si stopositum habebat. Sed cum orationum suffragia petiturus. Capitulum t atrum introijsset, videns sanctae illius multitudinis ordinem,& velut An-nfisi , -- gelicam conversationem, compunctus est vehementer: & insiliente in sectili caui. Domini mutatus est in viru nati pruna. Tanto namque servore m
dum deserujt, ut ne ad horam quidem, vel pro amicis salutauis, vel pro do- imo rebusque disponendis, ad suos remearet: sed in continenti omnia, rum pelado magis quam sol 'endo, reliquit, ut Chrisso citius adli reret. V t aute gonina crucis impressio euidentius app reret, alius clerisus, Gaufridus no
mine, cum eo se reddidit: genere quidem humilior, sed probitate morum,
re generos .conuersione,sorsitan non inferior. Ambo igitur intrantes, am- bo simul linordine petistu rantes, bonam militiam militarunt jam q. con- .summato cer in ine benedictionis aetoria ς participes existunt. Porrosiae fatus Andreas multa in nouitate conuersionis sux tentamenta sustinuit: sed dextera caelestis, quae benedictionem dederat, eum in omnibus illaesum con seruauit. Latenim quasi tenerrimus ligni vermiculus, mollis & delicatus nimis: ut tanto gloriosius in eo dextera Domini triumpharet, quanto infimo inius erat vasculum, in quo virtutem operabatur. Cum enim teneritudinem
67쪽
Cisrg ciet sests; DIs TINCTIO II. pristinae conuersationis aegre dedisceret,& noviter inchoatae labore nimis arduum reputaret: cogitauit ut Loth, quia egressus de sodomis non posset animam suam in monte saluare: unde &proposuit ad aliquem remissioris observantit ordinem declinare. Quod cum spirituali patri suo venerabili Roberto iam si pius indicasset, & ejus salutaribus monitis ab hac intentione pedem aliquandiu cohibuisset: tandem una die victus a pusillanimitate spiritus & tempestate, denutiauit ei, quia non poterat amplius sustinere. Tunc Abbas precibus ac blanditiis multis extorsit ab eo, ut sibi ipsi vim faceret devsque ad diem tertium patientiam teneret. inro tandem vix impetrato, Capitulum fratrum ingi essus, orationem Conventum ad Deum tacere pro eo instituit. Ipse etiam pius pater toto mentis annisu conuersus ad Dominum, Fi- ρητα deuotissimis precibus orabat, ut ovicula. quam diabolus rapere conabanar,r Dominus sua misericordia conseruare dignaretur. Eadem itaque die, cum idem novitius ad mensam accederet, pilorum edulium appos num reperit, quod genus leguminis ita pr caeteris omnibus fasstidire solebat, ut etia nauseam ei provocaret interdum. Intuitus vero pulmentum quod nimiuma, horrebat, conturbatus est: & vix fame compellente, ut aliquid sumeret, reluctantillo macho persuadere poterat. Et o Deus bone, quam diues es in mi sericordia, teneris ac delicatis morem gerens: ut in omnibus consiliu voluntatis tuae adimpleatur, de sanctum nomen tua glorificetur. Pr sit' vero novitius cum cibum sibi invisum vix tenuiter stillare coepisset, mirabilem quandam sensit suavitate: ita ut carnium vel piscium e sum saporis illius prς- stantia vinceret. Qv od ubi deprehendit, arrepto protinus cochleari catinu m. . e. npropius admovit: oblitusque parsimoni , coctione leguminis voravit usq; ad fandum. inter edendum autem digitum in os frequenter mittebat, existimans se deprehendere posse cremia lardi , in quo legumen illud frixu esse putabat. Finita autem refectione festinater Abbatem adiit: solicite perquibrens, utrumnam praecepisset pulmentum illud saginare, vel quavis alia pin- .guedine propter ipsum ex industria condirs. Illo vero negante, conventi sunt etiam super hoc pulmentari j. Tunc de ipsi protestati sunt in veritate, nil in eo, pr ter sal εc aquam apposuisse. Quo audito neophytus ille diuinae circa se visitationis miraculum i tus advertit: Sc gratias ago Deo, deinceps a proposito ordine moueri non potuit. Cumque ingno Dei munere secunda de tertia die, de multo postea tempore, praediet. a suauitatem in ejusmodi cibariis persentiret; magistra tandem experientia didicit, quia potens D tinest Dominus, cum voluerit, ad consolationem servo iu suorum eandem saporis gratiam conferre leguminibus de oleribus, quam carnibus de piscibus indidit. V nde de saepe dicebat, 'uia magis nuc delectabatur in comestione pisorum de olerum, quam antea in comestione altilium dc venationum.
De Senione , qui apostasiam cujusam monachi instiritu aetidit,'eam Domno RHerro Abbati praedixin
quoniam iucundum satis exemplum de his duobus athletis Christi
retulimus, ad incitandum teneros de delicatos, ne conversionem refu- giant: quoniam non est invalida manus D sit ad tinendum, roborandum dc confirmandum in sacro ordine quantumlibet deliciosos: nunc triste nimis exemplum de alijs duobus subiicimus, qui suscepto Religionis habitu, redierat retro poli Satanam: ne forte quis sane ordini incorporat con-
68쪽
debeat, & nisi legitime certauerit, coronam propositam minime consequatur. Quida de senioribus Clar vallensibus, Guillelmus nomine, religione pariter & aetate provectus, quem etiam Domnus Robertus Abbas ob ipsius, sanctitatem plurimum venerabatur, premente corporis molestia quadam vice in infirmitorio decumbebat. Nocte vero quadam post matutinos quiescentibus caeteris infirmis, ipse sicut erat seruentis limus, more solito vigi-Dam no/ labat de orabat in lecto. Et ecce per ostium in firmitorij daemonium intrans, oculis ejux manifeste apparuit investitude vultu fornicariae mulieris, quς coram eo transiens, circuibat oberrans,&quasi aliquem quaerens. Erat auteun medio domus lampas accensi: qnς copiose refulges, petulantes illi 'inb-stris motus &gestas lascivos aperte videri iaciebat. Ibat ergo piratastica meretrix obtutu gyro vago cuncta perlustrans,& singulorum pene lectulos e plorans, quis dormiret, quis vigilaret, diligentius investigans: si que forte de suis ibidem agnosceret: si quis blandienti ac lenocinanti consentiendo occurreret: illum cito praeteriens, hunc morosius intuens: istum de loge vi-
stans, illi magis appropians: manus quoque interdum usq; ad ora quies centium molliter applicans, nihil intactu, nil indiscussum relinquere volebat: α quod per suggestionem semper interius actitat, hoc permittet e D sio ad admonitionem nostram, in oculis spiritualis illius viri visibiliter exercebat. Tandem verὰ quem quaerebat offendens, sistitur ante lectu. Erat a i tem iuuenis monachus,&noviter monachizatus. Tunc illa procaci manu
injecta a parte capitis opertorium parumper amovit: & tactu leni pul stans dormientem, clara voce sic ait. O homo insensate, quid hic habes facere a tabi - ςς ς itςr, & sequere me: & dic etiam secto tuo, ut exeat post te. Ego autem foris ad anuam praestolabor vos. Hoc itaq; dicto pervicax bellua sim eis a stinanter recessit, de per ostium quo intrauerat, exiit. Expergefactus vero resedit in lecto: & frontem manibus fricans huc illucq; respiciebat, scire cupiens, quis eum excitasset. Qui cum neminem cerneret, capite iterureclinato obdormiuit, sed no in Domino. Mane igitur facto, vir Dei qui talia viderat, Abbati suo, piae videlicet memoriae Dono Roberto, rei gestae i' ordinem intimat. Ille vero tamqua bonus pastor solicit'. ne aliquam de sibi creditis ovibus perderet : iuvenem super cogitationibus suis secretius co venit, diligentius admonet, cautius instruit. accepitque ab eo responsum. quod nulla turpi cogitatione aliquatenus pulsaretur, verum ad perseueran- tiam propositi sui voluntate firmissima traheretur: sed mentita est iniqui tas sibi. Erat enim cordi ejus praesidente diabolo confessionis aditus obstati in sari ructus. ne per poenitentiae portam, venia salutaris ingrederetur. Cum ergo
Abbas praedicto viro Dei juvenis responsum insinuassetnlic respondit. E pectate paulisper; de ex facti fine probabitis, veru esse, quod dixi. Quid mul ta' Non multi fluxerant dies, &ecce iuvenis ille libidinum sprijs agitatus, immemor tremendii iudicii Dei, prosellionis vinculum rupit :& ad vomitu. saeculi reaersus, apostata vilis escitur: & sic lemum phantasticae illius mero iri iam tricis seductio deprehenditur. Porro socius ille, quem secum educere iussus ipse nouitius extiterat: & sacrum habitum, licet frustra, cum eo susceperat. Qiii ad aliam transmissus domu, cum audisset, socium situm jugum ordinis abjecisse: tunc & ipse rupto pro sessionis vinculo, cum eo apostatare non distulit. Vnde patenter innotuit , quod spirit' fornical onis
69쪽
ille, qui secundum prophetam suillat prunas in fornace, virulimas carnalis 1 voli istisdelectationes in cordibus eorum accenderat: & per hoc virosq; seduxerat. Cujus inextricabiles nequitiae nexus, quonia secundum sentemtiam beati Iob, nerui testiculorum ejus perplexi sunt, longe faciat ab infirmis servulis suis omnipotens & misericors Dominus.
De jucunda visione, quam Domnus Abbas Robertus in autu cuiusum Ili ritualis miri vidit.
avidam de spiritualib' filijs Reuerendiis mi patris Roberti, cum viam
angustam & arduam, quae ducit ad vitam, indeclinabili studio cucurrisset, tandem placuit Domino laboribus ejus finem imponere : ut in pace ita id ipsum obdormiens requiesceret. Cumque jam instaret hora, qua de mundi huius stadio euocandus, & ad cael et te bravium esset invitandus, Domnus Abbas cum caeteris fratribus gratia quietis in lectulo suo se coli cauerat. Et ecce sopor Domini irruit super eum: viditque in somnis duos pulcherrimos adolescentes, vultu & habitu insigniter relucentes: qui quasi lilia, rosas, de violas, ac diuersi generisssores in choro Clar uallensi copiose spargebant, ita ut pauimentum omne pictum , ac varin coloribus venustatum esse videretur. Quo viso miratus est valde: & quasi simplicitate O dinis relans, dixit ad eos. Quid vobis visum est, o boni juvenes, contra co- sietudinem nostram pavimentum hoc floribus sternere, & monasterio nostro huiusmodi novitatem inducere Illi vero dixerunt ad epm. Noli ista mirari, neque molestus nobis sis in hac executione ossicij nostri: quoniam modo iam in choro isto celebrabitur nova cujusdam noui sancti festiuitas: de cujus solemnitate gaudebunt Angeli,&hymnus Domino cantabitur in Sion. Adhuc loquebantur illi,&animii videntis & audietis haec in admirationem rapiebant , cum ecce concitatus tabulae crepitus excitat dormi emtem: & ut sestiuitatem, quam celebrandam intus in spiritu cognouerat, siris fecundum dignitatem ossicii sui exequeretur, signo consuetudinario inuitatur. Accurrens ergo cum cetteris fratribus properanter venit ad cum, Acum magna deuotione commendauit animam ejus: certissime credens at-ue confidens, quia hic erat novus ille sanctus, de quo inrequie assumeno Angeli sancti nouam festiuitatem & nouu gaudium essent illico celebraturi. O beati,& vere beati, quos elegisti& asiumpsisti Domine, qui nunc in hac vita per ardorem poenitentiae eatenus excoquut in se omnem scoriam peccati, ut in illa vita, ad quam per praesentis vitae morte transtur, in qua Dominus abluit sordes filiarum Sion tremendo spiritu judici j dc spiritu a doris, purgatione non egeant; sed mox sine omni obstaculo delicti ad beatitudinis requiem pertingant. Bratae itaque memoriae Domnus Robertus secundus Clar vallis Abbas, cum talentum sibi creditu in lucra animarum fideliter, prudenter, & humiliter expendisset; in gaudium Domini sui introductus est: sanctis lina; pr decessoris sui, cisi nonpar meritis, tamen bc titudini conjunctus, ut simul cum eo gaudeat in caelis, cujus in tam religi sa congregatione dign'successor esse meruerat in terris. Reliquiae corporis ejus conditae sunt in monumento, quod constructum est in muro claustri
Cla vallis, prope ostium Ecclesae: ubi&alij perfecti,& vel e Dep digni, monachi requiei cunt: de quibus in consequentibus aliqua dicemus.
70쪽
De Domno Pontio, quinto Grae Us Abbate, po ha Cti, montis od qui sui unctis monachis, ejusfratribus' DI Enio loco pr filii Clar vallensi Coenobio beat' cum omni reuerentia nominandus Fastradus, cujus supra secimus mentionem: quo ad regimen Cisteretensis Ecclesiae, scut superiora declarant, assumpto, Domnus Gausti dus quonda notarius S. Patris nostri Betnardi, plurimitque ab eo dilectus, qui etiam ultimos tres libros vitae ejus medii quo sermone descripsit, qua institutione pastor α Abbas Clar vallis subrogatus est. Quo post aliquantos annos eedente, venerabilis Pontius Grandissilvae Abbas, merito religionis&prudentiae suae,c aues Abbatum& fratrum Clar vallensium electione adnujus ossi indignitatem sublimatus est. ille servus Dei dum ad- monachus in domo Grandissiluae, quae est una de filiabus Clar val- . lis in partibus Tolos uiis, in qua etia constat multos pr clari & magni meribit vitos ab initio fuisse: studebat omnib' modis mundu sibi seque ipsu crucifigere naudo: vitia carnis decordis resecare: votis & sacri lcsiderii suspirijs ade testE patria anhelare: senioru, quos spirituales&religione cospicuos esse nouerat, amicitias&funiliaritates avide expetere, quatenus ipsoru exem- plis & exhortationibus, renouaretur in spiritu mentis suae de die indiem: quotidiani'; proficiens incremtis, aduerse Philosophiae scientia transccrimi deret. Inter caeteros vero uni specialius adhaesit, qui nouitiorum magistererat in eadem domo, vireximiae virtutis,&in omni virtutu purita eland c tus. Hic ergo velut emeritorum laborvsenex coepit de requie felicitatis ςte net cogitare, uniuersa quae mundi & carnis sunt fastidire: ad C hristi Domini nostri beatissimam praesentiam totis medullis cordis suspirare: seruenti mum habens desideri u diiselvi,& cum Christo esset hoc enim multo ma-χ gis melius. Ipso itaque in hoc spiritualis desiderii agone constituto, &dic te quotidie in orationibus suis, mandi, meniam is apparebo ante fuci Dei'. superuenit sacratissimus dies Coenae Domini, in quo soleniter, sicut moris est, conuentus ad mensa Dominicam accedere, vivificisq; sacramentis pamticipare debebat. Cumque jam instaret hora diuini sacrificii, & fratres ad percipiendam sacram comunionem in ordine suo ad altare accederent, ipse quoque inter caeteros accessit, diuini muneris particeps fieri gestiens. supra vero si cra communione, cum adhuc eandem Eucharistia salutarem in ore teneret, prae inenarrabili dulcedine diuinae dilectionis liquefacta est anima ejus in ipso: de prae impatientia sacri desiderii ad in ovens gutturi suo digitum, petiuit animae suae, ut moreretur: hujusmodi orationem tandens ad Dominum. Domine Iesu Christe Fili Dei vivi, Salvator generis humani, qui hanc purissimam& innocentissimam carnem, quam indignus sumere praesumpsi, ex immaculatae & intemeratae Mariae Virginis utero pro nobis peccatoribus sumere dignatus es: si tibi non displicet illa petitio qualiscuq:
servuli tui, precor de supplico pietatis tuae clementiae, quatenus per meatu gutturis hujus, per quod nunc cibum coelestem, panem vitς aeternς, traij-cere debeo, terrenum panem, seu quacumque aliam terrenam substantia, dec tero nullo modo transire permittas. Et laaec dicens, hostiam salutis, qua ore tenebat, cum silmma alacritate de deuotione ad interiora potius animaeqdam c*rporis trajecit. Continuo itaque, tamquam si D sis responderet ei,