De conseruanda bona valetudine, opusculum scholae Salernitanae, ad regem Angliae, cum Arnoldi Nouicensis ... enarrationibus vtilissimis

발행: 1587년

분량: 641페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

191쪽

to meridie in spectante, regione interca et . a liditatem ac frigiditate teperata . Haec Georg. fere Avicena loco citato. Porro circa vi vertos ni usu in pro aetatis ratione tres notadae Bacchus sunt roguis. Prima, ne pueris detur vi-σmaxcοἰ num in potu: nam perinde hoc et1et . actis, o c. si ignem igni addas. Quippe Thaultum di humectat nimiu ,& calfacit corpus , tum caput halitu replet iis, qui humido calidoq; temperamento sunt, quale est eiusmodi puerorum. Atqui nec repleri his caput est utili, nec supra si par eu hamidos calidosq; fieri: qmeo iam cat ris humorisq; peruenerunt, ut si paululum utramuis qualitatem auxeris, iam modu excesserint.Cum aut sit ois excese sus fugiendus, maxime hunc fugere cxpedit,ex quo non corpori modo, ver etiam animo danum accidit. Gal.lib. I. c. s. de sanita. tuenda. Secunda, ut senidetur,quantu citra dispendis valetudinis ferre queat .hoc est , quantum appytit genuina ac regulari appetetia, Queis admodum. n. ocreae veteres ,aridae,& cor' ruga te oleo, ita corpora senum vino electo,quale est Bellovacense, reficiuntur

ae reuocantur. Senibus. n. cum exangues

ti frigidi sint,vnum illud mar ximu commodum ex vino accidit, i aetatis stigi ditatem ad symmetriam & mediocritatem caloris r rducat, tristatiam & melancholiam,quibus abundant,expellat. dc

192쪽

sbporem,quo fere destitu utur,reuocet, di obstructiones item,quibus iidem obnoxii sunt tollat.Sane vinum sicuti pueris alienissimum,ita senib.aptissimum est . .

Galenus lib. s. de sanita .tuenda. c. I. Teris, tia,ut iuuenib.non exhibeatur nisi tem perate.Nam,ut Galenus,inquit,lib. I .de sanitate tuenda c. is. Neq; iam adultis

uinummisi modice sumptum,existimadum est utile esse:quod videlicet, Sadiram &ad libidinem praecipites facit,de partem animi rationalem hebete turbidamque reddit. Caeterum his ipsis ad bilis excrementa vel mitiganda, vel ex pel lenda est sane non inutile. Corpus corroborat,& ingenium ob subtilium S tenuium spirituum copiam exacuit. Plura Plato.lib. a.de legibus, Seneca libr. 2. cap. 2o. de tra,& Galenus in libro, quod 'animi mores corporis temperaturam sequantur/cap. IO. De ceruisi a. caput.XVII. .

Non acid o m sapiat ceruilia ,

sit bene clara,

Et granis sit cocta bonis, satis ac

veterata, Hic quinq; traduntur notae eligende ceruisiae. PRI M A, ut non fit acida: haec. n. ventriculo inimica est. Acetu nanq;,quem. Acetum

I admodum

193쪽

CONSERVANDA

admodum comment.36.lib. 3. de victus m. in morb. acut.Galenus docet, suapte natura neruos offendit, idq; sane experimentum testatur, de demostrat ratio.

Nempe exangues sunt,&ideo frigidi facileq; ab iis, quae refrigerant simul & tenues habent partes,assiciuntur medicanaentis: Laeduntur Pr terea &a reliquis perfrigerantibus omnibus,sed substantia aceti,ssienuiu est partium , in eorum ergitur profundum,atq; in oes ita ir-Tumpit partes, ut ne minimum quidem eis illaecim maneat: Sic igitur acetu neruosas offendit partes. Ventriculus auteneruosus est.Ergo,&c. SE cvND A, ut sit clara, turbida. n.

impinsuat quidem,sed urinaru meatus obstruit,atque ob id calculosis plurimunocet,slatus gignit, dissicile atq; breue

spirationem essicit,&pituitam au get. TERΤIA, ut sit cocta ex bonis, ac validis,dc minime corruptis granis, ne pecx optimo hordeo tritico, uel auena, quanto. n. grana meliora fuerint . tanto

ec meliorem inde humore gignitar est. Qv ARTA. ut sit bene ac perfecte co

rae conuenicotior existit. Male vero co-Ha,ventris inflationes tormina,& colicos cruciatus generat.

Qv INTA, ut sit vetus, & a foecibus Tepurgata.Recens. n. praeter2 iis dein malis

194쪽

VALETUDINE.

malis , quibus male cocta obnoxia est, straguriam etiam facit. Plura infra c. 6.cerm . cap.

De qua potetur, stomachus non

inde gravetur.

l Hic unicum de ceruisiae usu praec Ptum traditur, nempe ut modice sumatur, neq; ea stomachus praegravetur, vel ebrietas conciliet ur. Ebrietas .n .ex ceruisi a quam vino deterior est,&diutius a d u ratre crassior, concoctuq, dissicilior sit e vinum. Fumi qi crassiorcs inde

ad caput eleuantur,il ex vino, quare tardius et discutiuntur . Ex quo sane loco sequitur et, in principio prandii vel ccens potu a ceruisia utilius, e a vino inchoari,Ventriculus etenim ante cibi suptionem vacuus & nutrimenti indigus e proximis haud dubie visceribus attraxit. Illa vero, ut copiosὸ admodum ii. 3. de fac ut .natu. c. 13.Galenus docet, nihil praeter supei fluitates & excrementa retribui sse certit m cst , quo fit,ut superfluitatibus iam atque excrementis abun det . mae certe potissima causa est,cur in maxima same Medici consulant, ut ante cibi sumptionem vomitus eliciat, quo nimirum superfluitates illae a ventriculo attractae euacuentur prius, mini. m q; cumisceantur. Si igitur in prinsipio mensae biberetur vinum,quo I a natuIa

195쪽

di DE. CONSERVANDA

patura praecipue delectatur,quodq; auidissim. E ab ea q visceribus inest, trahendi ui rapitur: superfluitates a ventriculo attiactae 'na cum vino in ola statina corporis membra non sine sanitatis dispendio distraherentur. Atq; ob hoc forta se sis Ioannes Matthaeus de Gradi. cosilio. 'o. non in principio solum mensae, sed

In maxima quoq; siti,& post quamlibet

aettonem sortem ac vehementem a vi

no abstinedum censet: quippe quod ita sumptum incoctum adhuc ac crudit ad neruos facile penetret, atq; in ibi in acetum commutetur. Cervisa vero utpote crassior ad concoctione pertinacior , non ta avide rapit: quare ab ea potus in principio pradii vel clnae utilius inchoatur,ceruisita humores et orificio stomachi incidetes abluit,& sitim, q ex nimia uini potatione timet,pterea di qualibet aliam mendam,coercet ac reprimit. victus ratio quolibet anni tempore sit utilis. caput. XIX.

T Emporibus ueris modicii

prandere iuberis,.Sed calor aestatis dapib. nocet immoderatis, Autumni fluctus caueas nebi luctus.

196쪽

De mensa sume,quantum Vis tens p*re brumae. IHic pro singulis anni temporibus c5

Deiliens instituitur uictus ratio. Et pr1nio quidem de Ucre agitur.Verno squidem tare modice prandendum est id est paulum cibo de medum , adiici edumque potioni, ornelio Celsis libr. I.cap. 3.

me.n.ob. tiis gulositate exercitii prati ita tena,& resolutionis prohibitione humores crudi in i meq; phlegmatici extris proportione generati in interioribua corporis ob ambientis aeris frigiditatem, siue ἀντιπερὶ ἐρσιν adunantur. Vera ut e superueniens illos eliquat. 6e Per totum corpos diffundit. Quare natura per id tempus plurimum circa illo ru m cococtionem occupetia est. Si it'o I n vere magna daretur cibi copia, ra impedita e praedictorum humor u c5co tione diuerteretur, utpote humoribus,& magna ciborum copia plus etquo grauata: unde relictis in corpore humores crudi incocti facile in membrum aliquod decumbentes gritudine inducerent . Quare summo per Ecauendum est, ut id temporis cibo nonnihil dematur. Ciborum. n.diminutio ab aegritu cinibus veris maxime praeseruat, Avicena

ibidem teste. Et hoc quidem de adulto

197쪽

DE CONSERVANDA

R extremo vel e intelligendum . Nouis enim hyemi adsimilatur, unde de hyemis ritir per id teptis cibus administrandus est. Intelligendum item de corpore crudis & phlegmaticis hu moribus reserto. Corpore namq; in humoribus temperato cibus iuxta coloris innati, atque eius, quae a corpo se fit resolutionis proportione exhibendus est: ablata. n. cauosa est diminutionis cibi. Vnde Ilipocra-rcs lib. I. apho. I s. Ventres hyeme S vere natura calidissimi sunt,& somni longissimu quare per ea id rapora alimenta copiosiora sunt exhibenda. Etenim tun σcalor innatus. psurimus: est, unde & platibus egent alimenta . . offatis 5 E c v N D o, de aestate nempe,immo derata cibi sumptio ista te noceat . Siquidem virtus conc6ctrix tunc debi- .lis existit: Calor. minnatus,qui olum bru naturalium causa est,spextrin-' secuς circumstantis caloris ex ccssum,ad

bi affinem extra protenditur, atq; ita, contingit dissolui ac dissipari eius substantiam, ob hoc igitur debilior redditur,d ut multum cibum coficere queat.. Galen. commen. I s.lib. i. apho. Vbi minimi in silentio praetereundum est , ob

maxima humiditatu in corporis ta substantialium g nutrimentalium, quq aestatem fieri solet, difflatione plurimit, quide ac crassius alimentu exhibendum

esses.

198쪽

esse, si virtus concoctioni sumeret. ve

rum cum vno eodemq; issi e multu con-

si cere non sum ciat, paru de eo ac saepius exhibendum est. Id P commen. II. libr. T.aphor. Galenus iis significavit verbis: Aestiuo quide tie, quantum ad tῖis ratione attinet, saepius pauca danda sunt,qm dc pluri eget adrecti me, ut qui sunt dissoluti, & vires habeant imbecilles. I dem Cornelius Celsus libr. I. capitu.I. sic scribens confirmat: Aestate ut tapius cibo utendum, sic exiguo est. Uand vero cibo nonnihil per aestatem demenduest, potioni in adiiciendum ur. Maxima si quidem tu fit difflatio exiccatio corporis, Sc calor humidum loge exii perat unde maior et sitis exorit. Elixis itaque frigidisq; cibis,ac potione tum multa , cum diluta utendum.vinum vero pura ac vinosum,ur quod facile inflammet,

ct violento aestu vehementem calorem incendat vitandum TE RΤ Io, de Autumno: ut Lin eo a

Pomis ac citeris autumnalibus fructibus, nimirum uvis, persicis, si cubus,dc similibus abstineatur,vel parce saltem de ipsis assumatur, ob ebullitionem . n. corpore S humoribus faciut, sanguine nimis fluidu , & putreflactioni accomo-du generant,idq; maxime in ventri Ilo impuro de corporibus κακαυμιο ς, qualia per autumnum Apius occurrui: quet'

199쪽

DE CONSERVANDA

ob Id et malis corrpiuntur qgritudinibus, cuiusmodi habentur imprimis variole, morbilli,& pc stilentes. Quod palam et Paulus Reginata libr. r. c. 3. ita scribcns attes a tur : Poma in autumno

assatim assumere noxiu est, ut quae non copiat in obsint, verum etiam vitiosos Ecreet humores infl)tiones . Flenim pressatissima,nempc ficus dc uuae,flatus patiunt corru Inpiuq; cibos , nisi ante alios prs sumatur , ita velis ncq; inflant neq; corrupunti. Ceterum qua exactior victus ratio per autumnum hab plura unice hoc oibus, qui sanitatis v uedς curam susceperint, cauedum cst,quc d modum lib. 4. ad Alman. c. 26. RhaZeSpr cipit, ne famem ues sitim patiantur, vel cibo una hora te pleantur, vel aqua. Vinum aut bibedum est paulo liberius, non in immodice, ceu in aestate, dilutum mempe ut corpus humectet calorem reprimat. Quod .n .aqua immo dich temperatum est,calorem obtudit . inflationes ac inde colicos cruciatus pro

creat. Minus et eius T per εstatem sumendum est, Si quidem natura tunc imbecillior existit. ἀ ut magnam uini copia concoquerc queat. Sunt apud Galenu in libro de cibis boni & mali succi, 3. pulcherrima qusdam ac utilissima de horaeis fructib. praecepta, quem sanE

200쪽

lubiicere placuit Pater meus, insit ,ges, metri et architectonis, astronamiae, arit

meticet, logistices stud ijs plurinnu valuit.

Maximeque Oibus, quibus erat notus,oba pii usi uilitiam, inodcilia, bonrtate , ut ccii uis ex philosopli', admirationi fuit. Is cum puer Ipsc adhuc essem,eam mihi yictus rationem instituit, ut nullis per id te pus obnoxius morbis vixeram. Vbi ycro adolescentiam sum ingressus , ille

in agrum rei rusticae studiosus cocessit. Ego vero doctrinae stud ijs ardentius csteri condiscipuli die noctuqi operam daba.Sed cum per totu id tea pus, qu dvocant, horsis, hoc est tepora-xijs vel fugacibus fruetabus una aequalibus meis uberius usus essem , adueniente aut uno, acuto morbo corrept' sum,

venam it; incidere opus fuit. Cumq; ergo in vi bem pater reuerteretur, ad me obiurgandum se conuertit eiusque generis victus admonuit quo eodem suadete, usus antea fueram,atq; ab illo imposterum minime discedore vitareqs io' dalium iacontinetium consuetudinem p rq ccpti.Tum sequenti e anno operam curamque adhibuit ut sobrie vivere, atq;

hortos fructus cum moderatione gustarem. Acq; ira in eo anno qui erat aetatis meae undevicesimus, incolumis vixi. Sea cum altero deinde anno pater excessisset e vita,ipseq; una cum eiusderia I s. in in hi

SEARCH

MENU NAVIGATION