De conseruanda bona valetudine, opusculum scholae Salernitanae, ad regem Angliae, cum Arnoldi Nouicensis ... enarrationibus vtilissimis

발행: 1587년

분량: 641페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

91쪽

DE CONfERVANDA

PAR i modo &Pli. lib. i r. c. 'Σ. hic saporum aceruationein damnaui t. Homini , inquiens, cibus utilissimus,smplex. Aceruatio saporum pestifera,ci codimenta perniciosiora. Atqui hic nobis fortasse obtrudet , quispiam plerusque uentri S gulae mirifice deditos , qui sese a primo statim diluculo ad summam usque ad noctem multo uarioque cibo di potu non impleant solum, sed etiam distendant, adeoq; cibum cibo excipiat.& toti sint in copotationibus,cum nihil tA inde mali perci piant,i mis ueris mutatis in comodis difficultatibusq; afficiantur, si uel minimum ab ista consuetudine deflexeritis. Huic Galenus quidem respo iebit.qui in lib. de cibis boni Amali lucci cap. t a. ira scriptu res squit . Haec n. qtiam uis protinus nullam iuuentina . corporibus sensibile laesionem inferant, .se .isina th; occulteq; crescente uitio cuiam aetas progressu ty s 4nclinarit,articulos, neruosque, & uiscera ei js morbis

uexant, qui ues difficulter admodum uel omnino tolli non possunt, neque id

quidem temerE: nanque ea pars corpo ..ris,quae natura inibecillissima est, a te

Elante quodlibet patitur. Quod aut uiis .

tiosi humores morbique gignantur,cruditas assidua in caula maxime, siue ex boni siue ex mali succi oriatus cibis. Res ii Aulcetu. quoque 3 Iiadoc.2. cap. 7. .

idem

92쪽

, VALETUDINE.' Ir

idem cofirmis sic ferme inquit .Ille,cui

mala nutri menta concoquunt,no gaudeat ex hoc. Noxa. n. etsi ad ips fortasse

delitescit taeis in sii ccessu sese exerit, de grauissimam certissimamq; neglectae ar tis medici poenam adfert. Atque hine adeo pauci eorum,qui iustu uiuedi modu seliantur, destinatam sentctutis meta cotingunt, sed crudis ex inteperantialaceruaris succis inodagra,calculo. lepra,earcinomate, febribus aliisq; id genus

malis prius torti, uitam cum morte co- mutant. Pi aestat igitur,ut disertEa Fu- elisio nostro scribitur. trantia Fc parcitate aium corpusq; vegetu ac sinu se uare,quam crapula, crepisq; copotationibus.& immoderatione infirmu morbosum,Deoq; dc hoibus Oaiosum reddere,ae ne illud quidem siletio praetereundum hoc loco,quod pio tracta ad unam

feth horam mora, ac iustae contanducationis di declutionis gratia comestioni interposita,laudabilis modis,sed ad tuedaetia valetudinem utilissima censeat. Cibus .n. qui exacth dentib. manditur extenuatur, molitur, ae sensim deinde atque tardε deglutitur, etsi im pers

ac modicam vino, aliquam th, ut in suo genere isti mada alteratione in ore cosequitur,queadmodum ii.3 cap. 7. de naturai.faculta Galeno & Auiccianae. ι. l.

93쪽

lecta commanducatio ut cococtioni cotumax est , ita etia horrorem quen lanici insuauitatem adferens sciborum appetentiam auertit. Mora vero quae in. ter edendum, multis ultio citroque set monibus collocutionibusq; interpositis, ad duas vel tres horas protrahitur, admodum noxia est, eamq; nocumenta hactenus enumerat sequuntur. Ultimus versus in quibusdam Ercem plaribus hoc etiam modo legitur.

Haec sint signa tibi, subtilis in ore

saliua .

NEC male quideMam saliua qu subtilis & nulla qualitate infecta,sed rinde quasi aquos, gustui offertur. tum coctionis, tu absolutae sanitatis et indicia olidit,Galai 3 c.6. de locis affectis teste.

De M.Lncholicis visa ulis cibis. caput. V I

PErs ca, poma pira, Sc lac,caseus& caro salsa, Et caro ceruina, ex leporina, boub

na,caprina,

Atra haec bile nocent, suntque infirmis inimica .

H IC rccensentur decem ciborum genera,quae sanguinem sero sum de Melan 'cholicuessiciunt, eoq; infirmis rioccnt. Primuma

94쪽

VALETUDINE. 3s

P R I M v M, per sies de quibus lib. a. e. I9. de alimenti faculi deserte ita Galenus scribit Ipsorum succus,& vcluti ca-io facile corrumpitur,prena'; oino est. Quocirca squod quidem facere solent non sunt post alios cibos madenda: corrrumpuntur. n. in superficie natalia, sed in Oibus,quae parui quidem, Hint succinvertim humida sunt ac lubrica, ct si subdufi facilequeteant,id coiter tenendum, ea ob hoc ipsum ante alios cibos esse sumenda. Ita. n. fiet. ut dc citius subducantur,& alijs cibis viam muniat.Qitae si supta postrema fuerit,ma secum alia quoque corrumpent. Atq; inde sane patet, hoc dictum de iis intelligendii persicis,q matura post alios cibos ultima eduntur. Praesumpta .n. stomacho conserunt, ventrem leniunx ciborum appctcntia praestant. Dioscorides etia i b. i. cap. Is o. idem testatui in eum naodum scribens: Persica matura ta stomacho id ventri utilia sunt: Acerba aluum cohibenti sed sicca uehementius. Decoctum e siceis alui stomachiq; fluxionciis sistit. Simeo quoq, sethi de persicis haec refert. Persica, inquit, quida in tertio ordine refrigerantium humectantiumque posuerunt, alii in primo, iij vero in secundo, quod etia certius est Phligma generant, non facit E concoquunt ut, a terrime in ventriculo corrumEutur: pi

95쪽

rea qui crebrius ad satietatem his utuntur,in febres incidunt: isduntdc nemos proprietate quidam . Oportet vero haec ante caetera cibaria assumere, de super his meracum bibere. Quqex his matura

sunt, uentrem ducunt: immatura con

tra sistunt, eoq; efficacius sicca. Foliorusuccus in potu sumptus,lumbricos uentri perimit: idem perficit,si cu foliis umbilico apponatur. Suscitant quoq; ciborum appetentiam per sica, pro sunt di inflammato ventriculo,& genitali semigua dijciunt, serosum in sanguinem parata saepiusq; post unum vel altero meri semob putredinem febris tum longiores,tu etiam difficulter solubiles gignunt. Illud etiam obseruare oportet,ne su. per haec aqua bibatur. His amplius addit Plin. Valerianus; persicorum soliis siccis,& in puluere redactis, plagas cruet.rum vulnerum claudi, quam facultatem Serapion ipsis etiam perscis siccis attribuit. Quanqua autem persica iam - dictis uiribus praedita sunt, quia in humor inde genitus facith corrumpitur' putrescit, noxia sunt infirmis, & maxi-mh si praepostero ordine ac intempesti

vh sumantur.Infra cap.42. SECvNDYM, poma sine mala : In quibus, authore Simeone sellii, multa

disset Elia est : quicunq;. n.ad stringunt, rigidum habent & terieu succum .Qua

96쪽

acria sunt, frigidu quide verum tenue illum habent.Medij aut temperamenti sunt dulcia,q ad caliditatem magis veri gunt. Oia certe quada peculiari,pprie tale neruis nocent, nocent& q matura tio sunt. Dicuntur & lapide seu calcula gignere i js,g ad facietatem ipsis utunL Uerum ut illa sunt ad ..... idest animali deliquia, de cordis debilitate. Spiritum quoq; flatu lentum in secun- da coneoctione generant eoq; infirmis nocent. sicuti de pyris mox dicet. Neq; vero ab his solum fructib. sed ab Oibusi et q sanguinem seroso ac ebulliente succo replent,egrotos abstinere conuenit. Eiusmodi plane sunt recentes, S g an

te maturitatem edunt,cu. n. hu-

midius alimentum,ob idq; excrementosius p beant, non secus in corpore hu'mano feruent & ebulliunt,atquevinum, qSnus ex fructib. vel uuis expressum est, in dolijs, & hoc quidem ob caliditatem ipsis a Sole, cum maturescerent,ingenita,quemadmodum ii. .c.3. de usu partium Galenus attestatur. Et hoc cer

ne est omnibus cibarijs, quae sanguinem seroso succo implent. Porro & si vero hoc interim spacio, quo manduntur humectent, ob succi thebullitionem prompte in ventriculo corrum

punt,& sanguini putrido gignendo ac

97쪽

commodatissimi sunt,qua de causa no

centes omnes febricitantibus inter duexit. Plura Galenus .lib. 2. cap.2 I. de alimen .sacul.& infra,cap. 39. TERT lv M pyra. quae sanE, perinde ut & alij fructus recentes ac crudi: coinmuniter. hoc possident, ut seroso ebu- Iientoq; succo sanguine expleat,eumq; putrefactioni obnoxium reddant 'quo fit ut eoru cibus. Pli .lib. 22. cap. 7. teste, non egrotis solum,sed valetibus et onerosus sit. In stationes quoq; excitant, &ob id crebrius esitata colicos affectus suscitant. Sed innoxia fiunt, si una cum carminatiuis vulgo dictis hoc est,calfacienti b. tenuanti b. & flatu expellentita comedantur,vel super his vinum vetusti adoratum bibatur. Quod Galenus lib. I. c. 26. de alimen.ncul. Palam et ita scribens confirmat.Quicquid omnibus cibarijs inest statulentum, id per calfacientia & tenuantia corrigitur. Pyris praeterea ea facultas inest, ut inter caeteros fructus eo maxime impinguet, quare sues ipsorum esu magis et quorum Iibet aliorum fructuum' pinguescunt. Laudatiora sunt odorata dulcia, &ex ipsis cocta,quam cruda,meliora. Coquenda vero cum foeniculo,anisb, sa

98쪽

VALETUDINE

rumpitur,inq; nidore aciditatem ut in impuro vetriculo transit. Quapropter putrida febre correptis exhibendu non est, quia plurimo calori conuersatu, ionidorem statum abit.Huc accedit,Ψ inventriculo febricitantium haud concoquatur, sed potius corrupitur, adeoq; febres auget. Caput quoq; dolentibus malum est,quod confirmat Galen. qui lib. 3 . de alimen.facul. c. I .lac capiti,nisi quis ipsum habeat admodum firmu,

non esse accommodu tradit.Cuius quidem rei causa alia no ea, quod lac sit nidorosum,ac facile cuaporet: caputq; petat adeoq; dolorem augeat. Nocet praetcrea sitibundus,&alijs nonnullis, de quibus Hippocrates a phor. 64.lib. .

di ibidem Galenus. In phthisi th, liceti- ea,& alijs quibusda passionibus, ut Hippocrates locotam citato autor est, utilissime conceditur. Qua de re copiosius infra c. 3. . Quanda ute lae infirmis ex usu non sit, in sanis in ad bonos humores gignedos,ex iis prs sertim animalib. que bono corporis habitu sunt, probatissimum habetur:Et hoe quidem si in ventriculo hepate perfectὰ concoquatur.Tunc. n, uiordaces succos, quoscunq; inuenerit,expurgat,qua de causa in urinae difficultate &acri egestione alui,non solum bibere conducit, sed et inferne clystei e infundere. Ad acres E a enim

99쪽

enim & mordaces fluxiones como dissimum est,no solu abluens ipsas de partibus infestatis atq; hoc per extersoriam humiditatem, a. in scorta sui parte co- plectitur, sed et crassitie ac pinguedine sua corporibus oblitum ac inductu nosint influxu acrem nudis ipsius allabi. Ad pulmonis itaq; ae intestinorum ulcera, item renum, vesica. ac uteri ,ει ad papularum eruptiones, &furunculos,lic alias culte asperitudines conuenienistissimum est in potu,adeoq; cutem ipsam pulchram ac nitida reddit. Ad haec lancina meta ex veneni portione,& que in urine meatu fiunt,cope cit. Item ad eos qui cantharidas hauserunt,aut bu- prestin, bc in summa ad medicamenta erodentia ac exulceratia , di ad hyoscyamum velut peculiare remediu est. Nastatim resipiscere affectos facit. Caeterum in gutturis exulcerantibus , quae

cum alias ob causas multas tu ex angi-

his sui, dc his qui ephemerum sumpserunt lac gargarisa re conducit. Corporib. praeterea tem peratis,quorum ventriculis nihil biliosi&phlegmatici humoris insidet,Vtilissimum habetur.Ηis

enim bene concoctum multum nutrimenti summittit, probum succu generat, bona carne longὶ meliore reddit, di corpus conuenienter humectat:Hoc

in imprimis cauere debet, qui lae bibe

100쪽

re volueri t, ut interini a reliquis cibi fac tu tib. abstineat, donec cococtum sit,ac incesserit. St. n. ante eius cococtionem, alium cibum quis sumat, necesse est de ipsum lac corrumpi ,& cibum qui superingestusest. Praestat aut mane bibere recens mulctu,& tunc plures labores detraliere, quiete ac senum ambulare, di interim cessare,citra somni admissione. Qui. n. hoc modo se gesserit, potum lac exercerent,idq; in utilia secum educet. Opus est. n.si sid aliud, primu acceptum secedere, quo facto aliud bibere. Principio igitur secedit aluo comod Epurgans, non totam corporis molem,

kd quae in aluo&intestinis sunt partibusq; ricinis. Post haec in venas defert,

optimeque nutrit, deno amplius succe- .dit, sed ventre fistit. Corporib. vero disteperatis infestu inimicumq; est. In ca Iidiorib. n. cito in nidore atque bilem,in frigidiorib. vero in aciditatem di putredinem comutatur. Circa electionem deniq; lactis secundum, pro ipsorum aetatium specie haud parua esse disserentiam. Bonum naiaul; lac crassissimum .c pinguissimum &concoctu dissicile est,ila ob id in ventriculo inflatus uertitur , venarumq; obstructionem parit. Liquidissimu aut ac minim E pinguet, est camelorum .mox,equorum, deinde asinarum, mediae autem cosistentiae est.

SEARCH

MENU NAVIGATION