장음표시 사용
61쪽
uero leura haec relliaqua in illis scribenti, qui ina moderatio. ri in patrias laudes duca tar studio ; meque Patriae meae originem ignorare profitebor. Illud vero extra dabluia primis Italiae colonis urbem hanc fuisse con tructam, siae Lydi, siue Pelasgi, siue ij fuerint Sabini . Cato enim de originibus, Mar- 'sos a Lydorum duce Marsia dictos autumat, in quibus Asca.lum solammodo reponit; Marsiam vero aduenta Te in Ita. tiam, ibique regnasse constat; ad lacum namque Fucinum , Archippe Vrbs ab eo codita, illamque hiatu terrae absorpta narrat Plinius Lib. 3. CU. Ia.&SolinuS Cap.7. necnon Gallantis,grauis Auctor, teste Scipione Mazaella, in descriptione prouinciae Precatinae. Silius vero urbem hanc Asilusii , ab Esi Pelasgo Rege, ante Pici tempora vocitatam asstr- Cap. 7.mat; aliique, Sabinos Asculam aduenta ire , da cc Pico sentire videntur. Quamobrem curiosa nimis pervestigatione . M L. temporis, haud facili cognitu, omissa, ab ipso Pico gesto sui M. Tum sumamus exordia;ata sic famosς inter Picenas urbis facta tradituri, e re omnino Videtur, Prouinciae primordia, Scsitum explicare. Adversiis Vmbros cum aliquoties infeliciter pugnassient Sabini, Marti tandem votum fecerant, si vi- ctoria potiri contingeret, se ver sacrum facturos, quidquid
proximo vere apud ipsoS nascererur. Erat autem, Vovere Ver sacrum, omnia VOaere, quae Proximo Vere nascerentur Sin
animalia;ut scribit Sext Pompeius, & Seruius in 7 AEneidos Pomp. Virgilis. Votum usitatum inde apud Romanos , Ut Liuius Lib.xxij, Plutarchus in Fannio,St tabo in V.& Diony sius Halicarnasi eas a.Lib. referunt . Vide Pari. Iuris Pont. Tolos. circa, cum bene re gesta, in Patriam essent reuersi, om- lnem pecoris prouentu Μarti immolarunt;liberos quoque D;bus eo vere natos, quoniam crudele videbatur occidere, Μartis ministerio consecrarunt, proindeque adultos, velato capite extra fines suos exegerunt. inquit Sisenna, Histo x arum Lib. . Sabini feruntur vovisse, si res communis meliorib&s Pont. tocis constitisset, se ver sacrum facturos. Picus vero Sabinorum Praetor,noua quaeritans loca, Asculum peruenit, ibique cum Picus Avis, qua utebatur ipse in captandis auguriJS, Conse
62쪽
NVM nuncupauit. Quapropter, ut auctor est Cath, Gente Sacra,significatur Picenaue prout Sabini a summa pietate,nominati Aborigines; quae omnia apud Casellam,de Antiquis Italiae coIonis habentur; licet ipse, non de Pico Sabino, sed de Api Vestinorum Duce verba faciat; nec in vexillis 3 sed in quadam AEsculo arbore plurimum Picum consedisse afferat. Lubet hic Casellae ipsius ore historiam reserre. Cum ver) in
quit ille prssinitum ad locum, infra montes deuentum esset, tunc Ficus plurimus,ad I culum quandam excitus aduoluat: considentrumalim; dein id ex eis aliqui conuers occurrunt, aduentantes ex- uepturi, ut non vltra Duces, sed Castrorum Praefecti,metatores, hospitesve humanissimi, voce, alis, quos poterant plausus , O utili eligna edunt alacres 3 o quas identidem facturos comites vellent , adhortarenturque, plausus ingeminant, pr unciantes, concessum expetitum exquisitim Patria solum, ru Vberem. v ard omnes patriam falutont, ct Nomini gratias agunt, eandem iuxta arborem altare erigunt, votaque persoluunt animo lubenti.Deindὰ circumciris castrametati, muros, ct pomoeria designant, vicos, vias, plateas ;ora igitur, arborem in urbe media dedicant,o eam sacrificjs ceciebremfaciunt, muneribus ornant, pendulis odoratam frimentis. oraculis nobilem . Colonia nomen item eadem ab A culo imponunti ita tamen ut praeponerent A literam prὀ dignitate loci; itaquδ. Aesculum nuncupant. Quo loci populus breui coaluit, ct adauctus numero est, ita ut omnem regionem, inter Apenninum , O mare lato longitudinem porrectam excoluerint.Perpetua Metropolis AESCH,
1 facta, ita in Picentibus Mater Vrbium ; hac qui iam longo antὰ Pictim priscum. Hucusque Casella. Verumenim vero, ASabinis, quam a Vestinis potius fuisse A sculum inhabitatu , docet lapis vetustissimus Asculi, apud Franciscanos do ob struantia. ubi gens Sabina notatur his litteris .
T. SATANVS SABINVS DV VIR. QUINTO.
CA P. PRAEF. FAB. Colligo id etiam ex alio lapide, qui visitur in via Capucinuitum inparictςlaric doaetcra , apud P rosperum Trasiun
63쪽
Philosophum, & publicum Medicinae prost rem;quo quidem in lapide fit mentio cuiusdam Μ.Valeri j;familiamque- ,
Quamuis de re hae parum curandum ; ipse enim Casella, &Sabinos, & Vestinos a Saba , atque Veste eodem tempore genitos esse, omnibus nerui S contendit. Picus autem, a quo Asculum Picenum, regioque Picena deducitur,Saturni F. Iouis frater, Fauni Pater, Latini Atius, tertius in Italia regnauit , quo tempore Baracin Debora Israelam iudicabant , Ut asserierat Lib. I. Cap. za. de falsa religione L. ceelius Lactantius, Furnianus, anno mundi, Vt reor, Iuxta R ' berti Cardinatist Bellarmini Chronologiam IDCLXXIX. Qui fuit auguriorii Pritissimus; de quo fabulose fertur , quod a quodam famosissima Maga, Circe nomine, ob spreta eius amorem, quod scilicet Uxorem canentem stibi praeferret,in Auem sui nominis sit mutatus, ut inquit Eutropius; R ab Quidio petenda tabella, qui Metam.lib. . ista de illo canit.
Picus in Ausonθs proles Saturnia , terriS . Maefuit, utilium bello studiosus equorum. L. 14, Forma Niro, quain cernis , erat; licet ipse decorem Aspicias, fictaque probes ab imagine veram .
pauloqne inserius, de canente, a Pico e teris Nymphis pposita, sic pergit.
----- spretis tamen omnibus , unam
Ille fouet Tomphen,quam quondam colle Palati, Dicitur ancipiti peperi e Venilia Iano . Haec ubi nubilibus primum maturuit annis 3Tr posito cuncitis Laurenti tradita Pico :Rara quiddm facie, sed rarior arἔe cauendi p de canen.
64쪽
Zddit inde verba de Circe, Pici Amore saucia , ita
Menerat in oti as, fίia Solis, easdem que nouas legeret foecundis collibus herbas ; mine dicta suo Circea reliquerat arua. mae simul ac iuuenem sirgultis abdita vidit , Obstupuit; cecidere sinu b quas legerat, herbae; Flammaque per totas Nisa est errare medullas. aenumeratis tandem a Pico Circeis repudiatis amoribus , sede illius in auem sui nominis lx Ietam ic concludit . Saepὰ retentatis precibus Titania frunra , Nyn impunὰ feres, nequὰ, ait, reddere canenti ;TUaque quid faciat, quid amans, quid femina disces, Thabus, ait: sed amans, lasa, o femina Circe es; Tum bis ad occasum, bis se conuertit ad ortus; Ter iuuenem baculo tetigit, tria carmina dixit.
Ille fugit ; sed se folito velocius ipse
Currere miratus , pennas in corpore idit :Seque nouam subito Laijs accedere luis radignatus auem, duro fora robore roriro Figit, iratus longis dat vulnera trnncis . Turpureum Chomydis pennae traxere colorem rFibula, quodfuerat,vestemque momorderat aurum . Tlumafuit, fulvo ceruixpraecingitur auro 3 c quidquam antiqui, Pico, nisi nomina restat.
Sic Ouidius de Pico; de quo etiam apud Silium Italicum LL8, Secundi Belli Punici, ita. zilius Et inclemens hirsuti signifer Ascli ,
'picus quondam nomen memorabile ab Elio Saturno statuit genitor , quem carmine Circe Exutum forms Nolitare per aethera iussit,
Et sparsit plumis croceum fugientis bonorem Virgilius quoque,in verbis Homeri,de poculo, Sc virga Ci
Picus equum domitor, quem eapta cupidine coniux Aureapercussum virga, γersumque Nenenis Fecit avem Circe, sparsitque coloribus alas .
comm u id equidem, sigmentum idcirco eredise
65쪽
ulm; quoniam picus hac aue primus in auspiciis est usus: atque allegorice, pro nono sponso Principe usurpatura superius nosni nato castella. Cεterum Pico mortuo, Faunus eius F. non tantu, ut Regi parenti Par erat, pare auit; veruetia illiun Deorum album relato, immortalia iacrauit vota. Audiamus hac in re Firmianu supra relatum in ii Se verba.
Sed ot Pompilius apud Romanos innitutor ineptarum religionum fuit ; sis ante Pompilium Faunus in Loti', qui ct Saturno nefaria fac ra constitisit, ct Picum Patrem inter Deos bono . fororem suam Fatuam, eamr ni X m si coro it. CAU.
Qua C. Bassus Patuam nominatam tradit; quod mulieribus fata cauere conti remiser, ut Danus viri S. Diuus ella Sext. soti. Caecilius Cyprianus, tract. - de Id Olor. va it Ditium is. ter ceril.Diuos reposita tri ait ; quem insuper lusoriae Pilia inuento- cupi . rem, facundissimumque vrru fuisse aiunt. De illius rati ino, ouem reperiri penes se, asserit, in primo fragmentoru Firmanorum Libro, Franciscus Adamus, eum inseriptione
Picvs PATER FAVM, S ex aduerso, REX PICENI. Et ' TOTIUS LATII . sit fides penes ipsum. De Pici, Faunique gus
progenie plura virg. Ouid. Lactant. atque BurcarduSPJ Phriladςs, Theogoniae Libro 3. in haec carmina.
usoniae Regem Pirum Saturnus, at Ge Et Seniam Fauuam , te quoque Faune , tulit. Eurimedon Fauno, Eurimedonte Perbibia Regis a Phaeacim g Nitrix, edita Nausithoi. E. Fauno Satyros, Panes, Faunosque creatos, istuanorique Volunt, nudaque mater ad s.
Acis, ct ex illo mibaque Simethide cretus, Saepe suo fuit, quem Galatea sitnu P ympba quoque Fauno eis enixa Marica Latinum, Praeneste bino cuius Vrbs sibi nomen habet.
e quibus in pyrataide sepulchri A eis sic legitur Titanae
66쪽
DIAE ONGNIS SATURNI E AETERNAE. DEORUM. MATRI. FILIAE . UXORI; IN PORTU. SEPULCHRUM . TEMPLUM . ET ARCEM.ACIS. FAVNI. FILIUS. PICI NEPOS . SATVRNI. PRONEPOS. LATINI FRATER.
Habetur hare inscriptio, licet ipsi suspecta apud Gregoriu
Gualtherum, amicum meum, eruditissimum virupag, 33 inscriptionum Siciliae. Atque hare de Pico,& alijs, qui Uς'Qrum progenie gloriabantur sussicit indicasse. Pici vero nobilitate laudat Iuvenalis, Satyra 8.versu i 3 o. his verbis,
Tunc licet E Pico numeres genus , alta fues t
A Pico Picenu Italis regio, in qua auctore Pio Aug. Itine rum in tabulis, est Ascutu fertilissimum . totius Italiae, Pil Pont. testimonio apud Pot. de Besso tae 'politano Lib. q. Terra, finesq: Piceni, ab Aterno amn Aesim usq; fluuiu antiquitus protensi; at qua ad Orientam vergit, Adriatico mari: qua vero ad Occidet e, ab Apenino terminati. Cςterum,umbris ne, an Picenis adiecia lit benO nu regio lis adhuc viget. Quid altercado hac in re lentiam fusius alibi in apologetico prb Picenti contenda totis V 'rrb' Miror autem reperiri quoida cidq; obiter di u ος perfricte frotis,ut vel armis quinetii certare audeat nc is d. inter nostrates numeretur, ita Picenotu ipsis inuti si n0 me, stomachumouet; fortius vero hac de re dimicant ri Si Fanes e S. At vero bellicosos Picenus ager Rignit viro i 0ςς adeo Pico res despecti, segne sue, ut Senonib= sint imp se , rebus gestis. Hi naq; cotinuis bellis si adhuc pene ictant Curbe Roma infestar ut, ceperiat. nam is conssipse tu , plures etia in fuga acti. victi, caesi, atq; a Dolabella tander a deieti ad Vadimonem, 't ne quis iuperesset cinquit Flos V 2 m
67쪽
ea gente I qui incensam a se Romam gloriaretur Picentes
vero florentissimis Reipub. temporibus, Romanos iam reis rum dominos, concitatis Italorum armis , ut illis iura Ciuitatis darent, inuitos compulerunt. Nos: vero noc-cipendendi illis forsan praebuit ansam Strabo , Libro quinto
qui genti nostrae maximae infensus, Picenos, ait, ob foedam ti initam eum Annibale societatem , pro militari victo , ignominis- fas viatorum , ct tabellionum operas apud Romanos prabuisse '. Vnde fabellam desumpserit Graecus auctor, ignoro ; non .
enim Liuius, qui de Annibalis gestis fusissime egit; non alis Latini scriptores id affirmare ausi sunt ; immo ipsiusmet Li- risistruit testimonio, plane constat, Annibale Ppaorum Duc Italiam premente multa ab ipsius militibus damna perpes,sos Picentes, aliosque Picentibus viciniores populos 3 sic
enim inquit ille Dec. 3. Libro secundo. In agrum Picenum auertit iter, non copia Iolum omnis generis frugum abundantem ;sed refertum praeda, quam essusὰ , auidi, atque egentes rapi bant . ibi per dies aliquot natiua babita , refectusque miles hiabernis itineribus , ac paluseri via, presioque magis ad euentum fecundo , quam leui, aut facili lectusta mi fatis quieti datum , praeda, ac populationibus magis quam otio , aut requie gaudenti bus , profectus , Pratutianum , Adrianumque agrum , Marsos
indὰ , Marrucino Aud, ct Pelignos devastat. Neque Annibalis; sed Romanorum sederatas Picenas Ciuitates aduersus Amnibalem viritim numerat Italicus ii. Belli Punici Lib. 9. in , Siluilas,
haec carmina . Temperat hac fese Marso cum milite, cumque Samnitum opponit signis, Iapte alumno; At campi medio, namque hac in parte videbat Stare ducem Libyae Seruilius obuia adire Arma , Et Picentes, Vmbrosque inferre iubetur.
Adde, quod C. Terentio Proconsuli tradita una e duodeuiginti legionibus, ad Picenum praesidium, inquit Liuius a. Belli Punici Lib. . Quod si pro Annibale stetissent Picem tes populi, non utique Romani Proconsulem, praesidiumque illis tradidissent Idemq;Liuius Lib. 3.cohortes ex agro viceno, & Gallico ait collectas,ad ultimum prope desperatMD ReiPub. i
68쪽
Reipub.auxilium. 'Perperam itaque auersantur piceni no-
naen,teste namque etiam ipso Strabone, natura Picenus agerabonus ad omnia, cuius maritima ora tranquillasisculenta,necpiratarum Incursionibus exposta ; cuius aer saluberrimus , aeuius Ialices, Icatebrae innoxis, O leues, cuius incolae, it literis,
tum militia clari omni tempore. Illustrium hic Picenora omniurecensum non adscribo, ne quam par est simJongior ue sat sit indicata nonnullos. Quis Adriano, inter Romanorum Imperatores gloriosior j cui soli LOCUPLETATORIs ORBIS TERRARUM titulus adscriptus est ; quod expressit Baronius tona. a. Hadriani Imp. III. Hic ab Hadria Piceni Colonia ortum seducere gloriabatur. Cui Romanorunias Consulum non aequiparandus P. Ventidius 3 Cuius sola posteritas tot Coss. tot costarum praefectos, totque classium rectores, quot nulla fere alia apud Romanos,vetustissimalicet, edidit familia ; quorum sane gestis, non Una tantum Picentium regio ; sed Umnis Italia illustrari utique potuerit; de quibus opportune alibi. Q us inter Pontifices Max. Nicolao Iri Asculano,doctior,& in suos continentior. Quis inter eosdem, Sixto V. Montal tensi magnanimus magis , &honorum amantior3 Sceleratorum odio flagrantior 3 quem unica virtus, unica probitaS ad Pontificatus apicem e coeno hiis extulere. Recenseo hic libens, Gentilis a Montenorum, Iohannis a Valle Munium, Constantii a Sarnario , Felicis ab Asculo, Minoritarum; nec non Nicolai a Fabriano, Ale xandri a Saxo ferrato, atque Gregorij a Montet paro, Augustinianorum Eremitarum S. R. E. Cardinalium gloriosa nomina . Omitto alios, non coenobita S S. R. E. Cardinales , quos solum exhibuit Picenum. Num hi tabelliones, hi viatores, hi lora rij, hi lictores' Sed pergamus. Quem veterum L. Tarusio Firmaeno quem recent lotu Cicco . sculano praeferimus, Astrorum cognitiones' Qis nam ex vetustis, in historiis, paritate latinitatis C. Velleium Paterculum, ex recentioribus, Antonium Bonfinium superat j Ille oriundus, hic natus Asculi. Quem oratorum principem au mir ta est Roma, vigente republicas unus fuit on in uane loque
tissimus habitus, teste Tullio, Titus Beilutius Barrus, riscu-
69쪽
lanias; unus omnium facundissimus , uno bre praedicatur Augustinus Cassandrus,Ficcardensis Picenus, Grauinensum Antistes. Quis vehementius aduersus genteS , pro christiana religione declamauit L. Coelio Firmano Quis in iure enucleando comparandus Bartholo a Saxoferrato, Picenis3 Cui nam veterum secundus in medicina Bauius Μon. santius melius iura Ecclesiae tutati, quam Augustinus Anconitarius, Alexanderque Elpidiensis Quis denique ut Philelphuni Tollentinatem, Enochum Asculanum, dc sex'centos praetereamitentio rhetores, illust res poetasa latinis, graecisque inlisis gratior Angelo Celotio AElimateῬ Quis
Etruscis 'charior Caro Nonano. Quae regio Leligione, Votoque nata, religionem sancti is custodiuit una Picena cti. sus militesne Diis obsisterent iratis, trucidariae Sempronio
Sopho, quam resistere maluerunt; qui quidem populus, post
Christum natum, teste Baronio, ne leui quidemisti picione haeresis reperitur aspersiis . Quot Sa ncti Piceni 3 Siluestrinorum parens, Siluester Auximanus, Augustinianae Eremiticae familiae propugnator,Nicolaus Tot sentinaS, Minori tartarmis, de Obseruantia reformator, Iacobus AsculanuSueCapucino, rum parens, Matthaeus a Bassis, ut sileam caeteros. Ubi quaeso Benedictinus Eremiticus coetus, nisi in Piceno Ubi floruere Camaldulenses 3 Vbi extruxit Romualdus monasteria
Vbi moritur, nisi apud Picentes 3 Quis nostrorum aetat nisi Riccius Macera tensis , primus Chinensibus Christum praedicauit crucifixum 3 QMs inter primos, Sanctum Philippunt Nerium imitatus, in Oratori)Congregatione, nisi firmanus Riccius altere Hi satellites Z hispiculatores 3 Sed age. natio tam ampla , quae habeat Deos sibi proximos prout nos 3 Qui sanctior in orbe locus AEde Lauretanae
ubi VERBUM CARO factum est' haec in Piceno. Haec pio in editate affectu, & cohibe si potes, Christiane lector, lacrymas, preme suspiria, nec inuideas, si potes, Picenis ipsis, no
continuo percitus furore,exclames cum Mureto.Quaenam igitur Rreum sedes, qua Templa per orbem Huic Ie ausint conferre loco 3 ter , ct amplius omnes tante alias felix Piceni litoris ora .
70쪽
Cui Sobmos spectare domi, cui munere Diuum Fas calcare domi es pedibus vestigia Christi. Haec instar omnium de Picente regionis praestanti O , ad invidorum tantummodo , detrectatorumque ora obturanda, cursim attigi 3 nunc autem ad rem mente conceptam
Propius accedens, addam, ex hoc argui posse gentis felicitatem, quod cc Ciuitates breui condiderit, & maritimas rate sedes quaerere coacta fuerit. Cum enim adeo creuisset popu Ius, ut ei Picenum incolendum non suificeret, S. C. nouam Coloniarum prouinciam naue quaerere iussi sunt Piceni, &ad sinistram nauigare ; inde Lucanis proximi incoluere ad mare Tyrrhenum,qta idquid a Surrento promontorio ad Silarum amnem interiacet, Picentini vocitati ; quos a Picent, bus , maris Adriatici accolis originem traxime testantur ,
Strabo Lib. s.& Plinius Lib 3.cap. 3 qui quidem Lib.eodem, cap. I 3. 3 O mille praesto fuisse auxiliares copias, socialesq; legiones populo Romano adiungit. A Picenis item Garganum montem in Apntia, possessum indicare videtur Cato ; hinc Asculum Satrianum ab Asculanis Picenis fui . constructum, Asculumque, a patria, verisimili ductus coniectura assirmarim esse vocatum. Oppida, veterum Scriptorum testimonio celebrata habuit, Castrum, Cupram maritimam, Truentum, Numanam, Anconam ; intus Vero , Septem pedam, Cupram Montanam, Firmum, &Asculum , utrumque, ut Sigonius ait de antiquo Iure Italiae, cognomine Picenum, Adriam inde, Matrinum Amnem, Auximum, Iguvium , .Potentiam , Plinius vero Praetutianam regione, modo cum Piceno coniunctam, modo ab eo separatam si gnificat,cum de Piceno ita loquitur. Picenos tenuere ab Aterno Amne, ubi nuuc ager Adrianus, ct Adria Colonia a mari septem
milliapassuum, Flumen Vomanum, ager Praetutianus,Palmensisque; item Castri ouum, Flumen Basnum, Truentum,cum Amne. Flu mina, Albulates, Suinum, Heluinrem, quo finitur Praetutiana regis , Picentum incipis . Cupra, oppidum, castellum Firmanorum , ct
super id Colonia Asculum, Piceni nobilissima; intus, T 'vana, in ora,
cluana, Potentia, Humana, Ancona. ratus, Auximates,'regranis