Chronique du religieux de Saint-Denys, contenant le règne de Charles VI, de 1380 à 1422

발행: 1839년

분량: 778페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

41쪽

34 CRRONICORUM KAROM SEXTI LIB. XXXIV.

dam curialium fideli relacione comperi ipsum ducem fugam similem pluries assectasse quam cum assequi nequiret, litteras manu propria scriptas Aurelianis Britannieque ducibus, regi quoque Sicilie Ludovico nec non et comiti de Menconio secretissime misisse continentes ut iure consanguinitatis et

fidelitatis debit genitori, ipsi quasi in servitutem redacto

opem ferrent. Que ut ad Parisiensium venerunt noticiam, portas ille ceperunt solito diligenesus custodire, et scrutari si quis exiens aliquas litteras secum ferret, et excubias noeturnas armati persolvere in circuitu domus regie sancti Pauli, ne inde furtim erui valeret.

CAPITULUM IX.

Duces comm ioniceivilis quosdam ineareeraverunt eives sine auctoritate quamnque.

Commorionis tamen popularis duces, regium parvipendentes mandatum, sequenti die Iovis vicos civitatis more suo armati peragrantes cum quodam Philippo de Monte nuncupato, ex mercatoribus et summe auctoritatis civibus sere usque ad sexaginta de suis domibus violenter et ex insperato eruerunt, et de facto diversis mancipaverunt carceribus. Cognicionem cause vera relacione didici, quia prima commocione popularium sine auctoritate principis arma capere nolueranti et ne ex tam temerario secto gravi punicione digni ducerentur, mox dominum ducem Guienne adeuntes asseruerunt inde ex apprehensione regem immensas eccunias Percepturum. Quod verbum

percipientes ipsum sine signo displicencio acceptasse, iterum sugestione quorumdam assistencium eumdem induxerunt ut dominum Iohannem de telle, cancellarium suum, quem expulerat, ad statum pristinum revocaret. Communitatis iterum

42쪽

cΗRGIQUE DE CHARLES VI. - LIV. XXXIV. 35

que te due de Guienne tenta lui-meme plusie s sola deri'ωhapp., et que, ne minanta Eussir il enuora se hiement des lettres sign&s de in main auedum d'Oritans et de Bretagne, a mi de Siciles uis et a comis d'Alenson, mur Ies prier, a no de liens de la parentes, a nom de la sidεlita M'iis devalent a mi sola sero, de venira son aido et de te tirer decla captivi id dans laquelle on te retenait LesParisiens, instruit de ces circonstances se mirent . garde los porte de la ille ave les plus grandes, cautions On ut solii de fouillerious ceu qui ortalent, muris'assure s'il ne portalent mini sure inuetque lettres, et l'on tablit des postes mur si ire e guet enarmes inutes las nulla autour dea'hotei rorat de Salia Paul, asininu'onne psit enleve te prince surtivement.

Cependant les ches de la fidition m ὐpit des itares Quoi, recommenderent te tendema in eudi a parco ir en ames le rues dela ville, arant . leur tete uti certa in Philippe du Mont Iis arrachisent

aveo violetice de leurs maisons μὰ de mixante des principaux hovi geois et marchands, et les sirent eter en prison. I'ai su de honiae partque e qui avait sitermini leur arrestation, 'est qu'a commenc ment de l'emeut iis,'avalentias volitu prendis te armes ave lega utres sancta permission du mi Toutctois lec ditieux est raγε eux- memes surcies cons uenoes de Ieur attentat et redoutant ui chati ment vhre, aliarent trouver monseigneu te duc de Guienne et tui assuiarent que cette arrestation procurerat auiso de grosse sommesd'argent Vorant que te duces ramutat sana ibinoigue tro de μplaisir, ii Ι'invithrent, 'apias les suggestions de quotque uris de relinqui se troiivalent th, et teladciddrent Drhintinrer claris se anciennessonctions messire Iean de Nielle, son chan lier, D'il avni destitud. Leduc, cfdant aussi aux instances de la multitude, consima dans soninoe Mon de Iaequo ille, qu'il mali nomines pilaine de Paris mis

43쪽

a6 HRONICORUM AROLI SEXTI LIB. XXXIV.

precibus acquiescens, Leoni de Iaquevilla, quem constituerat capitaneum Parisiensem, officium confirmavit Dyonisi vero de Calvo Monte, immundo excoriatori peccudum, pontis sancti Clodoaldi et Symoni Caboche pontis de Charentonio commisit ustodiam, prestito fidelitatis juramento quod nec quempiam hostem urbis per illos ingredi paterentur.

CAPITULUM X.

De domina de charoloys.

Iam pridem regali consilio prepositi mercatorum et scabinor uni Parisiensium vallidis precibus ut dominus comes de Charoloys, primogenitus ducis Burgundie, cum uxore sua ilia regis in Flandriam ducerentur, summe auctoritatis Gandavensium urgenses obtinuerant, quibus et sequenti luce pereelebre in domo ville Hebraverunt prandium. Addam et non sine causa, quod peracto convivio non sine actionibus graeiarum, in signum fidelis amicici mutue capucia alba susceperunt deserenda, se et sua osserentes ad suum beneplacitum quociens opus esset. Nam prout vera relacione tunc didici, propter hoe ultimum ad urbes famosas regni miserant, et simile responsum acceperant, excepto Senonis addiderunt quociens id ex voluntate regia proveniret. Tuncque non immerito timebatur ne inde maiores rebelliones civiles quam antea

moverentur.

Prefata autem domina, cum octava die mali humensibus Parisiensibus summe auctoritatis concomitata usque ad Indictum Pervenisset, et ipsis redeuntibus liberacionem avunculi sui domini Ludovici de Bavaria dulciter recommendasset, inde ad

ecclesiam sancti Dyonisii cum marito suo venit cibique devo-Dj9jljred by Corale

44쪽

il conficia arde du poni de Min Clota .ra'ignobie quarrisseur Denrs de Chaum t et celle desponi de Charentona Simon Caboche, apria leur avoir sit preter sermen de n'en livrer te passages auctiuennem de la ille.

De madam de Charalais.

45쪽

as CBRONICORUM AROLI SEXTI LIB. XXXIV.

cione peracta Franci e vale dicens, a multis militibus et armigeris armatis, qui eam hucusque expectaverant, usque in Flandriam est perducta.

De incolumitate regis.

Dum procellosis ac pertimendis nuctibus, quos Prescripsi,

agitaretur civitas, rex infirmitate solita laborabat. Qui decima octava die mali sanum animum resumens, ad Nostre Domino Parisiensis ecclesiam cum dominorum ducum Guienne ac Burgundie, nec non multorum illustrium sollempni comitiva peregre prosectus est, Matri misericordiarum gracias redditurus. Idemque secit devote plebs communis, viros ecclesiasticos de ecclesiis ad ecclesias processionaliter prosequendo. Nec sub oblivionis tumulo estimo sepeliendum quod sibi illuc tendenti

sepedictus magister Iohannes dearmis, mercatorum associatus preposito et scabinis, sibi obtulit cap tum album ville, reverenter supplicans ut ipsum in signum ordialis amicicie quam gerebat erga urbem et fideles cives suos in ea commorantes, ferre dignaretur. Quo sine dissicultate obtento, aut regie, curie Par- lamenti principales et summe auctoritatis cives idem facere vallidis precibus compulerunt cum rectore venerabili Universia talis Parisiensis , statuentes qui ducem Aurelianis, comitem Virtutum fratrem suum, comitem de Alenconio et ducem de Borbonio adirent et sciscitarentur quid mente gererent super omnibus prelibatis. Ipsa et eadem die, rex certos nuncios milites et armigeros, ad prenominatos dominos, ducem quoque Britannie cum apiciabus regiis destinavit, monens omnes ut ad ipsum accederent ob-

46쪽

cRRONIQUE DE CHARLES M. MV. XXXIV. 39

Pendant questa ille init agit& parcies orages violent et terribies doni 'a pari plus haut te rotis'avat pa cesiara'εtre malade Lo 8 mai, i revin . la sania, et se rendit en Fleri se . l'εglis de Nouemme de Paris, accompagni de messeis uredes dum de Guienne et de Murgosne et d'unio reu coriage de noues seigneum, muri ei re graces . I mre des misisicordes Le men peus t/moigna a si in reconnais sance enversiis pax des acies de dἡvotion, et suivit procession Ilemenide clem'd'inlise en inlise. A cetis oceasion e nedois mini passer ous silenceriu'au moment inde mi ruit en cheminmur Nouemame, malue Jean de Trores, quo nous mons dri inu veni nom- , vini a s rencontre, en compagnie duitavo de ma etaias et des chevins, et tui pessent Ieschapem blanc de la ville, en te suppliant respectueusemen de voesol bie te porter comme euve de la cordiale assectio qu'iLavait murda ville et mur les sidἡles urgeois de Paris Letoi rarant consenti satis dissiculta, iis obliserent par leura instances les principaux personnages de la mur et durarie-ment, las plus consid&abies d'entre lac urgeois et te v/ndrable re stur de l'Universise de Paris . entire auiant, et charserent une M- putation d'alter trouxerrae ducta'Oxltans, Ie comis do Vertus, son his, is comis d'Alenso et te duc de Murbon, mur connatue leum

uom parilesquelles il las invitai h veni tui retare I'hommage quilis

47쪽

40 CHR0MCORUM ADLI SEXTI LIB. XXXIV. sequium exequturi debitum; addens quod eorum consilio dirigi

volebat in agendis, et mellifluis eorum colloquiis r reari. Iam nuper nuncios suos ad ipsum direxerant scribentes humiliter tanquam domino naturali, quod prompti erant eidem servire, seque et sua offerentes ad sue beneplacitum voluntatis. Dux quoque Aurelianis in civitate sua sub pena capitis preconisari secerat ne quis ex incolis sibi subditis regis similiates vel subditos iniuriari verbis ausus esset vel de facto. Cum vero prefati nuncii jam ville Parisiensi propinquassent, audientes comm

cionem civium, non immerito territi se usque Carnotum traxerunt, donec audierunt regem effectum incolumem et quod nuncios suos ad quos transmissi fuerant dirigebat.

CAPITULUM XII.

In domibus doma dueis ae regine plures utri que sextu nobiles eapiuninret ineareerantur per reetores sedleionis eirilis.

In domo regia sanet Pauli, duodecima die mensis mali, magisteriustachius de Pavilliaco, ordinis sancte Marte de Carmelo, in sacra pagina prosessor eximius Tulliana eloquencia pollens, apta quoque ad alliciendum animos auditoris, ad

requestam ducum sedicionum civilium, super inconvenientibus ab eis perpetratis perorandum suscepit coram rege. edi uni

quidem esset scriptis inserere quam dissus deduxerit, quod non in contemptum ejus apprehensiones curialium et intenciones peregerant, clani et si invito domino duce Guietine, neque debere irasci, quia juvenili etate segregati fuerint, qui sibi persuaserant ab honestate regie dignitatis et progenitorum moribus deviare. Ad propositum inter cetera exempla ineptum reputans hortulanum in horto odorisero herbas non eradican-

48쪽

lui devalent ii des irait, Jovinibit les eniseleni de diverses a sta ire iec,'delairer de laura conseiis mur les mesures h prendis Ceux-ci, deleur coit, Ita avalent adresia depuis plusiora oum des message hiis tui crivalent humblement, comm . leu seigneu naturet, qu'iuhtalent prela Die servir, et qu'iis mettalent . in disposition leura personites et Ieum biens Leduc d'Oridans avait meme sat publier dans saville qu'il defendat a in des habitanta, solis mine de mori, d'insulter par de propos ou des acies offensant les servitora ondes s et durol. Ilais tradit Opuias, arant appris hie de distance de Paris tesimeutes qui avalent delata dans cetis ville, furent si inrarsis, qu'il se reptiisent fur harum, et rolournisent uriu'a momentis iis furent que te mi init reveni la sania et avait enuorh ses dεputes vers

Le 2 mai h la requete des ches de la dition malire Eustache de avitis, dera' dre de Notr Damera Carmel, savant prosos eureia thdologie et orateuessor lloquent, qui posseda ita uia haut degrel'ar de persuader alta harangue te mi dans sonaoteliorat de Satnt-Paul , mur justifer inus es excis qui avalent με commis. Ce semitennurer te lacteuesque d'ex se ici tout a long Ies considεratio par emuelles ii prouua qued'arrestation et l'emprison men des gens decla cour,'avalentias με satis par mlpri mur soci autorita, bienque algis monseigneu te duc de Guienne, et γ'il ne devait pass'ossenserinu'on esit eloigni decla personne ducimne prince de gens qui te corrompatent et qui cherchatent Die ἡtourne des devotra durang rorat et de bonnes,mur de se ancetres u cita, entremuis o et de comparaison, 'exemple duciardinier'u'on humerat am rement, si, dans uniariore, ili'arrachai pacies mauuaises herbes

49쪽

tem nocivas, que non sinunt odoriseras incrementum suscipere,

sic et impune relinqui, impedientes ne a floribus liliorum prodeuntes virtutum summum culmen obtineant, indecentissimum reputavit, addens regem debere optare ut tales velud radices inutiles evellantur.

Cum Leone dedaquevilla, capitaneo Parisiensi, duces comm cionis civilis tunc aderant, qui verba in pectora alcius imprimentes et intemperanci facinus concipientes, ut alias, unctis secum ex plebe humili sere decem milibus semiarmatis hominibus, exacta media luce ad domum regiam sancti Pauli redierunt, et prope vesanis clamoribus a rege obtinuerunt ut a domino Guienne audirentur. Ipsum ducem timor nec immerito invasit, ut cognovit domum regiam viris armatis vallatam, sciens quod popularis insana temeritas, quam innatus suro sepe exagitat, nec racionis ordine regi novit, vel miseracione deflecti, sed semper prona ad scelera perpetrandi iam inaudita. Indeque territi sunt sibi omnes nobiles astantes, et precipue ut audierunt ipsorum oratorem, magistrum Iohannem de Trecis, hec in substan-cia loquia a Poscunt, inquit, excellentissime princeps, quotquot cernitis convenisse, ut iterum proditores domum regiam se et quentantes, qui pravis sugestionibus ad vicia multiplicia vos inducunt, incarcerandos tradatis v Eidemque respondenti se credere secum semper fideles familiares habuisse addidit Que protuli, sciunt omnes et singuli dignum ducentes ut eradi centur herbe male, ne impediant florem juventutis vestre virtutum fructus odoriseros producere a Duci suorum innocenciam alleguanti et roganti, ut contenti de jam captis in suos amplius non sevirent, minime obtemperandum statuitu et cum alte et intelligibiliter quos petebant nominasset, mox Leo de Iaquevilla, sexdecim viris associatus armatis, aulam domini ducis Dissilireo

50쪽

CARONIQUE DE CHARLES VI. - LIV. XXXIV. 43

qui Moussent les plus belles neurs, et i conclut que, par la memeraison, omne deviitioin Iaisse impunis ceu qui emphchatent les reteton des Mur de lis 'atteindre iovis en beaut et out leurωlat. I fout que te roi devat multa iter M'on si disparestre deuelles

gens comm aulant d'herbes inutiles.

Moia de Iac ex ille, capitaliae de Paris, et les principau ches dela sedition, qui in trouvalent l. De perdirent rien de ces paroles, et se promirent hieti de ponasu iure te mura de leura attentata. Αyant prisavec eux dans te menti upleirta de dix mille hommesa demi armA, iis revinrent ansa'apia midi . l'hoteliora de Min Paul et obtin-rent dii mi par tenus cris orcei Ariu'i engageat monseigneu lo ducile Guienne Dies entei re Le due ut salsi de si areu in vorati l'hdiel rora enutronii de gens armct i savait que la multitude aveugle, quand elle est fgaroe par a fureur, D'heoute, I raison nicia pilis,

et ne recule devant aucu crime Les se igneur de s suile furent aussitias effrnyεs, furtout quan iis entendirent mattre Iean de Troyes,l orateur de la oule, 'exprime en es termes hs excellent Prince tous ceu que ous vore rassembles ici, demandent que Iesu tralues qui restent encores la mur, et donicies mauuat conseilsu vous entralnent dans inutes sortes de vices, leur solent livrbs mur

SEARCH

MENU NAVIGATION