장음표시 사용
221쪽
Quod si quis sub aliquo Duee meret , militari tantlim rei addictus, taetera mianisteria despieit, nee se mereaturae ossiciis immisceti quanto magis qui fidei exer-Aeet militiam , ab omni u negociationis abstinere debet Sacrum regimen , &Mundi negotia nullam inter se foetetatem pati possunt ; discordia adeo sunt, τε te
inuicem eiiciant & trudant , bituminatum quid mundina opera praeserunt, cum . tractari non pol snt, quin visco manus & animos obliniant , nostrasque mentes ad se trahentes, a rerum sacrarum amore penitus eas avellant ἔ hae in sententia Aiapostolum fuisse,doctissimus Alaeta Morus docet his verbis Nemo, in aut Apost tus a mili ans Deo, halapvisa πινουν impliceraνt eten/mst hisce implicios, assis Myes fueraνe volueris, similis est et , qui paleis ranataν taceudium restinguere. Nee aliud fuisse in causa doeet Diuus Hyeronimus, cur Deu1 olim praeceperit, ut frugum fructuumque primitiae supremo Hyerare hae donarentur , nisi quia victa vestituque satis Sacerdos ornatus , quacumque alia terrena cogitatione liber,totaeontentione diuinae disciplinae se manet paret. Cum ad praenobilem quendam magistratum ea pessendum semel Synesius Pto-laemaidis Antistes aduocaretur , constantissimε eum reiecit, illud asserens, olim . apud Aegyptios & Hebraeos simul eum Saeerdotio politieum regimen iustis e raotionibus coaluisse, quae tamen rationes nune temporis non suffragantur , cum fimul haec duo necti non possint. Reιpubliea admisistrauda vim ca Sauνdotis coniungere,ye inde est, ac ea nere, qua nendo connecti debeant. Deus enim ipse sacrum a r gimine prophano discrevit, & a Mystarum vita vitam lateorum i alios ad infim rum rerum 'ces conuertit, alios sibi sociauit. His etiam, subdit, prophana negotia , quo magis saecularibus viris aeeommodantur, eo etiam magis ab hominubus Deo saerisque rebus initiatis fore aIiena , nee sibi vires illas eamque mentem inesse, ut simul Episcopi maximum munus, terrenasque res agendas assequi possit.Quia vero aliorum Antistitum exemplum ei obijciebant, qui simul Deo,mumdoque vacabant, modestissime respondit, se quidem eos damnare nunquam ausurum, sed potius eorum aptitudinem admirari, qua possent utrique Domino in sese uire i Soli quidem hos eomparandos, qui luee illibati sordibus immoratur, se Cvero huiusmodi esse, ut si terrenis istis rebus inuolueretur, vix totius Oceani aquis collectas ex his maculas abstersurum. Oνdinatum est, ut illi quidem , in rerum ego νι, vos autem in strecibas versemaν, quid uitaν reduris e qui neqae, in gube Ram.s , se falιὸ , ut gubernemus expetis: otio opus es ei, qui eum philosephia Sacem duistisngitur. Non condemno Discopas , qui ia νeram negotys versamur 3 ρι magiι miror en, qui υννοmque posseur: mea facalias asa est duobur Domi is seruire ἐβ ver. sust aliqui, qua se I a condensiense ladaniaν, paternuι βαλ, ct Sσcerdotis furat, o Gaisaram ρυfecti eo . Radias elim S lis cum sereare versam , p. rus mantas non is sinat- ρ Ego vera hoc idem cum fuer , fontibas ct marium
Sic Diuus Radbodus Traiectensi, Antistes Galliarum Regi ad quoddam sui Regni negotium pertractandum eum aduocanti respondisse fertur, fas quidem esses VtPrincipibus suis paratissinii populi obediant ed Episco ram non esse faculara, implica νι negotys, in quorum castris milites Christi militant, totamque eorum operam in gentium utilitate colloeandam. Diuum etiam Hugonem Lineolniensem PraesuIem aeertimε suus Arehiepiscopus iniectatus fuit, eo quod de plurimis , quibus implieabatur saecularibus nego iijs eum castigaret I resipiscens tandem Episeopus haee reddidit. Libenter Uo c. iquod autem sapὸ te reprebendi .e. me ρ .iret; sid quod id crebrius non feci, i
Si in arando solo, auerso vultu,laboret Agricola, non rectos,at obliquos sulco RS , Dominum coget,ut ad it Iud exereendii munus imparem E sua domo rei j
222쪽
Caput Quadragesimumtertium. 22 I
. e Iati idem de Episcopo dixerist hie enim si post laborem in sita Melesia exeolen- f.,
da susceptum, ad sareularia negotia mentem suam conuerterit, ad Epilcopa IO M testet. munus administrandum , sacrasque tractandas res ineptus fuerit,oportet; qua qui ης ψ , i ridem sententia verba illa Christi Domini ore prolata , Nomo αιιι.-ι -...is ad . -νω- , er νωρ ciens ναυ, αριοι est Regno Dei , excepit magnus Suarius, Regni Dei nomine militantem Melesiam intelligens ἱ multo autem minus aeternam ipse
gloriam assequetur, si Regnum Dei triumphans Ecelesia sit. Hoe idem ad Tertulliani mentem, cui pariter Theophil actus adhaesit, verbis Lue ins1. illis, quibus Apostolos, eorumque Successores edocuit, caelestis Magister indieavi ti: Da lambi vestri pracructi: ac si diceret, quaecumque spculi usum sapiunt, amo- τvete, curas omnes terrenas exoluite; succingere debemas lambos, adest, expedita eo MMe. esse ab impedimentis Iacimosa vita est implicata. Theoph in Ut autem altius animis nostris saluberrima haec scientia adhaereseat, iterum, μμ 'sed alia dicendi formi e uestitam eam expressit ι Attendite au/em υabra, nefa graviorar corda vestra in crvula, ct ebrietare, est caris bulas ista, hoc est iux- Hia Arabieum idioma, di solucitia ne rerum mandi et his autem aperth indicat, quod sicuti, qui veniti dediti pergraecantur, impares fiunt ad regimen populorum graviaque negotia pertractanda, sic pariter hoc idem dicendum de his, qui nimia rerum terrenarum sollicitudine occupantur: quin, ut ibi Euthimius docet,a eaelestibus pertractandis & recogitandis eorum animus auocatur, & quod deterius est,
Titi verba perpendenda aceu ratissimE sunt. Optime igitur factum,ut ad hoe idem edoeendum tum Sanctissimi Pontifices, de Magistri, thm saera Concilia simul eonspirarint. Clarissime hare omnia Diuo laeobo Hyero limitano Episeopo sionifieauit Diuus Clemens Pontifex Petri discipulus de in Vaticanae Reipublieae ad mi.
nis ratione Successor; verba eius haec sunt. Te quidem o νυν irreprehe. iluervii eνe , est Lmmo stadio niti, Ut om ues vita butus occvMiones abiicias. uetuit ei, I, 2. ne pro ullo in re pecuniaria sponderet, suamque operam inter litigia & eausidieos quia Edaret, ne scilicet his a sacris cceremoniis mens abstrahatur & praefocetur, adeo ut 'suu in ministerium, ad quod electus Se euectus a Deo fuit, rite exercere, & explere non possit: Νιρνa carus praesen ibus hstm tuum curis, non possis verbo Dei υaca re , ct secandum veniatM regulam secernere bonos μ malis: ista eisim vera, qoa sibi ratis congraeνe superias exposa mus, exb beant sibι inuicem incantes Irici, ct te nemo occ per ab ιιs stadys, per qua salus omnisur ιιών. Nec tantum Episcopis hoc sacri Canones prohibuere, sed Presbyteris etiam & mn A,os Diaconis,ca condatione, ut si delique in suo munere spolietur: bisopos aαι Pras ς ε - 3 lyter, a at Draconas, nequaquam faculares curas assumam, sin aliter , deisiaών. i halcedonense item & Carthaginense Concilium hoc idem sub Censoriae ani- ω. can. 3. maduertionis poena prohibuerunt: Patres autem,qui Carthaginensi Coneilio ad. 'ς fuerunt, tanta in hoc contentione laborarunt, ut lacris Ecclesiae suffragiis eos Diast a 'spoliarent, qui suorum filiorum orbitati tutorem Presbyterum instituissentia.i Dasad altare Dei non meretur nominari in Sace'do um ρrece, qui ab altaνi Sace Mosesct M-stros voIait aaocare. Hanc certe poenam in quendam e sua Diceeest Di. Du, c yprianus irrogauit, eo quod hunc saninum Canonem iniurius violarit. D Cip ep. In hoc praecipue Episcopis omnibus commendando, eximie Diuus Gregorius L n aureo opere, quod Pastorale inscribitur, laborauit; eo autem magis neeessa - ν, ἴνriuin hoc tantus Pontifex aestimauit, quo ea aetate plurimi erant factis a rebus adeo auersi , rebusque saecularibus impediti, ut pene in istis solum agendis oblectarentur, interque eas,velut inter delicias, se dulciter volutarent: quam autem molestum hoc Deo sit, ex eo ipse primum confirmat, quod ex ossea Uate minatur,or em sicut popuIus ,sic Saceνdos; dum in prophanis negocijs peragendis, & cadu. OR cis operibus pertractandis vix a saecularibus viris Episcopi discernuntur, tum eiatiam ex eo,in quod acerbissimo questu erupit Hyeremias : Quomodo obscωνat mest auram , muIatus est color optιmus , dioersi sint lapι es Sanctuaνν, in capite Thren. 4 a. avrum plateaxam: Egregie hic Poatifex doctissimus explicat, quam abie ae Sanctuatis
223쪽
o a urum, quo olim pretiosissivi irradiabant Episcopi,inter huiusmodi actio.
n. i piste. nes obsolescat & ualleat ; quis credat gemmas illas, quae ad sepremi Sacerdo. Α. tas vestem illustranda iri in Sancta Sanctorum eliguntur , veI pyroporum & iaspidum instar Samstuarij faciem sunt ornaturae, inter sipeulares sordescere curas, dilutulentis rebus obuolutas miserandum in modum eκtinguit His vltro adhaesit saera Synodus Tridentina, quae tum in Cleri, tum populi Christiani moribus eorrigendis veluti primum lapidem hanc legem collocauit, qua Episcopos ad residentiam obstrinxit, eaque omnia ab se remouenda, qua suam mentem a tanti Sacerdoti onere amouerent .
SV I muneris Maiestatem nimis obscurat, & ab Insularum nobiIitate seruanis
da discedens nimis eas de honorat, qui curas omnes, labores omnes,& stu-riuia in terrenis hisce rebus peragcndis impendit, quae potius ad Dei gloriam, ad populorum salutem deberet absumere, cum ad ea praestanda nos Deus elegerit, Na*ian. qui teste Diuo Gregorio NaaianZeno, calestis mi i os designauia.' Quam abiectum & degenerem animum ille ostendit, qui non corruptos & vitiatos sui populi mores , sed rem, quae improspere cesserit, pluris aestimarit, ma- Apocal. gisque curis humanis, quam sui curae gregis euigilet; e stellarum nomine, quo in Apocalypsi designantur & ornantur Antistites,probe innotescit, ea terrenis a rebus mentura longe futuros, qua Caelum arerra discedit. Apposite hic commemorauerim, quae de Libanio Sophista Sitidas, & Euna pius. I - 'Iq reserunt: maximo hic pretio ab Antiochiae Principe Iuliano habebatur . ea quoi,' Auia. de causa Praetor ij Praefectura fuit ab illo donatus:constantisti me elarissimam eam dignitatem Libanius reiecit, asserens longe pluris sibi esse Sophistae nomen . ae Praefecti munus e non tempus tantum utili sis a se impendi in Sophistae discipIina aestimabat, sed ii Iustriorem se ipsum reddi e Philosophip studus, quam e Reipu Chii eae negotiss: sui nominis iubat diminui censebat Θ Praefecturae ministerio, quae licet illustrissima aliisque ardentissime concupita , longe tamen Philosophic ι n minis nobilitati concedebat: licet enim Praesecti munus opulentum & perhon riscum esset, tot tamen tantisque distractionibus erat obsitum , ut eos a se splendores eriperet, quibus PhiIosophiae facultas illucescebat: an igitur sibi suadeat Episcopus, nullam sui nominis diminutionem faciendam, suam famam non de- eo lorandam , suaque opinione deperdita magno pretio habendum a subditis , si terrenis rebus lim misceatur,leaque etiam ipse avide pertractet, quae vix viris *cularibus conceduntur Qua autem mense ansmarum Prasul honore pastorali inter cateros initar, est in terrenu negotys, qua reprebesiere in ala r debuit er ipse υefιιών ' sic Gregorius. Illud icia iit, adeo ab ipsis suum munus de honorari, ut iuxta ea, quae Di Brigit in Diuus Ambrosius cilitiis indicauit, qui ex Episcopis rebus laeularibus mse implicansab amore sponiae suae distrahitur,adulter sit, tamque illustri connu-hio indignum se praestet ; pari autem modo hic vilescit ac Samson, eum Philistaeorum lusibriis & scommatis fui: exceptus ; ipse enim etiam mente coecutiens, inter rerum prophanarum tenebras, ad terrestrium sollicitudinum versandam molam alligatur : Hse Diliae Brightae Virgo Beatissima. Vides igitur, quam ex Episcopali sedc de illiens praeceps ruat 9 fi se desciscat, qui prophanis negotijs ir
Utinam illud impressum animis nostris adhaereat, longe alia nobis peragendanc gotia,quam quae maximum nobis negotium facessent,cum ad aeterni supremiq; Iudicis tribunal si stemur rationem reddituri: excelsa negotia haec sunt non abiecta , caelestia non terrena a quae scilicet in hoc versari debent, ut populi Deo se
224쪽
Caput Quadragesimum tertium. 22, 3
votaeant, ut diuinum Pastorem gentium nobis commissarum greges assequantur: ε His tantum negotiis nos Deus addixit, viresque opportunas dedit, ut illis vacaremus : Nego ι mim dum υenio. Quapropter ne consortes supplieiorum & obiur- Lue. y M . satiouum fiamus, quibus inutilis ille seruus assectus suit, qui talentum sine ullo luero otiosus seruauit,dignitatis acceptae talentum mundanis rebus obuoluere non debemus: nec enim, docente Diuo Gregorio,aliud est, Talentum ιο terram Ρ- ΓλGregor. dere est acceptum irae xum terre 33 implicare, lacram spirιι uale non quare- ' 'd
Hae etiam de causa, ait Theodoretus h veterum Praeeeptorum sententia , eum Theod q7 Deus ex accenso rubo Moysem euocauit, Ut non greges, ut Pastor, sed populos, L 'i' ut Princeps moderaretur, ei praecepit, ut sibi calceamenta subriperet, selse cat, Exod. s. s.ceamentam de pedιbus tuiri mortuorum enim,animantium pelles,e quibus calceamenta componuntur,curas saeculares significant, quat a se populorum Antistites tenentur penitus amouere Hoc idem pariterDeus indicauit, cuni praecepit, ut anti B quae legis Sacerdos, in quo novae legis Antistites exprimebatur: Rationale indue V ret, in quo duo haec verba Veritas ct doctrina insculpebantur. vi r ieet ostenderet, Exod i . quod cu Episcopus sanctimoniae & sapientiae suum animu deuouisset, absq; sacrileia 3 'gii nota non potetat eum rebus iacularibus, viri'; mundanis implicare,eo promius modo, quo sacrorum violator aestimatur, qui calicem Deo saerum ad prophanos usus adhibeat; non mihi haec debes, at Arnoldo Abbati doctissimo: signia fieare his voluit, auo qui hac veste induisar, in qua luιeris doctrina , cst υeritasi νυμ est, coUecratum doctyina, ct veritati pectus suam ιntelligat, neque debere verru Dom. saecularibus negotjI, actionibus, or lucris occupari. Sane qui Episcopi muneri intentus singulas eius partes cupit absoluere, tantum laboris, tantum curarum in eis perficiendis inuenit, ut vix sibi temporis aliis quid superesse videatur, quo leuioribus rebus incumbat & in alia abstrahatur, quae licet grauiisima videantur, nullius tamen momenti sunt prae illis, quibus sacra dignitas oblidetur: opportune hic apponantur ea , quae lacteo atramentossilentia st Iicissimo calamo Diuus Bernardus ad Eugenium Tertium, omnesque C in eo Epileopos scribens exarauit; eorum nempe animum caeli instar terrenis a idibus longe discessurum, rebusque tantum excelsis de cogitationibus sacris oc- Ο i
ex his quae praemittit hoc inde consequitur. Ims re non duώites bonis prasandum, est feriendum malιs , si animum riuideus, or Dei rebas, or tuis pariteν reculis volueris impeνtiri. Leuissimas reculas tantus vir appellabat qnaecumque negotia licet fingentia, quae ad temporaneum summi Pontificis regimen spectabant, quis hine non colligat, quot quantisque obiurgationibus inuadendus esset ille Episcopus, qui res inter domesticas & sacras animum distraheret, curasque laboresque cliuideret ξ
Diuitiarum amorem maxime in Episcopis este indecorum: Cap. X L l V.
OVuoeumque vel perlevi crimine Episcopalis dignitatis omnibus veneraniadae candor obscuratur: sed prae alijs turpissima ea labes est, quam auarities p . qua si nil igit, eo quod ,cum maximii omnium huic dignitati dissonet, eam pariter maxi- arpar. . ε' me de honorat, aeternoque dedecore insularum iubar ob uelat
225쪽
In immoderato opum amore iuxta Magistri Angelici mentem , auaritia versatur, qui e corde tanquam e fonte diffluens, in exteriores aetiones exundat, vel He . nimis studiose perquirens, vel contra liberalitatis leges eas adaugens: hic sa-Dς vituperandus in Omnibus est,at praesertim in sacris vitas,qui suis omnino commodis abstinere debent, eaelestibus tantum & diuinis rebus i menti, eoque magis a fictilibus opibus alieni esse debent, quo ad veras Virturum opes auidiorem animum conuertere debent i iuxta illud Diui Becnardi, V era diuina no sana opes Medui μω, 'sas secum conscientia porias, vi se te .m diue1 flat. In Ier reliquas optimi Mediei partes eam maxime Iequirit Hippocrates, ut conis temptor diuitiarum sit, nisi enim coHemptum flec ηι rvm habuerit, suae facultatis excellentiam assequi nullatenus potest, dc illustris famae culmen attingere: multo autem validius in Epistoris hoc idem requiri quis nesciat, qui populorum di. ulni Podalitii sunt, morum Magistri,dc ad cς testem beatitatem duces populorum: quapropter ornamenta Episcoporum recensens Apostolus, hoc etiam apposuit, Non capidum si quod ιdem in Apostolicis constitutionibus confirmauit Diuus Cle- rimens, asserens memonum iamiliarem, Deoque maxime iitumaeam esse auari- Utiam: diuitiarum appetens non a sacris tantum muneribus, sed ab ipso politieci regimine remouendus videtur, cum nulla possit authoritas ei conferri, qui opum amore tenetur, ni turpiter prostituatur . optime hoc sapiens Iethro significauit, cum Moysem suum generum instruxit. 'oarde de omnι plebe υiνοι sapientes, timen in Deum , in quibuιμ veritas , cst qui oderunt auaritiam. Nec alia de ratione Alitate Ies nobilibus tantum de opulentis viris primos esse magistratuum fasces impertiendos pronunciauit, ut Cartha
ginensibus in more erat , nisi quia facillime qui pauperes sunt, opum, quibus ca
Merito igitur Diuus Chrysostomus, Vbi ae certὸ auarus inutilis est, nec ad im perandum exercitur, nec υερυμ popuIo. Aemiliano Scipioni apud Valerium Maximum quam ben8 hoc compertum ; hic enim,Sulpitio Galba de Aurelio Cotta Consulibus exercitus Praesecturam in Viriatum ducendi affectantibus, cum in di-Cuersa suffragia distratierentur Senatus Patres,ingenue illud pronunciauit. Neutram mihi mitti placet, quia alteκ nihil habet, alιeνι nihil est 6tιs. II me collige, quam periculosum sit infularum munus illis imponere, qui leui dc parabili opum cultu instruuntur, vel qui immani auri libidine exaestuant , nisi vera solidaque virtute
Eos ab aris colendis Deus amouit, qui scabie laborarenti haec autem, iuxta Diui Gregorij mentem, caducarum opum pruriginem exprimit; qua laborantes Samuelis filij potestatem eam tum sacram, tum prophanam , quam haereditario iure a Patre Olim sapientissime administratam susceperunt miserrime perdiderunt.
Et non ambulauerunt sit, eras in υνι estis , sed declamauerant post auaritiam.
Imitari Cς Iu in Episcopus debet, quod nullas patitur terrestrium vaporum is des, qui, si danda fides Angelico Doctari sit, saecularium mentes impurant, de foeda veluti nube offuscant . Ideo mens humana inquinatur , ex eo quod inferioribas rebus conluviιur. Sed multo magis Antistitum mentes ijsdem vaporibus sor. Udescerent, dc denigrarentur, cum Spiritus Sancti lumine validiori illustrentur idocente enim Aristotele, qtra mandi gima funt, maculam celerius contrabant. Cum autem illustri vaticinio Purpuratus Psaltes edocere nos voluerit, quam alieni Christianae Religionis Antistites ab opum amore futuri essent, de illis prae-. occupato praeconio cecinit. Dyortes teryae υehementer eleuati sant. Iuxta Diui Basilii , Chrysostomi, Theodoreti, Nicephori, de Euthimii sententiam Dei hie Apostoli, corumque Successores Antistites appellantur, validissimae fidei studio fortes, vehementer, vel ut legit Diuus Athanasius, sper terram υalde leuati sent, ae si diuitias omnes , quas tam insanε caeteri homines de pereunt, veluti lutum dedignati, super excella magnanimae mentis pennis se efferrent, de veluti in olympi fastigio collocati, subiectas sibi despicerent, nullo auaritiae afflatu perculsi, totamque cogitationem in Caesi opulentia statuentes.
Idem proi sua hoc est, quod olim fortici praelauio pronuae lauit Zaccharias.
226쪽
Caput madragesimumquartum. 22s
LV des Sanctuam' et .abuntur super terram. Pretiosissimi lapidum, qui ad Chri- gi s , i ι stianam Religionem substruendam expoliantur, Episcopi de Praesules sunt; hi et . Clitu iugo votorum omnium molem ad Deum erigentes, an quam ad bonorum omnium Z ςin fontem terrena haec diuitiarum ornamenta despicabuntur, de quaeae ipsis Isaias edixit implebunt, Sustollam te super alιitudines terra, vel ut accommodatius ad rem nostram Septuaginta Interpretes legunt, elevabit te super bona texrae . Iure igitur Iair 8: merito in uberes lachrymas effususHyeremias acerrime de eis conquerebatur,qui infularum maiestatem obliti , non ut perpoliti Iapides ad Sanctuarium illum andum componutur, sed materiata & insormia veluti rudera vix pauimento instruendo sunt pares; adeo ut eis congruat, Lapides Sanctuaru dispersi sunt in capite om
Hine etiam Diuus Ambrosius seipsum velut ad Idaeam Episcopi effligendam scolorans, magna admiratione rapitur, non paucos intuens tanta solertia congerendis opibus inhiantes : accipe eius verba. iavid ie refectis in terram, si in D AN B Enoch raptus ad Calum es, in Helia leuatus in curru, in Paulo raptus in Paradoam, conuersatas in talis, in Davide exauditus , υt pennas columsae ausumeres cst Volare , in Christo exaltatus, visureis factus in spiritu. Eadem ipse mensura Antissitum' omnium sanctimoniam inquirebat, qua probabat suam , quapropter quanto magis obstupesceret, si me & forte alios inspectans tanta dignitatis excellentia caeteris praestantiores tanti Sacerdotis munere tam Deo proximos , non vel Henoch,
vel Eliae, vel Dauidis , vel Pauli, Christique socios in Caelum mente sublatos , sed una cum saecularibus viris terrenis rebus immixtos, curvisque animis telluri tantum addictos
IN nulla profecto re edocenda tanta contentione laborat Christiana Religio, DIO. m.
quam in rerum terrenarum despicienti .i, adeo ut, Damasceno referente,Chri- C litanorum nomen eos olim expresserit, qui mundanas omnes illecebras despican. tes, caelellia tantum aeternaque summo pretio aestimabant.
Ita ne igitur fiet, ut Episcopus diuinorum Consiliorum Interpres, caelestium , Arcanorum Magister, sacrae sapientiae Praeco, & ξ tot populorum agminibus electus ad Christi fidem idim sermone, tum opere disseminandam , viamque aperiendam,qua caelestium diuitiarum raria possimus attingere, totus humi repat , interque terrena miserande sordescat ξ Hoc certh non sublimem erectumque animum , qualis insulatum virum decet, sed abiectum de demissum exhiberet: an , non cum aeternis de maximis sutilia de caduca bona immutare hoc esset ξ An non pretiosissimas gemmas prodigere, ut vilissima quaeque coemerent Θ an nonopu lentissimam dignitatem pro lentis polenta deperdere, de allia cspasq; Aegypti caelestibus delici js praehabere aeternam beatitatem relinquere omnisque fontem solatij, ut lutulentis se mundi aquis ingurgitet 8 disertissime haec habes a Di-
m uo Chrysologo. Deiectς mentis es, qui familiaris rei meminit, cum υocatur ad regnum I iacens animus plebeius nummulum thesauris regalibus anteponit, pauper seruus paruis incumbens perdit magna ; ct inhians temporalibus perdit semperna.
Flagitiosissima erat Diui Damiani aetas, ex eo sorte, quia in studia diuersa rapti Christi fideles ab Ecclesiae Principe facile dissidebant; quam plurimi enim erant Antistites,qui non Episcopali muneri, sed proprijs commodis studentes, saecularium virorum instar diuiti js, congerendis intenti, a populorum comparanda salute perniciosa vertigine avertebantur: nostram adeo dignitatem dedecorat, ut ex hac tantum labe, quicumque ille fuerit, a sacris induendis infulis amouendus videatur, omnique flagitio implicandus, quod tanti Sacerdotii dignitati de integritati repugnet. Compertum satis Daemoni est, quantum ex hoc vitio sordescant Antistites, eorumque nomen apud sibi creditos populos obscuretur; omnem itaque nauat operam, neruosque omnes intendit, ut auaritiae notam licet ab eis alienam, men-Pars Secunda. F f a taci-
227쪽
d a cibus insidiis illis inurat: quapropter praeter ea , quae ubique gentium & lo-
eorum, improbulum & haereticorum ore , in sacros viros, Deoque initiatos oria Adines avd .uster ei ludit; an non Diuus Attian alius infularum iubar , fideique Ομthodoxae pugil inuictus, pei suminam haereticorum impudentiam damnatus ex hoc fuit, quod frumentum a Costantino Caesare ad pauperum inopiam subleuan- . ., da in impertitum, suis tantum commodis reseruasset ι & alias quod ingentis pretii calicem ad prophanos usus verterit ibique tandem magnam vectigalium molem, F pud qua Alexandrinae sedis utilitate in praetendens Aegyptios onerauerat, tribuisseis . a , . Verumtamen eadem innoccntia, qua primam impactam calumniam inTyrio con uentu diluit ,&ab Alexandi ina Synodo, enci clica Epistoli ad eiusdem Concilii calcem impressa, fuit innocens pronunciatus, secundam idem calumniatorexpurgauit, tertiamque ueliciter profligauit, Socrate reserente. Huaritiae pariter nota ut in prima huius operis parte narrauimus , ve*atus Diauus Remigius ibit, eo quod ingentem frumenti molem coemerit ad pauperum inopiam subleuandam , quam imminere caelitus sciuerat ex immani segetum deficientium caritate . . . nIplamet inuicta fortitudo, qua libertatis Ecclesiasticae iura in elli aenatam Regis Anglici licentiam propugnauit Sanctissimus MartyriThomas Cantuariensis, aua ritiae labe fuit aspersa , ut ex Epistola Petri Ble seniis agnosci facile potest . Hanc eandem inurere macula Richardo eius sue subri flagitiosi viri tota contentione certarunt, adeo ut ad eorum sermonem retundendum , de refringendam audaciam , ut in eos munificus esset, adhortatus eum fuerit Petrus idem Blesensis; longe tamen ab huiusmodi via vir Sanctus abscellit, pluris aestimans , Dei seruum se libere profiteri, quam impiorum genio indulgere. Ipsummet Pontificem Hadrianum sextum Valerianus Pierius & alij censorio res . . '' calamo castigarunt, eo quod a Leonis Decimi Praecessoris liberalitate discedens,l ontina auarus nimis & tenax carum opulti esset, quas ille ad Poesim fouendam & ni usas i , Moecenas alter effudit ἱ nec enim ipse perpendit, quot sumptus de impendia ad othomannam potentiam retundendam , seruandumque Ungariae Regnum utilii isCadhibuerat, quam si ad Poes eos lenocinia nutrienda suas opes decoxisset. Demum ut prolixim Episcoporum iei te in omittam, quos huiusmodi labes detractorum artibus obscurauit, postren, s hisce temporibus hac eadem nota quia dam mihi apprime notus Antistes laborauit , duin suam extra sedem illustii munere fungeretur, qtiam uis ciuς munificentia tum ad Opera saera praestanda,ium ad
pauperum egestate in erigendam omnibus in uotcsceret; verum praeter quam quod illatam maculam optime ipse diluit, in detractorum supplicium Deus ipse visus est acclitrisse,acerbis in ipsos p nis illatis ; quis enim ignoret in more Dei semperfuisse, ut Gigantum, qui :n pios in ros mendacio tum moles attollunt, linguas conlaudat de extinguat e
Etlim ne longius evager, caelesti, idem Praeceptor incommoda perpendens,
quibus rei priuatae immoderata cupido quandam familiam perturbauit , di ieipulos suos alloquens, suosque in eis tu cecis res, haec ait: Videte cir cauete abu Α, . , omni it 3- Totus animo Pei horresco,cum memoriae subit Ambrosii, Augusti' nique sententia, qua verbis illis non consilium nobis dati, sed praeceptum imponi docent, quod quidem longe durius S rigidius est, quam prima ipecie videatur et nec enim eo tantum mandatur, ut ab avari ia simus alieni, sed a quacumque eius specie, hoc cii ctiam ab ea tenacitate, tua quis congestas opes seruare plus aequo deiiderat. Do Augustinum. Non solum a, artis est, qui rapit aliena, sed etiam ille auarus est, qui cupiri seruat sua. Quae loquendi forma Graeco idiomati consona re satis videtur : ubi namque in nostra vulgata habetiir,aoaratia, Graece, cupiditate legitur,& Arabice vertitur, Videte ct cauete ab omni malor ac si vitia sere Umnia ab una auaritie deri uentur.Sex enumerat Diuus Thomas incommoda, quil us
228쪽
Caput Quadragesimum quartum' 227
humanus animus huius viris vi inficitur; primo namque eum saturari nunquam Allaec cupiditas possit, ad maiora semper progreditur , internam animi pacem quouis auro pretiosiorem abripit, inutiles ipsas opes reddit, cum ad suos uius illas veristere auarus nolit, conscientiam obdurat,adeo ut leuissima ea cen Icantur, quae grv. uia fiagitia sunt; charitatem, qua Deum hominesque diligimus extinguit; de. mum vitia omnia ubere foetu progerminat I omnia haec aliaque innumera postremum istud amplectitur: arx enim nequitiae auaritia e st, criminum sedes, scelerum aula , nutrix impietatis, vitiorum omnium scaturigo. Hoc sane Timotheo Ephesino Antistiti Gentium Magillet significauit, omni contentione sugiendam , scilicet hanc animi pestem este, arduumque nimis opus sore, ut aeternas opes illi possideant, qui terrenis tam ii in congerendis insudant; ad haec confirmanda illud fir is
mox subijcit: Radix enim omniam malorum est cupiditas; quam quidam anetenter
erraueνunt a side . Flagitiosissimus fuerit necesse est , qui auaritia occupatus eius 2 sit, L laqueis vinciatur, authore Chrysostomo . 2ώia q. oram habet in suis pector is groo radicem , non potest υenenatam vita re propoginem .
Innumera ex hoc germine noxarum capita pullulant, quae poma illis adsimilia pariunt, quibus Sodomorum arua grauescebant, extima quidem specie satis pulchra, sed quae facillime cinerescunt; illis etiam similia dixeris , quibus abundare Lothophagos narrat Homerus; animum nempe excantant, caelestemque patriam Homςτ.e cogitatione tam fortiter amouent, ut si Balaami mentem auarities incendat, in Magum foeda specie immutet, si legi pectus dominetur, ex Elissi administro sacrilegum mercatorem cringat, si ludae arbitrium illaqueat , ex Apostolo proditor euadat, si Christianoruin curas impleat, idolotum cultores eos e iliciar,fidem ab eis auellit, ut perfidiae deuoueat, Deique in eis cultum extinguit, ut ad commentitia Numina honoranda thura succendant. Quam quidam appetentes, erra
Vtinam experientia nequaquam hoc comprobasset, cum Decio Caesare Imperante asilictata immaniter fuit Chiistiana Religio: ea enim aetate quam plurimi fuere, qui foeda conspiratione a Christi nomine desciuerunt, non quidem suppli- Cciorum vi, sed amore diuitiatum , non irruentium cruciatu iam horrore, sed amittendarum opum metu; validior ad ecet alliciendos fuit auri fulgor, quam ad eo sedem exter tendos fuerit serri sulgur; tenacius eos obstrinxit diuitiarum, quam satellitum catena, inter compedes ab amore patrimonii positi fuga sibi consulercone quiuerunt, & ne suis ab aedibus , suisque ab agris exules abire ut, cat lesii ex au-Ia exules esse maluerunt; acerbissime deflentem Diuum Cyprianum dare placet.
Di simulanda , fratres, ventas non est , nec vulneris nostra materia, or causa reti- Icenda : decepit multos para imon ν sui amor caecat, nec ad recedendum parasi, aut ex pediti esse potuerunt, qaes facultates a vetus compedes ligauerant et ιll aerunt remeantibus ,1lla catena, qui sus , o virius retardata est, ct si es pressa, or mens vincta , Ut anima praeclus . ut herpenti, terram secundum Dei sinunitam deuoranii , praeda, ct cibus ferent, qui terrestribas capiditatibus inhaererent.
Verba illa . quibus Apostolos allocutus est Christus Dominus , ad hanc remis r. Pontifex Sanctiis mus Sixtus perpendit, Venit hara, ut dispergamini υnu qais e M1n propria , ct me olum relinquatis. de iuxta mysticuin tensum ea perlegens docet, tunc Christum ab Episcopis eorum Successoribus deseri, cum disperguntur ιn propria, curas , cogi Iationes , omnemque contentionem ad opes aggerendas, rem que suam augendam impendunt: hoc inde documentum aureis in Antistitum pectore characicribus inscribendum apponit . Vnde istelligι datur, sequentium es sacontemnere ; ad sua νemeare Uelle, deserentium.
Optime igitur, ni fallor, in ijs, qui a fide destiuerunt agnoscis , ab avaritia ra- 'tionem retundi, religionem extingui, pietatem aboleri , diuinum timor cm c uelli, omniaque de mitin tum diuina , tum humana ornamenta deperdi; omnia quς- cumque deuorat, suainque animam venalem turpiter facit, qui suis rebus augendis insudat; sed diuinum oraculum excipe : Nihil est iniquius, quam amare pecu - ςι Φο. Mam. hic enιm ct animam suam venalem habet. quoniam in Vita sua proiecit inιι mas a. Proli horreaddim, sormidandumque acroama sic ad Purpuratos Patres scribens Iole
229쪽
.i bo - bens py nunciat Diuus Petrus Damianus I r si namque nullus auaro viro iniquiori . F., . est adulteris & parricidis scelere ipse praestabit, Haereticis & Idololatris compara 'A, bilui, cuin Apostolus asserat, quod auaritia est idolorum seruitus, acto ut castitate , sobrietate , pudicitia , Religione, fide excellat aliquis quantumcumque voluerit, ieiuniis, vigiliis precibus noctu diuqe persoluendis euigilet; se tamen .
ς 'p' auarus est, ratiam peνdit: ita ut inter emolum criminum reo i , nequiorem se ioveri
re non possis: sacras aedes attollat, diuino disseminando sermoni ardentissime studeat, ad pacem seruandam, firmandamque vires omnes adhibeat, ad fidem Orthodoxam stabiliendam , ad incruentum sacrificium quotidie immolandum midium omne pietatis impendat, saecularibus a rebus animum auertat, omniaque ea praestet, quibus Episcopi nomen illustratur; donec tamen in eo ardor auaratia non extinguitur , omnis flos virtutis eius exuritur; ct nullus eo criminosior, inuen
1ών. Deus immortalis e ad haec tam dira tonitrua quis non contremiscat,totoque excussus corpore perhorrescat aliquis ne forte est, qui sibimet ipsi indulgens auarum se esse inficietur, eo quod vel aliena non appetat, vel in abiectistima quae- nque non corruat e ne decipiaris , ne te. miser palpes, sic ad eum conuersus iterum vhabet Petrus Damianus; tuas enim has excusationes Diuinus spiritus euertit I profligat: eos enim auaros appellat, qui auri amore tenentur, illique vel seruando, vel augendo curas Omnes intendunt. Enimuero postquam scriptura posisit auaro nihil essescelestias ; ne quis in hac υerbo , quod est, auarus, dubietatis scrupulus t et emergere, vigilanter addidit: Nihil iniquius, quam amare pecuniam . Igitur Morum esse,nihil est aliud, qu m amare pecuniam : amatur enim acquisita pecu nia . amatur ni,1Iominus acquirenda .
q. . si ἱ, Theophi lacti ingenio digna consideratio fuit, qua Apostoli verba perpendens,
Celois s. quibus auaritiem idolorum seruitutem appellauit, asseruit eo sermone enthaeatum s - G Daui sis λ strum significari, quo de Ethnicis loquens ait, smulachra gentium aν- id auit gen Inm ct aurum: recte itaque Apostolus ait , auaros aurea & argentea quaedam esse simu Iachra : quod pariter Diuus Zeno Veronensis Antistes confirmauu, cun de diuitiis sermonem instituens eleganter ait , si e Caueris, pecunia est: si serva' Cueris , alachra; his simulachris omnium victimarum pretiosis linam, coer scili - cet auari deuouent, & thura succendunt illis praestantiora, quibus Arabiae Sabesque a tua ditescunt; toti sunt isti, ut amore suo in opes ferantur, opes autem ama te non possunt, quin simul cor Deo rapiant, cui cor suum v nul quisque fidelium,& sacri praesertim viri,sed omnium maxime Antistites, tribuere iure suo tenentur; ut enim accurate Angelicus Magister docet, qui inter spiritalia S temporanea D.Tho. . secommoda medius homo statuitur, quo magis his adhaeret, & arctius obstringi- tur magis ab illis auellitur, quoque amantius res creatas appetit, eo longius a Creatoris amore discedit: si saeculi diuitiis te desponsaueris, a diuino coniugio abscedas oportet quapropter caelestis Magister, qui ad aeternae salutis viam quemcumque excitabat, adolescentem illum a sui societate remouit, quem nimia diuitiarum cupiditate irrctiri cognouerat; quanto ergo ineptior ad diuinum mini sterium Praesul ille esset, qui eius vestigia consecratus,cum Deo aurum in sui cor-cis regia in partem principatus admitteret, eique pectoris Sanctuarium reserans, L amoris sui victimam immolaret; acerbe de hoc ex Oseae Vatis ore conqueritur oleas. 2. Deus his vel bis . Victimas declinatis ιn profundum.
II LV D etiam de hoc agens Cassianus obseruat, quod cum in solitudine tent itus a Diabolo Chii ius Dominus fuit, postremo loco hanc diuitiarum cupiditatem ad eius animum aggrediendum seruatiit: Haec omnia rabι dabo, &c. Ualidissima hae machina adhibita , nihil ei postea faciendum superfuit, ut eius voluntatem CXpugnaret, optimc namque compertum eierat, unica illa aggressione omnium aggressionum vim & impetum comi neri, totam virulentam malorum
pestem illic obstringi, omniaque vitiorum germina ex illa radice progermina-
230쪽
Caput Quadragesimumquartum. 2.29
re . . , i . illa tentatione superatas , sipem Victoria miseerit. Satis experien oti , A tia didicit stygius sycophanta, quod qui caelestium diu marum amore terrena haec bona despexit inui tus, multo facilius quaecumque alia,quibus a Dei amore a uerti posset, aspernabitur: qui autem e contra auri amore facit E superatur, eoque stanquam visco sui animi pennas obliniri detineriquc permiserit, ne vel opes dein perdat, vel minuat, in alia quaecumque flagitia praeceps nullo negotio agetur. Quam merito igitur Ephesinum Antistitem sibi maxime dilectum admonuit Gentium Magister, retium omnium , quae ad animas explicandas Doemon adhibebat, periculosissimum diuitiarum amorem esse : Q.i volunt diuites sieri incidant Timin tentationem , cst in laqueum Diaboli, cst desideria malia mutilia, ct nacto , qι mergans bomines in interatum o perditionem. haec ipse. Ualidissima celi fulmina amor hie in eos exeitat, qui laqueis hisce implicari patiuntur: quapropter, cum se auaritie absolutum Regius Psaltes agnouit, di hanc stygii Venatoris castem abruptam , iudicantis caeli fulmina non formidavit: Quom niam liberauit me de laqueo venantium cst β υerbo aseero. P p . I. , Ad haee verba conuertens ad Apostolum opportune sermonem Diuus Bernardus ab eo petit, ut memorata Regij Vatis verba interpretari digneturi Dic nobis, D. Betisupcνnquam, B. Paule, quis sit laqueus iste diabolι, a quo se liberasam sidelis anima con- graiulatuν: sed audi responsionem, ii υesunt, in ait, diuites fleri in hoc sacato, ' incidunt in tentationem , ct laqueam Diaboli. Ita ne igitur, si rete hoc abscindatur, a diuini iudicij asperitate securus omnino es, a Derbo asperari sic profecto ait Diuus Bernardus, qui postea ad opum amatores se conuertens liarc subdit: cludi tuνi enim estis verbum asperum. o acerbissimum, o horrendum, o formidandum verbum i ad cuius sonitum ipsae met excellissimae Libani Cedri, sylvarumque validissimae quercus non tantummodo nutent, it ruant.' Perpetuam patiuntur illi echlypsim, qui nimium terrenis opibus adhaerescunt; quandoquidem aeternum Solem inter & se terram interponunt: cum e contra opum despicientia nubes eliminet, mentis caliginem abigat; ad rerum caelestium concipiendam lucem nos excitat, & iuxta Diui Augustini sententiam , cui Diuus q GC etiam Thomas adhaesit, ex isto contemptu veluti arido E fomite diuini amoris ignis nostris in cordibus facilE exardescit. Fieri nequaquam potest, ut cum auaritia diuina lex obseruetur .nimium sibi inuicem duo haec auersantur; qua de causa Deum precibus ardentissimis sollici- tabat Purpuratus Uates, ut ab eius sordibus animum suum abducens, ad illius
amorem adduceret. Inclina ear meam in testimonia tua, ct non in auaritiam.
Hinc etiam factum est, vi Tridentinae Synodi Patres non tantum in Episcopis auaritie m fuerint aversati, sed etiam praeceperint, ut tum ipsi, tum quotqot sacris mi initiati, omni opera studeant, ut ne leuem eius suspicionem inserant, qua populis ostendant, hoc se morbo laborare . Quoniam ab Ecclesiastico ordine omnis Cone. Tridatiaritia sospicio abeo debet,cte. Magnum adeo hoc est, ut ipsemet Romanus Ora- . , Misis. ror primum & maximum in iis, qui populorum regimini praeficiuntur, in hoe versari docuerit, nempe ut ab auri cupiditate se prorsus alienos ostendant, tantaque vi in opum robur obarmatos, ut vel leuissima umbra ab eis abscedat, cum macula nulla sit, qua tam i dθ dignitatum candor denigretur, adeoque Magistratuum pretium obsolestat, quam auarities . Caput est in omni procuratione negoty, cst
muneris publici, Ut auaritia pellatar etiam iniuima Doicis: nec enim ullam terrius πιιιum , quum auaritia, ρνasertim in Principitas, est Rempablicam admini- si ς'i'
Quam ergo foedius & desormius hoe vitium in Hyerophantis esset, qui se Deo suaeque Sponsae cum suis cupiditatibus manciparunt, Se de quibus Diuus Damianus docebat, Sacerdatam tbesauri sunt lucra animarum; quamobrem nihil perniciosius dari potest, nullaque alia labes blasphemiis , l& dictera ς tum Haereticorurn, tum saecularium virorum ora obarmat, quam sacrorum virorum, & praesertim Antistitum auarities: Pro secto ad bonam Diui Athanasi j Alexandrini Hyerarchae famam euertendam, auaritiae notam per summam improbitatem ei viri , nequissimi intulerunt: quapropter tota animi contentione ipse studuit, hanc a tii.