장음표시 사용
181쪽
cum retro uandi occasionem p Iaebii erunt. nam Ssertia oens,ex his verbis,integrum ius sibi ab Imperatore in eo pitacipatu relictum esse contendebat haec autem cl.uilis hi, etiamsi omisia fuerit, inesse tamen censetur; quiand imperato ali maxime Velit, aliud a lii tribuere ac lar- Dollit. Nam quod omnia Priircipis se Vulgus iactat, imperium S ad dominatum I SI Unet Cilua cuiq: re-riini suarum proprietate ac poscitione. Sic enim Sene.' c. x', Ad reges, inqui , potestas omnium pertinet, adsingulosi uno, da con- i. 39riet.ιs Idem paulo post, Omnia rex ι1nperios det in si ζ leputii dominio Quae ratio facit, Vt RegeS nostri,pra 'dia - lib. 3. D induciata vas allorum , iure pro aeriptionis lisco addicta 's . . largiri priuatis aut ea distia here cogatur 'Vt Vasalli Prin er sanί, . . .cipis, proscriptorum patroni, suo iure uti frui pollini Quod si princeps eritiati cuius 3 debitor si iudiciu ac ciuict. mran scipit: conde natur saeptilinae: damni ituς luciscatu se it. su N Fρl ob. . . Sed ut exteri aeque ac lues, posteritatque Ipla In bli .e . . s. telligat, qua integritate nostri Reges fuerint. Quadue . bene .mocleratione animi erga Iubairo lete gesterint;cxem
plosit illud, quod exhortis deliciarum Princeps ipse '
Curioni decimam exsolvere damnatus sit,iudicio cutiae Parisiorum, anno MCCLXVI. cum Vero ex alius negligentia procuratoris , Vadimonium deseruisset, petiit ordinario diplomate , Vtin integrum restitueretur: cu αria Parisiorum Regem derogatione propolita depulit, anno CCCCXIX. Non tanta iudiciorum acerbitare cum priuatis agitur, qui fere semper ex ea causa in integrum restituun cur ac tametsi minores XXV annorum,aetatis indulgentia, in omnibus sere priuatis iudiciis, restitui blent, Reges tamen nostri, etiam infantes, RE M pia nunquam aetatis beneficio restituuntur, sed in omnibus coruruma- iudiciis maiores esse iudicantur: contra quam in Repu '' '
blica fieri solet; cum qua semper agitur, quan minores dieantur. 1et: na Reipublicae bene iacio, Romani principes in in te tu,' a ' grum restitui consueuerunt l. nos alio iure utimur; acendis. Principis agros ab agris publicis, S eius causim a causa si i ερ- β'
t ei publica diuidere Iolemus, cotra qua pleriq; statuut R.f. I. qui
182쪽
possea, Isimi colistisa PI1ncipit, ac Reipublicae causa, quae in statu po- pulari semper codelia ure cente Ur; in caeteris, non teni
fati Est et Vir Anglorum legiones intimis Galliae visceribus ex- i s Uii O igisset, urbe Parisiorum qui cum Anglis foedere con- AEA' E... traci o, scepria de manIbus Regi extor1erant facile ca- μ/b pia,tantum ab ultione iniuriarum abfuit, ut summa il- ab dis Ios benignitate complecteretur, seque udicibus magis νβι inerti obsequentem pireberct, quam priuati consileuistent. At sistitia, in iisdem temporibus Philippus Maria Mediolanensium princeps, oppressa tributorum ac Vectigalium pondere Republica, portus omnes, ac fluuiorum aditus obsidebat,ne quis ciuium quo vellet traiiceret,nisi prius soli1
rancipe. plicandum illi, an scilicet Rex imperiisti cessor, Regum alueeed hi antecedentium promissus, salua maiesate , obligarip t. um Regum Quod ut paucis absoluam litaetermista quaestionum, iiii'Eh i quae de hoc genere subtilius disceptari possunt, multitur tudine , sic statuo; Principem maiorum pactII conuentis,a--.zΤ' ne ac dirivatos obli 'a ι δε regnum haereditariolare obuenerit. metu,quam vel etia33 testagnumto Plata sit ut Ptolomaeus Cyrenen- ' si im, Nicomedes B1thyniae laetatus Asiae Eumenes
Bald. Sabrat Pergami, Octius Alpium Reges, populum Romanum
'at testamento Regnorum heredem scripserunt. Quid si
183쪽
D a, DI B I. IGregnum ad proximos testamento deferatui ut Angliae regnum Henticus VIII. Eduardo V. lilio reliquit, eique xelsamento M.triam sororem; huic Eligabetham substituit; quae vicissim imperii ceptra tenuerunt. Distin mone resig2d. au Penim proxim ' haeres iure testamentilia reditatem creuit aut repudiata haereditat ex lege Re- gia,imperium accepita priore modo haec ditariis obliga 4 1,--- Arii ionibus&aelionibus tenetur;polleriore non Ritem, T veritati deis iam ii iuratus siticitator. Tris. δε Neque enim iuris si accessorem tenet iusiuradum,aut . obligatio defuncti eatenus tamen obligamr; quatCTUS Reipublica commodo collit obligati a rei a rore con E Aiadtracha' Itaque Ludovi Is XII. Rexa petendibu tor par. Censtant. menta bellica quae si olus III. commodato accepe- H rat reposivit illud,si 'Caroli hcress m non e stasta nuper Dan i pen de bonisciscus II Rex adHcluttios Dariis debita reposcentes, V. s
ri sermone descripsi,ac Latinercddidi hunc in modum:
perium detuli granon aliter nos ob gar Latitur, quam ad ea lovarii λfoedera actare,q aecum exterispmrci Ibtas a poplitis, adhcim Literae V siniiper; Irtilitates commoda , maioribus nos bis contra Franco umitas ere .utbιlominus tamen ut patris opthnio cari mimim religiose tueamsi ci legitima eiu debita e so tere decrea:-mus, Jcc. Ut tantum a vobis petitam,visortis v ad emumo tu,quo vestris legibus ac moribas consueuisti ς. non tamenva 'Mtores a nobiSexigantur. Atque idquidcin Heluctii cominum decreto comprobarunt,& cum antea tam graticyanostris usuras acciperent, ut anno sexto fere sortem
quarent, id est duplo quam in Gallia maiCres, ad triente redegerunt, quae non nisi anno vigesilaro seriem ade- quarent. . Quod autom Renes maiorum obligatione
non teneantur, iampridena cur: a Parisic tu Π a ualcauit,
184쪽
ab oraculo formulas Sc verba concepta iurisiuradi quod non ita pride Rhemeses pontifices arbitrio suo finxeriit;
Vt eo, regeS dum mitiantur,nunc uti consueuerunt. Posteaquam n.regni Pares duodecim capiti regio corona imposuerunt,P5tifex Rhemensis adRegem conuersus: Si iegradum,mquit, ac imperium qiso paterno iure antea deptus es,nunc accipe, quo deinceps ut verisimus haeres uti frui possis: quod quidem a Deopraepotenti, ct a nobis Pontificibus ac Parib ad te iusta traditione desertur.Honesta ratio, modo vera. At nemini dubium est, opinor,quin ante consecrationem,Rex imperii possessione ac proprietate potias; non quidem haereditario aut paterno iure, multo minus etiam Pontificum aut Parium benefic1o, sed lege Regia: q idouod iam pridem Senatuscons Ilio Francorum 'de cretum est, Ne quu regiam potestaten ab aruitrio pontiscismpendere existimaret: non quia Senatus de regia potestate, ante initiationem dubitareta, sed ut inanes 1llae pontificum argutiae a stirpe covellerentur. Id n. ab auorum extrema memoria contrito prouerbio didicinius, nunquareges apudnos interire;vt omnes intelligeret,mortuo principe,ad proximum eodem momento imperii ius ac potestate transferri, ne esset incerta regni successio; qua pe- ste nulla pernitiosior in Republica exsistere potest. Hoc igitur teneamus: Regena qui Mitimo iure ad imperiua vocatur,pacliso promisis antecedentilim Regum eatenin tenetri, quatenis Reipub.commodo contractum est, id que multo ma- qiss populi tollisue,vel certe curiarum maiorum decreto ct cou-hliasi : tunc enim fides agitur, quam Regi non modo decorum, sed etiam necessarium est seruare; quamuis pacta ciuitatib. detrimentum sint allatura. Sed si princeps siue cum exteris,sive cum ciuib. contraxerit de iis ad Rem -IDoci Aa publicam pertinent,sine eorum, quos dixi, consensione; ox'. de consit si graue detrimentum ex pactis couentis Reipublicae m. Ea.. fertur, successere legitimi teneri aequum onesth; multo sondi minus , etiamsi populi aut senatus suffragiis, imperium o ιβ acceperit: quia nihil omnino iuris habet ab antecessore.
185쪽
adeptus esset tunc enim promisus illiu obligaretur ni-kct d ρ bed.
si diserte id exceptum esset ' : Sed quocunque tandem iure seu lege, seu testamento, seu populi sustragiis, seu sorte regnu acceperit a Uiuesteas obligationes dissbluere, quare Utilitatera com b at. in ka.r. modo Reipublicae contractae fuerunt: alioqui' licci citit. q 'I-
contra naturae leges alterius Incommodis, d quἰde ma ni. alafiviets.lis auibus, sua commoda amplificare. At ciuitatis inter-O D: Ga b a est,ndem publica quoad eluS heri poterit, colere, actue ΔὸIM laici iuti; neReipublicae ad extremum periclitanti,salutis Viae Ο-l.Itat.3. de jt .mnes praecludantur. Ad hanc igitur Interpretationem . a i , ipertinent ea, qua Parisiorum curia iudicauit, anno gl sibi. sarcin
Ium pactu minime teneri repudiata eorum disciplina,quis e ora rex. Principem de impeato deturbari putant oportere, nisi i V I testamentum anterioris principis exsequatur, consula cl. mhoetis
At cur,dicet aliquis , ea distinctione opus est, cum o in nesPrincipes tui egentium teneanturὶ nam eo iure O UentioneSac testamen a continentur. Id quidem sel- 'L π stim videri possit, si de uniuers genere statuamus dem' tamen id velum est' non 'pterea consequens est, Prin cipem geminin lagibuόpot in quam sivis obligari, nisi quatem cu dtIsinu ac natura legi, iucθ;1lirant; quas quidem ad leges, omnia quae de principum obligatione diximus, reuo canda nobis sunt.at si gentium iura Quedam iniqua sint, ea Princeps abrogate potest subditos, eo iure ned, Iustitia. IMIV tantur, pro laibere ut antea docuimus de seruitiis; quae mo3ης 'st. Iure omnium fere gentium in Resipublica pernitioso E eus exemplo inuecta, multorum Principum salutaribus, ac naturae congi uentibus interdictis , sublata fuerunt. quod in uno dicitum, ad consimilia traducendum erit;
quoniam totius disputationis caput est me quid cou- ira diuinas aut naturae leges anciatur jam , hi iustitia finis est legis, lex autem Principis iustum, Princeps cipra potentis imago spirans, consequens est , ut Principis lege rarum exemplar prie se sera ut lagi diuinarum. I. Da
186쪽
Ec quaestio singulari disputatione tractanda nobis
e it,proptereari ad iura maiestatis pertinet, nec debet si patrocinio vel clientelari iure, de quo antea diximus temere Ofundi. Naius a duciaris, seu seudate, san chi'est patrocinii iure,q, etia a math sistris,ilispatronatus appellatur.Hoces de antiquius illo; q, tamen a Logobardis origine ducta, populos omnes mutua fiduciae caritate coplecti videtur:plusil tamen uberi', qua imperio Turcarum,cui , nossexdmn,i sit rimar appellant:&bornesciarios seu pasellos rimariotia:quibus seuda principis benesi cro,& quidem precario, non tamen diutiusquam fru- stuarii vita, fruenda permittuntur, iis conditionib.ut iri-gruenti bello, Timariotae equites sine stipendio milita ri,&eum equorum numerum deducere, qui pro ratione
beneficii, cuiq; libello censuali definiri sistet. Est autem
Timar, honorariuspraediorum ructus, a Graeco ut opinor τι χαν quae verbi noratio propriam seudinaturam expli his i. d. iis care Vidztur,propterea quod Veteri iure seuduni aliud ni- vij καμην tui est,quam ructu praediorum, a vectigalibis liberum: c
- ραμ' ' quoniariari illitiae ac belli aduei sus hostes gerendi causa,
huiusnodi beneficia tribui solebant, priticipio militiae ex casu; deinde a fide praestanda, fetida dictassent. hinc
enim F. E. D.V.M.dici Videtur, quod qui fidem daret, hist verbis utebatur; PD E LI MEI Q ΠΜJEO ERAE, MFor
contractis autem dictionibus in literas, Audi appellationena traxerunt:nisi inum; si tracto,deriua ri verius sit.tinmunes eci igalibus esse, ac semper fuisse fiduciarios, argumento est , quod qui nobis asillus, L5gobardorum legibus LEX DE appellatur; quae vox liberii significat.Alaudius autem ex iusta seruitute manumissus: inde Alaudium laudimia, dicuntur honoraria munera, quae domino,fidem accipientia vasallo tribui solent. Haec
187쪽
l Di RipvnLICA, LIB. I. I a' de ad verborum explicationem:pergamus ad id quod
Dixini' iura maiestatis euhabere,in post Deu imor' ale subdit Iit nemini: q, i cuiqua seruire, aut imperati, l)arere cogatur, seu spote leu inuitus id faciat, maiestatis kionaen amittit. Recte Poeta nescio quis; Eseset 'strui I . . . viii is vicaritur esseCQui rex est. egem ruaxime =Ion habeat. di,tarii tuario hod si iura malet alis no habent fiduciarii seu vasalli: v Iurabam. i Iaucissimi ad modii Principes in summa potestate conti luci reperiant . Aut si demus, fiduciarios principes, veletarios, qui tributum aliis principibus dependere coga-
tu ,iura maiestatis habere certe quidem dominos ser- .lIS, patronos clientibuS,auctoritate, imperio,potes ateidaequare necesse erit: sic n. statuunt te eum Romanoru interpretes in magistri: lcilicet e Glolant, Mantuae, en j 1μι b. r. Ferrariae,& Allobrogum Duces iura maiestatis habere. ς ςουῖ. Ipt.
Idem quoq; tradunt de Comite Aliensi . qUς tota ratio eo sin. Σε. , ne discrepant cum his, quae antea de iure maiestatis di 3ς,9 οη pr. ximus. Haec igitur accurat IuScXplicanda nobis sunt, Curi . y. lib. i. ad iura maiestatis, quae in Republica praecipua ac potist i Γ s Mintuis Za
ma sunt quaeq; ad dignitatis praerogatiuam, qua nihil f '
Principibus carius est, Dertinere Videantur. . de re Gl. nu. s.
Diximus in capite De patrocinio ilientela, quam th '
nostri proicet ionein vocant, clientes Principe , quisu facberain. ricis periorum in foederibus maiestatem comiter obserua ''V η Ie tenentur iura maiestatis habere; sed vasathas ct he Γ, um,id -- duciarius a cliente dineri, distatque plurimum Clicias -υς VLenim patronum In Cedcr superiorem catenti agno' gel. C., serens Distit, Quatenus perib na ac loci di nitas postulat: vasallus 'st ym G rni . non modo superiorem confiteri dominum, sed etiam xand Ba
lidem c obsequium ei supplex exhibere cogitur,aut 6 fetido cedere. inomariam appello fidelitarem, Obie heia tendo 'uium, obedientiam,&ea iura quit fiduciarius domino furi adu CX formula beneficii dare,sacere, tenetur. Quod vi pleta ' RV
ius intelligatur, nouem omnino potentiorum a re'nuiorum gradiis sciatu mus, praeter cum, qui post Deum immortalem seipio superiorem conlitetur nemincm.
188쪽
r o IOANNIS BODINr Primum genus est eorum Principutri, qui sunt in eius clientela, cuius maiestatem Obseruat; eq; in eius patrocinium dare solent,ut aduersus potentiorum vim tutiores sint.Secum ingenus est eorum Principum, qui superiorem in foedere agnoscunt, eique tributum dependere solent; vel pensionem, ut eius auxilio dc praesidio tutiores sinci. quod certe patrocinium dici non meretur, Quia mercenarium sit: merces autem ossicio non debea tur.Tertium genus est eorum,qui a potentiore victi,pacem acceperunt,3 iura maiestatis retinent iis legibus,ut victoris maiestatem comiter observent; eique tributuannuum soluanx,nec tamen patrociniu illis aut auxiliua potentiope debeatur. Quartum genus est eorum .Qui Reges sunt,& iura maiestatis in suos libere exercent,sed
aliorum fiduciarii seu seudatarii sunt, aliunde eudo
accepto a principe,seu maiore,seu minore. Quintum fenus est eorum, Qui reges non sunt, nec iura maiestatis abent, lea hduciam propter seudum contraxerunt, quia nostrissimplices vasalli dicuntur, qui domini dignitatem
tueri ac pro eo arma capere; non tamen semper, nec aduersus omneS, tenetur.Sextum genus est eorum,qui να-
Glli uti vulgo dicuntur; qui data fide, domini dignitate
dic existimationem tueri, ac pro eius falute arma sine exceptione capere; non tamen semper,aut ubique .sed ea, tenus tenentur, quatenus utilitas studi aut fiducia c5- tracta patitur.Septimum genus est eorum, Pisubditi dicuntur,seu vasalli, seu censuales sint, siue etiam praediis omnino careant qui pro principis dignitate ac salute, perinde ac pro se piis, spugnare tenentur;& eosdem cuprincipe hostes amicos habere. O statium genus est eorum, qui quondam eruitute liberati, seruilem speciem retinent; ut sunt asscript tela f.&quia nostris manus- mortua dicuntur.post emum genus est seruorum. Haec genera nobis secernenda fuerunt, ne subditi cum vasal-lis,aut clietib', aut cum utrisq; vasalli, simul misceatur. Ex his generibus , ii qui non ratione seudi aut fiduciae contracta, sed ex sui ipsorum persona parere coguntur,
189쪽
DD ME VALIC A LIB. I. 7 Ii tur, si Mitidi cultur: multo magis etiamsi,praeter obligationem, qua iubditus principi, cuius impetium ac iurisdictionem subire tenetur, induciam col: traxerit, seudo a
principe,vel ab ipsius principis subdito accepto, si modo
utriusque princeps idem sit. Quod si sit, ditus non iit, qui tui uciam, accepto benencio contraXIts ctiamsi domini dignitatem ac salutem, sine exceptione cuiusquam tueri debeat ea tamen obligatione, deserto scudo, sine fraude sese liberare potest. At subditus quantumuis scudum aut censuale praediti desserat, aut nihil omnino habeat, , suum dicere post ita, personali tamen obligatione seipsum, sine principis sui consensione Xucre nullo modo potest. Vasa ly i dem patrono semo tantum praestare tenetur, sed ne ad id quidem cogedus cst, si si ducia ita fiterit cotracta. ut videre es nantiquis legibus φωu- tis. .. r. dorum, corra uuam Carolus Molinaeus sensiti scri I ' λ ρ' ''
cipi dare cogitur , etiam si Ponti lex is fuerit , qui nullui omnino praedium Princi Di acceptum seLar. H. Neq; ero necessc eli subditum esse, o salutem acies i
Restes An, lorum fidelitatis iusiurandum re lib. Franco VJU i rum me exceptione dederunt, culi amsi j lii maSlὶ Ulu bitas sed alia,
imperii prouincias, ac beneticia fructuosis lima Rcgibus ori Di . Gu- nostris accepta ferient; ut merito sese Pasa os ligios Fran u. LL,
eorum conlaterentur Angliam tamen berniam sici 'Delphis. a.
summa pote ita te regebant quousque Ioannes , qui ζοῦ
fraude in rcgnum inuale Lai, se regnumque sinim ac ui, sorua viditos omnes dedidit in Romani Pontificis pol citatem, 'ia . ΓΗ anno MCCXII. contracta solenni fid Licia, princi rili Reg. Antio. ac subditorum consensione ἰ nec tanti in se Pontilicis ' lydi ra
190쪽
promisit annui tributi ac censius nomi te quatuor au', ita in rea, reorum millia' praeter tributum ill id, quod ab Ina,Re-μrt um e Anglorum promissum eis,anno DCCXL. idque asin
statis familiis exigebatur quod vulgo riset Mnasa;utim' riual vellabant. Legatus Innocenti l II potificis Romoni promu*a Rege Ioanne fidem accepit, anno MCCx III.
pr9sente Cancellario, sex Angliae pontificibu ac totidem Comitibus, infinitaque populi multitudine consentiente. Exstat adhuc apud nos fornaula fiduciae quarti ex actis Vaticanis expressam legim'. Ac tametsi Thomas Morus, Anglorum Cancellarius, negaret regnum Anglorum esse in fiducia pontificis Rornant , nihilominus Henricus ipse VIII legato pontificis Romani, iusiurandum fidelitatis dedit. Tributum autem utriusq; generiSexigi ac solui non ante deliit , quam Henricus IH. anno MD XX XIIII Romani pontificis seruitutem Creligionem excussistet. Id autem animaduersione di gnum est quod in formula fiduciae, Rex Ioannes suoru scelerum veniam supplex a legato pontificis precatus est quo planum sit, patrocinium illud pontificis Roma- ni quaelitum esse, ad oluendum immane parricidium, quod in Arturum fratris filium, ad quem lceptra regnilsuccessorio iure pertinebant, crudeliter admiserat; ne Uaciis a pontifice Romano interdicerentur. clamantea Philippus Augustus Rex Francorum, omnia pala, quς in Gilli Reges Analorum haereditario iure posside' bant, Normaniam ita quareth, Aquitamina Turoniam, A13dium item ac Cenoma harum agrari ob eam parri'cidii causim pro iure suae maiestatis proscripserat; quaS.
rc iones antea beneficii rea Regibus FrancoIArnacce erat: tametsi sitim mam in An Sos, Hibernos cc Sco- Reges Sco do potestatem ha Derent. Nam principio, Constantinus Pt M Rex Scoto cinna caetori a principes erus ditIOnis: Cum A-
de Balliolus Rex Scotorum, fidem quoq; Regi Anglorrum praestitit; professis,se regnum Scotite, fiducia: no