장음표시 사용
271쪽
n main autem meliorem corpore esse constar. Spiritum a tem cum intelligo , jam invisibilem oculis carnis meae credo ; & ipsa enim iisdem oculis invisibilis est, quam ramen sentio corpori praesentem, ae de se intra se collo. quentem, & se majorem quaerentem, Sc inVenientem . Ergo non solum animam meam invisibiliter video, sed per hanc & aliud intelligo, quod anima mea melius sit. Quod, si quandoque oculis corporis mei obvium esset, jam anima mea inserius esset. Ipsa enim anima si ab oculis corporis mei videri posset, jam videretur per partes, unde nec spiritus esset. Hinc invisibilem animam meam oculis coos poris mei tam longe est ut me doleat, quod immo eam iisdem esse invisibilem necessarium esse cognosco ; sicut cogitationes sunt & discursus, quos ipsa in se elicit, &Perficit, me certh non ignorante. Hinc Sc illud est quod de anima mea interrogatus quid sit, substantiam creatam spiritalem , rationabilem, vivam re cogitantem laetus respondeo; quam in me viventem Sc cogitantem certistim hscio ι nihil horum per corporis sensus prosinciςns, vitae essectibus exceptis; non enim credo hominem mecum cob loquentem vivere, ut ait Augustinus, sed video. Quomodo autem anima vivat 8c cogitet, si quaeratur; ipsam iis Vbs xibus cogitare & vivere cognosco, quibus ab eo donata esta quo est; qui melior se ipsa est; nam si melior noti esset, tanta largiri inferiori non posset. Hinc mutabilitatem Sc principium de eo jam nego, a quo anima est, quia eam mutabilem Sc creatam nosco; neque ea melior esset si ita esset:& sic Spiritum perfectissimum incommutabilem , aeteL num, & creantem naturaliter jam intelligo . Quomod' hunc videam si quaeratur; iis illum oculis animam meam Videre fateor, quibus seipsam videt; qui porru si cordis interioris sunt, jam remanet, aliunde quiun cordis oculis
Videri non posse principium illud a quo anima est; & pro
272쪽
C UT DECIMUM TUUM. a 8 hin tam invisibiliter illud videri a sola anima opus esse , is quam invisibiliter se ipsam anima videt.
Quae meditatio mea si alicujus valoris est, jam Deum non aliter videri posse quam mente, patet; si nullius ro .ris inveniatur, non inde meliorum infirmatur auictoritas &fides, quorum sensus sequi in hoc propositum est. Quod igitur uno loco & Angelis & hominibus, & omni creaturae semper invisibilis Deus dicitur a S Hieronymo,
reseratur oportet ad eam plenitudinem divinitatis, quam Sanetus Ambrosius, nec mente nec oculis a quoquam comprehendi posse definit: Quod autem alio loco visibilem Deum iis, qui cor mundum habent ambo promittunt, ad aeam illuminationem resertur, qua Unigenitus Filius, qui essis flatu Patris, ipse enarravit. His namque verbis Evangeli stae , ut notat Ambrosius loco citato , mentium magis quam oculorum visio declaratur. ,, Species enim videtur, is Virtus Vero narratur: illa oculis, haec mente compreis henditur. is Ideoque Sancti, qui in hac vita fideliter Dem exquisierunt, ejusque faciem videre concupierunt, statim a morte Deo impleti, & Sapientia ejus, quae est Unigenitus ejus, imbuti; ab hac eadem in altissimam Dei& veritatis contemplationem inducunIur, ejus Virtutem cognostentes narratam, atque revelatam, quam hic adorae cvree & credidere velatam.
Hanc exponere homini non licet; & proinde acutissimum illud ingenium Augustinus, de hac dixit,, Servaturis ergo nobis nestio quod dulce spectaculum: & si cogitariis ex aliqua parte in aenigmate & per speculum potest, is dici tamen nullo modo potest pulcritudo illius dulcediis nis, quam servat Deus timentibus se , perficit autem is sperantibus in se. Illuc parantur corda nostra in omni is bus vitae hujus tribulationibus & tentationibus. Enarr. in Psalmum 3 6. Sem. a. n. 8.) Hac eadem beate Vivunt
273쪽
a8s' 'mnis A Ummonia Angeli in illa Sancta Civitate, quaeri si quaeratur unde sit; V . Deus eam condidit: si unde sit sapiens; a Deo illuminais tur: si unde sit felix; Deo fruitur: subsistens modifiea is tur, contemplans illustratur, inhaerens iucundatur; est is videt, amat; in aeternitate Dei viget, in veritate infi, , lucet, in bonitate Dei gaudet. de Civit. Dei I. xx. o. 14. Qua si visione Angeli & cereri Regni coelorun cives orbarentur, inopes illico fierent, quamvis bonam haberent voluntatem, ut praeclarε de illis docet San Shus Pa. ter, dicens: ,, Et cum id egit eorum voluntas bona, ut nonis ad se ipsos, qui minus erant, sed ad illum, qui sitimmis is est, conVerterentur , eique adhaerentes magis essent, is ejusque participatione sapienter beateque viverent; quidis aliud ostenditur, nisi voluntatem quamlibet bonam, ino ἡ pem fuisse in solo desiderio remansuram; nisi ille, qui, bonam naturam ex nihilo sui capacem fecerat, ex se ipse is faceret implendo meliorem, prius faciens excitando avis diorem λ de Civit. Dei l. ra. c. s. n. I.
Proinde si visio Dei, qua Angeli friiuntur, & beath
vivunt, ad ejus Vitionis modum referri debet, quae invisibiliter fit, & qua Deus invisibilis invisibiliter videtur, idest sola mente ab eodem Deo ipsi praesente illuminata: s porro Salusti , corpore expertes , jam aequales Angelis sunt, quia aequaliter cum eis Deum invisibilem sola memte 8c mundo corde intuentur, eoque fruuntur. Et sicuti de illis verum est quod vident Faciem Parris ; qui autem videt Patrem, videt o Filium ; & qui Patrem & Filium videt, videt & Spiritum sanctum , quia in disserentia personae rum Deus unus est, ut abundε a Sacrosancto Concilio FI, remino desinitur: ita & de Sanctis verificatur quod facie ad faciem videant, dum quomodo Angeli vident. Quae quidem facies in Trinitate taliter intelligenda est, ut nullis corporis lineamentis definita credatur; sicuti
274쪽
neque cum alas Deo scriptura tribuit, eas corporaliter in- relligimus, sed de protectione sua spiritaliter erudimur: Unde Hieronymus n. t4. ejusdem epistolae, textum expli
eans Psalmi s . ovi plantavit aurem, nou audiet, aut qui finxit uium, non emi erat, dicebatis Iste Iocus adversus eos ma-
is iacit, qui Anthropomorphitae sunt, qui dicuntis Deum habere membra, quae etiam nos habemus: Verbiis caussa dicitur Deus habere ocuIos, quia oculi Dominiis respiciunt omnia, manus Domini iacit omnia. Et audivit, is inquit, Adam sonum pedum Domini deamhulantis is paradiso:,, haec simpliciter audiunt, re humanas imbecillitates adis Dei magnificentiam referunt. Ego autem dico, quod An Deus totus oculus est, totus manus est, totus pes est . o I otus oculus est, quia omnia videt. Totus manus est, H quid omnia operatur. Totus pes est, quia ubique est. οΙgitur si facies Patris nonnisi spiritaliter intelligi potest, neque aliter intelligitur faeies Filii in ea substantia, qua aequalis est Patri, 8c eodem modo facies Spiritus ancti: restat ut quidquid spiritale est a solo spiritu taliter conspiciatur, ut numquam oculis corporeis visibile fiat: ideoque Sancti Deum nunc videntes aequales iam Angelis sunt, quia eodem modo & nunc vident, & semper videbunt faciem Dei, quo & Angeli vident, & videbunt in iaecula . cAtque ita ea omnia Augustini loca explicanda sunt, quibus aequalitatem cum Angelis Sanctorum spiritibus tribuit ante iudicii diem; quorum duo jam perpendimus stipra. Capite
enim X. pag. x3 s. verba Sancti Patris retulimus: ,, Nam is illa omnimoda in angelicam formam mutatio, quae postis hanc Vitam sera.entem intelligit, quam justi in hoc
corpore quandoque morituri vivunt ) promittitur , nullisis Verbis exponi potest. Rursus Capite XV. pag. 248. alia Occurrunt verba ejusdem sententiae, & sunt: is quo labore,, Icana sto, veniet regnum aeternum, veniet sine fine seli,
275쪽
is felicitas, Veniet aequalitas Angelorum 8ce. Sed quia & illud Augustinus toties praedicar, visuros nos faciem Dei clam in Angelos prosererimus, idest aequeses Angelis facti fuerimus, quod erit utique in resurrellione a
mortuorum: aliam aequalitarem iam' expectandam cunia.
Angelis a justis vit1 functis suspicari par est, nam in videndo invisibiliter Deo jam Angelos Sanctis aequales esse
probavimus; aliam ergo faciem in Deo noscere debemus. Qui vero eaindem ad Fortunatianum epistolam attente ac
devoth meditabitur , quid etiam hinc dicendum sit inveniet. Primum enim notanda sunt verba Sancti Ambrosii, n. s. laudatae epistolae, quibus, postquam Deum invisibilem dixit, Iesumque non corporalibus sed spiritalibus oculis videri, subdit: is Meritb ergo se in corpore demonstravit, is quoniam in divinitatis substantia non videtur. Vidimusis Spiritum, sed in specie corporali: videamus & Patrem is sed quia videre non possumus, audiamus. ,, Et paulo
post: is Audiamus, inquit Patrem ; invisibilis enim Pater; ἡ sed & Filius invisibilis secundum divinitatem; Deum
is enim nemo Vidit umquam: .ctim ergo Filius sit Deus, is in eo utique quod Deus est: Filius, non videtur. ,, Qui bus vigilantissime admonemur esse naturam in Deo Unos & Trino, quae omnibus creaturis invisibilis sit; quae rursiis, ut dictum est, juxta creaturae rationalis capacitatem invisibiliter videatur; quomodo clim virtutem audimus Darratam, eam intelleictualiter & sincere videmus. Esse item naturam in Unigenito Dei Filio secunda Trinitaris persinna , ipsoque Deo Jesu Christo Domino nostro, secundum quam in corpore se demonstravit; unde ille idem Filius , qui secundum Divinitatem invisibilis erat, secundum misericorditer assiumptam humanitatem visibilis factus est. Hanc autem ab iis solis negari, qui corpus Dominicum phantasina fuisse impie contendebam, impietatem suam Veluti
276쪽
C UT DECIMUM ITAVUM. 28sveluti exemplo Angelorum Suare conantes; quos, cum Acreaturae merε spiritales habeantur, in assumptis & phan rasmaticis corporibus, hominibus apparuisse putabant. QUI rum audaciam atque insipientiam ab initio novae s celeia te, etiam in hoc exemplo fortistim h confundit acutillimus Teotullianus, libro de Cariae Christi. Huic item veritati si r- mandae illud succurrit, quod Baruch Propheta dixit 3.38 Post hare autem in terris visus es, di eum hominibus co ιUPr satus est. Et illud Job is. 21. Scio quod Redemptor incus Vi vis, ct in novusmo die de terra surre iurus sum, o rursιm circv
dabor pelle mea, ct in earne mea videbo Deitin meum . Quem viju
rus sum ego ipse, ct oculi mei ecnj esuri sunt, ct non alius o c. sQuae si non ad hanc visibilem oculis corporeis naturam re serantur, porro desipuissent Sanctilii mi atque doctii limi Ecclesiae Doctores, invisibilem Deum oculis corporeis tanta constantia praedicando . Quae item si aliam visionem oculis cordis faciendam ab istis promisiam denegarent, ne scissent Prophetae dulcedinem Dei animabus in sanctitate ab hoc mundo decedentibus, paratam; quod asserere erro'neum est, & eorum scripta passim refellunt.. Perpendenda secundo se offerunt illa Augustini verba, quibus Saneli Hieronymi intentionem detegit, ubi invisi bilem Deum dixit, non hominibus modo, sed & Angelis cre Potestatibus &c. Hic enim Sanctus Pater additis Qui is bus invisibilis, nisi adspectibus corporalibus etiam coele, stibus, sicut supra de Angelis & Potestatibus & Domiis nationibus dixit p quanto magis terrestribus p , Sicuti igitur ostendendo quM Sanimis Hieronymus non eis verbis visionem Dei invisibiliter faciendam a spiritibus mundis denegat, sed hanc corporalibus eorum adspectibus imper. iam declarat, propositnm caussae suae roborat a majori ad minus, ab Angelis scilicet ad homines in praesenti statu arguendo : ita quid inde diligentiores adjuvet proponit,
277쪽
et y o VINDICIAE AEGI ANAE o ubi non illud quaeratur, num Deus in substantia Dei ab ora. V Iis eoporeis videri possit; sed illud, num Deus in substantia ho. minis assumpta videri debeat & ab Angelis & ab hominibus sanctis, & quando. Sicuti enim illam & Angelis & homini.
bus promittit, sed non per oculos corporis; sic alia indieat nunc frui Angelos per oculos corporis, qua non fruuntur Spiritus justi corpore expertes; fruentur autem Clim in no-vi1 Iima resurrectione Angelis Dei aequales faeti, ad istam etiam corporalem Visionem exaltabuntur. Ideo disserentia praesens inter Angelos & Satrictos ea est; ut Angeli hominem Christum, qui & Deus est videant etiam corporali,s bus adspectibus, Sancti vero non ita videant, quia corpore carent; indeque aequalitas cum Angelis ad relarre monem corporum Sanctis reservetur. Cum enim Divus Ambrosus omnibus creaturis invisibilem Deum in substantia divinitatis dixisset; addens postea merito se in eorpore demonstravit; omnibus item creaturis hane visionem promittit, quas inter & Angelos justh compulimus. Angelis aurem hanc exteriorem Visionem tunc tam tiam conlatam, auctor est Divos Iola armes Chrysostomus etiam a Tournely citatus, qui Hom. 4. In Iohan. haec habet. ,, Ex quo, inquit carnem induit, tune visus est abs is Angelis: antea Vero non ita Videbatur, cum ipsis quoque, invisibilis esset substantia. ,, Quod confirmat ejusdem Sancti Patris celebris discipulus Teodoretus Dialogo I., qui dicitur Immutabilis, sic alens: is Post incarnationem , verti visus est etiam Angelis, seeundhm divinum Apoeis stolum, non in similitudine gloriae, sed vero ac vivo, utens quasi Velamine , carnis integumento , mnisestatus is est enim, inquit Apostoliis Deus in eamne,, Nee hoe sellim Apostolus dixit ; sed cum dixisset r. Timoth. 3. is. Et Ane
dubio magnum es pietatis sacrameηrum, Fred manifestarum est intaearne,justi Parum est in spiritu, addidit vigilantisi h hane ipsam
278쪽
c UT DECIMUM TA UM. 29 quaestionem explicans, apparuit angelis, unde non antea apq a paruisse Angelis cum laudato Chrysostomo intelligamus. Qui porro Angeli si hac visione fruerentur secundiam spiritum, & non secundiim corpus; jam invisibiliter Scsola mente Deum etiam hominem viderent; qua item Vbsione ex nunc in Verbo fruuntur etiam Sancti. Quam tamen si istis nunc denegatam dicamus, quamVis eadem ca paces sint , & ad resurreetionem corporum reservaram, ut aliqua differentia assignetur Angelos inter re homines tu. stos: dico Sanctos Angelis neque tunc aequales fore. Quia isti Deum hominem secundum solum spiritum etiam tunQvidebunt, dum corpore careant, quo eum corporaliter appa' arentem corporalibus adspectibus extra se & in loci intervallo possint intueri; San Sti autem tunc per istius etiam corporis oculos videbunt. Quorum si alterutra visio persectior demon.
strari possit, imperseditiis videbunt qui ad impersectiorem
Visionem admittentur; atque ita numquam aequales Angelis Sancti erunt, quod tamen ex Evangelio in fine promittitur. A quibus omnibus , & multo pluribus, quas nunc O dro, ambagibus liberamur ; si saltem hipothetich etiam M. gelis cum Augustino & aliis Patribus corpus tribuamus; quod imprudenter non fieri ea indicant, quae breviter innui ; & plura alia serio rem meditanti occurrent, quae per cpartes exponere hujus loci non est. Tune enim clarius imtelligimus, in quo aequalitas cum Angelis ad diem resurro filonia promissa consistat: videbunt enim Sancti etiam cooporalibus adspectibus Deum suum Christum Iesum Deum& hominem, quem modo Angeli oculis etiam corporeis intuemur, non item ceteri justi, quia corpore carent. Et Augustinus defenditur in plurimis illis locis, quibus faciem Dei nos non ante visuros promittit qu1m Angelis aequales fa Ri fuerimus in resurrectione carnis; hanc enim faciem,
corporalem faciem intelligit, quae in Unigenito Dei Filio
279쪽
secundim humanam assiimpram naturam certissimὶ est; quamque corporeis etiam oculis intuebuntur Sancti, sicut modo Angeli, unde nunc inaequales inter se, tunc autem
Ex qua limitatione, si illa viso Dei, quae invisibiliter& ab Angelis & a Sanctis etiam nunc fit, exclus 'censeaturusque ad judicii diem; jam Augustinus millenarius respectu
retardatae gloriae Sanctorum, convincitur. Exclusam ast tem eam hinc non esse a Sancto Patre ea omnia probant, quae ex operibus stis commemoraVimus etiam ante presbyteratum, ubi veritatis sectatores in hac vita, ad veritatis
a contemplationem statim post hanc vitam elevantur. Tum etiam quia visionem Dei Sanctis in siliu Abrahae collectis constantissimε tribuit ante Christum visibiliter in hae carne manifestatum. Tum demum ex iis, quae in fine oppositae
epistolae ad Fortunatianum habet, ubi omnibus commemoratis , quae illum moverent, ne mutarionem nostri copporis tantam futuram crederet, Ut etiam ad invisibilia usdenda elevarenar, addit n. II.,, Si ergo hoc invenerit imis quisitio diligentior tantam corporis futuram mutationem: ut possit videre invisibilia, non ut opinor, talis potentia is corporis, menti auferet visionem ut exterior homo videre
F h Deum tunc possit, non possit interior; quasi tantum foris A sit Deus ad hominem, & intus non sit in homine, cum is apertillime scriptum sit, ut si Deus omnia in omnibus; autis ira sit intus ille, qui sine ullis locorum spatiis ubiqueίν, totus est, ut foris tantiim videri ab exteriori homine posse sit, intus autem ab interiori non possit. Quae si absuris di 1sime 1entiuntur, magis enim Sancti pleni erunt Deo,
, non inanes intrinsectis ab illo circumdabuntur extrinsectis; is nec caeci intrinsecus, eum, quo pleni erunt, non vide se bunt, & tantum forinsecus Oculari, quo circumdabunis tur, videbunt: reitat ut interim de visione Dei secun-
280쪽
, dlim interiorem hominem certissimi simus. Si autem is etiam corpus mira comutarione hoc valuerit, aliud acceis det, non illud abscedet. is Melius ergo illud assirmamus unde minimh dubita. a mus, quod homo interior videbit Deum, qui modo solusis potest videre charitatem, quae ctim laudaretur, dictum is est Deus Maritas es: solus potest videre pacem & famis Eliseationem , sine qua nemo potest videre Deum .is Neque enim chariratem, pacem, sanetificationem, Sc si is qua sunt similia, Videt modo ullus o lus carnis 3 quae is tamen omnia jam Videt quantum potest mentis oculus: is tant6 purius Uanto purior: ut sine dubitatione Deum ais nos Visuros eue credamus; sive inveniamus, sive non is inveniamus quod de qualitate futuri corporis quaerimus, is cum ramen corpus resurrecturum & immortale atque
is incorruptibile futurum non ambigamus, quoniam hincis sanctarum scripturarum sententias apertistimas firmissin masque retinemus. Si autem iste frater quod de spiritaliis corpore adhuc requiro, jam sibi firmat esse certis imum, is nisi placidus audiero docentem , ita ut ille quoque pia is cidus me audiat inquirentem ; habebit unde jure suo
Illi autem fratri quid docendum reservaretur si conside' cremus, ea occurrunt, quae veluti impossibilia sibi videri Augustinus supra ostenderat , corpus scilicet nostrum ad
tantam mutationem elevandum, ut etiam per istos oculo invisibilia videret. Et ne hinc deduceretur, ergo creatura
numquam videbit Deum, vigilantissimh probat quomodo& ii qui digni sunt nunc videant, spiritu nimirum quo solo& charitatem intuentur. Quae quidem visio in corporum resurrectione cessare non poterit, quia nec tunc corpor ad charitatem intuendam spiritum juvare poterunt, donec