Dissertationes in Isaiam prophetam siue Lucernae propheticae pars altera ... auctore ... Julio Anton. Maria Roboredo ..

발행: 1721년

분량: 305페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

31쪽

18 DISSERTATIO

VII. Quod si hic quaeras,quodnam discrimen instrCanticum, Hymnum, & Psalmum reperiatur, breviter respondemus cum Isdoro lib. 6. Orion. cap. I9.ex Russino Aquileiensi in Ps.7 Quod Canticum

est vox cantantis in laetitiam. Psajmus cum cessante voce pulsus tantum organi Canentis auditur. Sive Canticum cum Cantantium chorus libertate sua utens neque in consonum organi adstrictus obsequium, hymno canorae vocis tantum exultat.Hymni vero ab Eucherio, & Isidor. lib. I. de Ecelesiast.off. cap. 6. vocantur quaecumque carmina in laudem

Dei dicuntur. Unde Rufinus inest. Ps. 72. 'mui, inquit, sint eamus continentes laudem Dei. Si sit lans,& non sit Dei, non est hymnus, si si laus, & Dei, &non cantetur, non est hymnus; oportet ergo, ut sthymnus, habeat haec tria, laudem, & Dei, & Canticum

D Isin

32쪽

TERTIA is

DISSERTATIO

Una in praecedentibus multa de antiis quis hymnis, & canticis dicta sint, ad majorem legentium eruditi nem , aliqua sunt hic adnotanda ex gravissimis Auctoribus circa instrumenta , quae sacris hymnis praecinendis , & psalmis a populo decantandis adhibebaniatur, qua re semel intellecta jucundissimae nobis erunt illae instrumentorum enumerationes , quae in sacris literis saepissimae obviae sunt, & praecipue in psalmo centesimo quinquagesimo. Ut igitur ad instrumenta deveniamus, sciendum est, triplicis esse generis C a ea

33쪽

ea instrumenta , quibus veteres ad modulationem utebantur . Scilicet pneumatica, fidicina, pulsat, lia. Pneumatica ea profecto sunt, quae flatu, spiritu, vel vento incitata, sonum emittunt, uti sunt Fbsulae , Sampuniae, Cornua , Tibiae , Tubae, Buccinae, Syringae, Litui, & alia polycalama, plures habentes calamos, seu cannas, quae Italico sermone Regali , sive organi dicuntur . Fidicina vero ea sunt, quae chordis, seu nervis instructa, & composita, digitis, vel pinnis, & plectris in armonicos motus artificiose incitata, sonum edunt suavem, ut Cutharae, Testudines, Thi orbaei Nablia, Harpae, Violae , Lyrae, Sambucae, Chelys, Pecti des, Clavicymbala, Clavicordae, Spinetiae , Barbita , aliaque his similia, & omnis generis Citharae, quae vulgo Chi-tarre appellantur. Pulsatilia denique instrumenta ea sunt, quae digitis, aut bacillis, vel serrea lingua pi viantur, ac sonum gravem effciunt, atque jucundum, hujusmodi sunt Campanae, Cymbala, Tympana, Gnaccari, Sistra, Crotula. Hoc autem instrume torum genus antiquos Hebraeos adhibuisse ad psal

morum omnes modulandas cantiones, nemo quia

dem inficiabitur, qui attente ea Sacrae Scripturae loca perlegerit, quae hoc nobis insinuare videntur, si quidem psal. 8 s. vers. 3. apud Hebraeos sic legimus. Sumite psalmum, seu ut alij legunt sumite canticum, date ' n Tympanum 'Tria Citharam iucundam cum haa Nebet. Et psal. iso. vers.3. Laudate eum, vem . i o M

34쪽

TERTIA a I

F Dominum in clangore 'an Buccinae, laudate eum iis , a Nebes O nata Cithara . Vers. 4. Laudate eumis ' n limpano O ,- choro, laudate eum inmitas, aa y Urgano, O vers. s. Lavaate eum in Cymbalis sonoris, laudate eum in cymbalis j Llationis. Et a. Regum cap. 6. vers s. legimus; David Orest, ct universus Urael ludebant coram Do mino in ominibus in umentis musicis, ct citharis. ω nablis, ct Ompanis, Dir, ct cymbalis. II. Porro ex his Sacrae Scriptum locis clare deducitur , octo fuisse .instrumenta, quibus Hebraei ut bantur . Ex Pneumaticis quae vento inflata sonum dant etia sum num Sciophar,Buccina n m Chab

IB. Cum itaque viderimus quot suerint instrumenta, quibus Hebraei veteres utebantur, non inj Cundum erit. puto, quomodo secta essent, &quo tempore , quibusque opportunitatibus uterentur , audire. IV. Ex pneumaticis igitur In V Sciophar, Bu cina, instrumentum erat cornu recurvum, vulgo ab Hebraeis vocatum ny Cheren, cornu, ex cornu enim Arietis fieri solebat, & hodie ex Rabbinorum Praecepto nonnisi ex cornu arietino seri potest,

35쪽

21 DISSERTATIO

Hebraei vocare consaeverunt. Hoc autem instruis mento In Sciophar, Boccina praecipue utebantur

adsesta indicanda, & promulganda, ut Noviluni; ,

ut aperte colligit ex sal. 8 I. vers 3. Buccinate in emema tuba in infimi dies e renitatis vestra, nem-Pe, ut legitur hebraice , alangite in Novilunio, seu ut at legunt. tu Latinaeis, Herina in temporeconstitu νο, in die feretur eisnostrae. Utebanturiquoque hoc. tiumento ad psalmos modulandos, ut ex psalmo

et so . supracitato apparere potest . . '

s Vbi mn Chattore cith. Tuba. Instrumem tum est buccini longius ex cupro, argento , aut alia materia, sue etiam ligno oblongo, cavo, & recta, manusinum, & in hoc praecipue a buccina discreopans, quod buccina curva sis, tuba vero exrensa. Tuba argentea clangebant, quando castra in desecisto movenda erant, & ex divino praecepto Sacerdo res hoc fungebantur officio ι.Si semel tantum clanisgebant , Principes, & capita Filiorum Israel simul conveniebant, & congregabantur: s vero prolixior erat clangor movebant castra primi illi, qui erant ad orientem; si clangor prolixior permanebat, ita ululatus videretur concisus, castra movebant, qui erant ad Meridiem, & pariter alij ad differentiam ululatus vel castra movebant, vel mota sistere, & ει- re imperabant; hoc quoque adhibebant instrumen tum, cum bellum indicerent, & eo praesertim tem

36쪽

TERTIA 23

pore, quo Sacra Hierosolymitana AE des extabat ipso fessi dies indicebantur, & sacri hymni decantabam

tur: sed postquam eversum Dei Sanctuarium fuit ex Rabbinorum decreto ad indicandam moestitiam, &dolorem nobiliori,& praestantiori rejecto instrumen. to, buccinae tubis humiliores successerunt, quibus his quoque diebus utuntur Hebraei, quamviS S turbas eas appellent, & buccinas, propter quamdam inter sese similitudinem. iii VI. Gugin organum. Instrumentum erat calamis, sive fistulis stanneis , vel alterius materiae

elaboratum , quae fistulae a vento, quem recipiunt e pletae , atque exagitatae , manibus, vel alio instet mento compressae ita suavem , dulcemque sonum emittunt, ut merito hebraice hoc instrumentum

Gugis appelletur, scilicet quasi amabile instrinmentum, mmmyNgagab, k quo talis vox deducitur, nil aliud, nisi amare, & amari significat, hoc

autem antiquissimum instrumentum in Synagoga se quem fuit, ad cujus melodiam psalmi canebantur. Haec de Meumaticis . nunc de fidicinis breviter

agendum.

VII. ,m Nebes instrumentum fuit non pure pM maticum , ut aliqui putarunt, sed potius fidicinum, ad instar psalterij sabricatum, constans ex pluribus, vel paucioribus chordis, prout diversa eorum erat agnitudo; hoc antem solemnitatibus, sessisque di bus utebantur: dicitur autem Ea Nebel, eo quod

37쪽

24 DISSERTATIO

caeterorum instrumentorum consonantiam consen

dat baa Nabel enim idem est ac stultescere, vel stulte

agere. ι - i q.

VIII. Secundum ex fidicinis instrumentis erat 'ua Chimor, Cithara, quae organo antiquitate non Ce dit , cum utrumque eodem sere tempore ortum d xerit. Ejus forma dicitur suisse ad instar litterae Grecaeo Delta, chordis instructa, quae digitis in diversas voces concitata suavissime resonabat, itaut in no vo quoque Testamento apud Matth. cap. Iq. Uers. 3 4. Dulcissimi fructus terne Genesar tali comparem tur instrumento. Hac usos suisse Hebraeos, multa extant testimonia , quorum praecipuum est , quod David adhuc infans ita eam suaviter, dulciterque tractaret coram Saul, ut spiritus nequam procul ab

eo recederet. '

IX. Ad pulsatilia instrumenta attinebat Tympunum Un Toph, ex una parte planum, & membram clausum, quod baculo percussiam sonum reddit gravem, atque imperiosum: quamvis passim de eo mentio in Divinis Scripturis habeatur, nulla tamen memoria de ejus serma ad nos est transmissa; ego tamen puto hoc instrumentum antiquo Hebraeorum tempore ad instar suisse cymbali, quod Puellae, atq; Mulieres in suis cantilenis, & saltationibus in Italia tractant: in hanc autem ad ducor sententiam ex eo quod legitur Exodi i s. versa o. quod Mulieres Η braeae canticum Domino canebant cum tympanis '

38쪽

TERTIA. 2s non enim verismile est puellas illas tympana gessisse, eum & gravia sint, & potius Homines deceat illa s

nare, quam Mulieres. Dici etiam potest tympana graviora, & grandiora a Viris fuisse percussa; cymbala vero utpote minus gravia fuisse in prophanis s Itis a Mulieribus usurpata; legitur enim I. Reg. cap. i 8. vers. 6. Mulieres ex omnibus Urbibus egressas in

occursum Regis Saul in t Nariis cantando cia laetitia. X. Secundum tu vavara Menaanym , Sistra. In strumenta erant aenea, sive crepitacula, quae percus se stridulum sonum emittebant. His quamquam i strumentis uterentur Hebraei ad exprimendum luctum, & moestitiam, & dum pulsarentur, puellae,& taminae maximos darent clamoreS, ea tamen prO- miscue adhibuisse cum alijs instrumentis ad canti nes modulandas, Deoque coram Arca gloriam praestandam, nobis testatur quod lib. 2.Reg. cap. 6. vers.

s. legimus. David verὸ, ct universus Urael ludebant coram Domino in omnibus instrumentis musicis, O cA

XI. Tertium TZelizelim, oymbala , quae& alio quoque nomine nuncupantur, scilicetu'm Meraelatim, tintinnabula, duali numero dicuntur; duplicis autem generis cymbala sunt, si quidem alia να- ου Zilgete Sciamaa, cymbala sonora appellantur;alia vero rimn rivi e Tetilietele Theruah cymbala jubilationis dicuntur. Cymbala, quae TZilt Ze-

39쪽

a 6 DISSERTATIO

Ie Sciamaa vocantur , sunt duo instrumenta aerea, quae se invicem collidunt, sonumque emittunt. Cymbala vero , quae Geltaeli Shervali , nempe cymbala jubilationis, sunt tabulae quaedam metallicae; utrumque magnum emittebat sonum, itaut eorum strepitus ad longinquas usq; partes perveniret, quod etiam nos docet id, quod legimus I. Paralip. Cap.

I S. vers. I9. in cymbalis aeneis concrepantes ad res

naudum, seu, ut alij legunt, ad resonare faciendum. XII. His igitur instrumentis prosecto ad psalmos,& cantiones decantandas utebantur Hebraei, sed quibus tonis. modulationibus, simphonijs determinate psalmi fuerint decantati in veteri lege, non se cile est recensere, cum nulla hujus rei certa adsit meis moria; quid tamen una cum alijs Auctoribus sentia mus, breviter exponere decreVimus. a XUL Et in primis certum est. quod pulmorum modulatio proprie ad ruem Menalgeach, Praeceptorem , sive Musices Praesectum pertinebat, qui psalmos alijs quoque canendos distribuebat; hinc intelligi poterit cur multi psalmi Davidis a voce incipiant Naub LamnatZeach , quae , D. Hieronymo, & hnonnullis alijs Victori, aut Vincenti vertitur, quia

cilicet hujusmodi psalmi a David; Praefecto Mumces, Italice Magistro Cappellie tradebantur, ut ipse

secundum proprium tonum canendos curaret: ost autem erant toni , ad quorum metrum , sicumelodiam psalmi praecinerentur; primus quo

rum Digiti ou by Cooste

40쪽

TERTIA ar

rum nivis A alamoth vocabatur , secundus raraa Neghinoin , tertius, di Maschil, quartus uno: Mi clitam, quintus Π- Scigayon, sextus re, a Ne-ehiloth , septimus rimis Sceghynoth , octavus

Ghithim. Cum igitur octo essent modulationis species, quibus utebantur Hebraei, non injucundum erit eas species nostris octo ronis applicare. XIV. Per maἡν Aiamoth, quae prima est modulationis species intelligi potest primus tonus, ad cujus normam praecinebatur psas 4 3 Deus voster ref gium , O virnu. dicitur aurem nauis Ralomoth ad ρ Aalam, quod secundum quorumdam expos, aionem in re signiscata dividitur. Primo significit sem absconditam , occultam. Secundo puellam, Adolescentulam, Virginem, eo quod sit occulta,& abscondita Viro. Tertio iaculum perpetuum, aeternum, aliquando tempus longum, Vel etiam tempus vitae alicujus. Juxta autem haec tria significata Interpretes verterunt titulum hunc astixum psalmis mesar pro arcanis, i dest pro occultis, sequentes priamam significationem. uti fecerunt septuaginta ver tentes-των κρυφίων pro Occullis; Hieronymus v

ro secundam hujus nominis n)ῶν sequutus significationem vertit pro Iuventutibus; ab aliquibus a tem , qui amplexi sunt tertiam significationem inteulectum est pro aeternitate in perpetuum. Videtur autem hic titulus primo tono musices aliqualiter Corre spondere, quia sicut primus tonus ut eruditi cO D a Ce

SEARCH

MENU NAVIGATION