장음표시 사용
41쪽
cedunt ssegmati dominatur, & pigritiam, stuporem, somnum, & moestitiam propria virtute expellit , & fugat, ita psal. 46. quem sub hoc primo tono fuisse compositum graves testantur Auctores omnem tristitiam propellit, & cor summa laetitia , &gaudio replere videtur, cum dicat Deus noster refugium , ct uirrus, adjutor in tribulationibus; ubi enim Deus adlinor, vel non sinit tribulationes, vel rcfugio Dei, & auxilio conditae, dulces maxime sunt: & sicut Veteres ad bene efformandos Adolestematum mores, & Juventutem instituendam primo tin. utebantur, sic & psalmusruinar,risper Juvem tutibus , & Puellis canitur, ut Deus Cum primus sit charitatis, & pudicitiae largitor, dum refugium, &fortitudo est, per hunc primum tonum in hujus psalmi titulo significatum , eam dem videatur tribuere virtutem, & fortitudinem Juventutibus studio Charitatem prosequentibus usque ad extremum virae
XV. Secunda modulationis species est a DN ghinpth, haec autem vox significare uid crur tonum secundum, & scut primus tonus, eo quod hilaris sit laetus, atque jucundus, Soli comparatur, qui laetis, jucundisque rebus prcaesie dicitur ; sic secundus. eo quod moestitiam in animum inducat , & ad lachrymas, &ad moerorem cor moveat, Lunae Comparatur , quae humidis rebus preaesse sertur. Quod autem revera iecundus tonus, utpote meestus, & placidus
42쪽
ad mitigandas animi curas, & quietem conciliandam maxime conducat psalmum quartum legenti elare patebit. Cum invocarem exaudivit me aetas jinitiae meae;hςc autem vox-Negianoth a-Naghan deducitur, quod significat instrumentum musicum pulsare, hoc est illius chordas digitis, aut plectro
movere, ut emittat sonum idoneum ad animi molestias mitigaridas, & propellendaS
XVI. Tertia modulatio ptami, qua utebantur Mebraei h-: Masinit dicitur , quae tertio nostrotono Comparari posse videtur. Sicuti enim noster tertius tonus Marti tribuitur ex eo quia furibundus apparet, & bellicos ., sic tertia modulationis species vehementer animnm provocat, & excitat, &proinde botula Maschil dicitur procedens a bao Sa chal, quod praeter alia , etiam prosperari in bello quam proprie significat, uti clare deducitur I. Reg. lcap. I 8. Vers. 3 o. , a principio autem egressionise rum Io prosperatus est David prae omnibus servis
XVII. circi: Michiam, quae quarta apud Hebraeos: modulatio est, s milis quarto tono profecto dici potest; ad instar autem Mercurij hic tonus sese gerit, sicut enim ille, ut credebant Antiqui, cum bonis bonus, cum malis pessimus est, sic & ipse adulator est,& caeteris sese accomodat armonijs, blandus cum blandis, superbuscum superbis, furiosus, acerbus: hoc autem nomen tim: Michiam a derivare ub
43쪽
detur, quod Vocem, harmoniam , cantum innitacat. Canebantur autem juxta ejus norinam psalmi 16. S7. 38. Sy. & 6o. qui in titulo vocem haneum: Michiam praeseserunt. XVIII. rnao Scigayon Tonus istae benevolae naturae, atque placidae Jovi comparatur, qui hominibus benignis, benevolis, atque jucundis praeesse se
tur, ac proinde cum nostro quinto tono confundi
tur, qui cum delectabilis sit, nimias curas, & animi taedia fugat, & cxpellit ,anxios laetificat, & oblectatione corroborat Irus Scigayon autem jure appellatur, haec enim vox laetitiam , complacentiam, j cunditatem , delectationem, voluptatemque significat, quod Proverb. I. cap. ἔ9. legitur, & in am
re ejusmon delecteris jugiter. Juxta hanc autem modulationem videntur Hobrari pr cinisse psalmum Domine Deus meus in te speravi, cum iste psalmus maximam laetitiam in animos inducat, & procul
moestitiam, moeroremque abijciat. XIX. Sextus riseria Nechiloth , movet, ut ducunt animum ad pietatem, amorem, & reliquas religionis virtutes ,' hic quapropter tonus aptissimus esse videtur ad religiosas, sanctas, pietosas modulandas cantiones; & in hoc tono jam canebant H
brari psalmum quintum Verba mea auribus percipe
XX. Septimus tonus rem Ghithith nuncupatus; hic supra alios tonos modulis suis elevatur, & per ju
44쪽
cundos, suavesque saltus progreditur, tum leviter descendens animi quietem conciliare videtur; hine duplicem producit effectum, incitat quidem ad gam dium, sed illico revocat ad moestitiam. Hoc tono fere omnes sentiunt, usio, suisse Hebraeos ad modulandos psalmos, & cantiones, quae tempore Vindemiae canebantur nVna Ghithithenim idem valet, actorcular. In hoc tono canebantur psalmi Domine Dominus noster , quam admirabile est nomen tuum, psalmus 8i, Exultate Deo adjutori noso, iubilate Deo Jacob, & psal. 84. 9uam dilecta Tabernacula tua Domine virtutum. Hi septem toni illi sunt, quibus utebantur antiqui Hebraei, his autem recentiores octavum addiderunt, de quo cum jam supra mentionem fecerimus, nihil est quod aliud ultra addamus : est enim tonus omnium notissimus.
45쪽
IN CAP. V. UERS. XI. O XILUAE qui coningitis mane ad ebrietatem sectandam, & potandum usque ad vesperam, ut vino aestuetis. Cith ra, & lyra , & tympanum , & tibia, & vinum in eonvivijs vestris: Et opus Domini non respicitis, nec opera innuum ejus consideratis.
iserepat . Seneutra D. Meronyma crrca gulam, or ebrae in rem , stem D. AmbrosF , mariorumque ad confirmat onem exempla . Veterum Adagram anima sicca explicatur . Damnamini ιmmoderate sumpti. nasonis soleatia de usa msui. Propheis ea boras eνb., O potus Hebraream commemorat. Mos meter msumendi esbum . Refectronas matutinae , seu sentaculi mariorum opiniones . Prodram sari dictum, unde Merenda , unde Coa , .nde eammesatio: mariorum sentenrra refc--- . A luxuria , ω ambitionae in renitisse saltationes, ctscorta, caseraque voluptavi res iumenta. Tempas Caena apud Veteres, eorumque consueturines post caesam. Tertulliani sententia de Grassanorum temper tia. Dissili sed by Cooste
46쪽
I -E sorte existimarent aliqui Ievem
ἈηD 9 suisse causam, ob quam in Israeli-
l ticam gentem ignis Divini furoris
exarserat, sui populi scaelera iterum commemorat Propheta , &ea praecipue,quae homines plerumque solent ad atrocissima crimina non tam disponere, quam impellere , gulam videlicet accusanS , atque ebrietatem , quibus, s stestimonio gravissimorum PP. fidem damus nulla major vitiorum sentina poterit reperiri. Unde D. Hieronym. ad Cap. I. ad Titum Vers. 7. inquit: Ubicumque saturitas, ct ebrietas, ibi libido dominatur nunquam ego ebrium castum putabo. qui ei si vino consopitus dormiverit, tamen potvit te care per vinum. Dicat qui ve quod volet, ego loquar consectentiam meam. Scio mihi abstinentiam ct nocui intermisiam, , profuisse repetitam. Idem etiam in Epist. 83. ad Ocean. Vinolentia scurrarum est, ct comessatorum, venterque mero aestuans cito despumat in libidines. Et insertu p ad unius horae ebrietatem nudat femora, quae per sexcentos annos sobrietate contexerat. Lot per temulentiam nescienslibidine miscet incestum, 9 quem Sodoma non vicit, vina vice runt . D. Ambrosus de Elia, & jejunio Cap. 9. citans Proverb. Cap. 26. Uers. 9. Spinae, inquit, na
47쪽
dii vestimentu dei, quod accepit, O thesaurum suum
servare nonpoterit. Omnis enim ebriosus, O fornicator egebit, O i uetjescissa vestimenta insipientiae,& ideo Proverb. 3I. potentes vinum prohibentur bisere , ne cum biberint obliviscantur sapientiam. N mero autem I9. ejusdem Capitis ait: Menique bibolant vinam in ebrietare potentes qui Bolopherni Primcipi militiae Regis A riorum se tradere gestiebant ,sed Mu bibebat femina Ddisb jejavam omnibus diebus viduitatis suae praeter festorum dierum solemnitates. His armis munita processit, ct omnem A iorum circvm- venit exercitum. Sobrij vigore consilii abnulit mo-phernis caput, servavit passicitiam, victoriam repor lavit . Haec enim succincta jejunio in Castris praetendebat alienis, iste vinosepultasjacebat, ut ictum vvlneri s sentire nonposset. Itaque unius mulieris jejunium
innumeros stravit exercitus ebriorum. Veterum erat
Proverbium animasicca sapienti a , ad quod ali dens Clemens Alexand. lib. a. paedagogis inquit'. Iubar est anima sicca sapieui um, 9 perspicax,
lib. vero 7. strogmat. Vinum, O carnium sagina r bur quidem ad licini corpori, sed animum re aut languidam. Cum autem vinum si immoderate bibatur varia soleat damna hominibus afferre, ipsosque stultos hebetes, atque ad ossicia sua prompte exequenda inhabiles reddere, merito Divinae sapientiae consilio cautum est, ut qui Divinis ministerijs sacrabantur ab omni prorsus vini usu abruerent, & a qua-
48쪽
cumque potione, qua humana ratio solet praeped, ri . Videantur ea, quae susus exposui in meis Dissertationibus de Votis Nagaraeorum . Hinc etiam Plato lib. 2. de legibus prope finem ait: In civitate nec servus, nec serva unquam vinum gustet, nec ipse quidem Magistratus isto qEO Magistratum geruvi sinno , neque Gubernatores , neque pices dum munus
suum exercent ullo modo υinum gurient.
II. Sed quoniam Propheta, ut liberius intemperantiam populi accusaret aliquam videtur menti nem sacere de horis, in quibus solebant Veteres aut cibum, aut potum sumere, & quae sua tempestate vitio non carebant, ideo ad uberiorem istius versus explanationem, atque studiosorum cruditionem, aliquam de horis prandij, cenae, & jentaculi commemorationem faciemus cum propheta, & matutinas potationes , & ebrietatem usque ad vesperam protractam, & nimium Conviviorum luxum accuset, ait enim: Vae qui consurgitis mane cte. BI. Quod Veteres in more habuerint quater in die cibum sumere inter caeteros refert Rosnus lib. s.
antiquitatum Rom. Cap. 26. erat enim matutina je
tatio, quam prandiculum illi appellabant, erat prandium , & coena , & comessatio. Merendam praetermittimus, quam licet Nonius post prandium, &post meridiem collocet, Festus tamen eamdem Cum prandio fuisse asseverat. Jentaculum cibus erat matutinus sumi solitus antequam homines operaS ag
49쪽
grederentur, Festus nullum inter prandium, atque jentaculum discrimen assignat, Plutarcus in symposiacis lib. 8. quaest. 6. ait, priscos mane edisse panem mero intinctum. Quamvis autem antiquitus prandium idem esset ac jentaculum, postmodum tandem distinctum est, ut jentaculum illud diceretur quod ante prandium sumebatur, & ai jejunis; prandium
Uero meridianum tempus respiceret, & sic prandium quasi παρ-- Prandia apud priscos homines fuisse admodum parca refert Plutarchus loc.cit. Coenas vero lautiores. Neque hic est praetereundum,
quod quamvis apud aliquos merenda, & prandium
promiscue sumerentur , tamen merendae vocab
lum inductum est ad promeridianum cibum exprimendum, unde Scaliger in notis ad Varronem de re rustica, merendam ita dictam existimat eo quod illis qui merent aere, hoc est mercenarijs data fuerit. Coenam veteres vespernam appellabant, sertasse quia adhibebatur hora diei nona, quae ad vesperam
Protrahebatur. Isidorus coenae vocabulum a Κω- quod Graeci commune dicunt, ortum esse existimat lib. 2 o. cap. 2. De comessatione variae sunt circa nominis elimologiam authorum sententiae, aliqui
enim comessationem scribendam esse docenta Vi- Cis, quos Graeci dicunt, & in quibus habit,bant, antequam Oppida, Urbesque Conderentur, in ijsque solebant alios invitare, ut communis memsae consuetudo animos ad societatem, concordiamq; add
50쪽
adduceret. Alij comessationem dicunt a comedem do , alij comessationem a verbo cis quod est i scivire, & intemperantium hominum more se gerere . Et certe cum luxuria, atque ambitio mortalium animos occupasset, postquam illi in sumptuose comui vijs famem, sitimque explebant varia voluptatum sementa invecta sunt, ludi videlicet, saltationes, &scorta, quae.omnia comessationum vocabulo possinmus denotare. Et hinc Cicero in l. Catilinam. Iuod in ludo, ct alea comessationes tantum , ct scorta quaererent, essent ij quidem desperandi, sed tamen essentferendi. Si ergo vocabulum comessatio a comedendo desumatur, erit indifferens ad quodcumque resectionis genus exprimendum, si vero ab intemperantia, ebrietate, & lascivia repetatur, ad illam pruscorum consuetudinem referri debet, quae ab Auctoribus refertur. Ut autem observat Pamelius ad Caput 3 9. Tertulliani in Apologet. Antiqui coenas suas paulo ante Solis occasum incipiebant, itaut secunda mensa ad tenebras protraheretur, quo tempore lotis manibus, & inflammatis lychnis, aut talis operam ludebant, aut saltationibus, cantilenisque, saepe etiam propinationibus vino effervescentes, aut inter sese rixabantur, aut ebrij per Urbem discurrentes catervatim obvium quemque caesionibuS, Verberibusque accipiebant. Quidquid sit de coena ante Solis occasum incepta, de qua paulo infra aliquidi tractabitur, & quae, ut explicabimus vocabulo etiam