De M. Iuniani Iustini codicibus. Commentatio philologica ..

21쪽

instructi, per quae denuntiarestis ingens militiae periculum ac lai m 8io scriptum est in editione uehit secundum C, ceteri codices praebent: ,My thiae s. Utra lectio praevaleat, apparet manifesto ex Verbis: ,arma virtutemque animi quae de terra ipsa minus apte dici possint, et ea re, quod in Dreperitur instructi cum in II

legamus: instructae q.

XL 1, 10 praebet C: Hi Ρarthi domesticis sedulomotis

Mythia pias sesitudines inter Hyrcaniam et Dahas et Areos et arnos et Margianos furtim occupavere Arohetypus secundi codicum generis tradit Sparthanosμ, quae est manifesta interpolatio. is arnos mare Caspium ecolentes etiam Strabo XII ,1 nominat. Coniectura uischmidii Amrianos pro Areos et Sparnos quae Mehlio lasset, ne speciem quidem veri habet. XLIII, 2. Namque Sc hae in auisium Artho m adversus Antiochum, Syriae regem, mercede sollicitati, cum confecto iam bello vervenissent et calumnia tardius lati Misit -rcede fraudarentur, dolentes tantum itineris fruum emensum, cum vel stipendis pro Matione via ilium hostem dari sibi poscerent, secto res so offensi fines Arthorum auare coeperunt Iustus

ordo verborum in C falso commutatur in JΤΠ, ubi scriptum legimus: confecto bello iam . ulla alia enim causa in Scythas serius lati subsidii crimen deferebatur, nisi quod confecto iam bosio' advenissent. XLII 3, 1 utrum Arma nominis fratris Medea in C, qui exhibet Aegiadeum', an in JΤΠ, quae praebent Aegialium , recte tradita sit, diiudicatur Cic. de nat. deor. II 48, ubi legitur

XLII 3 10 refert Iustinus duces hocaeensium, cum ad regem Segubrigiorum foederis aciendi causa venissent, eum in epulis instruendis, inter quas filiam alicui in matrimonium ducendam tradere voluerit, occupatum deprehendisse et pergit: Itaque cum ad nuptias invitati omnes proci essent, rogantur etiam Graeci hospites ad convivium . ro proci essent habent ΤΠ pr cessissem,i , quo verbo de convivis ad cenam invitatis uti non licet. Videtur igitur etiam hic, cum scriptura e ne minimum quidem vestigium interpolationis habeat, codex, ex quo ceterae claSSeSoriginem dueunt, hoc m0do depraVatu eSSe.

22쪽

Ρraeter hos locos etiam alii multi proserendi sunt, in quibus melior scriptura in C traditur, ceterae codicum classes autem inter se discrepant ita ut, quae sit lectio quidem earum archetypi, mcerto affirmari non possit, corruptelam tamen iam in hoc communiearum fonte exstitisse appareat. XI 3 6. Himileo, dux Carthaginiensium, postquam exercitu

pestilentia amisso in patriam reversus cives eo solari studuit, quod hostes se vicisse gloriari non posse dixit, subiecit is Praedamque, quam C hraictis a se castris sestuderint, non esse Hem, quam selut spolium victi hostis ostentent, sed guam posSeSSione a a fortuitis dominorum mortibus sicuti caduca eo arint . Scripturam ΤΠ prase m non praebere probam sententiam per se facile perspicitur. In lectione Visse praedam quamquam autem non modo displicet particula adversativa sed cum non contrarium quoddam, verum nova causa, quare h08tes clade oenorum neque gaudere neque gloriari possint, addatur, sed etiam coniuncti is quamquam quae pariter ententiarum c0ntextum perturbet. XX 5, 1. Igitur Dionysius tyrannus, quem sum a Sicilis ercitum in Italiam traiecisse bellumque Graecis intulisse memora vimus, em natis Locris Crotonienses vis vires eae longo otio et prioris bini clade resumentes aggreditur, qui fortius cum muris tanto eae citui eius quam antea cum tot muthus Locrensium faue

tati restiterunt . Sic legitur in C, J praebet pro eae myo otio et longo otio et II ,longo otio Xμ. Argumenta, quibus commoti scripturam C praestare existimamus, iam Mehlius attulit in Texusqu. pag. 124.1XXIII 2, 6 unio in e nomen uxoris Agathoclis recte servatum est. Habet enim ille codex The enam cum J Theon am , Τ T -- , II varia exhibeant. Formam in C traditam esse veram testatur graecum nomen εο νη et iv. XL 4, 2.

XXXI 2, 7. Lectionem e is mos γρυπος, germanicer, Adlernaseμ comprobant tui. ar. 1 et Athenae. V 153, b. In JΤ scriptum legimus Gryphus , in II Gripus .

Ut hic loetioncm scTII pro scriptura archetypi secundi oneris codicum non accipiam, ea re adducor, quod compendia Vocularum et is saepissimo in libris manu scriptis commutantur.

23쪽

non regnum ant-, verum etiam Ubertatem amiserunt, siquidem Sogdianorum et Aracho torum et Drangarum et Areorum Indoru-que bellis fatigati ad postremum tab innalidioribus Purthis Hut sangues inpressi sunt in II inest sit Archadorum Vfamiliae e0dices dissentiunt inter se Placunam habet. Cum Graeei scriptores, ut trab. XI 8 8 XV 2, 5; Arrian. nabas. Ι 8, 4 11, 3;8tephan. Byg. ed. einev pag. 110, semper άρπc0τo scribant,leetio C satis defenditur.

XLII 3 9. Etiam hoc loe nomen proprium in codicibus varie traditur Appellatur enim regio illa, per quam Pgris flumen fertur, in C S me in J Sofona in Sofoema vel S me in Idenique S ema Quid sit scribendum, d0cet lin hist nat. V 12 et Lucan. II 593, qui formam a C servatam praebent. Iam possunt alii permulti loci afferri, ubi C soriptura maiorem veri speciem habet quam ceterorum codicum, sive quod illa lectio

exquisitior sive quod ad sententiam et scriptoris elocutionem magis conveniens est. Quoniam autem omnia haec exempla, quae ad perscrutandam illius codicis fidem minime nullius ponderi sunt, uberius tractar longum est, breviter ea numerare mihi proposui: XV 4, 8 vertit 4, 18 is tam . . . c versum est , XVIII 1, 2 Subesseσαι , 7, 10 aususne es ait , Ι 3 7 pertineat

CL XX 2, 3 XII 5, 4 9 otin inspicias C. v. Pauchor, et bor iustini-

24쪽

-Tocharis 4, 12 em e , XLII 4, 10 ma duntur '. Nequaquam porro omittendi sunt loci, in quibus , cum ceteri codices manifestum interpolationis indicium contineant, verum quidem non tradat, sed tamen vestigia antiquae lectionis servet, ita ut ex his reliquiis germanae cripturae facillima mutatione aptus sensus effici possit. Iam uehlius nonnulla traditionis menda C scripturam coniectura emendando sanavit, atque ego ipse unum vel alterum locum eo modo in integrum restituere conatus sum. Liceat niihi illius viri docti emendationes meaque commenta, quippe cum ad perspiciendam e auctoritatem non minoris pretii sint quam odi allati, paulo accuratius hic exponere.

XXX 8, 5, 6 edidit uehlius: Nec mino post prohino cum

Antiocho commisso, cum inclusa deaeteriore crimu scit hostium), bestio Romon miaiore dedecore quam sericia ad castra fugeret, M. Aemilius, tribunus mutuum, ad Melam castrorum Hierus armare Se milites suos et atra avium progredi i in compositam assumens scripturam ex C lectione: cum clusa deiseriore comulem Romanaμ, et ex aperta interpolatione in Τ Π: eum in dexteriore moti pulsa legio Romiana*. Leotionem ab altera stirye codicum exhibitam plane perversam esse patet enim ex Liv. XXXVII 42 ubi refertur non dextrum, sed laevum cornu ab Antiocho, qui ipse erat in dextro circumclusum atque in fugam versum esse. Sine dubio in principe omnium codicum illud in textui superscriptum erat, itaque in alterius familiae archetypum in addita interpolatione participii ,--μ, in alterius fontem , - invasit. Est hoc exemplum luculentum communem codicem, ex quo fluxerunt libri manu scripti secundi generis, ab interpolatore, ut etiam insta uberius demonstrabo, foede inquinatum esse, cum C, ut postea videbimus, magis scribendi erroribus quam temerariis librariorum coniecturi laboret. XXX 8, 9, ubi enarratur, quomodo Romani Antiocho devictos gesserint, Jeepius et Mehlius secuti PII restituendum esse

putaverunt: is Castas vitates inter sorios divisere, muneris Romani aptiorem Asiam quam posses Sion e volupta-

25쪽

rias iudicantes; qui e victoriae glariam Romano nomini vindicandam, opum MXuriam sociis relinquendam. tradit minus Romani aptio em Ariam quam possessiones Muntarias denique ,,muneri Romano astiorem Asiam quam possessis Nullam harum lectionum ne mediocriter quidem probabilem sensum praebere tota rerum cohaerentia ostendit. Vult enim scriptor sine ulla d

bitatione dicere Romanos hostibus subactis ea de causa regiones expugnata inter 800ios dilargitos esse, quod illos agros Asiae luxuria et ubertate insignes dono alicui dare, quam ipsi possidere maluerunt. Putabant enim se gloria belli contenis esse oportere, neque tam luxuriosas possessiones, quibus victore lacile effeminari possent, sibi esse utile8. Vel primo conspectu liquet hanc sententiam in nulla a codi, cibus tradita lectione inesse. raeterea displicet in scriptura Πet constructio Verborum muneri aptiorem quae nequaquam, ut

Ieepius vult, disiungi possunt, et vocabulum, quod est via larias haud dubie ut explicatio ad verbum possessiories ab aliquo additum, qu0niam po8Se88ione voluptariae non 8iae, qua ip8a est propter divitiarum copiam voluptaria, opponi possunt Leotio in Servata: vesuntarias quae omnino hic non quadrat, Sine ulla dubitatione ex illo n. Marias corrupta est. ea sententia vestigia in e rimando verum eruere debemus. Ac verbum quidem mman0μn0bi viam verum reperiendi aperte demonstrat. Scribo igitur summa corrigendi implicitate: muneri Romano aptiorem Asiam g -m possessioni scit RomanH. Quo facta omnia clara, dilucida.

Ita enim n0 modo optime opponuntur verba munctri SSeS-sioni sed etiam omnia cum iis, quae sequuntur, bene Gngruunt atque cohaerent. Longam eriem tentaminum, quae ad locum sanandum facta Sunt, et quae accuratius pertractare supervacaneum puto, inspicias

in uehit ed praef. pag. XLII XXXVI 3 2 redis Metilius ex e scriptura hortorum re8t, tuen8 horiorum scribit is es genti udaeorum Aeae euigiuli sq Rusam crevere, quod in his tantum regionibus gignitur. Est

namque aliis, quae continuis m-tibus velut muro quodam ad instar hortorum auditur Qui enim hae correctura, quae ViXc0niectura dici potest, quippe cum k littera in libris manu scriptis

26쪽

saepe praetermissa vel salso loco posita sit, ceterorum codicum lectionem prorsus vincat, dubitari non potest. am imago , homi um optime . ad vallem, quae ornata est silva frugifera atque am0ena, apta et c0nveniens e t cum castra eam ob rem hic commemorari non liceat, quod apud Romanos castra nunquam muro, Sed semper vallo lassaque cingebantur.

XXXVI 2 6, quo loco insidia tutorum ithridatis memorantur, qui, cum alio modo non potuissent, veneno pupillum perimere studuerunt, ponit uehlius ex JΤΠ: Quod metuens antidota saepius bini et ita se adversus insidias aequisitis tutioribus remediis su navit, ut ne iactus quidem serie veneno mori potu erit sed ipse dubitans, num verum receperit, cruce inter eaequisitis et istutiorsbus posita logum non plane persectum esse docet et iure quidem, cum et ille comparativus non habeat, quo respiciat, neque ipsum adiectivum tutus accommodatum sit. Etiani hic emem dationem e C petendam esse censeo atque illius codicis scripturam,exquisiti sortibus remediis paulum littera una adiecta mutans legendum propono: exquisitis sortibus semediis .

XXXVIII 1, 7 breviator consiliis Mithridatis per Gordium in

patriam reductum Ariarathen iuniorem, regem Cappadociae, regno spoliandi expositis subiungit: ἡQuod ubi Ariarathes iunior per nuntios cognorit, indigne ferens interfecis em piari per avunculum potissimum se Milio revocari, ingentem Meres um coritrihil . Sic uehlius scripturam C ,per multos recte, ut mihi quidem videtur, correxit Lectio enim ΤΠ , iri μ, praeterquam quod illud verbum passive usurpatum magnam Suspici0nem moVet, omneSinterp0lationis nota habet. Item cum eodem editore non scripturam secundi codicum generi ,graviterμ, Sed e , indigne probo. XLII 1, 3. , itur Phra tes, cum Mersu eos proficisceretur,

ad tutelam regni reliquit Himerum quendam pueritiae ihi flore conciliarum, qui tyrannica crudelitate Mitus et vitae praeteritas et precari ostioli a lanios minasque a s Guiae inportune neravitμ. uehiri neglegens JΤΠ, quae tradunt ,ricarii μ, vitium in C ,prae ri lenissima medioina anan Scrip8it , ecurii , quod exquisitius videtur lectione priore. Facillime a librario, cuius

27쪽

aure pari vocum sonu sallebantur, Myrae Hari μ in textu inscribi potuit ut etiam ira adsis in XX , , ac tum XL 3, 6, , tunc neces in XLIV 4, 1. In eo autem ab illo viro docto dissentior, quod pro es, relinquu in E A I servat contra omnem rationem ponit perfectum a ceteris codicibus traditum Saepissime enim apud Iustinum praesens aut persectum in sententia primaria e secto aut praesente in sententia secundaria excipitur exempli

causa: XXXIV 4, 2 XLII 3, 11; XLIV 4 4 XXVIII 4 10;XXXVIII 1, 7 etc.

XLII 3, 3 afferuntur nomina aurigarum Castoris et milucis. Metilius, nesci qua cau8a adductus, recepit cruce quidem apposita scripturam II Frygium μ, cum praebeat C , Ericam ' , J , Phrystium vel , Frigium μ, Τ , Frudium vel , Frauinum μ. Unice in C vestigia veri remansisse elucet ex Strab. XI 2, 12, ubi legitur Ῥεκας με κad καὶ Ἀμφίστρατος. XLIV 4, 1 qui in archetypo secundae stirpis codicum illud, retes sit temeraria Scribae coniectura, nemo est, qui dubitet. Restat nihil aliud nisi ex reliquiis germana Scripturae in C se VatiS , tunc neces Verum eruere. Ceteroqui videas annotationem Ruehlii in exiesqu pag. 23. Ρostremo ad naturam atque indolem codicis C penitus e spiciendam non inutile erit locos, ubi lacunae in JΤΠ a C solo recte suppletae uni ante oculos ponere. Compluribus horum locorum res ita se habet, ut verba in C adjungantur, quibus missis tota sententiarum ratio atque contextu perturbetur, cum aliis locis additamenta non tam necessaria Sint. Ita ut exempla asseram, sententia manca reficitur in XXIII, 12,

ubi additur in C , silentio μ' in XXXIV 3 7, ubi , sicut deest in JΤΠ, in XL 4, 8, quo J0co illud , tum a C adjectum prorsus requiritur propter praecedens , cum μ. Deinde XIV 4, 8 ill , iam μ' in eodem codice servato demum tota sententia illustratur, atque item in XLIII 1 6 vocabulo in C ascripto , Picus ' pro quo recte

28쪽

a Mehlius restituit --μ, et in eiusd. l. 5, 11 voce ait quam ceteri codices non habent, Supplementa, quibu carere non OSS.

mus, inSeruntur.

Optime etiam ad Justini orationem sententiamque apta, quamquam praetermissa non necessario desiderantur, dici possunt verba

, isti urg in eiusd. l. 10, 5, semper in XLI 2, 1. Ceterum, cum praeter nomen in XLIII 1, 6 additum ubique verum etiam coniectura inveniri potuerit, illae lacunae expletae non multum ad pretium

cognoscendum Valent.

Postquam igitur cognovimus C permultis locis verba germana scriptoris tradere aut lectionem saltem praebere, ex qua coniectura Verum refingere possimus, cum ceteri libri manu scripti aut inte polatione aut scripturae menda exhibeant, uno vel altero loco etiam lacunas in JTII recte supplere, reliquum est ad certum iudicium de utriusque generis codicum pretio faciendum nos, ut ita dicam, etiam alteram partem audire atque lectiones proserre, quibus Vera verba scriptoris in ΤΠ, cum peccet e tradita 88 constat. Gravissimi ponderis esse locos, ubi, quae lecti in archetypo alterius codicum lamiliae scripta fuerit, aut ex consensu omnium trium classium aut conspiratione duarum aut aliis causis concludi potest, vel per se apparet, cum alii locis, in quibus una modo classis alteris contra facientibus verum tradit, etiam ex vestigiis corruptaearchetypi scriptura coniectando bona atque iusta lectio orta esse

possit. Ceterum in non minimo horum locorum numero mendum in C, cum nullam prorsus praebeat sententiam, mero scribae errore natum esse luce clarius est . Ex selecta discrepantia codicum a Mehlio nobiscum communicata huc pertinent haec exempla tradit e XVIII 2, pro , eadem μὴ ad εαμ, XIX 2, 2 pro Asdruibal , Alsoar - XXXII 2, 4 m, , hostium' es, esu μ. XXXVI 3, 5 pro G, Asiae opportuna quaeque μ

Solo Iustinus sam particulam tum imprimi ponere, cum ad id, unde digressus est, revertitur Velut XII, 1b;. ΙΙΙ 8, 1 XVIII, 1, 1 etc. CL E lilii praef. pag. XIV.

29쪽

, Asia mportunam eque μ', XL 1, pro hi et Assyriorrem μὴ seStra Syriorum μ, XLII 3, pro h ptis , Gestis μ. XLIII 4,9illud , insidiis pro , sirpeis fortasse propter paulo ante criptum, insidiis in textum irrepsit. Cum omnibus locis allatis conspiratione ΤΠ veram atque iustam lectionem offerri dubitari non possit, alibi hoc eodem iure confirmari nequit ut XXIV 5, 12, ubi a Metilio editum est:

ἡ, Demeranti S omnibus non votis agendum Sosthenes, unus de Μα cedoniae principibus, ratus contracta iuventute et auos victoris

Murentes compescuit et Macedoniam se hostili qpulatione defendit μ, cum in archetypo sequndi generis codicum insit , unus de Macedonum principibus ratus μ in C , ratus unus de Macedomiae prindibus duri rsitan ille editor illis verbis verum invenerit, quoniam , Macedoniae principes etiam dictum est XXII 6 14. Non aliter res se habet XXXVIII 6 6. Sumpsit idem vir doetus ex TII loquitur Mithridates de animo ingrato R0man0rum a versu Masinissam, regem Numidarum, de illis optime meritum):,ωmen cum huius nepote bellum modo in Africa gestum adeo in Pi e ut ne victum quidem patris memoriae inmemoria

donarent, quin carcerem ac triumphi spectaculum operiretur μ.

Nam hunc locum, ut uehitus ipse signo corruptelae apposito demonstrat, iam in lante communi omnium codicum depravatum eSS apertum atque perspicuum est. Quare haec exempla nihil contra C efficiunt. Sed possunt, ut iam dixi, etiam alii loci numerari, quibus, etsi vera lectio in omnibus tribus classibus secundi generis codicum non Servata est, tamen, quid in earum archetypo criptum fuerit, certum est. 0 accidit, ut huius generi exempla proferam, in XX , , quo loco in codice, ex quo fluxerunt JΤΠ, cripturam J ,, MXuriatos exstitisse, cum in II insit , MXuriatos in optim amfrugem conversos fuisse μ, in C autem maiore etiam cum deprava-

Conatum mendandi uischmidii , se opportuna quaeque Rushlium in textum recepisse Valdo miror, cum orba in JΤΠ plane apta et clara int, illa coniectura autem sensus vel opisvotur, quod illud , mino' additamento,

quo accuratiu explicetur, caret.

30쪽

tione , ἶ-uriosos ad primam frugem conversos fuisse Α, in dubium vocari non potest

Pariter iudicandum est de XV 1, 19. Hic scriptor, SNquam Demetrium lexandro, Cassandri filio interfecto regem

Μacedoniae appellatum esse narravit, pergit , Lysimachu quoque, cum bello Dromichaelis, regis Thracum, remeretur, ne eo mte ore et adversus eum dimicare necesse Miberet, tradita et actem pari Macedoniae, quae Antipatro, genero eiuS, obvenerat, Θωm

cum eo fecuμ. Ita enim, ut ΤΠ habent, in archetypo secundae stirpis codicum lectum esse persuasum habeo. Nam cum tota, quae praegreditur, narratione de Demetrio sermo fuerit, id, quod e8 , eum μ, Vel 80lum satis intelligitur, atque illud Demetrium in lectione C , adversus Demetrium et J ἡ-versus Demetrium eum nihil aliud est nisi explicatio aliqua in parente omnium librorum manu scriptorum addita. quidem hoc loco, ubi Ruelilius in editione sua C secutus est, quamquam antea Texte8qu pag. 142308 , Demarium vocabulum ex annotatione in sonte communi ascripta ortum esse censuerat, non magis et 8sentiendum esse arbitror quam in cap. 3, 1, quo loco item voce , adversu Demetrium a C appositas iniuria recepit.

XX 1, 15 scriptura V, Lacedaemone μ, cuius pars et in ΤΠ, quae habent , Lacedaemone μ, et in C, ubi legitur a Lacedaemonia , reperitur, lectionem archetypi secundae codicum familiae et veram quidem repraesentari existimo. particula praeterea defenditurus loquendi ustini, qu semper apud verbum ,pro scondi ablativum cum praepositione ad indigandum ossum, unde aliquid

exit, Surpatur.

Sola classe I scriptura sontis alterius codicum generis ervata est in XXXI 3 7, ubi I recte tradit , victum hostem μ, cum in C ductum hostem Α, in Τ , uictoriam inveniamus, et in eiusd. l. 5, 6, ubi II pari modo nomen, ut sine dubio in archetypo JΤΠ scriptum erat, exhibet. Habet enim , Nerosimos μ, C , his erat im usμ, I , merosimus T Erotimus R. Utrum autem scriptura bona atque proba ab aliqua classe secundae familiae praebita coniectura librarii nata an ex communi