De M. Iuniani Iustini codicibus. Commentatio philologica ..

41쪽

XV 3, 13 ea με, XVI 3, 1 haaversus Demestrium μ 1, 19 , Deme- frium μ, XI 3, 6 , sed . . . q-mquam μ. re ultimas verborum adiectiones salsas esse iam antea perapetimuS. Negari autem non potest permultis locis abra lacunas Πita expletas esse, ut bona evadat sententia atque orati Iustini optime restituatur, quamquam ubique haec additamenta coniectando inveniri posse concedendum est. alia sunt II 7 8 , enim μ,

Sed non omnia exempla verborum in II missorum pari facilitate explicari possunt Exstant non nulli loci, in quibus vocabula a II non tradita antiquitus in J servata esse aut ex instimonio C aut ex indole ipsa talium supplementorum pro certo

confici potest, uno consensum II autem casu exortum S8 nequaquam confirmare licet. Si res se habetes 4, 6, ubi verba amwo

et desunt in II W8, 9, quo l0co voeabulum a J retentum D stenta genuinum esse auctoritat Orosii II 17,5 amrmatur, XI 6, 13, ubi J classis sola praebet fialaria μ. XVIII 4, 3 vestigia nominis regis ἡμιιonis μ, quod in C TII exeidit, inra voce , mitinos servata ad antiquam traditionem redire videntur, cum haud sacile ex doctrina librarii hausta esse possint. Vossabula autem in II omissa: et Lubortus in XXII 6, 3, , sed in Gerritationibus in XXXVI 4, 1,

3 iniculam et oustinus contra usum supori is setatis Acriptorum ponit stiam X l 1 XI 2, 2, aliis locis of J. l. Rosgis. De natura latinitatis Iustinianas. Prog. Hormannstad 1865 pag. l. BashronStu De eo proelio coniectavit, quod Rushlius recopit Sodniti possumus l0co prorsus simili XVIII 3, 18 ,,qui proelio superfuerant' .' adsm omissio sprohonditur Ι 8 7 duobus aliis locis, et M 1 7, Rushlius est sine causa interteXit. ,,Destiare Verbum cum solo ablativo casu in praepositione praeterea coniungitur I 10 9 cf. 0mk0. Ibo do Gobrauch dor rapositione se, eae . de si ustin. Progr. restau 1877 pag. 12.

42쪽

, omnium in XXXVII 7, 10 non interpolando, sed ex archetypo ipso addita esse inra ostendit conspiratio C.

Quamquam sane in uno vel altero horum odorum ille consensus I ita explanari potest, ut in principe codicum alterius generis Verba, quae requiruntur, propter eorum similitudinem cum proximis facile oculos describentis elusisse et postea super textum scripta ab alio scriba omissa, ab alio recepta esse coniiciamuS, tamen in universum illas lacunas speciem maioris amnitatis, praete quam quod cum J ex eodem codice derivatae sunt, inter et ointercedenti praebere concedo. Sin autem lacunas commune et interpolationes in J examinaverimus, multo magis hae codicum classes inter se cognationis vinculo coniunctae esse nobis videbuntur. Praecipue lacuna in XXXI 3, 1, quae et Leta insidet, necessitudinem earum pro certo videtur confirmare. Hoc loco enim II tradit: Interim in Graecis Flamininus iuncis cum quihusdam cisiistibus oririuste Midem tyrannti duistis contintiis bellissisisti gravibusque pacis legibus fractum velut -- sangu- in regno relinquit . In C antiqua scriptura corrupta est in is gravi sque pacis lassi a factus cum J et plerique codices habeant: ει gratam fractum . Scripturam II esse germanam unusquisque facile ex lectione e cognoscet. Incertum tantum eat, num corruptela in J ita explanari possit, ut aut mero scribendi errore aut alio modo casu in utraque classi ex vera lectione arch typi TII natam esse ponamus. Hoc autem nego tribus de causis propter verba illa omissa et propter mutationem illius isque in es , et quod tota criptura prorsus caret sententia. Cogimur ergo statuere aut hanc lectionem ex exemplari aliquo, e quo solae classes T ductae sunt, defluxisse, Π autem verum ex archetypo communi secundae codicum lamiliae, ex quo illud exemplar sectum erat, deprompsisse aut bonam atque iustam scripturam II aliunde quam ex illo communi sonte tractam esse, lectionem autem

J originem ducere ex archetypo JΤII. Eandem dubitationem movet etiam XXXVIII, 7, ubi verborum quae exhibent II, post longam peregrinationem missio in avi aliter explicanda St. Sed etiam aliae lacunae in JΤ, quamquam n0 habent vim argumentorum nihil dubii relinquentium, iudicium nostrum ex illis

43쪽

locis factum tuentur. Nam licet hae omissiones talem naturam habeant, ut sortasse ea casu pari modo in utraque classe exortas eS80 0gitare possimus, tamen, cum ad 0008 0mmemoratos respiciemus, non aliter de earum origine iudieabimus. iusmodi exempla sunt XXI 6 5, quo loco vocabula duae Poenorum onsonantia vocis praecedentis paganorum exciderunt, et XXIV 6, 6,

ubi librarius, ut voces a II exhibitas undique impendente; ibicinita em frequentia hominum fecit, qui admiratione maiestatis praetermitteret, certe undique vocabulo post mainstatis repetito commotus est. Alio loco XXVIII 2, 7 verba quia aliena a cienda haud dubie propter vocis, quae antecedit, defendenda parem exitum inra interciderunt. Est enim supplementum plane

ad sensum et scriptoris sermonem accommodatum et bonis antiquisque verbi c0mprehen8um, quare non coniectura inventum

videtur. Etiam verba a II solo I 14, 2 addita in spm pacis amicitiamque genuina esse intelligitur, ut iam uehlius annotavit Textesqu pag. 593, ex Orosii verbis II 11, 23: Athenienses varias leuatione adducere in spem pacis aggressus D. unc locum, tametsi inra maior inest lacuna ea de causa proserendum esse putavi, ut clarius etiam appareat II in secunda codicum stirpe proprium obtinere locum. Reliquae verborum omissiones in J minoris aestimandae sunt atque ad hane quaestionem non multum valent ut XXXII 1 7,

ubi II triste adiiciunt, et XXXVIII 10, 2, quo loco in eisdem codicibus invenitur scusenicorumque . Additamenta in II flut vi in I 8, 12, se in XV 5, 8 issis in XXVII 2 7,

otiamsi commodissimo loco interposita sunt, etiam coniectura nasci potuerunt.

Ρraeter illas lacunas etiam interpolationes communes in JΤearum propriorem cognationem testari videntur. Reperimus enim in libris Iustini tres l0cos, ubi textus in JΤ sine dubio commentis librariorum laedatus est, cum alia discrepantiae inter eas et IIcausa vix afferri possit.

44쪽

I 2, 7 quin scriptura II: Aurum ei argentu- perinde aspernantur, ac inqui mortales aperunt' multo exquisitior lectione Τ non perinde pro perinde spemantur et certe vera sit, dubitari non potest. Nam apparet particulam non' pro has mantur ab interpolatore ad mancam sanandam sententiam substitutam esse.

Alter lacus deprehenditur XVII 5, 2. Exhibet C: comitem

se Elissae sinumque fortunae offert , cum scripturae secundae stirpis codicum dissentiant. Habet enim Π fortunae afferrete , JΤ praebuit . Etiam hic purspicuum est postremam lectionem ita ortam esse, ut pro verbis fortunae Φρον , quae ca8 aliquo interciderant, vocabulum pra-it ad hiantem rationem exple dam suppositum Sit. Postremo affero XXXVII 3, 4, ubi scripturara in quo rum sto in quod tum in eandem interpolationem revouari possunt. Sententiae opιime convenit lectio II in quam rem . Ex his, quae dixi, satis mihi videtur patere consensum Tet in verbis missis et in interpolationibus non casu fieri potuisse, sed aut in altero codicum genere duas familias, quarum altera eta, altera sola Dclasse repraesentetur, distinguendas, aut lectiones illas II proprias ex alio fonte quam archetypo JΤΠ sumpta esse. opter illam conspirationem PII autem, quam aperte demonstrant non nullae commune lacunae, puto non licere cogitari de artiore vinculo, quora et Volasses praeter communem originem e codice, qui fons est librorum manu scriptorum Secundi generis cohaereant. Nullo alio modo illas miras convenientias in J explicari posse credo, quam ut ponamus tres classe pari modo quidem ex ommuni archetypo derivatas esse, Π autem a vir aliquo docto ex antiquiore et meliore exemplari Justini, quod ex parte ductum erat ex archetyp emendatam esse. Omnes illas lacunas et interpolationes in J autem iam in archetypo secundae stirpis codicum

fuisse statuere oportet. Cum hoc conicimus, imprimis etiam omissionum illarum, qua explanare non potuimus, causam Statim intelligimus. Qu0niam enim pleraeque 22-25 sere litteras c0mplectuntur ut in spem pacis amicitiamque in II 14, 2, post Ungam peregrinationem cin XXXVI 3 7 magna lacuna autem in XXIV 6 6

45쪽

admodum triplex spatium complet, iusto iure contendere possumus archetypum ΤΠ fluxisse e codice binis columnis scripto, cuius versibus hic modus fuit, et illas lacuna praetermissis singulis vel tribus versibus orta eSSe. Accuratius deinde perscrutantibus nobis singula scripturas ais traditas apparebit hanc classem etiam mirum in m0dum

accedere ad C. Ipsi loci paulo antea tractati XVIII 5 2 XXII 6 5;

10, 2 hanc propinquitatem testari videntur, quamquam etiam cogitari licet has lectiones communes esse ductas ex pringipe omnium codicum. Multo mai0ris ponderis sunt exempla eiusdem corruptelae in C et II interpolatione factae velut in XX aeuriosos ad Utimam frugem conversos fuisses et ,lu riouos in optimam frugem conveσsos fuisses pro vera scriptura riatos atqu0 in XLIII 5 11 proavum oro anum Ex his interpolationibus concludere possumus illum codicem, quo corrector archetypi II utebatur, proxima cognatione n0 modo archetypum , sed etiam recensionem contigisse, et sertasse ex archetyp descriptum ex C recensione

Videor igitur mihi dilucide atque puri evidisse inter Vet II artiorem necessitudinem, ita ut ex propiore fonte quam ex c0mmuni secundae stirpis odicum archetypo fluxissent, non intercedere. Quae cum ita sint, ratio uehlii, qua lectiones a PII exhibitas J auct0ritati postponit, ea tantum conditione stare potest, Si o II classes tam exigui pretii essent, ut etiam earum con8pirationi J fides praeferenda esset. Sed T classis pretium non multum edore a familia dignitati uehlius ipse in exiesqu. cf. pag. 1223 satis affirmavit, II autem minime tam parvi habendam esse et ex illo consensu quin C dilucide apparet et eo efficitur, quod Rushlius ipse permultis locis II scripturam neglecta J T conspiratione sumpsit. Nam secundum illius viri selectam collationem 2 locis in II, 12 in J se verum repperisse putavit, quinquies coniecturas fecit aut aliorum emendandi conatus probavit. Tamen ad omnem dubit

tionem tollendam atque huius classis auctoritatem melius cognoscendam nece88 esse existimavi quaesti0nem habere, qua ratione II et ceterae alterius generi classes aut separatim aut altera cum

46쪽

altera utra coniuncta cum Orosi consentiat, et eisdem causis, quibus in fide C investiganda, adductus ex annotatione critica Ru lii collationem omnium locorum, qui huc pertinent, prolarre

institui. Initium faciam ab illis exemplis, quibus J convenit cum Orosio dissentientibus Π: 2, 10 duos et quadraginta J Oros. I 4 4 I 3, 1. duo et XXX II. 3 2 purpuram Voros. Ι 19, 1. purpuras II. ΙΙ 11 6 plura era. plus se Oros. I 9 6. plura II. II 5 2 instaurantia Oros. 21, 6.

restaurant II. 6 6 ex qua conluvione . ex hac conluvie Oros. 1 16, 14. eaque in conluvione . eaque conluvione II.

8 triginta tyranni J Oros. 1 17, 5. tyranni II. 10 4 Eleusinam Or0s. II 17, 13. Eleusina . Eleusin II. V 6 poposcitia ros II 2, 3. poscit II. I 2, 14 virtute et numero animo x numero et virtute ros II 13, 6. virtute et animo II. XVI 2, 1 concordiae Voros. ΙΙΙ 23, 54. concordia II. XAE 3, 2 manus diros. IV 6, 14.

manum II. Compluribus praeterea locis Ruehlius consensum aliquem inter et Orosium invenisse se putavit, in quibus me certis argumentis

47쪽

illum imam doctum a vero aberrasse demonstrare p08se Xi8tim0.

Liceat igitur mihi paulo fusius disputare de causis, quibus, ut ab

eius viri iudicio decedam, commoveor.

8 8 ubi uelilius Orosium testem citat ad comprobandam lectionem J interficu contra interfec , in I verba illius scriptoris ecclesiastici nimis distant a textu Iustini, quam ut doc

mento esse possint. Iustinus scribit enim: Nam cognitis his ru reversu per noctem Saurios opprimi omnesque Scythas cum restincte filio interfecit Orosius autem pressius rem ita narrat II 7, 33 ismo revertente Cyro universi cum a descente obtruncantrer . Haud raro Iustinus in eadem enuntiatione praesens historicum et persectum iuxta ponit utri , in XXXI 6 x XXXIV 4, 2;

cum responsum cognovissent, in contemptum Spartanorum Tyrtaeum, poeωm Haudum sede, misere, qui trihus proeliis fusos eo usque despera tionis Spartanos ad Xit, ut servos suos ad sup emensum

e cures manuminerent etc. Nititur enim in Orosii verbis Irat 73:is cedaemonii Tyrreum, Atheniensem poetam, ducem prinis legunt; qui rotis conflictihus fusi amissum emercitum vocata in litertatem SerNorum manu Sum verunt Sed eodem iure etiam Orosi ad defendendam scripturam ΤΙΙ fusus isti possumus, cum in lectione et Orosi et harum classium verbum fundendi ad relativum pectet. IV 3, 5 exhibent II: qui scit Athenienses isse studio maioris imperii, quod Asiam Graeciamque penitus cstupaverant, seu metu factae pridem a Syracusanis assis, ne Lacedaemoniis suae vires accederent, iam Mium ducem cum asse in Sicinam miSctre e. q. S. uehlius sumpsit scripturam Oresti II 14, 3onuper pro pridem quod illam lectione V,,nuper idem' probari arbitratus est. Sed cum ille locus ab Orosio non ita ad verbum descriptus est, ut argumento, quod habeat momentum, SSe possit, tum lectiones codicum manifesto ostendunt in archetypo scriptum fuisse pridem Qu0niam deinde illud pridine , germanice uniangstμ, eadem vi etiam XII 6 7 usurpatum est, ubi Ruehlius contra omnium librorum manu scriptorum memoriam edidit nuper nulla re impedimur, quin vocabulum a I traditum recipiamus.

48쪽

is qui in tanto discrimine positi Lacedae-omissis dam UMES, tunc socios adsciscunt otiusque Graeriae civiliades emtionsius mei stant, ut communem hostem communtibus viribus petandi'. Dubitari non potest, quin haec verba ad tuendam lectionem J proferri nequeant; et uehitus ipse, cum in exiesqu pag. 34 hoc loco concentum esse voluerit interra et Orosium, in editione sua posuit ,,putent Quid nimirum causae est, cur non indicativum receperit, ego plane non video. Ceterum cum agatur de unius tantum litterae commutatione, non cogitandum esse arbitror hoc loco id, quod est pessun ex eodem sonte atque Orosii is petant derivatum esse. Restat XIII, 3. Scriptum enim est in xclasse: Retentus tamwn est a Macedomitus mos salutandi regis e lasa ad ratione , cumina II insit modus salutandi . Sed hoc loco verba illius presbyteri III 8 113 qui etiam hic rem multo brevius quam Iustinus X-

ponit, potius ad paragr. 1: ,eae Persico Superbiae regiae more non salutari, sed adorari se Met reserri possunt Leguntur enim apud Orosium, qui omnes has tres paragraphos in unam coniungit, haec: is Callisthenen philosophum sibique apud Aristotam condiscipulum cum plurimis aliis princi strus, cur eum deposito salutandi more ut deum non adoraret, occidit . Quibus rebus conscitur, ut ex collatione selecta Mehlii 11 modo loci reperiri possint, ubi scripturara classis solius auctoritate Orosii laudatur. Sed multo minor etiam est copia lectionum o sola oblatarum, quae cum illius scriptoris verbis contra duas alias classes congruunt Sunt modo quattuor:

vulneratur J II

49쪽

uidni Π. I lacerum Tiros. IV 6, 20. laceratur C. laceratum II Videas denique locos, ubi I sola classium secundae c0dicum stirpis idem atque Orosius tradit: I 3 10 stolide Π Oros. I 14, 2. italidera. colendi . V 2 Hercynione uiros II 1 8.

lacuna in J. adversus . IX exercitus erat'. exercitu ros III 14, 3. exercitus erant Τ.

Sirosque J. Sileosque .

50쪽

XV 2, 16 locuml coeundi Π Oros. ΙΙΙ 23, 41. locatus coeundi loca iusque coeundi δ'

locum eundi . Haec inveniuntur exempla, quibus unaquaeque classis Sola secundi codicum generis cum Orosio consentit, cum aliae duae aliud praebeant. Opus etiam est, ut dignitas I penitus perspiciatur, locos ante oculos ponere, in quibus altera classis cum altera utra coniuncta tertia discrepante una cum illo scriptore facit. Ac primum quidem, ut incipiam a classibus JΤ, unus tantum locus ex annotatione uehit critica proserri potest, in quo Orosius adiuvat communem earum traditionem. Reperitur hic ii I 4, 12, ubi scribuni JΤ Lampeto , quam sormam etiam Orosius I 15, habet, in Π autem legitur Lampedo . Ρermagnus contra est numerus earum lectionum, quibus

scriptura III cum Orosii verbis dissidentea conspirat Exhibent enim: 6 16 maximae J II Oros. I 19, 10. decimum ducem Τη. 7, 3 de se sollicitus III. sollicit Oros II 6 12. desolutus RII prius legatis Miros. I 14 l. primo lenonibus Τε. I 3 13 trepidus M. territum Oros. I 14, 3. deest in RII 4 1 llinos M. Ρlynos ros. Ι 15, 1. Υlynos .

In lectione cod. L loca iusque quam assumit uehituA, O ills pluralis et Vocula ius quam me intelligere non OSSe confiteor, offensiorismpraebent.

Inspiciae raXtesqu pag. 10 l. Cf. ibid. pag. 02. Vid ibid. pag. 99. Cf. ibid. pag. 4.