장음표시 사용
121쪽
Atque haee pars diligentiae nostrae cum alia ea xa consentiet, regulisque illis , quibus nos seho-Iam , sive academiam trium artium istarum instituimus, ut ad Dei gloriam persectius , emendatiusque aliquanto eas excoleremus . Iam primum igitur in Templorum structura id spectandum esse dicimus, quod etiam in omni aliare spectari oportet, ut nimirum causa , finisque respiciatur ipse , cujus causa Templa extruuntur . Haec nimirum causa , finisque omnes Λrehitectonicae artis sumptus, legesque, & artificia moderabitur, ac reget. Quem locum , quam ve legem, & praeceptum cum variis con firmare rationibus , atque testimoniis possimus, una illa contenti erimus , quod statuis collocandis Romani veteres spaciosa , & ampla loca destinabant, ut nimirum lumina, & formae, proportionesque locorum voluptati simul, &utilitati simulacra illa contemplantium inservirent. Ita nimirum etiam in Templorum sabrica ratio habenda est, ut Christi fidelibus , quasi viventium statuarum popuIo apta sedes , tum precandi , tum adorandi Numinis paretur.
Quae ratio quoties neglecta est ab arehitectis, ii non Templa extruxisse dieendi erunt, sed sa-eella Gentilium , & Fana , & Delubra , quo
modo profani veteres loquebantur. Antiqua
Templa ' Christianorum diversissimas inter se partes habebant , vestibulum nempe , & ab
utraqueu Vide epistolam s. Polini in Severum , 2 P. le
122쪽
utraque parte porticus, & exedras , 3c aedi eu-las , & sanctuarium , chorumque , & Sancta Sanctorum . Mediam praeterea navium oblongam , & brachia, quae ab utraque parte pan debantur , quae sacrae fabricae descriptio apud
Eusebium , & apud Gregorium Nazianzeuuin rata .
sese explicata est . Nequς vero temere sic ma orat.
jores instituerunt. Nam alioqui , nec ordines sinerepatris. Ecclesiastici, nec populus ipse suis sedibus , &locis distingui potuisset . Non enim virilem tantummodo sexum ab altero sexu , sed Virgines quoque, & nuptas , & Energumenos , &Neophytos, & pauperes , & piaculo alicui ob noxios sua in sede separatim collocabant 3 quae
discrimina certe non caderent in Templorum so am , quae hodie aedificantur . Habenda quoque ratio est , ut ad veterem Templorum .
formam similitudo fabricae hujus dirigatur , ut nimirum Templi Salomonis imago quatenus ritibus nostris expediat, custodiatur. Id enim Templum constabat ex iis , quas dixi partibus, ibique varii mortalium ordines suam quique sedem habebant. Aptissima Ecclesiasticis usibus
ima Templorum ab Clemente Romano de- ν ι 1eripta est, in navis nempe similitudinem, quae stit. e. ιν.
oblonga , varieque divisa esse debebit, ut ministri saerae .aedis in sua quique munera dividantur , sicut in nautico ministerio fit. Quae tibi are hi tectorum inscitia , vel injuria neglecta sunt, damna plurima consequuntur, illudque pr-ecipue, quod neque acerdotes ab caete
123쪽
xo populo , neque sanctiora loca ab reliquis Templi partibus majestate, dignationeque ulla distinguuntur . Seio, recens hoc esse instit tum , ut post aram maximam saeri ordines sedeant , Populus vero reliquus in conspecta arae , & circa aram maxime ipsam degat. Non ita majores nostri, quibus scilicet plaeuit, sacrosanctas res ab multitudinis oculis quam longissime removere. Ita Choro , ct presbyterio, di parti , quae Sancta Sanctorum dicitur , partem Templi mediam ', ceu nobilissimam , dc
maxime illus rem destinavere . Circa partem vero eam sacri primum ordines , deinde populus ipse per gradus etiam ipsos , ordinesque circumstabat . Hane veterem sormam immutatam esse censeo architectorum ipsorum licentia, dum primos Templi ingressus , atque prospectus esse quam augustissimos volunt, quod eum facerent , non intellexere obseuriori in parte collocatum ab ipsis esse veluti Dominum domus, praecipuosque ejus administros , partem vero amplissimam minutae plebi esse relictam . Pec catur etiam in eo , quod sedendo post aram sacerdotes ad oeeidentem solem spectant, non autem ad orientem , quod antiquis Melesia- si eae disciplinae praeceptis repugnat. Non in terea conspicitur a populo clerus , qui occulta illa in parte , anguloque obscuro licentius ali quanto agit motu, colloquiisque , quam age
rei νa Ut etiam nane videre est In Ecclesia s. Clementis huius almae Urbis .
124쪽
ret , si in adstantium oculis staret, quae ipsa testis , & objurgatrix licentiae alioqui timeretur , modestiaeque incitamentum esset tam amor virtutis , quam ignominiae verecundia . Peccatur autem in sacrarum AEdium fabrica contra
leges Eeelesiasticas , dum Pastores animarum , ipsique sacerdotes, quibus potestatis , intelligentiaeque aliquid erat , permittunt omnia labris , & architectis, ut agant, instituantque cuncta arbitratu suo. Non sic in structuraTem' espli maximi hujus urbis, quam sanctus Carolus kimui voluit quidem apta dimensione , architecturaeque provisu , & elegantia omni constare , sed
ita tamen ut ars ipsa ad Ecclesiasticos usus ac in Commodaretur, eisque inserviret. Λrchitectus tunc erat vir sane eximius, Peregrinus nomine, Peregrin snatus obscuro in pago Vallis Soldae, qui tractus archite s. universus Ecelesiae Mediolanensi subiectus est . Cernitur adhuc eo in Pago tectum humile ar
chitecti hujus , quod eleganti sane spiritu ipse,
postquam opes habuit magnas, minime dem litus est , minimeque palatium in vestigiis extruere illis voluit, sicuti quispiam alius sorta se fecisset. Tantum rudia quaedam veluti nascentis artis ornamenta addidit, tamquam ejus artis incunabula ibi ostentaret . Id ego cum viderem , conjecturam ex eo etiam seci, quantus
ille vir suisset. Peregrinus iste , puerili aetate prosectus Romam , sorte inter alios Μichaelis Angeli pueros est receptus, & fama est attonitum ejus ingenio summum illum artificem
125쪽
s6 FED. BORRON RIexhorruisse . Discessit deinde ab MIehaele A gelo Peregrinus , Magistri sui memor , picturae simul , & architecturae studia frequenta Vit, ita tamen ut ferro, statuisque abstineret, qua si tribuens Magi stro , ne tentaret id , quod ille seeisset. Utriusque artis monumenta Per Italiam , alibique etiam spectantur , & grata erga viri memoriam patria ipsius fuit cum ea tantum justa fortasse querela , quod nihil pinxerit in patria . Sed commune fere omnium est, ut spes suas longas ultra vitae terminos extendant, unde acerba semper poma in arbo-xe hac relinquuntur.
126쪽
LEGES i ioBSERVANDAE IN ACADEMIA,
NON liqua nobis humana eausa suillinstituendi Seholam, sive Aeademiam hanc picturae, & sculpturae , archi tectonicaeque artis, sed animo nostro proposi tum suit , ut erudirentur artifices ad divini cultus opera , & aliquanto meliores in eo ge nere artes eas saceremus. Nam satis constat, Pictores plerosque , & sculptores, & architectos, quia' non sunt instructi, vel praeceptis , Vel pietate , quam ad hujusmodi sacrarum re rum artificium afferre deberent, saepe labi turpiter , & divina mysteria , prosanosque casus, sacrata Templa , & domieilia mortalium , abGque ullo sacri, profanive discrimine , vel pi gere , vel architectari, magisque eommunes artis regulas spectare , quam locorum , & temporum , & rerum ipsarum religionem atque sanctitatem . Quamobrem hujus nostrae Ae demiae institutum esse volumus illud etiam , ut
peritus aliquis disserat noci solum de ipsa pia . Porrom LM.Acad. G gendi .
127쪽
gendi , vel senipendi disciplinx, sed de Chri
sianarum quoque virtutu in ossidiis 3 quos sepe sermones audiendo, artium istaeum homines ad pietatem , A religionem informentur. Hos mysteria saetosanctae nostrae Fidei probe cognita habere oportebit; quorum quidem cognitio ad persectionem artium haud parum re Leet 1 Nam seuti,allenum , atque absurdum estet, libros edere plenos errorum , qui ad cor xum petissam vitam pertinetent, atque libros ejusmodi supprimi oporteret ; ita in hae imagiis num ι atque aedificiorum Velut editione , eavendum est, ne quid emanet , quo mo talium animi in staudem , & errorem inducantur . Noe nobis in hae pastorali cura , divinarumque verum administratione propositum suit, atque id spectavimus , eum generis hujus disciplinam, magistrosque , & discipulos institueremus ς atque seripsimus has ferme Leges . . Praesides , sive Conservatores Aeademiae , sex erunt , nempe quatuor Ecclesiastici , Laiei duo , hique talium rerum intelligentes esse de- ehunt, & artium liberalium stuὁios . Sit in eo numero unus aliquis ex Conserva toribus
Collinii Ambrosiani , & ipse Bibliothecae Λ-hrosianae Praesectus . Haec Ioca perpetua erunt, di In demortui locum , superstites eum iussi .eient, qui pluribus suffragiis probatus erit . Si Collegii Ambrosiani tonservatorem , aut Bibliothecae praefectum in eo numeto mori comtigerit, eligendi suecessoris jus, atque pol . : stas
128쪽
sas penes Collegium Ambrosianum esto . Conservatorum cura sit legibus Academiae custodiendis. Magistri , discipulique, Iudicio& arbitrio ipserum eligentur ..Eorumdem cura orit, ut intersint sermonibus illis , quos magistri apud discipulos habebunt, eaque cura in orbem per singulos ibit , Magistri tres erunt 3 Picturae unus ; alter Statuariae, tertius Architecturae. Hi praeter artis excellentiam , habilitatem etiam habere illam debebunt, ut loqui de arte sua , & ejus praecepta complecti verbis possint. Electio numero suffragiorum constabit, ut, qui plura tulerit , is in Academiam admittatur . Diseipuli ne plures , quam quatuor & vI-ginti, recipiantur . Hos mediocriter saltem xercitatos esse oportebit , & bona spe , atque indole commendatos . In eorum electione, Conservatores testimonia ,& judicia magistrorum exquirent, simulque omnes conser Uato
res , & magistri de ea re in suffragium ibunt. Liberum sit discipulis, tum relinquere Academiam , tum in ea perseverare, prout volent.
Conservatoribus item, & magistris liberumst, vel dimittere eos , vel retinere. Exercitationes, & studia Academiae , hareerunt et Varias humani corporis partes ad vivum essingere: facere anaglyptica, sive eminentia opera, & ea delineare, illustriumque pictorum tabulas , & signa exprimere . Certis temporibus Magistri de arte sermo-
129쪽
nem habebunt, tractabuntque locos eos , qui tractandi assignati erunt. Verborum effugient vanitatem; rem ipsam graviter , ac sincere persequentur , ita ut auditores artium istarum areana iacile cognoscant.
Nemo , sue discipulus , sive magister ad ea, quae disputata erunt, in ipso consessu qui equam dieet: si quam sorte dubitationem habebit ,
consulat postea privatim , dc proponat. Praeter ipsa artis praecepta , interioremque diseiplinam, concessa erit etiam aliqua subinde disputatio de coloribus , & eorum mistura , omnique artium istarum instrumento . Quaedam singularia praeeepta tradantur adhIstoriarum picturam , atque dispositionem ,
habitumque corporum , & figurarum . Neque artificii tantum excellentia,' sed veritas etiam ipsa rerum spectetur . Ante omnia , eura , si diumque erit in eo , ut tam sacra , quam Profana repraesentantes , honestatem servent , atque decorum . Ecelesiastici ordinis aliqui per ii, atque intelligentes, studio, & eurae huie praesidebunt. Sermones habebuntur in Academia diebus etiam festis post divina officia , si quidem acam demicis ita visum erit. In tabella deseripti
erunt dies festi minus solemnes ad celebrandos hujusmodi conventus , habendosique sermones. Tabellam eam mutari quotannis oportebit , Prout academici, & festos illos, & profestos alios dies ad conveniendum statuerint.
130쪽
la festis diebus fient, sed aliis diebus, ea hora, eoque loco, quem Academiae ipsius magistri destinaverint.
Certa statuatur dies , qua magistri simul , &discipuli cum aliis harum artium studiosis hominibus conveniant, & in eo conventa , magistri discipulorum opera inspicientes , ei, quem
coeteris antetulerint, praemium decernant .
Magistris ipsis honorifieum aliquod munus quotannis detur freqcienti Academiae eonventu, eademque frequentia servetur in discipulorum donis . Dona porro ipsa collegii Conservatores ea summa parabunt, quam volent. Academiae habendae semper intersit Bibli thecae praesectus . Studia Graphidis cum exer Cebuntur , poterit ejus loco interesse aliquis alius ex bibliothecae ministerio . Claves duae sint impositae cubiculis , in qui bus picturae, & fgna , tabulaeque servabuntur. Eae claves apud Bibliothecae praesectum erunt . Ne cui detur ejusmodi aditus ad signa , tabulasve, ut papyro imposita , lineamenta eX-cribere , ac reserre possit ; quae dilucidatio pictoribus nota est . Non item effingere tabulas cuiquam liceat, nisi Academiae totius consen
su , & permissu . Id autem cui permissum erit, is ne suo Ioeo movere quicquam possit. Si pecuniae aliquid insumendum erit, ut aliquis sese nudum pictori, vel sculptori praebeat, ea pecunia suppeditetur ex collegii ipsius aera