장음표시 사용
51쪽
na cap. 18. ostendit Gentiles Historias plurimum conferre ad intellec,um s.crae scripturae. Qui ergo vult ab haeresibus discedere ; primo orate debet Deum, ut suum intella stum illuminet , deinde vitia supra dicta extirpare conetur ; etsi ex infirmitate lapsus fuerit in aliquod pec
catum, caueat, ne ad se trahat intellectum.
. tres praecipua sunt causae hareμm extrinseca. cap. XIII. PRima causa haeresum extrinseca est pmlatorum negligentia; mnde
D. Paulus Act.1o. Episcopos,&sacerdotes alloquens dicit, attondiate vobis,& uniuerso gregi, in quo Spiritus sanctus posuit vos regere Ecclesiam Dei, quam lan uine suo acquisiuit, hac de causa tenemur obedire superioribus, & illi pro nobis vigilare tenentur, uti legitur ad H, Hebr. Iv. braeos 17.obedite praepositis vestris; ipsi enim pro vobis vigilant: negli- sentia ergo Praelatorum in causa est, ut superueniat inimicus homo, dc ni perseminet zizaniam in medio tritici; est enim proprium haereticorum, v t securius noceant pexmiscere erroneam suam doctrinam doctrinis Catholicis ; itaque Episcopi vi ilare debent. Huius adsunt infinita exempla; & praecipuὸ illud quod euenit Bohemiae anno salutis I o Futa, sVl. ti narrat E as Sylvius libro de origine Bohaemorum cap. 3 cui ca- lamitati Episcopus Pragensis obuiam ire studuit, & tantum lacit, ut illum e Praga eiectus fuerit, ac libros Ieannis V uiclephi, a quibus Ioannes Husis venenum suum auxerat Concilio doctissimorum mirorum publice comburi mandauit, qua de causia Ioannes Hust : ex Praga recessit, & in Villam Husis, ubi illi origo fuit, dc a qua cognomen sumpserat se recepit. Nec tamen ibi infamiam deposuit; nam ibi venena sua disseminabat,&quantum antea diligentia usus est Episcopus Pragensis, tantum postea aliorum Episcoporum, & dominorum saecularium negligentia, ad quorum dominia confugit, illius dementiae vires auxit,
quare factum est, Ni cum haereses illas extirpare uoluerint non potve rint. Secunda causa haeresum extrinseca est defectus praedicationis,quae causa ad primam refertur; huius enim rei in causa est Praelatorum n gligentia,ad quos ex ossicio pertinet docere populum, uti habetur Ma Matth.vit. thaeo vlt. ibi praedicate Euangelium omni creaturq;& Ioannis χΙ.Chri- Ioan n. a I. stus dicit Petro, pasce oves meas, & Petrus sua prima Epistola cap. 1. . Pettr. . ali s Praelatis dicit;pascite, qui in vobis est, gregem: Huius rei sunt ii fit ita exempla, praecipud in Hispania in ea parte Cantabriae, quae nunc Nauarra dicitur, & Biscata apud eos homines, qui Montana incolunt, Narij inllcnti sunt errores, & superstitiones, ac variae idolatriae tem p ribus Catholicorum Hispaniae Rogum Ferdinandi, & Helisabc ty e comiugum: quare laud.vidi sunt; quia eorum auxilio,&authoritate extincti sunt; mii etiam laudandus est Sanctus Carolus Borometus, qui multos extinxit errores in sua dioecesi repertis dum visitabat, ob defectum praedicationis; qui defectus in eorum Pastores reijciendus est: nam cisi illi sic errantes peccent; tamen peccatum aliquam admittit excusiationem; eo quod eos nemo conduxit, nemo eos docuit. Tertia causa Duilired by Corale
52쪽
causa extrinseca haeresum, est translatio sacrae paginae in linguam uuia garem ; nam sic sacra paama legitur sine discretione ab omnibus ι AC cum haereses oriantur ex actae paginae peruersia intelligentia , dc vulgus legat id, quod minime intelligit, in haeresim faciliter incidit: difficilitet enim creditur,quod vulgus indinum statim intelligat id, quod dochic fimi viri lonso studio vix capere possunt: hac de causa, teste Diuo Hie- D.Hietironumo Iudatis non licebat intra trigesimum annum libros Geneseos,& Cantica Canticorum legere, quia in eis continebantur multa intelia lectu dissicilia : hac etiam de causa Reges Catholici Hispaniarum s pra nominati sub poenis grauissimis prohibuerunt, ne quis sacras pagianas in linguam vulgarem transferret; aut ab alijs translatas apud se r tineret; ne scilicet darent occasionem plebi errandi. Ex hac radice, fonte prodierunt Uualdenses, siue pauperes de Lugduno ;& similiter
Begardi, dc Beguinae, ac alii,de quibus locis suis dicetur. inomodo igiatur&tu Luthere doces debere trafferri sacras paginas in linguam vulgarem ob vulgi ignorantiam Et quomodo poterit vulgus, qui nil scit cognoscere parabolas , quarum est frequens usus in utroque testamento Homodo aptabit similitudines 3 Qualiter distinguet figuratas i quutiones a non figuratis & sic de alijs ci dicet sorsan aliquis Luth ranus D. Hieronymus laudat transationem sacrae paginae in linguam nHier. maternam ob Reminarum intelligentiam : dc D. Chrysostomus laicis D. hoc commendat studium diuinorum voluminum. Ad hoc dicitur, quod
multa antiquitus concedebantur, quae nunc docente experientia ob multa accidentia sunt prohibita; olim foeminae nocturnis horis curr
hant una cum puellis, virpinibus ad sepulchra Alartyrum ; quod nunc est ablatum, quia saepe sub specie orationis scelera latenter committuntur; neque hoc per solam desuetudinem abrogatum est; sed per Concilij definitionem. Concilium namque Elibertinum prouinciale; Coe. Elidi receptum tamen ; uti diceriir titulus Calceamentum, & alibi etiam; ab uniuersali, & generali prima Synodo in Nicaea Bythiniae ciuitate celebrata, cap. 36suorum decretorum sic ait c placuit prohiberi ne taminae in coemiterio peruigilentaeo quod saepe sub obtentu orationis scelera latenter committant: Olim etiam Corpus Domini nostri Iesu Christi dabatur in manus ;S unusqui'; domum portabat, sumendum cum vellet, uti colligitur ex lib. 6.Historiae Ecclesiasticae Eusebii cap. 3 3.nunc ob Euseruperuerse tractantes abrogatum est : quod sere usque ad tempora Cornelii Papae concessum fuit. Sic dicimus de versione sacrae paginae in lin- suam vulgarem, quia scilicet multi idiotae lapsi sunt in multos errores; ideo Ecclesia a Spiritu sancto edocta hoc prudenter prohibuit. Scis quare o inique Lutnere laudas versionem sacret paginae in linguam vuloarem ut scilicet hoc modo trahas plebem in tuam Orinionem, eamque
'uodiressinistrine ales come rura cog roscendi b amisos. cap. XIV. CVm haereticorum morcs sint varij, non est parua res illos a Catholicis discernere, tum ob rei utilitatem,tum ob eiusdein dissiculta
53쪽
tem. Vtilitas certe maxima est, nam multi pallio nominis Christiani sua
venenosa dogmata populo venditant, &sic eos in suos errores trahunt Matth. . ideo Christus praeuidens multos ii reticos sub nomine Catholicoventuros, Mat.7. nos admonet dices: attendite a Disis Prophetis, qui ad vos veI.Ioans nitit in vestimentis ovium,intrinsecus autem sunt lupi rapaces;& Ioan.' I. Epis .c. dicit; nolite credere omni spiritui, sed probate an ex Deo sint, nam surgent multi Pseudoprophetς. Dissicultas vero habetur ex morum varietate ,nam alii v. g. occultantur,ut sanctiores appareat, ut ita Lcilius
Iob.3α simplices decipere possint; de his legitur Iob. 3 o. in desertis habitabat torrentium;& in cauernis terri. In cauernis habitant haeretici,quia plerumque errorem suum non accedentes publice docere ; ne a capientioribus,ce Catholicis arguantur. Alijsuas actiones publice cum omnimoda te-- meritate & licentia faciunt sibi persuadentes posse melius suum errorem disseminare, ac etiam si oportebit defendere . Cum igitur tot sunt,& vatij haereticorum mores dissiciliter coὸnosci potant: regulam tamen generalem Saluator noster, illos cognokendi; nobis. Mati. 7. reliquit; cum nos praemonuisset ut a falsis Prophetis caueremus; modum,quo eos cognosceremus adiunxit dicens, a stuctibus eorum cognoscetis eos. Numquid colligunt de spinis uuas, aut de tribulis ficus λ Sic omnis arbor bona bonos reuehus facit; mala autem arbor malos fructus facit. Non potest arbor bona malos fructus facere, neq; arbor mala bonos fructus mcere. Tres tamen coniecturas illos cognoscendi inueni. Prima est velle Eneas isti res nouas,& parui momenti docere; uti refert Eneas Sylvius,qui postea fuit Papa,& dictus est Pius II. libro suo de origine Bohaemorum cap. 3 ubi docet Ioannem Hus semper res nouas amasse,&docuisse ;&legia. Timo. tur I. ad Tim. 6. O Timothee depositum custodi deuitans protinas v cum nouitates, oppositiones falli nominis scicntiae, quam quidam promittentes errauerunt circa fidem. Sccunda conicietura est nimia libertas pronunciandi, ad quam aliqui ita sint procliues, ut quicquid eis Iacob. r. in buccam venit statim proferant; legitur enim Iac. p. I. si quis putat se religiosum esse non refrenans linguam suam, sed seducens cor suum, huius vana est religio: qui ergo tam facilitar loquitur de rebus seriis ad fidem attineribus sine ulteriore in uestigatione,& aliorum Catholicorum consilio sibi ipsi fidens, hic certe suspicionem haeretici incurrit. Tertia coniectura est cum quis de suis erroribus corrigitur statim ostendit imisi, attentiam; immo reprehensoribus infert iniuriam, de his dicit D. Pa us I. Τim. . mali homines, & seductores proficient in peius in errorem mittentes,&ipsi errantes; uti fecit Lutherus; nam a viris doctis, & sanctis admonitus in principio sui erroris, priecipue a Leone X. Papa,etiam cum censura ; ut spiritus eius saluus fieret in die Domini, statim impatiens, de pertinax coepit multa in Pontificem Romanum, & cςteros omdines Ecclesiasticos proferre; uti suo loco dicetur, essicacissima igitur est conicetiara ex correctionis impatientia conij cc re aliquem esse haeretiacum; quia ostendit pertinaciam,quae consummatum facit haereticum.
56쪽
In quo Haereses omnes, iuxta ordinem Alphabeticum, ad terram prosternuntur s Auctorumq. earum
a Mediolano de Rusconibus de Cumis Monacho Casinensi.
CI R c A hoc nomen duas praecipue ortas haereses inueni. Primia negat Crucis adorationem, illius Risicet, in qua Chrictus pro peccatis non ris pependit, ct consequenter etiam illarum ad illius taritumen
V C T o R -- fuit, uti testatur Thomas maldensis, in libro suo de Sacramentaui stituis a. cap. I 6. Claudius quidam homo Haggismacus, Anglua genere, Oxoniae ortus, qui cum se totus is pueritia tradid et dogmatibus Arri' ; progressu etiam temporis infectus est lopra esloris, Uigilantis, Eustachij, de quibuου suol co dicetur: ct cum esset anno salutis 8 a 3. Jub Eugenio II. Papa; O Lm dotii o Romanorum Imperatore, Episcopus in Ciuitate Taurini in Ped moutibus , detectus fuit haeresiarca a quodam viro religioso , Ecelssa Cathedralis Taurinensis canonico Ludovico dicto ; correptus ea
modestia, O humanitate, qua Hi licet ab Abbate quodam dicto Theodo- A miros
57쪽
miro; per hoc emendationem non suscepis, immo peior euasit, ct librum
apologeticum contra eundem Abbatem Theodomirum pro Iaarum hars
sum defensione conscripsit; Verum fauente Deo tandem haec bestia a Ionao relianense Dissopo confusis, O confutatus este tamen senio cossim pertinax mortuus est, oeiuiserquilinio sepultus.
CVahaeresis diu f pisea renovata fuit a Ioanne Viaesepho Aulo iu
ciuitate Oxoniae ortus, qui fiati ex nobilissima Tuditrictiss. ει ς
cum ab iurante Mate multum deiectaretur GaIdensium
non valens obtinere Epscopatum Viroris em abeo summost ure desideratum multa peruersa Nolumina in Ecclesiam Catholicam edidit, ac Vualden sium domna auxit: soruit autem auus salaris I 38o. sub Vrbano VI. b ius nominis Papa, Vis suo Romanoram Immratore; sub quo tempore Thom se facerdos consecratus, νlι Dpravominatus Thomas testatur ; quicosi p. eit. Thoma fuit codems icobi, es νίdit sua peruersa volumina; oecum esset ct ipse naristae Magius, O volens patriam expurgare ab erroribus Uu clephistarum; edsmaximis ratisvrias,*potioribus sacra paginae authoria ratibus confutauit, uti eius scripta indicant: Vixit autem Ioannes Uuiclepb circa annum natis sua 6 . quamprium deficiens eius corpus Oaeoniae sepeliatur; anima tamen eius Diabolo perpetuo crucianda traditur. Conuincitur itaque haeresis; nani omnes D stores tam Graeci, quam Latini exponentes illa Nerba Psialin. 98. scilicet x dorate scab stum P m. 98. peaum eius; per illa intelligunt Domini Crucem; insuper ritus, & Ecclesiae consuetudines, ac definitiones fiunt tanti maloris, quanti est sacra pa- ina; uti libro prooemiali cap. a nobis probatum est. Ritus autemcclesiae Catholicae Romanae est, ut Crux adorctur ;vam feria sexta P rasceves post decantatam a sacerdote Domini passionem Crux eleuatur , discooperitiir, & in loco humili deponitur, & scabomnibus vere imnianus adoratur: additur quod prostrationes, capitum nudationes, pectoris percussiones, manuum eleuationes coram Cruce fa nil aliud mgnificant, quam chrod per illa testannir nos credere in simili Christum pro peccatis nostris passum fuisse; & ita por memoriam Crucis innovatur an nos , neficium rcdemptionis nostrae a Christo acceptum. Denique Eccles a Vitiuersalis in Concilio Romae ceschrato anno salu-
rum Imperator , 93. Episcoporum , acaliorum Patrum :& in Concilio Conetae. Nicaeno I l. cclchrato anno salutis 786. sub Adriano I. huius nominis a. tib M Papae, &Constantino VI. &Irene matre Romanorum Imperatrice, 3 3 emno. dc amplius Patrum diuersarum nationum actione prima docet Erucem, bal itOTIS,Diuiti by Corale
58쪽
Saluatoris, Se Sanetarum imagines adorandas esse, damnans sub anath mate Ephesinum concionabulum, in quo imagines damnatae fuerant. Et in Concilio Constantien fi anno salutis et Iocelebrato sub Ioanne XXIV. huius nominis Papa,& Siolis undo Romanorum Imperatore, mille, Mamplius Patrum sessione 5. hunc cum alijs Uuiclephi erroribus sub an themate damnat ; in quo Concilio ob schisma ut deinde pax univcrsalis sequeretur in ecclesia anno salutis I I7. Ioannes renunciauit Papatui,&de eodem anno die secundo mensis Novembris in sesto S. Martini Reuerendissimi Patres in Conclaui ele erunt in Pontificem Reuerendissimum in Christo Patrem Domnum Odonem de Columna S. Gregorij ad Uelum Aureum Diaconum Cardinalem natione Romanum', quae electio concorditer, & unanimiter facta est; sicque die us est Martinus Qui vis, de per Serenissimum Principem Sigismundum Romanorum Regem apud Ecclesiam maiorem Civitatis Constantiensis intron atus, dc cor
ntra hanc haeresim scripsit diligentissime Thomas V Idensis lib.
Ontra Claudium vero scripsit Ionas Aurelianensis libros tres. - Ι'minus est de cicris Imaginibus. Secundus est de Crucis adoratione,de defensione cultus Sarastorum. Tereius est de peregrinatione Romae ob peccatorum veniam . Thomas
Haec haeresis negat adorationem Sacrosanctae Euebarisia.
Amior fuit Ioannes Oecoda visus Germamu apud ciuitatem Ri
silea ortus, qui in parua aetate adhuc exiriens se Monachum ex innitato sanctae Brigida, in quodam monasterio Basilea cons crauit, multumq. in monasica disciplima, ct sanctisau visa, O doctrina profecit; nam fuit vir perdoctus, trium sciacet linguamm Hetracta, Gna ca, ina, at Rccessu temporis seductus Dis a mero sic eiur ν res imitator, ac riscipulas euasit; tamen in hac doctrina de Somisma Emeharinia adoratione a suo magistro suis diuisus; nam spiritu elationis insi
tua pias sa re voluit, quam oportebat: itaque primo renunciato monach tu duxit monialem hi uxorem,m Rri sui sequens vectigia; impatiens t men aliqvi magis impium exeogitauit, quam Lutherus,sicque proprium extendens vexillum, disu Christum minime contineri in Eucharistia; ideo idolatras nominas adorantes Eucharimiam ; quare deinde sequaces dicti sunt Oecolampadianis hocq. peruersum dogma Oecolampassius docebat, ac Λ a Ur Diqiligod by Cc oste
59쪽
per Germaniam disseminabat circa ramum salutis Isas. sub Gemente VII. huius nominis Papa, er Carolo Quinto Au triaco Romanorum Imperat xer fuit ad Concilium Tridentinum cum suo saluo conducto, ac cum Patribus mulis diθutationes habuit; o licet confisus per hoc tamen eas. suum non ingemuit; immo magis pertinax discessit; oe in sua erronea vianione Ulue ad mortem perseuerauit: itaque improuis/ in P ctulo apud xx rem mortuus, ct Basilea sepultus fuit, anima tamen eius Diabolo traditaen perpetuo crucianda. HAnc haeresim confutabimus fluente Deo titulo Eucharistia; pro
nunc solum dicimus, quod Ecclesia Vniuersalis in Concilio Tri dentino sub Iulio III. huius nominis Papa, S: Carolo V. Austriaco Romanorum Imperatore inuictissimo sess. 4. celebrata anno salutis Iss I. 2s. Nouembris cap. s. determinauit praeter quotidianam adorationem in Ecclesia sacrosanctae Eucharistiae, etiam peculiari quodam festo semel in anno in processionibus reuercnter adorari; qui ritus, κ' quae Ecclesiae consuetudines sunt tanti valoris, quanti est lacra pagina, uti libro proc miali cap. s. probauimus.
CIrca hoc nomen duas praecipite ortas haereses inueni. Prima docet pa nitentem sola fide absolui a suis peciatis:credens enim si esse absolutum absolutus eIt,licet ei desit contritio, , sacerdos non serio, sed ioco absoluat.
AVctor fuit Martinus Lutherus natione Germauus patria Istebiensi
rbe Saxonis; nam adhuc puer anno salutis I 3o . in patria sit monachus ex instituto fratrum Heremitarum Diui Auguntia; quia ingenio maxime poliebat fudi s Scolasticis incubuit, in eisque multum profecit, tamen degenerans a patre sipiritu elationis, ct ambitionis ductus sonatauit, cepit dicere Indulgentias se nullius authoritatis; uti suis locis dicetur reprehensus a viris sanctis , Odoctis, peiora prioribus in lucem produxit; ita ut a Duce Saxoniae protectus totam fere Germaniam suis dogmatibus infecerit: Quare pertinax a Leone X. huius nominis Papa ab Ecclesia separatus est, nec per hoc casum suum ingemuit, immo contempsit, oe membrum Diaboli effectus est cepit summum Pontificem, e totam Ecclesiam,ac omnem Ecclesiasicum ordinem calumniari, monacbarumq. omnem ab Ecclesia procul esse dicere, liberam monachis tribucres Viet
60쪽
Absolutio. Haeresis Prima. ruens saeuitatem; sic amo salutis Isr7. sub Leone X. Papa, ct magno
Maximiliano I. iaquΗriaco Romanorum Imperatore, renunciato monachaia
tu duxit monialem in νxorem, ex in tantam temeritatem deuenit, Ῥt ausus Dinducere ferὸ omnes Germania Principes, Ni monarieria omnia monachorum, oemonialium ad terram pronernerent; auod sectam en hi multatis Germania prouinciis cum magno scandalo , ac S.υuct e m .uris Ecclesiae catholicae Romanae detrimentor solebat enim dicere iniquus Lutherus; vitinam descenderet ignis de ulo, ct omnia monachorum, o monialium cenobia, quae sunt diabolica inuenta destrueret, addens Basilium, Brnedictum, AuguHinum, Francisimn, ac alios monachorum institutores,sin finem vitae suae non penituerint es e damnatos ri ct a tempore quo apo Rataint usque ad extremum svim diem semper corde induratus mansit; quare pertinax
septuagenarius , ct in lectulo improuis8 mortuus repertus fuit, sepultus . in patria; anima eius igne sulfure Diabolo tradita fuit perpetuo crucianda; ct inter alios bos praecipue infrascrisos discipulos habuit, qui omnes addentes impietatem impietati uti mos est haereticorumu restauratores fa runt Lu heraua haeresis. Sunt itaque infrascripti, Icilice:
Ioannes Oecolampadius. Ioannes Calii intis. Martius Zuinglius. Andreas Ossiander. Ioannes Brent ius. Marti laus Butet erus. Philippus Mesancti toti. Ioanncs Vol sangus. Ioannes Spangcbcrgiis. Baldassar Hie binaicr. Andreas Carol stadius.
De quibus suis locis sigillatim dicetur .
Conuinciturita q. haeresis; & primo adnotandula est, quod ex verbis
Lutheri duo colliguntur; primum inlam fidem iustificare,quod cer-tὸ s alsiim est; nam licet liabeatur ex sacra pagina fidem iustificare omnestamen auctoritatos intelliguntur de fide formata mii testatur D. Paulus
I. Cor. I 3.lbi, Si habuero omnem fidem,ita ut montes transferam, charitatem iautem non habuero nihilsum; insuper Sacerdos remittit peccata per pote- ' statem tibi a Deo collatam Ioannis 2o. Quorum remiserius peccata remittu-tur eis,er quorum retinueritis retenta sunt. Sic quaero a Luthcro, aut Christus aliquam Apostolis contulit auctoritatem, aut nullam, si nullam, ergo ficit Lutherus Christum mendaccm, quod no cst dicendum; si aliquam, ergo, prout verba sonant, aliam no contulit praetcr illam absolue di, quare fatendum est poenitentem per solam fidem non esse absolutum, cu ctia Sacerdos auctoritate sibi a Christo data absoluat. Secundum, quod ex vcrbis Luthcri colligitur,est, illum, qui credir, csse vere absolutum ; etiamsi ioco absoluatur,& illi desit contritio quod quam sit nisum patet ex verbis D. Pauli I.C r. 4. Sed neque mei iam iuinco. Nihil mihi eonscius Fum, sed in hocium Musum; qui aure iudicat me Dominus esti instipor ex auctoritate data 'a Christo Apostolis, & suis successoribus costat, ut quisq; peccator cyedat
sc csse absolutum vi verborum , quae a Sacerdote post accu lationem Omnium suorum peccatorum proseruntur super eum, uti legitur Ioan. 2O.