장음표시 사용
21쪽
Insui. Theol. Lib. III. de Deo Uno etc. PROPOSITIO Iv.
inorae s stema de MO , et mundo nedum Summei tum est, sed evidentissimis quoque Scatet comtradictionibus.
a4. Prob. Dei nomine intelligimus ens necemarium , quod scilicet in se rationem habet suae existentiae , et simul rationem susscientem omnium contingentium S. 4 . Quod si in se .suue existentiae rationem habet, uete
num quoque esse debet; sucus enim a Seip8O recepisset existentiam, quod idem est ac dicere fuisse et non fuisse
aeternum, quia agere supponit exiStere. Item in se pariter , et quidem ab aeterno , rationem habet' omnium Suarum persectionum; secus enim haberet ab ullis etitibus extra se, scilicet a contingentibus, quia unum existitens necessarium , idest Deus as, et seq. ; quod vere contradictorium est. Primo , quia entia contingentia penderent a Necessario , et Necessarium a contingentibus. Secundo , quia contingentia non inut ab aeternos ibidem ), ens Necessarium suisset sine persectionibus in tota aeternitate; aut, quod magis repugnat , NeeeSSarium praecessisset contingentia, et contingentia Necessarium. Tertio Necessarium haberet a contingentibus idem ipsum , quod contingentia habent Necessurio , quoniam quidquid contingentia habent , habent a Necessario. Ergo dicendum , quod ens Necessarium non solum in se habet rationem suae existentiae , sed etiam omnium
suarum persectionum. Sed positu in actu ratione sussi-
22쪽
Pura III. de Dei natura . es essentia 23
ciente , si nullum adsit impedimentum , sicut nullum esse potest in ente Necessario , poni quoque debet id, jus ratio sumiens habetur. Ergo eus Necessarium , Scilicet Deus, semper in actu suas habet persectiones , nec de illis aliquam amittere potest, uoc alias de novo acquirere. Sed hoc idem est ac semper esse in eodem Statu ., sive nullimode posse mutari. Ergo Deus eris Necessarium , est quoque immutabilis. Sed quod omni- , no immutabile est, idem absolute debet esse infinitum. Et quidem cum omni sinito majus semper, et minus concipi possit, quod et possibile est; per se patet, quod omne finitum est etiam mutabile, quia posse augeri . et minui idem est ac posse mutari, Ergo enS Ne Ssarium, Deus, est quoque insiuitum , ' et consequenter persectissimum.
s 5. Procul dubio si juxta Spinogae systema mundus eo undi debet cum Deo , mundi quoque persectiones eaedem omnino esse debent. Sed ipsae sunt in tota, et evidentissima contradictione cum illis. Ergo Systema Spinoetae , in quo Deus cum mundo confunditur , evidentibus scatet contradictionibus. Prob. min. Mundus p rennibus mutationibus est obnoxius, et ita quidem ut ueC per momentum unum in eadem cogitatione, et idea, aut actione sint entia intelligentia, neque in eodem statu sint caetera cuncta , Sed undique perennis Successio, et mutatio , unde habetur tempu S, Sine quo ne quidem concipi potest mundus. Sed ens, quod mutatur αδ con
tingens * 4 . Ergo mundus est coutingens. Item: quod
mutatur, et est contingens, non in se, sed is alio habet Ialionum sussicientem suae existentiue ibidem . Ergo
23쪽
mundus est ens mutabile , contingens et ab alio existens. Tertior, quod mutatur , non omnes simul habet persectiones. Etenim mutatio dicit amittere aliquid , et ncquirere aliud, siVe ab . uno in alium statum transire. Ergo mundus, qui est mutabilis , repugnat ut omnes simul habeat persectiones, sive ut sit persectissimus. 26. Videant ergo Spinoet istae si mente solum consipi possunt plures, et majores contradictiones, quam quae tulercedunt inter Deum et mundum , scilicet interesse necessarium se et contingens , inter ens a. Se , et ensab alio , inter immutabile et mutabile , inter iusiuitum et finitum , inter persectissimum et imperfectum. Ergo Systema Spinogae nedum impium est, quia Dei ideam destruit, sed maxime quoque absurdum, et ridiculum. 27. Sed nec illis prodest inventum subterfugium , quod scilicet mundus Don sit rei Dsa Deus , sed unum tantum ex illius attribulis. Ecquis enim a riSu se com tinere poterit , si dicatur ad totum. non pertinere illa, quae necessario partibus conveniunt 2 Si mundus est attribulum Dei , quomodo illius successiones ; et mulationes , caelerique desectus in Deo , non erunt 2 Omittimus innumera alia absurda , quae in systemate Spino Zae sequerentur, quoniam Salis hac de re sermo suit in Metaphysica.
Solvuntur nonnulla obiectiones.
infirmare et rejicere conatur nostra argumenta , quia per Se apparent nullius momenti, ei prorsus perridiculae,
24쪽
Pura III. de Dei nasum et essentia 25 Sed exponimus tamen aliqua Sophysmala desumpta ex non recta desinitione, et determinatione substantiae. Itaque pri ino definiens substantiam per id, quod est in Se , et per Se concipitur , sic inde ratiocinatur. Nihil Praeter Deum est in se, et per se concipitur. Ergo omne, quod est, quia per se eoucipitur, DeuS est. Secundo. Substantia ex definitione est in se , et per Se Concipitur. Sed solus Deus est in se, et pel . Se conci- Pitur. Ergo una tantum substantia , existit, scilicet Deus. Tertio. Quod ab alio producitur, ab alio , non per se Concipitur. Sed substantia est in se, et per se concipitur. Ergo substantia nequit ab alia substantia produci. Et consequenter una tantum Divina substantia existit ,
quae unum et idem est Cum UniverSO . .
29. Procul dubio haec sopbysmata digna non sunt responsione. Nihilominus ad primum dicimus , quod quidem substantia , dum existit , est iu se , et per Se Concipitur e scilicet alio non indiget, cui inbereat , ut EXistat et et per se concipitur . hoc est alio non indigemus , ut illam cognoscamus. A si quoad existentiam, vel in se sui rationem sussicientem habet , et C0nSequenter est ens necessarium, et immutabile , quia eum semper in Se sit ratio sussiciens, semper necessario est id quod est; et hujusmodi est sola Substantia Divina . Vel susscientem sui rationem habet in alia substantia , ellunc pariter ipsa est, quod est in se, et per Se etiam intelligitur I sed non est a se , sed ab alia substantia , in qua rationem habet, et propterea ne Ssaria mn CSt, sed contingens , et mulabilis , quia ab alterius voluntate habuit. existentiam . et modum ; existendi : et
25쪽
26. Inuit. TheoL Lib. Ira de Deo mo etc.
hujusmodi est mundus , qui perennibus mutationibus
3o. Ad secundum eadem est responsio. Utique praeter
Deum nihil aliud est , quod sit a se , scilicet quod in
se rationem sufficientem habeat suae existentiae, et quod Propterea est necessarium , et immutabile. Sed multa alia sunt, et esse possunt, quae non in se, sed in Deo Suam rationem habent, et propterea licet sint id, quod in se Sunt, et dum existunt, per Se eoncipiantur, a Deo tamen suam existentiam habent . et idcirco sunt contingentia, et mutationibus obnoxia, cujusmodi sunt omnia , ex quibus universum constatur.3 i. Ad Tertium dicimus, quod in sensu generiationis utique una substantia ab alia gigni non potest. Etenim cum generatio fiat per abscissionem , seu abstractionem alicujus vel aliquarum partium subjecti, quod dicitur g neram, per Se patet, quod generatio isthaec locum habere non potest in substantiis simplicibus, propterea quod partibus non constant, ut abstractio fieri possit. Nec etiam vere de novo aliqua substantia materialis ab alia item materiali et composita gigni potest. Etenim pars, Vel partes, quae abstrahuntur, quaeque cum aggregatione aliarum, extrinsecus adduntur , novum efficiunt subjectum,m substantiae sunt, ita ut praeter novam compoSii SubStantiarum, quae jam existebant , nihil de novo sat iis universo, sicut et nihil deperit: secus enim haberetur productio substantiae ex nihilo quae proprio nomine dicitur creatio, aut intulis destructio substantia,
tum , quae duo vim requirunt infinitam , id quod repugnat universo finito. Sed productio isthaec , scilicet
26쪽
Pura ΙΙΙ. de Dei notum, et essentis 27
creatio convenit soli Deo, qui cum vi infinita praeditus Sit , utique superare potest distantiam influitam , quae intercedit inter esse; et non esse substantiarum.
Deus est purissimus Spiritus, et nullo modo corPOri conjunctias. 32. Veritas nostras 'Thesis , quae est de fide , quia Anti Opomorphitae , qui Deo corpuS tribuunt, Semper haeretici ab Ecclesia hahiti sunt , clarissime patet ex Scripturis, confirmatur perpetua Τraditione, et evidenter demonstratur ratione naturali. Et quidem quoad Scripturas , Ioannis cap. IV. v. 2 habemus , et quidem ex ore ipsius Redemptoris. Diritus e3t Deus, et eos, qui adorant eum . in Spiritra , et Meritate vortet adoraro. Et Apostolus Actorum XVII. v.' s9. ait. Gentis ergo cum simus Dei , non debemus aestima E auro , aut argento , aut lapidi scupturae artis, et cogitationis hominis, Divinum esse simile. 33. Quod spectat ad Τraditionem sussicii scire, quod semper riclesia Antropomorphitas pro haereticis habuit. Et hoc ipsum evincitur ex communi doctrina sanctorum Patrum , qui a primis usque Ecclesiae Saeculis Antro-POmorphilarum errorem impugnarunt , uti praesertim
Origines , Novalianus in libro de Trinitate , Gregorius Naziangenus oratione 3 , et deinceps Augustinus lib. XII de Trinitate , Fulgentius lib. de side ad Petrum, et sic caeteri omnes , ita ut, exceptis paucissimis , de
27쪽
28 Inuit. Theol. Lib. III. de Deo Uno etc. quorum errore nec etiam certo constat , communis in
universa Ecclesia semper lacrit doctrina nostrae Propo Sitionis. Sed communis Patrum , et Oujversae Ecclesiae sententia evincit Divinam Traditionem , quae est altera si dei nostrae regula , ut demonstratum est in Secundo
libro. Ergo etc. ε34. Prob. tandem naturali ratione. Deus est infinitus, Persectissimus , et . Omnipotens. Ergo omni quantitate caret. Et quidem proprium cujuscumque quantitatis est, ut 'Semper Sicut minui, sic et augeri possit, 'et alia Semper major, saltem cum mente fingi possit, et eXCO-gilari ; quiuimo et semper in infinitum protrabi possit diruela proportio. Sed infinito, cujusmodi est Deus , nequit eXeogilari , nec ulla proportio a rebus siuitis ad illud habere potest locum. Ergo etc. 35. Sed ut pressius perstringamus Antropomorphitas , qui forsan respondere auderent, Deum esse infinitum , Persectissimum, et Omnipotentem , .sed quoad Spiritum, non Vero quoad corpus, sic argumentari placet. Profecto ipsi nobiscum convenire debent, quod cum Deus sit ensnecessarium nihil vanum , nihil inutile in ipso admitti potest. Sed quaero, ad quid corpus inservit Deo 2 Nunquid
ut instrumentum , quo operationes suas exerceat 3 Ergone in se sussciens non est ad peragenda , quae vult ZNunquid exterius, nonnisi secundum naturam instrumentic0rporis potest operari 2 Sed corpus necessario est sini-lum , et non omnia simul , sed, SucceSSive operatur, scilicet cum motu , et propterea cum tempore et Ergo non omnia simul potest Deus : ergo loco, motu , et tempore circumscribitur. Quae ista paradoxa 8
28쪽
36. Sed videamus clarius cui usui nobis inservit corpus. Procul dubio nisi ex . objectis extra nos positis: ix. ritatio fiat in nostris organis sensoriis , et eadem pernerVos non comunicetur fibriculis cerebri , nec ulla seu satio , nec idea producitur in anima. Ergo anima humana immediate nec sentit , nec cognoscit res extra se existentes ; sed tantum cognoscit ex effectibus , scilicet ex mulatione , quae fit in cerebro. Et id constantissime evincitur ab experientia , quia si aut ellteriora organa , aut nervi , aut cerebrum gravi vitio, aut morbo laborant , nulla, aut non recta habetur sensatio. Ergo juxta
praesentem Oeconomiam corpus est medium ita animae necessarium , ut sine illo nihil omnino extra se positum Valeat cognoscere.. Item eadem experientia compertum
est , quod ad nutum , et imperium animae habentur quidem nostri corporis . motus , qui dicuntur spontanei , sed nulla prorsus mutatio producitur in rebus exterioribus ψ nisi a nostro corpore Vim , et motum recipiant.
37. Ex his omnibus , de quibus dubitari nou putest,
et praeseitim si addatur , quod nervi omnes a cerebro suam ducunt originem , id quod non sine ratione saelum est , evidenter sequitur , quod anima in praesenti statu nihil immediate cognoscere potest de rebus extra nos positis et nec similiter immediate ullam Vim exercere potest supra illas , sed solum in cerebro iacultatem habet et cognoscendi, et imperandi. Ex quo patet quam
vere Psalmista suum corpus appellabat carcerem , et Deum rogabat, ut ab illo Sol Veretur. .
38. Nunc dicant Antropomorphitae, possunt ne tales desecius fugi . in Deo Ente Necessario , et persectissimo'
29쪽
30 Iauit. TMOL Lib. III. de Deo Uno rie. Nunquid qui omnia creavit , et regit, immediate , et ut in se sunt, eadem non cognoscit Z Quinimo si omnia respectu Dei sunt in actu , nec datur praeteritum nec futurum , quomodo non λ immediate , et persectissime cognoscit, quae actu facit 8 Sed et nonne corpus , quod impia blasphemando in Deo volunt Antropomor- Philae, . creatura pariter esse debet, et propterea non ab aeterno , sed in tempore existens p Ergo ne a sua creatura dependet Deus , ut facultatem cognoscendi, et operandi exerreat 7 Nunquid qui omnipotens est , adeo ut ad simplicem actum suae voluntatis ex nihilo excitavit omnia , dixit , et facta sunt, creatura inerti , uti est corpus, indiget , ut agat 7 Sed et nonne in hujusmodi indigna , blasphema , et repugnanti hypothesi corpus esset pars mi , sicut hominis pars est illius corpus 2 Quid i Deus physice compositust Sed et nonne
e pus , praesertim ut creatura , necessario finitum esse debet , et propterea mutabile 8 Sed quod convenit parti non potest non convenire toto. Ergo Deus dici debet finitus. . . Sed non sustinet animus ulteriores ducere
illationes. Ergo dicendum etc. 39. Varia testimonia Sacrarum Scripturarum adducuntur ab Αnlropomorphitis , in quibus expresse Deo tribuuntur corporea membra , OS , manus etc. item Cor, et etiam affectus uti ira , poenitentia etc. Sed quia omnibus eadem est responsio , scilicet quod omnia loca ista non litterati sensu , sed metaphorico, sunt intelligenda , idcirco superfluum existimamus adducere et resellere. Et quidem mam sorsan cum Christns se Vitim appellat , et nos palmites, et Patrcm Agricolam , Securi-
30쪽
Pura III. de Dei natura, et essentia aldum litteram accipiemus ista verba p Ergo et metaphorice etiam accipienda sunt Verba, quae Corporea membra , et assectus Deo tribuunt, ea certe ratione , quod maxime ista omnia dedecent persectissimam Dei naturam. Et propterea per manum intelligenda est potentia , et per affectus intelligendus est amor , misericordia , justitia etc. et saepe horum effectus , qui in nos derivant. o. Opponi quoque solent nonnullorum Patrum auctoritales, praesertim Tertulliani , qui in lib. de carne Christi ait. Omne , quod est , corpus est Sui geΠe'ris ; nihil est ira corporale, nisi quod non est. Item Melilonis Sardensis , Audii , ct Epiphanii. Sed respondemus , quod praedicti Patres per corpus intelligebuit
substantiam. Et id clare indicant posteriora verba Ter-lulliani. Nihil est in corporale, nisi quod non eSt. Nunquid anima humana est corpus , et DeuS totuS CDP-pus est , et non purissimus Spiritus , qui in impio Mn-Su Anlropomorphilarum , ' cum corpore est ConjunctuSySed si ita , cur eos Ecclesia haereticos non declaravit psi propter solam assum psionem corporis, quam in Deo assirmarunt Antropomorphilae anathemate percuSSi Sunt, quomodo non item , qui absurdiora docueruiat 7 ergo
laudati Patres pro corpore hooa fide intellexerunt substantiam. Bonaitae, dixi, quia Tertullianus , et Epiphanius Scripserunt ante haeresim Antro morphitarum. 4 i. Sed quod magni ponderis iaciunt adversarii, sunt Verba Genesis cap : r. v. 26 Faciamus hominem ad imaginem , et simulitudinem nostram. Ergo , dieunt, bi homo constat anima , et Corpore , spiritu quoque Pt