De perfecti conjunctivi usu potentiali apud priscos scriptores Latinos. Dissertatio philologa..

21쪽

8tlah. 19 ei hercle verbo lumbos defractos velim. nam ego cum quovis nunc pignus in cenam uim ni perierit ineiste cenas sit domi.ni vere. perlerit si P vorsum uncis inclusum supplevit Luebbert. nive iste massit h. l. est pro nive iste cenaturus siti). Hanc significationem cum pleniores tum imprimis breviores formae saepe exhibent in variis enuntiatis secundariis. Atque adeo rarus est in prisca latinitate futuri coniunctivus per participium in turus et verbum substantivum formatus, ut eius coniunctivi officium initi plane coniunctivo persecti praestitum esse colligere possis ). b. nuntiati primarii verbum aliunde est suspensum ita, ut aut coniunctivo modo aut per infinitivum )esseratur: a coniunctivus legitur: 1. Protas praecedente:

Poen V, 4, b id ego nisi quid di aut parentes jam int, quid sperem haud scio.

Rud. 34 si defraudassis, dic ut . . . Venus eradicet caput atque aetatem tuam. 2 protas ultim loco posita: Pseud. 021 Nimisque evo illune hominem motu et formido male, ne in re secunda nunc mi obvortat omnia, Si occasionem c Sit. i. apodoseos verbum est infinitivus: 1 protas primo loco posita: Amph. 9 nam si qui salmam ambissint histrionibus, seu qui ipse ambis sit . . . sirempse levem iussit esse Iuppiter. Aul. 228 uno si Aliam loeassim meam, tibi in mentem venit e bovem esse et me esse Sellum.

22쪽

2. protas inter enuntiatum absolutum et apodosin interiecta:Bacch. 1193 non tibi in mentemst . . . neque si hoc hodie amissis, id post mortem eventurum esse umquam' 3 protas postremum locum tenente:

Asta. 612 nam quid me facturum sinas, si istuc quod diois

Quibus locis vix pro certo discerni potest, utrum sola orationis implicatione issectus sit coniunctivus, rum etiam potentialis vis sit admixta cis infra cap. II. B. g. λ). III. Numquam vero in utroque membro persecti coniunctivus in sim exiens legitur Namque unus, qui Obloqui videbatur locus, alias ob causas in suspicionem vocatus et correctus est:

Truo. v. 61-63 I, 1 40 42 43. legimus in Schoellii odition ingeniose sic emendatOS: Quos quom celamus si suae imus conscios, Una ante parta demus postpartoribus Et minus damnosorum hominum quam nunc sunt, sient Quae verba post v. 62 in libris leguntur suae im lenonum et Scortorum plus est, ea ex duobus interpretamentis orta esse rectissime intellexit Schoet Anal Plaut. p. b. 62 cis Truc edit praef. p. XVI.) Videmus igitur criticam rationem . l. fulciri grammatica observatione.

Ηοe unum constat, a priscis Latinis etiam in ondielonalibus nuntiatis Obliquas orationis se undarium anu ut latum minus primario subiunctum esse, quam posterior aetate neri solebat coni Lisbi g, te hypoth. 8atae si Tersnc foeriit 1863 p. 27-29. Sehroster, Dis condit.-8astas de Dichtor Lucreet Wossi I 874 p. 24. - Partim obliquo orationis connexu, partim allis causis velut attractions modorum vel ob incor tam rationem actionis verbo expressas ortus est nonnumquam eonlunetivus per et in stativis nuntiatis: Pl capi. 343, Liv. 3, 64 OX l. aer.), lv. 6, 4l ex orat App. Claud.ὶ, lv. 34,3 οr cat. r. l. Opp. , et apud particulam quom volni Rud. 124 quom lusim v. Luebb. p. 84. . Plaut. ll. 624 quod faris non coniunctivus eum Brixto, sed futuri exacti indieativus est agnoscendus Lusbb. P. 88.

23쪽

Exemplis omnibus excussis cognoscere licet, quam artis finibus sibilantium sermarum usus potentialis contineatur, quamvis idoneae sua natura sint ad id munus explendum. Iam videamus, quae de plenioribus sermis sint statuenda.

aput alterum.

Persecti logici modus potentialis cum posteriore aetate etiam in absolutis enuntiatis, quamvis raro, ocurristy), apud priscos numquam sere' nisi in condicionali struct mr a reperitur. Ac ne ibi quidem est satis usitatus. Nam primarii quidem enuntiati exempla omnino non repperi, nisi quod semel legitur perfectum praesentiae noveris et aliquotiens coniunctivus loquendi sermularum quae sunt perii et actum est. Quae persecta aeque atque interii apud comicos plane praesentis naturam induisse constat. Usu pantur enim exclamationis vel interiectionis instar ad significandum nihil iam salutis osse reliquum escis au mitmis, bin verioren, nullus sum actumst, ilicet, peristi Ter Eun. 54. . Forma pereo hoc sensu non est in usu excepto uno loco Terentiano Andr. 244 ). Contra in secundario enuntiat paulo frequentiora sunt exempla imprimis persecti

praesentiae.1 cons tamen Iul. Latimanu, Die detitaehen Modalitataverba in inrem rhalmis sum Lateinischen claustha 1879 p. 24. sq. Semel particulae quom temporali adiunctus esse videtur quamquam ollam hic alla expileati praestat v. infra p. 8. De interrogationibus pathsti eis velut ubi ego audiverimn v. infra p. 7. conL, si pus est, Draeger, I p 2b g. 12s, Bentiolum ad Tor. Andr. I 3,7, Phorm V 9, 20, d. V 3, 6, and Tureoli in III p. 200 sq , Forbiger ad su. II, 42 ι.ε Vid Rothheimsr, o tinnitatis conditionalibus Plautinis Gotting.1876 p. 16 sqq.

24쪽

Exstant quaedam enuntiata absolute i. e. non hypothetice posita, ubi perfecti logici potentialis videtur adhibitus

esse sed ne species nos allat cavendum est. I. rimaria enuntiata.

1. Plaut. ruc. 163 Dum vivis, hominem noveris Mimortuost quiescat noveris non cum Ziaigkone ad Ter. horm. v. 235 p. 104 et Holinio Synt prisc. scr. Lat. I. p. 142 ad modum potentialem, sed ad iussivum, vel ut verius dicam ad futuri exacti indicativum referendum est Luebb. I p. 9 sq. cis V. Loch, Imperativa. Plaut., emel 1871).Εodom pertine Enn fab. 23 ueli ego sapere opino esse optumum pro virtibus tacere et fabulari tute noveris.

Ceterum scriptura nequaquam certa St.

2. x potentiali genere non sunt talia enuntiata interrogativa, qualia sunt:

Plaut Amph. 728 Audivistin tu me narrare hodie haec' limi ego audiverim Amph. 17 Quid ego tibi deliqui, si quoi nusta sum tecum fui l Tun mecum fueris Ter. Ad 573 Nostin porticum apud macellum hae deorsum si id ni noverim' eo. 136 Noote illa prima irginem

non attigit . . . . t Quid ais cum virgine una adulescens cubuerit Plus solus, sese ille abstinere in potuerit 'His interrogationibus alterius dicta cum miratione, indignatione, dubitatione reiciuntur et refelluntur. Coniunctivo subest noti voluntatis ita sol gehor haben' soli. nata deine Meinum '. maec autem notio nasci videtur ex

25쪽

obliqua quadam relatione, de qua Latim anni ad Cic. p. ad Quint. r. 1, 3 ego te videre noluerim' haso scripsit Nine rasentistae rutum is nichi moglieh. Virwerde also annehmen muraen, das in diesem . . . Salaede Coni die oblique Res roductio de Korte des Quinbus tu me videre noluisti bestichnet, elcte an noch de iche wiedemeseben urde hic sol mi si illa d. h. melast die niehi haben sehe wollen 'μ3. or Hec. 313 in antiquioribus editionibus secundum

rec Calliop. legebatur violat metro: Fortasse unum aliquod verbum infer eas iram hanc conciverit. o oluserit AP concivisse Donat. P concivirae, ere Benti. prob. Flecheis. Umpfenb. DZintgkone. Corruptionis causa posita videtur in coniunctione particulae fortasse cum infinitivo, quae structura offendit libra

H. a. nuntiata relativa. Attractio modorum statuenda est:

Plaut. d. 0 nihil herole hoc quidemst Praeut alia dicam, tu quae numquam feceris. CD. Brix. a. h. l. Aliter Loreng wei in quae em quom obwohi' legi. m. inc. 83 Ribb.:s alio e sectes, alteri quod feceris. Ludit. XXVIII, 24 M. 702 L. vitam ac fortuna cui concrediderim meas, Minoofaciat atque eae hac aerumnais meat. Ad obliquam irationem versuum proxime antecedentium verbi modus assimilatus videtur: Ter Phorm 365 saepe interea mihi senem Narrabat se hunc neglegere cognatum suom At quem virum Quem ego siderim in vita Fft-um.

refellere vult, utitur eoniunctivo imperfecti quid interest, dare te in manus argentum amanti homini Non redderem Trin. 34). shoc iussivo praetfriti v imprimis in ps stibachmelsioni Plautina P. 48 sqq-i l. s. s. P. 25.

26쪽

Do hac modi attractions v. Lusbber II p. 130 λ . Adversativa vis scis supra Mil. 20 relativae nuntiationi his locis inesse videtur: Τer Andr. 271 Monsroster me illam decipi misstram 8inam, .... Quam ego animo egregie inram pro inore habuerim' Phorm 9l Nam quo redibo ore ad eam, quam Onte serim 'Negativa loci sententia coniunctivi ea causa:

Uaut Men. 474 Pro di immortales, quoi homini umquam uno die Boni dedistis plus, qui minius speraverit )'

b. Cum particula temporali vel 4xplicativa quom quam per se apud priscos indicativum adsciscerescimus, modus potentialis his locis consociatus esse primo obtutu videtur:

Plaut. Ost. 90 Melius anno hoc mihi non fuit domi, Me

quom una esca me iuverit magis. Luebberi II p. 9hiuverit ad eam coni speciem reseri, quam nominat reser Potentialis Sed recte Loron et Ritschi scribere videntur quod.

Τor H ut 102 Si umquam ullum fuit tempus, mater, quom ego voluptati tibi fuerim. Non cum Holigio II p. 144 potentialem Vim ')i. e.

modestiorem loquendi modum agnosco potius erentianus sermo ' h. l. iam eandem dicendi rationem videturi Fortasse tamen viderim'. l. est perfectum praesentias Novi); sandem rationem exstar pnt Phorm. 90 Do hominem allidiorem vidis nomi seis neminem cons Latim. l. s. s. p. 26 de cic Att. , t 3,2 ut iste neminem umquam id eris nee audieris).8 Plautus semper pariter a Clesro praeesdonte nuntiat negativo pronomini stativo adiunxit coniunctivum. Pastgolt sitr. g. hist Synt. d. l. pr. Waldenburg. 875ὶ conL Draegor. II p. 29. 3 Qui potentia tam . . osse mavult is animadvertat oportet, quom . . . fuerim pertinor ad protasin condisionalem, in qua coninnetivo pers log locus erat concessus sententia fere est: si umquam ullo tempore . . . fuerim). Amt Teren trit Iedoe sehon in Schwanken in una de Con- itinetio epinni dem Indientio sein Gebis streiti in maehen. Schmal gin andb. d. l. Alteriums . II p. 348).

27쪽

exhibere, quam optimos latinitatis auctores secutos esse scimus. Eodem enim modo in eiusmodi sententiis temporalibus coniunctivus ponitur atque in eis relativis enuntiatis, quibus qualis sit aliqua persona vel res significatur i). c. Attractione modorum ortus est coniunctivus cum particula quam sociatus:

Plaut. Ost. 966 Vide sis ne forte ad merendam quopiam devorteris, Atque ibi ne plus quam satis fuerit, biberis.

In condicionali structura nonnumquam potentialis modus perfecti logici positus est. I. Aotio, quae Verbo exprimitur, eat vere absoluta et praeterita pere praeteritum . a. Apodos eos nullum est exemplum. b. Ad protas in exempla spectant haece :1 activi generis:

Plaut. Rud. 19 Nam ho mi hau si labori laborem hune sotiri, Si me erga parentes aut deos impiarim.Μil. 21 Periuriorem hoo hominem si quis viderit, Aut gloriarum pleniorem quam illic est, Me sibi hibeso. Trin. 85 si id non feceris Atque id tamen mihi lubeia su spicarier Qui tu id prohibere me potes ne suspicer'2. Verba deponentia habes his locis y): Plaut. Host 555 dicam, si confessus sit Ter. Haut 1035 Non si eae capite si meo Natu8 . . . ea causa magis patiar, Clitipho, flagitiis tuis me infamem feri. Plaut. Rud. 1380 Cedo quieum habeam iudieem, dolo

28쪽

malo in stipulatus sis, nive etiamdum hau siem Quinque et viginti annos natus i). 3. Passivum est obvium: Tor Andr. 276 Baud verear, si in te sit solo situm. Sane situm'. l. plane est pro adiectivo.Ηse. 330 Sibo te morbus amplior factus si et . . . . Seτ- uom illo intro inisse dicent Sostratae. Plaut Mil. 189 Si quidem centiens hie visa sit, tamen infitias ea

II. Persectum quod dicitur praesentiae occurrit: a in apodosi perpaucis locis: 1. Nonnumquam leguntur sormulae quae sunt perierim,-int, actum sit ). Sane illis locis verbi actio adfuturum tempus spectat cuius tamen rei causa sita est in eo, quod illae locutiones plane in praesentis naturam abierunt'). Plaut. Rud. 78 si istu ius sit . . . piscatore perierint.Τruc. 70 si non peream, plane perierim VTer. Hau 316 M si paululum modo qui te jugerit, ego

serierim.Ηaut 4b quod si iterum mihi sit danda, actum siet.2. Plaut. rin. 950 sqq. nunc si forte eumpse Charmidem conumeris . . . noveris ne hominem 'q)b. In rotas paulo saepius persecti logici coniunctivus legitur: Plaut Men. 03 Non negem, si noverim.1 Notandum si ad exempla passivi generis referri posse etiam verbum mei eboren .erdem. Futiar ex cognosco in ii. v. 2s7 perieris, disperieris).R coniunetivus igitur, secundum praesentis naturam rem imminentem s. suturam eogitatione sumptam significat. Nimirum nullo pacto de aοristo quodam tempore in his quidem formis cogitari potest. 4 Sic Ooelis et chosii tiriem B urient C. β Ad futurum exactum spectant Ter Andr prol. 10 oui utram vis reete norit, ambas noverit), Phorm. 265 Unum quom noris ste A,

29쪽

men IV, 2, 56 8i7 Animum inducam facile, ut tibi siue

credam, ni te noverim.Baoch. 78 Pol tu quam uno med accuses magis, si magis

rem noveri S.

Ter Andr. 14 si hunc noris satis, non ita arbitrere. Andr. 6b Naud istu dicas, si cognoris vel me vel amo

rem meum.

Lucit. 723 L. cum cognoris, vitam in cura eriga8. Fortasse huc pertinet Cat. p. 36, 9 Iord Recto fronte osteros sequi si norit'. Denique de Trinummi v. 38 magis id dicas, si omniae me audiveris' solas vide infra B. g. 3. B. o Doctooti latoriol oonlunotivo potonilau. g. 1.

Quaedam praemittuntur.

Ut persecti historici sive acristi' ) modus potentialis admodum angustis finibus apud priscos continetur, sic ne vis quidem ac natura eius omni ex parte congruit eum vulgari inserioris aetatis significatione. Nam cum inde a Ciceronissere aetate potentialis r littera fictus eodem munere fungatur, qua priscae Armae sibilantes, velut haud negassim Asin. 3 prorsus idem videtur esse ac non negarim apud Vadironem . r. 2, 11M non item rem se habere videmus apud antiquiores scriptores. Quibus, cum ad illam temporis aο-risti' brevitatis causa condono mihi hoc vocabulum notionem signandam breviores Arma praesto essent, pleniores alium in usum convertere licuit. Utobantur enim illis sermis duplicem et praeteriti et futuri notionem complectentibus in enuntiatis condicionalibus pro potentiali modo futuri exacti in protas i. quidem ad praeteritum in futuro' modestiore modo significandum, in apodosi autem variis notionibus, quae futuri exacti in prisca potissimum latinitate

30쪽

sunt propriae. Haec infra accuratius exponenda et probanda

erunt.

Ubi contra apud inferioris aetatis scriptores in m. dicionalibus rectae orationis enuntiatis potentialis historioi

s Oristi persecti fit obviam, ibi plerumque, si quid video,

non idem valet atque apud priscos Latinos potius est non aliter atque extra hypothesin pro praesentis coniunctivo, velut Liv. 26 49, 3 scorpiones . . . ad 8 aginta captos scripserim, si auriorem Graecum sequar Silenum i). Hoc unum excipiendum videtur ): perfecti coniunctivus futurim notionem etiam posteriore aetate induit in sententiis exempli gratia cogitatione fictis vel in consuetudinis alicuius descriptione Vel in generalibus praecep tis experientia usuque probatis: omnino sere ubi incertum et generale est subiectum, sive id exprimitur per secundam sing. personam, sive pronomine indefinito quis, qui, sive licet raro id fiat tertia pluralis persona incertam personarum multitudinem complectente sive denique aliquo nomine appellativo Pro condicionalibus particulis interdum ponuntur cum quando et ibi ').Ρraecipue autem ille usus ad protas in pertinet Mic. n. d. 2 g. 17 an vero si domum magnam videris, non possis adduci, ut e. q. S.'Cio ossi III, 24 92 si quis medicamentum cuipiam dederit . . . . Si e m. Sanin actus sit, et annis aliquoti Non obstant si loci, ubi do ovant fructuque tria uam retriam a ca a saliquis loquitur, quandoquidem ipsa verbi actio est praetorita non futura), velut iv. 6, 4,4 tum vero est nequiquam . . Capitolium ervaverim, a civem . . . in servitutem ac vincula duci videam licet igitur de prospero faeti ventu nondum consist ipsa tamen servandi actiolam est praetoritat. a Die hie de classica quas vocatur latinitate de poetarum usu

V. infra.