장음표시 사용
71쪽
scriptum posteaque a librario in contextum esse insertum i). Sed utut est, certe serma fecerim pro qua giatEho recte mavult facitam a genuina lectione est aliena.8. Ad. 27 ideo eos sapere, intellegere, in loco Vereri, inter se amare siris liberum Ingenium atque animum quovis illos tu die redducas. Siris coni. advig Adv. crit. II p. 21 sq.) quem secutus estigiat Eho, nisi quod praeseri seiri formam, quae propius ad cod scriptinam accedit adn. crit. d. Tauchestg. a. 18843. In commentario edit. Teubner. a. 1881):
sotris sis siris), inquit, is potent Perseis es fol. potent.
Praesens redducas). Addit tamen Oder rei habe seiris ais Futurum mactum a minasam, aufwelahes de Imperativio tram Sinne eines Futuri e. q. s. scirect cod. A, Scire Streo Callo quam lectionem defendit Spenge in Adelph.editions ); scires coni Lachmann Luor. p. 297), quem secuti sunt Flecheisen, Umpson bach alii.
Haud dubie verum assecutus est Lachmann. Nam loci sententia requirit potentialem praeteriti': enn
bemerhen honneny). In eandem sententiam se iudicare Lueb-ber humanissime mecum communicavit. - Sane Saepinnumero pers coniunctivus iverim sierim, irim positus est ad futurum vel praesens significandum sed semper est vetantis vel optantis, numquam leniter contendentis. Haec exstant exempla:
i Fortasse tamen feci erat perversum glossema ad vocem ita spectans quo in textum inlato faciam propter feei mutatum ostra facerem. Hoc posito versus 1 lare restituendus est Moracle homunes non faciam pG alti vero ita sic rubens. Seire est στι γνωται; sed onL Elatχko a. h. l. - Orae-cri s desumpta est ea instillitu cum voco est in Deo conlunotio in delictis orat Ouid1 allisquo inlarioris temporis postis cons quas Dan. Helnsius ad Ovid. art. m. II, 28 et Oense Itala . Vulgata s. v. est ad
3 Do imperfecti seire signisseatione id stlam Draeger I p. 308.
72쪽
a in comprecandi formulis Plaut Bacch. 468, Merc.323 6 lx ne di sinerint . seisint), Curc. 27 ne sirit
b in vetando Pacuv. 201 R. neu . . Sieris . . dive-ni at d. gr. 4 ne siveris peccare), Uaut Bacch.402, Epid. 400, ost 40 cave siveris . seiris); o praecedentibus ut vel ne particulis laut min. 953 veneror, ut . . . siritis , Trin. 521 dico ne tu illune agris tuom seiri umquam feri), at d. agr. Mars pater te precor . . . t u fruge . . . grandire en que evenire siris uebb. I. 32.)9. Lucit. V, 11 mueli ut periisse velis, suem visere nolueris, cum debueris hoc nolueris et debueris
Aut nolueris est futurum exactum, aut coniunctivus x attractione modorum ortus est Fortasse tamen hoo exemplum ad persectum logicum reserendum est.)Denique de forma Dae cum coniunctivo persecti iuncto quaedam adicienda sunt. Atque advi l. s. s. p. 78 sq.vorisimillimum reddidit f- semper cum indicativo futuri exacti, numquam cum peri coniunctivo coniungi. Sane pro explorato id non habemus, quod exemplum et i mae personae deest ). Sed poni posse indicativum futuri exacti futuri simplicis exemplis probatur. Atquo adeo multo maiore Veri specie agnoscimus indicativum lat. ex. quam coniunctivum pers): nam indicativus fui. simpl. tanta exemplorum frequentia superat coniuncti-Wum praes.) ), ut Madui quidem ubique futurum simplex pro praes coni. restituere conatus sit. Qua in re etsi se ipse videtur esse frustratus ), tamen nescio an propter fre-
73쪽
quentiorem indicativi fui simpl. usum probabilius ad
futurum exactum quam ad peri coniunctivum exempla de quibus ambigitur reseramus. Ceterum fac coniunctivum esse agnoscendum, tamen modus non erit potentialis i. e. leniter contendentis, sed volentis et propositum exsequentis coni. finalis), eodemque modo persecti coniunctivus positus erit atque in sententiis finalibus vide supra p. 4. not. 7. Maeonon infringuntur eis, quae Brix ad rin. v. 63 i adnotat:
Dederis v. 60J, brepseris v. 61 s ni sere und nescias
sin die N Malae . . . m einem ausis Eu entnemenden'rdergatae si commutaverimus Auch haven dederis undnescias nichi on faxo ab sonder sis selιstandisse coni. potenι. δοίλὶς - ουκ αν αγνοοίης). Atque ad Capt. v. 789 80 Fl.), ubi cetera exompla ad futuri II indicativum refert, dederis et obrθpseri statuit esse coniunctivos potentiales im chsalae su inem Mingu syliade si commutaverimus)be Setzun eines gedae hien Falles cons ei d. verba ad Trin. v. 474. Sed primum semper in enuntiatis condiciο-nalibus, quorum proinais praesentis vel perfecti coniunctivum h. l. commutaverimus continet, coniunctivum ainim, non ut ex suae adhibitum invenimus ). Deinde omnino
opus non est de re solo arbitrio sumpta nostro loco cogii Vv. 59-ssa Brix sic didit: cail in ommutemus p tuam ego dueam et tu meam p ae haud tantillum dederis verborum mihi. Meg. Namque enim tu, ereas, me imprudentem Obrepseris: Nam nune ri ignotam apiam, quid agam, neflciam. call. Ne tu hare te maeo haud neseias, quam rem egeri8. cons tamen Vahis Herm. XV p. 26 sq.8 Nam in Plant. Men versu li4 si . . . faaeis, Dae illud aris non est pers coni. sed futuri II. lndicativias. Atque Pseud. 49 nb cuin Loronato si effletes seribo et Trin. si pereontabere habsmus futurum I. non praes eo ni in protast ceteris locis oratio non est hypothetiea, sed absoluta etiam in Trin. v. a maeo haud Marias e nam test
Brix condicionem . . mento intellegendam osse censeat, tamen num a animo poetas praesens obvρrsata sit, admodum dubitari polost.
74쪽
tare: nam per iocum Callicles rem tamquam re vera ossiciendam accipit in lassi uns in tu in f Ita,eue, duisisti te nioh aninuisen h. Nihil igitur impedit, quominus
otiam o loco suturi II indicativum agnoscamus. Vidimus igitur, quemadmodum apud priscos scriptores primordia ac quasi incunabula appareant eius persecti potentialis usus, qui posterioribus temporibus tritus ac pervulgatus fuit. Atque ut omnino futuri temporis usus latissime patebat
illa aetate, sic etiam perfecti in erim modus potentialis prope ad futuri exacti notionem accedebat, praesertim cum breViores Arma ad proprium aοristi temporis potentialem significandum praesto essent. Quae tamen quo magis post Plauti aetatem obsolescebant, e celerius alterae sermae in earum locum succedebant. Hoc igitur modo etiam potentialis sormarum in sim usus paulatim translatus est ad formas in-erim exeuntes. Quod e facilius fieri poterat, quo frequentius iam prisci in vetando eas usurpaverant. Rusae Rutem, cur pleniorum formarum usui potentiali quasi civitas daretur a Romanis, altius repetendae identur. Progressu enim temporis rustica et incomposita Latini sermonis natura tanto magis mitigabatur, quant humaniora fiebant vitae instituta moresque elegantiores. Accedebat, quod praeter plebeium loquendi genus cotidianae vitae accommodatum paulatim sermo urbanus excolebatur isque maxime in
nobilium familiarum, velut Scipionum, circulis vigebat. Quem politiorem sermonem in litteras primus induxit erentius )adiuvantibus nobilissimis rei publicae civibus ) Sed ne ea
75쪽
quidem aetato potentialis porsecti activi ultra angustos suos terminos progressus eat. Id tum demum fieri potuit, cum Graecas elegantiae imitati ad ipsum sermonem conformanstum procedebat i e Ciceroniana aetate ii. Graecis enim litteris politi et exculti Romani magis magisque propensi et apti fiebant ad Graeci sermonis venustatem ac subtilitatem et aestimandam et in propria lingua imitandam Atticis autem urbanum affirmandi genus quod fit poroptativum cum a particula iunctum mirum in modum placuisse quis est qui nesciat )8 Quapropter permirum foret, si is, qui ad summam elegantiam latinitatem adduxit Atti-oaeque urbanitatis amantissimus ac peritissimus fuit, dico Ciceronem, potentiali modo non esset usus tamquam adminiculo, quo sententias iudiciaque leniore quodam et blandiore orationis vestimento indueret Atque ut non modo praesentis, verum etiam perfecti potentialem in suum usum nVerteret suaque arte excoleret, nescio an incitatus sit exemplo et comparatione Graeci oristi. - Nec tamen omnes Ciceronis aequales Graecis studiis favisse constat: superstites erant quidam veteris temporis laudatore et defensores, qui et antiquum sermonis genus colebant et Graecorum
imitationem expellere studebant. Quo in numer imprimis habendi sunt Varro et Lucretius . Atque etiam Sallustius, quamvis enixe ad Graeca studia incumberet, non tam ad Graecorum, quam ad priscorum Latinorum, imprimis Catonis, exemplum elocutionem consormavit. Quo factumeat, ut cum Ciceroni aliisque iam usitatus esset persecti potentialis, Varro, Lucretius alii eum spernerent. Facile igituri Liest tam in Plauti et frenili locutions quasdam Graeci sermonisldiomata deprehendas, Ams ea ad totum leoni colorem immutandnm nihil momonti adferunt. a Cons. L. Se timidi, De tractandae syntaxis Graecae rations sΜκrb. 1870) p. 16.3 A Graseis nihil sumpsit is philosophicam ratiotism. Ex Latinis scriptoribus Ennium ad imitandum sibi proposnit.
76쪽
perspicitur, cur Lucretius quidem nullum exhibeat exemplum'. Varro autem semel in libris, qui supersunt, eo coniunctivo usus est, et quidem in eo opere, quod summa aetate LXXX annos natus de re rustica oonscripsit Non negarim, inquam, ideo apud divae Rumina sacellum
pastoribus satam Icum II, 11, 5). Nec plus unum exemplum exhibo Sallustius de iis haud facile compertum narraverim Iug. 17, 23 ). Atque etiam Cornificius rarissime admisit illum peri.
coni usum animadvertendum tamen est pluralem modestiae', cuius apud antiquissimos scriptores vestigium est nullum, non alienum esse ab hoc rhetore nos quidem unam de quinque retas plurimum posse non facile diae erimus egregie magnam esse utilitatem in pronuintiatione, audacter confirmaverimus III, 9, 19)'. Quid quod etiam in Ciceronis scriptis prioribus non tam frequens est ille modus, quam in posterioribus 8 Atque in libris de inventione scriptis nullum inveni exemplum.
i Apud Catullum num legitur exsmplum Diae erit hic aliquis 67, 37). Logicum perlaetum exstare puto arm. 0, 32 Utor tam bene quam mihi pararim Cerarum animadvertendum est eos postas, qui non tam in meditatione et indidit sobris faetendis versantur,rinam inflammat Pectore vehementes animi concitationes et asseetns carminibus effnndunt, etiam in seriore aetate paro1ns usos esse potontiali. Horatius exhibet darin In I Ouis Martem uniea tectum adamantina digne seripseri 3 ib. II 3, b Iuum et parentia rediderim sui repisse eervieem, sau. I b, 44 Μ πο οntulerim tueundo sanus amieo. ' Ibid. 86, 47 apessit rem publieam, neque quemquam eae acamitate aliorum aut imperatorum superbia metus e perit, coniunctivus er chortativus. Non tetigissem hunc locum, nisi ushns Lat. r. I p. ix inpotontialis modi exempla iam rettulisset ceterum Ipse paulo lusta e p. 40)ldem exemplum coniunctivi iussi vi genor attribuit addens ei a urherer Auadruch scit neque eperis fur neve propter alamitatem 'iliorum me ueritis. ' Sohmal l. s. s. hoc exemplii praetermisit notandum tamensundem in Handb. d. l. Alteriums..' I p. 258 doeere haec: dlxarimus erat ei Cornifie. . Cici, hiatiue im Spatiatein.
77쪽
In orationibus Cicero persecti potentialem posuit primo i):
d lege agr. II. o. 12 a. 69r. 63 Diae erit enim fortasse quispiam p. ur. 29 60 a. 691. 63. verissime dioeerim
se are te nihil neque ulla in re esse huiusmodi, ut corrigm-dus potius quam miter insectendus esse videare in epistulis ad Att. II, 2,2 a. 694. 60. O magnum hominem la quo mulgo plura didiceris, quam de Procilio ad iam VII, 11, 1 a. 70l Ib3. Ego omnisus, unde petitur, hoc consilii dederim, ut a singulis interregistis binas advocationes postulent in philosophicis libris de rep. I. c. 3 a. 700. δέ.)haud
facile diserim, cur e. q. s. c. 4 non dubitaverim me gravissimis tempestatibus . . . obvium ferre o. 40 Quis nimie sotius ut de maiorum diserit institutis . . . aut de stimo statu ciuitatis II. c. 26 Quis enim uno hominem rite di-aee it e. q. s. III. c. 33 nullam quidem citius negaverim esse rem publicam quam quae tota sit in multitudinis fotestate. Ceterum philosophica scripta aeque a rhetorica )- si discessoris a libris de inventione ineunte aetate
consectis, praeter cetera exemplorum frequentia sunt in-1 In prioribus orationibus nonnumquam futurum I. in similibus sontentiis usurpavit quem quidem usum etiam postea retinuit Ouaeret fortasse utipsam p. eluent. c. 2 quaeret qui iam d. leg. gr. II c. 8, p. Arch. c. 7 Mee aliquis Varr. II 2 c. 24; nam a quia hoe forte dieet p. nr. 29,66 Meea Vorr. II l . 22 fortasse Mee p. caec. o. 3 con-Lum e tri via praesentis est positus I. cum particula forsitan lunetus forsitan quaeratis P. Roso Am 2 forsitan hoe tibi veniat in mentem p. Rosc. c. e. 13; nonnulla forsitan eonformare et leviter emendare oasim .mur. 29,60 forsitan meliores ilia eouaatores habendi sint Varr. II I e. S. II. deest forsitan Nam vere dieam uirites d. l. agr. II o. a Scire eae te pervelim . ult. 7, 32 a quia mihi ho iude dieat p. caec. o. 3.2 Libri de orator scripti has sxempla praebent I 9, 36 uia enim t. Me eoneesserit II 9 79 uis enim hoc non sua sponte viderit neminem posse dieere fortasse fui. x. II 2, 29 Ouod forsitan aliquis iure inriserit; I 3, 295 Me vero lubente . . . diaeerit III 3, Ouis enim non iure beatam . . mortem illam . . . laeerit III 8, 53Neque enim illud fugerim dicere.
78쪽
signes. Respiciendum sane est non solum rebus ibi tractatis maxime convenire iudicandi rationem cautam et moderatam, verum etiam Ciceronem longius aetate provectum, cum scribendi suam artem iam plane excoluisset, ad illos libros conscribendos se contulisse.
Ut Ciceronis sic etiam Caesaris libri tantum habent urbanitatis et elegantiae, ut paene Attico stilo perscriptae esse videantur. Eo magis potest mirum videri, quod belli Gallio civilisque commentarii nullum perfecti potentialis ex omplum exhibeant. Cuius tamen rei quae sit ratio non ita dissicile est cognitu Nam primae personae potentialem ne potuit quidem ponere scriptor, quoniam inenarrandis rebus a se ipso gestis semper tertia utitur persona prima ad se ipsum significandum non posuit nisi in huiusmodi nuntiatis ac plerumque exstat numerus luralis, veluti ut supra demo iremimum b. G. V. c. 19 VI. o. 34, VII. c. 76), de quibus supra missimus ib. II ibi quam famam supra docuimus b. c. III. c. 80) γ rarissime singularis invenitur Caesar his de causis, qua commemoravi b. s. IV. c. 17); quem Commium Atrebatem supra demonstraveram a Caesare in Britanniam praemissum ib. 27). Quod
autem secundae et tertiae personae desunt exempla, ex sermonis proprietate facile explicatur Caesar paene Thucydideo more est ita verbis aptus et pressuin, ut nescias, utrum HS oratione, an verba sententiis inlustrentur ). Neque haeret scriptor in rebus iudicandis et contemplandis, sed ipsa facta quasi locuntur resque quasi gerantur sub aspectum paene subiciuntur. Cum igitur Ciceroniana aetate ian ita valde increbresceret
i In primari enuntiat eiusmodi verba duobus tantum locis occurrunt: b. c. III c. 10 Demonstravimus L. Vibullium Rufum bis in potestatem pervenisse Caesaris ibid. c. 7 Ouibus rebus neque tum respondendum Caesar existimavit neque nunc ut memoriae prodantur sati causae putamu8.8 Cic. d. r. II 3, 66 ubi ad Thucydidem id iudicium spectat.
79쪽
potentialis modus perfecti, magno opere augebatur et amplificabatur hic loquendi usus inde ab Augusti tempore vide supra p. b. Ac nescio an ad frequentandam hanc modestam et quasi verecundam iudicandi rationem, quae fit per dictionem potentialem, aliqua ex parte impulsi sint homines
sensu quodam nimis submisso ac paene servili, quo magis magisque assuefiebant ex imperiosa et superba Caesarum dominatione. 6.Do perfecti deponentium et passivi generis oniunctivo potentiati.
Hoc potentialis modi genus ut apud posterioris aetatis scriptores sic in prisca latinitate raro occurrit. Sed tamen cum poste verbum deponens paulo usitatius fuerit quam passivum ), apud priscos scriptores hoc discrimen in condicionalibus saltem enuntiatis non cernitur. Atque in prο-tas condicionali persecti coniunctivus verbi et deponentis et passivi perinde atque activi positus est pro futuri exacti coniunctivo Apodos eos autem nudi um inveni exemplum. Contra in enuntiatis condicione non adstrictis duo inveniuntur exempla id sane mirum videri potest, quoniam activi perfecti coniunctivum littera fictum numquam ita
usurpatum esse ostendimus. Quae res quomodo sit expedienda, infra videbimus. - Omnibus locis participi additum est coniunctivus praesentis verbi substantivi sim si sit frict simus sient non invenitur sitis') uno loco Lucretiano
a Vld Zumpi L. Gr. g. 28, I Μadvi l. s. s. p. 109; rueger L. Sprachi p. 611 g. 4b7). not. I. ln marg. in . Κushnor L. r. II. p. 32 de Konti des Deponens, inquit, Omm selten or 8s ipso plura sponantium axempla adfert quam passivi generis.)8 8ems pro sient legitur uant. 3 In vetando haec pers posita est Liv. V 3, 3 ne id mirati sitis, priusquam quale ait audieritis Schmal l. s. s. p. se hunc locum minus recis ad pol sntiale genus reseri.
80쪽
excepto III, 84 ri . . . uerint data lumina sitae): ubi persectum positum est, quo acrius exprimeretur praeteritum in futuro
In rotas condicionali occurrunt I haec verba deponentia: Plaut Epid. 61 'o te servabo li Edepol ne iure melius, si nancti fuant. Pseud. 336 in tua re non est, ut ego emoriar l Quidum liSic quia, Si ego emortuos sim, Athenis te sit nemo
nequi . Pseud. 981 Credo, in t ebris conspicatus iis i me, apstineas manum.
Heud. 1070 Roga me viginti minas. Ille hodie si illa sit potitus muliere. Sive eam tuo hodie gnato, ut promisit, dabit ).
Attractione modorum coniunctivus effectus Videtur praecedente particula ubi Trin. 496 Mirum quin tu illo tecum rivitias feras Ubi mori tuos sis, ita sis, ut nomen cluet. II. Passivi generis exempla ): a Leg. XII tab. r. VIII li Schoet Si no furtum factum sit, si im occisu, iure caem eεω.Plaut Asin. 786 Post si lucerna aestincta sit, ne quid sui Membri commoveat quicquam in tenebris. ea tincta sit , Flecheis. OOetz- eWe extincta est BDEJF eri Ussing. sit confirmatur coniunctivis sit v.