De iure coronandi pro electore Moguntino dissertatio

41쪽

deinde novae editioni vitarum sanctorum furu, Goloa . antio 1618. editae inserta fuit. perinde nihil tale legitur, ut opus minimὸ fuerit bis repetiisse , quod Henricus

Secundus imperator iterum ab Hereberto coronatus fuerit. Quin in ea diserte dicitur Henricus Secundus Moaguntiae s. Idus Iunij, in Regem electus, acclamatus, benedictus & coronatus a millegiso : Quod vero post iterum Aquisgrani praesentibus Leodiensi , Cameracensi

Episcopis, ad Coloniensi Archiepiscopo, eatem eum L rbariensibus convenientibin in Nativitatepos partum virginu est-

.ctus, collaudatus, in Retiam fiam subiasin o glorificat in diebtur, id sane huc quidem minimἡ pertinet, neque ulla ratione in eam sententiam accipi potest; Ne verbulum hic exstat de iterata coronatione Aqui rani a Coloniensi facta, neque alio illa spectant, quam quod proceres ex regno Lotharingico , Uenrieum Secundum Moguntiae

eoronatum , des Aqui ranum regni Lotharingici urbem venientem Regem quoque suum recognoverint, acala maverint, more veteri in sede Caroli Magni, quae utique Moguntiae non erat, collocaverint; En igitur iterum egregium specimen fidei, qua scripti Coloniensis autor vertitus est in antiquorum scriptorum testimoniis

adducendis. Conradum Salicum ab Aribone Moguntino Archiepiscopo eoronatum esse Moguntiae, dubium non est , Omnes enim id tradunt scriptores, & v vippo inprimis, qui eius vitam scripsit. Consentiente autem primum Piligrino Coloniense Archiepiscopo functum esse Aribonem munere suo, V Vippo non dicit, fingit qui Coloniense responsum collegit. Offensum ab eo fuisse Conradum memorat, ait tamen impetrasse tandem ab Imperatore ut Conjugem eius Gieselam R

- - ginam

42쪽

gillam in Ecclesia Coloniensi consecraret: Aribonemve ro non tantum coronasse ait v vippo Imperatorem, sed hoc etiam narrat, quum de deligendo Regeres esset, a so-gunt sententiaramante alsio uisse accipiensiam. . . 3ς. Successit Parenti Henricus Tertius filius , de quo V vippo ait : i uno lo28. Imferator Coaetra Ilium suum Henricum aetat. X L annorum a Pclegrino Archiepiscopo C loniensi in Rega=m apicem apud Aqui granum sublimari fecit. Tunc in principati Dominica Paschae cθnsecrat- coronaim ρ schalem titillam triplicam . Ita quoque Hermannus Con. tractus, Cranetius, aliique. Fugit haec prima coronatio , de qua quidem constet, a Coloniensi Archiepiscopo Aqui igrani peracta ipsum autorem scripti Coloniensis. Vt vero omnes videant, quam maiori longe candore Moguntini sint cum Coloniensibus acturi, ideo hane

consecrationem, veterum scriptorum testimoniis confirmatam ipsimet nunc producunt in lucem , quo ex hoc exemplo dereliquorum in hoc scripto adductorum testimoniorum veritate & certitudine seri possit iudicium. Idem tamen imperator Henricus II l. Comugem suam Agnetem. Wilhelmi Pictaviensis filiam, ap. Moguntiam Reginam inungi fecit, & regales nuptias ap. lngetheim celebrauit. ita Hermannus Contractus in Chron. edito a Canisio Tom. I. antiq. Lectionum. Neq; dissentiunt Vrspergensis, Baronius, &alij. Factum id verba Bardone, qui tum Mo-guntinae sedi praeerat. An vero id ideosorte factum sit, uelmperator utrumq; Archiepiscopum sbi amicuretineret, aditum lector judicet. Pari enim ratione Conradus Imperator Honiici Turiij parens eidem Coloniensi Archiepiscopo indulserat, ut eius comugem Giselam coronaret

Aquiliani, quod Conradum antea Moguntiae conse-F crasset

43쪽

ςL erasset Arlbo Arehiepiscopus Moguntinus. Portassis etitam absens fuit Aribo circa hoc tempus , uti ex iis colligi potest, quae Serarius in Chronteo Moguntino de Aribone recitat. In Italiam enim profectus , ibi quoque obiit. Hic imperator Henricus Tertius primus est, qui ab ullo fide digno historieo a Coloniensi Archiepiscopo coronatus fuisse memoretur. Vnteus est Chronici Belgici compilator . qui Ludovicum pium ab Hildeboldo consecratum fuisse asserat.' id vero falsum esse, ex iis scriptoribus qui tum vixere constat. Coeperant quidem Colonienses A rehiepiscopi juris dioeeesani autoritate lacessere Mo-guntinum . sed nihil hactenus obtinuerant, nisi quis so

teconjicere velit, ideo Henricum Secundum &Conradum imperatores coronatos Moguntiae, quod Colonienses Archiepiscopi in sua dioecesi refragaturi fuisse videremtur. Vel ex his autem exemplis colligi potest, quomodo

Colonicnses semper ad suam tantum dioecesin resp.xerit. Neque enim , ut ipsi coronarent Moguntiae, postularunt

unquam ri Moguntini autem etiam coronationem eam,

quae A qu isgrani fieret,ad se pertinere judicabant.

Deinceps vero ex voto ipsis omnia cessere. semiis autoritate Impp. qui eis favebant plusculum. Henri- cus enim Quartus imperator primus est , cuius autoritati& gratiae hoc dedit Moguntinus Archiepiscopus, quomodo enim factum sit, ut Henricus Tertius Aquisgrania Puligrino Coloniensi Archiepiscopo coronaretur, &andis guntinus Archiepiscopus tum adsuerit, non satis constat, &Coloniensi indulsit, ut ei liceret Aquisgrani in suamet dioecesi ornare diademate Regem Romanorum. Rem totam narrat Lambertus Schasnaburgensis, Hirsfeldensis Monachus, qui tum vivebat. Suspectum eum habet Cul

44쪽

Colonienss,&Meccenati suo plusjusto tribuisse ait. Nihil eum autem dixisse a veritate alienum , facile judicabit aequus lector, si expenderit quae ante fuere dicta, &eon, siderauerit, Parentem huius Henriai Quarti Henricum Tertium Imperatorem primum fuisse, qui fuerit a Coloniens Archiepiseopo , gratia & autoritate Imperatoris

adjuto, coronatus. Ita Vcro narrat Lambertus anno Ios .

imperat ρri Em Henricin consecratin es m Regem Aqui Pani ab Ee uno Coomensi Archiepiscopo , vix se aegre super hoc imp -rraro consensu Lui potat Archiepiscopi. adquempropur rimatumas untina seeo consecratio Regis o caetera negestorum regni di si iis potismum Hrtinebat. Sed Imperator polim Hermanno Archiepiscopo hoc pristogium venaecabar, proprer claritatim g neris eius, ct quia intra dioecesin ipsim haec consecrati a celebranda contigisset. Vivebat eo tempore Lambertus, & multa non narrata ab aliis memorat, sui tanturis temporis res gestas diligenter persecutus. Quid vero demum dixir, qu re videri possit assentatus suin Moguntitiis. Nunquid e

nim non coronaverant hactenus Imperatores Archi

piscopi Moguntini e Nunquid Colonienses non etiam jam ante dioeceseos jura obtenderant i Tum verb, quae alia causa fuit, quod Moguntinorum Archiepiscoporum in imperio negotiis summa semper suit, &est hodienum. autoritas , nisi quod Moguntina prima esset in RegnoqGermaniae Sedes 8 Quid igitur novi dixit Lambertus e Cotonienses auicin quo alio praetextu vindicare sibi potuerunt coronationem Regum Romanorum , aut quid aliud denique obtendere potuerunt, quam jus illud dice-ceseos Z Luitpoldus vero princeps erat magnanimus, V xerum consuetudinum, juriumque non callens tantum

sed etiam retinentissimus. Mod igitur cessit Hermanno, F ι rogatu

45쪽

rogatu tantum Imperatoris factum est. sed cedere suit coactus Lupoldus, quod Colonienses Archiepiscopi veteribullarum Pontificiarum & diplomatum Imperi lium autoritate muniti essent, atque ipse Leo IX, qui tamen, ut ex Baronio & Lamberto constat, iam ante diem obierat , pro Coloniensi sententiam tulisset. Quae sunt illae bullae, quae diplomata ρ Nullam video bullam, sanctionem nullam Caesaream adductam in scripto Coloniensi. Illa enim innocentu Tertu & Friderici Primi, initio ex.

pensa, ad haec tempora nihil faciunt. 37. Equidem tam apertum est ex huius aevi monumentis jus Moguntinorum Archiepiscoporum, quo hactenus in nsecrando Rege usi fuerant, ut Onuphrius Pan vinius, homo exterus, monasticen professus , nec parti ulli addictus, historiarum autem apprimὸ gnarus, quod ex lecti'ne autorum illius aevi observarat, id capite inprimis septimo libri sui de Comitiis apertE tradiderit atque ostenderit, usque ad Henricum Tertium imperatores omnes de Reges Germaniae, de quorum quidem coronatione constat, a Moguntinis Archiepiscopis fuisse coronatos , a quibus demum hoc munus ad Colonienses Archiepiscopos Henrico Quarto imperante translatum fuerit, quod locus inaugurationis solennis in eorum dioecesi foret situs. Nec solus ita sensit Panvinius: Sed etiam eadem est sententia Caroli Sigonij ιbro septimo de regno vastae, Francisci Modij, Tomo Primo libro quarto Pande Iarum Triumphalium: BZo vh Azorij In si moracp.2. lib. Io. cap. s. Cisneri ruorat. de Otione III. Imp. Joan.

Limnaei mo primo de jure publico bb. a. cap. q. Joan. Georgij Hei marti Maximiliano Bavariae Electori a Consiliis secretioribus, in Ludovico I V. imperatore defensio,&jussu Ba-

variae

46쪽

variar Ducis edito, M. r. Op. 6. g. it. Benedicti Carpetovij I Cti, & arcani Consiliaria Electoris Saxoniae de lege Reg.

38. Adscribo sententiam Augusti Vischeri, Consiliarii Trevirensis , qui libello de electione Regis & Imperatorum Romanorum Parisiis edito conclus. 3I. transcriptis maximam partem ex Buxtorsio verbis, ita loquitur : Otim hoc coronationis Ita inauguratisnis jus traluguntinoeompetiisse anteriora pervolet intibus tempora Ur historiarum 'diosis non eloccurret. Sic cum Orto Henrici Primi us Aquisigraui coronandus esset, sede consecrando Rege quaestio orta esset Pontificum Trevirensis est Col niensis , recitat verba miti hindi, cessis amen uterque Hildeberto Archiepsivo Voguntino. . datur otio Fri g. libro sexto capite decimo nono, Gotisti in Vite hiensis in Chronico, p. in silon. i. Et idempseafuit ob erva

tum in coronatione Ottonis Secundi, qui a VHAhiamo: Onuphnin Panmnim hb.3.Roman.Princip. in principio in otione Secundo, C=riacud Spara bergius in Chronis. Mans. cap. 14o. OItonis Te iij quia resing se,. TOheri. in Chron. anno 98. a iter Lamben.

Schisuab. aiano ' 8 Henrici Secundi qui ab eorim, Custinis'

nus in eius vita, Sigeberi. Gembl. in Chron. anno ioo 2. Sigo libro octauo de regno italae. Conrudi Secundi qui ab Axibone, vent. Eb. s. Annal Hermo. Contriin Chron. Ich. Nauci rus G

3 s. omnibuι Archiepiscopis obnitis coronati fuerunt. Et ita successive ad Conraiam usque oecundum adprimatum Sedis Mo-guntinae consecrastis Ecgo pertinucra . Postmodum Henricus Temrius per Pelegrinunt Coloniensem Anhiepiscopum coronatus es, crfilium Henricum Aquarium per Hermanuum coronari fecit, tam ut testatur Lambertus Schinnaburgensis, quia maior generis cΔΗ- ωε Hermanuum Coloniensem, quam Lupoldum Auguotinensem

47쪽

6 commendabat, illi ensm Patilin s Rheni cognomento nobitu erat. his ex Monacho Fulde ad Archiepsopatum fuerat evictus Tum quia consecratis Aquinrani intra ipsius Haeresim celebranda contiasisset. ratio posterirx tam efficax futuris temporibuι visa fuit,

vitiin coronationu,teste Osiero, penes Cosiniensem incommutabit,

Drpermanserit. Hactenus Vischerus. Quin cum superi tis seculi anno xciv Henrici Galliarum Regis inaugur lio celebranda esset Autrici Carnutum. & mota quaestione de loco, decretum esset, nihil causae esse , cur minus solemnis inauguratio diei deberet, etsi minime Durocortori Rhemorum facta esset; nam exemplis constare, id in Imperatorum &Regum coronationibus semper var asse,non

Pipinum tantum a Moguntino A rchiepi scopo fetisse inunctum, sed etiam complutes ex reliquis imperatoribus Mo-guntiae & a Moguntinis Archiepiscopis suis e consecratos allatum filii, aridita ratione, q*odimoguntinm Archiepisopin Germaniae primas sit, est premi ac maximi Pontifi lituos ILH Unicet, uti haec omnia narrat Thuanus H hor. lib. ios. Q gum igitur & veteres & recentes scriptores in antiquo jure Moguntinorum Archiepiscoporum asserendo com

sentiant, quid opus est in re tam manifesta se praebere diLficilem e Habent, ad quem initium sui juris reserant C lonienses. Henricum dirartum Imperatorem & Hermannum Archiepiscopum. Cessit tum Luitpoldus Moguntis nus,ec postquam semel cesserat,impedimento filii suis deinceps succetaribus, ne praesente Coloniensi Archiepiscopo ad coronationem Aqui rani peragendam iterum ponent adspirare. Addo , postquam semel Moguntinus Archiepiscopus id honoris dioecesi detulerat, institerunt Colonienses juri suo tum aequisito. Abiit igitur in consuetudinem , ut solennis Regum Romanorum inauguratio

non alibi fieret, quam Aquiliani, neque ab alio, quam

48쪽

Coloniensi Arehiepiseopo : V2m suorum praedeeeta - rum & Patrum vocat Friderious Primus ap Radevicum

lib. I. p. io.

3ς. Consuetudo illa deinde abiit in legem, consensu statuum Imperii di Caroli Quarti Imp. autoritate sanaitam. Suscepit autem Imperij coronam Carolus IV. a no is 7 Henricus vero I v. eam Aqui rani acceperat anno iosq. Eorum igitur Impp. coronationes, qui illis tre- centis annis regnarunt,retexere opus non est. Neq; enim iquisquam negat, omnes propemodum ab Arehiepiseopis Coloniensibus fuisse eoronatos. At verb omnes etiam in dioecesi Coloniensi inaugurati fuere.& A qui rani. unus Rudolphus Sueviae Dux Philippus enim Suevus Mogum tiae a Tarantasiensi Episcopo , cum Conradus Arehiepia scopus peregre abesset in Oriente, anno iis 8. fuit cor natus corona redimitus fuit Moguntiae anno Io 77. abs guntino Archiepiscopo Sigestido: Is vero jam triennio

ante, quiapropter Primatum coguntinae Sedis, ut Lambertus' ait, ehendio consecrandi Regis autoritas ei riserebarur , Prim pes de regno toto Nuntiam evocaverat, ut commum consilio Ru--lphum Ducem Regem constitueret. Eotempore adhuc vivo-bat Anno Coloniensis Archiepiseopus, & consilia eum Moguntino junxerat. Recens autem adhue jus erat. quod Colonienses Archiepiscopi sibi eessione Luitpoldi acquisiverant. Quare ap. Sigon lib. ix. de regno Italiae, eum Henrieus Quartus te imperio abdicare. insigniis re galibus exue te, & filio Henrico Quinto regnum cedere nollet, ita fertur Moguntinus Archiepiscopus locutus: - ddubitamus olus nonne ogkjno is , Regem consecrare,

o onsecratum indueret Curigitur,quem immerito induim non

merito exuammt Hermanni Regis ab eodem Sigefrido anno a Qu. Goslatiae consecrati exemplum nunc non urgem quia

49쪽

quia neque satis notum est, &in schismate peractum. Ita vero ait Bruno autor antiquus libro de bello Saxonico ad mernerum Merseburgensem Episcopum scripto &a Fre.

hero Tom. i. edito: Principe, Saxoniae valde laetati Regem suum Her annum cum magno tWpudio Gosiariae suspe. runt'aucis diebus aute natalem Domini. In natasi vero S. Stephani Protomaruris a Sibriis to Nuntina Scuis Orchi piscopo in regem venerasiliter est unctus. Id satis ex hoc exem plo constat,

quid sui juris esse existimaverint Moguntini Archiepiscopi. quique ab eorum stabant parte Principes Gei maniae. Trevirensis enim nunquam id sibi tum sit. Sed praevaluere dei de Colonienses Archiepiscopi. Quare etiam Otto Frising l. 7. cap. r. memorat Conradum li.' a Theodot-no Cardinale fuisse Aqui grani consecratum , quod Coonsensis, quit acere iure debui et,pallio careret. Quanquam id

etiam ex eodem Ottone Frisimg. l. 7. cap. 12. & Dodechino continuatore Mariani Scoti ad annum ii 38. constat,

tum quidem Moguntinam Sedem orbatam fuisse suo Archiepiscopo. Quod fi autor Moguntinae differtationis lapsus fuit memoria,aut vero erravit Typographus, quum hund Conradum II l. Carolum Ill. appellauit , erravit quoq; Coloniensis, quum eundem vocat Conradum Sali' cum: Is enim imp. Conradus secundus est. o. Quod si etiam Guntherias Ligurinus, qui Radevi- cum versibus expressit, ex veteri jure coronatum Frideri- cuni ab Arnoldo Coloniensi scribit. ait etia idem ex veteri jure id Aqui rani fieri debuisse. Augustus veto Fischerus JCtus alii madea verba Ligurini de Colonia loquentis.

Quippe hunc veteri sibi juris honorem

indiearide locus, recte observant, Undicaresti a tempore Henrici III. Nam Imperatores inseruentes unc tinor Coonimsi resiluisse , er

50쪽

itapautitim longa ct que adauream burim continuata consuetudine im coronandi Reges Romanorum Electoribm Coloniensibu uisse acquisitum. Et quare non Veteri iure ad Colonienses id spinare dicat. Iam enimcentum anni essiu-xerant ab Henrici Quarti coronatione. Maiori igitur adhuc iure eadem pene verba usurpare poterat Matiliaeus Parisiensis S. Albani in Anglia Monachus, cum Richardus Cornubiae Comes Cum Sancta Regina anno I 237. altero inde seculo Aquisgram coronati essent, & dicere, hoc ius coronandi Reges ap. Aquisgranum ab antiqua α probata consiletudine ad Archicpiscopos Coloniensessi are. Addit tanneri, apud uisgranum; Quanquam ctiam rerum Germanicarum non satis fuit peritus. Quis enim unquam inter omnes Magnates Alemanniae supereminentem esse Archiepiscopum Coloniensem,quis eum Sacri Imperis Procliocancellarium vocavit , quod fecit Matthaeus Paris, hist. p. I 2 s. edit. Lond. Fuerat autem Conradus Colonienss Archiepiscopus ipsemetprofectus tin Angliam, & hortatus fuerat Richardum, veniret in Germaniam ,Δ regnum capesseret: Venit α vidit, non vicit , Cum profudisset immenses thesauros, emunctus argento liber a curis redhi in Angliam. Fuere tamen inia terea temporis, de quibus indubitato constat, duo potentissimi Impp. coronati Aquisgrani a Moguntinis Archiepiscopis, Fridericus quidem II. anno i 2rs. a Sigfrido Moguntino Archiepiscopo, S: Ludovicus si artus Batiariae Dux a Petro Archiepiscopo. Erat tum quidem Sig-fridus ArchiePiscopus Legatus Innocentij Terth, nec tamen ideo interre licet, eum ceu Legatum Apostolicum coronasse, praesertim quum de Coloniensi Ecclesia duo disceptarent, Theodoricus& Adolphus. Ideo Caesarius in vita Engelberti lib. I. cap. 3. ait: Pontifex adpromotio-