장음표시 사용
231쪽
multa multis largiri, multa concedere, mulista dissimulare solitos , pr ter voluntatem suam. At cum hae causae tonentur , cum hi, qui funguntur magistratibus, officium suum ae fidem pr stabunt, cum bella conquiescent: tum etiam perimentur , quae ex illis causis erant Orra : idque praestabit Rex jubendo, Cancellarius ob rem perando e nisi qui S forte erit ejusmodi , ut nulla ratione reprehen
De Regina autem Regis Matre haec dicam: Iegisse me in veteribus historiis, Regem quendam Sicilis , cum aeger in ultimum discrimen venisset, dixisse sacerdoti, cui peccata confitebatur sua, quique ipsuna hortabatur ad
mortem eXcipiendam squo animo e unam ob caussam dolere se, quod tum moreretur, nec
differretur , discedere enim se a parvulis liberis : relinquere sane illis eximiae sapienti et M virtutis matrem , at pros picere fore , ut eos illa tueri non possit a milvis & bubonibus, quos jam videret circumvolare domum suam 'Atque ita, ut ille Rex praescia sciat, factum est. Spoliati enim sunt bonis omnibus ipsius liberi. Huic loco convenit illa historia. Quamvis enim milvi & bubones non defuerint, qui post viduitatem Reginae Hrcumvolitarint Regiam domum: tutata tamen illa est parvulos pullos tum prrientia sua , tum clarorum principum & midiorum virorum
Magna cum ratione scripsit Saloi non, indiscrimine Regnum esse, quod a Rege puero teneatur, licet ei matris praesidium S tutela non dest. Nobis enim id contigit. Quo majore laude Regina digna est , quae Regnum.
232쪽
defenderit, tamque multis periculis liberarit, quamvis non sine damno atque incommodo. Nam quemadmodum gubernator navis, quae & vectoribus & mercibus onusta sit, in medio cursu saeva tempestate jactatus , veliseque & aliis armamentis amissis coactus in mare oneris partem. aliquam abjicere, & ea ratione tandem in portum appulsus, non vituperatur mea quidem sententia , neς imperitiae opinionem ideo subit, quod non omnino navis & vectores & merces salvae fuerint:
laude potius dignus habebitur, quod procellis & fluctibus obstiterit forti animo, & in . columis venerit in portum. Ita ReginaMater Regis, quae tempestatibus maximis exagitata est, ac tandem navim, quod est ipsum Re-
gnum, salvam habuit, eum ipsis eapitibus δρmercibus preciosissimis , qui filii ejus sunt,
Reges nostri , licet non sine detrimento et tantum abest , ut hanc ob caussam vituperari queat, ut omnes boni & prudentes homines mecum consessuri sint, ejus prudentiam, ac virtutem summis laudibus esse prosequendam.
Eo jam referam, Viri Praestantissimi, Oxiationem meam, unde digressa est r qui vobis
. exposuerim, quae 'mens & voluntas Regis sit, velle nempe ipsum , vos omnes, qui corpori-hus adestis, animorum etiam & volui uarum sensu consociari : ut aliqua reperiatu ratio
in posterum stabiliendae pacis &otii, disciplinae instaurandae, communis utilitatis ac salutis constituendae. Et quoniam de perversitate morum , & pe turbatione vitae nostrae verba feci : jam alquerimonias & postulata veniam. Relinquam
233쪽
autem vobis locum, postulata vestra & querelas exponendi, incipiamque ab incommodis& difficultatibus Regis nostri. Nam is, cum primum ad Regnum pervenit , Ic perit aer rium penitus exti austum, fiscum exinanitum rnec solum numeratae pecuniae nihil invenit, verum etiam ipsum solum ac iundamentum vectigalium suorum & regiarum opum , Propter bellorum tempora , vel alienatum ath magna ex parte , vel pignori oppositum. Cumque non posset brevi tempore dassensio-- nes ac discordias sedare, quibus exagitabatur populus, maximos sumptus suscepit eo consilio, ut Regnum & populum suum tandem
Quamobrem in hunc locum adductus
ut opem vestram expetere cogatur, idque per invitus , qui intelligat, quam muliis etiam im commodis ipsi affecti utis. Cum autem nul- Ium aliunde auxilium ostendatur, petit a Vobis , qui Regni quasi personam geritis, ut opi tutemini , qui & eidem Regi & maioribus ipsius, in levioribus etiam dissicultatibus sub
venistis ..Duo autem pecuniae genera sunt, Regno necessariae. Alterum impenditur ad defensionem & tutelam Regni, ad Praesidia ultimorum finium, ad B pendia equitatus Regii, ad comparanda tormenta, ad munitiones oppidorum : tum etiam ad tuendam domum Regis & Reginae r quae una domus habenda cst. Alterum pecuniae genus in bello ad necessitatem requiritur: quia nummi sunt ne i vi belli, & in pace ad ornamentum. Sed mihi in praesentia de primo genere tantum propositum est dicere. Est enim hoe genus maxime necessarium: eique quamprimum consulenduin est.
234쪽
Quare petit a vobis Rex , ut vel in hoc freque iitissimo coetu, si fieri potest, vel, si commodius videbitur esse ad perturbationem on1nem ac moram tollendam , a delectis aliquot ex singulis Ordinibus, peritis harum rerum, xationes accepti vel ordinariae vel extraordi- inariae inspiciantur : rationes item expensi , &onerum omnium : quaeque ex illis rationibus reliqua sint. Comperietur enim non sufficere reliquationem hanc ad dignitatem majesta temque Regis, & domum regiam exti bendam ac sustentandam. Inde perspicietur, quantum Regi desit, & subveniend1 sacultas repe- 'rietur, vel redimehdis iis, vel tuendis quae alienata & obstricta sunt : vel alia ratione : salvaramen fide Regis , superiorumque Regum. Pro certo autem habeo fore, ut cum rationes, quas dixi, exploraveritis, intelligatis ea, quae Vos nunc fugiunt, eaque cognovisse laet 'ini , facilioremque existimetis , quam jactatur a nonnullis , rationem subveniendi difficultatibus & incommodis, quibus Regees affectum esse dixi. Quae cum facta fuerint, tum vere dici poterit, magno bono publico Concilium hoc habitum esse , in quo pax & coucordia firmata fuerit, sublata perturbatio omnis, provisaque ratio Regni stabiliendi, tuendique Legis. His rebus omnibus consilium Regis animusque non deerit : Regina ipsius Mater,' consiliis laboribusque suis adjuvabit e prsecto erit fidelis benevolentia & virtus Claritasmi Principis, Fratris Regis : Principes sanguinis Regii operam suam , . fidem & curam
omnem praestabunt e caeteri denique omne apro se quisque opem & auΣilium ferent.
235쪽
Quam obiem spe bona esse debemus , Deum nostrum , qui hoc Regnum fundavit, tamque multis seculis conservavit , Saluti ejus posthac non esse defuturum. Nam quemadmodum mentes nostras commovit ad suscipiendam Rei p. curam : ita in administratione rerum , prudentiam nobis & vim roburqtae
236쪽
PETRI D ESPINA CARCHIEPIs COPIET COMITIS,
Die XVII. Januarii. An. M. D. LXXVII. Nomma Cleri S OrdinisEcclesiastici. H A B , T A. Ad Ragem S Regni orianes. Jussu vero Gregorii P P. XIII. E Galliso LatinE reddita-Per U. C. D. Petrum Morimvm Paris. Theolo umT S I Gallia , Chri ani mὸ Rex ,
tam saevis adhuc fluctibus & procellis exagitata, quam quae unquam maxime ullam Remp. asstixeyunt. nondum ab his malis εc periculis conquievit αδὴ en, cum undique ei spes de auxilia OG Mantur, portum jam procul asp ieere , dc
237쪽
in tutam stationem ventura propediem esse vi detur. Jam enim nos Deus, qui offensus gravia incommoda & meritas clades intulerat, malorumque sensum & mentem ad capienda consilia eripuerat, miserari ac respicere videtur, consiliaque salutaria offerre , & con-eordiar viam ostendere, quae miseriarum omnium vim & acerbitatem sic der. Prudentia deinde tua, Clarissime Rex, eaque major, quam quae ab ista aetate desideratur, ingeniumque & praestans natura , multis saepe rebus perspccta & cognita , proximeque sermone tuo eloquenti & gravi, non obicule significata , tum voluntas egregia , pietasque in pulum universam, spem nobis meliorum rerum , & optatae conversionis ae felicitatis asserunt. Qu expectatio nostra confirmatur, cum studia & voluntatem tuam adjuvari vIaemus consilio & benevolentia matIis tuae, Reginae optim E meritae de hoc regno, quod antea aetatis infirmitatem tuae tam sancte religioseque rexerit , periculosissimisque tempestatibus Monarchiae hujus gubernacula tenuerit, quodque nunc etiam perseverat omnem diligentiam adhibere , ut hoc regnum in pristinum sple orem dignitatemque Iestituatur.
Ad haec aeeidit, Clarissimi Principis, patris tui, virtus & fides: quem nos aut horitatis ac potestatis tuae quasi brachium dextrum fore eonfidimus. Populus praeterea tuus, qui superioribus ealamitatibus animum des pondisse' videbatur, nunc vero divinam opem
tibi offerri videt, se ipsum jaeentem & perculsum excitat, bonumque animum ad resti-guendam Remp. assert: ut jam haec omnia se-
238쪽
reui rutam nobis ac traiiri uillitatem polliceri
Nec vero fieri ullo modo potest, quin hane
spem secundarum rerum concipiamus , cumdu non pro Regia Majestate, ted pro benignitate & pietate paterna, cum populo tuo tam humane & leniter agas , voluntatisque suae & querelarum omnium exponendarum potestatem ei facias, & cum benevolentiae si-g in catione singulari consilia cum eo sermo isnesque conferre cogites , ut ex tam multis etes' nanis aliquam ei tandem quietis & otii iacultatem praestes. In quo intelligunt omnes , quantum in te sapientiae sit atque prudentiae, qui intellexeris non prius Regni tui. mala sanari posse , quam ea penitus eXplorata & cognita haberes, nec melius ea te posse Cognoscere , quam ex ipsius populi, quem ea . mala tangunt, sermonibus & querelis. Neque enim ullum maius in regnis atque imperiis incommodum haerere potest , quam quod ad principis aures vitia incommodaque publica non aliter perveniunt, quam eX EO. Tum sermonibus,quibus aures assidue praebeat: qui cum multa dissi inulent ac celent principem , multorum malorues cura , & populi utilitas saepe praeteritur. Atque id tantopere Imperatori displicia it , cum a Consiliariis suis perspiceret multa vitia de Precata , quibus imperium laboraret , con ivltb tegi, facultatemque sibi eo pacto verae
medicinae eripi; adedque a retulit , ut eam 'oh caussam-Cloro Imperio cesserit; .malueritque privatus vitam agere, & Sa nis hortos colere suos in otio & quiete, quam intus imperium ita obtinere, ut ea mala se
239쪽
magno incommodo publico, praeterirent , quibus mederi principis officium est.
Tu vero Christianissime Rex J splendidius
multd cepisti eonsilium, & utilius atqueia' lubrius. Hoc enim conventu habendo populi' universi qui superiores omnes calamitates Msaeva naufragia rerum suarum pertulit, Pote stateque facienda libere exprimendarum querimoniarum omnium , nihil te eorum, quae scitu opus est, fugere poterit: explorandisque morbis & incommodis . Resp. assecta est , vera remedia omnibus universe in consilium adhibitis, fecisse reperies. Et quemadmodum agnoscunt tur, officio te'
fungi erga ipso Linon istum justi & sequi principis, sed etiam boni & misericordis & indulgentis patris i ita nihil iis optabilius est, quam, ut re ipsa studium suum & benevolentiam & observantiam tibi praestent, quam 'ab iis & natura , qua in imperio tuo ac ditione sunt, & paternus in ipsos amor tuus re
Hanc ob causam, Reae Sereni me, ΕeeIehasticus Regni tui Ordo, qui intelligat hanc imperandi parendique conjunctionem 3d con
spirationem, vinculum esse ac firmamentum, .uo unsversum Reipub. eorpus copulatur ac
iustinetur, quoque soluto & labefactato, dilabatur Resp. & ruat necesse est : hic inspectante te & audiente profitetur , nihil sibi antiquius potiusque esse, aliave ulla consilia, secundum Dei cultum, in hoc coetu Meommuni consessu Gallice potiora Videri ,
quam ut rationes omnes excogitentur a C re
periantur, quibus imperium tuum disinitas Majestas, vel tam sancta & gravis populo tuo
240쪽
iti oratio P. TE pinac sau. Primat.
habeatur, vel inimicis tuis tam formidini ac terrori sit , quam majorum tuorum fuit, quamque eximiis virtutibus tuis a nobis debetur. Intelligimus enim , idque nimium experiendo miseri didicimus, licentiam effraenatam & pervicacem, parendi detractationem, assi igere imperia, domos & familias delete, opulentasque eivitates funditus evertere. Quod si umquam terra Gigantes tulit, qui, ut veteribus monumentis proditum est, coeli imperium affectarint, & in Majestatem Divinam insolenter furioseque conspirarint : ij sane fuisse merito videntur , qui per summum scelus ac nefas, communi legum vinculo di
soluto, claustrisque disciplinae perfractis divina humanaque turbarunt, ac res omnes stiaque deque nefarie habuerunt. Majestas accipiat tua Rex optime hanc obtestationem nota stram & prosemonem ac declarationem animorum nostrorum, fideique erga te, ossicii, pietatis & observantiae, a qua numquam defecturos nos, hoc in augustissimo coetu sanctὶ promittimus. Et quoniam ad statum Majestatis ac Dignitatis tuae sanciendum idi confirmandum iam nobis aperuisti , potestatemque facis querelas nostras sine dissimulatione apud te habendi r non satis in Deum atque in te grati& pii videri possemus , nec satis diligenter aut utilitatibus patriae servire, aut respondere vel eorum expectationi, a quibus missi s
mus, veI pietati & benevolentiae in nos tua ,s dissimulationis integumento communeS res involvendo, mala te nostra, & detrimensa mi seriasque celaremuS. Nam cinu humanis legibus is maje-