장음표시 사용
121쪽
ros, uti dictum est , in domestica disciplina, item in bo.
nis & rebuS, Arnis.lib. I. c.q. r. patre ct liberis.18. Ossicium parentum consistit. I. In alimentorum praestatione seu nutritione. 2. In institutione. 3. In elocatione ad matrimonium. q. In dotando, Schonb ib. I . Polit c.7.de patre 9 liberis, rnis d. l. 29. Ad nutritionem , parentes naturaliter obligatos patet inde; quod omnibus rebus ita comparatum sit, ut incrementum inde exspectare habeant, unde nactae sunt initium. Improvide enim ageret natura , si foetus
suos terris Ostenderet tantum , neque ultra esse sineret, desectu nutrimenti. Ortus suos reperituros. Cogitavit enim nor natura, antequam fecit, Senec . 6. benes. c. 23 . Unce
autem incrementum peterent, nisi ab iis, quibus natura ad hoc itimulum & faculiatsm addidit Hinc necare videtur, qui alimenta denegat , l .necare, F. devmsc.
liber. st l. un. g. tare.at ters Sileat. C. de rei μκ. a f. ct l. vlt. g ipsum .sside bon. quae lib. Hinc Cic. recte a. de orat. his verbis: Neque boni est neque liberalis parentis . quem prο-erearit di eduxerit non vestirect ornare. Commune enim votum parentum est, ut tiberis omnia parent l.pen. g sed numquid e .de bonis liberi. 8c thesauros conquirant, C. cum postolin, 6. ex de censibu . damnatur praeterea anathe
malis, qui necessaria liberis non praebuerit. 6 Fὴuis de
reliquerit, I q. dist. 3O. Idque procedit eatenus, ut viam si ex injulto & damnato coitu sint nati, C. cum haberet. q. Fn in D. de eo qui duxit in matrim. quam Posi. per adult. &mater vulgo quaestos alere compellitur, l/ quis, s erga,
. 3O. Ad nutritionem ergo parentes adeo tenentur,uts sponte sua id sacere neglexerint, auctoritate magistra,
tus ad hoc debitum per Elvendum cogi possint, t. se quila liberii. sis vel parens A idem index, i r g. de agnosclib.l. nec filium, c.de P.P. l. 3. 9-- liber. 3I . Cum igitur jure naturae liberis debeantur alimenta , sequitur quod neque a patre neque a Principe filii aufferri possint, nisi jus naturae maleficio perdiderint, Hinc sequitur nutritionem in totum jure civili vel sta tuto tolli non posie, sed ad minimum , quoad alimenta relinquendam esIe, Lisen in i,quoniam c. de in . resis 32. Pri
122쪽
EXERCITATIO. IV. Ia r3 2ί Per alimcnta h. l. non tantum intelligimus cibum&potum , A quae cibariorum nomine comprehenduntur , sed quae usui Si cultui corpori, quaeque ad Vivendum homini necessaria sunt, ita, u estem, victus quoque vicem habere traiat Labeo, item laetum . habitarionem & stramenta, t et erbo υictus , l. quos nos de T S ct l. . . non tantumcl. de agn. liberis . legatis, ct Luit .ss de alim. ct cibar. leg. Pietas igitur, ex qua alimenta liberis debentur. constringenda non est , sed potiu s amplianda 33. Tenetur autem pater , non in quantum cupit filius , sed in quantum vult pater , & filio sufficit ad necessitatem, non vero quantum requirit ad voluptatem. Allignanda ergo alimenta sunt e X arbitrio J udicis , l. 2.
ubi pupill .eduo. Pro modo faculta ari & dignitatis personae , d. l. r. 9 3. ubi pupill 9 l. i. 4. si mulier F de ven-
tr. in pus. l. i, Ode alim .pras . l. si competenti. ct ι. ult. C. de alendi lib. Nec non secundum loci consuetudinem dc familiae , Menoch. arbit.judic. c. 16O. n. 3. ct seqq. 34. Eo usque a. tenentur parentes uberis de alimentis , donec sibi ipsis prospicere possint , d. l.s quis β. .
de agnoscendis liber. Alimenta enim jurae naturae praebentur saltem in subsidium, ergo si filio aliunde sit prospectum, vel ipse sibi prospicere possit, as eorundem
3 S. Cum vero de eodem debito, nemo nisi semel teneatur , l, quιbu in pr. ct l. qui usu r. J8.de terb.Oblig. Iterum atque iterum ad nova alimenta, si prius assignata inutiliter perdiderit & prodegerit, non tenetur ἱ nec natura quenquam obligat , ad alendum filium prodigum vel supra facultates; Nam si alimenta de novo sup peditarentur prodigo, pietas paterna patri esset damno; de impietas filii filio esset eam modo. Hic enim denuo invitaretur ad dilapidandum & inutiliter insumendum bona. Non enim leges in necessitate subveniunt illi, qui
sua culpa in necessitatem se projicir, is si j Q r, 7. 6s necessa r. in D. is qui Ditidare ceg. ct l. si mulier , in pr 1s
3 6. Porro praeter alimenta debet pater filio etiam in-m tutionem την-tib. 8. Eth. I 2.9 c3. qu3m
123쪽
tione sepirat. Solon hoc caput tanti secti, ut vetuerit aliberis ali parentes, si ad honeltas artes ab iis non fuerint sedulo initituti, 37. Coti sistit autem hoc capuUn fundamento religionis , in artibus & disciplinis & peregrinatione. 38, Cum vcro pietas & religio sit Rerum publicarum sundamentum firmissimum , a qua subditorum fides in
Principem , obedientia erga magistra . um , pietas erga parentes, charitas in singulos homines, justitia in omnes Pendet. BOdrn. ais Repub. 7. Merito liberi statim a primis cunabulis aci pietatem & veram religionem a parentibus compellendi, inque ea si deliter erudiendi lunt.
iis sunt imbuendi. EX studiis ea maxime fovenda, quae practicam respiciunt vitam : utpote est peritia optime in Republ. versandi , item ad actiones accommodata prudentia, non Vero quae in perpetua contemplatione eives detinent. Studia enim loco alimentorum succedere videntur, arg. r. Stie hus i 2. in pr .abι unde se tueripsit, si eleg. 3. Praeterea qui vult antecedens, necesse est, ut
velit etiam consequens , arg. l. 2. Ude uris i. At si pater
filium ad Academiam ablegat, consequens etiam est, ut illi sumptio non deneget, cum nemo vivat eri Vento, l. 2. insu. C. de aliment. pupill .pro.
6O. Peregrinationes instituendae sunt ab iis , qui cor- peris & animi ratione ejusdem sunt capaces qui verum finem eousdem probe cognitum Apropositium sibi habent , & proficiscuntur ad eos populos, ubi Vel cultio. res sunt mores, vel aliquid aliud addiscere . non quos instruere possunt, 'Bespari secun disp. 2.t. 22. ct seq. ustque ad 24. 6I .Tertium patris ossiciu iximus consistereari commoda liberorum elocatione in matrimonium : idque tum sui ipsius causa faciet, ut propagatione familiae diuturnitatis memoriam sibi comparet:rum liberorum, ut Oeconomiae rationem habere discant, Schon b. d. l. c. I. Puellam enim, quaejam matura viro , custodire ab amatorum technis dissicillimum esse ait, MLiat. Em-bl. D. :
124쪽
EXERCITATIO IV, I 23 r. Quartum patris ossicium consistit in dotando.. Pater enim dotem dare compellitur,t ID. C. de dor. pro =nus. 9 l. s. C.nd S. C. Maced. ct l. quoniam . C. de inosis test.
ples sit filia & aliunde habeat, unde seipsam dotare ponsit. Nemini enim sua sortuna debet esse damnosa & quae sine ope paterna obtingunt, non liberant partem a naturali debiti. 43. Respectu patriae potestatis, filii Patrio familiam sequuntur, item omnis dignitatis , quae familiat annexa est, sunt participes, i si senator. C. de dignit. iisdemque sacris, quibus pater , utuntur: Fluidi sui haeredes , tapatre vivente quasi in dominio & possessione paternorum bonorum sunt constituti, l. in suis, ii .F. de lib. Ohosti or l. in suis .ss de suis omitimis. st l. licet paternos, ct l. mu ratio, g fn .instit .de hered. quaesit. 5 different. q. Ossicium liberorum est. r. Praestare parentibus reverentiam &obedientiam , l .flia. C. de T. P. Non secus , uti in amicitia impari, qui dignior I superior ex lege inaequalis amicitiae, alteri inferiori obligatur ad beneficia praestanda ; Ille vero qui insertor , superiori ad
honorem & reverentiam praestandam, una cum recom 'pensatione acceptorum beneficiorum : Ita etiam paret
qui in societate domestica & per coninquens in familiaisti amicitia , principem locum occupat, quemadmoκ dum suum amorem excellen tia beneficiorum suorum prodere debet, ita & si lilai, tanquam inferior persona Patri ad reverentiam & obedientiam praestandam omnino obligatus.
η 3. Secundo ossicium liberorum consistit in debita
ανῖταλαργια exhibenda: Parentum enim necessitatibus.
liberos su urrZre justum est. l. i . C. dea' ad L mprimissi ejus saeuitatis sunt. ne Θρηντηρια praestare possin II. 2 . C. d t. Qua ratione infames pronunciat liberos Solon, qui parentibus egentibus opem non tulisiret, Dig.
Laert in Solon. Quod si vero Θρηντηρια pro dignitate
125쪽
Nimo conatu retalitare anni tantur. Vita enim, educanio. R institutio , cum per se sint res inaestimabiles, debitores filios obligant in infinitum . . 6. In dissolutione patriae potestatis .interdum juri conjuncta est natura , interdum jus solum cst & sine natura dissolvit . . .
47 . Iure& natura simul dissolvitur morte , quae cum sit duplex, naturalis & civilis, duplicem constituit Patriae potestatis modum solvendae.
q8. Naturalis mors, cum omnia solvat , Novell2 Q. r.eto. mirum non est, eam etiam potestatem, quam pa-xentes in liberos hsient, tollere , in pr. Instit. Suibus modis, P. Pslυ. ut interim omittamus quicquid illa ju-xis in se continet, personale esse, j. ult. Inst. denupt. 9 in Pr. instit. de ad i. m 9. Mo scivilis dicitur , quae salva vita, civitatem& libertatem ; aut etiam civitatem tantum adimit. Sicuti enim morte homines intercunt , ita mali ima aut
media capitis diminutione interire dicuntur,l. verum est, s. penui . pro socio, veluti, si pavens deportetur , li cum cutem Instit. Suibus modis P. F. si υ. vel si parens hodie apud nos Bannitur, aut in servitutem redi gitur. O. Sine natura patriam potestatem jus nostrum disesolvit, occasionem vel a facto vel a voluntate hominis symendo. i. Α sacto consideratur vel respectu Imperatoris vel privatorum, Vult. lib. I. I. Rac. 2qs a. Respectu ImperatorisI si videlicet in aliquem filium familias. summam Patritiatus dignitatem consert. C.
Flius familias, Inst. quibM modis P. P. solvit. 9 l. n. C. de consulta. Recte autem hujus patritiatus dignitas summa dicitur Lut intoligamus eos , qui illa ab. Imp. decorantur, reliquos Omnes post Imp. iublimitate praecellere, l. 3. Cde cons. & longe differre ab iis , quos hodie in civitatibus Patritios, ad exemplum patritiorum Romanorum
a primis ot pubi patribus, Livii K i. Dunt sterensquasi Dungeheren nominamus. Hanc vero patritiatus dignita tem , de qua in proposito agimus Clodoveo Gallorum Regi. ab X nastasio Imp. tum Constarat inopoli agenti,
per oratorcs collatam refert Gul Emlide rebu3 Franc.
126쪽
Ex ARCIT AXIO IV. ' I 2 sin clo. ου. atque ta effatos ad Regem in Turonibus con-
. D . sugustus cons em, Patritiumque salutat: Sua tituli maseitate secundum Casarum decus , nullum majus a cellentiuste fastigium , excogitare potait, regium enim nomen sanctum esse meminit, ct c. Ut inde in Germania nostra Electores , Patricii summi , non male Voceritur , comisadl.nuptia, s senatores, n. 841 .de senatori, sy. Hodie eo sublimitatis deventum est, ut & illi qui consulatum , praefecturam,Epi patum aut magitterium militum ab Imp. consequuntur, sui Juris fiant, Nov. 8i .inpr. ct trult. c.dedecurionib. Idem etiam dicendum de doctoratus dignitate; de No υ. I I e. . nam ibidem ge- heralitor sanci tym eXtat, ut omne praemiism iis, qui honorantur ab Imperio, per confutares Codicillos prastiturum suAE potestatia prabeat occasi mem l. I. O adsessor. is domestic. . sq. Occasione facti privatorum jus patriam potestatem varie dissolvit , utpote , evositione liberorum seu insantum a parentibus facta , tot .rit. C. de infant. exposit. Item denegatione alimentorum, l. 2. C. d. t. Item Monachismo, Nov. b. θ Can non dicatis I 2. q. l . cum in mundo mortui dicantur, c. placuit,c. sunt nonnulli, I 6. q. I. Item praescriptione, ut pote, si pater silium ὰiu hoc eit, ad decennium , secundum consuetudinem nonnullorum locorum sui juris vivere & agere passius est, irann dee
casu tacita intelligitur facta emancipatio. Item si filia a patre corporis quaestui tradatur, l. lenones, Ir. 9 l. nequc servum , Iq Qde episcop .audientos F. Denique occasione con usus & voluntatis humanae, jure potestate hae sinitur duobus modis. Adoptione ab avo materno facta , & emancipatione , stased etsi pater. yr terea Ini litus. Luibus modis P. Psol υ. Qia AE s et I. Utrum Sotestas Patria sit juristentium,
an vero civium Romanorum prιpria tHaec quaestio admodum controversa est inter Politicos Sc quosdam ICtos. Et pro jure naturHi seu gentium
Pugnanu non tantum Politici, verum etiam JCti magnx diat horitatis , quorum argumenta' haec sunt. I. A ca b
ς idciente , quia non lex, sed meus & natura mentibu
127쪽
cujus rei nullum argumentum m Mus Ase potest, quam prima lex secundae tabulae, cum enim totus Decalogus ex principiis , quae vocant. nobiscum natis , educitur A
plicatam legem naturae, &hoc praeceptum secundae tabule primo loco occurrit;sequitur illam potestatem esie juris Duuralis. Hoc enim praeceptum solum est . quod praemium liberis proponit, qui parentes cultu prosequuntur, tam cisi ossi o nulla merces debetur . eoque minus , quod nullum est in omnibus tum divinis, tum humanis sanctionibus edictum nec ulla execratio ma)Orin sacris literis, quam adversus eum , qui ad male tecta Patris pudenda scet crate arrisit.Σοάin, I .de Reput q. Natura praeesto pater filiis , & m Mores nepotibus, Ors. 8. Ethic. ix. ct i Polit. c. ult .inqait. Mas quam suemina ad imperandum aptior,atque aetate superans &persectum. quam id , quod aetate superatur & imperfectum. Vide
Monteea. 1. Polit. text. IqO. Et non tantum bono, verum& malo patri obediendum natura praecipit, Epictetus ine hirid. Et persolvi gratia non potest nec malo patri. Suintil. declam. S. Naturae leges sic praeseribunt: Etiamsi caedat, aedibus exigat, quocunque modo puniat, sortiter tolerandum cst, nec veniam filio largiuntur, ni paruerit pertuleritque. Pater enim est, qui caecidit, habetque potestatem in te faciendi, quod vult ch sos . Et Plin. in Paneg. ait : lex ia vis naturae semper in clitione Parentum liberos esse jussit ,& uti intex pecudes , sic inter homines potestatem & imperium Valentioribus cle-dit. r. A generali consuetudine Sc moribus omnium gentiun . Non enim tantum jus patriae potestatis introduκerunt rationes naturales ; Verum omnes gentes unanimi consen ta id receperunt. Atqui id est jus gentium
quod vel apud omnes recipitur , t. i. luit deI. 9 I. vel naturalis ratio constituit, i. Omnes , 9. in In Isseod. γ g. r. ius autem. Instit. de I.N. V. ct C. Ergo,&C. Quod V Exo a liae gentes non tantum talem . verum & m Morem in liberos habuerint, constat, tum ex sacris, tum eκ Profa nis. Lege enim Iudaeorum, vendi etiam poterant squod Romanis, uti constat ex ast edictis, non erat licitiam. I.
128쪽
E κ E R o i T A T o IV. Isn. Og. de P. P. liberi in servitutem , Exod. 2 o. Levitia 28.Teut. I . ea. I. Abraham patriae potestatis auctoritate Ismaelem domo ejecit, yenes 1 I. Isaae non defugit mortem , quam a patre sibi imperari videbat, Gari.
22. Iephtah privato Imperio condemnavit filiam ad supplieium , c. unusquisque, to miserabilis, 22. q.ε. Proinde & AEgyptios potestatem vitae & necis in filios habuisse, testatur Diod. Sie. lib. 2. de S clavis Accursius Instit. de T .P. det Musco vitis, Sigism. Tiro in hist. Muso. de Arabibus , qui potestatem habent distrahendi filios, Leo l. q. hist fris. De Lappis , quibus par est potestas
in liberos & servos, Ioann. Hugo Linschori. in relat.In .c.
2 6. pari. a. hist. Ind. Orient. Sic pari modo apud Persas patris impeinim tyrannicum est, pari enim modo iaservis A li eris utuntur. Rex Thracum sex filiis , qui
se in vito castra Xerxis secuti suerant, oculos eruit,lian. lib. De. II. Dejotarus filios omnes sua manu interemit, ne impedimento essent illi uni, quem ad regimcndelegerat, Plutarch. in cis. Sic Galles vitae & nccis potestatem in silios habuisse testatur Iulius Caesar in suis comment. 4ic & Indi eandem habuerunc potestatem in liberos, antequam novas leges ab Hispanis acceperunt. De aliis etiam populis, Vide Bodin. v. l. 3. Auctoritate JCzorum, utpote Ulpiani in l. pronumisiario, r9S, . familia 2. ver. jure propr. f. e V. S. dum plures per Ionas in familia . unius potestati subjicit , aut natura aut lege. . Qiaod si ergo natura subjiciuntur liberi potestati patris; natura eos habebit in potestate. Item Pomponii in i . veluti de I. ct r. qui ad jus gentRim refert ut parentibus& patriae pareamus. - Obedientia enim pi aesupponit pO' Ellatem, tanquam suum correlatum. Item Justiniani, in l. IO. 6 sed ne articulum I. versneque n. tens ct ideo sancimus C de advi. jura naturae vocat, quae cadunt inter Pax rem &filium familias a natura factum. Item Modestini in l. I .inpr. f.de adopi .ubi filios similias non tantum
natura , Verum & adoptione ficti dicit. Item Iustinianii, r. Instit. de adopt. Ubi dicit, quod naturales sint in
Potcstate. Ergo sequitur , eosdem naturam constituere in porustatem nostram. m. lib. 2. commentae. I 3.u. 2
129쪽
fui alieni juris cioth red. ibidem θ ad 9.secundum , Instit.
Contra, quod patria potestas sit juris civilis & civium Romanorum propria, probatur his sun=amentis. r. Auctoritate, C .in L 3I. de bis. qui sunt sui vel alieni ju- Justiniani β. 2.In it. de P. P. ubi expressis umbis aseseritur , potestatem patriam civium Romanorum esse propriam , ct ratio est, quod nulli alii homines talem
potestatem habeant. 2. A causa efficiente. Quia P. P. tantum constat causis civilibus , utpote , Iusto matrimonio , legitimatione & adoptione. E. 3. Ab effectibus quia e flectus ejus sunt juris civilis, l.4.1f. de jud di ista.
C. de P P .l. I II. del. Opsh. Ergo,&c. q. A modo finiendi,peri nihil tam naturale, F. de R I. finitur inim T. P. Per adoptioneni deuitationem & emancipationem t t.Inst. quibus odis, P. P. tollitur, quamvis tali ratione jura naturalia seu gontium non tollantur, uti constat, de depor tatione per t. I S. . de interdict. ct releg. ct arg. 7.ss. de cv diminut. de mancipatisne, β. minima , Insit ut . de capit. diminut. s. A forma. Quia haec originem' eκ jure civili habet. Citur autem surma det & esse & oxiginem rei: Sequitur P. P. Originaliter juris civilis csse, cum abscirdum videatur, rem aliquam ad aliud, quam ad rei Ormam referre. 6. Ab absurdo. Quia si Pt P. juxis gentium esset; queretur & filios naturales esse in potestate parentum. Atqui non sunt in potestate patris naturalis q. fit. Insit. de nupt. Ergo. Item sequeretur, obligationem , quae propter consensum datur, esse ess cacem:
Atqui non olt, quia siisione juris civilis pater & filius
sunt una persona, Humi in resolui. LI. tr. a. quast. D. l IO. decisione quaestionis distinguendum elle puto inter communem & propriam , Vacon a Vacuna, l. i. decl. 8. it. 4d l. i. n. q.In' de P. P. Item distinguendum est. inter patriam potestatem per se & generaliter considea a tam . & intera us vcl effectus eidem partae uiariter superadditos. Item inter originem & formam ratione cause Effcientis internae & impulsivae. Quibus di stinctionibus praemissis , non erit dissicile quaestionem determinare. Communis enim , quatenus per se internis suis pr1ncipiis consideratur, duo gentium cst, &hoc confirmant
130쪽
EXERCITATIO IV Q9 etiam priora argumenta. Propria vero de qua in specie, Cujus in d. l. 3. ct Iustinian. IN. d. q. 2. . loquuntur, quoad originem & sormam, ratione causae essicientis impulsivae civium Romanorum propria est. Dicitur autem
p rdpria, quost non aliunde assumpta , sed moribus duntaxat Populi Romani introducta , l. 8. de his , qui sui vel alieni buris. Et hoc est, quod Imp. Iustin. in θ. a.Instit ia P P. annectit, videlicet, quod talem, hoc est, istiusmodi qualitatibur & effectibus circumscriptam, nulli alii
populi habeant. Quae s T. II. utrum patria potestas Matri etiam com- petat . '' Atri etiam competere potestatem in liberos, vide tur probari poste his argumentis. I. Quia pars continetur in toto ,& seqoetur regimen totius: Atquilibeti sunt germina & quasi partes , n9n tantum patris, sed& matris. 8. St. I 2.2. A communi regula & praecepto; Qui beneficium accipit, libertatem suam vendit, & redit in ejus dominium , a quo assicitur bene cio : Atqui mater plus molestiae devorare, plus oneris sustinere, plus perieuli subire, plus diligentiae impendere cogitur, quam pater 3. Quia in sacris literis , idem honor, eadem revexeritia matri, quae patri debetur, utpote . q. Decalogio Praecepto, di Prov. I .v. 8. q. Ab e Xemplo Ismaelis consilio & voluntate matris suae uxorem ducentis . Gen 2I. Idemque Sim sonis, tam a matre, quam patre u XCrem ac cipientis, Iis i. q. sec. S. Item confirmari videtur constit.
Impi Severi & Ant. in l. i C. denupt. Idem non obscure videtur significare Imp. in l. 1O. C. deni pl. ct pr. Instit. denupt. ubi Imp dicit . quod naturalis ratio suadeat adhibe ri consensum parentum : Atqui naturalis ratio non Κi nus sese extendit ad matrem quam ad patrem - Verum matrem liberos non habere in potestate probatur his fundamentis. I. Quia pater cit principium totius generationis & auctor vitae, ejus cura & sumptu
aluntur, instituuntur, & elocantur, accipiunt familiam, dignitatem , &c. a patre. Ergo magis debetur plitri pote stas in liberos quam matri. r. Quia pater, ut Pluri mum aetate, prudentia A persectione matvem superar-3, Quia &ipse potestati suorum parentum, habita ratio