장음표시 사용
91쪽
ςx D. Beben stala Cox L Eor I POLITI cInibus fieri permissa sunt . & legibus approbata. Ad 2.
Resp. Distinguendo. Leges enim norrimperant eri Co
actione λαπο κως sed πιλιπικως. obedientia 2enim , quae legibus praestatur, fit sponte , ut libertas sit incolumis , non enim oti ante dicium , libido faciendi, quod lubet, facit libertatem, sed leges & praecepta . quae ita imperant & inclinant, prout ipsa facultas naturalis a P petere debet. Ad 3. Resp. Distinguendo inter violentiam ex justa causa prosectam , & inter injustam. Servus enim non fit violentia injusta, sedjusta, hoc est quae jure concessa. Est enim servitus constitutio juri eri otium. Quamobrem recte inquit ICtus , quod ille , cui tantum vi aliquid prohibetur, non e sectatur servus, sed
liber permaneat, i qui a latronibus. F. qui test. De. ps. ροι. hostes, Ude capi.&post l. QuAEsτ. II. utriam definitio servitutis Icti Flarentini d. L .destat. hom .psit tolerari tDE sinitionem servitutis . prout est a IC. Florentino ind. L .ff. de stat.hom.& a Iustin .Imperat . in trine. Instit. de jurepersen. approbata , nos recipimus & defendimus. Impugnatur autem simili ratione , quibusdam multis modis r i. Quia non est ipsa constitutio , sed jus Mresaure gentium consti ruta, & quod verbalia in io significent iam actionem, non vero rem actam. 2.Quod haec definiso , non specifice tantum servos eomple a-tur , verum etiam plerosque Europae incolas & cives , sub dominio & Imperio viventes. 3. Adversari videtur g. servi Instit. de jure perfn. ubi Iustinianus ait,
quod servi fiant, vel jure gentium, Vel jure civili. Ergo servitus non tantum est constitutio, uri entium, sed &juris civilis. q. Quod servus etiam interdum siesne domino. I.si usumst.in D. F. de liberali eausa, ct l. licet,=depecul. ct ι. quod serv-,ff. de stip. serv. I .Quia ser-Vitus ex natura causam trahit , I. Pol. 3. Ergo servitus
naturae non est contraria. 6. Quia jus gentium est,quod naturalis ratio inter omnes homines docuit, i. Omnes, fde just. OIur. θ g. in autem, Instit.dejur. nat .gent. O civ. Ergo servus non subjicit domino contra naturam. Uexum. Resp. ad i .Non esse inusitatum apud ICros, ut metonymice ipsa constitutio pto re constituta pona-
92쪽
EXERor TATro III. 93, & si e verbalia in io non semper denotant ipsam a-
nem , sed etiam interdum rem factam, ut thesaurus depositio pecuniae, hoc eit,deposita pecunia; sic fideorum obligatio dicitur accessio rei principalis, pro re, e accessis,DOnesi. I. eomm.c. 9. Ad a. distinguimus in- dominum proprie dictum , & inter Imperium, quae o genere differunt, ut th. I 2. prima disp. nostra Tol.em1tratum. Non ergo sequitur,Cives Rom. Imper. sunt 3 Imperio. Ergo non lanx liberi homines quia Imperii ideo imperantibus tributum est, ut subditorum liber-
salva permanere possit. Ad 3.Quod a potiori debeatri denominatio.Constat enim servitutem,qua talis, pri-im jure gentium introductam este , ad quod postmo-m Jus.civile accessit. & alias species servitutis consti
c. cent. I q. 2I .mpr.Quod hi, qui sine domino servi di-ntur , non sint proprie servi , sed ideo servi di-ntur, quod Jura libertatis non habeant. Ad s. Quod uous inclusio non statim sit alterius exclusio. Item quod iter JCt1. A aliter Philosophi servitutem considerent, proinde una servitus aliam non tollat. Ad 6. Distiniendum inter ipsam naturam , & inter privilegium na-rae, quod jure gentium Optam 3 ratione est limitatum. mi aes T. III. Utrum servitus quadam sit anitura' Hrvitutem natura non dari Videtur probari posse his argumentis . I.Quia servitus est poena peccati, teste imbrosio ct Augustino. Auguttini verba Tib. 19. dec3it. Dei,e. IS. haec ianv .' Imperont, qui consulunt, sicut vir xori , parentes stliis . domini servis. Rationalem factum oduaginem suam noluis Deus nis irrationalibus dominari,non item homines homini. Unde primi justi Pastoris peco-im magis, quam hominum Reges constituti, ut sic innuaret Deus, quid postularet creaturarum ordo . αu id exigat meritum peccatorum. Conditio quippe scr-itutis jure intelligitur imposita peccatori: Proinde nusetiam scripturarum legimus fer Vum prius , quam hoc
ocabulo peccatlim sui filii vindicaret. Itas illud
ulpa meruit non natura. Et paulo post. Nullus autem natu
a in qua priu. Teus hominem condidit, serius est hominisi si peccati, verum poenalis servirM ia lege ordinatur, qua
93쪽
turalem ordinem conservare Iubet, perturbari vetat: quia seontra eam legem non esset factum, nihil esset poenali servi tute coercendum. Ambrosim in serm .de jejun. ab eodem quidem principio, Verum non e X eodem peccato auspicatur seris vitutem,dum ait: Manebat anIequam vinum inveniretur omnibus incone ussa libertas : nemo silebat a consorte natura sua obi quia servit utis exigere. Irem non esset hodie servitus, si sebrietas non fuisset,e .sexto dre,v.manebat,dist. 3 S. Ambrosiuε ergo ebrietatem Noach Augustinus V ero contemptum Cha-' mi; uterque magnum peccatum divina destinatione a Deo per tervitutem punitum fuisse asserit. Atqui poena non est secundum , sed contra naturam. Ergo &C. 2. a
definitione I Cti Florentini in l. I.destat. honi. ubi dicitur , qu. Dconstitutio jura gentium , qua quis domino alieno contra naturam fulicitur. 3. A Contrario: Quia est violentum quoddam, . Ab absurdo. Sequeretur & Reges & magnos dominos esse servos , si Aristotelis sententia de servi natura esset vera. s. A causa essiciente. Quia vis & violentia introduxit servitutem , teste ICto Florentino in d L A. 6. Quia servitus Reipublicae Christianae est noxia, cum impium & iniquum sit, pre--tiosam Dei naturam tam dirae 1ervituti addicere, redempti enim omnes sumus per Iesum Christum. Contra servitutem naturalem dari probatur his sundamentis: I. ab adjunctis commodis. Quia servitus humano generi est utilis ac maxime necessaria. I. R tιο ne servorum. Nasci enim quosdam Videmus usque adeo impotentis animi, ut npc suis commodis prospicere, nec in longitudinem consulere possint, indignos ad consilium & cognitionem rerum, qui nisi serviant,& ex quotidiano labore vivant, propria industria victum tibi parare copiam non habent, hinc multos videmus in malam rem abripi, quos impotentia antismi alienis rebus uncas injicere manus Coi it, Inde reis cte Sufoeq. Epig. 3. Libertatem omnes ferre non possunt. Non enim omnes sta nati funi ut se regere ct suo arbitrio recte uti sciant, melioris ductu a que imperia , tanquam adminiculo opus habent, nullum alio quin peccandisnem fa-.cturi , ut sunt quadam bestia, quarum ferocitaε senter metuenda est nis vinealis aut robore coerceantur. Hinci r3sto
94쪽
Ex ER cITATIO III. psristoteles 3. Tolit. io. ct S. Folis. Io. 9 7. Folit. sq. Atticos bonos servos appellat , ct liberos malos. Hineri servi dicuntur & Celti tiberi homines. Non ergo me spontaneum essicit liberum hominem, nisi & coitio accedat, quae facultatem indisserentem trahit aderam contradictionis partem. a. Ratione Dominin aria estservitus . quia dominus servis necessario in
familiari indiget, & cis carere millo modo potest :m igitur natura in rerum produstione necessitatematilitatem sibi habeat propositam , neque deficit inressariis. Ergo servitus secundum naturam erit. 2.od indoli & naturae ct 3 usque rei con Venit, non PO-t non naturale dici. Atque servitus quibusdam a venit tanquam principium Intet num motus. Q. 3.iod fit ad commodum & utilitatem alicujus, non test eme violentum. Atqui in servire alicui, Vergit. .ibusdam ad commodum & emolumentum. Ergo , . q. In tota rerum natura . quaedam sunt aliis prae-ntiora atque adeo quaedam aliis subjecta. I. A na. Za animatorum sive animalis. In animalibus anima perat corpori secundum naturam. Ergo quoque hones unuS homo alteri. 6 l 'er naturam scemina parecisculo , tanquam praestantiori. Frgo & servus Domi, tanquam nobiliori. 7, a natura & discrimine cortum , quia natura secit di itincta corpora hominum, i robustiora ad opus, alia imbecilliora , ita ut animus iis prae aleret, atque adeo essent quaedam Deorum i-gines. 8. Et quia cum Decalogus sit de lege naturae, tab. 2. Decalogi lex sit, ut liberi, quorum nomine Oies inferiores. eo in loco , comprehenduntur, debe- par ere parentibus, hoc est, superioribus quibuscun-r utique adjus naturae etiam servitus reducetur. Plu- vide apud Oristotelem , I. oeoliis. 3. ct Omss. I . Polit. Oct. 3οῦ Mich nerud. Oecon. c.q./ro determinatione quaestionis distinguimus. I Inter um naturalem, Civilem, Spiritualem ct carnalem. I. Ino
statum ante lapsum ct post lapsum. 3. Inter Dominum D. imum θ illegitimum. q. Iuster illud , quod si per ac
ns. ct inter illud , quod fν per se. Quibus distinctio-us praesupposivis, jam Resp ad i. Illud rerum emo
95쪽
s6-COLLEoi I POLITIO Ide statu ante lapsum. Nam si homo lapsus non fuisset, tune omnes homines liberi essent & nulli servi: Verum, post lapsum , discrimen hominum est introductum &certi ordines constituti.&sic Chami posteritas damnata est in servitutem fratrum , Genes9. &Esavi progenies subjiciebatur Iacobo priusquam ex utero enitebantur, Genes 13. quod praesagium mirabili errore perficiebatur , cum Isaac , os nes fratres in Iacobi servitutem damnaret , Genes. 26. Ideoque non sine nutu divino fieri putandum est, quod quidam nascantur adeo abjecti &servilis animi, ut sine aliena ope sustentandae familiae non sussiciant. Ad a. Resp. Uerum esie deservitute legali, non verti de naturali. Ad 3. Resp. Negando,
servistitem naturalem esse rem violentam, quia omnino naturae & conditioni per omnia convenit. Ad q.Di- . stinguendum est inter Regem & plebejum.Nam in Rege non unum hominem, sed totam civitatem intelligo.Qxta re etsi, in homine, qui Rex est , sit quaedam rationis &virtutis desectio, ipsi tamen, quatenus est personu civitatis, nec ratio, nec virtus deficit, propterea, quod habeat suos consiliarios & vicarios , per quos administrare Rempubl. potest. Ad s. Distinguimus inter vim secundum leges & contra leges. Nam vis qua dam est de facto,hoc est, contrajus,& quaedam est legi bus approbata. Ad 6. Quamvis hodie inter Christianos servitus nulla, nam vel gratis dimittuntur, vel Certo lytro vel permutatione aliorum captivorum et tamens bellum geratur cum Turcis omnino captivi in servitutem rediguntur , propterea . quod non tunc locum
habeat regula : Item quod ordinata Charitas incipiat a se ipsa. Non enim debeo prodesse inimico & mihi no
cere. Patet ergo, quod hoc argumentum hic nih1l contra nostram sententiam faesat. Plura hac de quaestione, vide apud casum in har.ciυ .l. I c. 3 p. 26.Tis .in Oeccn. lib.
96쪽
EXERCITA TIO III. 97 Uerum consentaneam esse servitutem Politicam sa- is sanctionibus, tam Veteris, quam novi Tolt. appa t: Quia D A postolus admonet Corinthios , ut unus iisque in ea vocatione, in qua quis Vocatus perma at: Servi ne captent illicitam libertatem , si qua tamen eryiιr, mn detrectent, I cor. 7. Praeterea Timotheum itabet docere & admonere , I Tim. 6. ut servi, quisunt b 1πο , Dominos suos omni honore dignos arbitrentur , ne non Tei ct doctrina, male propter ipsorum iniquim per
eos contemnant, sub praetextu , quasis sint fratres .i multo subjectius se gerant. Idem inculcat ad Ephes& Petri 2. Epist. a. Idem probatur , cienes item 2 S.
ini AE s f. V. Utrum serυitus legalissit justa 'Cotus. Δ.sent dest. 36. q. l .Monterat. in I. Polit.super text. 64. Bodin. I. de Republ. e. . Servitutem Jure gentiumnstitutam prorsus damnat . I. A causa essiciente. uia jus belli strictum non abest a violentia δc inju-i , . adversatur, propterea naturae, ia victoria saevi e nomine ab Omnibus merito condemnatur. 2. Ab ecto absurdo. Poena tantum debet tenere, suos au ales. l. sancimur χχ. c. de poenis ct l. crimen ,1s eο-n , Deut. ΣΑ. Et ech. 18. 2 Reg, Iq. 9 2 Paralyp. 2 S. enim ultra euenditur, ad crudelitatem percinet. in enim sunt sequandi in poena, quos non aequat pec . Um, cicer. lib. 2 Us. 3. ab adjunctis multorum bello-
m. Multa enim bella sunt injusta & ol sensi, an potest, ut ab utraque parte sit justa &legitima cau-
q. Si nec caedere victos liceat, multo minus in ser-utem abducere, nam dedititium hominem occidere.. Alc. in l. pupillus , g. servorum,st .de V. S. crudii num, nec boni imperatores hoc patiuntur. S. Quia non ta est sortitudo , quam accendit cupido habendi po-
na cit a caritate Christiana, aliquem servitutis vincu- detinere. 7. Qtita est contra morem multorum popuam, Chil. Iustin. 7.Phocenses &Locrenses: then. t. . 7. TraPObani Plin. 7.l. c. 22. indict. Ioan. Boem. l. 2. do ν . oent, Scruos nullos habuerint
97쪽
de statu ante lapsum. Nam si homo lapsus non fuisset, tune omnes homines liberi essent & nulli servi: Verum, post lapsum , discrimen hominum est introductum &certi ordines constituti.& sic Chami posteritas damnata est in servitutem statrum , Genes9. &Elavi progenies subjiciebatur vicobo priusquam ex utero enitebantur, Genes. 23. quoa praesagium mirabili errore perficiebatur , cum Isaac , o nes fratres in Iacobi servitutem damnaret , Genes. 26. Ideoque non sine nutu divino fieri putandum est , quod quidam nascantur adeo abjecti &servilis animi, ut sine aliena ope sustentandae familiae non sufficiant. Ad a. Resp. Uerum esie deservitute legali, non verti de naturali. Ad 3. Resp. Negando,
servistitem naturalem esse rem violentam, quia omnI
no naturae & conditioni per omnia convenit. Ad q. Di- . stinguendum est inter Regem & plebejum.Nam in Rege non unum hominem, sed totam civitatem intelligo.Qua re etsi , in homine, qui Rex est , sit quaedam rationis &virtutis desectio, ipsi tamen, quateruis est persona ciVitatis , nec ratio , nec virtus deficit, propterea , quod habeat suos consiliarios & vicarios , per quos administrare Rempubl. potis. Ad s. Distinguimus inter vim secundum leges & contra leges. Nam vis quae dam est de facto,hoc est, contra jus,& quaedam est legi bus approbata. Ad 6. Quamvis hodie inter Christianos servitus nulla, nam vel gratis dimittuntur, vel Certo lytro vel permutatione aliorum captivorum et tamens bellum geratur cum Turcis omnino captivi in servitutem rediguntur , propterea . quod non tune locum
habeat regula : Item quod ordinata Charitas incipiat a se ipsa. Non enim debeo prodesse inimico & mihi nocere. Patet ergo, quod hoc argumentum hic nihil contra nostram sententiam fataav.Plura hac de quaestione, vide apud Casum in har.ov.l. I c. 3 p. 26 Timp .in Oec n. lib.
AESTAV. Utrum servit m sit contraria saeris literv rCErvitutem politicam contrariari sacris literis tra- Udunt, Hieron. Cagno λ rn l. quod attinet, 1Dde R.I. V q. m. I. Ontrovers 1llustr. cap. 9. n. a. Montec. I . molντ text. IS.
98쪽
Verum consentaneam esie servitutem Politicam saeris sanctionibus, tam Veteris, quam novi Test. appa ret : Quia D A postolus admonet Corinthios , ut unus . quisque in ea vocatione, in qua quis vocatos permaneat': Servi ne raptent illicitam libertatem , si qua tamen osse fur, non detreefent, i cor. 7. Praeterea Timotheum ita
jubet docere & admonere , i Tim. 6. Ut servi, quisunt f sb 1ugo , Dominos suos omni honore dignos arbitrentur , ne nom/n Tei ct doctrina, male propter ipsorum iniquim per timciam audiat. Qui vero fidelibus serviant Dominis,
ne eos contemnant, sub praetextu , quasi sint sta tres ,
sed multo subjectius se gerant. Idem inculcat ad Ephes6.8c Petria. Epist. 2. Idem probatur, Senes. 9. item 2S
u IE s f. V. vrerum servitus legalis sitjusta tScitus assent. d. . 36. q. l .Montecat . in I. Potitsuper text. 64. BOdin. I. de Republ. e. l. Servitutem Jure gentium constitutam prorsus damnat . I. A causa essiciente.
Quia jus belli strictum non abest a violentia & inju-
Tia . . adversatur, propterea naturae, & victoria saevitiae nomine ab omnibuS merito condemnatur. 2. Ab effecto absurdo. Poena tantum debet tenere, suos auctores. l. sancimus χχ. c. de poenis ct l. crimen ,1s. eodem , Deut. ΣΑ.Et ech. I 8. 2 Reg, Iq. 9 2 Paralrp. Si enim ultra euenditur, ad crudelitatem perciner. Non enim sunt sequandi in poena, quos non aequat peccatum, cicer lib. 2.'F. 3. ab adjunctis multorum bellorum. Multa enim bella sunt injusta & offensiva &fieri non potest, ut ab utraque parte sit justa Eelegitima causa. q. Si nec caedere victos liceat, multB minus in servitutem abducere, nam dedititium hominem occidere, ait Mic. in l. pvisius, g .servorumdis de V. S . crudi issimum Cst, ncc boni imperatores hoc patiuntur. S. Quia non Iusta est sortitudo , quam accendit cupido habendi potitis, quam studium virtutis R. honestatis. 6. Quia aliemum cst a caritate Christiani aliquem servitutis vincu-
Iis detinere. 7. Quia est contra morem multorum popu-Iorum, Chil. Iussin. 7. Phocenses & LO Crenses. then. l. .c. 7. Trapobani Plis. 7 u. c. 22. iudict. Ioan . Soem. l. 2. do
99쪽
. Verum legitimam&Juitam esse servitutem legalem. probatur his fundamentis. r. Quia approbatur sacris literis. Quia Deus ipse Cananitas & alias gentes ex stirpe Esavi, longe lateque propagatas , in ervitutem , a praesumpta libertate vindicavit. 2. Quia servitus com
muni gentium consuetudine introducta. 3. Quia &naturali rationi & legi Iustitiae per omnia contentit, quamdiu enim victus non deductus est intra praesidia nostra , hostis est & suae Reipubl. civis, i .postlim. de eapt. di postlim. re vers injusta enim est misericordia, si quis hostem absolvendum putet cui adhuc latrocinandi aspirat affectus , cap. 6 injusta. 2 3. quast. q. Et charitas ordinata a se sumit initium , & nemo tenetur alteri .imprimis hosti prodesse, cum suo incommodo. Si enim dimitterentur victi, permultum decederet Rei p. V ctoris. Nam privaretur strictu victori. quae ipsi omnia hostium tradidit in manus.. Deinde sua benevolentia duplicaret sibi pericula , novo bello contra dimissos hostes tentanda , eo periculosius, quo pertinaciori animo
contra consuetos ad Vendicandam ignominiam essene redituri qua de re eleganter Herennius senior,contra filium Imperator. Samnitium ne dimitteret Rom. semel victos, disputat: verba haec sunt, Servate modo. quos se in .mel irrita teritu ignominia. Est enim gens , quamicta quiescere nesciat: vivet semper in pectoribus illorum , quicquid shuc prasens neces itas juss'it , neque eos ante
multiplices poenas expetitvi a vobis, quiescere sinet. Livius tib s. in pr. Proinde nullajustitia vetat hosti nocere, modo modus non excedatur, nec transcendantur limites honestatis. N m aut hostem consideramus in acie, Vel poli victoriam. In acie , quicquid feceris exculationem habet. Gregor lib.4 cap. 6. Hostem enim pugnantem necessi asperimit, non voluntas , Mugustin. cap. noli in M. 2.3. q.
a. Ps τictoriam, quamvis quibusdam displiceat, nullo
tamen jure prohiberi potest , ut victor victoriam suam persequatur &victis ad commodum & emolume ritum
suum utatur. Contraria argumenta. quod attinet .Rei.
Ad I. Quamvisjus strictum saepe abeat in injuriam, tesque eo facilius injure belli, quo propius ad vim acete die , tamen si servitus intra limites contineatur Sc eo si
100쪽
Ex ERCITATIO III. Nne, in servitutis vinculis , icti detineantur , ut sint potius Reipubl. commodo & emolumento, quam detrimento. Omnino retineri, absque injuria posse, puto. Ad h. Quamvis saepe subditi eorumque liberi nihil p*cca tunt: tamen tenentur de facto Reipubl. l. civitas, sis de
rebus creditu, ct l. vlt. C. de navicul Gail. de arrestu.I .C.9. .
Secundum illud: 2uiequid delirant reges plectuntur Achivi.
Sie homicidium Saulis in Gabaonitas perpetratum, nec vindicatu ima Davide , rotius provinciae fame punitur, 1. Reg. 23. Sic numeratio populi, hon tam Davidi. quam universis subditis e Xitialis fuit 1 Paralip. 1 i. ct et Reg. e .ult. Sic negligentia magistratuum consumit totam tribum Benjamin. Iud. 2O. oc. G cneraliter quidem Verum, quod poena tantum tenere debeat auctorem ipsem sed in casibus specialiter exceptis locum non habet. Ad 3. Distinguendum to . inter forum con
occultis enim & quae ad causam impulsivam pertinent, solis Principibus cognitam , non potest homo cogitare, qui respicit ea, quae arae oculos sunt. Et quia bellorum causa. ab utraque parte, saepius tam est involuta , ut de ejus aequitate nullo modo perfecte constare possit, factum eis, ut, yublieae pacis tuendae &majoris tumultus evitandi gratia , paztim etiam, quod neque mutari, neque nostrorum saluti & utilitati aliter contuli possit non tantum Justis, Verum etiam iniquis bellatoribus , hozjus indulgere cogamur. Sed in foro conscientiae ipsi bellatores viderint, quidnam Domino exercituum responsuri sint. Quod vero attinet nullum bellum utrinque posse esse justum & legitimum , equidem non simpliciter Se absolute assirmarim. Nam quamvis Contrariae Causae nequeant simul esse verae, nec simul salsae nierim tamen potest fieri, ut sit ab utraque partejuitum , pro-Pzer probabilem ignorantiam , quae agentem 1 tatuit in bona fide. Adq. argum. Resp. Negando. Quamvis enim servitus secundum quid hujus vel illius respectu,
deterior sit morte , dum cordatis viris stat, aut libertatem de sendere, aut mori ante servitutem 2 tamen absolute & respectu naturn carior omnibus eii vita. -ηri.