Gerardi Ioannis Vossii De philologia liber

61쪽

so DE PHILOLOGIA.

Sanh oracula, & salubria vitae praecepta, non alia de caussa numeris inclusere; quam quia & suavius, & altius, in pectus descenderunt. s. g. Partes artis metricasunt duae: una communis,sive eorum, quae omni metro competunt: aBera propria ,sve illorum, quae certi sunt metri. In priori partim agitur de pedibus , unde metrum constat: partim demetri definitione, & quomodo a rhythmo distinguatur : partim demetri affectionibus; ut fiant tres istae; caesura, quales triemimeris, penthemimeris , &c. , sive depositio, cujus ratione versus dicitur acatalecticus, catalecticus, &c. dimensio , quae perfit, vel Altera pars distincte agit, tum de unius generis versibus a uti de carmine heroico, jambico, trochaico, choriambico, ac caeteris: tum de carmine ex diversis metris composito, & vario ejus discrimine

pro colis, & strophis.ε. g. Metrorum non unus est inventor; fledro metrorum v rietatesunt alii, atque alii. Heroico nihil antiquius apud Graecos. Ime invenisse creditur Phanothea, una ex Apollinis vatibus: quae sub Abante Argivo, vel Acrisio, vixisse dicitur. Iambum, ut ajunt, Ananias reperit, persecit Archilochus Parius. Quis auctor sit Pherecratii, Archilochii; Anacreontei, Sapphici, Phallacii, Glyconii, Asclepiadet, Alcmanii, ipsa appellati e indicari videtur. Credi te tamen est nomen interdum datum, non ab

auctore; sed eo, qui praecipui illud nobilitatit. p. g. Ex Gracis, arsis metris riptoribus , praecipua est laus Hephaestionis.

Sub Hadriano Imper. claruit, & cum Scauro, ac Harpocratione, inter Veri Imper. praeceptores reponitur a Capitolino.

g. g. Ex Latinis hane ariemsuavis is versiculis constrinxit Terentianus Maurus, Syenes in AEnptopraefectus. Prosa de eadem egere , Diomedes libro I v , duo Marii, Victoriniu, or. Plotius, Servius in Centum metris ad x tibinum i hac Casus Bassus, o Atilius Fortunatianus.

62쪽

Ut Censerinum praeteream, vel quisquis .ille fragmenti a Carrione editi cum Censbrino auctor. Sed &Priscianus tractavit de metris Comicis ; ac particulatim de Terentianis Rufinus. Atque hactenus de sermonis puritate, ornatu, metro: in quibus primam Philologiae partem versari dicebamus.

C A P U T X. De Philologiae parte altera, quae Historice dicitur: ac prumum de ejus divisione in Geographiam, Chronographiam, Genealogiam, & Historiam proprie dictam x. A Llera Philologia cura est enarratio historiarum. ab A de ea Historice dicitur. Proprie autem historia est

reigesae expositio. Sed laxius nune eo nomine etiam antiqui- rates , ritus, ac jus antiquum, intribuemus. Pompe eo , quod hae , etsi diversasini, aiatissimo tamen vinculo cohaereant. in est fabula eo nomine continentur. De hac Philo αξιμέσ

addat, quae leUntur apud Poetas, & alios scriptores; ex quibus Historici κατ-dicuntur. Quo latis indicat, se Historiae nomine non veras modo, sed etiam fabulosas narrationes complecti. Quod pluribus mox explicabimus. 2. g. Studium hoc antiquitate etiam commendatar. Nec enim

historia Mosaica seripium illum vetustius est.

Vt valde erret Plinius lib. vis cap. Lur ; ubi historiam ait a Cadmo Milesio inventam. Nam Cadmus ille, ut paullo junior Orpheo fuerit, uod apud Suidam legere est; tamen sic quoque pend seculis tribus istet a Mose. Revera autem vixit paullo ante expeditionem Persa min Graeciam; ut testis est Flavius Iosephus priori contra Apionem libro. Ita ut Cadmus , qui antiquissimus est Graecorum Histbricus, sit nongentis annis recentior Mose. .

63쪽

ya DE PHILOLOGIA.3. g. t uteria historia es quadruplex. dam vel es locorum,

mel temporum, vel generis, vel actionum. De locis es Geographia; de temporibus, Chronographia de genere, seu stirpibus, Genealogice. Suntque hae tres qua aera historiae de actionibus: quae quartum obtinet locum acpraecipue nomen Historiae meretur. Praeit ad hanc divisionem quadripartitam Asclepiades apud Sextum Empiricum. Ubi historiam ait versari circa persenas , actiones , loca , tempora : persenas vero esse divinas, humanas , heroicas. Ac convenit Varro ', cum omnia vocabula reserri ait, ad quatuor has classes; corpus , actionem, locum, tempus. Sed omnium apertissimh Eustathius, TheΩsalonicensis Episcopus , commentario suo in Dionysum de stitu orbis. Vbi historiam divivit in ά Mmκον , Ηονικον, γενlαλογκον, , Proprie autem historia est , quae m)η lμαδικὸν exponit. Rus vero quasi oculi, aut faces, sunt γνεαλογέα, γεωκοιφία, &C A P U T X I. 'De Geographia, ac ejus origine, & usu; deque veteribus Geographis, tum inaecis, tum Latinis I. F. Eographia de ibit, tum Oceanum , ac maria ι ὸum:

continentes, insulas, acpeninsulas. Nimirum agit de tota sphaera terrestri: eoque non mόdo terrarunt Grum depingit, quae proprie sit ut vocabulum indicat: sed etiam aquarum, quae dicitur ET F. Contiἡet γωκαφια- πικαφί quarum illa regionem quampiam, haec aliquem locum ob oculos p nit. Sic sit, si exponas situm Graeciae: at suerit, s destribas Tempe Thessala.

3. g. Esque geographia mim ex historia naturali, o civili.

Nam ut loca a natura, ita oppida sint ab hominibus.

64쪽

mippe hi terris a Nilo irrigatis, terminisque nostca alluvione turbatis , de agrorum finibus, ac limitibus constituensis , agere coeperunt. Id fieri non potuit sine mensiuratione terrae unde nomen Ut divisione ejus, quae fit limitibus agrorum cuique asi

s. g. Tanta vero est geographiae necessiim,ut sine ea ne criptores sacri, nec externi, possint intelligi

Nam quis locorum ignorans intelligat peregrinationes patriarcharum in Genesi descriptas auti populi Israelitici pugnas cum gentibu vicinis p aut minas Iesaiae interminantis excidium Babyloniis Assyriis Moabitis, Ammonitis, Syriis , Idumaeis, Tyriis paut de Christo in N, zareth concepto, in Bethlehem nato, in Capernaum habitante, Lazarum suscitante in Bethania, filium viduae in Nain, ac tot Palaestinae locis concinnante, ει miraculi suam confirmante doctrinam , tandem Hieroselymis crucifixo in monte Calgariae, montu Ollyarum adscendente in coelos p aut peregrinationem Pauli iii Actis irremoratam p aut in E clesiae historia Sanctorum Patrum, vitas ac martyria& de conciliis babitis tam variis terrarum locis p Quodque: primum a Belo in Chaldaea Babylone dicitur imperatum N o in mini urbe, quae Ninive dicitur Hebraeis : restea in Media EsbM 4:ihim Persepolito Persap au ciunt dicitur Pers stantespontum junxisse ponte , Athon peribdisse, pugnasse cum Graecis ad Thermopylas, in campis Marathoniis, ad Salaminem, Mycalen , Plateas p Ac par ratio de aeneae, & Ulysiis peregrinatione : de expeditione Alexandri Magni : de armis a Romanispe tot regiones citcumlatis. Mitto caeterae ; quae omnia referre longuru

, si g. Homeri aetate quasi incunabula Geographiae fuerunt.

Ualde interim, pro illis temporibus, fuisse intelligentem Geographiae, partim Hipparchi, & aliorum auctoritate, partim perspicuis argumentis, comprobat Strabo libro I. t

7 g. Primi, qui Geographia ost Homerum attigere, philosephi fuerunt , ut Anaximander c Uiosus, ejuseque civis Hecataeus: G 3 item

65쪽

14 DE PHILOLOGIA.

item Democritus, Eudoxus, Ephorus, Dicaearchus, aliique com

plures et dr his aetateposteriores, Eratosthenes, Polybius, Pomdonius, philosephi se ipsi.

Dicam de singulis, &, ratione temporis habita, alios interseram , nondum memoratos nobis. Vt auctor est Strabo, initio Geographicorum , post Homerum primi hanc scientiam excoluere Anaximander Milesius , Thaletis discipulus ; & civis ejus Hecataeus; ut idem postea resert ex Erclosthene. Atque addit, primum fuisse hunc Anaximandrum , qui Geographicam ediderit tabulam. Unde de eodem sic Laesistius ' , Γης primm ima, in riseque , circuitum de scripsit. Claruit iis temporibus, quibus Romae regnabat Servius Tullius. Anno sesundo Olympiadis Lu III annum agebat Lx rv; ut ex Apollodori Athenienus Chronicis ab Laertio proinditum est. Hecataeus Milesius illustre sibi nomen paravit Asiae, Sc Europae ; quarum meminit Athenaeus : Libyae item Stephano memoratae. Rufi Avieni aetate etiamnum exstitisse, arguit, quoa dicat, se eum sequi in descriptione orae maritimae. Temporibus Xerxis , Artaxerxis Longi mani, ae deinceps , Demo critus Milesius magnum nomen peperit variis monumentis: in quibus ScRegnante Artaxerxe, cui cognomen, Eudoxus reliquit γῆς --οδον , Athenaeo , dc aliis, crebro laudatam. Proxiis post eum, inter Geographos , etiam a Strabone, Ephorus reponitur. Is multa ad temporum situm pertinentia inbrserat illis xxx libris, quibus septingentorum, & quinquaginta annorum hul riam de gestis, tam barbarorum , quam Graecorum , complexus erat.

Non tamen magnam adeo peritiam studii habuisse Geographici , legere est apud Diodorum Siculum, & Flavium Iosephum: quorum ille ininscitiam de Egypto , alter de Iberis arguit. Is ratis fuit discipulus ; ut claruerit sub Artaxerxe Ocho, & deinceps. Darii Codomanni, & Alexandri Magni temporibus claruit Scylax Caryandensis: cuius superest γῆ - sive-Istoc opere non sbium agit de illis intra columnas Herculis ; ut ex vulgatis Suidae codd. aliquis possit existimare; sed etiam extra eas. Eum multis locis emendavit , Notisque illustravit , filius meus Isaacus Vossius. Eum, si

voles, adi. I lDicaearchus Messenius, Aristotelis discipulus , Theophrasto inscripsit libros tres de populis Graeciae, & moribus, ac civitatibus. Hodieque

66쪽

DE PHILOLOGIA. ys

inde queedam siti persunt. Firmat &Suidas; qui scripsisse ait

enν π ω Πελοπ3ννησω ορῶν '. Nequehoc illi usque adeo operosiim ; quia, ut Plinius ait lib. I r, cap. LXV, cura mineo permens Bit.

Temporibus Ptolomaei Philadelphi fuit Pytheas Massiliensis; qui condidit opus de ambitu terrae.

Item Hanno Carthaginensis; qui olim Periplum Africae Punica con-sgnavit lingu3. Ea Graece reddita perduravit. Temporibus Ptolemaei Euergetae claruit βῆ illud eruditorum Eratosthenes Cyrenaeus: qui inter alia γε condidit ; inque eam etiam Timosthenis, paullo se antiquioris, librum de portibus transtulit. Polybius Τ, cui inter Geographos, post Eratosthenem, a Strabone datur locus, non quidem de geographia libros scripsit: ex iis tamen, quae in historiarum opere admiscet, abunde videmus , quantum huic studio operae dederit. Claruit temporibus Ptolomaei Philometoris. Artemidorus Ephesius , qui x I lib. periplum orbis complexus, temporibus fuit Ptolemaei Lathyri: ut quem Olympiade C L X et X flo-rnisse, in sua dicat Marcianus Heracleota , scriptor temporis incerti; sed Stephano etiam in Ethnicis memoratus. Hujus Marciani Ma κγ:mν carmine scriptam jambico primus edidit Davul Heschaelius ruti & ejusdem QEίπλουν maris, tum Eoi, tum occidentalis; atque insularum etiam, quae eo continentur.

Polybio subdit idem Strabo Posidonitim. Credo, is Apameensis fuit, quem Cicero Rhodi audivit; ut tempore ejusdem Lathyri, imo MAuletae, vixerit. Movet, quod Strabo recenset philosiophos , geographiae peritos. At hic in philosophia Stoica excelluit; ut ex Athenaeo,& Suida , constat. Adde quod Polybio proximh subjungitur. At Apamcensis hic historiam suam , quae libris constabat O I, inde est exorsus, ubi desiit Polybius: quemadmodum ex Suida scimus. Hoc si non est, fuerit Posidonius Olbio polita: quem idem Grammaticus tradit historica, ac geographica varia, reliquisse. Nam praeter Atticam historiam, condidit Libyca lib. xr, atque egit de regione Tyria, item de Oceano,& terris illi vicinis. Sub Augusto , vel non multd post, claruit Isidorus Characenus. Paris thiam descripsit; unde Παργικους primus edidit Hesichaelius. Patria ei Charax; non urbs ejus nominis, quae in Taurica Cher neso, secundum Ptolemaeum: sed quam idem in Uarthia agnoscit. Parilius igitur fisit; ut optime potuerit Parthiam destribere. Meminit exilii Tiridatis, Parthorum regis. Nam ubi Hesichaelius edidit o ρηδάisu, in Regio Parisiensi codice est ν Tiυδατης. Vnde aetatem cognoscimus.

Strabonem

67쪽

Praestuita clim Plinio toties memoretur. Vt eo antiquiorem esse, neces.se sit. -

8. Sed naecipi, e iuvabini,qμipost hos vixere; Strabo

henus, o Claudius Ptolemaeus ; pauliaque Strabone antiquior Dionysius πληγ1ής,in quem utilis exstat commentarius Eustathii, Thessalonicensis Episcopi. Praeclare etiam Arrianus Nic mediensis condidit gemini maris periplum. Docebit etiam nompauca Stephanus, e Hermolaus Dabantius in Ethnicis. . ii i

aetatem.Pionysi ejus, cujus istis,1γηαν. cum Eustathii Thessaloni censis commentario habemus, indicat, quod ab Caesare Augusto , in Parthos, & Arabas ituro , in Armeniam fuerit praemissus ; teste Plinio. lib. v I ,, cap. xxyrr. At satis praedicari nequit doctrina, &. industria Strabo*ii Amaseni, scriptotis gyavissimi ; quem Stratonem vocari deribere, perperam in Peripateticis sitis Discumnibus contetidit Franciscus Patricius. Nec inutile sit jungere Graecam ejus epitoinem Arrianus

Nicomediensis Epicteti discipulus fuit, ac ponti Euxini. & maris EJ- threi riplum dicavit Caesiui Hadriano. Nec satis quis laudarit ope ram Claudii Ptolemaei: quem in geographicis divinitumum, ac samen 'tissimum virum appiolat He leota Marcianus initio peripli. Fuit Vs lemaeus temporibus Marci Aurelii imperatoris. Hermolaus Byzantius redegit in compendium Steph hi opus de populis, Sc civitatibus ; atque id dicavit Iustiniano Imper ri. Sub Constantino Duc k-re Eudoxia, Romano Diogene, &MDchaele Ducg, inruit cujus deteriae situ, figura, de magnitudine, opi illum Msum est in bibliothecis Clarissimorum virorum, Iac Ni Sinnoui, & Patricii Iunii. , . Extremis Grietarum Imperatorum temporibus fuit Georgius Gemi stus, Betarionis, & Michaesis Apostolii aequalis. Ex Geographicis ejus Iaboribus stiperest in Regia Parisiensi bibliotheca emendatio aliquot e rorum sirinonis. I bibliotheca isem omniensi deseriptio Graxiae, uti Peloponiresa: haec ex Ptolemaeo ; illa ex strabo ; utito, multum j e eum possit, qui jam sontes adierit. Praeter illos alii etiam non pauci inediti adservantur in bibliothecis publicis, ac privatis. In his etiam est Agathemeri Orthonis hvpolyposis Geographiae: quam, inter alios hujus argumenti scriptores, fisus Isareus

situs juris faciet puulisi. De incis bacten . .

68쪽

Secundus.

Cicero ad Att. lib. II epist. vr refert, se aliquando meditatum esse opus Geographicum. Nec deperiisse propterea putandum. Nam addit ipse, se postea dissicultate deterritum. Ex iis igitur, quos habemus, antiquissimi sunt Mela , dc Plinius: quorum ille claudii Caesaris, hic Vese patiani temporibus floruit. I o. g. adde C. Iulium Solinum: Qui prilis inseripserat opus sium, Collictarea rerum memorabilium runde a veteribus saepe adducitur Solinus in Collictaneis, vel in Memora bilibus. Sed secundae editioni hunc titulum fecit: C. Iulii Solini Pol h sor ab inst editus , et recognitus. Vnde dc a Prisciano Solinus in 'hhistore citatur. Etsi vero accurate, suando vixerit, dicere non possumus: non multo tamen Plinio junior fuit. At eos valde ratio fuit, qui non E Plinio Solinum; sed Plinium e Solino, pleraque exscripsisse arbitrantur. Quos eo etiam maximus Salmasius ' refellit, quod Plinius t quidem . tam . sic scribat: Proximo bello, quod cum Oeensibus gessere initiis Hespasiani imp ratoris : apud Solinum ε vero sit: Vespasiano principe , bello , quod cum . et 83. Oeenibus gestum. Videmus, ut Plinius proximum dicat, quia vere proximum erat, cum ea Plinius commentaretur: at Solinus, quia posterior, ἐυ. necesse habuit vocabulum omittere.

ri. g. Iunge his, quae Vibius Sequester ad Virgilianumsilium S. aminas i t de nominibus si minum, fontium, lacuum, nemorum, paludum, er gentium 3 quae poetis memorantur.

Primus Romae edidit Magochius, inde Venetiis Aldus. Postea ex duobus Masis emendavit Iosias Simleius. Plurimum huic scriptori debet Ioannes Boccacius; qui ante annos circiter trecentos libellum &ipse reliquit, hac inscriptione et Ioannis Boreaeii decertatio de montibus , disis , f tibus, lacubus , fluminibus , stagnis, seu paludibus, de κ ominibm maris. Nec inutile sit eos scriptores conserre. Cum vero passim exscribat Vibium; mirum sane eius nusquam mentionem facere. Tantlim enim signat his verbis r secundum quom , quidam, ut placet aliquom, alii vero disum, ut quidam dicunt. Vt inerito hac parte candorem viri requiramus. Vitiolis codicibus decepti sunt, qui Equestrem vocant; ut Vincentius Mirabella Syracusanus T. At recte Visum S questrem nuncupat Ianus Parrhasius ad Claudiani lib. I x ε.

- . II M.

69쪽

18 DE PHILOLOGIA. a. q. Item adde Martianum Capellam,insidorum Hisalem

sem. Illum lib. ut de nuptiis Philologiae: hunc Originum lib. XI II , xiv , xv. Martianum primus in lucem protraxit Thadaeus Ugoletus Italus :plur que de eo gixi lib. II et de Historicis Latinis : ubi de eo actum , propter geographica,quae omnigenae historiae pars sunt. De Isidoro autem Hispalensi vidimus ejusdem operis lib. II, cap. XXV.

I3. g. Mitto is interpretibus Latinis Diovsianae etsi γηπως; quales Festus Avienus, o Prisianus Caesariensis.

Quorum prior Macrobio aequalis fuit; alter Cassi odoror ut toto seculo diuent. Sed Avienus praeterea jambis dedit orae maritimae descotionem. Verum superest tantummodo fragmentum a Gadibus Mavillam

usque.

Iq. g. Praeterea conducit Provinciarum Romanarum libellus. Quem per Oporinum , Basileensem typographum , anno CID ID Antonius Schorihovius Belga primus in sucem dedit, ac Eutropio, MNotitiae Imperii, sibjunxit. At annis prope I, post ex membranis Caroli Langit quem Belgarum doctissimum Lipsus dicebat auctius, Memendatius, Colonice edendum curavit Andreas Scholius ', & Ant nini Itinerario subjecit.

I s. g. Adhaec utilis Notitia utri que Imperii.

Sive libelli duo, qui continent dignitates, administrationesque, tam civiles, quam militares, in Oriente pariter ,& Occidente. Ualde eos fallit opinio,qui auctorem putarunt Monachum Fuldensem. Multa enim ostendunt, scriptos esse temporibus Theodosii junioris: imli nec Alciatus dubitat in Parergis i sitis vocare, Breviarium Theodosii Iunioris. Ambiguum , utrum ex libris , an ingenio. Primus, Cassandri hortatu, Antonius Schon hovius cum Eutropio edi curavit ab Oporino; ac provinciarum Romanarum libellum, de quo dixi, a se integritati restitutum, adjecit. Postea hancce Imperii Notitiam cum duobus Mssis contulit, ac multo emendatilis edidit, uberrimo etiam commentario illustravit, Guidus Pancirolus I. C. & in Patavino Gymnasio, dum viveret, Iuris interpres. 16. g. Nec

70쪽

DE PHILOLOGIA, syI6. g. Nec inutilis liber B. Hieronymo tributus, qui inseribitur

de locis Sanctis. Nec tamen esse Sancti illius Patris, arguit, quod, ubi de Smyrna agitur , haec verba legere st: Hura mus in libris Hebraeorum nominum ponit Smyrnam , cs interpretatur Amaaeam. Dubitat igitur de eo Erasinus: rejicit verti Sixtus Senensis Sanctae Bibliothecae lib. I v, verbo, mus; & Marianus Victorius in argumento , quod praemisit tractatui de Act. Apost. item Torniellus in Annalibus ad annum mundi, MM CXLI '. 118.

Bedae potius fuerit, in cujus libris invenias.

17. g. Geographiam etiam pertinent Itineraria: ut illud

Antonino Augusto adscriptum; sive idsit Iulii Oratoris , sive AEthiel Istri.

In nonnullis inseribitur Antonio Augusto; quo nomine quidam est inter Γεωανικῶν scriptores. In codice alio, ex bibliotheca S. Galli, . dicitur Antonii Augustalis. Iulio Oratori in aliis tribuitur libris ; in quibus exaratum e Iulio , Oratori utriusve artis. Puto , signaris ambo , ut Agathias Scholasticus in Epigrammatis appellat: videlicet& illam, quae proprie magis Oratoria; & alteram, quae Poetica dicitur. In codice Thuanaeo haec ad calcem operis sunt adjectar me omnia in deinsicriptione recta Orthographiae transtulit, publieae rei co utens , Iulim Hon rim , mastister peritus; atquc, sine aliqua dubitatione, aoctissimus. Illo nolente , aesurierfugiente , nst ira parvitas protulit, divi, avit , ου publicae Hemiae Obtulit. Esse autem id opus Iulii Oratoris, valde est verisimile, ob verba illa Cassiodori de Divinis lectionibus cap. xxv, quod est de Cosmographis legendis e Libellum Bilii Orarciris, quem vobis reliqui, studiose is refestinetis: qui maria, insida , montes famosos, provincias , civitates ,Α-ina, gentes, ita quadrifaria distinctione complexus est; ut pene nihil libro ipsi dest, quod ad Cosmuraphi notitiam cognostitur pertinere. Non defuere tamen , qui propterea conjectarent, esse id opus Iulii Caesaris: cui tributum Naisse hoc opusculum, liquet ex Cuspiniano; uti & Felice Malleolo in dialogo de Nobilitate. Ad hunc errorem praeivere bissi Codd. qui sic

ordiuntur: INCIPIT CHRONICA IULII CAESARIS.

Alii Ethico Istro adjudicant, partim quia & AEthici, & Antonini, ut vocant, itinerario eadem praemittitur praefatio: partim quoniam FlOdoardus qui ante annos vixit prope octinMntos in Rhumensum Pontificum historia lib. I, cap. x , ex Ethici cosmographia adducit, quae

in Antonini hoc Itinerario legantur. Sane, quin vel Iulii Oratoris, vel H a Ethici